Zestawienie przychodów, kosztów i struktury zatrudnienia Przedsiębiorstwa Komunikacji Miejskiej w Czechowicach-Dziedzicach w latach

Zestawienie przychodów, kosztów i struktury zatrudnienia Przedsiębiorstwa Komunikacji Miejskiej w Czechowicach-Dziedzicach w latach 2010 2011 Urząd Miejski w Czechowicach-Dziedzicach Biuro Publicznego Transportu Zbiorowego Opracowali: Jan Musur Bogdan Kurzawa Rafał Kupczak Styczeń 2012

Spis treści Wprowadzenie...2 Porównanie relacji dotacji do wpływów własnych 2009-2011...3 Przychody własne PKM Czechowice-Dziedzice w latach 2009-2011...4 Planowana dotacja i planowane dochody własne w zł w latach 2006-2011...5 Dotacja i wykonanie przychodów w zł w latach 2006-2011...6 Plan budżetu i wykonanie w 2011...7 Plan budżetu 2012 rok.. 8 Struktura zatrudnienia i płac za 2010 rok...9 Struktura zatrudnienia i płac za 2011 rok....11 Porównanie kosztów wozokilometrów w latach 2010 2011..13 Zestawienie kosztów w układzie rodzajowym za 2010 i 2011 rok..14 Porównanie dwóch największych składników kosztów - płace i olej napędowy.. 17 Ceny oleju napędowego w stosunku do planu w poszczególnych kwartałach 2010 roku....18 Ceny oleju napędowego w stosunku do planu w poszczególnych kwartałach 2011 roku.20 Średnia cena detaliczna oleju napędowego na stacjach paliw w Polsce w złotych brutto za litr.. 22 Cena baryłki ropy naftowej na rynkach światowych na przestrzeni 5 lat w USD. 22 Uzasadnienie wprowadzenia mechanizmu liczenia wskaźnika wzrostu lub spadku wysokości dopłaty do wozokilometra - W..23 Mechanizm liczenia wskaźnika wzrostu lub spadku wysokości dopłaty W..24 Analiza ilościowa i wartościowa sprzedaży biletów PKM Czechowice-Dziedzice w latach 2009 2011..25 Dochód ze sprzedaży biletów PKM w 2011 oraz prognoza uwzględniająca podwyżkę 31 Wnioski i propozycje na przyszłość..33 1

Wprowadzenie: Niniejsze opracowanie przedstawia przychody, koszty oraz strukturę zatrudnienia Przedsiębiorstwa Komunikacji Miejskiej w Czechowicach-Dziedzicach w latach 2010-2011. Celem opracowania jest analiza działalności PKM wraz z wnioskami na przyszłość. Istotą komunikacji miejskiej jest zabezpieczenie istotnych stwierdzonych potrzeb przewozowych i spełnienie postulatów przewozowych. Spełnienie potrzeb przewozowych realizowane jest wg zasady potrzeby większej grupy dominują nad potrzebami mniej licznej grupy pasażerów. Podstawowe postulaty przewozowe do spełnienia to: dostępność, niezawodność, czas i warunki podróży. Mają one niestety odzwierciedlenie w kosztach ale jednocześnie pomagają utrzymać pasażera jako klienta PKM. Lokalizacja Gminy Czechowice-Dziedzice w sąsiedztwie dużego miasta Bielska-Białej i związane z tym wzajemne oddziaływania spowodowały dostosowanie komunikacji PKM do potoków pasażerskich w ciągu komunikacyjnym do tego miasta, tj. linii nr VII. Jej przebieg stanowi szkielet całości komunikacji w Gminie Czechowice-Dziedzice i determinuje kursowanie pozostałych linii obsługujących inne obszary Gminy. Ponadto znaczącymi ciągami komunikacyjnymi są połączenia sołectw Bronów, Ligota i Zabrzeg z miastem Czechowice-Dziedzice. Wieloletnie doświadczenie pozwoliło wypracować kompromis pomiędzy potrzebami komunikacyjnymi mieszkańców, a możliwościami technicznymi PKM Czechowice-Dziedzice. Należy podkreślić, że komunikacja w Gminie została dostosowana do potrzeb dzieci i młodzieży, zapewniając dojazd do szkół na terenie Gminy, gwarantując realizację zadań wynikających z ustawy o oświacie. Jednocześnie PKM umożliwia dojazd młodzieży do szkół średnich i wyższych. Ponadto z usług PKM korzysta znacząca grupa osób pracujących. W okresie ostatnich lat Burmistrz oraz Dyrektor PKM podjęli starania zmierzające do zmodernizowania taboru autobusowego oraz unowocześnienia komunikacji. Efektem tych działań było pozyskanie znaczącego dofinansowania ze środków Unii Europejskiej na realizację projektu pt. Nowoczesna komunikacja w Czechowicach-Dziedzicach zakup autobusów oraz wdrożenie systemu zarządzania flotą. Powyższy projekt został zrealizowany zgodnie z założeniami, przyczyniając się do poprawy jakości usług świadczonych przez PKM. Obok zdecydowanie pozytywnych zmian w funkcjonowaniu PKM pojawiają się również zagrożenia. Prezentowane dane wskazują w sposób jednoznaczny, iż kondycja finansowa PKM nie jest zadowalająca. Pojawia się przede wszystkim brak odpowiedniej ilości dochodów przy dynamicznie rosnących kosztach, które są efektem m.in. znaczących podwyżek cen paliwa. Przedstawione w dalszej części tabele i wykresy zawierają dane z lat 2010 i 2011, które zostały zestawione w celach porównawczych. 2

