R U C H K O N T R O L I W Y B O R Ó W WPROWADZANIE WYNIKÓW GŁOSOWANIA DO SYSTEMU RKW-IT poradnik dla wolontariuszy Ruchu Kontroli Wyborów Warszawa, maj 2015
Spis treści Koncepcja systemu RKW-IT... 3 Architektura systemu RKW-IT... 3 Zarządzanie informacją w systemie RKW-IT... 3 Zadania obserwatora... 4 Rejestracja konta w systemie RKW-IT... 4 Konfigurowanie konta i deklarowanie komisji do obserwacji... 6 Zmiana statusu obserwatora na koordynatora... 8 Wykonanie czytelnej fotografii protokołu wyników głosowania... 9 Wprowadzanie wyników głosowania do systemu RKW-IT... 9 Prezentowanie sumarycznych wyników głosowania... 10 Zadania koordynatora... 12 Tworzenie listy obserwatorów... 12 Ustalanie priorytetów obserwacji... 12 Zadania szefa grupy... 13 Nadawanie statusu szefa grupy... 13 Zadania szefa grupy... 14 Definicje Administrator informatyk zarządzający techniczną infrastrukturą systemu RKW-IT, posiadający uprawnienia przydzielania obserwatorom statusu koordynatora. Obserwator woluntariusz Ruchu Kontroli Wyborów (RKW) przyjmujący zobowiązanie, aby wykonać czytelne fotografie protokołu wyników głosowania w obwodzie głosowania i przenieść dane z protokołu (liczbowe i pliki graficzne) do systemu RKW-IT. Może wprowadzić dane z nie więcej niż 20 obwodów głosowania. Koordynator obserwator przyjmujący zobowiązanie, aby samodzielnie wprowadzić do systemu RKW-IT wyniki głosowania z co najmniej z 1 i maksymalnie 150 obwodów głosowania. Status koordynatora bez przydziału terytorialnego otrzymuje obserwator, który nie był wcześniej zarejestrowany w RKW. Koordynator list Koordynator grup osoba koordynująca zbieranie wyników głosowania przez obserwatorów w przydzielonym jej przez szefa grupy obszarze. Posiada status koordynatora z przydziałem terytorialnym. Ma prawo tworzenia list obserwatorów i struktur komisji w systemie RKW-IT oraz ustalania priorytetów obserwacji. osoba koordynująca zbieranie wyników głosowania przez obserwatorów w przydzielonym jej obszarze, która może dodatkowo wprowadzić dane maksymalnie ze 150 obwodów, przesłane do niej (w umówiony wcześniej sposób) przez obserwatorów niezarejestrowanych w systemie RKW-IT (procedura ręczna). Grupa grupa osób, w skład której wchodzą: obserwatorzy, koordynatorzy, koordynatorzy list, koordynatorzy grup i szef grupy. W skład grupy nie musi wchodzić koordynator list. Szef grupy osoba przydzielająca koordynatorom obszar zbierania wyników od obserwatorów w danej grupie. Obszar przydzielone koordynatorowi przez szefa grupy terytorium (region), z którego będzie zbierał wyniki głosowania wprowadzane do systemu RKW-IT przez obserwatorów. Obszary koordynatorów z tej samej grupy mogą częściowo pokrywać się lub w sobie zawierać (bez wpływu wyniki głosowania). Priorytet obserwacji Zamrażanie wyników ustalona przez koordynatora listy kolejność zbierania danych od obserwatorów pilnujących tę samą obwodową komisję wyborczą (kolejkowanie). Najwyższy priorytet obserwacji (zaufania) ma obserwator z tej samej grupy, niższy obserwatorzy z innych grup, a najniższy obserwatorzy nie należący do żadnej grupy. Ustalenie priorytetu obserwacji pozwala uzyskać dane, gdy któryś z obserwatorów zawiedzie. operacja pozwalająca koordynatorowi list na zablokowanie (zamrożenie) wyników wprowadzonych do systemu RKW-IT przez obserwatora. Wykonywana jest po zweryfikowaniu wprowadzonych liczb z załączonymi fotografiami protokołów. Uwaga! Prace nad rozwijaniem systemu RKW-IT nadal trwają i niektóre ilustracje mogą różnić się od rzeczywistego wyglądu panelu administracyjnego. Wprowadzane zmiany nie wpływają na realizowane w systemie funkcje. R U C H K O N T R O L I W Y B O R Ó W 2 / 14
