Do końca roku łatwiej o kredyt mieszkaniowy Na rynku kredytów hipotecznych od początku 2010 r. odnotowano poprawę sytuacji w porównaniu z rokiem ubiegłym. Dalszy wzrost zainteresowania rządowym programem Rodzina na Swoim oraz bardziej liberalna polityka kredytowa banków wpłynęły na znaczny wzrost liczby udzielanych kredytów. Zgodnie z danymi AMRON SARFIN w drugim kwartale bieżącego roku przyznano 63,9 tys. nowych kredytów o łącznej wartości 13,5 mld zł. Jak prognozuje Związek Banków Polskich, w całym 2010 r. wartość udzielonych kredytów ma wynieść 50 mld złotych, a w ciągu pierwszych sześciu miesięcy obecnego roku wartość nowych umów kredytowych stanowiła 47% tej kwoty. Ożywienie na rynku kredytów wywołuje rywalizacja między bankami, które walcząc o klienta oferują coraz lepsze warunki. Poniżej przygotowano zestawienie na podstawie danych firmy Emmerson Finanse zawierające porównanie ofert wybranych banków w sierpniu i wrześniu 2010 r. dla modelowej, 4-osobowej rodziny oraz dla singla. W zestawieniu uwzględniono te oferty banków, które według stanu na sierpień oraz wrzesień br. przyznawały największą zdolność kredytową przy 30-letnim okresie kredytowania. Wysokość zarobków została określona na podstawie średniego wynagrodzenia brutto w sektorze przedsiębiorstw wg GUS za sierpień 2010 r., które wyniosło 3 407,3 zł (wartość netto to 2 440,5 zł). Założono brak innych obciążeń kredytowych oraz negatywnej historii kredytowej kredytobiorców. Zmiany najlepszych warunków dla kredytów w złotówkach (sierpieo wrzesieo) 212 000 427 000 226 000 452 000 Wymagany wkład własny (%) 20 20 20 20 Oprocentowanie (%) 5,6 5,55 5,1 5,05 Marża (%) 1,55 1,5 1,1 1,05 Rata (zł) 1 217 2 438 1 216 2 440 * Tabela przedstawia ofertę kredytową w banku, który przyznaje aktualnie najwyższą zdolność 1
Największa możliwa do uzyskania zdolność kredytowa w złotówkach spośród ofert obecnych na rynku zwiększyła się w porównaniu z poprzednim miesiącem w obu rozpatrywanych grupach. Po wzroście o niecałe 7% singiel może obecnie pozwolić sobie na kredyt w wysokości 226 tys. zł, wzrost zdolności kredytowej rodziny 2+2 wyniósł 6%, w związku z czym może ona zaciągnąć kredyt na kwotę 452 tys. zł. W przyjętym modelu rodzina może sobie obecnie pozwolić na zakup mieszkania o całkowitej wartości 565 tys. zł, natomiast osoba starająca się o kredyt samodzielnie może nabyć mieszkanie dokładnie o połowę tańsze. We wrześniu banki poluzowały politykę kredytową, dzięki czemu polepszyły się warunki zaciągania kredytu w rodzimej walucie. Obniżce uległ poziom marży o równo 0,45% zarówno dla rodziny jak i dla singla. Zmianę tą odzwierciedla wzrost zdolności kredytowej przy jednoczesnym utrzymaniu rat kredytu na niemalże tym samym poziomie. Zmiany warunków dla kredytów w euro (sierpieo wrzesieo) 111 000 332 000 112 000 341 000 Wymagany wkład własny (%) 20 10 20 10 Oprocentowanie (%) 3,62 3,22 3,48 3,08 Marża (%) 2,8 2,4 2,6 2,2 Rata (zł) 540 1 544 535 1 558 * Tabela przedstawia ofertę kredytową w banku, który przyznaje aktualnie najwyższą zdolność Sytuacja dla kredytu w euro rysuje się podobnie do tego w polskiej walucie, jednakże zmiany nie są aż tak wyraźne. W okresie ostatnich dwóch miesięcy wzrost zdolności kredytowej dla rodziny nie był tak znaczny jak miało to miejsce w przypadku złotówki, a położenie singli praktycznie nie uległo zmianie. Jednak także w tym ujęciu widać poluzowanie polityki banków, które w obydwu przypadkach obniżyły marże. Należy zaznaczyć, że banki podchodzą bardziej rygorystycznie do kredytów walutowych niż złotówkowych. Zazwyczaj wymagają zdecydowanie wyższej zdolności kredytowej w porównaniu do kredytu w złotych dla tej samej kwoty. W związku z tym dla przyjętych dochodów maksymalna wysokość przyznawanego 2