Porównanie relacji dotacji do wpływów własnych 2009-2011 LATA DOTACJA zł WPŁYWY WŁASNE zł RAZEM zł 2009 2 152 730,00 2 731 702,53 4 884 432,53 2010 2 221 886,00 2 671 631,77 4 893 517,77 2011 2 569 295,67 2 838 276,98 5 407 572,65 3 000 000,00 2 500 000,00 2 000 000,00 1 500 000,00 DOTACJA zł WPŁYWY WŁASNE zł 1 000 000,00 500 000,00 0,00 2009 2010 2011 3

Wartość przychodu w zł Przychody własne PKM Czechowice-Dziedzice w latach 2009-2011 Wyszczególnienie 2009 rok 2010 rok 2011 rok Przychód ze sprzedaży biletów zł 2 483 634,55 2 459 101,62 2 644 905,85 Pozostałe przychody zł 216 274,46 87 473,08 193 370,22 OGÓŁEM PRZYCHÓD zł 2 720 208,73 2 644 919,55 2 838 276,07 Przychody własne PKM Czechowice-Dziedzice w latach 2009-2011 3 000 000,00 2 500 000,00 2 000 000,00 1 500 000,00 2009 rok 2010 rok 2011 rok 1 000 000,00 500 000,00 0,00 Przychody ze sprzedaży biletów Przychody pozostałe 4

Planowana dotacja i planowane dochody własne w zł w latach 2006-2011 2006 2007 2008 2009 2010 2011 1 448 000 1 621 000 2 036 008 2 152 730 2 221 886 2 500 000 2 560 000 2 660 000 2 931 677 2 955 475 2 975 038 2 505 000 3 500 000 Planowana dotacja i planowane przychody własne w zł 3 000 000 2 500 000 2 000 000 1 500 000 1 448 000 2 560 000 1 621 000 2 660 000 2 931 677 2 955 475 2 975 038 2 152 730 2 221 886 2 036 008 2 500 000 2 505 000 1 000 000 500 000 0 2006 2007 2008 2009 2010 2011 niebieski planowana dotacja; czerwony planowane przychody. 5

Dotacja i wykonanie przychodów w zł w latach 2006-2011 2006 2007 2008 2009 2010 2011 1 448 000,00 1 621 000,00 2 036 008,00 2 152 730,00 2 221 886,00 2 569 295,67 2 459 293,89 2 622 838,29 2 746 932,34 2 720 208,73 2 644 919,55 2 838 276,98 Dotacja i wykonanie przychodów w zł w latach 2006-2011 3 000 000,00 2 500 000,00 2 000 000,00 2 459 293,89 2 838 276,98 2 746 932,34 2 720 208,73 2 622 838,29 2 644 919,55 2 569 295,67 2 221 886,00 2 152 730,00 2 036 008,00 1 500 000,00 1 448 000,00 1 621 000,00 1 000 000,00 500 000,00 0,00 2006 2007 2008 2009 2010 2011 6

Plan budżetu i wykonanie w 2011 L.P. Zadanie zł 1 Planowana dotacja 2 500 000,00 2 Planowane przychody 2 505 000,00 3 Wykonana dotacja z dopłatą 2 569 295,00 4 Wykonane przychody 2 838 276,98 2 900 000,00 2 838 276,98 2 800 000,00 2 700 000,00 2 600 000,00 2 569 295,00 2 500 000,00 2 500 000,00 2 505 000,00 2 400 000,00 2 300 000,00 planowana dotacja planowane przychody wykonana dotacja z doplatą wykonane przychody 7

Plan budżetu 2012 rok Budżet Przychody własne Wysokość dotacji Koszt wkm Dofinansowanie wkm Przychody własne wkm Planowane wkm 5 625 000,00 zł 2 950 000,00 zł 2 675 000,00 zł 5,18 zł 2,46 zł 2,72 zł 1 085 251,00 km Wysokość dotacji 48% Przychody własne 52% 8

Struktura zatrudnienia i płac za 2010 rok Klasyfikacja budżetowa Struktura zatrudnienia Dział Rozdział ilość Średnia płaca brutto Struktura płac 600 60004 Ogółem : 64,5 2 927,80 2 266 117,69 Dyrektor 1,0 6 566,25 78 795,00 Pracownicy administracji 10,5 3 181,41 400 858,01 Kierowcy 35,0 2 876,19 1 207 998,88 Mechanicy 9,0 2 780,17 300 258,22 - w tym 6 z uprawnieniami kierowcy 6,0 2 780,17 200 172,14 Magazynierzy 3,0 2 167,65 78 035,44 9

Struktura zatrudnienia w 2010 roku 4,65% 1,55% 9,30% 16,28% 13,95% 54,26% Dyrektor Pracownicy administracji Kierowcy Mechanicy - w tym 5 z uprawniwniami kierowcy Magazynierzy Struktura płac w 2010 roku 3,4% 3,5% 8,8% 17,7% 13,2% Dyrektor Pracownicy administracji Kierowcy Mechanicy - w tym 5 z uprawniwniami kierowcy 53,3% Magazynierzy 10

