Dr inż. Aleksander Gwiazda Zarządzanie strategiczne Wykład 1 Strategie a struktury
Plan wykładu Struktury Struktura funkcjonalna Struktura dywizjonalna Struktura macierzowa
Struktury Definicja struktury j Struktura organizacyjna to system formalnych komórek organizacji. Natomiast komórka organizacji to najmniejsza jej jednostka, która charakteryzuje się misją jaką wypełnia oraz jej atrybutami.
Struktury Pojęcie biurokracji Biurokracja to organizacja formalna realizującą jeden wspólny cel. Do cech biurokracji zalicza się Do cech biurokracji zalicza się: specjalizację koordynację formalizację
Struktury Specjalizacja Pod pojęciem specjalizacji j rozumie się uwidocznienie sposobu podziału zadań komórek organizacyjnych na schemacie organizacyjnym. Specjalizacji musi towarzyszyć specjalizacja procedur, uprawnień i odpowiedzialności. Specjalizacja może dotyczyć: marek, produktów, zadań, lokalizacji geograficznej itp.
Struktury Koordynacja Koordynacja to sposób powiązania ze sobą jednostek organizacyjnych i ludzi w organizacji. W ujęciu klasycznym zalecano na przykład: by każdy pracownik miał jednego przełożonego, lub by każdy przełożony miał co najwyżej 7 podwładnych. Prowadziło do struktury hierarchicznej (piramidy zarządzania).
Struktury Formalizacja Formalizacja oznacza stan, w którym wszystkie procesy organizacji są zapisane w formie: polityk, regulaminów, instrukcji, procedur itd. Wyższa formalizacja oznacza bardziej sztywną strukturę organizacyjną (gdyż zmiany muszą być w pierwszej kolejności dokonywane w formie zmiany dokumentów).
Ewolucja organizacji Struktury Organizacje ewoluując muszą zmieniać swoją strukturę organizacyjną, aby utrzymać wymagany poziom efektywności. Ewolucja winna być rozumiana jako zmiana technologii, wielkości czy też otoczenia.
Wielkość organizacji Struktury Wraz ze wzrostem organizacji winna ona zwiększać: specjalizację, koordynację i formalizację. Obowiązuje w tym procesie zasada poszukiwania optimum między koordynacją a autonomią.
Struktury Technologia Technologia to całość procesów transformacji, które są realizowane w danej organizacji. Struktura organizacyjna winna odzwierciedlać stosowaną w organizacji technologię.
mała duża Struktury rutyna w decyzjach Macierz technologii duża Technologia inżynieryjna Technologia rutynowa mała Technologia jednostkowa Technologia rzemieślnicza powtarzalność komponentów
Struktury Otoczenia Przedsiębiorstwa nieustannie oddziałują z otoczeniem, które stanowi tło procesu doboru naturalnego organizacji. Zatem muszą one właściwie reagować na bodźce zewnętrzne. Do najważniejszych cech otoczenia należą: złożoność niepewność swoboda
Procesy zmiany struktury Struktury Wyróżnić można dwa podstawowe procesy kształtujące obraz organizacji. Są to dyferencjacji i integracja. Ich harmonia wskazuje na najbardziej efektywny układ struktury j.
Struktury Dyferencjacja Dyferencjacja to proces powstawania komórek organizacyjnych jako reakcji na czynniki otoczenia. Zatem różnorodność organizacji winna być w proporcji do różnorodności otoczenia. Cechami dyferencjacji są: charakter celów, horyzont czasowy prac, orientacja komórek oraz formalizacja.
Struktury Integracja Integracja to proces scalania komórek organizacyjnych wymuszony przez realizację jednolitej strategii organizacji w otoczeniu. Do cech integracji zaliczono: hierarchię i koordynację (realizowaną poprzez różne instytucje łączników i grupy integrujące).
Struktury Rola kultury Należy pamiętać aby struktura organizacyjna uwzględniała nawyki kulturowe społeczeństwa. W ramach badań socjologicznych badacze wyróżnili siedem kultur kapitalizmu, którym odpowiadały różne formy organizacji.
Struktura funkcjonalna Definicja struktury funkcjonalnej Struktura funkcjonalna to struktura tworzona zgodnie z realizowanymi w niej funkcjami. Struktura taka odpowiada najczęściej formie łańcucha wartości (dział badawczy, dział zakupów, dział produkcji itp.).
Struktura funkcjonalna Cechy struktury funkcjonalnej Struktura funkcjonalna jest wysoce sformalizowana ze względu na konieczność koordynowania wielu różnych funkcji zadaniowych. Zatem jej podstawą są systemy zarządzania oparte na normach i procedurach.
Struktura funkcjonalna Patologie struktury funkcjonalnej Do podstawowych patologii struktur funkcjonalnych zalicza się: centralizację inercję nieformalność
Struktura dywizjonalna Definicja struktury dywizjonalnej Struktura dywizjonalna jest strukturą organizacji zdywersyfikowanej opartej na wielu różnych łańcuchach wartości. Specyfiką tej struktury jest przygotowanie odrębnej strategii dla każdej dywizji.
Struktura dywizjonalna Definicja dywizjonalizacji Przedsiębiorstwa dywizjonalne rozwijają się od przedsiębiorstw wieloproduktowych (z produktem dominującym), poprzez zdywersyfikowane do konglomeratowych.
Struktura dywizjonalna Zalety i wady struktury dywizjonalnej Do zalet struktury dywizjonalnej nalezą: lepsze dopasowanie strategii do wymagań rynku, wieksza efektywność działania oraz rozwój kadry. Do wad struktury dywizjonalnej nalezą: niemożność wykorzystania efektu skali, brak przepływu technologii oraz złożoność zarządzania.
Struktura dywizjonalna Patologie struktury dywizjonalnej Do podstawowych patologii struktur dywizjonalnych zalicza się: mnożenie procedur koordynacji brak równowagi między efektywnością i autonomią konieczność akulturacji
Struktura macierzowa Definicja struktury macierzowej Struktura macierzowa jest pośrednią pomiędzy funkcjonalną a dywizjonalną. W strukturze tej układ funkcjonalny pokrywa się z układem produktowym tworząc macierz organizacji.
Podsumowanie 1. Ze strategii organizacji winny wynikać ich struktury. 2. Podstawową zasadą organizowania jest hierarchiczność. 3. Wyróżnia się dwie podstawowe struktury : funkcjonalną i dywizjonalną. 4. Strukturą pośrednia jest struktura macierzowa.
Dziękuję z uwagę