Nazwa przedmiotu: Kierunek: Mechatronika Rodzaj przedmiotu: obowiązkowy na specjalności: projektowanie systemów mechanicznych Rodzaj zajęć: wykład, laboratorium I KARTA PRZEDMIOTU CEL PRZEDMIOTU TRIBOLOGIA Tribology Poziom przedmiotu: I stopnia Liczba godzin/tydzień: 1W, 1L Kod przedmiotu: S1_12 Rok: IV Semestr: VII Liczba punktów: 3 ECTS PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE C1. Zapoznanie studentów z procesami tarcia i zużycia w elementach. C2. Nabycie przez studentów praktycznych umiejętności w zakresie doboru i projektowania par trących na elementy łożysk oraz obsługi testerów tribologicznych. C3. Nabycie przez studentów praktycznych umiejętności w zakresie ochrony przeciwkorozyjnej i przeciwzużyciowej. WYMAGANIA WSTĘPNE W ZAKRESIE WIEDZY, UMIEJĘTNOŚCI I INNYCH KOMPETENCJI 1. Wiedza z zakresu materiałoznawstwa i inżynierii materiałowej. 2. Znajomość zasad bezpieczeństwa pracy przy użytkowaniu i urządzeń tribologicznych. 3. Umiejętność doboru metod pomiarowych i wykonywania pomiarów wielkości mechanicznych. 4. Umiejętność wykonywania działań matematycznych do rozwiązywania postawionych zadań. 5. Umiejętność korzystania z różnych źródeł informacji w tym z instrukcji i dokumentacji technicznej. 6. Umiejętności pracy samodzielnej i w grupie. 7. Umiejętności prawidłowej interpretacji i prezentacji własnych działań. EFEKTY KSZTAŁCENIA EK 1 opisuje, oraz wyjaśnia zagadnienia z zakresu metod i technik wytwarzania, konstrukcji oraz projektowania części, EK 2 identyfikuje tendencje i kierunki rozwoju w zakresie warunków i procesów eksploatacji i urządzeń oraz elementów łożysk tocznych i ślizgowych, EK 3 jest zdolny zaproponować rodzaj materiału pary trącej, zabezpieczeń antykorozyjnych, oceny i udowodnić zasadność przyjętego rozwiązania technologicznego, EK 4 potrafi przygotować sprawozdanie z przebiegu realizacji ćwiczeń.
TREŚCI PROGRAMOWE Forma zajęć WYKŁADY Liczba godzin W 1 Podstawy tribologii. 1 W 2 Rodzaje tarcia i zużycia. 1 W 3 Ogólna charakterystyka systemu trybologicznego. 1 W 4 Dokładność wykonania par tribologicznych. 1 W 5 Mechanizmy smarowania. 1 W 6 Procesy tribologiczne występujące elementach. 1 W 7 Rodzaje zużycia elementów. 1 W 8 Produkty zużycia i ich rola żywotności węzła tarcia. 1 W 9 Obserwacje i badanie produktów zużycia. 1 W 10 Badanie właściwości trybologicznych stopów łożyskowych. 1 W 11 Przegląd rozwiązań konstrukcyjnych testerów do badań tribologicznych. 1 W 12 Kierunki badań i rozwoju tribologii. 1 W 13 Środowiska korozyjne. 1 W 14 Ocena zużycia współpracujących elementów korodujących. 1 W 15 Korozja materiałów metalicznych i polimerowych. 1 Forma zajęć LABORATORIUM Liczba godzin L 1,2 Rodzaje tarcia. Metody smarowania. 2 L 3,4 Badanie właściwości tribologicznych układu metal - metal. 2 L 5,6 Badanie właściwości tribologicznych układu metal - polimer. 2 L 7 Ocena siły tarcia i momentu tarcia w łożyskach kulkowych. 1 L 8 Badanie właściwości tribologicznych układu metal ceramika. 1 L 9 Badanie właściwości tribologicznych układu ceramika ceramika. 1 L 10,11 Wpływ obróbki cieplno-chemicznej na parametry trybologiczne. 2 L 12,13 Obserwacja i badania produktów zużycia. 2 L 14,15 Korozja i elektorkorozja. 2 NARZĘDZIA DYDAKTYCZNE 1. wykład z wykorzystaniem prezentacji multimedialnych 2. ćwiczenia laboratoryjne, opracowanie sprawozdań z realizacji przebiegu ćwiczeń 3. testery do badań tribologicznych 4. instrukcje do wykonania ćwiczeń laboratoryjnych 5. mikroskop, waga laboratoryjna, chropowatościomierz 6. przyrządy pomiarowe 2
