Przedmiotowy system oceniania z fizyki Zespół Szkół Sieniawa
I. Cele nauczania fizyki 1. Świadomość istnienia praw rządzących makro- i mikroświatem oraz wynikająca z niej refleksja filozoficzno-przyrodnicza. 2. Dostrzeganie natury i struktury fizyki oraz astronomii, ich rozwoju i związku z innymi naukami przyrodniczymi. 3. Znajomość metod badawczych fizyki, ze szczególnym uwzględnieniem roli eksperymentu i teorii w jej rozwoju. 4. Przygotowanie do rozumnego odbioru i oceny informacji, a także odważnego podejmowania dyskusji i formułowania opinii. 5. Rozumienie znaczenia fizyki dla techniki, medycyny, ekologii, jej związków z innymi dziedzinami działalności ludzkiej oraz implikacji społecznych, w tym wpływu na możliwości kariery zawodowej. 6. Zainteresowania fizyką, astronomią i tajemnicami przyrody. II. Wymagania i kompetencje (zakres wiedzy i umiejętności) ucznia na poszczególne oceny 1. Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który: a. nie opanował wiadomości i umiejętności, które są niezbędne dla dalszego procesu kształcenia b. nie zna podstawowych praw, pojęć i wielkości fizycznych c. nie potrafi wykonać prostych zadań nawet z pomocą nauczyciela d. nie wykazuje chęci zdobywania wiedzy 2. Wymagania KONIECZNE na ocenę dopuszczającą obejmują elementy treści nauczania: a. niezbędne w uczeniu się przedmiotu b. potrzebne w życiu Dysponuje niepełną wiedzą określoną programem nauczania fizyki, lecz: c. potrafi posługiwać się językiem fizyki (zna i rozróżnia podstawowe pojęcia fizyki, obiekty i zjawiska fizyczne, wielkości fizyczne i jednostki miary) d. potrafi podać definicje wielkości fizycznych, treści praw i zasad fizyki e. rozpoznaje, nazywa i potrafi wyjaśnić podstawowe zjawiska fizyczne zachodzące w otaczającym go świecie f. potrafi z pomocą nauczyciela wykonać proste zadania teoretyczne i praktyczne o niewielkim stopniu trudności g. poprawność rozwiązań typowych zadań wynosi 2 z 6. h. sprostał wymaganiom K. 3. Wymagania PODSTAWOWE na ocenę dostateczną obejmują elementy treści nauczania: a. najważniejsze w uczeniu się przedmiotu b. często występujące w programie nauczania fizyki c. określone programem nauczania na poziomie nie przekraczającym wymagań zawartych w podstawie programowej d. zadania o niewielkim stopniu trudności rozwiązuje samodzielnie, poprawność rozwiązań typowych zadań wynosi 3 z 6 e. sprostał wymaganiom K P. 2
Posiada kompetencje określone w p. 1 (na ocenę dopuszczającą) oraz: f. rozumie czytany tekst (np. w podręczniku) i potrafi zwięźle wypowiedzieć się na jego temat g. potrafi przedstawić prawa i zasady fizyki w postaci słownej, analitycznej (wzór) i graficznej (wykres) h. potrafi z pomocą nauczyciela rozwiązywać proste zadania i wykonywać proste doświadczenia i. formułuje proste wnioski na podstawie obserwowanych eksperymentów fizycznych j. jest w stanie samodzielnie uzupełnić braki w wiadomościach. 4. Wymagania ROZSZERZAJĄCE na ocenę dobrą obejmują elementy treści nauczania: a. istotne w strukturze przedmiotu b. bardziej złożone, mniej przystępne niż podstawowe c. wymagające umiejętności stosowania wiadomości w sytuacjach typowych oraz bardziej złożonych d. przydatne w uczeniu się innych przedmiotów (np. chemii, techniki, biologii, itp.) Posiada kompetencje określone w p. 1 i 2 (na oceny dopuszczającą i dostateczną) oraz: e. prawidłowo posługuje się językiem fizyki f. potrafi analizować czytany tekst, selekcjonować wiedzę w nim zawartą oraz przetwarzać uzyskane informacje g. potrafi analizować (graficznie przedstawiać wyniki pomiarów, sporządzać wykresy, ustalać zależności funkcyjne między wielkościami fizycznymi) wyniki obserwacji i doświadczeń fizycznych h. potrafi wykorzystać nabytą wiedzę do rozwiązywania typowych zadań o średnim stopniu trudności, poprawność rozwiązań zadań wynosi 4 z 6 i. sprostał wymaganiom K P R. 5. Wymagania DOPEŁNIAJĄCE na ocenę bardzo dobrą obejmują pełny zakres treści określonych programem nauczania. Są to treści: a. umożliwiające pełne opanowanie programu nauczania b. wymagające umiejętności stosowania wiadomości w sytuacjach mniej typowych i złożonych c. samodzielnie i prawie bezbłędnie rozwiązuje trudniejsze