SYTUACJA SPOŁECZNO-GOSPODARCZA W KRAJACH UNII EUROPEJSKIEJ W 2015 R. Według prognoz Komisji Europejskiej 1 wzrost produktu krajowego brutto Unii Europejskiej w 2015 r. ma wynieść (w cenach stałych) 1,9%, a w strefie euro 1,6% (tj. będzie odpowiednio wyższy niż w 2014 r. o 0,5 p.proc. i o 0,7 p.proc.). Wzrost PKB przewidywany jest we wszystkich państwach członkowskich UE oprócz Grecji (gdzie prognozuje się spadek o 1,4% wobec wzrostu o 0,7% przed rokiem). Najbardziej zwiększy się produkt krajowy brutto w Irlandii (o 6,0%), Czechach i na Malcie (po 4,3%). Relatywnie wysoka dynamika oczekiwana jest również w Polsce i Rumunii (po 3,5%), na Słowacji (o 3,2%), w Hiszpanii i Luksemburgu (po 3,1%) oraz Szwecji (o 3,0%). Spośród największych gospodarek europejskich, produkt krajowy brutto w Wielkiej Brytanii zwiększy się o 2,5%, w Niemczech o 1,7%, a we Francji o 1,1%, przy czym tylko w pierwszym spośród wymienionych krajów dynamika będzie słabsza od notowanej rok wcześniej. W Finlandii, po trzyletnim okresie regresji gospodarczej, PKB ma zwiększyć się o 0,3%, natomiast we Włoszech (po spadku w roku poprzednim o 0,4%) na 2015 r. przewiduje się wzrost produktu krajowego o 0,9%. 1 Opublikowanej 5 listopada 2015 r.
2 S t r o n a T. 01. PRODUKT KRAJOWY BRUTTO a (ceny stałe) Wykres 01. PRODUKT KRAJOWY BRUTTO a W 2015 R. (okres poprzedni =100) I kw. II kw. III kw. IV kw. I kw. II kw. III kw. analogiczny okres roku poprzedniego=100 103,0 102,5 UE 28 101,5 101,3 101,3 101,4 101,7 101,9 101,9 Strefa euro (19) 101,1 100,7 100,8 100,9 101,3 101,6 101,6 AT 101,2 100,4 100,4 99,8 100,3 100,9 100,9 BE 101,3 101,3 101,4 101,4 101,3 101,5 101,3 BG 101,4 101,9 101,6 101,8 102,6 102,6 102,9 CY 96,2 97,7 97,7 98,4 100,1 100,8 102,2 CZ 102,2 102,1 102,3 101,3 104,1 104,6 104,5 DE 102,3 101,4 101,2 101,5 101,1 101,6 101,7 DK 100,9 101,6 101,3 101,2 101,6 101,7 100,9 EE 102,4 103,2 102,9 103,2 101,4 101,8 100,7 EL 100,4 100,2 101,2 101,0 100,4 100,9 98,9 ES 100,4 101,2 101,7 102,1 102,7 103,2 103,4 FI 99,6 99,4 99,3 100,5 99,8 FR 100,7 99,8 100,1 100,1 100,9 101,1 101,2 HR 99,6 99,1 99,6 100,2 100,2 101,5 102,7 HU 103,6 104,0 103,6 103,2 103,1 102,4 102,3 IE b 105,0 106,2 103,5 106,1 106,8 107,5 106,8 IT 99,7 99,7 99,6 99,6 100,1 100,6 100,8 LT 104,0 103,6 102,7 101,6 101,4 101,4 101,7 LU 103,7 102,3 103,6 106,8 105,3 103,1. LV 102,3 103,2 102,2 102,2 101,9 102,7 103,3 MT 103,8 103,1 103,7 105,6 105,0 105,5 105,6 NL 100,2 101,1 101,2 101,5 102,6 102,2 101,8 PL 103,2 103,2 103,3 103,7 103,6 103,5 103,7 PT 101,0 100,9 101,2 100,6 101,6 101,6 101,4 RO 103,8 102,3 102,9 102,6 103,8 103,8 103,6 SE 101,7 102,8 102,4 102,6 103,1 103,4 103,9 SI 102,2 103,2 103,6 102,5 103,0 102,6 102,1 SK b 102,3 102,4 102,5 102,8 103,0 103,3 103,6 UK 102,8 103,1 102,9 103,0 102,7 102,4 102,3 a Dane wyrównane sezonowo oraz dniami roboczymi. b Dane wyrównane sezonowo. 102,0 I kw. II kw. III kw. 101,5 101,0 100,5 99,5 99,0 a Dane wyrównane sezonowo oraz dniami roboczymi. Dane dla Irlandii i Słowacji wyrównane sezonowo. Po umiarkowanej dynamice gospodarczej notowanej w Unii Europejskiej w kolejnych kwartałach 2014 r., w 2015 r. nastąpiło niewielkie jej przyspieszenie w skali roku, a produkt krajowy brutto w III kwartale br. zwiększył się o 1,9% (wzrost o 1,9% w II kwartale i o 1,7% w I kwartale br.). Wzrost PKB obserwowano we wszystkich krajach członkowskich UE, oprócz Grecji i Finlandii, gdzie po niewielkim wzroście w skali roku w kwartałach pierwszego półrocza, w okresie lipiec-wrzesień br. notowano spadki odpowiednio o 1,1% i 0,2%. Najwyższą dynamikę produktu krajowego brutto obserwowano w Irlandii, na Malcie oraz w Czechach (w III kwartale br. wzrost wyniósł odpowiednio 6,8%, 5,6% i 4,5%) i we wszystkich wymienionych krajach tempo wzrostu było wyższe niż przed rokiem. Relatywnie wysoki wzrost produktu krajowego brutto w III kwartale br. wystąpił również w Szwecji (o 3,9%), Polsce (o 3,7%), Rumunii i na Słowacji (po 3,6%) oraz Hiszpanii (o 3,4%) i na Łotwie (o 3,3%). W Wielkiej Brytanii dynamika w poszczególnych kwartałach br. była nieco słabsza niż w analogicznych okresach ub. roku. Wolniej niż przeciętnie w UE rosło PKB w Niemczech (od 1,1% w I kwartale do 1,7% w III kwartale br.) oraz we Francji (wzrost po ok. 1%). We Włoszech po spadkach notowanych przed rokiem, w kwartałach 2015 r. wzrost PKB nie przekroczył 1%.
