Ocena stanu sanitarnego nadzorowanych przez PSSE w Tychach obiektów nauczania i wychowania za 2012r. W 2012r. sekcja Higieny Dzieci i Młodzieży przeprowadziła 488 kontroli bieżącego stanu sanitarno-higienicznego. Nadzorem objętych zostało 329 obiektów zlokalizowanych na terenie 3 powiatów i 1 miasta grodzkiego. Bieżący nadzór nad placówkami oświatowo-wychowawczymi prowadzony był ze zwróceniem szczególnej uwagi na sposób zapewnienia w nich zarówno bezpieczeństwa jak i higieny dla dzieci i młodzieży szkolnej. wykres nr 1 Placówki objete nadzorem w 2012r. 140 122 120 100 Liczba obiektów 80 60 40 66 34 37 28 15 18 20 1 1 3 2 1 0 Rodzaje placówek żłobki szkoły podstawowe LO szkoły policealne szkoły wyższe placówki wychowania pozaszkolnego -inne przedszkola gimnazja ponadgimnazjalne szkoły zawodowe zespoły szkół placówki opiekuńcz-wychowawcze wsparcia dziennego inne Ocena stanu sanitarno-technicznego placówek. Prowadzone na bieżąco remonty wpływają na poprawę stanu sanitarno-technicznego zakładów nauczania i wychowania. W 2012r. zakończono kompleksowe remonty w 3 obiektach: Szkole Podstawowej Nr 18 w Tychach, Szkole Podstawowej Nr 4 w Orzeszu- Jaśkowicach, Gimnazjum Nr 2 w Orzeszu Zawadzie. Żłobek Miejski w Mikołowie został przeniesiony do wyremontowanych i dostosowanych do potrzeb pomieszczeń w budynku Gimnazjum Nr 2 w Mikołowie. W związku z prowadzonymi pracami remontowymi warunki nauki w placówkach oświatowo-wychowawczych ulegają systematycznej poprawie. Są jednak placówki, w których nadal stwierdza się nieprawidłowości techniczne. Zły stan techniczny dotyczył: brudnych, zakurzonych ścian i sufitów, zniszczonej nawierzchni podłogowej, złego stanu technicznego stolarki okiennej i drzwiowej, niewłaściwego stanu technicznego sanitariatów dla uczniów, złego stanu nawierzchni boisk, złego stanu technicznego ogrodzenia. Wyżej wymienione usterki występują w 25 obiektach tj. w 3 przedszkolach, w 11 szkołach podstawowych, w 6 gimnazjach i w 5 zespołach szkół, co stanowi 8% wszystkich nadzorowanych placówek. W celu likwidacji w/w usterek wydawane były decyzje administracyjne w 2011r. wydano 14 decyzji, zaś w 2012r. 23. Dostępność do środków czystości (papier toaletowy, ręczniki jednorazowego użytku/suszarki do rąk oraz mydło w płynie) w nadzorowanych placówkach jest zadowalająca. 1
W porównaniu z rokiem ubiegłym liczba placówek w których nie są zachowane standardy dostępności do urządzeń sanitarnych utrzymuje się na tym samym poziomie. Z uwagi na niedostosowaną do potrzeb instalację elektryczną budynków szkolnych, wzrosła liczba placówek nie zapewniających dostępu do bieżącej ciepłej wody w sanitariatach dla dzieci i młodzieży. Ocena warunków higieniczno-zdrowotnych w pracowniach komputerowych W ramach sprawowanego nadzoru sanitarnego nad szkołami oceniano również pracownie komputerowe, w których nie stwierdzono nieprawidłowości. Systematycznie wymieniany jest stary sprzęt komputerowy na sprzęt nowszej generacji. Nadzór nad substancjami i preparatami chemicznymi W 2012r. nadal prowadzono ocenę realizacji wymogów w zakresie stosowania niebezpiecznych substancji i preparatów chemicznych w szkołach. W dalszym ciągu zmniejsza się liczba szkół posiadających substancje i preparaty niebezpieczne. Z informacji uzyskanych od nauczycieli chemii wynika, że prowadzenie pracowni chemicznej wymaga dużych środków finansowych w związku z tym, korzysta się z dostępnych na rynku programów