Warszawa, dnia 11 stycznia 2011 r. MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ PODSEKRETARZ STANU Marek Bucior DUS MJ/10

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Warszawa, dnia 11 stycznia 2011 r. MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ PODSEKRETARZ STANU Marek Bucior DUS MJ/10"

Transkrypt

1 MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ PODSEKRETARZ STANU Marek Bucior DUS MJ/10 Warszawa, dnia 11 stycznia 2011 r. Pani Irena Wójcicka Podsekretarz Stanu Kancelaria Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej W odpowiedzi na pismo Pani Minister z dnia 2 listopada 2010 r. znak PIW w załączeniu przekazuję notatkę opracowaną przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych Wysokości rent z tytułu całkowitej niezdolności do pracy wyliczanych według propozycji zawartej w projekcie ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z FUS oraz niektórych innych ustaw (projekt z 3 września 2010 r.), a wysokości renty najniższej.

2 Zakład Ubezpieczeń Społecznych Departament Statystyki Wysokości rent z tytułu całkowitej niezdolności do pracy wyliczanych według propozycji zawartej w projekcie ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z FUS oraz niektórych innych ustaw (projekt z 3 września 2010 r.), a wysokości renty najniższej I. Proponowane zmiany w formule obliczania rent z tytułu niezdolności do pracy Zgodnie z projektem ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (projekt Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej z 3 września 2010 r.), począwszy od wniosków o rentę zgłoszonych od 1 stycznia 2011 r., zmianie ulec ma sposób obliczania rent z tytułu niezdolności do pracy dla osób urodzonych po 31 grudnia 1948 r. Renta dla osoby całkowicie niezdolnej do pracy stanowić ma równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia renty z tytułu niezdolności do pracy przez wyrażone w miesiącach średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku 60 lat. Podstawę obliczenia renty z tytułu niezdolności do pracy stanowić ma kwota składek na ubezpieczenie emerytalne, z uwzględnieniem waloryzacji składek zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego oraz zwaloryzowanego kapitału początkowego. W przypadku ubezpieczonego będącego członkiem otwartego funduszu emerytalnego, przy ustalaniu podstawy wymiaru renty, składki na ubezpieczenie emerytalne zewidencjonowane na jego koncie mają być zwiększane poprzez przemnożenie przez wskaźnik korygujący 19,52/12,22. W przypadku, gdy wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy zgłosi osoba w wieku poniżej 60 lat, która nie posiada pełnych 30 lat okresów składkowych i nieskładkowych, podstawa obliczenia renty ma być zwiększona o przeciętną miesięczną kwotę składki za każdy pełny miesiąc okresu brakującego do pełnych 30 lat, przypadających od dnia zgłoszenia wniosku o rentę do dnia, w którym rencista ukończyłby 60 lat. Przy czym przeciętna miesięczna podstawa składki ma być obliczona poprzez podzielenie podstawy obliczenia renty z tytułu niezdolności do pracy przez wyrażony w miesiącach staż ubezpieczeniowy rencisty. II. Założenia 1. Wszystkie poniższe obliczenia przeprowadzono przy następujących założeniach makroekonomicznych (założenia te przyjęto w oparciu o Program Konwergencji.

3 Aktualizacja 2009, natomiast w horyzoncie po 2012 r. posłużono się długoterminowymi założeniami przygotowanymi we współpracy z Ministerstwem Finansów): Rok Średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem Wskaźnik realnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia Stopa bezrobocia na koniec roku ,1% 101,7% 12,8% ,5% 103,6% 11,4% ,2% 103,7% 9,8% ,0% 103,6% 8,9% ,0% 103,2% 8,5% ,0% 103,1% 8,5% ,0% 103,3% 8,1% ,0% 103,6% 8,0% ,0% 103,6% 7,1% ,0% 103,3% 7,0% ,0% 102,9% 6,8% Przyjęto, że średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych dla gospodarstw domowych emerytów i rencistów będzie większy od średniorocznego wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem o 0,3 punktu procentowego. 2. Wskaźniki waloryzacji świadczeń przyjęto na najniższym poziomie, tzn. na poziomie wskaźników cen towarów i usług konsumpcyjnych zwiększonych o 20% realnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia. 3. Przy obliczaniu wskaźników waloryzacji świadczeń przyjęto, że sformułowanie zwiększenie o co najmniej 20% realnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia oznacza działanie dodania składnika wynoszącego co najmniej 20% stopy realnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia. 4. Roczne wskaźniki waloryzacji składek obliczono przy wykorzystaniu aktuarialnego modelu prognostycznego FUS09. W obliczeniach szacunkowych wysokości rent z tytułu niezdolności do pracy dla przykładowych osób zakładano dodatkowo: 5. Wszystkie przykłady policzono dla rent z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. 6. Dana osoba urodziła się w styczniu i przechodzi na rentę z tytułu niezdolności do pracy w styczniu (wiek, w którym następuje przejście na rentę jest liczbą naturalną).

4 7. Cały staż składkowy wypracowywany jest bezpośrednio przed przejściem na rentę, a dana osoba nie posiada okresów nieskładkowych. 8. Dana osoba rozpoczyna pracę w styczniu roku rozpoczęcia pracy (rok ten zależy od założonej liczby lat stażu pracy oraz od roku przejścia na rentę), a kończy pracę w grudniu roku poprzedzającego przejście na rentę. W powyższym okresie dana osoba pracuje nieprzerwanie (np. osoba, która przechodzi na rentę w styczniu 2040 r. o stażu składkowym 25 lat będzie pracować w latach ). 9. Dla celów obliczenia wysokości renty według proponowanych zmian założono, że cała składka na ubezpieczenie emerytalne ewidencjonowana jest na koncie ubezpieczonego w ZUS (według proponowanych zmian w metodzie ustalania wysokości rent z tytułu niezdolności w przypadku ubezpieczonego będącego członkiem otwartego funduszu emerytalnego, przy ustalaniu podstawy wymiaru renty, składki na ubezpieczenie emerytalne zewidencjonowane na jego koncie mają być zwiększane poprzez przemnożenie przez wskaźnik korygujący 19,52/12,22). 10. Dana osoba przez cały okres ubezpieczenia zarabia stały procent przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej. Przy czym wynagrodzenie tej osoby (wyrażone w zł) jest w danym roku stałe. 11. Średnie dalsze trwanie życia brane jest z prognozy demograficznej na lata sporządzonej przez Główny Urząd Statystyczny i przedłużonej w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych do 2060 r. Przy czym do obliczenia renty według proponowanych zmian wykorzystano średnie dalsze trwanie życia z roku przejścia na rentę. 12. Przy wyliczaniu wysokości renty z tytułu niezdolności do pracy według proponowanych zmian uwzględniano zarówno roczne jak i kwartalne waloryzacje składek. Przyjęto uproszczenie, że wskaźniki waloryzacji składek za każdy kwartał danego roku są sobie równe i wynoszą pierwiastek czwartego stopnia z rocznego wskaźnika waloryzacji składek w tym danym roku (oprócz kwartałów, za które wskaźniki waloryzacji zostały ogłoszone w obwieszczeniach Ministra Pracy i Polityki Społecznej). III. Czynniki, które będą miały wpływ na to czy renta z tytułu niezdolności do pracy według proponowanych zmian będzie podnoszona do kwoty renty najniższej Czynniki, które będą wpływały na to, czy przyszła renta z tytułu niezdolności do pracy wyliczana według proponowanych zmian będzie podnoszona do kwoty renty najniższej podzielić można na dwie podstawowe grupy: parametry ekonomiczne i demograficzne oraz indywidualne czynniki wpływające na wysokość renty konkretnej osoby. Do pierwszej grupy zaliczyć można przede wszystkim parametry makroekonomiczne takie jak: inflację (ogółem