3 S t r o n a T. 02. SPOŻYCIE PRYWATNE a (ceny stałe) Wykres 02. SPOŻYCIE PRYWATNE a W 2015 R. (okres poprzedni=100) I kw. II kw. III kw. IV kw. I kw. II kw. III kw. analogiczny okres roku poprzedniego=100 UE 28 101,0 101,2 101,3 101,6 102,0 102,1 102,1 Strefa euro (19) 100,6 100,6 100,8 101,2 101,6 101,7 101,7 AT 100,7 99,4 100,1 99,7 100,5 100,2 BE 100,3 100,6 100,2 100,4 101,1 101,3 101,6 BG 102,7 102,7 102,2 102,0 99,9 101,2 CY....... CZ 101,1 101,3 101,4 102,0 102,8 103,0 102,9 DE 101,2 100,5 100,5 101,9 101,9 102,1 102,0 DK 99,4 100,5 100,1 102,1 102,8 102,1 102,4 EE 102,8 102,7 103,5 105,2 105,5 105,7 104,6 EL 101,1 100,2 100,7 100,8 100,7 101,8 100,3 ES 100,3 101,1 101,4 101,8 102,4 102,9 103,4 FI 100,8 100,5 100,5 100,2 101,1 101,1 101,3 FR 100,4 100,5 101,0 100,6 101,8 101,4 101,4 HR 99,2 99,2 98,9 99,9 100,2 100,5 101,5 HU 100,8 102,0 101,7 102,7 103,0 102,4 103,0 IE b 102,1 102,0 101,1 103,1 103,5 103,2 103,6 IT 99,9 100,6 100,5 100,6 100,5 100,7 101,1 LT 103,9 104,8 103,1 104,8 104,6 104,9 105,6 LU 103,0 104,0 103,6 104,3 99,8 100,3. LV 103,3 102,4 101,6 102,4 102,7 103,4 104,7 MT 102,5 103,3 103,1 103,8 104,4 103,5 103,7 NL 99,6 100,1 100,3 101,8 101,9 101,7 PL 101,6 102,5 102,8 103,2 103,3 103,2 103,1 PT 102,3 101,9 102,9 102,0 102,5 103,2 102,3 RO 105,4 104,6 103,9 104,4 105,2 104,9 106,5 SE 102,2 102,8 101,6 102,4 102,3 101,9 102,8 SI 101,1 100,7 101,0 100,1 100,6 101,0 101,3 SK b 102,1 102,1 102,3 102,7 101,8 102,2 102,5 103,0 102,5 102,0 101,5 101,0 100,5 99,5 99,0 98,5 98,0 97,5 97,0 96,5 I kw. II kw. III kw. a Spożycie gospodarstw domowych oraz instytucji niekomercyjnych obsługujących gospodarstwa domowe; dane wyrównane sezonowo oraz dniami roboczymi. Dane dla Irlandii i Słowacji wyrównane sezonowo. W kolejnych kwartałach 2015 r. w Unii Europejskiej ogółem obserwowano umiarkowane tempo wzrostu spożycia prywatnego (w kwartałach br. wzrost wyniósł po ok. 2% w skali roku w cenach stałych). Najwyższą dynamiką spożycia prywatnego w okresie styczeńwrzesień br. charakteryzowały się Rumunia oraz Litwa i Estonia (przeciętnie po ok. 5%). Sukcesywnie poprawiającą się od końca 2014 r. dynamiką spożycia w skali roku charakteryzowała się Łotwa, gdzie w III kwartale br. wzrost spożycia prywatnego wyniósł 4,7%. Relatywnie wysoki wzrost w tym zakresie notowano także na Malcie, w Irlandii oraz Hiszpanii. W Polsce, od początku 2015 r. obserwowano niewielkie spowolnienie dynamiki spożycia prywatnego do 3,1% w III kwartale. Spośród znaczących gospodarek europejskich spożycie rosło w kolejnych kwartałach 2015 r. w Wielkiej Brytanii (wzrost o ok. 3%), Niemczech (o ok. 2%), we Francji (o ok. 1,5%) i Włoszech (o ok. 1%). Po spadkach notowanych na początku 2015 r., poprawę dynamiki spożycia prywatnego w kolejnych okresach obserwowano m.in. w Austrii i Bułgarii, gdzie wzrost spożycia w III kwartale wyniósł odpowiednio 0,2% i 1,2%. UK 102,3 102,9 102,8 102,6 102,8 103,0 103,0 a Spożycie gospodarstw domowych oraz instytucji niekomercyjnych obsługujących gospodarstwa domowe; dane wyrównane sezonowo oraz dniami roboczymi. b Dane wyrównane sezonowo.
4 S t r o n a T. 03. NAKŁADY BRUTTO NA ŚRODKI TRWAŁE a (ceny stałe) Wykres 03. NAKŁADY BRUTTO NA ŚRODKI TRWAŁE a W 2015 R. (okres poprzedni=100) I kw. II kw. III kw. IV kw. I kw. II kw. III kw. analogiczny okres roku poprzedniego=100 UE 28 103,7 102,7 102,0 102,0 102,6 103,1 102,7 Strefa euro (19) 102,5 101,2 100,7 100,9 102,0 102,6 102,2 AT 102,2 100,8 98,0 98,4 99,0 100,3 101,6 BE 104,1 105,8 111,8 106,4 113,6 100,5 94,1 BG 105,7 105,4 103,0 99,9 98,1 98,8 99,6 CY....... CZ 100,7 102,9 102,7 101,9 103,0 107,4 108,3 DE 107,6 103,2 101,8 101,4 100,6 101,8 102,2 DK 102,4 103,8 101,0 106,4 101,1 101,5 101,0 EE 115,1 101,5 89,6 89,4 90,4 91,8 96,6 EL 91,1 92,0 102,0 104,8 110,1 99,5 87,1 ES 101,4 104,3 103,4 104,9 106,0 106,3 106,5 FI 95,9 95,7 98,4 96,6 97,0 97,7 96,0 FR 99,9 98,9 98,4 98,1 99,0 99,4 HR 98,0 95,5 96,3 96,0 99,5 100,8 102,0 HU 118,7 113,4 110,1 103,8 99,2 100,8 98,9 IE b 109,3 118,9 107,7 121,0 110,5 133,9 134,2 IT 96,9 96,5 95,7 97,1 99,8 100,3 100,9 LT 111,8 105,3 103,3 101,5 106,0 112,4 112,4 LU 113,2 97,8 106,2 122,2 105,3 98,1. LV 103,9 99,4 99,9 102,4 106,0 MT 114,4 99,7 103,1 112,1 100,3 128,6 139,4 NL 105,5 102,3 102,4 104,0 107,9 112,5 109,8 PL 109,1 109,7 109,9 110,6 108,2 106,3 105,4 PT 100,2 104,8 103,5 102,8 108,7 105,3 101,9 RO 89,4 94,5 98,7 102,4 108,3 108,9 104,4 SE 107,6 107,6 106,1 109,3 107,5 107,9 107,6 SI 103,8 105,7 106,5 96,7 101,1 99,1 96,1 SK b 103,6 103,7 103,3 103,4 107,4 109,8 116,2 UK 109,6 109,0 107,2 104,4 103,8 103,4 103,4 a Dane wyrównane sezonowo oraz dniami roboczymi. b Dane wyrównane sezonowo. 120,0 117,5 115,0 I kw. II kw. III kw. 112,5 110,0 107,5 105,0 102,5 97,5 95,0 92,5 90,0 87,5 a Dane wyrównane sezonowo oraz dniami roboczymi. Dane dla Irlandii i Słowacji wyrównane sezonowo. Po wyhamowaniu tempa wzrostu nakładów brutto na środki trwałe w Unii Europejskiej ogółem w II półroczu 2014 r. do 2,0%, w kwartałach 2015 r. obserwowano przyspieszenie tempa wzrostu nakładów (do 2,7% w III kwartale br.). Poprawę dynamiki nakładów inwestycyjnych w skali roku w kwartałach br. obserwowano w większości krajów członkowskich Unii Europejskiej. W największym stopniu zwiększyły się nakłady brutto na środki trwałe na Malcie oraz w Irlandii, gdzie w kolejnych okresach br. obserwowano sukcesywne przyspieszenie dynamiki (w III kwartale odpowiednio do 39,4% i 34,2%). Wysoką aktywnością inwestycyjną charakteryzowały się również Słowacja oraz Litwa i w obu tych krajach skala wzrostu w kolejnych kwartałach br. była wyższa niż w analogicznych okresach ub. roku. Do krajów, w których wzrost nakładów inwestycyjnych kształtował się powyżej przeciętnej dla UE również zaliczały się m.in. Hiszpania, Szwecja, Czechy, Holandia. W Polsce i Wielkiej Brytanii, po relatywnie wysokiej dynamice nakładów brutto na środki trwałe obserwowanej w kwartałach 2014 r., w 2015 r. nastąpiło spowolnienie ich tempa wzrostu w III kwartale br. do odpowiednio 5,4% i 3,4%. Słabszy niż w analogicznych kwartałach ub. roku był wzrost aktywności inwestycyjnej w Niemczech, natomiast po spadkach nakładów w 2014 r., w gospodarce włoskiej i francuskiej nadal obserwowano niską dynamikę nakładów brutto na środki trwałe. W okresie styczeń wrzesień br. trudną sytuację w tym zakresie notowano także w Grecji, Belgii, Finlandii, Słowenii oraz Estonii, na Węgrzech i w Bułgarii.
