1. Dwa ładunki punktowe q znajdujące się w odległości 1 m od siebie odpychają się siłą o wartości F r. Sporządź wykres zależności F(r) dla tych ładunków. 2. Naelektryzowany płatek waty zbliża się do przeciwnie naładowanej płyty ruchem jednostajnie przyspieszonym, z przyspieszeniem o wartości a. W czasie t przebywa drogę s, którą można wyrazić wzorem s = at 2 /2. Przekształć ten wzór do postaci, z której można obliczyć czas ruchu płatka. t =. 3. Dysponujesz dodatnio naelektryzowaną pałeczką szklaną. Zaproponuj sposób naładowania elektroskopu ujemnie. 4. Naładowana kuleczka, do której zbliżono laskę szklaną odchyliła się, jak pokazuje rysunek. Dorysuj wszystkie siły działające na kulkę. Co powiesz o ich wypadkowej? 5. Przedstawiony obok wykres sporządzono dla naładowanej cząstki poruszajacej się w akceleratorze. Oblicz wartość przyspieszenia, z jakim poruszała się cząstka. a =. 1
6. Na rysunku obok dorysuj znaki ładunków nadmiarowych w metalowych płytach A i B. 7. Kulkę metalową naelektryzowano przez zetknięcie z drugą kulką naelektryzowaną. Zaproponuj sposób zobojętnienia kulki. Uzasadnij swoją propozycję. 8. Kawałek gazety wyprasowano (w celu wysuszenia) i przyłożono do tapety, szyby lub lustra. Następnie potarto go szczotką do ubrania. Papier przylgnął do podłoża, a przy odrywaniu pojawiły się iskry. Jak wytłumaczysz to zjawisko? 9. Naładowana kuleczka, do której zbliżono laskę szklaną odchyliła się, jak pokazuje rysunek. Dorysuj wszystkie siły działające na kulkę. Co powiesz o ich wypadkowej? 10. W polu jednorodnym umieszczono naładowaną cząstkę. Który z wykresów v(t) (I czy II) dotyczy przypadku, gdy między płytami wytworzono silniejsze pole? Uzasadnij odpowiedź. 2
11. Przez otwór w metalowej płycie w obszar pola elektrostatycznego wpadł elektron. Otocz kółkiem wykres, ktory poprawnie opisuje ruch tego elektronu.. 12. Metalową, obojętną kulkę A zetknięto z kulką B naelektryzowaną dodatnio. Po zetknięciu A) kulka A jest naelektryzowana dodatnio, a kulka B ujemnie. B) kulka A jest naelektryzowana dodatnio, a kulka B obojętna. C) obie kulki są naelektryzowane dodatnio. D) obie kulki są naelektryzowane ujemnie. 13. Dorysuj wektory sił, jakie działają na małe ładunki +q umieszczone w punktach A i B. 14. Dwie kule o jednakowych masach m naelektryzowano dużymi ładunkami o jednakowej wartości: pierwszą dodatnio, drugą ujemnie. Po naelektryzowaniu ich masy pozostają w związku A) m 1 > m 2. B) m 1 = m 2. C) m 1 < m 2. 15. Wymień po dwa przykłady przewodników i izolatorów. 16. Na pewno zauważyłeś, że na ekranie telewizora bardzo intensywnie osadza się kurz. Przyczyną tego zjawiska jest elektryzowanie się drobin kurzu przez A) tarcie. B) dotyk. C) indukcję. 3
17. Powłoki elektronowe atomu tlenu zawierają 8 elektronów. Ile protonów zawiera jądro tlenu?. 18. Powierzchnie samochodów, samolotów i helikopterów w czasie ruchu elektryzują się przez. 19. Przedstawiony obok wykres sporządzono dla naładowanej cząstki poruszajacej się w akceleratorze. Jaką szybkość osiągnęła cząstka po 4 sekundach ruchu? v =. 20. Wartość siły działającej na ładunek punktowy q, w sytuacji przedstawionej na rysunku, można obliczyć posługując się prawem Coulomba A) Prawda. B) Fałsz. 21. Siłami elektrycznymi wzajemnego przyciągania działają na siebie A) neutron z protonem. B) neutron z elektronem. C) elektron z protonem. D) proton z protonem. 4
22. W odległości r od siebie znajdują się dwie naelektryzowane różnoimiennie kuleczki. Który z poniższych rysunków przedstawia poprawnie działające na nie siły? A) a. B) c. C) b. 23. Przedstawiony na rysunku balon jest A) obojętny elektrycznie. B) naelektryzowany dodatnio. C) naelektryzowany ujemnie. 24. Wspólczynnik proporcjonalności k w prawie Coulomba wynosi dla powietrza 9 10 9 Nm 2 /C 2. Oblicz wartość siły, jaką oddziałują na siebie w powietrzu dwa jednakowe, punktowe ładunki q = 1/3 10-3 C każdy, umieszczone w odległości 1 m od siebie. F =. 25. Dwie identyczne metalowe kulki o ładunkach q 1 = 1 µc i q 2 = 1/5 µc zetknięto i ponownie oddalono na poprzednią odległość. Czy wartość siły ich wzajemnego oddziaływania uległa zmianie? Uzasadnij odpowiedź. 26. Połącz kreską każdą wielkość fizyczną z jej jednostką. Napięcie (U) Droga (s) Energia kinetyczna (E k ) Siła (F) 1 J 1 N 1 V 1 m 5