5 oraz dla gospodarstw domowych emerytów i rencistów), wzrost przeciętnego wynagrodzenia oraz stopę bezrobocia. Od parametrów tych zależą pośrednio wskaźniki waloryzacji składek, a więc i kapitał zewidencjonowany na koncie ubezpieczonego w ZUS, a od pierwszych dwóch zależą bezpośrednio wskaźniki waloryzacji świadczeń mające wpływ na wysokość najniższych świadczeń. Czynnikiem demograficznym mającym bezpośredni, odwrotnie proporcjonalny wpływ na wysokość renty obliczanej według proponowanych zmian jest średnie dalsze trwanie życia. Z uwagi na wydłużanie się średniego dalszego trwania życia (w przeszłości jak i przewidywane wydłużanie w przyszłości), zmiany tego parametru również będą miały istotny wpływ na wysokość renty obliczanej według proponowanych zmian. Zgodnie z prognozą demograficzną średnie dalsze trwanie życia dla obu płci 60-latków wydłuży się w 2035 r. w porównaniu do 2007 r. o przeszło 10% i o przeszło 20% w 2060 r. w porównaniu do 2007 r. Przekłada się to bezpośrednio na zmniejszenie wysokości renty z tytułu niezdolności do pracy obliczanej według proponowanych zmian, a także na wzrost zagrożenia koniecznością podniesienia wyliczonej renty do kwoty renty najniższej. Do czynników indywidualnych należą staż pracy, okres na jaki staż ten będzie przypadał, podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne, płeć (tylko w przypadku osób, którym naliczany będzie kapitał początkowy), wiek przejścia na rentę. Oczywiście część indywidualnych parametrów uzależniona jest od sytuacji makroekonomicznej. Istotnym elementem wpływającym na liczbę osób, których renta będzie podnoszona do kwoty najniższej jest poziom najniższych świadczeń. Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami wysokości świadczeń najniższych podnoszone są przy zastosowaniu wskaźnika waloryzacji świadczeń. Przy założeniu, że przeciętne wynagrodzenie będzie realnie rosło oraz z uwagi na fakt, że wskaźnik waloryzacji świadczeń uwzględnia tylko część realnego wzrostu wynagrodzeń proporcja najniższej renty do przeciętnego wynagrodzenia będzie malała 1. Iloraz najniższej renty (z tytułu całkowitej niezdolności do pracy oraz z tytułu częściowej niezdolności do pracy) z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych na koniec danego roku oraz przeciętnego wynagrodzenia w tym danym roku dla założeń przedstawionych powyżej przedstawia poniższy wykres. 1 Przy dużej różnicy pomiędzy średniorocznym wskaźnikiem cen towarów i usług konsumpcyjnych dla gospodarstw domowych emerytów i rencistów, a średniorocznym wskaźnikiem cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem oraz przy małym realnym wzroście przeciętnego wynagrodzenia możliwa jest jednak sytuacja odwrotna.

6 Proporcja najniższej renty z tytułu niezdolności do pracy na koniec roku do przeciętnego wynagrodzenia w danym roku 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% całkowita niezdolność do pracy częściowa niezdolność do pracy Ewentualne zmiany przepisów dotyczących wzrostu najniższych świadczeń wpływać będą na liczbę najniższych świadczeń w przyszłości. Na przykład utrzymanie relacji najniższej renty do przeciętnego wynagrodzenia na obecnym poziomie (około 22% dla całkowitej niezdolności do pracy) spowodowałoby wzrost liczby osób otrzymujących renty w kwocie najniższej. Należy zwrócić uwagę na fakt, że przy założeniach przyjętych do szacunków i przy utrzymaniu obecnych przepisów dotyczących najniższych świadczeń prawdopodobieństwo, że renta wyliczona według obecnych przepisów będzie mniejsza niż renta najniższa będzie coraz mniejsze. Już obecnie (tzn. po waloryzacji 1 marca 2010 r.) część socjalna nowoprzyznanej renty (24% kwoty bazowej) wynosi 652,01 zł, podczas gdy najniższa renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy wynosi 706,29 zł. Na wykresie przedstawiono wysokość najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy i część socjalną nowoprzyznanej renty obliczanej według obecnych przepisów na koniec roku wyrażone jako procent przeciętnego wynagrodzenia w danym roku (przy założeniach przyjętych do szacunków).

7 % Najniższa renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy i część socjalna nowoprzyznanej renty na koniec roku wyrażone jako procent przeciętnego wynagrodzenia w danym roku 25% 20% 15% 10% 5% 0% najniższa renta część socjalna IV. Wynagrodzenie wyrażone jako procent przeciętnego wynagrodzenia jakie dana osoba musi zarabiać, aby wyliczona, szacunkowa renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy obliczona według proponowanych zmian była równa najniższej rencie z tytułu całkowitej niezdolności do pracy dla przykładowych rent przyznawanych w 2020 r., 2030 r., 2040 r., 2050 r. oraz 2060 r. Poniżej przedstawiono wyliczone (przy wszystkich wcześniej wymienionych założeniach) procenty przeciętnego wynagrodzenia jakie dana osoba musiałaby zarabiać, aby przechodząc na rentę z tytułu całkowitej niezdolności do pracy w styczniu danego roku jej wyliczona według proponowanych zmian renta równa była wysokości najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. Zestawienia przygotowano w zależności od stażu składkowego (wyrażonego w latach), wieku przejścia na rentę oraz roku przejścia na rentę.

8 Tabela 1a. Procent przeciętnego wynagrodzenia jaki musiałaby zarabiać przykładowa osoba, aby wyliczona według proponowanych zmian renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy równa była wysokości renty najniższej ustalanej zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami. Wiek przejścia na rentę Staż składkowy Kobiety Rok przejścia na rentę: ,448% 52,463% 44,649% 36,693% 30,028% ,448% 52,463% 44,649% 36,693% 30,028% ,496% 53,545% 45,601% 38,143% 31,130% ,448% 52,463% 44,649% 36,693% 30,028% ,496% 53,545% 45,601% 38,143% 31,130% ,712% 54,396% 46,349% 39,302% 32,247% ,138% 62,956% 53,579% 44,032% 36,034% ,496% 53,545% 45,601% 38,143% 31,130% ,712% 54,396% 46,349% 39,302% 32,247% ,748% 54,731% 47,111% 40,243% 33,386% ,172% 78,695% 66,974% 55,040% 45,042% ,195% 64,254% 54,721% 45,772% 37,356% ,712% 54,396% 46,349% 39,302% 32,247% ,748% 54,731% 47,111% 40,243% 33,386% ,495% 54,001% 47,827% 41,044% 34,429% ,896% 104,927% 89,298% 73,387% 60,056% ,244% 80,318% 68,402% 57,215% 46,695% ,055% 65,276% 55,619% 47,162% 38,696% ,748% 54,731% 47,111% 40,243% 33,386% ,968% 54,001% 47,827% 41,044% 34,429% ,500% 52,870% 48,259% 41,810% 35,346% ,344% 157,390% 133,947% 110,080% 90,084% ,992% 107,090% 91,202% 76,287% 62,260% ,568% 81,595% 69,524% 58,953% 48,371% ,697% 65,676% 56,534% 48,292% 40,063% ,408% 54,001% 47,827% 41,044% 34,429% ,064% 52,870% 48,259% 41,810% 35,346% ,771% 35,790% 41,138% 36,450% 30,992%

9 Tabela 1b. Procent przeciętnego wynagrodzenia jaki musiałaby zarabiać przykładowa osoba, aby wyliczona według proponowanych zmian renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy równa była wysokości renty najniższej ustalanej zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami. Wiek przejścia na rentę Staż składkowy Mężczyźni Rok przejścia na rentę: ,448% 52,463% 44,649% 36,693% 30,028% ,448% 52,463% 44,649% 36,693% 30,028% ,496% 53,545% 45,601% 38,143% 31,130% ,448% 52,463% 44,649% 36,693% 30,028% ,496% 53,545% 45,601% 38,143% 31,130% ,712% 54,396% 46,349% 39,302% 32,247% ,138% 62,956% 53,579% 44,032% 36,034% ,496% 53,545% 45,601% 38,143% 31,130% ,712% 54,396% 46,349% 39,302% 32,247% ,748% 54,731% 47,111% 40,243% 33,386% ,172% 78,695% 66,974% 55,040% 45,042% ,195% 64,254% 54,721% 45,772% 37,356% ,712% 54,396% 46,349% 39,302% 32,247% ,748% 54,731% 47,111% 40,243% 33,386% ,467% 54,001% 47,827% 41,044% 34,429% ,896% 104,927% 89,298% 73,387% 60,056% ,244% 80,318% 68,402% 57,215% 46,695% ,055% 65,276% 55,619% 47,162% 38,696% ,748% 54,731% 47,111% 40,243% 33,386% ,643% 54,001% 47,827% 41,044% 34,429% ,825% 52,870% 48,259% 41,810% 35,346% ,344% 157,390% 133,947% 110,080% 90,084% ,992% 107,090% 91,202% 76,287% 62,260% ,568% 81,595% 69,524% 58,953% 48,371% ,697% 65,676% 56,534% 48,292% 40,063% ,628% 54,001% 47,827% 41,044% 34,429% ,073% 52,870% 48,259% 41,810% 35,346% ,050% 37,212% 41,138% 36,450% 30,992% 60 5 nie osiągany nie osiągany nie osiągany 220,160% 180,169% ,488% 160,635% 136,803% 114,430% 93,390% ,424% 108,793% 92,699% 78,604% 64,494% ,621% 82,096% 70,667% 60,365% 50,079% ,911% 64,801% 57,393% 49,253% 41,315% ,873% 52,870% 48,259% 41,810% 35,346% ,640% 34,455% 41,138% 36,450% 30,992% ,779% 25,426% 35,523% 32,280% 27,693% Z analizy powyższych tabel widać, że na ogół wraz ze wzrostem roku przejścia na rentę coraz mniejsze zarobki pozwalają na osiągnięcie renty wyliczonej według proponowanych zmian na poziomie równym lub większym od kwoty renty najniższej. Jest to w dużej mierze efekt zmniejszania się proporcji najniższej renty do przeciętnego