5 S t r o n a T. 04. PRODUKCJA PRZEMYSŁOWA a (ceny stałe) Wykres 04. PRODUKCJA PRZEMYSŁOWA a W UNII EUROPEJSKIEJ (ceny stałe; okres poprzedni = 100) I kw. II kw. III kw. IV kw. I kw. II kw. III kw. analogiczny okres roku poprzedniego=100 103,0 102,0 UE 28 101,7 101,3 100,8 100,6 101,7 101,7 102,0 Strefa euro (19) 101,3 100,9 100,6 100,3 101,6 101,3 101,7 AT 102,5 101,2 99,7 100,3 101,7 100,6 102,6 BE 103,3 102,1 98,5 98,3 BG 103,8 103,5 99,5 100,4 102,1 103,8 102,8 CY 97,1 100,2 99,8 99,2 100,2 103,2 104,0 CZ 106,4 106,4 103,0 104,1 104,7 105,3 105,9 DE 103,0 101,0 100,7 100,7 100,6 101,7 101,4 DK 101,4 99,4 102,1 100,5 100,5 104,5 102,3 EE 98,6 102,4 103,2 105,3 102,4 98,3 95,8 EL 97,9 97,2 97,0 100,1 101,8 96,9 101,7 ES 101,6 102,3 100,8 100,5 101,7 103,1 104,2 FI 96,5 98,0 97,9 98,9 97,0 98,1 99,6 FR 99,1 97,9 100,1 98,7 101,7 101,3 100,3 HR 101,5 100,2 103,6 100,3 102,4 104,1 HU 107,4 110,6 107,0 104,2 108,0 106,2 105,9 IE 113,5 122,8 121,6 125,9 124,9 109,8 120,2 IT 100,6 98,6 98,6 99,8 101,0 102,0 LT 93,6 104,7 99,4 103,5 104,2 104,6 103,9 LU 106,3 104,6 103,8 103,3 103,5 100,8 99,2 LV 98,0 99,8 99,2 99,3 101,6 105,1 103,8 MT 92,6 91,8 94,5 98,9 104,8 108,7 107,1 NL 93,1 98,1 100,4 97,6 103,9 95,5 92,7 PL 105,8 103,4 101,8 102,8 105,4 104,2 103,7 PT 103,2 102,6 101,8 99,8 100,3 101,9 102,5 RO 110,2 108,1 104,0 103,2 103,1 103,1 103,6 SE 98,9 99,1 96,8 98,3 97,0 103,7 104,6 SI 100,3 101,6 102,7 102,3 105,5 104,9 104,7 SK 106,8 105,4 102,4 100,7 105,6 103,6 106,6 UK 101,1 101,9 101,3 100,7 101,2 101,5 101,2 a Dane wyrównane dniami roboczymi. 101,0 99,0 98,0 97,0 96,0 95,0 przemysł ogółem w tym: górnictwo i wydobywanie przetwórstwo przemysłowe wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X W Unii Europejskiej ogółem w kolejnych kwartałach br. notowano wzrost produkcji przemysłowej, który w III kwartale br. wyniósł 2,0% w skali roku (wzrost o 1,7% w pierwszej połowie br.). W większości krajów ugrupowania obserwowano zwiększenie produkcji w przemyśle w poszczególnych kwartałach br. Wysoki wzrost produkcji przemysłowej w skali roku notowano w Irlandii, gdzie kontynuowane były korzystne tendencje z roku poprzedniego. W 2015 r. wyższa niż przeciętnie dla UE była także dynamika w przemyśle m.in. na Węgrzech, w Czechach, na Słowacji i w Słowenii, a wysokie tempo wzrostu produkcji obserwowano także na Malcie. W Polsce produkcja sprzedana przemysłu w III kwartale br. zwiększyła się o 3,7%, a skala wzrostu była niższa niż w dwóch poprzednich kwartałach. Spośród pięciu największych gospodarek UE: niemieckiej, francuskiej, brytyjskiej, włoskiej i hiszpańskiej, jedynie w Hiszpanii wzrost produkcji w przemyśle kształtował się w ostatnim okresie powyżej przeciętnego dla całego ugrupowania. Do krajów, w których dynamika produkcji przemysłowej w kwartałach 2015 r. była najniższa należały Holandia, Finlandia, Luksemburg, Estonia oraz Belgia. Na wzrost produkcji przemysłowej w Unii Europejskiej ogółem wpływały korzystne wyniki sekcji wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę (odpowiednio wzrost o 3,5%, o 2,1% i o 3,6% w kolejnych kwartałach br.). Wzrost produkcji w granicach 1,5% 2,0% w całym analizowanym okresie dotyczył także sekcji przetwórstwo przemysłowe. Natomiast w sekcji górnictwo i wydobywanie po niewielkim wzroście w I kwartale br. (o 0,7%) obserwowano spadek (o 3,0% w II kwartale i o 4,5% w III kwartale br.).
