RAPORT z realizacji projektu pt. Zapoznanie przedsiębiorców i specjalistów budownictwa z najlepszymi praktykami niemieckimi w zakresie efektywności energetycznej Stowarzyszenie SIDE Cluster pełniło rolę koordynatora projektu pt. Zapoznanie przedsiębiorców i specjalistów budownictwa z najlepszymi praktykami niemieckimi w zakresie efektywności energetycznej, realizowanego w ramach Programu Leonardo da Vinci VETPRO, Stanowiącego część programu Uczenie się przez całe życie, finansowanego ze środków Komisji Europejskiej. Celem projektu było odbycie tygodniowych zawodowych praktyk w Turyngii w Niemczech. Wizyty odbyły się w czterech etapach, w terminach: 1) 25.11.-01.12.2012 r. 2) 3-9.03.2013 r. 3) 15-21.09.2013 r. 4) 2-8.03.2014 r. Łącznie w programie wzięło udział 40 osób, po 10 w każdym z etapów. Projekt skierowany był do członków stowarzyszenia SIDE-CLUSTER oraz instytucji partnerskich, a w szczególności: przedsiębiorców branży budowlanej, którzy są jednocześnie związani z praktyczną nauką zawodu; prowadzących szkolenia i kursy zawodowe; opracowujących i opiniujący programy nauczania w budownictwie; angażujących się w upowszechnianie i uatrakcyjnianie szkolenia zawodowego; zainteresowanych budownictwem ekologicznym i efektywnością energetyczną. Wybór uczestników poprzedzony był przeprowadzeniem akcji rekrutacyjnej skierowanej do przedsiębiorców z terenu Dolnego Śląska. Rekrutacja każdorazowo przebiegała w dwóch etapach I etap wypełnienie formularza zgłoszeniowego II etap - rozmowa rekrutacyjna Kryterium wyboru uczestników projektu stanowiły: kwalifikacje i umiejętności zawodowe przynależność do SIDE- CLUSTER lub co najmniej jednej organizacji branżowej i/lub wspierającej przedsiębiorczość/ edukację motywacja do poszerzenia wiedzy komunikatywność postawa otwarta na wdrożenie nowych rozwiązań Po weryfikacji uczestników i ogłoszeniu listy osób, przed każdym wyjazdem zorganizowane zostało spotkanie informacyjne. W ramach projektu SIDE-CLUSTER zapewnił również przygotowanie językowo-kulturowe dla uczestników programu. Przed każdym z wyjazdów przeprowadzone zostały grupowe i/lub indywidualne, 15 -godzinne kursy języka niemieckiego. Głównym celem wyjazdu było podniesienie kompetencji uczestników poprzez odbycie tygodniowych praktyk w zagranicznych firmach, co dawało możliwość zdobycia nowych doświadczeń zawodowych oraz umiejętności ich praktycznego wykorzystania. Uczestnicy mieli okazję zapoznania się z dobrymi praktykami w kwestiach efektywności energetycznej. Udział w programie dawał możliwość rozwoju osobistego i zawodowego. Wizyty w firmach zagranicznych pozwoliły uczestnikom na poznanie nowych technologii oraz rozwiązań w szeroko pojętej branży budowlanej, energii odnawialnej,