Koncepcja systemu RKW-IT Architektura systemu RKW-IT Podstawowym celem systemu RKW-IT jest zgromadzenie rzetelnych, źródłowych wyników głosowania ze wszystkich obwodowych komisji wyborczych, czyli stworzenie bazy danych bazy RKW-IT oferującej źródłowe dane do wykonywania dalszych obliczeń przy ustalaniu wyników wyborów. Temu celowi ma służyć fotografowanie protokołów wyników głosowania w obwodach i przesyłanie ich na serwery działające pod kontrolą organizacji zrzeszonych w społecznym ruchu RKW. Źródłowe wyniki głosowania gromadzone w bazie RKW-IT będą udostępniane komitetom wyborczym i organizacjom, które zechcą z nich skorzystać. Architektura systemu RKW-IT obejmuje trzy podstawowe poziomy funkcjonalne: poziom I: zasilanie danymi źródłowymi wynikami głosowania z obwodów głosowania, poziom II: gromadzenie, weryfikowanie, identyfikowanie i agregowanie wyników głosowania, poziom III: zliczanie głosów i prezentowanie sumarycznych wyników wyborów. Rysunek 1: Architektura systemu RKW-IT Zarządzanie informacją w systemie RKW-IT W ramach systemu RKW-IT funkcjonują dwie równoległe procedury gromadzenia, przesyłania i sumowania wyników głosowania procedura automatyczna i procedura ręczna. Procedura automatyczna to przekazywanie wyników głosowania z pomocą systemu RKW-IT. Procedura ręczna polega na przekazywaniu kopii protokołów wyników głosowania i plików graficznych do terenowego koordynatora RKW (w umówiony wcześniej sposób), który następnie wprowadza dane do systemu RKW-IT. Można również przekazać fotografię protokołu bezpośrednio na adres: sekretariat@ruchkontroliwyborow.pl System RKW-IT spełni swoje zadanie jeżeli zostanie zasilony danymi pozyskanymi ze wszystkich obwodowych komisji wyborczych! R U C H K O N T R O L I W Y B O R Ó W 3 / 14
Fundamentalne znaczenie z punktu widzenia użyteczności systemu RKW-IT ma pozyskanie dostatecznej liczby wolontariuszy-obserwatrów, którzy pozyskają i przekażą dane źródłowe (wyniki głosowania z obwodów). Wszyscy, którzy chcą udzielić wsparcia w tym przedsięwzięciu muszą zarejestrować się w systemie RKW-IT na stronie http://siepoliczymy.pl i utworzyć swoje konto. Konto (aplikacja kliencka) obsługiwane jest przez dowolną przeglądarkę internetową. Po zakończeniu głosowania woluntariusze-obserwatorzy RKW muszą starannie sfotografować wywieszone w obwodowych komisjach wyborczych protokoły wyników głosowania i przesłać je do bazy RKW-IT, logując się na wcześniej utworzone konto. W przypadku jakichkolwiek ograniczeń lub trudności związanych technologią informatyczną, papierowe kopie protokołów i pliki graficzne z fotografiami protokołów mogą być doręczane bezpośrednio do terenowego koordynatora RKW (procedura ręczna). Rysunek 2: Wprowadzanie danych do systemu RKW-IT i poziomy zarządzania danymi Zadania obserwatora Rejestracja konta w systemie RKW-IT Konto w systemie RKW-IT powinno być zarejestrowane przez obserwatora możliwie jak najszybciej i dokładnie przetestowane. Rejestrując konto, należy wykonać następujące kroki: krok 1: krok 2: krok 3: krok 4: Otwórz stronę internetową http://siepoliczymy.pl Naciśnij guzik Nowy użytkownik Zaznacz kwadrat Nie jestem robotem (przepisz liczbę z obrazka Captcha) Określ swój login (nazwę użytkownika) R U C H K O N T R O L I W Y B O R Ó W 4 / 14
