WIELKOPOLSKI WOJEWÓDZKI INSPEKTOR INSPEKCJI HANDLOWEJ Al. Marcinkowskiego 3, 60-967 Poznań Poznań, dnia sierpnia 2013r. Nr akt : D/LE.ŻG.8361.45.2013 ZPO JERONIMO MARTINS POLSKA S.A. ul. Żniwna 5 62-025 Kostrzyn DECYZJA Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej działając na podstawie art. 40a ust. 1 pkt 3 i ust. 4 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 roku o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (Dz. U. z 2005 r. Nr 187, poz. 1577 ze zm.) oraz art. 104 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 roku Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm.), wymierza Przedsiębiorcy JERONIMO MARTINS POLSKA S.A., ul. Żniwna 5, 62-025 Kostrzyn, NIP: 779-101-13-27; karę pieniężną w wysokości 1.500,00 zł. (słownie: jeden tysiąc pięćset złotych), 1
wynikającą z art. 40a ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. z 2005 r. Nr 187, poz. 1577 ze zm.), z tytułu wprowadzenia do obrotu handlowego w dniu kontroli, tj. w dniu 26 lutego 2013 roku w sklepie BIEDRONKA w Lesznie, ul. Niepodległości 63, 64-100 Leszno, przedsiębiorca: JERONIMO MARTINS POLSKA S.A., ul. Żniwna 5, 62-025 Kostrzyn, artykułów rolno-spożywczych nieodpowiadających jakości handlowej określonej w przepisach o jakości handlowej to jest: partii 24 szt. filetów z halibuta grenlandzkiego, w cenie 14,99 zł/szt., producent: Royal Greenland A/S Hellebarden 7, 9230 Svenstrup j. Aalborg, Denmark, wartości 359,76 zł, partii 6 szt. kalmarów w krążkach głęboko mrożonych, w cenie 12,99 zł/szt., producent: Gelpeixe Alimentos Congelados S.A., Apartado 42-Sete Casas, 2671-901 Loures, Portugal, wartości 77,94 zł, partii 9 szt. polędwicy z tuńczyka premium, w cenie 9,99 zł/szt., producent: Lumar Natural Seafood S.A. Auda A Tomada 18-19 15940 Pobra do Caraminal, A Coruna, Espana, wartości 89,91 zł, z uwagi na: brak w oznakowaniu metody produkcji, co jest niezgodne w wymaganiami rozporządzenia Komisji (WE) nr 2065/2001 z dnia 22.10.2001 r. ustanawiającego szczegółowe zasady stosowania rozporządzenia Rady (WE) nr 104/2000 w zakresie informowania konsumentów o produktach rybołówstwa i akwakultury (Dz. U. L 278 z 23/10/2001 ze zm.), a także w przypadku filetów z halibuta grenlandzkiego z uwagi na: zaniżenie masy netto ryby bez glazury, oraz w przypadku polędwicy z tuńczyka premium 2
z uwagi na: niewłaściwe sformułowanie daty minimalnej trwałości, co stanowi naruszenie 11.2 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10.07.2007 r. w sprawie znakowania środków spożywczych (Dz. U. nr 137, poz. 966 ze zm.). Kontrolowany wprowadził zatem do obrotu artykuły rolno-spożywcze nieodpowiadające jakości handlowej określonej w przepisach o jakości handlowej co skutkuje zastosowaniem art. 40a ust. 1 pkt 3 ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. z 2005, Nr 187 poz. 1577 ze zm.). Kto wprowadza do obrotu artykuły rolno-spożywcze nieodpowiadające jakości handlowej określonej w przepisach o jakości handlowej lub deklarowanej przez producenta w oznakowaniu tych artykułów, podlega karze pieniężnej w wysokości do pięciokrotnej wartości korzyści majątkowej uzyskanej lub która mogłaby zostać uzyskana przez wprowadzenie tych artykułów rolno-spożywczych do obrotu, nie niższej jednak niż 500 zł.. Uzasadnienie Podczas kontroli przeprowadzonej przez Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej w Poznaniu Delegaturę w Lesznie, w dniach od 18 do 26 lutego 2013 roku w sklepie BIEDRONKA w Lesznie, ul. Niepodległości 63, 64-100 Leszno, przedsiębiorca: JERONIMO MARTINS POLSKA S.A., ul. Żniwna 5, 62-025 Kostrzyn, stwierdzono, iż w ofercie handlowej znajdowały się 3 partie mrożonych produktów rybołówstwa niewłaściwej jakości, tj.: partii 24 szt. filetów z halibuta grenlandzkiego, w cenie 14,99 zł/szt., producent: Royal Greenland A/S Hellebarden 7, 9230 Svenstrup j. Aalborg, Denmark, wartości 359,76 zł, 3
partii 6 szt. kalmarów w krążkach głęboko mrożonych, w cenie 12,99 zł/szt., producent: Gelpeixe Alimentos Congelados S.A., Apartado 42-Sete Casas, 2671-901 Loures, Portugal, wartości 77,94 zł, partii 9 szt. polędwicy z tuńczyka premium, w cenie 9,99 zł/szt., producent: Lumar Natural Seafood S.A. Auda A Tomada 18-19 15940 Pobra do Caraminal, A Coruna, Espana, wartości 89,91 zł, z uwagi na: brak w oznakowaniu metody produkcji, co jest niezgodne w wymaganiami rozporządzenia Komisji (WE) nr 2065/2001 z dnia 22.10.2001 r. ustanawiającego szczegółowe zasady stosowania rozporządzenia Rady (WE) nr 104/2000 w zakresie informowania konsumentów o produktach rybołówstwa i akwakultury (Dz. U. L 278 z 23/10/2001 ze zm.), a także w przypadku filetów z halibuta grenlandzkiego z uwagi na: zaniżenie masy netto ryby bez glazury, oraz w przypadku polędwicy z tuńczyka premium z uwagi na: niewłaściwe sformułowanie daty minimalnej trwałości, co stanowi naruszenie 11.2 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10.07.2007 r. w sprawie znakowania środków spożywczych (Dz. U. nr 137, poz. 966 ze zm.). Wobec powyższego należy uznać, że kontrolowany wprowadził do obrotu artykuły rolno-spożywcze nieodpowiadające jakości handlowej określonej w przepisach o jakości handlowej, co skutkuje zastosowaniem art. 40a ust. 1 pkt 3 ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. 