6 S t r o n a T. 05. PRODUKCJA PRZEMYSŁOWA W III KWARTALE 2015 R. według MIGs a (ceny stałe) Dobra konsumpcyjne trwałe nietrwałe inwestycyjne zaopatrzeniowe analogiczny okres roku poprzedniego=100 związane z energią UE 28 102,6 102,7 102,2 100,8 101,6 Strefa euro (19) 102,4 103,1 102,5 100,8 AT 104,6 100,8 102,9 101,8 95,5 BE 105,6 94,3 102,2 99,1 91,4 BG 104,9 100,8 100,2 102,9 104,5 CY 106,7 107,2 105,3 101,3 104,2 CZ 108,0 106,4 109,6 105,7 98,2 DE 101,5 103,6 99,7 107,8 DK 108,2 103,9 102,0 102,4 93,3 EE 89,2 108,3 96,3 101,0 88,9 EL 87,7 100,1 101,3 97,4 106,1 ES 111,0 104,9 101,6 103,7 101,2 FI 99,9 110,7 99,3 97,9. FR 98,6 103,1 102,8 100,3 100,1 HR 112,7 99,3 106,2 99,8 98,5 HU 108,2 120,6 101,4 107,0 98,4 IE 110,0 86,1 122,9 152,6. IT 105,1 101,7 100,2 99,0 105,7 LT 98,2 114,3 104,6 105,0 100,7 LU 104,6. 101,9 94,1 102,1 LV 101,4 117,6 95,5 108,5 104,5 MT 101,1 94,6 117,2 100,7 106,9 NL 99,8 112,7 96,5 100,4 66,0 PL 110,2 102,1 104,9 102,0 99,4 PT 101,4 101,6 100,8 101,3 110,3 RO 102,0 114,5 102,3 101,5 106,4 SE 107,5 103,1 95,4 102,4 115,0 SI 106,2 106,7 101,3 106,7 SK 113,3 97,7 102,7 103,5 100,1 UK 97,2 98,1 99,6 98,5 110,2 106,0 104,0 102,0 98,0 96,0 94,0 92,0 90,0 88,0 Wykres 05. PRODUKCJA PRZEMYSŁOWA W UNII EUROPEJSKIEJ OGÓŁEM WEDŁUG MIGs a (ceny stałe; analogiczny okres roku poprzedniego = 100) przemysł ogółem dobra związane z energią dobra konsumpcyjne trwałe dobra zaopatrzeniowe dobra inwestycyjne I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X dobra konsumpcyjne nietrwałe Wśród głównych grupowań przemysłowych (MIGs Main Industrial Groupings) w Unii Europejskiej ogółem w kolejnych kwartałach br. notowano wzrost produkcji w skali roku we wszystkich obszarach. W III kwartale br. najbardziej zwiększyła się produkcja dóbr konsumpcyjnych trwałych oraz dóbr inwestycyjnych (o 2,7% i o 2,6%). Wolniej (w granicach 2,2% 0,8%) rosła produkcja dóbr konsumpcyjnych nietrwałych, dóbr związanych z energią oraz dóbr zaopatrzeniowych. W Polsce w kolejnych kwartałach br. utrzymywał się w skali roku wzrost produkcji dóbr inwestycyjnych, dóbr konsumpcyjnych (trwałych i nietrwałych) oraz dóbr zaopatrzeniowych, natomiast dynamika produkcji dóbr związanych z energią podlegała wahaniom. W Niemczech w analizowanym okresie zwiększała się produkcja dóbr związanych z energią, dóbr konsumpcyjnych trwałych oraz dóbr inwestycyjnych (w III kwartale br. notowano wzrost odpowiednio o 7,8%, o 3,6% i o 1,5%). Produkcja dóbr zaopatrzeniowych w III kwartale br. nie uległa zmianie w skali roku, a spadek dotyczył grupy dóbr konsumpcyjnych nietrwałych (w obu grupach w I kwartale notowano niewielki spadek, a II kwartale wzrost nieprzekraczający 1%). We Francji produkcja dóbr konsumpcyjnych trwałych, po znacznym spadku w I kwartale (o 7,5%), w kolejnych zwiększyła się o 8,1% w II kwartale i o 3,1% w III kwartale. Stabilny wzrost obserwowano w zakresie produkcji dóbr konsumpcyjnych nietrwałych (w granicach 3%), dynamika produkcji dóbr związanych z energią stopniowo słabła w kolejnych kwartałach br., a niską dynamikę produkcji (wzrost w III kwartale br. o 0,3%), poprzedzoną spadkiem w I kwartale br., obserwowano w grupie dóbr zaopatrzeniowych. W Wielkiej Brytanii spadki w zakresie produkcji dóbr inwestycyjnych, konsumpcyjnych oraz zaopatrzeniowych równoważone były przez przyspieszenie w kolejnych kwartałach br. dynamiki produkcji dóbr związanych z energią. We Włoszech w analizowanym okresie spadki dominowały w zakresie produkcji dóbr zaopatrzeniowych oraz dóbr konsumpcyjnych trwałych; znaczne zwiększenie produkcji obserwowano w grupie dóbr związanych z energią (w III kwartale br.) oraz dóbr inwestycyjnych (od II kwartału br.). W Hiszpanii w analizowanym okresie niewielkie spadki w skali roku notowano jedynie w przypadku dóbr konsumpcyjnych nietrwałych (o 0,5% i o 0,1% odpowiednio w I i w II kwartale br.) oraz dóbr związanych z energią (o 0,5% w II kwartale br.). Natomiast w III kwartale br. obserwowano wzrost produkcji we wszystkich grupowaniach, największy w zakresie produkcji dóbr inwestycyjnych (o 11,0% w porównaniu z analogicznym okresem poprzedniego roku).
7 S t r o n a T. 06. WSKAŹNIK ZATRUDNIENIA a Wykres 06. DYNAMIKA LICZBY PRACUJĄCYCH a W II KWARTALE 2015 R. (II KWARTAŁ 2014 = 100) I kw. II kw. III kw. IV kw. I kw. II kw. III kw. w % 107,0 106,0 UE 28 63,9 64,7 65,3 65,2 64,7 65,5. Strefa euro (19) 63,1 63,8 64,2 64,1 63,7 64,4. AT 70,1 71,2 71,9 71,1 70,2 70,8 72,1 BE 61,5 61,9 62,0 62,2 61,9 61,4. BG 59,0 61,0 62,8 61,4 61,0 62,4 64,5 CY 60,9 62,3 62,6 62,8 61,6 62,9. CZ 68,1 68,7 69,3 69,8 69,4 70,2. DE 73,2 73,6 74,2 74,1 73,7 73,6. DK 71,3 72,7 73,7 73,5 73,0 73,5 73,7 EE 67,6 70,0 70,3 70,4 69,9 71,7 74,0 EL 48,5 49,4 50,2 49,6 49,2 51,0. ES 54,7 56,0 56,5 56,8 56,4 57,8 58,4 FI 67,3 70,0 69,8 67,8 67,2 69,3. FR 63,4 64,0 64,1 63,7 63,3 64,0. HR 52,7 54,6 56,9 54,0 53,8 56,2. HU 60,6 61,3 62,6 62,6 62,4 63,8. IE 60,8 61,3 62,2 62,6 62,2 63,1 63,8 IT 55,1 55,7 56,0 56,0 55,5 56,3 56,7 LT 64,2 65,1 67,2 66,1 66,0 67,0 68,0 LU 66,2 66,7 66,0 67,6 66,2 67,1. LV 65,8 66,6 66,3 66,5 66,9 68,2 68,6 MT 61,7 62,5 63,5 61,6 62,3 63,9. NL 72,4 72,9 73,5 73,7 73,6 74,2 74,5 PL 60,3 61,3 62,5 62,6 61,9 62,6 63,5 PT 61,5 62,6 63,4 63,0 62,8 64,2 64,4 RO 59,5 61,2 62,6 60,8 59,1 62,0. SE 73,4 75,0 76,5 74,5 74,0 75,6 76,9 SI 62,5 64,5 64,6 64,0 63,5 65,5. SK 60,2 60,7 61,3 61,7 61,9 62,5. UK 71,3 71,7 72,2 72,4 72,4 72,3 72,9 105,0 104,0 103,0 102,0 101,0 99,0 98,0 a Dane dotyczą osób w wieku 15-64 lata. Wskaźnik zatrudnienia w Unii Europejskiej ogółem w II kwartale 2015 r. ukształtował się na poziomie 65,5%, tj. był