Nazwy funkcji pozostawiam w języku angielskim, co ułatwi ich odnalezienie w pozycjach menu lub na paskach narzędziowych; Nazwy przycisków na paskach narzędziowych to te, które pojawiają się po najechaniu na nie kursorem myszy; Nazwy menu podane będą w kolejności wybieranych pozycji, np. File -> Properties; 2D = dwuwymiarowe, płaskie; 3D trójwymiarowe, przestrzenne; KLM kliknij lewym przyciskiem myszy; KPM kliknij prawym przyciskiem myszy; PLM przytrzymaj lewy przycisk myszy; Witam i zapraszam do zaprojektowania windy kotwicznej wg planów zamieszczonych na Kodze. Jak już wspominałem na forum, praca w Alibre Design opiera się na składaniu większych projektów (Assembly) z projektowanych osobno części (Part). Ponieważ Alibre Design Xpress ma ograniczoną liczbę części z jakich można złożyć projekt, to windę zaprojektujemy jako pojedynczą część. Po uruchomieniu programu wyświetlane jest jego okno startowe (Home). Wybieramy menu File -> New -> Part (dostępne również z paska narzędziowego). Na początku każdego projektu warto sprawdzić jego ustawienia. Poniżej przedstawiłem te (moim zdaniem) najważniejsze, dostępne po wybraniu File -> Properties. Po wprowadzeniu zmian klikamy Apply i Close. 1
Na początku do dyspozycji mamy trzy predefiniowane płaszczyzny oznaczone nazwami przechodzących przez nie osi: XY, YZ, i XZ. W dalszej części będziemy musieli dodać kolejne płaszczyzny, ponieważ 2
tylko na nich można rysować obiekty 2D przekształcane następnie w bryły trójwymiarowe. Przed rozpoczęciem rysowania należy najpierw wybrać płaszczyznę. Nasz projekt rozpoczniemy od wykonania osi windy. Pomimo tego, że w ostatecznym widoku 3D nie będzie jej widać, to jednak na generowanych rysunkach technicznych musi się pojawić. Oś Wybieramy z listy obiektów (Design Explorer) przy lewej krawędzi okna płaszczyznę YZ (YZ Plane). W panelu po stronie prawej wybieramy przycisk Activate 2D Sketch. Z tego samego panelu wybieramy rysowanie koła (Circle). Kursor ustawiamy na przecięciu widocznych osi Y i Z, tak aby widoczny tam zielony punkt zmienił kolor na czerwony. KLM i przesuwamy kursor w bok rysując w ten sposób okrąg. Program podaje nam jego aktualną średnicę, ale nie ma to większego znaczenia, gdyż za chwilę podamy ją dokładnie. Rysowanie okręgu kończymy KLM. W tym samym panelu narzędzi wybieramy przycisk Dimension i ustawiamy kursor na okręgu. Po jego KLM wyświetli się okno dialogowe, w którym podajemy 3 (jeśli wcześniej ustawiliśmy jednostki na milimetry, to nie trzeba ich tu wpisywać). Powinniśmy uzyskać wynik jak poniżej. Następnie w skrajnym prawym panelu wybieramy przycisk Extrude Boss. W oknie dialogowym wpisujemy jak poniżej. 3
Pole Type określa w jakim stosunku do płaszczyzny ma być rozciągnięty nasz rysunek (Sketch). Mid Plane oznacza, obiekt rozciągnięty zostanie symetrycznie prostopadle do płaszczyzny, tak aby jego długość osiągnęła 81 mm. Po naciśnięciu OK. i wybraniu z panelu narzędzi (góra ekranu) Zoom to Fit powinniśmy otrzymać to: Żółty kolor oznacza zaznaczenie obiektu do dalszych modyfikacji. Przytrzymując oba klawisze myszy możemy dowolnie obracać obiekt. Środkowe koło zębate Następnym krokiem będzie wykonanie koła pośrodku osi. Na zębach tego koła opierać się będzie zapadka blokująca położenie całego wału windy. 4
Na początek kilka obliczeń. Głębokość pojedynczego zęba zrobimy na 1 mm. Zewnętrzna średnica koła ma wynieść 16 mm. Zębów zrobimy 16, co oznacza, że będą rozmieszczone co 22,5 stopnia (360/16). Teraz spróbujemy przenieść to do komputera. Ponownie klikamy przycisk Activate 2D Sketch (upewniamy się, że rysujemy na płaszczyźnie YZ!). Z panelu narzędzi wybieramy linię (Line). Narysujemy dwie linie zbiegające się na przecięciu osi tworzących płaszczyznę (Origin). Każdą linię zaczynamy KLM i kończymy 2xKLM: Ważne, aby pionowa linia była narysowana wzdłuż pionowej osi (program dociągnie linię do osi). Następnie narzędziem Dimension nadajemy liniom długość po 8 mm a kąt pomiędzy liniami ustalamy na 22,5 st. (KLM jedną linię, potem drugą, potem ustalamy położenie wymiaru i wpisujemy podaną wartość) uzyskując to co na obrazku poniżej: 5