multimedialnych. Infrastruktura do prowadzenia zajęć sportowych Z roku na rok poprawiają się warunki do prowadzenia zajęć wf poprzez prowadzone prace remontowe. W ramach samorządowego programu Radosna szkoła powstało dziewięć dużych placów zabaw. Podobnie jak w latach ubiegłych w dalszym ciągu bardzo mały procent uczniów korzysta z natrysków po lekcjach z wychowania fizycznego. Najczęściej natryski wykorzystywane są po dodatkowych zajęciach sportowych. W 20 placówkach nie są używane mimo ich pełnej sprawności, a w 8 wyłączone z użytkowania z uwagi na ich zły stan techniczny. wykres nr 2 Warunki do prowadzenia zajęć WF w szkołach wszystkich typów 2012r. 8% 3% 89% Wystarczające Niewystarczające Brak Ocena dostosowania mebli szkolnych i przedszkolnych do wzrostu dzieci W 2012r. dokonano oceny dostosowania mebli przedszkolnych i szkolnych do wzrostu dzieci/uczniów. Skontrolowano pod tym względem 19 przedszkoli niepublicznych, w których zmierzono 625 dzieci, z czego 140 siedziało nieprawidłowo oraz 4 szkoły podstawowe, w których zmierzono 526 uczniów, w tym 174 siedziało nieprawidłowo. 2
Utrzymujący się w dalszym ciągu wysoki procent uczniów siedzących nieprawidłowo spowodowany jest utworzeniem w szkole klasopracowni, co wiąże się z przechodzeniem uczniów z klasy do klasy (35%). Dyrekcja złożyła pisemne wyjaśnienia dotyczące podjętych działań mających na celu poprawę istniejącego stanu. Higieniczna ocena tygodniowych rozkładów zajęć W 2012r. dokonano higienicznej oceny rozkładów zajęć w: 76 szkołach podstawowych, w których skontrolowano 792 oddziałów, w tym w 269 oddziałach stwierdzono nieprawidłowości; 38 gimnazjach, w których skontrolowano 353 oddziałów, w tym w 140 oddziałach stwierdzono nieprawidłowości. Nieprawidłowości dotyczyły równomiernego rozłożenia zajęć dydaktycznych w poszczególnych dniach tygodnia: zajęcia nie rozpoczynają się o stałej porze, przy czym różnica pomiędzy dniami tygodnia wynosi 2 godziny i więcej; różnica liczby godzin lekcyjnych pomiędzy kolejnymi dniami tygodnia wynosi 2 godziny i więcej. Stwierdzone nieprawidłowości spowodowane były: wprowadzeniem nowych podstaw programowych, realizacją edukacyjnych programów unijnych, dużą ilością nauczycieli dochodzących na zajęcia szkolne. Dyrektorzy również złożyli pisemne wyjaśnienia dotyczące podjętych działań mających na celu poprawę istniejącego stanu. Dożywianie dzieci i młodzieży Prowadzono ocenę dożywiania dzieci i młodzieży szkolnej z uwzględnieniem dożywiania sponsorowanego (wykres nr 3). W 2012r. z posiłków dofinansowanych skorzystało 2.651 uczniów, zaś w 2011r. 1.573. W 2012r. mleko lub herbatę prowadziło 29 szkół, z których korzystało 21.770 uczniów. Natomiast w roku 2011 herbatę lub mleko prowadziło 39 szkół, z których korzystało 12.549 uczniów. wykres nr 3 Dożywianie dzieci i młodzieży w latach 2011-2012 40000 37026 35000 30000 25000 26877 21770 20000 15000 10000 5000 8327 1070 1573 12549 12055 1326 2651 0 2011 2012 Liczba dzieci ogółem Liczba dzieci korzystających z obiadów jednodaniowych Liczba dzieci korzystających z napoju Liczba dzieci korzystających z pełnych obiadów liczba dzieci korzystających z posiłków sponsorowanych 3