zadania rachunkowe i problemowe, poprawność rozwiązań zadań wynosi 5 z 6. d. sprostał wymaganiom K P R D. Posiada kompetencje określone w p. 1, 2 i 3 (na oceny dopuszczającą, dostateczną i dobrą) oraz: e. wykazuje się wiedzą określoną wymaganiami programowymi f. potrafi planować i wykonać proste doświadczenia fizyczne w celu sprawdzenia słuszności praw i zasad fizyki g. potrafi przewidzieć i wyjaśniać przebieg zjawiska przyrody, zasadę działania urządzeń technicznych oraz efekty eksperymentów w oparciu o znane teorie fizyczne h. potrafi wykorzystać modele teoretyczne do wyjaśniania właściwości ciał, zjawisk fizycznych oraz praw i zasad fizyki i. samodzielnie rozwiązuje zadania rachunkowe i problemowe j. krytycznie korzysta z różnych źródeł informacji - telewizji, internetu, literatury popularnonaukowej, itp. 3
6. Wymagania WYKRACZAJĄCE na ocenę celującą obejmują treści: a. wychodzące poza obowiązujący program nauczania b. stanowiące efekt samodzielnej pracy ucznia c. wynikające z indywidualnych zainteresowań d. rozwiązuje zadania rachunkowe o dużym stopniu trudności sposobem formalnym lub algebraicznym, poprawność rozwiązań zadań wynosi 6 z 6. e. osiąga sukcesy w konkursach pozaszkolnych, f. sprostał wymaganiom K P R D W. Posiada kompetencje określone w p. 1, 2, 3 i 4 (na oceny dopuszczającą, dostateczną, dobrą i bardzo dobrą) oraz: g. potrafi rozwiązywać nietypowe i trudne zadania ilościowe, jakościowe i doświadczalne h. rozwija własne zainteresowania fizyką i. współpracuje z nauczycielem przedmiotu w przygotowaniu zajęć opartych na rozwiązywaniu sytuacji problemowych (np. przygotowywanie układów eksperymentalnych) j. osiąga sukcesy w olimpiadach, konkursach, itp. III. Sposoby oceniania 1. Na pierwszej lekcji w każdym roku szkolnym nauczyciel zapoznaje uczniów z wymaganiami programowymi oraz z przedmiotowym systemem oceniania z fizyki 2. Ocenie podlegają wiadomości i umiejętności ujęte w rozkładzie materiału nauczania fizyki opracowanym przez nauczyciela. 3. Wystawiane oceny są jawne dla ucznia i jego rodziców. Na prośbę ucznia, jego rodziców lub prawnych opiekunów nauczyciel uzasadnia wystawioną ocenę. 4. Ustalanie ocen bieżących odbywa się na podstawie: wyników prac pisemnych odpowiedzi ustnych analizy samodzielnych prac ucznia, np. prac domowych, referatów, itd. obserwacji aktywności ucznia podczas lekcji prowadzenia zeszytu przedmiotowego 5. Odpowiedzi ustne obejmują zakres materiału z ostatniego działu. W każdym semestrze uczeń ma prawo zgłosić 1 ( jedno) nieprzygotowanie przy jednej godzinie zajęć tygodniowo. Brak przegotowania zgłasza się nauczycielowi na początku zajęć, jeszcze przed sprawdzeniem obecności uczniów. 6. Prace pisemne to: sprawdziany lub testy, które obejmują dział lub kilka działów i są zapowiadane, co najmniej z tygodniowym wyprzedzeniem. Przewiduje się przynajmniej dwie prace pisemne w semestrze. kartkówki, które obejmują zakres materiału z ostatniego działu i nie wymagają wcześniejszego zapowiadania. 7. W ciągu dwóch tygodni od napisania pracy nauczyciel przedstawia uczniowi pracę sprawdzoną oraz ją omawia. 8. Praca pisemna może być przedstawiona również rodzicom lub prawnym opiekunom ucznia na ich prośbę. 4
9. Sprawdziany lub testy są obowiązkowe. Jeżeli uczeń z przyczyn usprawiedliwionych nie mógł ich napisać w wyznaczonym terminie, to powinien to uczynić w terminie uzgodnionym z nauczycielem w okresie nie dłuższym niż dwa tygodnie po przyjściu do szkoły. 10. Prace niesamodzielne są oceniane na niedostateczny. 11. Ocena uzyskana z sprawdzianu lub testu może być poprawiona w ciągu 2 tygodni od daty oddania w jednym terminie ustalonym dla wszystkich chętnych do poprawy z danej klasy. 12. Prace domowe, referaty i inne formy aktywności zaplanowane przez nauczyciela w danym semestrze są obowiązkowe. Uczeń jest zobowiązany do oddawania ich do kontroli w wyznaczonym terminie. Jeżeli uczeń nie oddał pracy w wyznaczonym terminie bez uzasadnionego usprawiedliwienia otrzymuje ocenę niedostateczną. Nauczyciel może wyznaczyć termin poprawy prac domowych, referatów i innych form aktywności ucznia. 