krok 5: krok 6: krok 7: krok 8: Podaj swój adres e-mail Nadaj hasło Powtórz hasło Kliknij guzik Utwórz Rysunek 3: Strona logowania i formularz rejestracyjny systemu RKW-IT Przesłanie wypełnionego formularza zostanie potwierdzone komunikatem Mail wysłany, wyświetlonym w wyskakującym okienku. Komunikat ten informuje, że na podany w formularzu rejestracyjnym adres e-mail przesłana została wiadomość zawierająca internetowy odnośnik uaktywniający konto. Kliknięcie przesłanego R U C H K O N T R O L I W Y B O R Ó W 5 / 14
odnośnika kończy proces rejestracji konta w systemie RKW-IT. Po kliknięciu odnośnika system automatycznie przeniesie użytkownika na stronę logowania. Uwaga! Przy rejestrowaniu konta mogą wystąpić niekiedy problemy związane z certyfikatem. Wiadomość z odnośnikiem może trafić do folderu SPAM. Najczęstszą przyczyną niepowodzeń jest jednak podanie błędnego adresu e-mail w formularzu rejestracyjnym(literówka). W przypadku jakichkolwiek problemów z tworzeniem konta lub logowaniem się do systemu RKW-IT należy niezwłocznie skontaktować się z sekretariatem RKW klikając odnośnik Zgłoś błąd (siepoliczymy@ruchkontroliwyborow.pl). Rysunek 4: Wiadomość z odnośnikiem uaktywniającym konto w systemie RKW-IT Konfigurowanie konta i deklarowanie komisji do obserwacji Po utworzeniu konta zaloguj się do systemu (http://siepoliczymy.pl), sprawdź swoje dane oraz przyporządkuj grupę, do której należysz. W zakładce Użytkownicy wykonaj następujące kroki: krok 1: krok 2: krok 3: Sprawdź swoje dane osobowe (możesz zmienić login, hasło i e-mail) Wybierz swoją grupę klikając guzik Pokaż grupę, do której należysz Zapisz dane klikając guzik Zapisz Rysunek 5: Konfigurowanie i zapisywanie konta w zakładce "Użytkownicy" Grupa główna to RuchKontroliWyborów, przeznaczona dla wszystkich obserwatorów niezależnie od tego, czy zarejestrowali się wcześniej w RKW, czy nie. Jeżeli jesteś uczestnikiem zarejestrowanym wcześniej w RKW, poszukaj swojej grupy na liście. Jeżeli jesteś szefem koordynatorów terenowych RKW, stwórz swoją własną grupę. R U C H K O N T R O L I W Y B O R Ó W 6 / 14
Rysunek 6: Wybór i przypisanie konta do grupy następuje przez przyciśnięcie guzika "Pokaż grupy" Po skonfigurowaniu konta przejdź do zakładki Pilnuję i zadeklaruj obwodowe komisje wyborcze, z których dostarczysz wyniki głosowania (fotografie protokołów) i wprowadzisz je do systemu RKW-IT. W tym celu wykonaj następujące kroki: krok 1: krok 2: krok 3: krok 4: Przejdź do zakładki Pilnuję Wybierz kolejno: Kraj, Województwo, Powiat/Miasto, Gminę/Dzielnicę i Obwód Kliknij guzik Dodaj Powtórz kroki 2-3 dodając następne obwody (komisje) do pilnowania Rysunek 7: Deklarowanie obwodowych komisji wyborczych do obserwowania w zakładce Pilnuję Należy możliwie jak najwcześniej zadeklarować obwody (komisje) do obserwowania. Umożliwi to koordynatorom grup zaplanowanie etapu gromadzenia danych tak, aby uzyskać dane ze wszystkich obwodowych komisji wyborczych. Można zadeklarować obwody głosowania bezpośrednio przed wprowadzaniem danych, ale to może spowodować niepożądane opóźnienia transmisji danych do raportu wyników głosowania. R U C H K O N T R O L I W Y B O R Ó W 7 / 14