10 wynagrodzenia (o czym była mowa wcześniej). Charakterystyczny jest też fakt, że w obrębie danego roku nie ma dużych różnic pomiędzy osobami przechodzącymi na rentę w tym samym wieku, o ile osoby te mają taką samą sumę stażu składkowego i stażu hipotetycznego i nie jest dla nich obliczany kapitał początkowy. Co więcej ponieważ w proponowanych zmianach staż hipotetyczny nie jest gorzej traktowany od stażu składkowego zdarza się, że osoba o większym stażu składkowym musi zarabiać więcej, aby otrzymać rentę najniższą niż osoba o mniejszym stażu składkowym. Czyli możliwe jest, że w przypadku dwóch osób przechodzących na rentę w tym samym wieku i w tym samym roku osoba o większym stażu składkowym będzie miała mniejszą rentę, mimo, że obydwie osoby zarabiały taki sam procent przeciętnego wynagrodzenia. Różnice pomiędzy kobietami i mężczyznami dotyczą tylko tych osób, dla których obliczany jest kapitał początkowy. W przypadku mężczyzn przechodzących na rentę w 2020 r., 2030 r. i w 2040 r. w wieku 60 lat o stażu składkowym 5 lat nie jest osiągany taki procent wynagrodzenia, aby renta wyliczona według proponowanych zmian była równa rencie najniższej. Wynika to z ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe do trzydziestokrotności przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej. Analizując wyłącznie powyższe tabele oraz biorąc pod uwagę fakt, że prawdopodobieństwo, że renta wyliczona według obecnych przepisów będzie mniejsza niż renta najniższa będzie coraz mniejsze, stwierdzić można, że: po wprowadzeniu proponowanych zmian w metodzie obliczania wysokości rent z tytułu niezdolności do pracy zwiększeniu w porównaniu do obecnych przepisów ulec może liczba nowoprzyznawanych rent w wysokości najniższej, z czasem jednak wraz ze zmniejszającą się proporcją wysokości renty najniższej do przeciętnego wynagrodzenia liczba nowoprzyznawanych rent najniższych (w warunkach proponowanych zmian) powinna być coraz mniejsza. Gdyby jednak w przyszłości zmienione zostały zasady ustalania świadczeń najniższych, czego efektem byłby większy wzrost wysokości tych świadczeń w porównaniu do obecnie obowiązujących przepisów, to aby wyliczona według proponowanych zmian renta z tytułu niezdolności do pracy była równa lub większa od renty najniższej niezbędne byłoby osiąganie większych zarobków. Poniżej przedstawiono wyliczone (przy wszystkich wcześniej wymienionych założeniach) procenty przeciętnego wynagrodzenia jakie dana osoba musiałaby zarabiać, aby przechodząc na rentę z tytułu całkowitej niezdolności do pracy w styczniu danego roku jej wyliczona według proponowanych zmian renta równa była

11 wysokości najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, ale przy hipotetycznym założeniu, że zachowana byłaby obecna proporcja najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy do przeciętnego wynagrodzenia (około 21,9%). W przeciwieństwie do sytuacji, w której świadczenia najniższe ustalane byłyby zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami, w warunkach utrzymania proporcji wysokości świadczeń najniższych do przeciętnego wynagrodzenia na obecnym poziomie wraz ze wzrostem roku przejścia na rentę potrzebne są coraz większe zarobki, aby renta wyliczona według proponowanych zmian była na poziomie równym lub większym od kwoty renty najniższej. Tabela 2a. Procent przeciętnego wynagrodzenia jaki musiałaby zarabiać przykładowa osoba, aby wyliczona według proponowanych zmian renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy równa była wysokości renty najniższej ustalonej jako stały procent przeciętnego wynagrodzenia. Wiek przejścia na rentę Staż składkowy Kobiety Rok przejścia na rentę: ,395% 84,145% 89,230% 94,187% 97,292% ,395% 84,145% 89,230% 94,187% 97,292% ,457% 85,880% 91,132% 97,908% 100,863% ,395% 84,145% 89,230% 94,187% 97,292% ,457% 85,880% 91,132% 97,908% 100,863% ,224% 87,245% 92,628% 100,882% 104,482% ,275% 100,974% 107,075% 113,024% 116,751% ,457% 85,880% 91,132% 97,908% 100,863% ,224% 87,245% 92,628% 100,882% 104,482% ,765% 87,781% 94,150% 103,299% 108,173% ,094% 126,218% 133,844% 141,280% 145,939% ,347% 103,056% 109,358% 117,490% 121,036% ,224% 87,245% 92,628% 100,882% 104,482% ,765% 87,781% 94,150% 103,299% 108,173% ,392% 86,612% 95,581% 105,355% 111,553% ,792% 168,290% 178,459% 188,373% 194,585% ,185% 128,820% 136,698% 146,863% 151,295% ,669% 104,695% 111,153% 121,059% 125,378% ,765% 87,781% 94,150% 103,299% 108,173% ,865% 86,612% 95,581% 105,355% 111,553% ,339% 84,796% 96,443% 107,321% 114,523% ,188% nie osiągany nie osiągany nie osiągany nie osiągany ,913% 171,760% 182,264% 195,817% 201,726% ,836% 130,868% 138,942% 151,323% 156,723% ,719% 105,337% 112,980% 123,958% 129,807% ,305% 86,612% 95,581% 105,355% 111,553% ,903% 84,796% 96,443% 107,321% 114,523% ,455% 62,964% 82,213% 93,563% 100,416%

12 Tabela 2b. Procent przeciętnego wynagrodzenia jaki musiałaby zarabiać przykładowa osoba, aby wyliczona według proponowanych zmian renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy równa była wysokości renty najniższej ustalonej jako stały procent przeciętnego wynagrodzenia Wiek przejścia na rentę Staż składkowy Mężczyźni Rok przejścia na rentę: ,395% 84,145% 89,230% 94,187% 97,292% ,395% 84,145% 89,230% 94,187% 97,292% ,457% 85,880% 91,132% 97,908% 100,863% ,395% 84,145% 89,230% 94,187% 97,292% ,457% 85,880% 91,132% 97,908% 100,863% ,224% 87,245% 92,628% 100,882% 104,482% ,275% 100,974% 107,075% 113,024% 116,751% ,457% 85,880% 91,132% 97,908% 100,863% ,224% 87,245% 92,628% 100,882% 104,482% ,765% 87,781% 94,150% 103,299% 108,173% ,094% 126,218% 133,844% 141,280% 145,939% ,347% 103,056% 109,358% 117,490% 121,036% ,224% 87,245% 92,628% 100,882% 104,482% ,765% 87,781% 94,150% 103,299% 108,173% ,364% 86,612% 95,581% 105,355% 111,553% ,792% 168,290% 178,459% 188,373% 194,585% ,185% 128,820% 136,698% 146,863% 151,295% ,669% 104,695% 111,153% 121,059% 125,378% ,765% 87,781% 94,150% 103,299% 108,173% ,541% 86,612% 95,581% 105,355% 111,553% ,664% 84,796% 96,443% 107,321% 114,523% ,188% nie osiągany nie osiągany nie osiągany nie osiągany ,913% 171,760% 182,264% 195,817% 201,726% ,836% 130,868% 138,942% 151,323% 156,723% ,719% 105,337% 112,980% 123,958% 129,807% ,525% 86,612% 95,581% 105,355% 111,553% ,912% 84,796% 96,443% 107,321% 114,523% ,734% 64,387% 82,213% 93,563% 100,416% 60 5 nie osiągany nie osiągany nie osiągany nie osiągany nie osiągany ,369% nie osiągany nie osiągany nie osiągany nie osiągany ,448% 174,491% 185,255% 201,764% 208,964% ,148% 131,672% 141,225% 154,948% 162,259% ,788% 103,934% 114,697% 126,426% 133,864% ,713% 84,796% 96,443% 107,321% 114,523% ,324% 61,629% 82,213% 93,563% 100,416% ,855% 49,106% 70,991% 82,859% 89,728% Opracowanie: Izabela Tomczyk Paweł Nasiński Mirosław Szlasa Akceptowała: Hanna Zalewska Dyrektor Departamentu Statystyki ZUS

PROGNOZA WPŁYWÓW I WYDATKÓW FUNDUSZU EMERYTUR POMOSTOWYCH

PROGNOZA WPŁYWÓW I WYDATKÓW FUNDUSZU EMERYTUR POMOSTOWYCH ZAKŁAD UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH DEPARTAMENT STATYSTYKI I PROGNOZ AKTUARIALNYCH PROGNOZA WPŁYWÓW I WYDATKÓW FUNDUSZU EMERYTUR POMOSTOWYCH NA LATA 2015 2019 WARSZAWA, MAJ 2013 SPIS TREŚCI Spis treści...2

