Zakres materiału: Elektryczność. Uczeń:

Transkrypt

1 Zakres materiału: Elektryczność. Uczeń: 1) opisuje sposoby elektryzowania ciał przez tarcie i dotyk; wyjaśnia, że zjawisko to polega na przepływie elektronów; analizuje kierunek przepływu elektronów; 2) opisuje jakościowo oddziaływanie ładunków jednoimiennych i różnoimiennych; 3) odróżnia przewodniki od izolatorów oraz podaje przykłady obu rodzajów ciał; 4) stosuje zasadę zachowania ładunku elektrycznego; 5) posługuje się pojęciem ładunku elektrycznego jako wielokrotności ładunku elektronu (elementarnego); 6) opisuje przepływ prądu w przewodnikach jako ruch elektronów swobodnych; 7) posługuje się pojęciem natężenia prądu elektrycznego; 8) posługuje się (intuicyjnie) pojęciem napięcia elektrycznego; 9) posługuje się pojęciem oporu elektrycznego, stosuje prawo Ohma w prostych obwodach elektrycznych; 10) posługuje się pojęciem pracy i mocy prądu elektrycznego; 11) przelicza energię elektryczną podaną w kilowatogodzinach na dżule i dżule na kilowatogodziny; 12) buduje proste obwody elektryczne i rysuje ich schematy; 13) wymienia formy energii, na jakie zamieniana jest energia elektryczna. Magnetyzm. Uczeń: 1) nazywa bieguny magnetyczne magnesów trwałych i opisuje charakter oddziaływania między nimi; 2) opisuje zachowanie igły magnetycznej w obecności magnesu oraz zasadę działania kompasu; 3) opisuje oddziaływanie magnesów na żelazo i podaje przykłady wykorzystania tego oddziaływania; 4) opisuje działanie przewodnika z prądem na igłę magnetyczną; 5) opisuje działanie elektromagnesu i rolę rdzenia w elektromagnesie; 6) opisuje wzajemne oddziaływanie magnesów z elektromagnesami i wyjaśnia działa nie silnika elektrycznego prądu stałego. Zadania przykładowe: ELEKTROSTATYKA 1. Elektryzowanie ciał przez dotyk lub tarcie polega na: a) przepływie protonów z jednego ciała do drugiego b) przepływie elektronów z jednego ciała do drugiego c) wytworzeniu w jednym z ciał nowych ładunków elektrycznych d) wytworzeniu w obu ciałach nowych ładunków elektrycznych 2. Jeśli metal jest naelektryzowany ujemnie, oznacza to że: a) z metalu odpłynęła pewna liczba ładunków dodatnich b) do metalu dopłynęła pewna liczba elektronów c) z metalu odpłynęła pewna liczba elektronów 3. W wyniku pocierania szklanej pałeczki o jedwab pałeczka i jedwab elektryzują się różnoimiennie. Oznacza to, że: a) elektrony z jedwabiu przeszły na szklaną pałeczkę,

2 b) ciepło zostaje przekształcone w ładunki elektryczne, c) jony dodatnie przeszły z jedwabiu na szklaną pałeczkę, d) elektrony ze szklanej pałeczki przemieściły się na jedwab. 4. Jeśli naelektryzowany ujemnie metal zostanie uziemiony, to: a) protony z ziemi dopłyną do metalu, b) z metalu odpłynie nadmiar elektronów, c) do metalu dopłynie pewna liczba jonów ujemnych, d) do metalu dopłynie pewna liczba jonów dodatnich. 5. Oceń prawdziwość każdego zdania. Wybierz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F jeśli jest fałszywe. a) Podczas elektryzowanie przez tarcie następuje przejście ładunków dodatnich z jednego ciała na drugie P/F b) Elektryzowanie poprzez dotknięcie polega na przekazaniu części ładunku z jednego ciała na drugie P/F c) Elektrony z sukna przepływają na linijkę, a ładunki dodatnie z linijki przepływają na sukno. P/F 6. Wskaż, na którym rysunku zostało poprawnie przedstawione ustawienie baloników po ich naelektryzowaniu: 7. Elektroskop jest naelektryzowany ujemnie. Gdy zbliżysz do niego kulkę naładowaną ujemnie, to listki elektroskopu: a) lekko opadną, b)całkowicie opadną, c)rozchylą się bardziej, d) nie zmienią wychylenia. 8. Do zawieszonej naelektryzowanej szklanej kulki zbliżano naelektryzowaną laskę ebonitową. Na którym rysunku przedstawiono prawidłowe położenie kulki i laski? 9. W wyniku pocierania szklanej pałeczki jedwabnym szalikiem na pałeczce zgromadził się dodatni ładunek o wartości 2 μc. a) Ładunkiem jakiego znaku naelektryzował się jedwab?... b) Podaj wartość ładunku zgromadzonego na jedwabiu.... c) Oblicz, ile ładunków elementarnych zawiera ładunek 2 μc.... Uwaga: μ to przedrostek mikro i oznacza jedną milionową. Zatem 1μC to 0,000001C