Rysunek 8: Przykład zadeklarowania kilku obwodowych komisji wyborczych do obserwowania Mając status obserwatora możesz zadeklarować nie więcej niż 20 obwodów (komisji) do obserwowania. Jeżeli jesteś w stanie zgromadzić dane z większej niż 20 liczby obwodów (osobiście lub z pomocą), złóż wniosek o nadanie statusu koordynatora (bez przydziału terytorialnego lub z przydziałem). Kliknij w tym celu odnośnik Jestem koordynatorem i prześlij wiadomość z wnioskiem do administratora RKW-IT. Zmiana statusu obserwatora na koordynatora W mailu z wnioskiem o zmianę statusu podaj do jakich okręgów wyborczych jesteś przydzielony. Mail trafi do administratora systemu RKW-IT, który porównana twój adres e-mail z adresami zarejestrowanych koordynatorów. Jeżeli jesteś zarejestrowany w RKW, otrzymasz status koordynatora z przydziałem terytorialnym, a szef twojej grupy przypisze ci zadeklarowany wcześniej obszar, na którym będziesz mógł zarządzać grupą swoich obserwatorów. Jeżeli twój adres e-mail nie zostanie odnaleziony na listach terenowych koordynatorów RKW, zostaniesz poproszony o wyjaśnienia. W razie jakichkolwiek trudności kontaktuj się z szefem swojej grupy. Rysunek 9: Odnośnik "Jestem koordynatorem" otwiera i adresuje wiadomość do administratora systemu RKW-IT Jeżeli nie jesteś zarejestrowanym uczestnikiem RKW, możesz otrzymać status koordynatora bez przydziału terytorialnego, pod warunkiem, że przypilnujesz i przekażesz wyniki z więcej niż 20 komisji. Po uzyskaniu takiego statusu, jeżeli nie masz swojej grupy, zostaniesz przypisany do odpowiedniej grupy RKW. Jako koordynator możesz wprowadzić do systemu RKW-IT wyniki głosowania minimum z 1 i maksymalnie ze150 komisji. Status koordynatora (bez przydziału terytorialnego) można wykorzystać do nawiązania współpracy z większą liczbą osób, które dostarczą koordynatorowi zdjęcia protokołów. Pomocy przy zbieraniu wyników głosowania (fotografowaniu protokołów) z obwodowych komisji wyborczych mogą udzielić ci członkowie twojej rodziny, znajomi i przyjaciele. Zachęć ich do udziału w tej ważnej akcji. R U C H K O N T R O L I W Y B O R Ó W 8 / 14
Wykonanie czytelnej fotografii protokołu wyników głosowania Obserwatorzy i koordynatorzy posiadający swoje konta w systemie RKW-IT powinni możliwie jak najszybciej (po zakończeniu głosowania i ogłoszeniu wyników wyborów w obwodzie) wykonać fotografię wywieszonego przez obwodową komisje wyborczą protokołu. Fotografując protokół należy zwrócić uwagę na dobre, równomierne oświetlenie fotografowanych dokumentów, poprawne kadrowanie, prostopadłe ustawienie osi obiektywu w stosunku do płaszczyzny fotografowanego dokumentu, ostrość zdjęcia oraz ryzyko pojawienia się refleksów, odbić i drżenia ręki. Rysunek 10: Technika fotografowania protokołu wyników głosowania Należy unikać używania lampy błyskowej zwłaszcza przy fotografowaniu dokumentów umieszczonych za szybą. O wiele lepsze jest miękkie, rozproszone światło dzienne lub dobre oświetlenie światłem sztucznym. Współczesne aparaty cyfrowe (również te wbudowane w telefony komórkowe) posiadają wysoką czułość, pozwalająca na wykonywanie czytelnych fotografii przy stosunkowo słabym oświetleniu. W razie potrzeby należy użyć dodatkowego oświetlenia lub lampy błyskowej osłoniętej białą kartką papieru. Bezpośrednio po wykonaniu fotografii należy sprawdzić jej jakość (czytelność) i wykonać jeszcze raz, jeśli nie była udana. Wprowadzanie wyników głosowania do systemu RKW-IT Po wykonaniu lub uzyskaniu dobrej fotografii protokołu głosowania z jednej lub większej liczby obwodowych komisji wyborczych (w noc po głosowaniu lub wczesnym rankiem następnego dnia) należy niezwłocznie zalogować się do systemu RKW-IT i wprowadzić dane wykonując następujące czynności: krok 1: krok 2: krok 3: krok 4: krok 5: krok 6: krok 7: krok 8: Otwórz stronę http://siepoliczymy.pl i zaloguj się na swoje konto Przejdź do zakładki Moje wyniki Wybierz z tabeli pierwszą obwodową komisję wyborczą (obwód) Wpisz wyniki głosowania w odpowiednie pola formularza Kliknij guzik Przeglądaj i załaduj fotografie protokołów (pliki graficzne) Kliknij guzik Zapisz Wybierz kolejną komisję z tabeli i powtórz kroki 4-6 dla każdej następnej komisji Po wprowadzeniu danych ze wszystkich komisji sprawdź uważnie wprowadzone dane R U C H K O N T R O L I W Y B O R Ó W 9 / 14