a także problemów gospodarczych regionu Turyngii. Przyjmujące firmy niemieckie przedstawiły uczestnikom projektu działania, jakie podjęto w celu polepszenia istniejącej sytuacji, głównie oszczędności energetycznej. Dały również możliwość poznania innego systemu kształcenia i szkolenia zawodowego w ramach realizacji działań biznesowych w zakresie budownictwa ogólnego, recyklingu odpadów, odnawialnych źródeł energii. Wyjazd był okazją do nawiązania kontaktu z firmami, w celu dalszej współpracy, co może skutkować powstaniem kolejnych partnerstw. Wyjazd dał możliwość zdobycia materiałów dydaktycznych oraz dokumentów związanych z pracą zawodową uczestników. Pozwolił na lepsze poznanie wymagań rynku pracy i różnych gałęzi przemysłu a także poszerzenie umiejętności językowych z zakresu słownictwa ogólnego oraz zawodowego. Instytucją przyjmującą było Eichenbaum GmbH, która zapewniła odpowiednie miejsca odbywania praktyk zgodnie z oczekiwaniami uczestników i ustalonym programem merytorycznym (firmy branży budowlanej, firmy projektujące systemy solarne, fotowoltaiczne, geotermalne, centra edukacji zawodowej). Zorganizowała również wspólne, polsko-niemieckie warsztaty międzykulturowe, spotkanie gospodarcze, wizytę w instytucji samorządowej ds. energii odnawialnej. Zdaniem uczestników projektu, organizacja przyjmująca dołożyła wszelkich starań, aby wizyta przebiegała bez problemów. Zapewniła adekwatny do oczekiwań program merytoryczny oraz atrakcje kulturalne. Warunki zakwaterowania i wyżywienia były bardzo dobre. Wolny czas zagospodarowany został na wzajemną integrację oraz poznanie regionu, jego tradycji, kultury oraz kuchni. Firma goszcząca zadbała o uwzględnienie wszelkich próśb uczestników wyjazdu związanych z programem wizyt oraz odwiedzanych firm. Eichenbaum GmbH pełniąc rolę przewodnika po niemieckich dobrych praktykach, potrafiła zaprezentować bardzo dużą ilość realizowanych w Turyngii projektów z zakresu efektywności energetycznej, jak również służyła radą i wyjaśniała wszelkie zawiłości niemieckiego rynku pracy i sektora efektywności energetycznej. Poprzez dobór różnorodnych firm potrafiła wskazać mocne, silne strony oraz zaangażowanie sektora efektywności energetycznej. Istotną kwestią jest wskazanie uczestnikom powstania nisz rynkowych, które mogą zostać wypełnione przez polskich przedstawicieli biorących udział w wymianie. Podczas wyjazdu uczestnicy wzięli udział w sesjach na żywo dotyczących aktualnych problemów mikro przedsiębiorców we wschodnich landach. Odbyli również wizyty studyjne w zakładach prowadzących przemysłowych, budowlanych, usługowych. W każdym z etapów programu, uczestnikom przedstawione zostały firmy działające w szeroko pojętej branży efektywności energetycznej. Wizyty te pozwoliły na zapoznanie się zarówno ze zrealizowanymi i wdrożonymi projektami, jak i ekonomicznym modelem biznesowym przedsięwzięć efektywności energetycznej a także ich społecznym oddziaływaniem. Firmy i instytucje, które poznali i odwiedzili uczestnicy projektu: Firma BTD- zajmująca się rozbiórką czołgów na części oraz demilitaryzacją części broni wojennej. Jedyna firma w europejskim sektorze cywilnym/komercyjnym, upoważnioną do przechowywania tego typu sprzętu i recyklingu sprzętu wojskowego. Poza działalnością komercyjną firma ma dobrze rozwinięty dział edukacyjny, w którym prowadzone są szkolenia praktyczne dla przyszłych pracowników. Spitzenberg Bau Hoch- und Tiefbau GmbH, Schimberg / OT Rüstungen (budownictwo na i podziemne, technologie ekologiczne) wiodące przedsiębiorstwo budowlane z powiatu Eichsfeld. Dzięki wysoko wykwalifikowanym pracownikom firma ta oferuje szeroki zakres usług oraz projekty budowlane.