Następnie rysujemy trzecią linię biegnącą od górnego końca pionowej linii do dowolnego punktu na linii skośnej, starając się aby nowa linia nie tworzyła kąta prostego z linią skośną. Następnie wyznaczamy (Dimension) odległość od punktu zetknięcia nowej linii z linią skośną do górnego końca tej drugiej na 1 mm: 6
Z panelu narzędzi wybieramy Trim Figure. Narzędzie to pozwala usunąć linie pomiędzy punktami końcowymi lub punktami przecięcia. Po najechaniu kursorem na linię fragment, który ma być usunięty będzie podświetlony na zielono. KLM i fragment znika. Usuwamy całą pionową linię i dolny fragment skośnej tak aby uzyskać to: 7
Z tak otrzymanej linii wykonamy obrys koła wykonując 16 kopii obracając je wokół osi X. Wybieramy menu Sketch -> Repeat Circular KLM w pole Selekt Objects i poprzez KLM zanaczamy na rysunku każdą z dwóch linii. Następnie KLM w pole Center i w Design Explorer wybieramy oś X (X-Axis). W polu Copies wpisujemy 16, a w Angle 22,5. Wciskamy OK. i uzyskujemy to: 8
Wybieramy z panelu po prawej stronie Extrude Boss i wpisujemy: Po wciśnięciu OK. uzyskujemy to: 9
Dodamy teraz po obu stronach koła dwie nowe płaszczyzny, na których będziemy rysować kolejne elementy wału windy. W Design Explorer wybieramy płaszczyznę YZ. Wybieramy meny Insert -> Plane i wpisujemy poniższe parametry: Po wciśnięciu OK. na rysunku pojawi się nowa płaszczyzna. Drugą dodajemy w ten sam sposób jednak zaznaczając opcję Reverse (oczywiście pamiętając aby najpierw ponownie wybrać płaszczyznę YZ). Projekt powinien wyglądać tak: 10
Wał windy Teraz dorysujemy graniastosłup tworzący połowę wału. Wybieramy nowo utworzoną płaszczyznę Plane<3> i włączamy Activate 2D Sketch. W panelu narzędzi rysowania wybieramy rysowanie wieloboku (Regular Polygon) ukryte w rozwijanym przycisku prostokąta (trzeci z lewej). W oknie dialogowym zaznaczamy wielobok wpisany w okrąg i wpisujemy liczbę boków: Nie zamykając okna zaczynamy rysowanie sześciokąta: KLM w przecięcie osi (Origin) i prowadząc kursor w górę wzdłuż pionowej osi wyznaczamy średnicę okręgu opisującego sześciokąt. Klikamy Apply i Close. Następnie narzędziem Dimension ustalamy średnicę okręgu opisującego sześciokąt na 16 mm: 11
Wybieramy Extrude Boss i wpisujemy wartości: Zwróćcie uwagę na typ wyciągnięcia: To Depth. Po wciśnięciu OK. uzyskujemy: 12
Uzyskana bryła jest oczywiście prostopadłościanem, a potrzebujemy fragment graniastosłupa. Musimy więc zeszlifować część materiału. W górnym panelu wybieramy przycisk ze strzałką (Select) i zaznaczamy krawędzie do zeszlifowania jak poniżej (każdą kolejną przytrzymując klawisz Shift; obiekt, który zostanie wybrany jest po najechaniu kursora myszy podświetlany na czerwono, po wybraniu KLM - na żółto): Z panelu narzędzi wybieramy Edge Chamfer i w oknie dialogowym wpisujemy: 13
Po wciśnięciu OK. powinniśmy uzyskać: Drugą połówkę można oczywiście w ten sam sposób narysować na drugiej nowo utworzonej płaszczyźnie, ale my posłużymy się sprytnym narzędziem ukrytym w menu Feature - > Mirror Pojawi się okno dialogowe: 14
Opcja Mirror Geometry musi pozostać włączona. KLM w pole Features to mirror i w Design Explorer wybieramy oba elementy tworzące nasz ostrosłup: Extrusion<5> i Edge Chamfer<6> (na rysunku zostaną podświetlone na żółto, wybierając drugi element przytrzymujemy Shift). KLM w pole Mirror plane i w Design Explorer zaznaczamy płaszczyznę YZ (YZ-Plane). Po wciśnięciu OK. otrzymamy: Na koniec pierwszego odcinka dodamy kolejne cztery płaszczyzny: po dwie równoległe do YZ i oddalone od niej po obu stronach o 27,5 i 32,5 mm. Zaznaczamy w Design Explorer płaszczyznę YZ. Insert -> Plane i wstawiamy po kolei cztery płaszczyzny o następujących parametrach (proponuję zachować taką samą kolejność, aby zachować identyczne jak u mnie nazwy płaszczyzn (podałem w nawiasach): - Distance 27,5, Reverse wyłączone; (Plane<8>) - Distance 32,5, Reverse wyłączone; (Plane<9>) - Distance 27,5, Reverse włączone; (Plane<10>) - Distance 32,5, Reverse włączone; (Plane<11>) Pamiętajcie, aby przed wstawieniem nowej płaszczyzny wybrać YZ jako płaszczyznę odniesienia. I to by było na tyle w dzisiejszym odcinku. Następny już wkrótce 15