wyższy od notowanego przed rokiem o 0,8 p.proc. Wśród krajów członkowskich do najwyższych należał wskaźnik zatrudnienia w Szwecji, Holandii, Niemczech, Danii, Wielkiej Brytanii oraz Estonii. Relatywnie wysoką relację liczby osób pracujących do ogółu ludności w wieku 15-64 lat obserwowano ponadto w Austrii, Czechach, Finlandii i na Łotwie. Wśród krajów, w których wskaźnik zatrudnienia należał do najniższych znalazły się Grecja (51,0%), Chorwacja (56,2%), Włochy (56,3%) oraz Hiszpania (57,8%). Niski poziom wskaźnika notowano także w Belgii, Rumunii, Bułgarii i na Słowacji (w granicach 61,4%-62,5%). W Polsce wskaźnik zatrudnienia w III kwartale br. wyniósł 63,5% (wobec 62,5% w III kwartale ub. roku). W II kwartale br. najbardziej poprawił się w skali roku wskaźnik na Węgrzech (wzrost o 2,5 p.proc.) oraz na Litwie, Słowacji, w Irlandii, Hiszpanii, Estonii, na Łotwie, w Portugalii, Chorwacji, Grecji i Czechach (wzrost w granicach 1,9 1,5 p.proc.). Nieznaczne jego pogorszenie obserwowano natomiast w Finlandii (o 0,7 p.proc.), Belgii (o 0,5 p.proc.) oraz Austrii (o 0,4 p.proc.). W 2015 r. we wszystkich państwach członkowskich UE wskaźnik zatrudnienia mężczyzn był wyższy od wskaźnika zatrudnienia kobiet. Największe dysproporcje obserwowano na Malcie (różnica 24,2 p.proc. w II kwartale), we Włoszech (17,9 p.proc.), w Grecji (16,5 p.proc.) oraz Rumunii (16,1 p.proc.), natomiast najmniejsze na Litwie (0,9 p.proc.), w Finlandii (1,6 p.proc.), Szwecji (3,1 p.proc.) i na Łotwie (3,2 p.proc.). W Polsce w II kwartale br. wskaźnik zatrudnienia mężczyzn i kobiet wyniósł odpowiednio 68,7% i 56,4% i w porównaniu z analogicznym okresem ub. roku różnica zmniejszyła się z 13,1 p.proc. do 12,3 p.proc. Liczba pracujących w II kwartale br. w Unii Europejskiej ogółem wzrosła w skali roku o 0,9% (ok. 2 mln osób). Największą dynamikę w tym zakresie notowano w Luksemburgu (wzrost o 6,0%), a także na Węgrzech, w Hiszpanii, Irlandii, na Słowacji, w Grecji i na Malcie (wzrost w granicach 3,0% 2,3%). W Polsce w II kwartale br. liczba osób pracujących zwiększyła się w skali roku o 1,4%, tj. o ok. 210 tys. osób. Spadek liczby pracujących notowano w Finlandii (o 1,4%), Belgii (o 0,7%) oraz we Francji (o 0,2%).
8 S t r o n a T. 07. ZHARMONIZOWANA STOPA BEZROBOCIA a Wykres 07. ZHARMONIZOWANA STOPA BEZROBOCIA W III KWARTALE 2015 R. (zmiana w p.proc. w skali roku) I kw. II kw. III kw. IV kw. I kw. II kw. III kw. UE 28 10,5 10,3 10,1 10,0 9,7 9,6 9,3 Strefa euro (19) 11,8 11,6 11,6 11,5 11,2 11,0 10,8 AT 5,6 5,6 5,6 5,7 5,6 5,9 5,7 BE 8,4 8,4 8,6 8,6 8,6 8,8 8,8 BG 12,4 11,5 11,4 10,6 10,0 10,0 9,7 CY 15,6 16,1 16,4 16,5 16,2 15,4 15,1 CZ 6,5 6,2 5,9 5,8 5,8 5,1 4,9 DE 5,1 5,0 5,0 4,9 4,8 4,7 4,5 DK 6,8 6,4 6,5 6,4 6,2 6,3 6,1 EE 7,9 7,2 7,8 6,6 6,1 6,4 5,8 EL 27,1 26,9 26,2 26,0 25,9 25,0 24,8 ES 25,2 24,6 24,2 23,7 23,1 22,5 21,8 FI 8,4 8,6 8,8 9,0 9,2 9,4 9,5 FR 10,2 10,2 10,4 10,5 10,4 10,4 10,7 HR 17,3 17,0 17,0 17,6 17,0 16,2 15,6 HU 7,9 8,1 7,6 7,3 7,4 7,0 6,6 IE 12,1 11,6 11,1 10,4 10,0 9,6 9,1 IT 12,7 12,4 12,9 12,8 12,2 12,3 11,7 LT 11,3 11,0 10,5 10,1 9,3 9,5 9,0 LU 6,0 6,0 6,0 6,1 6,0 5,8 5,8 LV 11,4 10,7 10,9 10,4 9,8 9,8 10,0 MT 6,0 5,9 5,9 6,0 5,9 5,3 5,1 NL 7,8 7,6 7,2 7,2 7,1 6,9 6,8 PL 9,8 9,2 8,7 8,3 7,9 7,5 7,2 PT 14,8 14,4 13,6 13,5 13,5 12,4 12,3 RO 7,0 6,8 6,7 6,6 6,9 6,8 6,8 SE 8,1 7,9 7,9 7,8 7,7 7,6 7,2 SI 10,1 9,7 9,6 9,4 9,3 9,5 9,3 SK 13,7 13,4 13,1 12,6 12,1 11,5 11,1 UK 6,7 6,3 5,9 5,7 5,5 5,5. a Dane dotyczą osób w wieku 15-74 lata. w % 4,0 3,0 Ogółem Osoby w wieku 15-24 lata 2,0 1,0 0,0-1,0-2,0-3,0-4,0-5,0-6,0-7,0 * II kw. 2015 r. W Unii Europejskiej ogółem w III kwartale br. zharmonizowana stopa bezrobocia wyniosła 9,3% i była niższa o 0,8 p.proc. niż przed rokiem. W 2015 r. najniższą stopę bezrobocia wśród państw UE obserwowano w Niemczech, Czechach, na Malcie, w Wielkiej Brytanii, w Austrii oraz w Luksemburgu i Estonii. W Polsce, od III kwartału 2013 r., wskaźnik bezrobocia stopniowo obniżał się i w III kwartale br. był znacznie niższy od przeciętnej dla UE i wyniósł 7,2% (tj. o 1,5 p.proc. mniej niż przed rokiem). Mimo obserwowanego korzystnego trendu obniżania się bezrobocia utrzymującego się od ponad dwóch lat, nadal najwyższy wskaźnik notowano w Grecji (24,8%) i Hiszpanii (21,8%). Wysoką stopą bezrobocia charakteryzowały się także Chorwacja, Cypr, Portugalia i Włochy (w granicach 15,6%-11,7%). Największy spadek stopy bezrobocia w skali roku notowano w Hiszpanii (o 2,4 p.proc.) oraz w Estonii, Irlandii i na Słowacji (po 2,0 p.proc.). Znaczne obniżenie wskaźnika bezrobocia obserwowano także w Bułgarii, Polsce, na Litwie, w Chorwacji, Grecji, Portugalii, na Cyprze i we Włoszech (w granicach 1,7-1,2 p.proc.). W największym stopniu w skali roku wzrosła natomiast stopa bezrobocia w Finlandii (o 0,7 p.proc.), we Francji (o 0,3 p.proc.), w Belgii (o 0,2 p.proc.) oraz Austrii i Rumunii (po 0,1 p.proc.). W okresie lipiec-wrzesień 2015 r. stopa bezrobocia osób młodych (w wieku 15-24 lata) w Unii Europejskiej ogółem wyniosła 20,0% (wobec 22,0% przed rokiem). Najwyższy wskaźnik w tej grupie wieku notowano w Grecji (48,7%), Hiszpanii (48,0%), Chorwacji (43,1%) oraz we Włoszech (39,4%). Wysoką stopą bezrobocia wśród osób w wieku 15-24 lata charakteryzowały się także Cypr, Portugalia, Słowacja i Francja (odpowiednio 32,5%, 31,6% oraz po 24,4%). W Polsce wskaźnik bezrobocia wśród osób młodych w III kwartale br. wyniósł 19,3% i był niższy o 4,5 p.proc. niż przed rokiem. Najkorzystniejszą sytuację pod tym względem obserwowano w Niemczech (7,1%), a także w Austrii, Danii, Holandii oraz w Czechach (w granicach 10,6% 12,4%).
