1. Nazwa kierunku: SOCJOLOGIA 2. Stopień studiów: pierwszy 3. Profil: ogólnoakademicki 4. Obszar: nauki społeczne 5. Sylwetka absolwenta Absolwent posiada ogólną wiedzę o rodzajach struktur, więzi i instytucji społecznych oraz rządzących nimi regułach. Zna najważniejsze szkoły i kierunki socjologii i rozumie różnice między nimi. Zna także metody i techniki (zarówno ilościowe jak i jakościowe), którymi posługuje się socjologia jako nauka społeczna. Absolwent potrafi zastosować wspomnianą wiedzę, a także metody i techniki do konkretnych problemów społecznych społeczeństwa polskiego. Potrafi prognozować skutki konkretnych procesów i zjawisk społecznych z wykorzystaniem standardowych metod i narzędzi, a także posługiwać się systemami normatywnymi oraz konkretnymi normami i regułami w celu rozwiązywania konkretnych zadań z zakresu socjologii. Wreszcie absolwent posiada kompetencje społeczne umożliwiające mu prawidłowe identyfikowanie i rozstrzyganie dylematów związanych z wykonywaniem zawodu socjologa/badacza społecznego, jak również uczestnictwo w przygotowaniu i realizacji projektów społecznych. Absolwent po ukończeniu studiów I stopnia ma możliwość podjęcia pracy w instytucjach badania rynku, badania opinii publicznej, w instytucjach państwowych oraz organizacjach pozarządowych zajmujących się analizą zjawisk i problemów społecznych, opracowywaniem i wdrażaniem nowych rozwiązań problemów społecznych, a także oceną skuteczności zaproponowanych rozwiązań. Absolwent może również pracować w sektorze usług, dopasowując ofertę przedsiębiorców do potrzeb określonych grup społecznych. 6. Cel studiów Celem studiów jest wykształcenie absolwenta, który będzie posiadał wiedzę, umiejętności oraz kompetencje społeczne w zakresie socjologii. Umożliwią mu one podjęcie pracy w instytucjach i dziedzinach, gdzie mają zastosowanie socjologiczna wiedza, a także socjologiczne metody i techniki badawcze. Ukończenie studiów I stopnia daje możliwość kontynuowania edukacji na studiach II stopnia oraz studiach podyplomowych. 7. Kierunkowe efekty kształcenia i ich odniesienie do efektów obszarowych Symbol efektu K_W01 K_W02 Kierunkowe efekty kształcenia Wiedza Absolwent studiów I stopnia: ma ogólną wiedzę o tym, czym jest socjologia, a także o jej miejscu w systemie nauk społecznych posiada ogólną wiedzę o instytucjach życia społecznego, w tym o typowych rodzajach struktur i grup społecznych (takich jak Odniesienie do efektów obszarowych S1A_W01 S1A_W02
K_W03 K_W04 K_W05 K_W06 K_W07 K_W08 K_W09 K_W10 K_W13 K_W14 K_U01 np. klasy, warstwy, grupy etniczne i narodowe) wyróżnianych przez socjologów, a także o ich podstawowych elementach ma ogólną wiedzę o relacjach między elementami struktur S1A_W03 społecznych i o zasadach funkcjonowania instytucji społecznych zna rodzaje więzi społecznych wyróżniane w pracach z zakresu S1A_W04 socjologii i pokrewnych nauk społecznych oraz rozumie rządzące nimi prawidłowości ma wiedzę o człowieku jako podmiocie, który tworzy struktury S1A_W05 społeczne i działa wewnątrz tych struktur; dostrzega wzajemną relację między działaniem jednostki a strukturą społeczną zna zależności między kształtowaniem się idei (społecznych, S1A_W05 politycznych, filozoficznych) a zmianami w kulturze i społeczeństwie posiada wiedzę o normach i regułach (prawnych, moralnych, S1A_W07 etycznych) organizujących wybrane struktury i instytucje społeczne; rozumie dynamikę rozwoju wspomnianych norm i reguł, ich rolę w kształtowaniu struktury społecznej, a także modyfikacje, którym podlegają pod wpływem zmian w tej strukturze zna metody i narzędzia pozyskiwania danych właściwe dla S1A_W06 socjologii (ilościowe i jakościowe), pozwalające opisywać grupy i instytucje społeczne oraz procesy zachodzące wewnątrz nich ma wiedzę o procesach zmian wybranych struktur i instytucji S1A_W08 społecznych, a także o przyczynach, przebiegu, skali i konsekwencjach tych zmian zgodnie z ich ujęciem w teoriach i badaniach socjologii oraz pokrewnych nauk społecznych zna i rozumie główne problemy współczesnego