Bardziej szczegółowo

PROGNOZA WPŁYWÓW I WYDATKÓW FUNDUSZU EMERYTUR POMOSTOWYCH

PROGNOZA WPŁYWÓW I WYDATKÓW FUNDUSZU EMERYTUR POMOSTOWYCH ZAKŁAD UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH DEPARTAMENT STATYSTYKI I PROGNOZ AKTUARIALNYCH PROGNOZA WPŁYWÓW I WYDATKÓW FUNDUSZU EMERYTUR POMOSTOWYCH NA LATA 2018 2022 WARSZAWA, MARZEC 2017 SPIS TREŚCI Spis treści...2

Bardziej szczegółowo

PROGNOZA WPŁYWÓW I WYDATKÓW FUNDUSZU EMERYTUR POMOSTOWYCH

PROGNOZA WPŁYWÓW I WYDATKÓW FUNDUSZU EMERYTUR POMOSTOWYCH ZAKŁAD UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH DEPARTAMENT STATYSTYKI I PROGNOZ AKTUARIALNYCH PROGNOZA WPŁYWÓW I WYDATKÓW FUNDUSZU EMERYTUR POMOSTOWYCH NA LATA 2016 2020 WARSZAWA, LISTOPAD 2014 SPIS TREŚCI Spis treści...2

Bardziej szczegółowo

PROGNOZA WPŁYWÓW I WYDATKÓW FUNDUSZU EMERYTUR POMOSTOWYCH

PROGNOZA WPŁYWÓW I WYDATKÓW FUNDUSZU EMERYTUR POMOSTOWYCH ZAKŁAD UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH DEPARTAMENT STATYSTYKI I PROGNOZ AKTUARIALNYCH PROGNOZA WPŁYWÓW I WYDATKÓW FUNDUSZU EMERYTUR POMOSTOWYCH NA LATA 2017 2021 WARSZAWA, GRUDZIEŃ 2015 SPIS TREŚCI Spis treści...2

Bardziej szczegółowo

Zakład Ubezpieczeń Społecznych 13 lipca 2018 r. Departament Statystyki i Prognoz Aktuarialnych

Zakład Ubezpieczeń Społecznych 13 lipca 2018 r. Departament Statystyki i Prognoz Aktuarialnych Zakład Ubezpieczeń Społecznych 13 lipca 2018 r. Departament Statystyki i Prognoz Aktuarialnych Szacunkowe skutki finansowe podwyższenia do wysokości emerytury najniższej emerytur z Funduszu Ubezpieczeń

Bardziej szczegółowo

U z a s a d n i e n i e

U z a s a d n i e n i e U z a s a d n i e n i e Projekt nowelizacji ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353, Nr 64, poz. 593, Nr 99, poz. 1001,

Bardziej szczegółowo

U S T A W A. z dnia. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw 1)

U S T A W A. z dnia. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw 1) Projekt z dnia U S T A W A o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw 1) Art. 1. W ustawie z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach

Bardziej szczegółowo

Prognoza wpływów i wydatków Funduszu Emerytur Pomostowych na lata

Prognoza wpływów i wydatków Funduszu Emerytur Pomostowych na lata Prognoza wpływów i wydatków Funduszu Emerytur Pomostowych na lata 2019-2023 D DEPARTAMENT STATYSTYKI I PROGNOZ AKTUARIALNYCH Warszawa, wrzesień 2018 r. Akceptowała: Hanna Zalewska, Dyrektor Departamentu

Bardziej szczegółowo

PROGNOZA WPŁYWÓW I WYDATKÓW FUNDUSZU EMERYTALNEGO

PROGNOZA WPŁYWÓW I WYDATKÓW FUNDUSZU EMERYTALNEGO ZAKŁAD UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH DEPARTAMENT STATYSTYKI PROGNOZA WPŁYWÓW I WYDATKÓW FUNDUSZU EMERYTALNEGO DO 2060 ROKU WARSZAWA, MARZEC 2010 SPIS TREŚCI Spis treści...2 Wstęp...3 Najważniejsze zmiany w porównaniu

Bardziej szczegółowo

PROGNOZA WPŁYWÓW I WYDATKÓW FUNDUSZU UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH

PROGNOZA WPŁYWÓW I WYDATKÓW FUNDUSZU UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH ZAKŁAD UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH DEPARTAMENT STATYSTYKI I PROGNOZ AKTUARIALNYCH PROGNOZA WPŁYWÓW I WYDATKÓW FUNDUSZU UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH NA LATA 2018 2022 WARSZAWA, MARZEC 2017 SPIS TREŚCI Spis treści...2

Bardziej szczegółowo

PROGNOZA WPŁYWÓW I WYDATKÓW FUNDUSZU UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH

PROGNOZA WPŁYWÓW I WYDATKÓW FUNDUSZU UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH ZAKŁAD UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH DEPARTAMENT STATYSTYKI I PROGNOZ AKTUARIALNYCH PROGNOZA WPŁYWÓW I WYDATKÓW FUNDUSZU UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH NA LATA 2013 2017 WARSZAWA, WRZESIEŃ 2011 SPIS TREŚCI Spis treści...2

Bardziej szczegółowo

2015-12-16. Wyliczanie emerytury na zasadach zbliżonych do tych panujących przed 1.01.1999 r. Emerytura. Do kiedy stare emerytury?

2015-12-16. Wyliczanie emerytury na zasadach zbliżonych do tych panujących przed 1.01.1999 r. Emerytura. Do kiedy stare emerytury? Emerytura Zasady wyliczania wysokości emerytury to suma pieniędzy, którą będzie comiesięcznie otrzymywał ubezpieczony z ZUS w momencie, gdy nabędzie status emeryta. Wyliczanie emerytury na zasadach zbliżonych

Bardziej szczegółowo

PROGNOZA WPŁYWÓW I WYDATKÓW FUNDUSZU EMERYTALNEGO

PROGNOZA WPŁYWÓW I WYDATKÓW FUNDUSZU EMERYTALNEGO ZAKŁAD UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH DEPARTAMENT STATYSTYKI I PROGNOZ AKTUARIALNYCH PROGNOZA WPŁYWÓW I WYDATKÓW FUNDUSZU EMERYTALNEGO DO 2060 ROKU WARSZAWA, MAJ 2013 SPIS TREŚCI Spis treści...2 Wstęp...3 Najważniejsze

Bardziej szczegółowo

PROGNOZA WPŁYWÓW I WYDATKÓW FUNDUSZU UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH

PROGNOZA WPŁYWÓW I WYDATKÓW FUNDUSZU UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH ZAKŁAD UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH DEPARTAMENT STATYSTYKI I PROGNOZ AKTUARIALNYCH PROGNOZA WPŁYWÓW I WYDATKÓW FUNDUSZU UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH NA LATA 2014 2018 WARSZAWA, LIPIEC 2012 SPIS TREŚCI Spis treści...2

Bardziej szczegółowo

Emerytura w powszechnym wieku emerytalnym dla osób urodzonych po 31 grudnia 1948 r.

Emerytura w powszechnym wieku emerytalnym dla osób urodzonych po 31 grudnia 1948 r. dr I. A. Wieleba Emerytura w powszechnym wieku emerytalnym dla osób urodzonych po 31 grudnia 1948 r. Osoby urodzone po dniu 31 grudnia 1948 r. mogą nabyć prawo do emerytury w powszechnym wieku emerytalnym,

Bardziej szczegółowo

PROGNOZA WPŁYWÓW I WYDATKÓW FUNDUSZU UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH

PROGNOZA WPŁYWÓW I WYDATKÓW FUNDUSZU UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH ZAKŁAD UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH DEPARTAMENT STATYSTYKI I PROGNOZ AKTUARIALNYCH PROGNOZA WPŁYWÓW I WYDATKÓW FUNDUSZU UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH NA LATA 2015 2019 WARSZAWA, MAJ 2013 SPIS TREŚCI Spis treści...2

Bardziej szczegółowo

PROGNOZA WPŁYWÓW I WYDATKÓW FUNDUSZU EMERYTALNEGO DO 2060 ROKU

PROGNOZA WPŁYWÓW I WYDATKÓW FUNDUSZU EMERYTALNEGO DO 2060 ROKU ZAKŁAD UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH DEPARTAMENT STATYSTYKI I PROGNOZ AKTUARIALNYCH PROGNOZA WPŁYWÓW I WYDATKÓW FUNDUSZU EMERYTALNEGO DO 2060 ROKU WARSZAWA, MARZEC 2016 SPIS TREŚCI Spis treści...2 Wstęp...3