Struktura zatrudnienia i płac za 2011 rok Klasyfikacja budżetowa Struktura zatrudnienia Średnia Dział Rozdział ilość płaca brutto Struktura płac 600 60004 Ogółem : 64,5 2 985,80 2 311 011,90 Dyrektor 1,0 6 204,99 74 459,89 Pracownicy administracji 10,5 3 273,45 412 454,81 Dyspozytorzy 2,0 2 423,45 58 162,85 Kierowcy 36,0 2 878,71 1 243 604,28 Mechanicy 9,0 2 978,75 321 705,23 - w tym 5 z uprawnieniami kierowcy 5,0 2 978,75 178 725,13 Sprzątaczka 1,0 1 824,98 21 899,71 11

Struktura zatrudnienia w 2011 roku 1,55% 1,55% 7,75% 16,28% 3,10% 13,95% Dyrektor Pracownicy administracji Dyspozytorzy Kierowcy Mechanicy - w tym 5 z uprawniwniami kierowcy Sprzątaczka 55,81% Struktura płac w 2011 roku 0,9% 3,2% 13,9% 7,7% 17,8% 2,5% Dyrektor Pracownicy administracji Dyspozytorzy Kierowcy Mechanicy - w tym 5 z uprawniwniami kierowcy Sprzątaczka 53,8% 12

Porównanie kosztów wozokilometrów w latach 2010-2011 Koszt wkm, wpływy, dotacja 2010 2011 1 Ilość wkm 1 100 497,00 1 084 091,00 6,00 5,00 2 Koszty działalności 5 136 673,96 5 476 310,16 3 Koszt 1 wkm 4,67 5,05 4 Wpływy własne 2,43 2,62 4,00 3,00 2,00 2010 2011 5 Dotacja 2,02 2,40 1,00 Ilość km do kosztów 0,00 3 4 5 6 000 000,00 Dotacja wpływy własne 5 000 000,00 3,00 4 000 000,00 2,50 3 000 000,00 2 000 000,00 Ilość wzkm Koszty działalności 2,00 1,50 Wpływy własne Dotacja 1 000 000,00 1,00 0,50 0,00 2010 2011 0,00 2010 2011 13

ZESTAWIENIE KOSZTÓW W UKŁADZIE RODZAJOWYM za 2010 i 2011 rok Lp. Konto Treść 2010 2011 1 400 Amortyzacja 1 142 450,86 1 727 041,40 2 4210 401-01 Zużycie paliw i olejów 1 310 849,56 1 506 713,43 3 4210 401-02 Zużycie ogumienia 35 760,44 17 196,04 4 4210 401-03 Zużycie pozostałych materiałów 169 086,43 163 733,11 5 4260 401-04 Zużycie energii elektrycznej 41 464,99 45 772,52 6 4210 401-05 Zużycie wyposażenia 4 344,11 5 259,31 7 4260 401-06 Zużycie wody 4 606,42 4 626,45 8 4260 401-07 Zużycie energii cieplnej 34 740,98 34 852,25 9 4300 401-08 Opłata za odprowadzanie ścieków 4 062,76 3 777,68 10 4230 401-09 Zużycie leków i mat. medycznych 69,98 11 4740 400-10 Zakup materiałów papierniczych 1 159,74 0,00 12 4750 400-11 Zakup akcesoriów komputerowych 4 396,94 0,00 RAZEM 1 610 472,37 1 782 000,77 12 4270 402-01 Usługi remontowo - budowlane 21 000,00 2 864,76 14 4300 402-02 Usługi transportowe 33,80 822,57 15 4360 402-03 Usługi telekomunikacyjne komór. 12 638,68 11 669,08 16 4370 402-04 Usługi telekomunikacyjne stacjo. 2 993,96 4 176,68 17 4300 402-05 Wywóz nieczystości 3 081,45 2 668,76 18 4300 402-07 Pozostałe usługi 159 291,50 223 497,10 19 4300 402-09 Opłaty bankowe 7 582,88 6 965,72 RAZEM 206 622,27 252 664,67 20 4500 403-01 Podatek od śr. transportowych 31 332,00 26 535,00 21 4430 403-02 Ubezpieczenia pojazdów i rzeczowe 103 511,00 133 317,62 22 4430 403-03 Opłaty skarbowe 1 639,86 602,00 23 4300 403-04 Opłaty pocztowe 2 099,90 1 737,80 24 4520 403-06 Opłaty za trwały zarząd 11 213,11 16 146,88 25 4430 403-08 Opłaty za korzystanie z środowiska 6 231,00 3 980,00 RAZEM 156 026,87 182 319,30 26 4010 404-01 Wynagrodzenia podstawowe 2 287 071,67 2 345 111,13 27 4010 404-02 Gratyfikacje i odprawy 75 038,46 66 360,55 28 4170 404-03 Umowy zlecenia 1 535,71 8 305,71 29 4040 404-04 Dodatkowe wynagrodzenie 183 081,20 192 308,38 RAZEM 2 546 727,04 2 612 085,77 30 4110 405-01 Składka FUS 384 021,25 392 228,58 31 4440 405-02 Zak. Fund. Świadczeń Socjalnych 83 177,89 87 211,60 32 4780 405-03 Fundusz Emerytur Pomostowych 19 326,32 20 071,02 33 4120 405-04 Fundusz Pracy 59 085,98 60 211,01 34 4140 405-05 PEFRON 27 283,00 34 125,00 35 4300 405-06 Szkolenia 5 783,40 4 442,20 36 3020 405-07 Ekwiwalent za odzież i pranie 29 493,62 33 447,45 37 4280 405-08 Badania okresowe 100,00 2 438,50 RAZEM 608 271,46 634 175,36 38 4410 409-01 Podróże służbowe 5 085,12 8 179,61 RAZEM 5 085,12 8 179,61 490 Rozliczenie kosztów rodzajowych 6 275 655,99 7 198 466,88 14