2005, Nr 187 poz. 1577 ze zm.). Kto wprowadza do obrotu artykuły rolno-spożywcze nieodpowiadające jakości handlowej określonej w przepisach o jakości handlowej lub deklarowanej przez producenta w oznakowaniu tych artykułów, podlega karze pieniężnej w wysokości do pięciokrotnej wartości korzyści majątkowej uzyskanej lub która mogłaby zostać uzyskana przez wprowadzenie tych artykułów rolno-spożywczych do obrotu, nie niższej jednak niż 500 zł.. 4
Zgodnie z art. 3 pkt 5 ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych - jakość handlowa to cechy artykułu rolno-spożywczego dotyczące jego właściwości organoleptycznych, fizykochemicznych i mikrobiologicznych w zakresie technologii, produkcji, wielkości lub masy oraz wymagania wynikające ze sposobu produkcji, opakowania, prezentacji i oznakowania, nieobjęte wymaganiami sanitarnymi, weterynaryjnymi lub fitosanitarnymi. Celem prawa żywnościowego jest szeroko rozumiana ochrona interesów konsumentów. Art. 8 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności i ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. Urz. UE L 31 z 01.02.2002 r. ze zm.) precyzuje, że celem tego prawa jest ochrona interesów konsumentów i umożliwienie im świadomego wyboru związanego ze spożywaną przez nich żywnością. Prawo żywnościowe ma przeciwdziałać oszukańczym lub podstępnym praktykom, fałszowaniu żywności oraz wszelkim innym praktykom mogącym wprowadzić konsumentów w błąd. Zgodnie z art. 17 wyżej cytowanego rozporządzenia odpowiedzialność za naruszenie prawa żywnościowego ponoszą wszyscy przedsiębiorcy, na każdym etapie produkcji, przetwarzania i dystrybucji w przedsiębiorstwach będących pod ich kontrolą, oraz zapewniają zgodność tej żywności lub pasz z wymogami prawa żywnościowego właściwymi dla ich działalności a także zapewniają kontrolowanie przestrzegania tych wymogów. W kontekście powyższego Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej uznał, iż zgodnie z art. 17 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności i ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. Urz. UE L 31 5
z 01.02.2002r. ze zm.) podmioty działające na rynku spożywczym zapewniają na wszystkich etapach produkcji, przetwarzania i dystrybucji w przedsiębiorstwach będących pod ich kontrolą, zgodność tej żywności lub pasz z wymogami prawa żywnościowego właściwymi dla ich działalności i kontrolowanie przestrzegania tych wymogów. Dotyczy to zatem i ostatniego szczebla - tj. sprzedaży konsumentom. W związku z powyższym w dniu 29 lipca 2013 roku Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej wszczął z urzędu postępowanie administracyjne w sprawie ustalenia kary pieniężnej z tytułu wprowadzenia do obrotu produktów niewłaściwej jakości. W piśmie informującym o wszczęciu postępowania administracyjnego w sprawie ustalenia kary pieniężnej, kontrolowany został poinformowany o przysługującym mu prawie do zapoznania się z aktami i prawie wypowiedzenia się, co do zebranych dowodów i materiałów. Kontrolowany przedsiębiorca nie skorzystał z przysługującego mu uprawnienia. Zgodnie z art. 40a ust. 5 ustawy o jakości ustalając wysokość kary pieniężnej Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej uwzględnił stopień szkodliwości czynu, stopień zawinienia strony, zakres naruszenia a także dotychczasową działalność podmiotu działającego na rynku artykułów rolnospożywczych i wysokość obrotów. Oceniając stopień szkodliwości społecznej z punktu widzenia rodzaju naruszonych reguł ostrożności, należy stwierdzić, że jest to średni stopień szkodliwości czynu. Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej w przeprowadzonym postępowaniu uwzględnił wszelkie okoliczności wpływające na stopień szkodliwości czynu, odnoszące się zarówno do podmiotowej, jak i przedmiotowej strony czynu. 6