9 S t r o n a T. 08. ZHARMONIZOWANY WSKAŹNIK CEN TOWARÓW I USŁUG KONSUMPCYJNYCH (HICP) W 2015 R. I II III IV V VI VII VIII IX X XI analogiczny okres roku poprzedniego=100 UE 28 99,5 99,7 99,9 100,3 100,1 100,2 99,9 100,1 Strefa euro (19) 99,4 99,7 99,9 100,3 100,2 100,2 100,1 99,9 100,1 100,1 AT 100,5 100,5 100,9 100,9 101,0 101,0 101,1 100,9 100,6 100,7 100,5 BE 99,4 99,6 99,9 100,4 100,8 100,9 100,9 100,8 100,9 101,2 101,4 BG 97,6 98,3 98,9 99,1 99,7 99,4 99,0 99,2 99,1 98,8 99,1 CY 99,3 99,2 98,6 98,3 98,3 97,9 97,6 98,1 98,1 98,2 98,5 CZ 99,9 99,9 100,1 100,5 100,7 100,9 100,4 100,2 100,2 100,2 DE 99,5 100,2 100,3 100,7 100,1 100,1 100,1 99,8 100,2 100,3 DK 99,7 100,3 100,4 100,4 100,4 100,5 100,3 100,3 100,2 100,1 EE 99,5 99,8 100,4 100,5 100,3 100,1 100,2 99,7 100,5 EL 97,2 98,1 98,1 98,2 98,6 98,9 98,7 99,6 99,2 99,9 99,9 ES 98,5 98,8 99,2 99,3 99,7 99,5 98,9 99,1 99,6 FI 99,9 99,9 99,9 100,1 100,1 99,9 99,8 99,3 99,7 99,8 FR 99,6 99,7 100,1 100,3 100,3 100,2 100,1 100,1 100,2 100,1 HR 99,4 99,6 99,9 100,1 99,8 99,9 99,5 99,5 99,6 HU 98,6 99,0 99,5 100,6 100,7 100,5 100,1 99,9 100,2 100,6 IE 99,6 99,6 99,7 99,6 100,2 100,4 100,2 100,2 99,9 IT 99,5 100,1 99,9 100,2 100,2 100,3 100,4 100,2 100,3 100,2 LT 98,6 98,5 98,9 99,4 99,9 99,8 99,8 99,0 99,2 99,6 99,5 LU 98,9 99,7 100,1 100,4 100,5 100,2 100,1 99,8 99,9 100,4 LV 99,7 100,5 100,6 101,2 100,7 99,8 100,2 99,6 99,9 MT 100,8 100,6 100,5 101,4 101,3 101,1 101,2 101,4 101,6 101,6 101,3 NL 99,3 99,5 99,7 100,7 100,5 100,8 100,4 100,3 100,4 100,4 PL 99,0 98,7 98,8 99,1 99,4 99,4 99,5 99,6 99,4 99,4 99,5 PT 99,6 99,9 100,4 100,5 101,0 100,8 100,7 100,7 100,9 100,7 100,6 RO 100,5 100,4 100,8 100,6 101,3 99,1 98,6 98,3 98,5 98,6 99,1 SE 100,4 100,7 100,7 100,5 100,9 100,4 100,8 100,6 100,9 100,9 100,8 SI 99,3 99,5 99,6 99,3 99,2 99,1 99,3 99,4 99,0 98,9 99,1 SK 99,5 99,4 99,6 99,9 99,9 99,9 99,8 99,8 99,5 99,5 99,6 UK 100,3 99,9 100,1 100,1 99,9 99,9. Wykres 08. ZHARMONIZOWANY WSKAŹNIK CEN TOWARÓW I USŁUG KONSUMPCYJNYCH W LISTOPADZIE 2015 R. (analogiczny miesiąc roku poprzedniego=100) 106,0 104,0 102,0 98,0 96,0 94,0 92,0 90,0 88,0 żywność i napoje bezalkoholowe użytkowanie mieszkania i nośniki energii transport Ceny towarów i usług konsumpcyjnych (HICP) w Unii Europejskiej ogółem w poszczególnych miesiącach okresu styczeń-listopad br. utrzymywały się na poziomie podobnym do notowanego przed rokiem. W omawianym okresie najszybciej rosły ceny konsumpcyjne na Malcie, w Austrii i Szwecji. W największych gospodarkach ugrupowania: Niemczech, Francji, Wielkiej Brytanii i Włoszech w większości miesięcy ceny utrzymywały się na poziomie z ub. roku, natomiast w Hiszpanii notowano deflację. W listopadzie br. spadek cen towarów i usług konsumpcyjnych obserwowano w dwunastu krajach, w tym największy na Cyprze (o 1,5%) oraz w Bułgarii, Rumunii i Słowenii (po 0,9%). Polska należała do grupy jedenastu krajów, w których przez większość miesięcy br. notowano spadek cen. W Unii Europejskiej na ogólny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych w największym stopniu wpływały ceny związane z użytkowaniem mieszkania oraz nośnikami energii, żywności i napojów bezalkoholowych a także transportem. Najwyższą dynamikę cen związanych z użytkowaniem mieszkania oraz nośnikami energii obserwowano w 2015 r. w Irlandii, Bułgarii i na Łotwie, przy czym w dwóch ostatnich krajach wysoki wzrost cen w tym zakresie notowano w pierwszej połowie roku. Najgłębsze spadki miały miejsce na Cyprze, w Grecji i na Litwie. W Unii Europejskiej ogółem w ostatnich miesiącach br. przyspieszyła w skali roku dynamika cen żywności i napojów bezalkoholowych. W poszczególnych miesiącach najszybciej rosły ceny żywności na Malcie i Szwecji, a w ostatnim okresie żywność zaczęła drożeć również w Grecji. Do krajów, w których spadek cen żywności był znaczący należały Rumunia, Wielka Brytania, Irlandia, Finlandia oraz Polska. Ceny dotyczące transportu wpływały ujemnie na dynamikę cen towarów i usług konsumpcyjnych we wszystkich krajach członkowskich w większości miesięcy br. Najgłębsze spadki cen związanych z transportem w skali roku notowano w Bułgarii, na Litwie i w Polsce.