Zużycie nośników energii zł 1 600 000,00 1 400 000,00 1 200 000,00 1 000 000,00 800 000,00 2010 2011 600 000,00 400 000,00 200 000,00 0,00 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Zakup usług zł 250 000,00 200 000,00 150 000,00 100 000,00 2010 2011 50 000,00 0,00 12 14 15 16 17 18 19 15

Podatki i opłaty zł 140 000,00 120 000,00 100 000,00 80 000,00 60 000,00 2010 2011 40 000,00 20 000,00 0,00 20 21 22 23 24 25 Wynagrodzenia zł 2 500 000,00 2 000 000,00 1 500 000,00 1 000 000,00 2010 2011 500 000,00 0,00 26 27 28 29 ZUS, PEFRON zł 400 000,00 350 000,00 300 000,00 250 000,00 200 000,00 150 000,00 100 000,00 50 000,00 0,00 30 31 32 33 34 35 36 37 2010 2011 16

Porównanie dwóch największych składników kosztów - płace i olej napędowy LATA PRZYCHÓD PALIWO PŁACE PRZYCHÓD Paliwo PRZYCHÓD Płace 2010 4893517,77 1 310 849,56 2 546 727,04 # # 2011 5407572,65 1 506 713,43 2 612 085,77 # # 2010 2010 26,79% 73,21% PRZYCHÓD PALIWO 52,04% 48% PRZYCHÓD PŁACE 2011 2011 27,86% 72,14% PRZYCHÓD PALIWO 48% 52% PRZYCHÓD PŁACE 17

Ceny oleju napędowego w stosunku do planu w poszczególnych kwartałach 2010 roku L.P. Plan I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał 1 2,98 3,11 3,15 3,22 3,28 2 2,98 3,10 3,23 3,30 3,28 3 2,98 2,96 3,19 3,25 3,24 4 2,98 2,97 3,21 3,24 3,25 5 2,98 2,94 3,34 3,26 3,28 6 2,98 2,93 3,39 3,24 3,33 7 2,98 2,90 3,36 3,20 3,30 8 2,98 2,98 3,33 3,18 3,22 9 2,98 3,08 3,25 3,25 3,43 10 2,98 3,06 3,28 3,21 3,50 11 2,98 3,05 3,34 3,27 3,52 12 2,98 3,08 3,36 3,23 3,51 13 2,98 3,09 3,38 3,20 3,56 14 2,98 3,36 3,6 3,5 3,4 3,3 3,2 3,1 plan I kw II kw III kw IV kw 3 2,9 2,8 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 18

Cena oleju napędowego przyjęta do planu budżetu na 2010 rok wynosi: 2,98 zł netto za litr (wysokość przyjęta do planu z września 2009 roku) ilość litrów wartość netto zakupu w zł Plan w zł różnica plan do stanu rzeczywistego w zł I kwartał 102836 310104,98 306451,28 3653,70 II kwartał 103512 341194,00 308465,76 32728,24 III kwartał 86917 281269,38 259012,66 22256,72 IV kwartał 102691 345497,43 306019,18 39478,25 395956 1278065,78 1179948,88 98116,90 400000 350000 300000 250000 200000 150000 ilość litrów wartość netto zakupu w zł Plan w zł 100000 50000 0 1 2 3 4 19

cena ON Ceny oleju napędowego w stosunku do planu w poszczególnych kwartałach 2011 roku L.P. Plan I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał 1 3,33 3,53 3,94 3,70 4,08 2 3,33 3,58 3,89 3,90 4,08 3 3,33 3,55 3,84 3,90 4,15 4 3,33 3,45 3,83 3,84 4,21 5 3,33 3,52 3,80 3,85 4,16 6 3,33 3,57 3,72 3,83 4,25 7 3,33 3,65 3,67 3,74 4,36 8 3,33 3,65 3,69 3,81 4,26 9 3,33 3,79 3,77 3,87 4,33 10 3,33 3,82 3,72 3,92 4,29 11 3,33 3,88 3,82 4,06 4,27 12 3,33 3,86 3,72 4,06 4,20 13 3,33 3,85 3,66 4,10 4,22 4,40 Cena ON w 2011 rok 4,30 4,20 4,10 4,00 3,90 3,80 3,70 3,60 3,50 I kw II kw III kw IV kw Plan 3,40 3,30 3,20 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 ilość dostaw w kwartale 20

Cena oleju napędowego przyjęta do planu budżetu na 2011 rok wynosi: 3,33 zł netto za litr (wysokość przyjęta do planu z dnia 17.09.2010) ilość litrów wartość netto zakupu w zł Plan w zł różnica plan do stanu rzeczywistego w zł I kwartał 101184 371638,68 336942,72 34695,96 II kwartał 95069 358857,79 316579,77 42278,02 III kwartał 85747 334136,01 285537,51 48598,50 IV kwartał 98895 417672,19 329320,35 88351,84 380895 1482304,67 1268380,35 213924,32 450000 400000 350000 300000 250000 200000 150000 ilość litrów wartość netto zakupu w zł Plan w zł 100000 50000 0 1 2 3 4 21

Średnia cena detaliczna oleju napędowego na stacjach paliw w Polsce w złotych brutto za litr. Cena baryłki ropy naftowej na rynkach światowych na przestrzeni 5 lat w USD. Źródło bankier.pl 22