Bardziej szczegółowo

Emerytura. Wyliczanie emerytury. Do kiedy stare emerytury? 2014-04-03. Zasady wyliczania wysokości emerytury

Emerytura. Wyliczanie emerytury. Do kiedy stare emerytury? 2014-04-03. Zasady wyliczania wysokości emerytury Emerytura Zasady wyliczania wysokości emerytury to suma pieniędzy, którą będzie comiesięcznie otrzymywał ubezpieczony z ZUS w momencie, gdy nabędzie status emeryta. Reforma ubezpieczeń społecznych podzieliła

Bardziej szczegółowo

EMERYTURY 2017 z uwzględnieniem zmian od 1 października

EMERYTURY 2017 z uwzględnieniem zmian od 1 października EMERYTURY 2017 z uwzględnieniem zmian od 1 października Prawdziwa historia: Drodzy Czytelnicy, 39,90 brutto Napisz cok@wip.pl 22 518 28 28 www.fabrykawiedzy.com Wstęp Emerytury 2017 1 Emerytury 2017 z

Bardziej szczegółowo

PROGNOZA WPŁYWÓW I WYDATKÓW FUNDUSZU UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH

PROGNOZA WPŁYWÓW I WYDATKÓW FUNDUSZU UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH ZAKŁAD UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH DEPARTAMENT STATYSTYKI I PROGNOZ AKTUARIALNYCH PROGNOZA WPŁYWÓW I WYDATKÓW FUNDUSZU UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH NA LATA 2017 2021 WARSZAWA, GRUDZIEŃ 2015 SPIS TREŚCI Spis treści...2

Bardziej szczegółowo

MINISTER PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ

MINISTER PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ MINISTER PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ Warszawa, dnia 10 września 2015 r. DUS-0700.245.2015.AS dot. K7INT34097 Pani Małgorzata Kidawa-Błońska Marszałek Sejmu RP Szanowna Pani Marszałek, W odpowiedzi na przekazaną

Bardziej szczegółowo

Emerytury nowosystemowe wypłacone w grudniu 2018 r. w wysokości niższej niż wysokość najniższej emerytury (tj. niższej niż 1029,80 zł)

Emerytury nowosystemowe wypłacone w grudniu 2018 r. w wysokości niższej niż wysokość najniższej emerytury (tj. niższej niż 1029,80 zł) Emerytury nowosystemowe wypłacone w grudniu 18 r. w wysokości niższej niż wysokość najniższej emerytury (tj. niższej niż 9,8 zł) DEPARTAMENT STATYSTYKI I PROGNOZ AKTUARIALNYCH Warszawa 19 1 Zgodnie z art.

Bardziej szczegółowo

Emerytury w nowym systemie emerytalnym dotyczą osób urodzonych po 1 stycznia 1949 roku.

Emerytury w nowym systemie emerytalnym dotyczą osób urodzonych po 1 stycznia 1949 roku. Emerytury w nowym systemie emerytalnym dotyczą osób urodzonych po 1 stycznia 1949 roku. System emerytalny składa się z trzech filarów. Na podstawie podanych niżej kryteriów klasyfikacji nowy system emerytalny

Bardziej szczegółowo

www.zus.pl ZUS wyjaśnia

www.zus.pl ZUS wyjaśnia Waloryzacja świadczeń emerytalno rentowych od dnia 1 marca 2009 r. W marcu 2009 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych przeprowadza waloryzację świadczeń emerytalno-rentowych. Waloryzacja dokonywana jest z

Bardziej szczegółowo

Symbole emerytury wcześniejszej

Symbole emerytury wcześniejszej Podstawa prawna: ustawa o emeryturach i rentach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity z 2009r., Dz. U. Nr 153, poz. 1227, ze zm.) Ustawa z 11.5.2012r. o zmianie ustawy o emeryturach

Bardziej szczegółowo

Waloryzacja i adekwatność świadczeń w krajowych systemach ubezpieczeń społecznych

Waloryzacja i adekwatność świadczeń w krajowych systemach ubezpieczeń społecznych Warszawa, kwiecień 2017 r. Waloryzacja i adekwatność świadczeń w krajowych systemach ubezpieczeń społecznych Mirosław Ćwiak Plan wykładu WALORYZACJA WSTĘP MECHANIZM WALORYZACJI TERMIN WALORYZACJI METODA

Bardziej szczegółowo

Spełnienie warunków do wcześniejszej emerytury pracowniczej do końca 2008 r. gwarancją przyznania świadczenia

Spełnienie warunków do wcześniejszej emerytury pracowniczej do końca 2008 r. gwarancją przyznania świadczenia Spełnienie warunków do wcześniejszej emerytury pracowniczej do końca 2008 r. gwarancją przyznania świadczenia Komu przysługuje wcześniejsza emerytura pracownicza Wcześniejsza emerytura pracownicza przysługuje

Bardziej szczegółowo

Kapitał początkowy po zmianach od 23.09.2011r.

Kapitał początkowy po zmianach od 23.09.2011r. Kapitał początkowy po zmianach od 23.09.2011r. Co to jest kapitał początkowy Kapitał początkowy jest tzw. hipotetyczną emeryturą pomnożoną przez średnie dalsze trwania życia dla wieku 62 lat równe dla

Bardziej szczegółowo

PROGNOZA WPŁYWÓW I WYDATKÓW FUNDUSZU UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH

PROGNOZA WPŁYWÓW I WYDATKÓW FUNDUSZU UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH ZAKŁAD UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH DEPARTAMENT STATYSTYKI PROGNOZA WPŁYWÓW I WYDATKÓW FUNDUSZU UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH NA LATA 2007 2011 WARSZAWA, GRUDZIEŃ 2005 SPIS TREŚCI Spis treści...2 Wstęp...3 Najważniejsze

Bardziej szczegółowo

Przeliczanie emerytur i rent od kwoty bazowej podwyższonej do 100% przeciętnego wynagrodzenia

Przeliczanie emerytur i rent od kwoty bazowej podwyższonej do 100% przeciętnego wynagrodzenia Przeliczanie emerytur i rent od kwoty bazowej podwyższonej do 100% przeciętnego wynagrodzenia Przepisami art. 194 a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych

Bardziej szczegółowo

Dla kogo nowe emerytury

Dla kogo nowe emerytury Dla kogo nowe emerytury Nowa emerytura przysługuje wszystkim ubezpieczonym, urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r., którzy osiągnęli minimalny wiek emerytalny, wynoszący co najmniej 60 lat dla kobiet i co

Bardziej szczegółowo

Omówienie regulacji wynikających z ustawy obniżającej wiek emerytalny

Omówienie regulacji wynikających z ustawy obniżającej wiek emerytalny Gdańsk, 2 października 2017 r. Omówienie regulacji wynikających z ustawy obniżającej wiek emerytalny Agnieszka Kurczewska-Stanisławowicz Naczelnik Wydziału Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku

Bardziej szczegółowo

PROGNOZA WPŁYWÓW I WYDATKÓW FUNDUSZU UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH

PROGNOZA WPŁYWÓW I WYDATKÓW FUNDUSZU UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH ZAKŁAD UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH DEPARTAMENT STATYSTYKI I PROGNOZ AKTUARIALNYCH PROGNOZA WPŁYWÓW I WYDATKÓW FUNDUSZU UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH NA LATA 2016 2020 WARSZAWA, LISTOPAD 2014 SPIS TREŚCI Spis treści...2

Bardziej szczegółowo

Ubezpieczenie emerytalne. dr Ariel Przybyłowicz

Ubezpieczenie emerytalne. dr Ariel Przybyłowicz Ubezpieczenie emerytalne dr Ariel Przybyłowicz Ryzyko emerytalne Ochrona sytuacji ochrony zarobków z powodu zrealizowania prawa do zaprzestania działalności zarobkowej w związku z biologicznym (naturalnym)

Bardziej szczegółowo

USTAWA z dnia 16 lipca 2004 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw 1)

USTAWA z dnia 16 lipca 2004 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw 1) Kancelaria Sejmu s. 1/5 USTAWA z dnia 16 lipca 2004 r. Opracowano na podstawie: Dz.U. z 2004 r. Nr 191, poz. 1954. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych

Bardziej szczegółowo

Druk nr 3898 Warszawa, 1 lutego 2011 r.