10 S t r o n a T. 09. DYNAMIKA IMPORTU a (z euro; ceny bieżące) Wykres 09. OBROTY HANDLU ZAGRANICZNEGO a W OKRESIE STYCZEŃ-WRZESIEŃ 2015 R. w mld euro I-IX 2012 I-IX 2013 I-IX 2014 I-IX 2015 analogiczny okres roku poprzedniego = 100 900,0 800,0 700,0 AT 101,5 98,6 101,5 BE 101,1 99,9 100,9 97,6 BG 111,0 101,0 100,5 101,3 CY 91,4 81,7 110,4 96,1 CZ 100,6 96,7 107,7 107,8 DE 100,2 98,6 102,1 104,2 DK 103,7 102,2 102,7 103,1 EE 111,2 99,9 97,9 95,5 EL 98,8 96,7 101,4 89,2 ES 97,8 96,4 105,3 104,3 FI 99,5 97,5 99,4 92,5 FR 101,6 97,2 99,2 100,6 HR 99,4 102,1 104,2 106,9 HU 100,9 101,3 104,7 106,1 IE 103,0 98,3 107,5 116,7 IT 94,4 94,3 98,7 103,7 LT 107,0 107,0 98,8 99,5 LU 104,4 95,1 96,5 107,5 LV 116,0 101,7 97,7 99,0 MT 125,4 88,9 103,0 111,5 NL 106,8 97,1 100,4 102,3 PL 101,5 100,3 106,9 105,6 PT 93,3 99,7 103,8 102,9 RO 100,3 106,7 107,1 SE 101,0 94,0 100,9 100,8 SI 98,4 99,6 101,7 104,5 SK 105,3 100,4 101,6 106,7 UK 112,4 91,4 104,1 109,3 a Obroty z krajami Unii Europejskiej oraz spoza ugrupowania (intra+ekstra). 600,0 import eksport 500,0 400,0 300,0 200,0 0,0 a Obroty z krajami Unii Europejskiej oraz spoza ugrupowania (intra+ekstra). W okresie styczeń wrzesień br. w większości krajów Unii Europejskiej obserwowano wzrost wartości obrotów towarowych w handlu zagranicznym w skali roku. Analogicznie jak w latach poprzednich, najwyższą wartość obrotów towarowych obserwowano w Niemczech, gdzie po dziewięciu miesiącach br. eksport wyniósł 897,4 mld euro (wzrost o 7,1% w skali roku), import 708,2 mld euro (wzrost o 4,2% w skali roku), a saldo ukształtowało się na najwyższym wśród krajów UE poziomie i wyniosło 189,2 mld euro (wobec 158,4 mld euro w analogicznym okresie ub. roku). Wysokie dodatnie saldo wymiany handlowej notowano w okresie styczeń wrzesień br. również w Holandii (40,8 mld euro), Irlandii (34,1 mld euro) oraz we Włoszech (29,9 mld euro). Najgłębszy deficyt w wymianie handlowej wystąpił w Wielkiej Brytanii: minus 111,9 mld euro (w porównaniu do minus 106,0 mld w analogicznym okresie ub. roku), gdzie wartość towarów eksportowanych wyniosła 308,1 mld euro, tj. o 10,7% więcej niż przed rokiem, natomiast wartość towarów sprowadzonych z zagranicy 420,1 mld euro, tj. o 9,3% więcej niż przed rokiem. Wśród krajów o wysokim ujemnym saldzie wymiany handlowej znalazły się również Francja (minus 43,9 mld euro), Hiszpania (minus 19,5 mld euro) i Grecja (minus 12,7 mld euro), przy czym we wszystkich ww. krajach notowano poprawę bilansu handlowego w skali roku (odpowiednio o 13,8 mld euro, 0,1 mld euro i o 3,0 mld euro). W okresie styczeń wrzesień br. eksport Polski osiągnął wartość 132,4 mld euro (wzrost w skali roku o 8,8%), a import 130,2 mld euro (wzrost o 5,6%). Saldo wymiany handlowej ukształtowało się na poziomie 2,2 mld euro i było wyższe niż w analogicznym okresie ub. roku, kiedy notowano deficyt w wysokości minus 1,5 mld euro. Najwyższą dynamiką eksportu w omawianym okresie charakteryzował się Cypr oraz Irlandia (wzrost odpowiednio o 22,7% i o 21,3%). Relatywnie wysoki wzrost obserwowano również w Chorwacji, Wielkiej Brytanii, Polsce, Czechach, Luksemburgu oraz w Niemczech. Spadek eksportu odnotowano na Litwie, w Grecji, Finlandii oraz Estonii (odpowiednio o 5,6%, o 4,2%, o 3,7% i o 2,8%). Wartość towarów sprowadzanych z zagranicy zwiększyła się w 21 krajach ugrupowania, w tym w największym stopniu w Irlandii, na Malcie oraz w Wielkiej Brytanii (odpowiednio o 16,7%, o 11,5% i o 9,3%). Wzrost importu w granicach 7,8% 6,1% obserwowano natomiast w Czechach, Luksemburgu, Rumunii, Chorwacji, Słowacji oraz na Węgrzech. Spadek importu dotyczył Grecji (o 10,8%) i Finlandii (o 7,5%), a także Estonii, Cypru, Belgii, Łotwy oraz Litwy (w granicach 4,5% 0,5%).
11 S t r o n a T. 10. DYNAMIKA EKSPORTU a (z euro; ceny bieżące) Wykres 10. GŁÓWNI PARTNERZY HANDLOWI UNII EUROPEJSKIEJ a W OKRESIE STYCZEŃ-WRZESIEŃ 2015 r. I-IX 2012 I-IX 2013 I-IX 2014 I-IX 2015 EKSPORT IMPORT analogiczny okres roku poprzedniego = 100 AT 102,1 100,9 101,6 102,6 BE 101,5 101,1 100,9 100,7 BG 102,2 107,7 97,9 106,4 CY 104,9 110,9 92,5 122,7 CZ 104,9 98,5 108,5 107,5 DE 103,7 99,1 102,9 107,1 DK 102,2 100,5 101,3 103,4 EE 104,6 98,7 96,8 97,2 Stany Zjednoczone 20,8% Chiny 9,6% Szwajcaria 8,3% Turcja 4,5% Rosja 4,1% Japonia 3,1% Norwegia 2,7% Korea Płd. 2,7% Zjedn. Emiraty Arabskie 2,7% Arabia Saudyjska 2,2% Chiny 19,9% Stany Zjednoczone 14,2% Rosja 8,1% Szwajcaria 5,9% Norwegia 4,4% Turcja 3,5% Japonia 3,4% Korea Płd. 2,4% Indie 2,3% Brazylia 1,8% EL 109,9 105,7 96,2 95,8 pozostałe 39,3% pozostałe 34,1% ES 103,4 105,4 101,2 104,8 FI 100,2 97,1 100,2 96,3 FR 103,7 98,6 99,0 105,0 HR 98,1 98,0 110,8 111,9 HU 100,4 99,5 103,3 106,6 IE 102,2 93,0 101,8 121,3 IT 103,8 99,8 101,7 104,2 LT 110,7 110,5 98,6 94,4 LU 95,8 91,9 106,2 107,4 LV 115,2 101,2 100,2 MT 113,5 84,2 77,8 105,9 NL 105,9 99,5 99,8 101,3 PL 105,4 107,1 106,3 108,8 PT 106,9 103,9 100,9 104,8 RO 99,3 109,0 107,2 104,7 SE 100,1 93,8 97,6 101,4 SI 100,7 101,7 105,1 106,4 SK 110,2 102,4 101,8 103,6 a Obroty z krajami spoza ugrupowania (ekstra UE). W okresie styczeń wrzesień br. wartość eksportu Unii Europejskiej w obrotach z krajami spoza ugrupowania zwiększyła się w skali roku o 6,2%, a importu o 2,2%. Wśród głównych partnerów handlowych największy wzrost obrotów w porównaniu z analogicznym okresem ub. roku, zarówno po stronie importu, jak i eksportu, odnotowano w relacjach ze Stanami Zjednoczonymi (odpowiednio o 20,8% i o 21,7%). Najbardziej zmniejszyła się wartość towarów eksportowanych i importowanych w obrotach handlowych z Rosją (odpowiednio o 30,4% i o 26,4%). Spadek eksportu obserwowano także w wymianie z Brazylią oraz Norwegią (odpowiednio o 4,1% i o 2,5%). Obniżeniu uległa wartość importu z Arabii Saudyjskiej oraz Norwegii (odpowiednio o 22,7% oraz o 10,3%). Głównym odbiorcą towarów eksportowanych z Unii Europejskiej były nadal Stany Zjednoczone, a wartość wymiany handlowej z tym państwem wyniosła po stronie eksportu 276,7 mld euro i 184,0 mld euro po stronie importu. Wymianę handlową między UE a Stanami Zjednoczonymi zamknęło dodatnie saldo obrotów wynoszące 92,6 mld euro, wobec 75,0 mld euro w analogicznym okresie 2014 r. Oprócz Stanów Zjednoczonych, dodatnie saldo wymiany handlowej UE odnotowano ze Szwajcarią, Zjednoczonymi Emiratami Arabskimi, Turcją, Arabią Saudyjską, Koreą Południową oraz Brazylią. Najwyższą wartość importu UE w okresie styczeń-wrzesień br. odnotowano, podobnie jak w okresach wcześniejszych, w wymianie handlowej z Chinami minus 257,7 mld euro, a wartość towarów sprowadzanych z tego kraju do UE zwiększyła się o 16,6% w porównaniu z analogicznym okresem 2014 r. Eksport do Chin wzrósł w skali roku o 5,4% i wyniósł 127,2 mld euro. Deficyt wymiany handlowej między UE a Chinami zwiększył się do poziomu 130,5 mld euro wobec minus 100,4 mld euro przed rokiem. UK 104,3 112,4 89,5 110,7 a Obroty z krajami Unii Europejskiej oraz spoza ugrupowania (intra+ekstra).