Uzasadnienie wprowadzenia mechanizmu liczenia wskaźnika wzrostu lub spadku wysokości dopłaty do wozokilometra - W. Zgromadzone materiały wskazują, że wydatkowanie środków finansowych przez PKM odbywa się w sposób należyty. Największym obciążeniem dla PKM są koszty wynagrodzeń oraz zakup oleju napędowego. Koszty związane z wynagrodzeniami są kosztami wewnętrznymi, na które ma wpływ dyrektor, są przewidywalne oraz możliwe do zaplanowania i wyliczenia. Ruchy kadrowe wynikają jedynie z konieczności zatrudniania na zastępstwo kierowców w sytuacjach losowych co jest w interesie PKM, gdyż wtedy pracownicy nie wypracowują godzin nadliczbowych dodatkowo płatnych (100%). Pracownicy zaplecza technicznego prowadzą bieżące przeglądy i naprawy autobusów. Jednocześnie pięć osób z tej grupy posiada uprawnienia do kierowania autobusami, co jest wykorzystywane i wpływa na efektywne rozplanowanie czasu pracy. Pracownicy zatrudnieni na etatach magazyniera zostali przeszkoleni i obecnie obsługują system zarzadzania flotą pełniąc funkcję dyspozytora, jednocześnie obsługując magazyn części zamiennych. Kolejnym znaczącym kosztem dla PKM jest zakup oleju napędowego. Jest to koszt zewnętrzny, nieprzewidywalny, uzależniony od aktualnej ceny rynkowej i stanowi około 30% kosztów ogólnych. Możemy zaobserwować na przestrzeni kilku lat, iż cena rynkowa oleju napędowego tylko w nielicznych przypadkach była niższa niż cena prognozowana do budżetu (plan budżetu sporządzany we wrześniu). Środki finansowe przewidziane w budżecie na rok 2010, jak i na rok 2011 były znacząco niewystarczające. Przedstawione materiały wskazują, że w 2011 roku różnica wartości zakupu oleju napędowego do planu w budżecie wynosi ponad 200 tysięcy złotych. Biorąc pod uwagę, że poziom cen oleju napędowego ma znaczący wpływ na kondycję finansową PKM, proponowane jest wprowadzenie mechanizmu liczenia wysokości dotacji do wozokilometra z uwzględnieniem aktualnej ceny oleju napędowego. Zakłada się, że wysokość dotacji nie może przekroczyć poziomu wynikającego z ustawy o finansach publicznych. 23

Mechanizm liczenia wskaźnika wzrostu lub spadku wysokości dopłaty - W L.P. 1 Cena oleju napędowego zgodna z planem w budżecie na 2012 rok 3,75 zł 2 Średnia cena oleju napędowego w IV kwartale 2011 roku z uwzględnieniem upustu z zamówienia publicznego 4,22 zł 3 % wzrost ceny paliwa (a) 12,53% 4 Wskaźnik inflacji za 2011 rok wg GUS (c) 4,60% 5 Proponowany wskaźnik wzrostu wysokości dopłaty do 1wkm w związku ze wzrostem ceny oleju napędowego (b) 30,00% 6 Proponowany wskaźnik wzrostu wysokości dopłaty do 1wkm w związku ze wzrostem inflacji (d) 70,00% 7 Koszt wozokilometra według planu w 2012 roku (e) 5,18 zł W = W = 3,76% + 3,22% W = 6,98% wkm = e + W = 5,18 zł + 6,98 %= 5,54 zł 24

Analiza ilościowa i wartościowa sprzedaży biletów PKM Czechowice-Dziedzice w latach 2009-2011 Rodzaj biletu Ilość sprzedanych biletów sprzedaż wartościowa 2009* Ilość sprzedanych biletów sprzedaż wartościowa 2010* Ilość sprzedanych biletów sprzedaż wartościowa 2011* 2009 rok 2010 rok 2011 rok Bilet jednorazowy - normalny I strefa 115 767 295 100,75 105 372 263 430,00 106 028 240 673,35 punkt sprzedaży biletów 4 267 11 060,75 5 372 13 430,00 4 372 10 612,40 1 dystrybucja zewnętrzna (kiosk, sklep) 111 500 284 040,00 100 000 250 000,00 101 239 229 036,05 biletomat 321 802,50 mobilet 96 222,40 Bilet jednorazowy - ulgowy I strefa 144 674 181 107,48 153 200 191 500,00 141 051 160 582,17 punkt sprzedaży biletów 4 374 5 607,48 5 800 7 250,00 7 791 9 471,53 2 dystrybucja zewnętrzna (kiosk, sklep) 140 300 175 500,00 147 400 184 250,00 132 711 150 428,62 biletomat 501 626,25 mobilet 48 55,77 Bilet jednorazowy - normalny II strefa 144 206 453 046,72 193 593 580 779,00 227 642 645 109,65 punkt sprzedaży biletów 1 282 3 995,33 1 989 5 967,00 1 489 4 311,32 dystrybucja zewnętrzna (kiosk, sklep) 48 400 141 414,00 43 600 130 800,00 42 983 116 514,68 3 biletomat 175 518,52 mobilet 88 233,28 sprzedaż u kierowcy 94 524 307 637,39 148 004 444 012,00 182 907 523 531,85 Bilet jednorazowy - ulgowy II strefa 280 093 454 862,13 360 299 540 448,50 336 484 476 178,56 punkt sprzedaży biletów 2 032 3 363,09 3 619 5 428,50 2 171 3 126,20 dystrybucja zewnętrzna (kiosk, sklep) 76 500 112 450,00 62 400 93 600,00 52 097 70 512,92 4 biletomat 198 293,34 mobilet 93 123,42 sprzedaż u kierowcy 201 561 339 049,04 294 280 441 420,00 281 925 402 122,68 Bilet jednodniowy - normalny II strefa 1 857 11 536,43 999 7 992,00 972 7 851,87 punkt sprzedaży biletów 1 647 10 064,47 160 1 280,00 138 1 125,93 5 biletomat 9 83,34 mobilet 0 0,00 sprzedaż u kierowcy 210 1 471,96 839 6 712,00 825 6 642,60 Bilet jednodniowy - ulgowy II strefa 372 1 722,03 punkt sprzedaży biletów 31 143,52 6 biletomat 9 41,67 mobilet 1 4,40 sprzedaż u kierowcy 331 1 532,44 I strefa - wszystkie linie autobusowe w obrębie Gminy Czechowice-Dziedzice II strefa - wszystkie linie autobusowe w obrębie Gminy Czechowice-Dziedzice, Miasta Bielsko Biała i Gminy Jasienica. * - sprzedaż netto (sprzedaż pomniejszona o należny podatek VAT i prowizje) 25