27. Dwie kuleczki zawieszono obok siebie, a następnie naelektryzowano rożnoimiennie. Kuleczki wzajemnie się A) odpychają. B) przyciągają. 28. Dwa ładunki q 1 i q 2 oddalone od siebie o r przyciągają się siłą o wartości 10 N. Jeśli zwiększymy odległość między ładunkami, to wartość siły ich wzajemnego przyciągania A) zmaleje. B) wzrośnie. C) nie zmieni się. 29. Opisz zachowanie się dwóch pokazanych na rysunku metalowych kulek. Kulki mogą poruszać się bez tarcia po podłożu z izolatora. Co się stanie, gdy się zetkną? 30. Na mocno naładowaną poziomą płytę metalową upuszczono mały płatek waty. Po zetknięciu z płytą płatek odskoczył i zawisł nieruchomo na pewnej wysokości. Wyjaśnij to zjawisko. 31. Powłoki elektronowe atomu węgla zawierają 6 elektronów. Jądro zawiera 12 cząstek elementarnych. Ile jest w nim neutronów?. 32. Całkowita ilość ładunku elektrycznego ciała, które zostało naelektryzowana przez indukcję A) wzrosła. B) nie zmieniła się. C) zmalała. 6
33. Dysponujemy wiszącą na nici kulką A naładowaną dodatnio. Kulka B jest także naładowana. Jak zbadać znak ładunku tej kulki? 34. Prawo Coulomba wyrażamy wzorem F = kqq/r 2, gdzie k jest współczynnikiem zależnym od ośrodka, w którym znajdują się oddziałujące naładowane kulki. Wspólczynnik ten ma wymiar A) [k] = C 2 /Nm 2. B) [k] = NC 2 /m 2. C) [k] = Nm 2 /C 2. 35. W puste kwadraty wpisz znak "+" lub "-". 36. Między którymi dwoma punktami A i B czy C i D napięcie jest większe? Uzasadnij odpowiedź. 37. Spośród wymienionych poniżej substancji, przewodnikami są oznaczone literami:. a. miedź, b. drewno, c. żelazo, d. grafit, e. szkło 38. Woda z kranu jest A) przewodnikiem. B) izolatorem. 7
39. Ciało ludzkie jest A) izolatorem. B) przewodnikiem. 40. Dwa ładunki punktowe q 1 i q 2 oddalone o r od siebie przyciągają się siłą o wartości 12 N. Jeśli odległość między ładunkami zwiększymy dwukrotnie, to wartość siły przyciągania wyniesie. SKALA OCEN: niedostateczny:0-40, dopuszczający: 0-0, dostateczny: 0-0, dobry: 0-0, bardzo dobry: 0-0, celujący: 0-0 8
GRUPA: 1 1. 2. (2s/a); 3. 4. Są to siły: ciężkości, elektryczna i sprężystości nici. Wypadkowa tych sił jest równa zero; 5. 50 m/s 2 ; 6. Na płycie lewej - ładunek ujemny, na prawej - dodatni; 7. Można ją dotknąć palcem (czyli uziemić). Nadmiar elektronów z kuli spłynie do ziemi; 8. Potarcie gazety spowodowało jej naładowanie się oraz wyindukowanie przeciwnego ładunku w tapecie; 9. Siły: ciężkości, elektrostatyczna, sprężystości nitki. Wypadkowa szystkich tych sił jest równa zero; 10. Wykres II, bo w silniejszym polu cząstka porusza się z większym przyspieszeniem; 11. Wykres trzeci; 12. C 13. 14. C 15. Izolatory: np. drewno, szkło, wełna. Przewodniki: np. miedź, żelazo, grafit; 16. C 17. Osiem; 18. tarcie; 19. 200 m/s; 20. B 21. C 22. B 23. C 24. 1000 N = 10 3 N; 25. Podczas zetknięcia kul ładunki rozmieszczą się równomiernie do 3/5C. Siła oddziaływania wzrośnie; 26. 27. B 28. A 29. Kulki zaczną się przyciągać, zderzą się, ich ładunek się wyrówna (obie dodatnie) - zaczną się odpychać; 30. Po zetknięciu z płytą płatek naładował się ładunkiem płyty, która odepchnęła go. Zawisł, bo siła ciężkości = sile elektrostatycznej; 31. sześć neutronów; 32. B 33. Kulki zbliżamy do siebie. Jeśli się odpychają - kulka B jest naładowana dodatnio, jeśli się przyciągają - ujemnie; 34. C 35. -, +, +, -; 36. Między punktami CD, bo praca sił pola elektrostatycznego jest w tym przypadku większa; 37. a, c, d; 38. A 39. B 40. F = 3 N;