13. Uczeń zobowiązany jest do prowadzenia zeszytu przedmiotowego i do udostępniania zeszytu nauczycielowi do kontroli. Zeszyt powinien być prowadzony estetycznie i czytelnie. Obowiązkiem ucznia jest również przynoszenie na lekcję wymaganych podręczników, zbiorów zadań i innych materiałów pomocniczych. 14. Każdy uczeń może otrzymać dodatkowe oceny za wykonane prace nadobowiązkowe, które mogą wpłynąć na podwyższenie oceny na koniec semestru. 15. Prace pisemne są oceniane według następującej skali procentowej % maksymalnej liczby punktów Ocena 0-29% - niedostateczna 30%-49% - dopuszczająca 50%-69% - dostateczna 70%-89% - dobra 90%-95% - bardzo dobra 96%-100% - celująca 16. Uczeń powinien zdobyć w semestrze przynajmniej o jedną ocenę więcej niż wynosi liczba godzin fizyki tygodniowo w danej klasie. Nauczyciel będzie dbać o systematyczne wystawianie ocen. 17. Procedura ustalania oceny śródrocznej i rocznej. Oceny klasyfikacyjne śródroczne i roczne ustala nauczyciel przedmiotu biorąc pod uwagę oceny cząstkowe, które grupowane są w trzy kategorie. Kategoria Ocena z (waga) odpowiedzi ustnych, kartkówek, prac domowych, aktywności na 1 zajęciach, przygotowania do zajęć, udziału w zajęciach pozalekcyjnych, testu z trzech ostatnich lekcji 2 kartkówki lub testu z przerobionego działu 3 sprawdzianu lub testu semestralnego lub rocznego, 18. Przy ustalaniu oceny rocznej uwzględnia się wszystkie oceny, które uczeń uzyskał w ciągu całego roku szkolnego. 19. O przewidywanej ocenie niedostatecznej uczeń i jego rodzice są informowani na miesiąc przed końcem semestru lub roku szkolnego. Brak takiej informacji nie wyklucza możliwości wystawienia uczniowi śródrocznej lub rocznej oceny niedostatecznej. Informacje o przewidywanych ocenach rocznych przekazywane są uczniowi i jego rodzicom na dwa tygodnie przed plenarnym zebraniem rady pedagogicznej. 20. Sposoby wspomagania uczniów, którzy nie osiągają zadawalających wyników w nauce: uświadomienie uczniowi braków w wiedzy i umiejętnościach 5
dodatkowa praca domowa lub dodatkowe ćwiczenia umożliwiające uzupełnienie brakujących wiadomości i umiejętności konsultacje indywidualne i zajęcia koła fizycznego. 21. Kryteria oceniania poszczególnych aktywności: Za aktywność na lekcji: a) stosuje się + za odpowiedzi właściwe, za pięć + ocena bardzo dobry, b) za dłuższą odpowiedź bardzo ważną lub wnoszącą nowe elementy do realizowanego tematu lekcji ocena bardzo dobry Aktywność pozalekcyjna: ocena cząstkowa bdb za aktywny udział w spotkaniach kółka przedmiotowego Ocena ustnej odpowiedzi: Ocena za odpowiedź ustną zależy od wybranego poziomu wymagań, ocena ta może być podwyższona w zależności od: - zawartości rzeczowej odpowiedzi, - stosowanego języka fizyki, - sposobu prezentacji (umiejętności formułowania myśli), - argumentacji wyrażania sądów, uzasadniania, Ocena pracy pisemnej: 1) kryterium merytoryczne - zrozumienie zjawisk, praw i teorii fizycznych - prawidłowa interpretacja wzorów potrzebnych do rozwiązywania zadania - umiejętność poprawnego działania na jednostkach - umiejętność wyprowadzania prostych związków między wielkościami fizycznymi - umiejętność sporządzania i odczytywania wykresów - umiejętność interpretacji wyników doświadczenia i przeprowadzania uproszczonej dyskusji błędów pomiarowych 2) kryterium strukturalne - przemyślana struktura pracy - zachowanie logicznego ciągu rozwiązywania 3) kryterium językowe - poprawność używanego języka, przejrzystość i staranność pracy 22. Informowanie rodziców o postępach w nauce ich dzieci odbywa się poprzez: spotkania klasowe śródsemestralne i semestralne z wychowawcą klasy spotkania indywidualne z nauczycielem przedmiotu na prośbę rodziców, opiekunów lub nauczyciela indywidualne spotkania nauczycieli z rodzicami podczas dni otwartych. Przedmiotowy system oceniania z fizyki kl. I, II, III liceum ogólnokształcącego i technikum został opracowany w oparciu o następujące dokumenty: 1. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania egzaminów i sprawdzianów w szkołach publicznych 2. Statut ZS w Sieniawie 3. Program nauczania fizyki 4. Podstawę programową z fizyki 5. Standardy wymagań egzaminacyjnych zawarte w Informatorze Maturalnym opracowanym przez OKE w porozumieniu z CKE. 6