WALDI Zawidzki sp. j. ul. Narutowicza Leszno DECYZJA

Transkrypt

1 WIELKOPOLSKI WOJEWÓDZKI INSPEKTOR INSPEKCJI HANDLOWEJ Al. Marcinkowskiego 3, Poznań Poznań, dnia grudnia 2015 r. Nr akt: D/LE.ŻG ZPO WALDI Zawidzki sp. j. ul. Narutowicza Leszno DECYZJA Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej działając na podstawie art. 40a ust. 1 pkt 3 oraz ust. 4 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (Dz. U r., poz. 678 z p. zm.) oraz art ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U r., poz. 267 z p. zm.), wymierza Przedsiębiorcy WALDI Zawidzki sp. j., ul. Narutowicza 119, Leszno, NIP: ; karę pieniężną w wysokości 500,00 zł (słownie: pięćset złotych) wynikającą z art. 40a ust. 1 pkt 3 ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych, tj. niewłaściwa jakość handlowa artykułów rolno-spożywczych 1

2 z tytułu wprowadzenia do obrotu handlowego w dniu kontroli, tj. w dniu 27 października 2015 r. w markecie WALDI w Lesznie, ul. Armii Krajowej 14, Leszno, przedsiębiorca: WALDI Zawidzki sp. j., ul. Narutowicza 119, Leszno, artykułów rolno-spożywczych nieodpowiadających jakości handlowej określonej w przepisach o jakości handlowej, tj.: partia 7 op. a 6 szt. jaj świeżych klasa A, M średnie z chowu klatkowego, w cenie 4,70 zł/op., wyprodukowanych dla: FARMIO S.A., ul. Rondo ONZ 1/XX p., Warszawa, wartości 32,90 zł. Kontrolowany wprowadził zatem do obrotu artykuły rolno-spożywcze nieodpowiadające jakości handlowej określonej w przepisach o jakości handlowej, co skutkuje zastosowaniem art. 40a ust. 1 pkt 3 ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych. Kto wprowadza do obrotu artykuły rolno-spożywcze nieodpowiadające jakości handlowej określonej w przepisach o jakości handlowej lub deklarowanej przez producenta w oznakowaniu tych artykułów, podlega karze pieniężnej w wysokości do pięciokrotnej wartości korzyści majątkowej uzyskanej lub która mogłaby zostać uzyskana przez wprowadzenie tych artykułów rolno-spożywczych do obrotu, nie niższej jednak niż 500,00 zł. Uzasadnienie Podczas kontroli przeprowadzonej przez Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej w Poznaniu Delegaturę w Lesznie, w dniach od 27 października do 04 listopada 2015 r. markecie WALDI w Lesznie, ul. Armii Krajowej 14, Leszno, przedsiębiorca: WALDI Zawidzki sp. j., ul. Narutowicza 119, Leszno, stwierdzono, iż w ofercie handlowej znajdowała się 1 partia nieprawidłowo oznakowanych jaj kurzych, wartości: 32,90 zł, tj.: partia 7 op. a 6 szt. jaj świeżych klasa A, M średnie z chowu klatkowego, w cenie 4,70 zł/op., wyprodukowanych dla: FARMIO S.A., ul. Rondo ONZ 1/XX p., Warszawa, wartości 32,90 zł; 2

