Wykład 1 Statystyka międzynarodowa - wprowadzenie Rynek pracy w Unii Europejskiej
Informacje o przedmiocie prowadzący: strona internetowa: wykład ćwiczenia forma zaliczenia: dr Marek Sobolewski www.msobolew.sd.prz.edu.pl 15 godz. 15 godz. obecność na zajęciach (i aktywny udział) + praca zaliczeniowa
Plan wykładu 1. Przykład porównawczej analizy międzynarodowej - rynek pracy w UE 2. Internetowe bazy danych międzynarodowych. Pozyskiwanie i wstępna obróbka danych w formie elektronicznej. Porównywalność danych. 3. Wybrane metody prezentacji i analizy danych międzynarodowych. 4. Sytuacja demograficzna na świecie na początku XXI wieku. 5. Poziom życia w państwach świata w XX i XXI wieku. 6. Przestępczość, korupcja i inne wybrane zjawiska społecznogospodarcze w państwach UE. 7. Przykłady analiz międzynarodowych.
1. Analiza wybranych zjawisk demograficznych we współczesnym świecie. Internetowe źródła danych demograficznych. Porównywalność danych. Metody analizy i prezentacji danych czasowo-przekrojowych. 2. Przegląd międzynarodowych rankingów poziomu życia, poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego, jakości funkcjonowania państwa. Metodologia i wyniki. 3. Analiza porównawcza wybranych wskaźników ekonomicznych w państwach UE. EUROSTAT jako źródło danych statystycznych. 4. Metodologia tworzenia rankingów w oparciu o wybrane metody taksonomiczne. Indeksy dynamiki i analiza danych czasowych. 5. Projekt zaliczeniowy Plan ćwiczeń
Etapy analizy statystycznej 1. Sformułowanie problemu praktycznego, wymagającego pozyskania i analizy danych międzynarodowych. 2. Zebranie danych (źródła internetowe lub tradycyjne ). 3. Przygotowanie arkusza danych pod kątem odpowiednich analiz. 4. Przeprowadzenie analiz za pomocą wybranych metod statystycznych i ich prezentacja w postaci wykresów lub tabel. 5. Opis uzyskanych wyników, interpretacja i wnioski praktyczne.
Bazy danych EUROSTAT jako źródło danych międzynarodowych http://ec.europa.eu/eurostat
Średnioroczna stopa bezrobocia
Wybór danych (np. płci, wieku) Układ danych Zapisywanie danych
Zapisywanie danych w arkuszu Excela
Kwestia porównywalności danych w porównaniach międzynarodowych Analizy należy opierać na wskaźnikach natężenia (lub dynamiki) a nie na danych surowych. Należy pamiętać, iż definicja danego zjawiska może być różna w poszczególnych krajach (w szczególności inaczej może być definiowany status osoby bezrobotnej i osoby aktywnej zawodowo). Braki danych powinny być w analizie pomijane (w uzasadnionych przypadkach brakujące wartości można uzupełniać na przykład jako średnią z dwóch sąsiednich okresów czasowych).
Miary poziomu bezrobocia Liczba bezrobotnych (nie zapewnia porównywalności). Stopa bezrobocia (w ujęciu rocznym, kwartalnym lub miesięcznym) (liczba osób bezrobotnych w stosunku do aktywnych zawodowo). Stopa bezrobocia długoterminowego (udział bezrobotnych pozostających bez pracy co najmniej 12 miesięcy)
Zakres przykładowej prezentowanej analizy analiza poziomu bezrobocia w państwach europejskich w latach 1998-2009 na podstawie danych dotyczących stopy bezrobocia (z podziałem wg płci) Problemy badawcze pozycja Polski w Europie jeśli chodzi o poziom bezrobocia (ogółem) i z podziałem na bezrobocie wśród kobiet i mężczyzn w latach 1998-2009; dynamika poziomu bezrobocia w latach 1998-2009; szczegółowa analiza zmiany poziomu bezrobocia w roku 2009 skutki ogólnoświatowego kryzysu finansowego dla sytuacji na rynku pracy w Europie; porównanie poziomu bezrobocia wśród kobiet i mężczyzn w krajach europejskich. Dane w pracy zaliczeniowej powinny być jak najbardziej aktualne
Przygotowanie danych wybór programu komputerowego; przeniesienie danych z programu Excel do programu STATISTICA; zawężanie zakresu analizy (selekcja przypadków); tworzenie podzbiorów bazy danych (polecenie DANE / podzbiór danych); zmiana układu danych (polecenie DANE / transponuj dane); nazwy przypadków i zmiennych (spolszczone!); wyróżnianie przypadków w arkuszu danych; blokowanie gotowych wykresów (dynamiczne powiązanie wykresów z danymi).
Przykładowe wyniki (1a) Pozycja Polski pod względem poziomu bezrobocia na tle UE Informacje o stopie bezrobocia w UE 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 Liczba państw 23 24 27 27 27 27 27 27 27 27 27 23 Najniższy poziom bezrobocia 2,7 2,4 2,2 1,9 2,6 3,7 4,6 4,4 3,9 3,2 2,8 3,5 Najwyższy poziom bezrobocia 15,0 16,4 18,8 19,5 20,0 19,7 19,0 17,8 13,9 11,1 11,3 18,0 Bezrobocie w Polsce 10,2 13,4 16,1 18,3 20,0 19,7 19,0 17,8 13,9 9,6 7,1 8,2 Pozycja Polski (wg sytuacji na rynku pracy) 15 21 24 25 27 27 27 27 27 26 19 12 Wykorzystane metody: - procedury rangowania - formuły arkusza danych - statystyki opisowe
Przykładowe wyniki (1b) Pozycja Polski pod względem poziomu bezrobocia na tle UE Wykorzystane metody: - wykresy ramkowe
Przykładowe wyniki (2) Ranking państw ze względu na poziom bezrobocia w roku 2009 Wykorzystane metody: - wykresy słupkowe - sortowanie danych
Przykładowe wyniki (3a) Porównanie bezrobocia wśród kobiet i mężczyzn w roku 2009 Wykorzystane metody: - wykresy rozrzutu
Przykładowe wyniki (3b) Porównanie bezrobocia wśród kobiet i mężczyzn z roku 2009 Wykorzystane metody: - wykresy rozrzutu - funkcja użytkownika (y = x)
Przykładowe wyniki (4a) Dynamika poziomu bezrobocia w latach 1998-2009 Wykorzystane metody: - transponowanie danych - wykresy liniowe
Przykładowe wyniki (4b) Dynamika poziomu bezrobocia w 2008-2009 Wykorzystane metody: - wykres rozrzutu
Przykładowe wyniki (4c) Dynamika poziomu bezrobocia wśród kobiet i mężczyzn w wybranych krajach w latach 1998-2009 Wykorzystane metody: - dynamiczne wykresy rozrzutu
Przykładowe wyniki (5) Przestrzenna wizualizacja poziomu bezrobocia w Europie (2010) Wykorzystane metody: - program autorski