Rodzaj biletu Ilość sprzedanych biletów sprzedaż wartościowa 2009* Ilość sprzedanych biletów sprzedaż wartościowa 2010* Ilość sprzedanych biletów sprzedaż wartościowa 2011* 2009 rok 2010 rok 2011 rok 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 Bilet siedmiodniowy - normalny II strefa 1 285 36 338,31 1 586 41 236,00 1 958 47 128,61 punkt sprzedaży biletów 1 285 36 338,31 1 586 41 236,00 1 951 46 968,52 biletomat 7 160,09 Bilet siedmiodniowy - ulgowy II strefa 362 5 138,33 404 5 252,00 431 5 187,96 biletomat 362 5 138,33 404 5 252,00 431 5 187,96 Bilet miesięczny imienny - normalny I strefa 2 349 180 157,01 2 480 183 520,00 2 890 203 181,49 punkt sprzedaży biletów 2 349 180 157,01 2 480 183 520,00 2 890 203 181,49 Bilet miesięczny imienny - ulgowy I strefa 262 9 892,53 453 16 761,00 618 21 694,45 punkt sprzedaży biletów 262 9 892,53 453 16 761,00 618 21 694,45 Bilet miesięczny imienny - normalny II strefa 3 898 343 540,19 4 528 371 296,00 4 930 383 070,37 punkt sprzedaży biletów 3 898 343 540,19 4 528 371 296,00 4 930 383 070,37 Bilet miesięczny imienny - ulgowy II strefa 1 138 47 789,72 1 137 46 617,00 1 133 43 993,52 punkt sprzedaży biletów 1 138 47 789,72 1 137 46 617,00 1 133 43 993,52 Bilet miesięczny na okaziciela - normalny I strefa 0 523,36 punkt sprzedaży biletów 523,36 Bilet miesięczny na okaziciela ulgowy - I strefa 0 0,00 punkt sprzedaży biletów 0 Bilet miesięczny na okaziciela - normalny II strefa 138 14 243,00 137 13 700,00 126 11 666,67 punkt sprzedaży biletów 138 14 243,00 137 13 700,00 126 11 666,67 Bilet miesięczny na okaziciela ulgowy - II strefa 0 210,28 punkt sprzedaży biletów 0 210,28 Bilet miesięczny szkolny imienny - I strefa 2 707 75 897,20 3 508 105 240,00 2 894 83 007,40 punkt sprzedaży biletów 2 707 75 897,20 3 508 105 240,00 2 894 83 007,40 Bilet miesięczny szkolny imienny - II strefa 8 137 252 902,80 6 196 216 860,00 5 502 180 810,18 punkt sprzedaży biletów 8 137 252 902,80 6 196 216 860,00 5 502 180 810,18 Bilet miesięczny szkolny JUNIOR - I strefa 3 718 72 482,24 4 307 77 526,00 4 006 70 175,92 punkt sprzedaży biletów 3 718 72 482,24 4 307 77 526,00 4 006 70 175,92 I strefa - wszystkie linie autobusowe w obrębie Gminy Czechowice-Dziedzice II strefa - wszystkie linie autobusowe w obrębie Gminy Czechowice-Dziedzice, Miasta Bielsko Biała i Gminy Jasienica. * - sprzedaż netto (sprzedaż pomniejszona o należny podatek VAT i prowizje) 26

Sprzedaż biletów jednorazowych normalnych I strefa 300 000,00 250 000,00 200 000,00 150 000,00 100 000,00 2009 rok 2010 rok 2011 rok 50 000,00 0,00 punkt sprzedaży biletów dystrybucja zewnętrzna (kiosk, sklep) biletomat mobilet Sprzedaż biletów jednorazowych ulgowych I strefa 200 000,00 180 000,00 160 000,00 140 000,00 120 000,00 100 000,00 80 000,00 2009 rok 2010 rok 60 000,00 40 000,00 2011 rok 20 000,00 0,00 punkt sprzedaży biletów dystrybucja zewnętrzna (kiosk, sklep) biletomat mobilet 27