Rysunek 11: Wprowadzanie wyników głosowania do formularza "Moje wyniki" Przy wprowadzaniu danych do systemu RKW-IT (zwłaszcza z większej liczby komisji) dobrze jest korzystać z pomocy drugiej osoby. Naciśnięcie guzika Zapisz powoduje utrwalenie wprowadzonych danych na koncie obserwatora (koordynatora). Poprawność operacji wprowadzania danych jest weryfikowana na wyższym poziomie zarządzania systemem RKW-IT przez koordynatora listy. Koordynator listy podejmuje decyzję o zablokowaniu (zamrożeniu) danych na koncie obserwatora (koordynatora), co uniemożliwi mu wprowadzanie dalszych zmian. W razie potrzeby wprowadzenia korekt, dane mogą być odblokowane. Prezentowanie sumarycznych wyników głosowania W zakładce Sumy wyświetlane są sumaryczne wyniki głosowania. Wyniki prezentowane są w tabeli oraz na wykresie. Zakres prezentacji danych można zmienić wybierając odpowiednie pozycje w polach pod wykresem. Rysunek 12: Prezentacja zbiorczych wyników głosowania w formie numerycznej i graficznej (widok obserwatora) Uwaga! Zakres prezentacji sumarycznych wyników głosownia różni się w przypadku osób posiadających status obserwatora, koordynatora lub szefa grupy. Na wyższych poziomach zarządzania bazą RKW-IT R U C H K O N T R O L I W Y B O R Ó W 10 / 14
dostępne są bogatsze informacje oraz dodatkowe opcje wizualizacyjne. Szefowie grup mają możliwość oglądania wyników koordynatorów i obserwatorów z możliwością podziału ich prezentacji na grupy. Rysunek 13: Przykład wizualizacji danych na poziomie szefa grupy Na poziomie koordynatora i szefa grupy pojawia się w systemie guzik Przelicz, który należy przycisnąć, aby dokonać pierwszego przeliczenia wyświetlonych w systemie danych. W przypadku aktualizacji danych, wyniki przeliczają się za każdym razem automatycznie. Uwaga! Wyniki wyborów ustalone przez RKW będą dostępne w noc wyborczą w portalach niezalezna.pl i wpolityce.pl oraz w transmisjach TV Republika, Radia Wnet i Niepoprawnego Radia i w portalach tych stacji. Rysunek 14: Przykład podglądu wyników głosownia z wybranego okręgu na poziomie koordynatora R U C H K O N T R O L I W Y B O R Ó W 11 / 14
Zadania koordynatora Tworzenie listy obserwatorów Jako koordynator z przydziałem terytorialnym, czyli koordynator listy lub koordynator grup, widzisz w systemie RKW-IT wszystkich obserwatorów przydzielonego obszaru i możesz zdecydować, od których obserwatorów zbierasz wyniki głosowania w obwodach, a następnie umieścić ich na swojej liście obserwatorów. Aby utworzyć listę obserwatorów wykonaj kolejno następujące czynności: krok 1: krok 2: krok 3: krok 4: krok 5: krok 6: Wybierz zakładkę Obserwatorzy W polach wyboru wybierz pierwszą komisję ze swojego obszaru Kliknij guzik Pokaż obserwatorów Kliknij guzik Dodaj aby dodać obserwatora do listy Kliknij guzik Zapisz Powtórz czynności 2-5 dla każdej następnej obwodowej komisji wyborczej Rysunek 15: Tworzenie listy obserwatorów przez koordynatora listy Od koordynatora listy zależy, czy umieści na swojej liście tylko jednego obserwatora dla jednej komisji (obwodu), czy do jednej komisji przypisze kilku obserwatorów (ustalając priorytety obserwacji). Koordynator listy może dodać do listy obserwatorów, także siebie samego, o ile w zakładce Pilnuję zadeklaruje uprzednio pilnowanie więcej niż 20 komisji