społeczeństwa S1A_W07 polskiego (takie jak bezrobocie, uzależnienia, istnienie S1A_W08 obszarów biedy, przestępczość, kryzys demograficzny, ograniczone zaufanie społeczne i powiązany z tym brak aktywności obywatelskiej) i możliwe sposoby ich rozwiązywania zna najważniejsze szkoły i kierunki socjologii, zarówno S1A_W09 klasyczne jak i współczesne, oraz głoszone przez nie poglądy na S1A_W07 temat struktur, instytucji i więzi społecznych S1A_W08 zna podstawową terminologię socjologiczną w wybranym S1A_W09 języku obcym zna i rozumie podstawowe pojęcia i zasady z zakresu ochrony S1A_W10 własności przemysłowej i prawa autorskiego, wie, jakie są konsekwencje łamania tych zasad, a także umie dbać o ich przestrzeganie; jest świadomy społecznych konfliktów i kontrowersji z nimi związanych zna ogólne zasady tworzenia i rozwoju form indywidualnej S1A_W11 przedsiębiorczości, wykorzystującej wiedzę z zakresu socjologii (badania rynku, badania preferencji wyborczych itp.) Umiejętności Absolwent studiów I stopnia: potrafi selekcjonować zjawiska społeczne i określać, które z nich S1A_U01 2
K_U02 K_U03 K_U04 K_U05 K_U06 K_U07 K_U08 K_U09 K_U10 K_U11 K_U13 są najważniejsze potrafi wykorzystać podstawową wiedzę teoretyczną z zakresu socjologii i pozyskiwać dane przy zastosowaniu metod socjologicznych w celu właściwego analizowania przyczyn i przebiegu konkretnych procesów i zjawisk społecznych potrafi trafnie opisywać i analizować podstawowe procesy i zjawiska społeczne, wykorzystując pojęcia socjologiczne potrafi prognozować skutki konkretnych procesów i zjawisk społecznych z wykorzystaniem standardowych metod i narzędzi socjologicznych prawidłowo posługuje się systemami normatywnymi oraz konkretnymi normami i regułami w celu rozwiązywania konkretnych zadań z zakresu socjologii, takich jak: zaprojektowanie i przeprowadzenie badań ilościowych i jakościowych, analiza danych i przedstawienie ich interpretacji oraz wniosków na forum naukowym oraz publicznym wykorzystuje zdobytą wiedzę, w tym umiejętności praktyczne uzyskane w drodze odbytej praktyki zawodowej, do rozstrzygania dylematów i rozwiązywania problemów praktycznych w pracy zawodowej analizuje rozwiązania konkretnych problemów i proponuje odpowiednie rozstrzygnięcia w tym zakresie, posiada także umiejętność wdrażania proponowanych rozwiązań potrafi formułować pytania i hipotezy badawcze, identyfikować zmienne, tworzyć wskaźniki w oparciu o metodologię badań społecznych potrafi analizować teksty i materiały źródłowe z zakresu socjologii i pokrewnych nauk społecznych, takie jak teksty teoretyczne, dane statystyczne i sondażowe oraz materiały prasowe posiada umiejętność tworzenia typowych prac pisemnych (dotyczących zagadnień szczegółowych) w języku polskim i języku obcym z wykorzystaniem podstawowych teorii socjologicznych oraz właściwej dla nich metodologii posiada umiejętność przygotowania wystąpień ustnych (dotyczących zagadnień szczegółowych) w języku polskim i języku obcym z wykorzystaniem podstawowych teorii socjologicznych oraz właściwej dla nich metodologii samodzielnie myśli i ustosunkowuje się do zastanej rzeczywistości; krytycznie analizuje zjawiska społeczne; jest świadomy ograniczeń określonych podejść teoretycznych oraz niepełności obrazu rzeczywistości uzyskanego przy zastosowaniu określonego rodzaju metod; jest też świadomy ograniczonej trafności formułowanych prognoz dotyczących zjawisk społecznych posiada umiejętność artykułowania i uzasadniania własnych poglądów i interpretacji, zgodnie z regułami przyjętymi w socjologicznej praktyce badawczej (np. stawianie pytań badawczych, stawianie i weryfikacja hipotez badawczych, dyskusja wyników), a formułowane przez siebie prognozy S1A_U03 S1A_U02 S1A_U05 S1A_U06 S1A_U07 S1A_U02 S1A_U09 S1A_U10 S1A_U01 S1A_U02 S1A_U05 3