3 z uwagi na: zastosowanie szaty graficznej w formie krajobrazu wiejskiego (zielona łąka, domek z zagrodą), która sugeruje, iż jaja pochodzą od kur z chowu na wolnym wybiegu, podczas gdy jaja pochodzą od kur z chowu klatkowego, co stanowi naruszenie art. 6 ust. 2 ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych w zw. z art. 7 ust. 1 lit. a rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności, zmiany rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1924/2006 i (WE) nr 1925/2006 oraz uchylenia dyrektywy Komisji 87/250/EWG, dyrektywy Rady 90/496/EWG, dyrektywy Komisji 1999/10/WE, dyrektywy 2000/13/WE Parlamentu Europejskiego i Rady, dyrektywy Komisji 2002/67/WE i 2008/5/WE oraz rozporządzenia Komisji nr 608/2004 (Dz. Urz. UE L 304 z r., s. 18 z p. zm.); ponadto z uwagi na: podanie informacji o metodzie chowu kur nieśnych małą czcionką w mało widocznym miejscu (z tyłu opakowania, bezpośrednio nad kodem kreskowym), co stanowi naruszenie art. 12 ust. 2 rozporządzenia Komisji (WE) nr 589/2008 z dnia 23 czerwca 2008 r. ustanawiającego szczegółowe zasady wykonywania rozporządzenia Rady (WE) nr 1234/2007 w sprawie norm handlowych w odniesieniu do jaj (Dz. Urz. UE L 168 z r., s. 6 z p. zm.). Powyższe wprowadza konsumentów w błąd co do pochodzenia jaj, sugerując iż jaja pochodzą od kur chowanych metodą tradycyjną - na wolnym wybiegu, podczas gdy oferowane do sprzedaży jaja pochodzą od kur nieśnych chowanych metodą chowu klatkowego. Wobec powyższego należy uznać, że kontrolowany wprowadził do obrotu artykuły rolnospożywcze nieodpowiadające jakości handlowej określonej w przepisach o jakości handlowej, co skutkuje zastosowaniem art. 40a ust. 1 pkt 3 ustawy o jakości handlowej artykułów rolnospożywczych. Kto wprowadza do obrotu artykuły rolno-spożywcze nieodpowiadające jakości handlowej określonej w przepisach o jakości handlowej lub deklarowanej przez producenta w oznakowaniu tych artykułów, podlega karze pieniężnej w wysokości do pięciokrotnej wartości korzyści majątkowej uzyskanej lub która mogłaby zostać uzyskana przez wprowadzenie tych artykułów rolno-spożywczych do obrotu, nie niższej jednak niż 500,00 zł. 3

4 Zgodnie z art. 3 pkt 5 ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych - jakość handlowa to cechy artykułu rolno-spożywczego dotyczące jego właściwości organoleptycznych, fizykochemicznych i mikrobiologicznych w zakresie technologii, produkcji, wielkości lub masy oraz wymagania wynikające ze sposobu produkcji, opakowania, prezentacji i oznakowania, nieobjęte wymaganiami sanitarnymi, weterynaryjnymi lub fitosanitarnymi. Celem prawa żywnościowego jest szeroko rozumiana ochrona interesów konsumentów. Art. 8 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 z dnia 28 stycznia 2002 r. Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności i ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. Urz. UE L 31 z r. z p. zm.) precyzuje, że celem tego prawa jest ochrona interesów konsumentów i umożliwienie im świadomego wyboru związanego ze spożywaną przez nich żywnością. Prawo żywnościowe ma przeciwdziałać oszukańczym lub podstępnym praktykom, fałszowaniu żywności oraz wszelkim innym praktykom mogącym wprowadzić konsumentów w błąd. Zgodnie z art. 17 wyżej cytowanego rozporządzenia odpowiedzialność za naruszenie prawa żywnościowego ponoszą wszyscy przedsiębiorcy, na każdym etapie produkcji, przetwarzania i dystrybucji w przedsiębiorstwach będących pod ich kontrolą, oraz zapewniają zgodność tej żywności lub pasz z wymogami prawa żywnościowego właściwymi dla ich działalności a także zapewniają kontrolowanie przestrzegania tych wymogów. W kontekście powyższego Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej uznał, iż zgodnie z art. 17 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności i ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności podmioty działające na rynku spożywczym zapewniają na wszystkich etapach produkcji, przetwarzania i dystrybucji w przedsiębiorstwach będących pod ich kontrolą, zgodność tej żywności lub pasz z wymogami prawa żywnościowego właściwymi dla ich działalności i kontrolowanie przestrzegania tych wymogów. Dotyczy to zatem i ostatniego szczebla - tj. sprzedaży konsumentom. 4

5 W związku z powyższym w dniu 02 grudnia 2015 r. Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej wszczął z urzędu postępowanie administracyjne w sprawie ustalenia kary pieniężnej z tytułu wprowadzenia do obrotu produktów niewłaściwej jakości. W piśmie informującym o wszczęciu postępowania administracyjnego w sprawie ustalenia kary pieniężnej, kontrolowany został poinformowany o przysługującym mu prawie do zapoznania się z aktami i prawie wypowiedzenia się, co do zebranych dowodów i materiałów. Kontrolowany przedsiębiorca skorzystał z przysługującego mu uprawnienia. W piśmie z dnia 15 grudnia 2015 r. kontrolowany podniósł, iż uwidoczniony na opakowaniu oferowanych jaj krajobraz wiejski z perspektywy racjonalnego i uważnego konsumenta nie budzi wątpliwości co do metody chowu kur, od których jaja pochodzą. Przedsiębiorca podniósł również, iż oznakowanie produktów krajobrazem wiejskim stosowane jest w całej gamie różnych produktów spożywczych, a ponadto producentowi jaj dotychczas nie zarzucano jakichkolwiek naruszeń z tego powodu. Kontrolowany przedsiębiorca wskazał także, iż informacja o metodzie chowu kur nieśnych umieszczona jest w sposób prawidłowy, wskazując, iż na opakowaniach innych, bliżej nieokreślonych przez kontrolowanego producentów jaj informacja o metodzie chowu jest mniejsza, aniżeli w zakwestionowanej partii. Przedsiębiorca podkreślił także, iż brak wyrazistej ekspozycji informacji o chowie kur nieśnych na wolnym wybiegu na froncie opakowania jest jednoznaczny ze stwierdzeniem, iż jaja nie pochodzą od kur z wolnego wybiegu. Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej, mając na uwadze przedstawione powyżej stanowisko kontrolowanego przedsiębiorcy, stwierdził iż zasadność wymierzenia kary pieniężnej nie budzi wątpliwości. Odnosząc się do stanowiska przedsiębiorcy w przedmiocie zakwestionowanej szaty graficznej należy odwołać się do art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym (Dz. U r., nr 171, poz z p. zm.), który stanowi, iż Praktykę rynkową uznaje się za działanie wprowadzające w błąd, jeżeli działanie to w jakikolwiek sposób powoduje lub może powodować podjęcie przez 5