wyborczych. Należy pamiętać, że po stworzeniu listy obserwatorów, koordynator listy przyjmuje na siebie odpowiedzialność terminowego wyegzekwowania od obserwatorów poprawnych wyników głosowania w zadeklarowanych obwodach (komisjach). W przypadku nie dostarczenia przez obserwatorów danych z komisji, które powinni obserwować, należy skontaktować się z nimi i poprosić o niezwłoczne ich uzupełnienie. W sytuacji braku kontaktu lub reakcji ze strony obserwatorów, należy samodzielnie uzupełnić brakujące dane i fotografie (przydzielając sobie właściwą komisje lub komisje w zakładce Pilnuję i wykonując fotografię protokołu osobiście lub prosząc kogoś o pomoc). Koordynator listy może przyjąć również dane od obserwatora z innej grupy, albo od obserwatora nie przypisanego do żadnej z grup. Możliwość taka może ułatwić pozyskanie danych w sytuacji, gdy obserwatorzy z twojej grupy nie wywiążą się z przyjętych na siebie zobowiązań. Ustalanie priorytetów obserwacji Koordynator listy może przyjąć dane (wyniki głosowania i fotografie protokołów) od kilku obserwatorów pilnujących tę samą komisję (obwód głosowania), ustawiając ich w odpowiedniej kolejności najpierw (dla przykładu) od obserwatorów ze swojej grupy, a później z innych grup. Jeżeli obserwator z twojej grupy nie wpisze obiecanych wyników, dostaniesz je od następnego ustawionego w kolejce obserwatora. Kolejkowanie obserwatorów w systemie RKW-IT określane jest jako ustalanie priorytetów obserwacji lub priorytetów R U C H K O N T R O L I W Y B O R Ó W 12 / 14
zaufania, albo kolejkowaniem obserwatorów. Cały system liczenia wyników działa na zasadzie przyjmujemy wyniki od wszystkich, ale do raportu końcowego trafiają według priorytetów zaufania. Rysunek 16: Przykład ustalenia priorytetu obserwacji, czyli kolejkowania dwóch obserwatorów pilnujących tej samej komisji Zadania szefa grupy Nadawanie statusu szefa grupy Jeżeli na niższych poziomach zarządzania w systemie RKW-IT widzisz na swoim koncie grupę podzieloną na koordynatorów i obserwatorów, powiadom o tym administratora systemu RKW-IT oraz dostarcz listę koordynatorów z podziałem na regiony. Zaznacz następnie pole wyboru [Jestem grupą]. Administrator włączy ci odpowiednie uprawnienia i będzie nadzorował proces przydzielenia statusów koordynatorom. Na tobie jednak będzie spoczywał obowiązek przydzielenia koordynatorom odpowiednich obszarów (regionów). Dzięki tej procedurze dwie osoby weryfikują koordynatorów administrator systemu RKW-IT na podstawie listy oraz ty szef grupy. Rysunek 17: Strona startowa (panel administracyjny) szefa grupy R U C H K O N T R O L I W Y B O R Ó W 13 / 14
Zadania szefa grupy Głównym zadaniem szefa grupy jest przydzielanie koordynatorom obszarów do obserwacji. Szef grupy może przydzielić koordynatorowi kilka obszarów hierarchicznie (Kraj/Województwo/Miasto...), albo na zasadzie swobodnego wyboru obwody głosowania. Przydział obszarów dla koordynatora odbywa się w następującej kolejności: krok 1: Wybór zakładki Koordynatorzy prawa krok 2: Wybór koordynatora (z lewej strony panelu administracyjnego) krok 3: Wybór obszaru (Kraj/Województwo/Miasto ) do przydzielenia krok 4: Dodanie obszaru do koordynatora przyciskiem Dodaj krok 5: Dodanie kolejnych obszarów przez powtórzenie kroków 3-4 krok 6: Zapisanie zmian w systemie guzikiem Zapisz Rysunek 18: Przydzielanie koordynatorom obszarów obserwacji W jakichkolwiek sprawach dotyczących systemu RKW-IT prosimy o kontakt e-mailowy na adres: siepoliczymy@ruchkontroliwyborow.pl R U C H K O N T R O L I W Y B O R Ó W 14 / 14