Kontrolowany przedsiębiorca jest jednym z największych przedsiębiorców prowadzących działalność na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej zajmujących się sprzedażą hurtową i detaliczną artykułów spożywczych. Od przedsiębiorcy należy zatem wymagać stosownej wiedzy i doświadczenia w zakresie obrotu artykułami spożywczymi, a także stosowania odpowiednich procedur uniemożliwiających przedostawanie się do bezpośredniej sprzedaży dla konsumentów artykułów rolnospożywczych niewłaściwej jakości. Kontrolowany przedsiębiorca dopuścił do sprzedaży artykuły niewłaściwej jakości tj. artykuły niewłaściwie oznakowane, o nieprawidłowo sformułowanej dacie minimalnej trwałości, a także o zaniżonej masie netto, czym pozbawił konsumentów gwarantowanej przepisami prawa informacji o danym artykule spożywczym. Stopień zawinienia kontrolowanego należałoby określić jako niedbalstwo. Oznacza to, iż kontrolowany przedsiębiorca nie przewidywał możliwość popełnienia czynu zabronionego, choć powinien i mógł ją przewidywać. Strona postępowania, jako profesjonalny podmiot działający na rynku artykułów rolno-spożywczych ma obowiązek stosowania takich procedur, by nie dopuszczać do przedostawania się do bezpośredniej sprzedaży dla konsumentów produktów niewłaściwej jakości. Od przedsiębiorcy o ugruntowanej na rynku pozycji należy oczekiwać, iż będzie selekcjonował dostawców w sposób gwarantujący odpowiednią jakość handlową oferowanych produktów. W przypadku zakresu naruszenia należy podnieść, iż naruszone zostały przepisy rozporządzenia Komisji (WE) nr 2065/2001 z dnia 22.10.2001 r. ustanawiającego szczegółowe zasady stosowania rozporządzenia Rady (WE) nr 104/2000 w zakresie informowania konsumentów o produktach rybołówstwa i akwakultury. W tej części zaznaczyć należy, iż jest to naruszenie interesów i praw 7
konsumentów istotnych z punktu widzenia właściwości produktów i regulacji rynków rolnych, jednakże niepozbawiające konsumentów wymaganej jakości. Naruszone zostały także przepisy rozporządzenia z dnia 10.07.2007 r. Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie znakowania środków spożywczych, które to nieprawidłowości należało zakwalifikować, jako naruszenie wymagań istotne z punktu widzenia interesów konsumentów. Biorąc pod uwagę dotychczasową działalność kontrolowanego przedsiębiorcy, należy zaznaczyć, iż podmiot ten był już dotychczas karany. Przedsiębiorca, na podstawie oświadczenia z dnia 18.02.2013 r. zalicza się do grupy pozostałych przedsiębiorców wg. przepisów ustawy z dnia 2 lipca 2004 roku o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. Nr 155, poz. 1095 z p. zm.). Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej wymierzył zatem karę wynikającą z art. 40a ust. 1 pkt 3 ustawy o jakości handlowej artykułów rolnospożywczych. Ponadto, przy wydawaniu decyzji, obok uwzględnienia powyższych przesłanek Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej uwzględnił treść art. 17 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności i ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. Urz. UE L 31 z 01.02.2002 r. ze zm.), iż kara powinna być skuteczna oraz odstraszająca a także wziął pod uwagę zasadę proporcjonalności, która zakłada, że zastosowany środek musi być właściwy do osiągnięcia zakładanego celu. W tym przypadku należało zastosować środek w postaci wymierzenia odpowiedniej kary pieniężnej w wysokości 1.500,00 zł (jeden tysiąc pięćset złotych). 8
w sentencji. Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej orzekł zatem jak Zgodnie z art. 40a ust. 6 i 7 ustawy o jakości handlowej artykułów rolnospożywczych, karę pieniężną o której mowa w sentencji decyzji, stanowiącą dochód budżetu państwa, przedsiębiorca jest zobowiązany wpłacić na konto bankowe Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Poznaniu, Nr konta NBP O/O Poznań nr 96101014690032742231000000, w nieprzekraczalnym terminie 30 dni od uprawomocnienia się decyzji, która wtedy staje się jednocześnie decyzją ostateczną. Kara niezapłacona w terminie staje się zaległością podatkową w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.). Pouczenie: 1. Od niniejszej decyzji na podstawie art. 127 1 i 2 oraz art. 129 1 i 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm.), przysługuje stronie odwołanie do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów 00-950 Warszawa, Plac Powstańców Warszawy 1 składane na piśmie za pośrednictwem Wielkopolskiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej AL. Marcinkowskiego 3, 60-967 Poznań, w terminie 14 dni od dnia jej doręczenia. 2. Do należności pieniężnych nie uiszczonych w terminie stosuje się przepisy działu III ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku- Ordynacja podatkowa ( Dz. U. z 2005, Nr 8, poz. 60 ze. zm.).... M.O. 9