6 przeciętnego konsumenta (zgodnie z art. 2 pkt 8 cytowanej ustawy przez przeciętnego konsumenta rozumie się konsumenta, który jest dostatecznie dobrze poinformowany, uważny i ostrożny; oceny dokonuje się z uwzględnieniem czynników społecznych, kulturowych, językowych i przynależności danego konsumenta do szczególnej grupy konsumentów, przez którą rozumie się dającą się jednoznacznie zidentyfikować grupę konsumentów, szczególnie podatną na oddziaływanie praktyki rynkowej lub na produkt, którego praktyka rynkowa dotyczy, ze względu na szczególne cechy, takie jak wiek, niepełnosprawność fizyczna lub umysłowa) decyzji dotyczącej umowy, której inaczej by nie podjął. oraz orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego, które pozostaje na stanowisku, iż Oznakowanie, by mogło być uznane za wprowadzające w błąd, nie musi wprowadzać w błąd faktycznie, wystarczy jedynie, że powstanie ryzyko (potencjalna możliwość) wprowadzenia w błąd, a także że Oznakowanie na opakowaniu powinno odzwierciedlać w sposób rzetelny deklarowany przez producenta skład artykułu spożywczego i nie pozostawiać żadnych wątpliwości co do jego właściwości.. W przedmiotowym przypadku zastosowana szata graficzna bezsprzecznie poprzez zaprezentowanie krajobrazu wiejskiego w formie widoku zielonej łąki i domku z zagrodą może sugerować potencjalnemu, przeciętnemu konsumentowi, iż oferowane jaja pochodzą od kur żyjących w takich właśnie (wiejskich) warunkach, a nie od kur pochodzących z chowu klatkowego. Podkreślić należy także, iż w toku systematycznych kontroli prowadzonych przez Inspekcje Handlową szczególna uwaga przywiązywana jest do wszelkich artykułów rolnospożywczych oznaczanych jako wiejski, naturalny itp., a których skład, pochodzenie lub oznakowanie nie licuje z takimi pojęciami takie środki spożywcze są stale eliminowane z obrotu. Okoliczności związane z uwidocznieniem metody chowu kur w miejscu mało widocznym, małą czcionką było już przedmiotem opinii Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów DIH-84-43(6)/12/GS wydanej na wniosek producenta zakwestionowanej w toku niniejszej kontroli partii jaj - FARMIO S.A., w której uznano stosowaną przez producenta metodę przekazywania przedmiotowej informacji, jako mogącą spowodować, że tak istotna dla wielu konsumentów informacja zostanie przez nich niezauważona w momencie zakupu. 6

