DIAGNOSTYKA BEZPOŚREDNIA Joanna Kądzielska Katedra Mikrobiologii Lekarskiej Warszawski Uniwersytet Medyczny
BADANIA MIKROBIOLOGICZNE CHORZY OZDROWIEŃCY BEZOBJAWOWI NOSICIELE OSOBY Z KONTAKTU PERSONEL MEDYCZNY ZAWODOWE GRUPY RYZYKA
DIAGNOSTYKA BEZPOŚREDNIA HODOWLA NA PODŁOśACH SZTUCZNYCH PREPARAT MIKROSKOPOWY TESTY LATEKSOWE METODY MOLEKULARNE
IDENTYFIKACJA DROBNOUSTROJÓW MORFOLOGIA KOLONII MORFOLOGIA KOMÓRKI CECHY BIOCHEMICZNE TESTY LATEKSOWE
HODOWLA NA PODŁOśACH SZTUCZNYCH TEMPERATURA 37 C CZAS WARUNKI 24 h 2 77 dni tygodnie TLENOWE MIKROAEROFILNE BEZTLENOWE
PODŁOśA A DO HODOWLI BAKTERII STAŁE E / PŁYNNEP PROSTE / WZBOGACONE WYBIÓRCZO - RÓśNICUJĄCECE SPECJALNE
PODŁOśA A DO HODOWLI BAKTERII PŁYNNE bulion cukrowy, BHI PROSTE agar odŝywczy WZBOGACONE agar z krwią końsk ską WYBIÓRCZO RCZO-RÓśNICUJĄCECE Chapman (gronkowce), MacConkey (pałeczki Gram- ujemne) SPECJALNE Mueller- Hinton (lekowraŝliwość), dla prątk tków, dla pałeczek krztuśca, inne
BADANIE MIKROSKOPOWE Bezpośrednio z materiału u klinicznego pobranego od pacjenta (PREPARAT BEZPOŚREDNI) Z wyhodowanych na podłoŝach bakteriologicznych kolonii bakterii
PREPARAT MIKROSKOPOWY OGLĄDA SIĘ W MIKROSKOPIE ŚWIETLNYM, ZWYKŁYM YM POWIĘKSZENIE 1000 x, IMMERSJA UMOśLIWIA WYBÓR R TESTÓW BIOCHEMICZNYCH
TESTY BIOCHEMICZNE OKREŚLAJ LAJĄ CECHY FIZJOLOGICZNE BAKTERII I UMOśLIWIAJ LIWIAJĄ ICH DOKŁADN ADNĄ IDENTYFIKACJĘ BADA SIĘ PRODUKCJĘ ENZYMÓW, ROZKŁAD CUKRÓW, ALKOHOLI I INNYCH ZWIĄZK ZKÓW- KOMERCYJNE ZMINIATURYZOWANE TESTY
METODY BARWIENIA BAKTERII PROSTE (jeden barwnik np.. błękit metylenowy, fuksyna wodna) ZŁOśONE ONE (kilka barwników np.. Metoda Grama) SPECJALNE prątki - bakterie kwasooporne (metoda Ziehl- Neelsena) spory = przetrwalniki laseczek Bacillus i Clostridium (metoda Trujillo) maczugowce- metoda Neissera
METODY BARWIENIA BAKTERII złoŝone pozytywne METODA GRAMA negatywne (krętki) negatywno-pozytywne (otoczki)
METODA GRAMA: jest najwaŝniejsza niejsza i powszechnie stosowana w mikrobiologii 1. Fiolet krystaliczny 1-22 min 2. Płyn P Lugola 1-22 min 3. Alkohol 30 sek 4. Fuksyna wodna 30 sek
Bakterie Gram-dodatnie i Gram-ujemne 1. RóŜnice w budowie i składzie chemicznym ściany komórkowej 2. RóŜnice R cech chemicznych i fizjologicznych: - tworzenie spor ( G + ) - wraŝliwo liwość na detergenty i środki dezynfekcyjne G +> G - - wraŝliwo liwość na lizozym ( G + ) - wraŝliwo liwość na antybiotyki
PODZIAŁ BAKTERII NA PODSTAWIE BARWIENIA METODĄ GRAMA Gram- dodatnie Gronkowce Paciorkowce Pneumokoki Laseczka wąglikaw Laseczka tęŝt ęŝca Laseczka jadu kiełbasianego Gram- ujemne Dwoinka zapalenia opon mózgowychm Dwoinka rzeŝą Ŝączki Pałeczki jelitowe (E.coli) Pałeczka ropy błęb łękitnej Pałeczka krztuśca Przecinkowiec cholery
PREPARAT BEZPOŚREDNI SZYBKA, TANIA METODA WYKRYCIA DROBNOUSTROJÓW W W MATERIALE KLINICZNYM UKIERUNKOWUJE POSTĘPOWANIE POWANIE LEKARZA
PREPARAT BEZPOŚREDNI CZY SĄS MIKROORGANIZMY W MATERIALE? CZY SĄS GRAM-DODATNIE CZY GRAM- UJEMNE? JAKA MORFOLOGIA: ZIARNIAKI, PAŁECZKI, LASECZKI? JAKI UKŁAD KOMÓREK: ŁAŃCUSZKI, DWOINKI, POJEDYNCZE, INNE?
PREPARAT BEZPOŚREDNI OBOWIĄZKOWO SKÓRA I TKANKA PODSKÓRNA WYMAZ Z OKA PLWOCINA BAL ASPIRATY Z OSKRZELI I PŁUCP PŁYN Z OPŁUCNEJ BIOPTATY PŁYN Z OTRZEWNEJ PŁYN MÓZGOWOM ZGOWO-RDZENIOWY
PREPARAT BEZPOŚREDNI OBOWIĄZKOWO WYMAZ Z POCHWY /SZYJKI MACICY PODEJRZENIE RZEśĄ śączki ZAKAśENIE BEZTLENOWCAMI ZAKAśENIE GRZYBICZE PODEJRZENIE BŁONICYB KAŁ NOWORODKÓW W Z BIEGUNKĄ PODEJRZENIE KAMPYLOBAKTERIOZY PODEJRZENIE CHOLERY ANGINA PLAUT-VINCENTA
TESTY LATEKSOWE POSZUKIWANIE ANTYGENU W MATERIALE KLINICZNYM SZYBKA DIAGNOSTYKA LATEKS OPŁASZCZONY SWOISTYMI PRZECIWCIAŁAMI AMI
METODY BIOLOGII MOLEKULARNEJ SONDY DNA- HYBRYDYZACJA METODA PCR- REAKCJA ŁAŃCUCHOWA POLIMERAZY PFGE ELEKTROFOREZA PULSACYJNA (TYPOWANIE EPIDEMIOLOGICZNE SZCZEPÓW) WYKRYWANIE GENÓW W OPORNOŚCI np.. GEN mec A Staphylococcus aureus
TOK BADANIA DIAGNOSTYCZNEGO MATERIAŁ DO BADANIA BADANIE SEROLOGICZNE PREPARAT BEZPOSREDNI POSIEW NA PODŁOśA METODY MOLEKULARNE PREPARAT Z HODOWLI TESTY BIOCHEMICZNE BADANIE LEKOWRAśLIWOŚCI ANTYBIOGRAM