SPOSOBY OCENY ( F FORMUJĄCA, P PODSUMOWUJĄCA) F1. ocena przygotowania do ćwiczeń laboratoryjnych F2. ocena umiejętności stosowania zdobytej wiedzy podczas wykonywania ćwiczeń F3. ocena sprawozdań z realizacji ćwiczeń objętych programem nauczania F4. ocena aktywności podczas zajęć P1. ocena umiejętności rozwiązywania postawionych problemów oraz sposobu prezentacji uzyskanych wyników zaliczenie na ocenę* P2. ocena opanowania materiału nauczania będącego przedmiotem wykładu - egzamin *) warunkiem uzyskania zaliczenia jest otrzymanie pozytywnych ocen ze wszystkich ćwiczeń laboratoryjnych, OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA Forma aktywności Godziny kontaktowe z prowadzącym Zapoznanie się ze wskazaną literaturą Przygotowanie do ćwiczeń laboratoryjnych Wykonanie sprawozdań z realizacji ćwiczeń laboratoryjnych (czas poza zajęciami laboratoryjnymi) Obecność na konsultacjach Przygotowanie do zadania sprawdzającego Suma SUMARYCZNA LICZBA PUNKTÓW ECTS DLA PRZEDMIOTU Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału prowadzącego Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym, w tym zajęć laboratoryjnych i projektowych Średnia liczba godzin na zrealizowanie aktywności 15W 15L 30h 15 h 7.5 h 7.5 h 5 h 10 h 75 h 3 ECTS 1.4 ECTS 1.2 ECTS LITERATURA PODSTAWOWA I UZUPEŁNIAJĄCA 1. Lawrowski Z.: Trybologia: Tarcie, zużycie smarowanie. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, 2008 2. Szarek A.: Chosen aspekts of biomaterials. Publish.House Education and Science. Praha. 2011 3. Hebla M., Wąchał A.: Trybologia. WNT Warszawa. 1980. 4. Płaza S.: Fizykochemia procesów tribologicznych. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego. Łódź 1997. 5. Bajer J.: Tribologia i tribotechnika. Polskie Towarzystwo Tribologiczne, 2000 6. Felder E., Montmitonnet P.: Tribology of Manufacturing Processes Volume 2, Nice France 2010. 8. Poradnik. Ochrona przed korozją. WKiŁ. Warszawa 1986. PROWADZĄCY PRZEDMIOT ( IMIĘ, NAZWISKO, ADRES E-MAIL) 1. dr inż. Arkadiusz Szarek arek@iop.pcz.pl 3
MATRYCA REALIZACJI I WERYFIKACJI EFEKTÓW KSZTAŁCENIA Efekt kształcenia Odniesienie danego efektu do efektów zdefiniowanych dla całego programu (PEK) Cele przedmiotu EK1 K_W44_S1_09 C1, C2 EK2 K_W44_S1_09 C1, C2 EK3 K_W44_S1_09 C1, C3 EK4 K_U44_S1_09 C1, C2, C3 Treści programowe W1-12; L1-13 W4-12 L3-13 W1-15 L1-15 W3-15 L1-15 Narzędzia dydaktyczne Sposób oceny 1, 2, 3, 4, 5, 6 F4, F4, P2 1, 2, 3, 4 F1, F4, P1 1, 2, 3, 4, 5 F1, F3, F4, P2 2, 3, 5, 6 F2, F3, P1 4