Sprzedaż biletów jednorazowych normalnych II strefa 600 000,00 500 000,00 400 000,00 300 000,00 200 000,00 100 000,00 2009 rok 2010 rok 2011 rok 0,00 punkt sprzedaży biletów dystrybucja zewnętrzna (kiosk, sklep) biletomat mobilet sprzedaż u kierowcy Sprzedaż biletów jednorazowych ulgowych II strefa 450 000,00 400 000,00 350 000,00 300 000,00 250 000,00 2009 rok 200 000,00 150 000,00 100 000,00 2010 rok 2011 rok 50 000,00 0,00 punkt sprzedaży biletów dystrybucja zewnętrzna (kiosk, sklep) biletomat mobilet sprzedaż u kierowcy 28

Ilość w sztukach Wartość w zł Ilość sprzedanych biletów jednorazowych i jednodniowych w latach 2009-2011 Wartość sprzedanych biletów jednorazowych i jednodniowych w latach 2009-2011 400 000 700 000,00 350 000 600 000,00 300 000 500 000,00 250 000 200 000 2009 rok 2010 rok 400 000,00 2009 rok 2010 rok 150 000 2011 rok 300 000,00 2011 rok 100 000 200 000,00 50 000 100 000,00 0 1 2 3 4 5 6 Rodzaj biletu 0,00 1 2 3 4 5 6 Rodzaj biletu 29

Ilość w sztukach Wartość w zł Ilość sprzedanych biletów siedmiodniowych i miesięcznych w latach 2009-2011 Wartość sprzedanych biletów siedmiodniowych i miesięcznych w latach 2009-2011 9 000 400 000,00 8 000 2009 rok 350 000,00 2009 rok 7 000 2010 rok 2011 rok 300 000,00 2010 rok 2011 rok 6 000 5 000 250 000,00 4 000 3 000 200 000,00 150 000,00 2 000 100 000,00 1 000 50 000,00 0 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 0,00 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 Rodzaj biletu Rodzaj biletu 30

Dochód ze sprzedaży biletów PKM w 2011 oraz prognoza uwzględniająca podwyżkę. Rodzaj biletu aktualna cena proponowana cena Ilość sprzedanych biletów dochód 2011* sprzedaż wartościowa 2011 prognozowany przychód 2012 wartościowy wzrost ceny biletu prognozowany wzrost przychodów w 12 miesiącach Bilet jednorazowy - normalny I strefa 106 028 240 673 11,20% punkt sprzedaży biletów 2,70 3,00 4 372 10 612,40 11 804 13 116,00 0,30 1 311,60 dystrybucja zewnętrzna (kiosk, sklep) 2,70 3,00 101 239 229 036,05 273 345 303 717,00 0,30 30 371,70 biletomat 2,70 3,00 321 802,50 867 963,00 0,30 96,30 mobilet 2,70 3,00 96 222,40 259 288,00 0,30 28,80 Bilet jednorazowy - ulgowy I strefa 141 051 160 582,17 11,20% punkt sprzedaży biletów 1,35 1,50 7 791 9 471,53 10 518 11 686,50 0,15 1 168,65 dystrybucja zewnętrzna (kiosk, sklep) 1,35 1,50 132 711 150 428,62 179 160 199 066,50 0,15 19 906,65 biletomat 1,35 1,50 501 626,25 676 751,50 0,15 75,15 mobilet 1,35 1,50 48 55,77 65 72,00 0,15 7,20 Bilet jednorazowy - normalny II strefa 227 642 645 109,65 6,25% punkt sprzedaży biletów 3,20 3,40 1 489 4 311,32 4 765 5 062,60 0,20 297,80 dystrybucja zewnętrzna (kiosk, sklep) 3,20 3,40 42 983 116 514,68 137 546 146 142,20 0,20 8 596,60 biletomat 3,20 3,40 175 518,52 560 595,00 0,20 35,00 mobilet 3,20 3,40 88 233,28 282 299,20 0,20 17,60 sprzedaż u kierowcy 3,20 3,40 182 907 523 531,85 585 302 621 883,80 0,20 36 581,40 Bilet jednorazowy - ulgowy II strefa 336 484 476 178,56 6,25% punkt sprzedaży biletów 1,60 1,70 2 171 3 126,20 3 474 3 690,70 0,10 217,10 dystrybucja zewnętrzna (kiosk, sklep) 1,60 1,70 52 097 70 512,92 83 355 88 564,90 0,10 5 209,70 biletomat 1,60 1,70 198 293,34 317 336,60 0,10 19,80 mobilet 1,60 1,70 93 123,42 149 158,10 0,10 9,30 sprzedaż u kierowcy 1,60 1,70 281 925 402 122,68 451 080 479 272,50 0,10 28 192,50 Bilet jednodniowy / 24 h - normalny II strefa 972 7 851,87 20,00% punkt sprzedaży biletów 10,00 12,00 138 1 125,93 1 380 1 656,00 2,00 276,00 biletomat 10,00 12,00 9 83,34 90 108,00 2,00 18,00 mobilet 10,00 12,00 0 0,00 0 0,00 2,00 0,00 sprzedaż u kierowcy 10,00 12,00 825 6 642,60 8 250 9 900,00 2,00 1 650,00 Bilet jednodniowy / 24 h - ulgowy II strefa 372 1 722,03 20,00% punkt sprzedaży biletów 5,00 6,00 31 143,52 155 186,00 1,00 31,00 biletomat 5,00 6,00 9 41,67 45 54,00 1,00 9,00 mobilet 5,00 6,00 1 4,40 5 6,00 1,00 1,00 sprzedaż u kierowcy 5,00 6,00 331 1 532,44 1 655 1 986,00 1,00 331,00 I strefa - wszystkie linie autobusowe w obrębie Gminy Czechowice-Dziedzice II strefa - wszystkie linie autobusowe w obrębie Gminy Czechowice-Dziedzice, Miasta Bielsko Biała i Gminy Jasienica. 31