12 S t r o n a T. 11. SALDO OBROTÓW HANDLU ZAGRANICZNEGO W OKRESIE STYCZEŃ-WRZESIEŃ (ceny bieżące) Wykres 11. STRUKTURA TOWAROWA HANDLU ZAGRANICZNEGO UNII EUROPEJSKIEJ a W OKRESIE STYCZEŃ-WRZESIEŃ 2015 R. WG SEKCJI KLASYFIKACJI SITC b 2012 2013 EKSPORT IMPORT mld euro AT -6,9-4,5-3,0-1,8 BE 6,6 9,8 9,9 17,8 BG -3,5-2,5-3,0-2,2 CY -3,3-2,4-2,8-2,4 CZ 9,3 10,6 12,2 12,8 DE 146,2 148,5 158,4 189,2 DK 8,4 7,5 6,9 7,4 EE -1,1-1,2-1,3-1,1 EL -16,7-14,4-15,7-12,7 ES -27,9-11,6-19,6-19,5 FI -1,7-1,9-1,5 0,2 FR -63,7-57,3-57,7-43,9 HR -5,2-5,6-5,4-5,3 HU 5,3 4,3 3,6 4,1 IE 32,5 28,2 26,6 34,1 IT 3,2 19,0 27,4 29,9 LT -1,6-1,2-1,2-2,1 LU -5,1-5,2-4,0-4,3 LV -1,9-2,0-1,8-1,7 MT -1,6-1,5-2,1-2,4 NL 37,7 45,7 43,6 40,8 PL -8,0-0,8-1,5 2,2 PT -8,3-6,8-8,1-7,7 RO -7,2-4,2-4,3-5,5 SE 5,2 4,7 1,6 2,1 SI 0,1 0,5 1,1 1,6 SK 1,8 2,7 2,9 1,6 UK -127,0-58,1-106,0-111,9 W celu zachowania porównywalności wszystkie dane dla krajów Unii Europejskiej, w tym dotyczące Polski, pochodzą z bazy Eurostatu. Dane pobrano w okresie 17-23.12.2015 r. SITC 7 41,8% SITC 6 11,3% SITC 8 11,4% SITC 5 17,8% SITC 9 4,2% SITC 0+1 6,3% SITC 2+4 2,5% SITC 3 4,9% a Obroty z krajami spoza ugrupowania (ekstra UE). b SITC 0: Żywność i zwierzęta żywe; SITC 1: Napoje i tytoń; SITC 2: Surowce niejadalne z wyjątkiem paliw; SITC 3: Paliwa mineralne, smary i materiały pochodne; SITC 4: Oleje, tłuszcze i woski zwierzęce i roślinne; SITC 5: Chemikalia i produkty pokrewne; SITC 6: Towary przemysłowe sklasyfikowane głównie wg surowca; SITC 7: Maszyny, urządzenia i sprzęt transportowy; SITC 8: Różne wyroby przemysłowe; SITC 9: Towary i transakcje niesklasyfikowane w SITC. W okresie styczeń wrzesień br. Unia Europejska była eksporterem netto, a nadwyżka w handlu zagranicznym wyniosła 35,8 mld euro (przed rokiem wystąpił deficyt w wysokości minus 13,7 mld euro). W strukturze wymiany według klasyfikacji SITC największy udział w eksporcie Unii Europejskiej do krajów spoza UE miała sekcja SITC 7 grupująca maszyny, urządzenia i sprzęt transportowy (41,8% wobec 41,3% w analogicznym okresie 2014 r.). Całkowita wartość eksportowanych towarów należących do tej sekcji wyniosła w analizowanym okresie 555,8 mld euro. Znaczny udział w eksporcie UE miały także sekcje SITC 5 chemikalia i produkty pokrewne, SITC 8 różne wyroby przemysłowe oraz SITC 6 towary przemysłowe sklasyfikowane głównie wg surowca (odpowiednio 17,8%, 11,4% i 11,3%). Po stronie importu największy wpływ na obroty handlu zagranicznego UE w analizowanym okresie miały również towary z sekcji SITC 7, a także z sekcji SITC 3 paliwa mineralne, smary i materiały pochodne (wartość sprowadzonych towarów wyniosła dla ww. sekcji odpowiednio 388,5 mld euro i 254,6 mld euro). Udział w imporcie UE ogółem wyniósł dla sekcji SITC 7 30,0% (wzrost o 3,7 p.proc. w skali roku), a dla sekcji SITC 3 19,7% (spadek o 7,5 p.proc. w skali roku). Najwyższą dynamiką w eksporcie Unii Europejskiej w analizowanym okresie charakteryzowały się towary z sekcji SITC 9 towary i transakcje niesklasyfikowane w SITC (wzrost o 16,0% w skali roku). W porównaniu z analogicznym okresem 2014 r. zmniejszyła się natomiast (o 23,0%) wartość eksportu towarów z sekcji SITC 3. Największy wzrost importu w skali roku dotyczył sekcji SITC 7 oraz SITC 8 (odpowiednio o 16,4% i o 15,1%). Spadek wartości towarów sprowadzanych spoza granic UE odnotowano w przypadku sekcji SITC 3 oraz sekcji SITC 2+4 grupującej surowce niejadalne z wyjątkiem paliw oraz oleje, tłuszcze i woski zwierzęce i roślinne (odpowiednio o 25,9% i o 0,4% w skali roku). SITC 7 30,0% SITC 6 10,9% SITC 5 10,7% SITC 8 15,5% SITC 9 2,8% SITC 3 19,7% SITC 0+1 6,2% SITC 2+4 4,3%