kredytu jest znacznie niższa. Dla rodziny różnica ta wynosi 111 tys. zł, w przypadku singla zdolność kredytowa dla euro stanowi mniej niż połowę maksymalnej zdolności w złotówkach. Warto jednak podkreślić, że dla osób spełniających wyższe wymagania banków oraz nie bojących się ryzyka kursowego kredyt w euro jest interesującym rozwiązaniem. Stosunkowo niski poziom stopy procentowej oraz niewysokie marże sprawiają, że rata w tej walucie jest bardzo konkurencyjna wobec raty złotówkowej. Zmiany warunków dla kredytów we franku szwajcarskim (sierpieo wrzesieo) 111 000 332 000 112 000 341 000 Wymagany wkład własny (%) 20 10 20 10 Oprocentowanie (%) 3,16 3,76 3,18 3,28 Marża (%) 3 3,6 3 3,1 Rata (zł) 515 1 693 521 1 638 * Tabela przedstawia ofertę kredytową w 2 bankach, które przyznają aktualnie najwyższą zdolność W chwili obecnej zaledwie kilka banków udziela kredytów we frankach szwajcarskich. Zarówno zdolność, jak i wymagany wkład własny są takie same jak w przypadku euro. Przy kredytach w walucie szwajcarskiej marża uległa we wrześniu obniżeniu o 0,5% dla czteroosobowego gospodarstwa domowego, dla singla pozostała bez zmian. Raty kredytu są także podobne do tych w euro. Różnice w poziomach marży dla singla i rodziny wynikają z faktu, że w przypadku franka, przy określonych dochodach, maksymalne kwoty kredytu pochodzą z oferty dwóch różnych banków. Tak więc decydując się na kredyt w tym samym banku co singiel rodzina mogłaby liczyć na niższy poziom marży, jednakże jej zdolność kredytowa byłaby mniejsza. Aktualna oferta banków potwierdza tendencję widoczną w danych Związku Banków Polskich za II kwartał 2010 roku. Znaczną większość, bo aż 72%, przyznanych kredytów stanowią kredyty złotówkowe, tym niemniej osoby posiadające wyższe zarobki starają się wybierać najkorzystniejszą ofertę, jaką w chwili obecnej stanowią kredyty w euro. W okresie od kwietnia do czerwca obecnego roku dużą 3
popularnością cieszyły się właśnie te kredyty, co przełożyło się na spadek udziału kredytów złotówkowych o ponad 5%, trzecie miejsce w chwili obecnej zajmuje frank szwajcarski z udziałem na poziomie 4,4%, kredyty w dolarze amerykańskim są praktycznie niespotykane na rynku. Odsetek wartości kredytów denominowanych w poszczególnych walutach w II kw. 2010 r. Źródło: Dział Badań i Analiz Emmerson S.A. na podst. danych www.zbp.pl Ożywiona konkurencja między bankami mająca odzwierciedlenie w obniżkach marży wpłynie niewątpliwie pozytywnie na rozwój wydarzeń na rynku do końca 2010 r. Na wzrost zainteresowania nabyciem własnego M powinny również przełożyć się zapowiedzi ograniczenia programu Rodzina na Swoim od 2011 roku. Osoby zainteresowane skorzystaniem z rządowych dopłat będą starały się zakupić mieszkanie jeszcze przed końcem grudnia. Pobudzić popyt w ostatnim kwartale 2010 r. mogą także propozycje KNF odnośnie kształtu rekomendacji S, która ma ograniczyć udział kredytów walutowych w portfelach banków do maksymalnie 50%. Te czynniki oraz powoli poprawiająca się sytuacja gospodarcza sprawiają, że w końcowych miesiącach 2010 roku będzie można mówić o dalszym wzroście na rynku, a zdolność kredytowa potencjalnych nabywców mieszkań może jeszcze wzrosnąć. Jednakże już od nowego roku, jeśli zapowiadane ograniczenia wejdą w życie, należy spodziewać się negatywnej tendencji na rynku kredytów hipotecznych. 4
Komentarz Zdaniem Pawła Siwka Prezesa Emmerson Finanse zakup nieruchomości należy traktować jako inwestycję długoterminową. Dla opłacalności takiego przedsięwzięcia należy wziąć pod uwagę łącznie dwa elementy: całkowity koszt kredytu i całkowite koszty zakupu nieruchomości. Na dzień dzisiejszy, ceny zakupu nieruchomości w dobrych lokalizacjach należy często uznać za niewygórowane. Jednak ten stan nie będzie trwał długo zauważamy bowiem, że dołek cenowy mamy już za sobą. Z drugiej strony obecne oferty kredytowe należy uznać za zdecydowanie korzystniejsze niż te z początku roku. Zauważamy także stały postęp w zakresie atrakcyjności kredytów hipotecznych (obniżki marży, promocje). Należy jednak spodziewać się, że sytuacja rynkowa wymusi pojawienie się korzystnych ofert kredytów refinansowych. A to oznacza, że kupiona teraz nieruchomość w niższej cenie wraz z kredytem hipotecznym, może okazać się rozsądną inwestycją długoterminową. Krzysztof Nowak, Dział Badań i Analiz Emmerson S.A. 5