W dalszym ciągu uczniowie szkół podstawowych (kl. I-III) korzystają z akcji Owoce i warzywa w szkole. Ocena profilaktycznej działalności szkolnej służby zdrowia W roku sprawozdawczym dokonano oceny warunków realizacji profilaktycznej opieki zdrowotnej nad uczniami w szkołach. Gabinety profilaktyki zdrowotnej i pomocy przedlekarskiej znajdują się w 132 szkołach. Na 142 skontrolowane obiekty w 7 profilaktyczna opieka zdrowotna jest świadczona poza terenem placówki, zaś w 3 zapewniona jest w pomieszczeniach zastępczych. Z informacji uzyskanych od dyrektorów szkół wynika, że liczba godzin pracy pielęgniarki/higienistki szkolnej na przestrzeni tygodnia jest niewystarczająca w stosunku do potrzeb. Organizacja wypoczynku letniego i zimowego Wypoczynek dla dzieci i młodzieży zarówno w formie wyjazdowej jak i w miejscu zamieszkania organizowany był jak co roku przez placówki prowadzące działalność całoroczną. Placówki te zagwarantowały uczestnikom dobre warunki zakwaterowania, utrzymania higieny osobistej, żywienia oraz prowadzenia zajęć rekreacyjno-sportowych. W porównaniu z 2011r. odnotowano wzrost liczby szkół organizujących letni wypoczynek dla dzieci i młodzieży w miejscu zamieszkania. Podobnie jak w roku ubiegłym w okresie ferii zimowych rozpowszechniono przygotowany przez ŚPWIS plakat Bezpieczne Ferie w szkołach. Ponadto w trakcie kontroli wypoczynku letniego przekazywano organizatorom pakiety edukacyjne Sekcji Oświaty Zdrowotnej w celu rozpowszechnienia wśród uczestników wypoczynku. Na stronie internetowej PSSE w Tychach zamieszczone zostały następujące informacje: - Konkurs Wakacje: Bezpiecznie, zdrowo i zabawnie - Ocena warunków higieniczno sanitarnych letniego wypoczynku dzieci i młodzieży w 2012r. Ocena w zakresie przestrzegania zakazu palenia tytoniu Podczas prowadzonych kontroli pracownicy Sekcji HDiM zwracali uwagę na przestrzeganie przepisów ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych. Podobnie jak w roku ubiegłym nie stwierdzono wykroczeń w tym zakresie. Warunki do utrzymania higieny osobistej Poprawiają się również warunki do utrzymania higieny osobistej poprzez dostępność do środków czystości (papier toaletowy, ręczniki jednorazowego użytku/suszarki do rąk oraz mydło w płynie). W porównaniu z rokiem ubiegły liczba placówek w których nie są zachowane standardy dostępności do urządzeń sanitarnych utrzymuje się na tym samym poziomie. Dostępność do środków czystości (papier toaletowy, ręczniki jednorazowego użytku/suszarki do rąk oraz mydło w płynie). w nadzorowanych placówkach jest zadowalająca. Wzrosła liczba placówek nie zapewniających dostępu do bieżącej ciepłej wody w sanitariatach dla dzieci i młodzieży. Podsumowanie i wnioski. W związku z prowadzonymi pracami remontowymi warunki nauki w placówkach oświatowo-wychowawczych ulegają systematycznej poprawie. Są jednak placówki, w których istnieje konieczność przeprowadzenia prac remontowych. 4
Z roku na rok obserwuje sią znaczną poprawę warunków do utrzymania higieny osobistej wśród dzieci i młodzieży w zakresie dostępności do środków czystości w sanitariatach. Poprawia się sytuacja dotycząca pozostawienia przez uczniów części podręczników i przyborów szkolnych w pomieszczeniach szkoły lub placówki. Dzieci z klas I-III mają możliwość pozostawiania podręczników w salach do zajęć lekcyjnych zaś uczniowie klas starszych w indywidualnych zamykanych szafkach. W dalszym ciągu uczniowie szkół podstawowych (kl. I-III) korzystają z akcji Owoce i warzywa w szkole. W 2012r. w ramach realizacji samorządowego programu Radosna szkoła na terenie działania PPIS Tychy powstało 9 nowych placów zabaw. Opracowano: Sekcja Higieny Dzieci i Młodzieży PSSE w Tychach 5