Druk nr 3898 Warszawa, 1 lutego 2011 r. SEJM RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ VI kadencja Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Druk nr 3898 Warszawa, 1 lutego 2011 r. Pan Grzegorz Schetyna Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej Szanowny Panie Marszałku

Bardziej szczegółowo

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii EMERYTURY Z FUS

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii EMERYTURY Z FUS EMERYTURY Z FUS CO TO JEST EMERYTURA? Art. 67 ust. 1. Konstytucji RP. Obywatel ma prawo do zabezpieczenia społecznego w razie niezdolności do pracy ze względu na chorobę lub inwalidztwo oraz po osiągnięciu

Bardziej szczegółowo

dochody budżetu państwa). Osoby urodzone po 1948 r. z chwilą osiągnięcia tego wieku uzyskują prawo do emerytury ustalanej w myśl zreformowanych

dochody budżetu państwa). Osoby urodzone po 1948 r. z chwilą osiągnięcia tego wieku uzyskują prawo do emerytury ustalanej w myśl zreformowanych Przeliczanie emerytur Każdy emeryt ma prawo do przeliczenia swojego świadczenia. Musi spełnić jednak określone warunki. O sytuacjach, w których ZUS obliczy nową wysokość emerytury, mówi Eliza Skowrońska

Bardziej szczegółowo

Wysokość emerytur dla nauczycieli urodzonych po 31 grudnia 1948 r.

Wysokość emerytur dla nauczycieli urodzonych po 31 grudnia 1948 r. Wysokość emerytur dla nauczycieli urodzonych po 31 grudnia 1948 r. Spis treści Wysokość emerytury nauczycielskiej według dotychczasowych zasad............................................................

Bardziej szczegółowo

EMERYTURY 2017 z uwzględnieniem zmian od 1 października

EMERYTURY 2017 z uwzględnieniem zmian od 1 października EMERYTURY 2017 z uwzględnieniem zmian od 1 października Prawdziwa historia: Drodzy Czytelnicy, 39,90 brutto Napisz cok@wip.pl 22 518 28 28 www.fabrykawiedzy.com Wstęp Emerytury 2017 1 Emerytury 2017 z

Bardziej szczegółowo

Emerytury. po zmianach BIBLIOTEKA

Emerytury. po zmianach BIBLIOTEKA BIBLIOTEKA Emerytury po zmianach 2014 Zasady przechodzenia na emeryturę dokumentacja, rodzaje świadczeń Ustalanie wysokości emerytury Nowe zasady wypłat świadczeń ze środków zgromadzonych w OFE Wypłata

Bardziej szczegółowo

SYSTEM ZABEZPIECZENIA SPOŁECZNEGO W POLSCE WOBEC ZMIAN DEMOGRAFICZNYCH

SYSTEM ZABEZPIECZENIA SPOŁECZNEGO W POLSCE WOBEC ZMIAN DEMOGRAFICZNYCH SYSTEM ZABEZPIECZENIA SPOŁECZNEGO W POLSCE WOBEC ZMIAN DEMOGRAFICZNYCH ZBIGNIEW DERDZIUK Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych System zabezpieczenia społecznego w Polsce Powszechny system ubezpieczeń

Bardziej szczegółowo

USTAWA. z dnia r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw 1)

USTAWA. z dnia r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw 1) Projekt 13 lutego 2012 r. USTAWA z dnia...2012 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw 1) Art. 1. W ustawie z dnia 17 grudnia 1998 r.

Bardziej szczegółowo

Materiał porównawczy do ustawy z dnia 17 października 2008 r.

Materiał porównawczy do ustawy z dnia 17 października 2008 r. BIURO LEGISLACYJNE/ Materiał porównawczy Materiał porównawczy do ustawy z dnia 17 października 2008 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych

Bardziej szczegółowo

o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (druk nr 2272).

o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (druk nr 2272). SEJM RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ IV kadencja Druk nr 2692-A DODATKOWE SPRAWOZDANIE KOMISJI POLITYKI SPOŁECZNEJ I RODZINY o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń

Bardziej szczegółowo

Emerytury i renty nauczycieli *) w 2007 r.

Emerytury i renty nauczycieli *) w 2007 r. ZAKŁAD UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH DEPARTAMENT STATYSTYKI Emerytury i renty nauczycieli *) w 7 r. Podstawowe dane: Liczba osób pobierających emerytury i renty z tytułu niezdolności do pracy: 322,7 tys. osób

Bardziej szczegółowo

USTAWA z dnia 1 lipca 2005 r.

USTAWA z dnia 1 lipca 2005 r. Kancelaria Sejmu s. 1/1 USTAWA z dnia 1 lipca 2005 r. Opracowano na podstawie: Dz.U. z 2005 r. Nr 169, poz. 1412. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz ustawy

Bardziej szczegółowo

Emerytury i renty nauczycieli *) w 2008 r.

Emerytury i renty nauczycieli *) w 2008 r. ZAKŁAD UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH DEPARTAMENT STATYSTYKI Emerytury i renty nauczycieli *) w 08 r. Podstawowe dane: Liczba osób pobierających emerytury i renty z tytułu niezdolności do pracy: 339,9 tys. osób

Bardziej szczegółowo

Emerytury i renty nauczycieli *) w 2005 r.

Emerytury i renty nauczycieli *) w 2005 r. ZAKŁAD UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH DEPARTAMENT STATYSTYKI Emerytury i renty nauczycieli *) w 05 r. Podstawowe dane: Liczba osób pobierających emerytury i renty z tytułu niezdolności do pracy: 289,4 tys. osób

Bardziej szczegółowo

Ustalanie prawa do emerytury w każdym z państw członkowskich UE; w tym również w Anglii

Ustalanie prawa do emerytury w każdym z państw członkowskich UE; w tym również w Anglii Ustalanie prawa do emerytury w każdym z państw członkowskich UE; w tym również w Anglii Jeżeli osoby zainteresowane pracowały za granicą w państwach członkowskich Unii Europejskiej, Europejskiego Obszaru

Bardziej szczegółowo

Emerytury i renty przyznane w 2006 r.

Emerytury i renty przyznane w 2006 r. ZAKŁAD UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH DEPARTAMENT STATYSTYKI Emerytury i renty przyznane w 2004 r. Emerytury i renty przyznane w 2006 r. finansowane z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych finansowane z Funduszu Ubezpieczeń

Bardziej szczegółowo

SYSTEM EMERYTALNY W POLSCE

SYSTEM EMERYTALNY W POLSCE SYSTEM EMERYTALNY W POLSCE 1 stycznia 1999 roku weszła w życie reforma systemu emerytalnego. Od tego momentu w Polsce funkcjonują równolegle dwa systemy emerytalne: stary system emerytalny dla osób urodzonych

Bardziej szczegółowo

Zarząd Województwa Wszystkie

Zarząd Województwa Wszystkie RZECZPOSPOLITA POLSKA MINISTER FINANSÓW Warszawa, dnia 12 października 2010 r. ST4/4820/757/2010 Zarząd Województwa Wszystkie Zgodnie z art. 33 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach

Bardziej szczegółowo

ZAKŁAD UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH DEPARTAMENT STATYSTYKI I PROGNOZ AKTUARIALNYCH ANALIZA WYNIKÓW BADANIA OKRESÓW POBIERANIA EMERYTUR

ZAKŁAD UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH DEPARTAMENT STATYSTYKI I PROGNOZ AKTUARIALNYCH ANALIZA WYNIKÓW BADANIA OKRESÓW POBIERANIA EMERYTUR ZAKŁAD UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH DEPARTAMENT STATYSTYKI I PROGNOZ AKTUARIALNYCH ANALIZA WYNIKÓW BADANIA OKRESÓW POBIERANIA EMERYTUR Warszawa 2012 Opracował: Akceptowała: Andrzej Kania Specjalista Izabela

Bardziej szczegółowo

Biuletyn Informacyjny

Biuletyn Informacyjny Biuletyn Informacyjny Informacje i komunikaty Kwartalnik Zakładu Ubezpieczeń Społecznych nr 1 2 (72 73) 2018 ISSN 1640-5943 Spis treści Informacje i komunikaty... 4 Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego

Bardziej szczegółowo

Emerytury i renty przyznane w 2008 r.

Emerytury i renty przyznane w 2008 r. ZAKŁAD UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH DEPARTAMENT STATYSTYKI Emerytury i renty przyznane w 2008 r. Podstawowe dane: Liczba emerytów i rencistów: 425,5 tys. osób Średni wiek emerytów: 59,0 lat Średni wiek osób,

Bardziej szczegółowo

Prognoza wpływów i wydatków Funduszu Ubezpieczeo Społecznych na lata

Prognoza wpływów i wydatków Funduszu Ubezpieczeo Społecznych na lata Prognoza wpływów i wydatków Funduszu Ubezpieczeo Społecznych na lata 2019-2023 D DEPARTAMENT STATYSTYKI I PROGNOZ AKTUARIALNYCH Warszawa, wrzesień 2018 r. Akceptowała: Hanna Zalewska, Dyrektor Departamentu

Bardziej szczegółowo

Wysokość emerytury w świetle uchwały Sądu Najwyższego z dnia 10 września 2009 r. (tzw. emerytura po emeryturze).