Unternehmerfrauen im Handwerk -Zespół przedsiębiorczych kobiet. Grupa powstała w 1990r. w Eichsfeld. Kobiety będące na różnych stanowiskach tworzą wspólnie grupę roboczą w celu wymiany doświadczeń, szkolenia się, podnoszenia swoich kwalifikacji. Möve equipment & design - firma zajmująca się doradztwem technologicznym na każdym etapie i w każdym zakresie procesu: od opracowania koncepcji, przez wzornictwo przemysłowe, projektowanie, próbę oszacowania (FEM) aż po produkcję. IBA Heiligenstadt- Instytut ten jest partnerem dla projeków badawczych oraz badań na zlecenie do analizy techniki pomiarowej i inżynierii bioprocesowej w naukach przyrodniczych. Fa. Krieger & Schramm GmbH & Co KG, Dingelstädt- Wiodący w regionie przedsiębiorca budowlany i dostawca usług. Zakres działań od opracowania projektu przez stan surowy, budowa pod klucz oraz sprzedaż pojedynczych projektów budowlanych. THOR Industriemontagen- THOR znana w Europie firma specjalizującą się w dostarczaniu wykwalifikowanych specjalistów. Do podstawowych kompetencji firmy należą: usługi, technologia i zaopatrzenie budowlane w których ustanawiamy innowacyjne kryteria. Eichenbaum- Modele najlepszych praktyk w celu przywrócenia obecności na rynku pracy długotrwale bezrobotnych. ELMÜ Mühlhausen, Solarpark w Großengottern- Innowacyjne rozwiązania w celu efektywnego zużycia energii i pozyskiwania energii odnawialnej. Park Narodowy Hainich- Zużycie energii dla zachowania czystego środowiska. Firma Leitec innowacyjna energia a technologia budynków. Fa. Ernst & Herwig- Wymagania kwalifikacji i innowacyjne rozwiązania w budownictwie. Battle Tank Dismantling GmbH- Rozwój zrównoważony Koncepcja wykorzystania technologii militarnych do celów niemilitarnych. Tupag Holding- jest spółką dominującą dla ponad 25 spółek zależnych. Współpraca jako element kluczowy. MRG Rückbau und Recycling GmbH - należy do największych prywatnych firm zajmujących się selektywną zbiórką odpadów w Mühlhausen i Stadtoldendorf. Agrar GmbH Crawinkel - posiadająca rozległe obszary uprawne firma rolnicza w środku lasu turyńskiego. Od roku 2004 firma posiada certyfikat ekologicznego rolnictwa i jest członkiem Biokreis e. V. Działalność firmy obejmuje oferty turystyczne, konferencje dla specjalistów i działania edukacyjne na rzecz ochrony przyrody i gatunków. Sauerbrey Bau- und Vertriebs GmbH - zatrudniająca 450 pracowników firma wyspecjalizowana w projektowaniu i budowie mostów, budownictwie nadziemnym i zarządzaniu obiektami. Firma działa na rynkach międzynarodowych. Hornschuh Solar GmbH firma zajmująca się doradztwem, planowaniem, produkcją i montażem systemów fotowoltaicznych dla domów, budynków komercyjnych i obiektów rolniczych. BTD GmbH firma utylizująca czołgi i zajmująca się demilitaryzacją części mających wartość bojową. THOR Industriemontagen GmbH & Co. KG- jest to uznana w całej Europie firma specjalizująca się w kształceniu wykwalifikowanych specjalistów. Działając w branży budowlanej i techniki instalacji mediów ustala innowacyjne standardy. Möve equipment & design- zajmuje się doradztwem technicznym oraz całym procesem rozwoju koncepcji, wzornictwem przemysłowym, konstrukcją i obliczeniami MES (Metoda elementów skończonych) i produkcją. Maxx-solar Energie GmbH & Co.KG firma zajmująca się systemami w dziedzinie energii słonecznej i fotowoltaicznej, edukacją zawodową, CSR. Elsygro GmbH park fotowoltaiczny. Goldbeck GmbH Ost firma zajmująca się budownictwem energooszczędnym.