K_U14 K_U15 K_K01 K_K02 K_K03 K_K04 K_K05 K_K06 K_K07 K_K08 K_K09 K_K10 K_K11 K_K12 dotyczące zjawisk społecznych uzasadnia poprzez odwołanie do uzyskanych wyników badań i analiz teoretycznych ma umiejętności językowe w zakresie socjologii zgodne z wymaganiami określonymi dla poziomu B2 Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego potrafi czytać ze zrozumieniem proste teksty naukowe w wybranym języku obcym Kompetencje społeczne Absolwent studiów I stopnia: potrafi pracować w grupie, pełniąc w niej różne role (lidera, koordynatora, członka zespołu) potrafi kierować małym zespołem, przyjmując odpowiedzialność za efekty jego pracy potrafi odpowiednio określić priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub innych zadania (np. realizacji badań ilościowych i jakościowych, wdrożenia nowych praktyk służących rozwiązaniu problemów społecznych) prawidłowo identyfikuje i rozstrzyga dylematy związane z wykonywaniem zawodu socjologa/badacza społecznego potrafi aktywnie uczestniczyć w zespołach przygotowujących i realizujących badania ilościowe i jakościowe umie uczestniczyć w przygotowaniu projektów społecznych, uwzględniając ich różne aspekty (np. ekonomiczne, polityczne, kulturowe) rozumie znaczenie dyskusji jako podstawowego narzędzia poszukiwań intelektualnych umie formułować niezależne opinie i zachowuje dystans do opinii innych, przy czym jest otwarty na inne poglądy i perspektywę członków zespołu reprezentujących inne dyscypliny; potrafi negocjować z innymi charakter działań podejmowanych w ramach realizowanego projektu i dąży do kompromisu potrafi uzupełniać i doskonalić nabytą wiedzę i umiejętności, sięgając do innych niż socjologia dziedzin wiedzy, takich jak filozofia, antropologia kulturowa i psychologia umie w sposób efektywny korzystać z różnych form komunikacji społecznej (np. media, Internet) potrafi dostosować się do wymagań ekonomiczno-prawnych tworzenia i rozwoju form indywidualnej przedsiębiorczości w zakresie badań społecznych (badań rynku, badań preferencji wyborczych itp.) rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie; zdaje sobie sprawę, że każde nowe działanie wymagać będzie zdobywania nowej wiedzy i kształcenia nowych kompetencji; rozumie również, że dalsze uczenie się pozwala na pełniejszą realizację własnych ambicji i misji socjologa/badacza społecznego S1A_U11 S1A_U11 S1A_K03 S1A_K04 S1A_K03 S1A_K05 S1A_K07 S1A_K01 4
8. Analiza zgodności kierunkowych efektów kształcenia z efektami obszarowymi Symbol efektu S1A_W01 S1A_W02 S1A_W03 S1A_W04 S1A_W05 S1A_W06 S1A_W07 S1A_W08 S1A_W09 S1A_W10 S1A_W11 S1A_U01 Efekty kształcenia w obszarze nauk społecznych studia I stopnia, profil ogólnoakademicki Wiedza Osoba posiadające kwalifikacje I stopnia: ma podstawową wiedzę o charakterze nauk społecznych, ich miejscu w systemie nauk i relacjach do innych nauk ma podstawową wiedzę o różnych rodzajach struktur i instytucji społecznych (kulturowych, politycznych, prawnych i ekonomicznych), w szczególności ich istotnych elementach ma podstawową wiedzę o relacjach między strukturami i instytucjami społecznymi w skali krajowej, międzynarodowej i międzykulturowej zna rodzaje więzi społecznych odpowiadające dziedzinom nauki i dyscyplinom naukowym właściwym dla studiowanego kierunku studiów oraz zna rządzące nimi prawidłowości ma podstawową wiedzę o człowieku, w szczególności jako podmiocie konstytuującym struktury społeczne i zasady ich funkcjonowania, a także działającym w tych strukturach zna metody i narzędzia w tym techniki pozyskiwania danych, właściwe dla dziedzin nauki i dyscyplin naukowych właściwych studiowanego kierunku studiów, pozwalające opisywać struktury i instytucje społeczne oraz procesy w nich i między nimi zachodzące ma wiedzę o normach i regułach (prawnych, organizacyjnych, moralnych, etycznych) organizujących struktury i instytucje społeczne i rządzących nimi prawidłowościach oraz o ich źródłach, naturze, zmianach i sposobach działania ma wiedzę i procesach zmian struktur i instytucji społecznych oraz ich elementów, o przyczynach, przebiegu, skali i konsekwencjach tych zmian ma wiedzę o poglądach na temat struktur i instytucji społecznych oraz rodzajów więzi społecznych i o ich historycznej ewolucji zna i rozumie podstawowe pojęcia i zasady z zakresu ochrony własności przemysłowej i prawa autorskiego zna ogólne zasady tworzenia i rozwoju form indywidualnej przedsiębiorczości, wykorzystującej wiedzę z zakresu dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów Umiejętności Osoba posiadające kwalifikacje I stopnia: potrafi prawidłowo interpretować zjawiska społeczne (kulturowe, polityczne, prawne, ekonomiczne) w zakresie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów Odniesienie do efektów kierunkowych K_W01 K_W02 K_W03 K_W04 K_W05 K_W05 K_W06 K_W07 K_W10 K_W09 K_W10 K_W13 K_W14 K_U01 5