Wysokość emerytury w świetle uchwały Sądu Najwyższego z dnia 10 września 2009 r. (tzw. emerytura po emeryturze). Wysokość emerytury w świetle uchwały Sądu Najwyższego z dnia 10 września 2009 r. (tzw. emerytura po emeryturze). W dniu 10 września 2009 r. Sąd Najwyższy w składzie 7 sędziów podjął uchwałę, w której przesądził,

Bardziej szczegółowo

Emerytury i renty kolejowe w 2007 r.

Emerytury i renty kolejowe w 2007 r. ZAKŁAD UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH DEPARTAMENT STATYSTYKI Emerytury i renty kolejowe w 2007 r. Podstawowe dane: Liczba osób pobierających emerytury i renty z tytułu niezdolności do pracy: 260,5 tys. osób Średni

Bardziej szczegółowo

Waloryzacja świadczeń emerytalno-rentowych od 1 marca 2008 r.

Waloryzacja świadczeń emerytalno-rentowych od 1 marca 2008 r. Waloryzacja świadczeń emerytalno-rentowych od 1 marca 2008 r. Od 1 marca 2008 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych dokonuje podwyższenia świadczeń emerytalno-rentowych w ramach ich waloryzacji. Waloryzacji

Bardziej szczegółowo

Emerytury i renty kolejowe w 2008 r.

Emerytury i renty kolejowe w 2008 r. ZAKŁAD UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH DEPARTAMENT STATYSTYKI Emerytury i renty kolejowe w 2008 r. Podstawowe dane: Liczba osób pobierających emerytury i renty z tytułu niezdolności do pracy: 258,7 tys. osób Średni

Bardziej szczegółowo

U Z A S A D N I E N I E

U Z A S A D N I E N I E U Z A S A D N I E N I E Projekt nowelizacji ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw zawiera propozycje regulacji, które mają na celu: realizację orzeczenia

Bardziej szczegółowo

Emerytury i renty kolejowe w 2004 r.

Emerytury i renty kolejowe w 2004 r. ZAKŁAD UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH DEPARTAMENT STATYSTYKI Emerytury i renty kolejowe w 2004 r. Podstawowe dane: Liczba osób pobierających emerytury i renty z tytułu niezdolności do pracy: 271,7 tys. osób Średni

Bardziej szczegółowo

Emerytury i renty nauczycieli *) w 2006 r.

Emerytury i renty nauczycieli *) w 2006 r. ZAKŁAD UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH DEPARTAMENT STATYSTYKI Emerytury i renty nauczycieli *) w 2006 r. Podstawowe dane: Liczba osób pobierających emerytury i renty z tytułu niezdolności do pracy: 300,4 tys.

Bardziej szczegółowo

UZASADNIENIE I. II. III.

UZASADNIENIE I. II. III. UZASADNIENIE I. W związku z wątpliwościami, czy Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych ma prawo przyznawać świadczenie honorowe osobom, które ukończyły 100 lat życia, w projekcie proponuje się wprowadzenie

Bardziej szczegółowo

Emerytury i renty osób prowadzących działalność gospodarczą w 2004 r.

Emerytury i renty osób prowadzących działalność gospodarczą w 2004 r. ZAKŁAD UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH DEPARTAMENT STATYSTYKI Emerytury i renty osób prowadzących w 2004 r. Podstawowe dane: Liczba emerytów i rencistów: 224,2 tys. osób Średni wiek emerytów: 72,3 lat Średni wiek

Bardziej szczegółowo

WYTYCZNE W SPRAWIE REALIZACJI PRZEPISÓW USTAWY Z DNIA 5 MARCA 2015 R. O ZMIANIE USTAWY O EMERYTURACH I RENTACH Z FUNDUSZU UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH

WYTYCZNE W SPRAWIE REALIZACJI PRZEPISÓW USTAWY Z DNIA 5 MARCA 2015 R. O ZMIANIE USTAWY O EMERYTURACH I RENTACH Z FUNDUSZU UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH WYTYCZNE W SPRAWIE REALIZACJI PRZEPISÓW USTAWY Z DNIA 5 MARCA 2015 R. O ZMIANIE USTAWY O EMERYTURACH I RENTACH Z FUNDUSZU UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH Do art. 26 ust. 5 i 6 ustawy emerytalnej Do ustawy emerytalnej

Bardziej szczegółowo

Emerytury i renty kolejowe w 2006 r.

Emerytury i renty kolejowe w 2006 r. ZAKŁAD UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH DEPARTAMENT STATYSTYKI Emerytury i renty kolejowe w 2006 r. Podstawowe dane: Liczba osób pobierających emerytury i renty z tytułu niezdolności do pracy: 262,3 tys. osób Średni

Bardziej szczegółowo

Emerytury i renty przyznane w 2009 r.

Emerytury i renty przyznane w 2009 r. ZAKŁAD UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH DEPARTAMENT STATYSTYKI Emerytury i renty przyznane w 2009 r. Podstawowe dane: Liczba emerytów i rencistów: 331,4 tys. osób Średni wiek emerytów: 59,3 lat Średni wiek osób,

Bardziej szczegółowo

Emerytury i renty osób prowadzących działalność gospodarczą w 2006 r.

Emerytury i renty osób prowadzących działalność gospodarczą w 2006 r. ZAKŁAD UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH DEPARTAMENT STATYSTYKI Emerytury i renty osób prowadzących działalność w 2006 r. Podstawowe dane: Liczba emerytów i rencistów: 216,3 tys. osób Średni wiek emerytów: 71,9

Bardziej szczegółowo

PROGNOZA WPŁYWÓW I WYDATKÓW FUNDUSZU EMERYTALNEGO

PROGNOZA WPŁYWÓW I WYDATKÓW FUNDUSZU EMERYTALNEGO ZAKŁAD UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH DEPARTAMENT STATYSTYKI PROGNOZA WPŁYWÓW I WYDATKÓW FUNDUSZU EMERYTALNEGO DO 2050 ROKU WARSZAWA, LISTOPAD 2003 SPIS TREŚCI Spis treści...2 Wstęp...3 Najważniejsze zmiany wprowadzone

Bardziej szczegółowo

U Z A S A D N I E N I E

U Z A S A D N I E N I E U Z A S A D N I E N I E Ustawa z dnia 16 lipca 2004 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 191, poz. 1954) wprowadziła zasadę,

Bardziej szczegółowo

Emerytury: } Część I: Finansowanie. } Część II: Świadczenia

Emerytury: } Część I: Finansowanie. } Część II: Świadczenia Część II świadczenia Emerytury: } Część I: Finansowanie } Część II: Świadczenia Filarowa konstrukcja ubezpieczeń społecznych model klasyczny : I filar - z budżetu państwa II filar ze składki pracodawców

Bardziej szczegółowo

Dz.U Nr 228 poz z dnia 21 listopada 2008 r. o emeryturach kapitałowych. Rozdział 1. Przepisy ogólne

Dz.U Nr 228 poz z dnia 21 listopada 2008 r. o emeryturach kapitałowych. Rozdział 1. Przepisy ogólne Kancelaria Sejmu s. 1/14 Dz.U. 2008 Nr 228 poz. 1507 U S T AWA z dnia 21 listopada 2008 r. Opracowano na podstawie: t.j. Dz. U. z 2014 r. poz. 1097, z 2017 r. poz. 38. o emeryturach kapitałowych Rozdział

Bardziej szczegółowo

Emerytury i renty górnicze w 2005 r.

Emerytury i renty górnicze w 2005 r. ZAKŁAD UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH DEPARTAMENT STATYSTYKI Emerytury i renty górnicze w 2005 r. Podstawowe dane: Liczba emerytów i rencistów: 307,8 tys. osób Średni wiek emerytów: 60,4 lat Średni wiek osób

Bardziej szczegółowo

Dz.U Nr 228 poz z dnia 21 listopada 2008 r. o emeryturach kapitałowych. Rozdział 1. Przepisy ogólne

Dz.U Nr 228 poz z dnia 21 listopada 2008 r. o emeryturach kapitałowych. Rozdział 1. Przepisy ogólne Kancelaria Sejmu s. 1/7 Dz.U. 2008 Nr 228 poz. 1507 U S T AWA z dnia 21 listopada 2008 r. o emeryturach kapitałowych Opracowano na podstawie: t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 926 Rozdział 1 Przepisy ogólne Art.

Bardziej szczegółowo

Emerytury i renty górnicze w 2007 r.