3 10. Wskaż, na którym rysunku zostały poprawnie przedstawione siły wzajemnego oddziaływania między naelektryzowanymi kulkami: 11. Trzy kropelki wody mają ładunki elektryczne 3mC, -7mC i 8mC. Po połączeniu tych kropelek w jedna kroplę stwierdzono, że posiada ona ładunek elektryczny równy: a) 0mC b) 4mC c)8mc d)18mc 12. Przyporządkuj wypisane substancje (przedmioty) do odpowiedniej kategorii. gr1. Przewodniki gr.2. Izolatory drewniany blat stołu, wodny roztwór kwasu siarkowego, plastikowa rurka, szklanka, złoty pierścionek, miedź, styropianowy kubek, aluminiowy drucik, kawałek papieru, grafit 13. Uzupełnij zdania, tak aby były one prawdziwe. Ciała dzieli się na przewodniki i izolatory ze względu na ich właściwości (mechaniczne/magnetyczne/elektryczne). W (przewodnikach/izolatorach) występują nośniki prądu. W ciałach stałych nośnikami prądu są (jony dodatnie/jony ujemne/elektrony) natomiast w cieczach (jony dodatnie i ujemne/elektrony swobodne). PRĄD ELEKTRYCZNY 14. Przez przewód łączący zasilacz z laptopem płynie prąd o natężeniu I = 3,4 A. Oblicz ładunek, jaki zostanie przeniesiony przez ten przewód w ciągu pół godziny. a) 1,7 C b) C c) A d) 6,12 kc 15. Wskaż schemat lub schematy obwodów, w których popłynie prąd. A. I B. II C. III D. I i II 16. Który schemat obwodu przedstawia nieprawidłowo włączone mierniki:

4 A. I i IV B. I, II i IV C. II, III i IV D. I, II i III 16. Moc żarówki świateł długich w samochodzie wynosi 60 W, przy napięciu zasilania 12 V. Jakie jest natężenie prądu płynącego przez włókno tej żarówki? A. 0,2 A B. 5 A C. 48 A D. 720 A 16. Jaki jest kierunek i wartość prądu I 4 płynącego w przewodzie czwartym? 17. Ładowarka telefonu ma moc 23 W. Za ile kilowatogodzin energii zapłaci użytkownik telefonu, jeśli ładował telefon przez 2 godziny? A. 0,046 kwh B. 0,0115 kwh C. 11,5 kwh D. 46 kwh 18. Dobierz jednostkę do wielkości fizycznej. kilowatogodzina wolt om wat amper natężenie prądu napięcie elektryczne moc prądu opór elektryczny praca prądu 19. Na żarówce znajduje się napis: 3,5 V; 6 W. a)podaj nazwy wielkości fizycznych, których wartości podane są w tym opisie. b)czy można tę żarówkę podłączyć do baterii wytwarzającej napięcie 9 V? Odpowiedź uzasadnij.

5 MAGNETYZM 20. Na rysunkach przedstawiono trzy pary magnesów. Wskaż rysunek, na którym magnesy się odpychają. A. I B. II C. III D. I i III 21. Na drewnianym statywie umieszczono dwa magnesy. Górny magnes zawisł na pewnej wysokości. Na których rysunkach niepoprawnie zaznaczono ułożenie biegunów magnetycznych? A. tylko I B. tylko II C. tylko III D. I i III 21. W pobliżu magnesu znalazły się następujące ciała: żelazny spinacz, aluminiowa kulka, srebrna broszka, miedziany drut podłączony do prądu, gumka, magnes sztabkowy. Spośród wymienionych ciał, podkreśl te, które oddziałują z magnesem. 22. Na którym rysunku prawidłowo oznaczono bieguny elektromagnesu? 23. Rdzeń elektromagnesu budujemy z: A. miedzi, B. cyny, C. żelaza, D. srebra. 24. Uzupełnij zdanie, wstawiając we właściwych miejscach odpowiednie litery. Silnik elektryczny działa dzięki A / B / C. W tym urządzeniu energia D / E / F jest przetwarzana na energię G / H / I. A. wzajemnemu oddziaływaniu magnesów z elektromagnesami B. wzajemnemu oddziaływaniu ładunków elektrycznych C. wzajemnemu oddziaływaniu magnesów z ładunkami D. elektryczna E. wewnętrzna F. mechaniczna G. elektryczną

6 H. wewnętrzną I. mechaniczną 25. Właściwości magnetyczne wykazuje/wykazują: A. tylko Ziemia, B. tylko magnes, C. tylko przewodnik, przez który płynie prąd elektryczny, D. magnes, Ziemia oraz przewodnik, przez który płynie prąd elektryczny. 26. Przedstawione na rysunku zwojnice: A. odpychają się, B. przyciągają się, C. nie oddziałują na siebie. 27. Wskaż rysunek przedstawiający sytuację, w której magnes i zwojnica wzajemnie się przyciągają.