II. FORMY OCENY - SZCZEGÓŁY Efekty kształcenia Na ocenę 2 Na ocenę 3 Na ocenę 4 Na ocenę 5 EK1 Student opisuje, oraz wyjaśnia zagadnienia z zakresu metod i technik wytwarzania, konstrukcji oraz projektowania części EK2 Student identyfikuje tendencje i kierunki rozwoju w zakresie warunków i procesów eksploatacji i urządzeń oraz elementów łożysk tocznych i ślizgowych EK3 zaproponować rodzaj materiału pary trącej, zabezpieczeń antykorozyjnych, oceny i udowodnić zasadność przyjętego rozwiązania technologicznego Student nie opisuje, nie oraz nie wyjaśnia zagadnień z zakresu technik wytwarzania, konstrukcji oraz projektowania części Student nie identyfikuje tendencji i nie kierunków rozwoju w zakresie eksploatacji oraz elementów łożysk tocznych i ślizgowych Student nie jest zdolny zaproponować rodzaju pary trącej na wybrany węzeł tarcia, nie zna sposobów zabezpieczenia antykorozyjnego Student opisuje i podstawowe pojęcia z zakresu technik wytwarzania, konstrukcji oraz projektowania części Student nie potrafi samodzielnie wykorzystać zdobytej wiedzy, zadania wynikające z realizacji ćwiczeń wykonuje z pomocą prowadzącego zaproponować rodzaju pary trącej, zaproponować rozwiązanie konstrukcyjne na wybrany węzeł tarcia nie zna jednak sposobów zabezpieczenia antykorozyjnego Student opisuje i podstawowe pojęcia z zakresu technik wytwarzania i konstrukcji, potrafi wskazać właściwą koncepcję układów tribologicznych Student identyfikuje tendencje i kierunki rozwoju w zakresie warunków i procesów eksploatacji i urządzeń oraz elementów łożysk tocznych i ślizgowych oraz samodzielnie rozwiązuje problemy wynikające w trakcie realizacji ćwiczeń zaproponować rodzaj materiału pary trącej, zabezpieczeń antykorozyjnych, potrafi wymienić wybrane rodzaje rozwiązań konstrukcyjnych węzła tarcia stosowanych w projektowaniu Student bardzo dobrze opisuje, i wyjaśnia podstawowe pojęcia z zakresu materiału objętego programem nauczania, samodzielnie zdobywa i poszerza wiedzę przy użyciu różnych źródeł Student potrafi dokonać wyboru rodzaju łożysk, usystematyzować kierunki rozwoju procesów eksploatacji, oceny oraz uzasadnić trafność przyjętych założeń zaproponować rodzaj materiału pary trącej, zabezpieczeń antykorozyjnych, oceny i udowodnić zasadność przyjętego rozwiązania technologicznego 5
EK4 Student potrafi przygotować sprawozdanie z przebiegu realizacji ćwiczeń Student nie opracował sprawozdani. Student nie potrafi zaprezentować wyników swoich badań Student wykonał sprawozdanie z wykonanego ćwiczenia, ale nie interpretacji oraz analizy wyników własnych badań Student wykonał sprawozdanie z wykonanego ćwiczenia, potrafi prezentować wyniki swojej pracy oraz dokonuje ich analizy Student wykonał sprawozdanie z wykonanego ćwiczenia, potrafi w sposób zrozumiały prezentować oraz dyskutować osiągnięte wyniki III. INNE PRZYDATNE INFORMACJE O PRZEDMIOCIE 1. Wszelkie informacje dla studentów kierunku Mechatronika wraz z: - programem studiów, - prezentacjami do zajęć, - instrukcjami do ćwiczeń laboratoryjnych, - harmonogramem odbywania zajęć dostępne są na tablicy informacyjnej oraz stronie internetowej kierunku Mechatronika: www.mechatronika.wimii.pcz.pl 2. Informacja na temat konsultacji przekazywana jest studentom podczas pierwszych zajęć z danego przedmiotu. 6