Emerytury i renty górnicze w 2007 r. ZAKŁAD UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH DEPARTAMENT STATYSTYKI Emerytury i renty górnicze w 2007 r. Podstawowe dane: Liczba emerytów i rencistów: 319,3 tys. osób Średni wiek emerytów: 60,7 lat Średni wiek osób

Bardziej szczegółowo

USTAWA z dnia... 2010 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. oraz niektórych innych ustaw 1)

USTAWA z dnia... 2010 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. oraz niektórych innych ustaw 1) USTAWA z dnia... 2010 r. Projekt 3.09.2010 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw 1) Art. 1. W ustawie z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach

Bardziej szczegółowo

Wprowadzenie. Pojęcie i ewolucja ryzyka starości. Metody zabezpieczenia ryzyka starości w prawie polskim

Wprowadzenie. Pojęcie i ewolucja ryzyka starości. Metody zabezpieczenia ryzyka starości w prawie polskim Wprowadzenie Pojęcie i ewolucja ryzyka starości Metody zabezpieczenia ryzyka starości w prawie polskim Przemiany gospodarczo polityczne, a reformy systemów emerytalnych. Reformy systemów emerytalnych :

Bardziej szczegółowo

Ustawa obniżająca wiek emerytalny

Ustawa obniżająca wiek emerytalny Ustawa obniżająca wiek emerytalny 2 Ustawa obniżająca wiek emerytalny ustawa z dnia 16 listopada 2016 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych

Bardziej szczegółowo

Emerytury i renty górnicze w 2008 r.

Emerytury i renty górnicze w 2008 r. ZAKŁAD UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH DEPARTAMENT STATYSTYKI Emerytury i renty górnicze w 2008 r. Podstawowe dane: Liczba emerytów i rencistów: 322,9 tys. osób Średni wiek emerytów: 61,0 lat Średni wiek osób

Bardziej szczegółowo

Jakub Sarbiński. Wzrost dochodów emerytów i rencistów na tle wzrostu wynagrodzeń

Jakub Sarbiński. Wzrost dochodów emerytów i rencistów na tle wzrostu wynagrodzeń Jakub Sarbiński Wzrost dochodów emerytów i rencistów na tle wzrostu wynagrodzeń w Polsce 1 W marcu bieżącego roku zostały zwaloryzowane świadczenia wypłacane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych blisko

Bardziej szczegółowo

Sekretariat Prezydium KK

Sekretariat Prezydium KK Sekretariat Prezydium KK Od: Jolanta Mordasiewicz [Jolanta.Mordasiewicz@mpips.gov.pl] Wysłano: 14 lutego 2012 15:11 Do: przewodn@solidarnosc.org.pl; guz@opzz.org.pl; Biuro@fzz.org.pl Temat: projekt dot.

Bardziej szczegółowo

Biuletyn Informacyjny

Biuletyn Informacyjny Biuletyn Informacyjny Informacje i komunikaty Kwartalnik Zakładu Ubezpieczeń Społecznych nr 3 4 (74 75) 208 ISSN 640-5943 Spis treści Informacje i komunikaty...4 Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego

Bardziej szczegółowo

Warszawa, dnia 17 maja 2018 r. Poz. 926

Warszawa, dnia 17 maja 2018 r. Poz. 926 Warszawa, dnia 17 maja 2018 r. Poz. 926 OBWIESZCZENIE MARSZAŁKA SEJMU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ z dnia 13 kwietnia 2018 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o emeryturach kapitałowych 1. Na

Bardziej szczegółowo

USTAWA. z dnia... o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw 1) Art. 1.

USTAWA. z dnia... o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw 1) Art. 1. Projekt USTAWA z dnia... o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw 1) Art. 1. W ustawie z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach

Bardziej szczegółowo

Biuletyn Informacyjny

Biuletyn Informacyjny Biuletyn Informacyjny Informacje i komunikaty Nowe akty prawne z zakresu ubezpieczeń społecznych Kwartalnik Zakładu Ubezpieczeń Społecznych nr 4 (67) 206 ISSN 640-5943 Spis treści Informacje i komunikaty...

Bardziej szczegółowo

z dnia 22 maja 2009 r. o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych

z dnia 22 maja 2009 r. o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych Kancelaria Sejmu s. 1/6 Dz.U. 2009 Nr 97 poz. 800 U S T AWA z dnia 22 maja 2009 r. o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych Opracowano na podstawie t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 128. Art. 1. Ustawa

Bardziej szczegółowo

MINISTER FINANSÓW Warszawa,

MINISTER FINANSÓW Warszawa, MINISTER FINANSÓW Warszawa, 2005-10-11 ST4-4820/690/2005 Prezydent Miasta na Prawach Powiatu Zarząd Powiatu Wszystkie Zgodnie z art. 33 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek

Bardziej szczegółowo

do ustawy z dnia 9 kwietnia 2015 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (druk nr 870)

do ustawy z dnia 9 kwietnia 2015 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (druk nr 870) BIURO LEGISLACYJNE/ Materiał porównawczy M A T E R I A Ł P O R Ó W N AW C Z Y do ustawy z dnia 9 kwietnia 2015 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (druk nr 870) USTAWA z dnia 13 października

Bardziej szczegółowo

SPIS TREŚCI. II. Warunki nabywania prawa do emerytury z FUS (emerytury z I filaru) i ustalanie jej wysokości

SPIS TREŚCI. II. Warunki nabywania prawa do emerytury z FUS (emerytury z I filaru) i ustalanie jej wysokości Zasady nabywania prawa do emerytury z I i II filaru przez ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r., będących członkami otwartego funduszu emerytalnego oraz rent rodzinnych po tych ubezpieczonych

Bardziej szczegółowo

USTAWA. z dnia 11 maja 2012 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw 1)

USTAWA. z dnia 11 maja 2012 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw 1) Dz.U.2012.637 z dnia 2012.06.06 USTAWA z dnia 11 maja 2012 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw 1) Art. 1. W ustawie z dnia 17 grudnia

Bardziej szczegółowo

Wszystko, czego nie wiesz o emeryturach. Ekspert: Dariusz Noszczak, wicedyrektor, Departament Świadczeń Emerytalno-Rentowych, Centrala ZUS

Wszystko, czego nie wiesz o emeryturach. Ekspert: Dariusz Noszczak, wicedyrektor, Departament Świadczeń Emerytalno-Rentowych, Centrala ZUS Wszystko, czego nie wiesz o emeryturach Ekspert: Dariusz Noszczak, wicedyrektor, Departament Świadczeń Emerytalno-Rentowych, Centrala ZUS 2 Ustalanie wysokości emerytur ze starego systemu Ustalanie wysokości

Bardziej szczegółowo

MATERIAŁY. uzyskane przez Zarząd. NSZZ PRC w temacie. emerytur - emerytur. pomostowych.

MATERIAŁY. uzyskane przez Zarząd. NSZZ PRC w temacie. emerytur - emerytur. pomostowych. Poznań, dnia 20-05-2013 r. MATERIAŁY uzyskane przez Zarząd NSZZ PRC w temacie emerytur - emerytur pomostowych. Pytania w sprawie emerytur pomostowych i wcześniejszych: 1. Pytanie czy takie warunki uprawniają

Bardziej szczegółowo

RZECZPOSPOLITA POLSKA MINISTER FINANSÓW

RZECZPOSPOLITA POLSKA MINISTER FINANSÓW RZECZPOSPOLITA POLSKA MINISTER FINANSÓW Warszawa, dnia 10 października 2008 r. ST4-4820/763/2008 Prezydent Miasta na Prawach Powiatu Zarząd Powiatu Wszystkie Zgodnie z art. 33 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia

Bardziej szczegółowo

Warszawa, dnia 5 stycznia 2017 r. Poz. 38. z dnia 16 listopada 2016 r.

Warszawa, dnia 5 stycznia 2017 r. Poz. 38. z dnia 16 listopada 2016 r. DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 5 stycznia 2017 r. Poz. 38 USTAWA z dnia 16 listopada 2016 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych

Bardziej szczegółowo

Emerytury i renty górnicze w 2006 r.

Emerytury i renty górnicze w 2006 r. ZAKŁAD UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH DEPARTAMENT STATYSTYKI Emerytury i renty górnicze w 2006 r. Podstawowe dane: Liczba emerytów i rencistów: 312,7 tys. osób Średni wiek emerytów: 60,4 lat Średni wiek osób

Bardziej szczegółowo

z dnia 16 listopada 2016 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw 1)

z dnia 16 listopada 2016 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw 1) Kancelaria Sejmu s. 1/24 U S T AWA Opracowano na podstawie: Dz. U. z 2017 r. poz. 38, 1452. z dnia 16 listopada 2016 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz

Bardziej szczegółowo

Część III świadczenia

Część III świadczenia Część III świadczenia Emerytury: } Część III: Świadczenia Emerytury w systemie zdefiniowanego świadczenia. (stary system) Warunki co do zasady : wiek i staż Emerytury w systemie zdefiniowanego świadczenia.

Bardziej szczegółowo

Emerytury i renty przyznane w 2016 r.

Emerytury i renty przyznane w 2016 r. ZAKŁAD UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH DEPARTAMENT STATYSTYKI I PROGNOZ AKTUARIALNYCH Emerytury i renty przyznane w 2016 r. Podstawowe dane: Liczba emerytów i rencistów: 314,8 tys. osób Średni wiek emerytów: Średni

Bardziej szczegółowo