S1A_U02 S1A_U03 S1A_U05 S1A_U06 S1A_U07 S1A_U09 S1A_U10 S1A_U11 potrafi wykorzystać podstawową wiedzę teoretyczną i pozyskiwać dane do analizowania konkretnych procesów i zjawisk społecznych (kulturowych, politycznych, prawnych, gospodarczych) w zakresie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych właściwych dla studiowanego kierunku studiów potrafi właściwie analizować przyczyny i przebieg konkretnych procesów i zjawisk społecznych (kulturowych, politycznych, prawnych, gospodarczych) w zakresie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych właściwych dla studiowanego kierunku studiów potrafi prognozować procesy i zjawiska społeczne (kulturowe, polityczne, prawne, gospodarcze) z wykorzystaniem standardowych metod i narzędzi w zakresie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych właściwych dla studiowanego kierunku studiów prawidłowo posługuje się systemami normatywnymi oraz wybranymi normami i regułami (prawnymi, zawodowymi, moralnymi) w celu rozwiązania konkretnego zadania w zakresie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych właściwych dla studiowanego kierunku studiów wykorzystuje zdobytą wiedzę do rozstrzygania dylematów pojawiających się w pracy zawodowej analizuje proponowane rozwiązania konkretnych problemów i proponuje w tym zakresie odpowiednie rozstrzygnięcia posiada umiejętność rozumienia i analizowania zjawisk społecznych posiada umiejętność przygotowania typowych prac pisemnych w języku polskim oraz języku obcym uznawanym za podstawowy dla dziedzin nauki i dyscyplin naukowych właściwych dla studiowanego kierunku studiów, dotyczących zagadnień szczegółowych, z wykorzystaniem podstawowych ujęć teoretycznych, a także różnych źródeł posiada umiejętność przygotowania wystąpień ustnych w języku polskim oraz języku uznawanym za podstawowy dla dziedzin nauki i dyscyplin naukowych właściwych dla studiowanego kierunku studiów dotyczących zagadnień szczegółowych, z wykorzystaniem podstawowych ujęć teoretycznych, a także różnych źródeł. ma umiejętności językowe w zakresie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych właściwych dla studiowanego kierunku studiów, zgodne z wymaganiami określonymi dla poziomu B2 Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego K_U03 K_U02 K_U04 K_U13 K_U05 K_U13 K_U06 K_U07 K_U08 K_U08 K_U02 K_U09 K_U10 K_U11 K_U14 K_U15 Kompetencje społeczne Osoba posiadające kwalifikacje I stopnia: S1A_K01 rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie K_K08 K_K12 potrafi współdziałać i pracować w grupie przyjmując w niej K_K02 różne role K_K08 S1A_K03 potrafi odpowiednio określić priorytety służące realizacji K_K03 6
określonego przez siebie lub innych zadania K_K05 S1A_K04 prawidłowo identyfikuje i rozstrzyga dylematy związane z K_K04 wykonywaniem zawodu S1A_K05 potrafi uczestniczyć w przygotowaniu projektów społecznych K_K06 (politycznych, gospodarczych, obywatelskich) uwzględniając aspekty prawne, ekonomiczne i polityczne potrafi uzupełniać i doskonalić nabytą wiedzę i umiejętności K_K07 K_K08 K_K09 K_K12 S1A_K07 potrafi myśleć i działać w sposób przedsiębiorczy K_K11 9. Proponowane sposoby ewaluacji efektów kształcenia: Ustne: - odpowiedzi na zadane pytania - referaty - prezentacje Pisane: - krótkie prace pisemne - prace zaliczeniowe - testy i sprawdziany wiedzy - publikacje naukowe Inne: - projekty badawcze (np.w ramach kół naukowych) - rozwiązywanie problemów w ramach realizowanych praktyk 7