7 Ponadto Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów stwierdził również, iż zastosowana szata graficzna może współistnieć tylko w przypadku dobrze widocznej i czytelnej informacji o metodzie chowu. Szata graficzna, a także jej kompozycja oraz inne elementy oznakowania zakwestionowanych jaj kurzych nie uległy widocznym zmianą przez co stanowisko Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów wyrażone w przytoczonej opinii pozostaje nadal w pełni aktualne, a ustalenia w nim poczynione Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej przyjmuje za własne. Zgodnie z art. 40a ust. 5 ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych ustalając wysokość kary pieniężnej Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej uwzględnił stopień szkodliwości czynu, zakres naruszenia, dotychczasową działalność podmiotu działającego na rynku artykułów rolno-spożywczych, wielkość jego przychodu i obrotów w roku poprzedzającym rok nałożenia kary, a także wartość kontrolowanych artykułów rolno-spożywczych. Oceniając stopień szkodliwości społecznej z punktu widzenia rodzaju naruszonych reguł ostrożności, należy stwierdzić, że jest to wysoki stopień szkodliwości czynu. Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej w przeprowadzonym postępowaniu uwzględnił wszelkie okoliczności wpływające na stopień szkodliwości czynu, odnoszące się zarówno do podmiotowej, jak i przedmiotowej strony czynu. Kontrolowany przedsiębiorca jest profesjonalnym podmiotem zajmującym się sprzedażą artykułów rolno-spożywczych. Od przedsiębiorcy należy zatem wymagać stosownej wiedzy i doświadczenia w zakresie obrotu środkami spożywczymi, a także podejmowania odpowiednich działań uniemożliwiających przedostawanie się do bezpośredniej sprzedaży dla konsumentów artykułów rolno-spożywczych niewłaściwej jakości. W przypadku zakresu naruszenia należy podnieść, iż naruszone zostały przepisy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności, zmiany rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1924/2006 i (WE) nr 1925/2006 oraz uchylenia dyrektywy Komisji 87/250/EWG, dyrektywy 7

8 Rady 90/496/EWG, dyrektywy Komisji 1999/10/WE, dyrektywy 2000/13/WE Parlamentu Europejskiego i Rady, dyrektywy Komisji 2002/67/WE i 2008/5/WE oraz rozporządzenia Komisji nr 608/2004 oraz rozporządzenia Komisji (WE) nr 589/2008 ustanawiającego szczegółowe zasady wykonywania rozporządzenia Rady (WE) nr 1234/2007 w sprawie norm handlowych w odniesieniu do jaj, a także ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych, które to nieprawidłowości należało zakwalifikować, jako naruszenie wymagań w zakresie oznakowania, istotne z punktu widzenia interesów konsumentów i regulacji rynków rolnych. Biorąc pod uwagę dotychczasową działalność kontrolowanego przedsiębiorcy, należy zaznaczyć, iż jest to podmiot karany z tytułu naruszenia przepisów z zakresu ustawy o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych. Przedsiębiorca w 2014 r. osiągnął przychód ,07 zł oraz obroty ,92 zł i zalicza się do grupy małych przedsiębiorców wg. przepisów ustawy z dnia 02 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. 2015, poz. 584 z p. zm.) - oświadczenie z dnia 27 października 2015 r. Wartość kontrolowanych artykułów rolno-spożywczych, rozumiana jako wartość kontrolowanych produktów wprowadzonych do obrotu i zakwestionowanych w toku kontroli wynosiła 32,90 zł. Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej wymierzył zatem karę wynikającą z art. 40a ust. 1 pkt 3 ustawy o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych. Ponadto, przy wydawaniu decyzji, obok uwzględnienia powyższych przesłanek Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej uwzględnił treść art. 17 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności i ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności, iż kara powinna być skuteczna oraz odstraszająca, a także wziął pod uwagę zasadę proporcjonalności, która zakłada, że zastosowany środek musi być właściwy do osiągnięcia zakładanego celu. 8

9 W tym przypadku należało zastosować środek w postaci wymierzenia odpowiedniej kary pieniężnej w wysokości 500,00 zł (słownie: pięćset złotych). Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej orzekł zatem jak w sentencji. Zgodnie z art. 40a ust. 6 i 7 ustawy o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych, karę pieniężną o której mowa w sentencji decyzji, stanowiącą dochód budżetu państwa, przedsiębiorca jest zobowiązany wpłacić na konto bankowe Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Poznaniu, nr konta NBP O/O Poznań nr , w nieprzekraczalnym terminie 30 dni od uprawomocnienia się decyzji, która wtedy staje się jednocześnie decyzją ostateczną. Kara niezapłacona w terminie staje się zaległością podatkową w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U r., poz. 613). Pouczenie: Od niniejszej decyzji na podstawie art i 2 oraz art i 2 ustawy Kodeks postępowania administracyjnego, przysługuje stronie odwołanie do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, Pl. Powstańców Warszawy 1, Warszawa, składane na piśmie za pośrednictwem Wielkopolskiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej, Al. Marcinkowskiego 3, Poznań, w terminie 14 dni od dnia jej doręczenia. Do należności pieniężnych nie uiszczonych w terminie stosuje się przepisy działu III ustawy Ordynacja podatkowa. Otrzymują: 1) adresat; 2) a/a PO; 3) a/a BA; 4) a/a D/LE.... 9