Agrar GmbH Crawinkel firma posiada certyfikat ekologicznego rolnictwa i jest członkiem Biokreise. V. Działalność firmy obejmuje oferty turystyczne, konferencje dla specjalistów i działania na rzecz edukacji ekologicznej i ochrony przyrody i gatunków. ENERCON GmbH budowa i obsługa elektrowni wiatrowych. Eichenbaum GmbH firma partnerska SIDE Cluster zajmująca się doradztwem, edukacją zawodową, układaniem programów kształcenia zawodowego. Decydując się na udział w projekcie, uczestnicy kierowali się chęcią wymiany doświadczeń branżowych, poznania potencjalnych partnerów do współpracy a także poznania nowych technologii w zakresie efektywności energetycznej w budownictwie, poznania specyfiki działalności zakładów recyklingowych i produkujących energię ze źródeł odnawialnych, oraz sposobów zarządzania nimi w ramach prowadzenia działalności. Program dawał również możliwość poznania innowacyjnych metod upowszechniania i uatrakcyjniania szkolenia zawodowego oraz pobudzania rozwoju przedsiębiorczości, a dodatkowo poznania regionu Turyngii. Był on doskonałą możliwością do poszerzenia wiedzy zawodowej w dziedzinie efektywności energetycznej jak również nawiązania kontaktów zawodowych, które mogą nieść za sobą dłuższą współpracę polsko-niemiecką. Tematyka programu wpisywała się w dotychczasową działalność uczestników, ich projekty oraz zobowiązania zawodowe a także zainteresowania. Uczestnicy programu, po każdym z jego etapów byli w pełni zadowoleni zarówno z organizacji jak i zdobytych doświadczeń oraz umiejętności. Zdaniem uczestników dofinansowanie, jakie uzyskali na zakwaterowanie i utrzymanie w ramach programu Leonardo było w pełni wystarczające. Byli zadowoleni z zapewnionego transportu, ubezpieczenia, jak również uzyskanych informacji na temat bezpieczeństwa oraz całej organizacji stażu zarówno ze strony wysyłającej jak i przyjmującej. Dzięki udziałowi w projekcie nawiązali liczne kontakty, które mogą przerodzić się w dłuższą współpracę. Zdobyli nowe doświadczenia związanie ze szkoleniem zawodowym, rozwojem przedsiębiorczości, budownictwem i efektywnością energetyczną. Podnieśli swoją wiedzę oraz kwalifikacje w zakresie OZE, budownictwa energooszczędnego, recyklingu i innych związanych. Nabyli umiejętności językowe oraz poznali region Turyngii. Program wizyt został starannie dopracowany zgodnie z zapotrzebowaniem każdego z uczestników. Efekty stażu oraz jego program zostały jasno określone, a czas trwania wymiany doświadczeń został dobrany prawidłowo. Wsparcie oraz działania kontrolne prowadzone ze strony instytucji wysyłającej były zadowalające. Projekt umożliwił uczestnikom nawiązanie współpracy z niemieckimi firmami, które posiadają wieloletnie doświadczenie. Kontakty zdobyte podczas wizyty i zaobserwowane dobre praktyki stanowią bazę do rozwoju dalszej współpracy. Uczestnicy projektu otrzymali certyfikat EUROPASS MOBILNOŚĆ oraz certyfikat udziału w projekcie wystawiony przez instytucję przyjmującą w Niemczech.
Fot. 1 Grupa I podczas spotkania dotyczącego sytuacji ekonomicznej w Turyngii. Fot. 2 Grupa I podczas wizyty w firmie Fa. Ernst & Herwig
Fot. 3 Grupa I warsztaty praktyczne w firmie. Fot. 4 Grupa II podczas warsztatów edukacyjnych.
Fot. 5 Grupa II podczas wizyty w firmie Leitec. Fot. 6 Grupa III podczas wizyty w parku fotowoltaicznym.
Fot. 7 Grupa III podczas wizyty w firmie zajmującej się recyklingiem czołgów. Fot. 8 Grupa IV podczas wizyty w centrum edukacji zawodowej
Fot. 9 Grupa IV podczas wizyty w centrum edukacji zawodowej Fot. 10 Grupa IV podczas warsztatów edukacyjnych