Rodzaj biletu aktualna cena proponowana cena Ilość sprzedanych biletów dochód 2011* sprzedaż wartościowa 2011 prognozowany przychód 2012 wartościowy wzrost ceny biletu prognozowany wzrost przychodów w 12 miesiącach Bilet siedmiodniowy - normalny II strefa 1 958 47 128,61 7,70% punkt sprzedaży biletów 26,00 28,00 1 951 46 968,52 50 726 54 628,00 2,00 3 902,00 mobilet 26,00 28,00 7 160,09 182 196,00 2,00 14,00 Bilet siedmiodniowy - ulgowy II strefa 431 5 187,96 7,70% punkt sprzedaży biletów 13,00 14,00 431 5 187,96 5 603 6 034,00 1,00 431,00 biletomat 13,00 14,00 0 0,00 0 0 1,00 0,00 mobilet 13,00 14,00 0 0,00 0 0 1,00 0,00 Bilet miesięczny imienny - normalny I strefa 2890 203 181,49 5,20% punkt sprzedaży biletów 78,00 82,00 2 890 203 181,49 225 420 236 980,00 4,00 11 560,00 Bilet miesięczny imienny - ulgowy I strefa 618 21 694,45 5,20% punkt sprzedaży biletów 39,00 41,00 618 21 694,45 24 102 25 338,00 2,00 1 236,00 Bilet miesięczny imienny - normalny II strefa 4930 383 070,37 4,70% punkt sprzedaży biletów 86,00 90,00 4 930 383 070,37 423 980 443 700,00 4,00 19 720,00 Bilet miesięczny imienny - ulgowy II strefa 1133 43 993,52 4,70% punkt sprzedaży biletów 43,00 45,00 1 133 43 993,52 48 719 50 985,00 2,00 2 266,00 Bilet kwartalny imienny - normalny I strefa Nowy bilet punkt sprzedaży biletów 234,00 Bilet kwartalny imienny - ulgowy I strefa Nowy bilet punkt sprzedaży biletów 117,00 Bilet kwartalny imienny - normalny II strefa Nowy bilet punkt sprzedaży biletów 258,00 Bilet kwartalny imienny - ulgowy II strefa Nowy bilet punkt sprzedaży biletów 129,00 Bilet miesięczny na okaziciela II strefa 126 11 666,67 0,00% punkt sprzedaży biletów 100,00 100,00 126 11 666,67 12 600 12 600,00 0,00 0,00 Bilet miesięczny szkolny imienny I strefa 2894 83 007,40 12,50% punkt sprzedaży biletów 32,00 36,00 2 894 83 007,40 92 608 104 184,00 4,00 11 576,00 Bilet miesięczny szkolny imienny II strefa 5 502 180 810,18 11,20% punkt sprzedaży biletów 36,00 40,00 5 502 180 810,18 198 072 220 080,00 4,00 22 008,00 Bilet miesięczny szkolny JUNIOR I strefa 4 006 70 175,92 20,00% punkt sprzedaży biletów 20,00 24,00 4 006 70 175,92 80 120 96 144,00 4,00 16 024,00 SUMA 2 582 034,20 2 917 235 3 140 431,10 223 195,85 I strefa - wszystkie linie autobusowe w obrębie Gminy Czechowice-Dziedzice II strefa - wszystkie linie autobusowe w obrębie Gminy Czechowice-Dziedzice, Miasta Bielsko Biała i Gminy Jasienica. 32

Wnioski i propozycje na przyszłość: Powyższy materiał nasuwa następujące wnioski: 1. PKM utrzymuje koszty na możliwie jak najniższym poziomie. Dalsze, bardziej znaczące obniżenie kosztów musiałoby się wiązać z likwidacją linii, co spowodowałoby spore trudności w dostępności komunikacyjnej dla części mieszkańców. 2. Należy zwiększyć dochody m.in. poprzez podniesienie cen biletów. Zaproponowane podwyżki zostały przygotowane przy wzięciu pod uwagę podwyżek cen biletów u konkurencyjnych przewoźników. 3. Polityka cen biletów PKM powinna skłaniać pasażera do kupowania biletów okresowych, zwłaszcza miesięcznych i proponowanych biletów kwartalnych. W ten sposób wiąże się pasażera w większym stopniu z PKM, niż w przypadku kiedy pasażerowie kupują bilety jednorazowe. 4. Należy wprowadzić nowy mechanizm liczenia wskaźnika wzrostu lub spadku wysokości dopłaty do wozokilometra. Wskaźnik ten powinien być powiązany z ceną oleju napędowego i wskaźnikiem inflacji oraz aktualizowany raz na kwartał. 5. Wprowadzanie innowacyjnych i nowoczesnych rozwiązań w PKM poprawia jego funkcjonowanie oraz wizerunek w oczach pasażerów, co ma pozytywny wpływ przy konkurowaniu z innymi przewoźnikami. Sugeruje się jak największą promocję tych działań wśród mieszkańców gminy. 6. W dalszym ciągu należy korzystać z elektronicznego systemu liczenia pasażerów oraz przyjmować sugestie mieszkańców i zakładów pracy w celu optymalizowania kursów autobusów. 33