Zaproszenie. Ocena efektywności projektów inwestycyjnych. Modelowanie procesów EFI. Jerzy T. Skrzypek Kraków 2013 Jerzy T.

Transkrypt

1 1 1 Ocena efektywności projektów inwestycyjnych Ocena efektywności projektów inwestycyjnych Jerzy T. Skrzypek Kraków 2013 Jerzy T. Skrzypek MODEL NAJLEPSZYCH PRAKTYK SYMULACJE KOMPUTEROWE Kraków 2011 Zaproszenie 2 Materiały na stronie Zapraszam do ćwiczeń z wykorzystaniem aplikacji pf.xls 3 Modelowanie procesów EFI Procesy związane z modelowaniem procesu oceny efektywności przedsięwzięć inwestycyjnych (EFI) są przedmiotem rozważań, nie tylko w licznych pracach z zakresu rachunkowości zarządczej, ale i publikacjach z zakresu teorii wspomagania procesów decyzyjnych. Rzadko przy tym osiągana jest pełna zgodność poglądów. Różnice dotyczą nie tylko sposobu rozumienia, a w konsekwencji definiowania podstawowych pojęć, ale także samego sposobu przygotowania procedur służących do oceny efektywności przedsięwzięć inwestycyjnych.

2 2 4 Wnioski? Nie oznacza to jednak, że nie istnieje tu żaden ogólny schemat, wzorzec postępowania, aprobowany z różnymi modyfikacjami, przez większość autorów. 5 Weźmy więc pod uwagę, że: istnieje wiele algorytmów oceny efektywności przedsięwzięć inwestycyjnych każdy z nich ma inne wady i zalety każdy też wymaga spełnienia innych założeń oraz innych danych wejściowych 6 Różne definicje pojęcia inwestycji Definicja zawarta w Ustawie o Rachunkowości Definicja 1 Definicja stosowana na gruncie oceny efektywności Definicja 2

3 3 7 Przedsięwzięcia według pełnionych funkcji: Ekspansja (nowe obszary działania Dostosowanie (np. do nowych norm prawnych) Pozostałe Odtworzenie (np. mocy produkcyjnych) Badania i rozwój, 8 Fazy przedsięwzięcia przedinwestycyjna (przygotowanie inwestycji), Inwestycyjna (realizacja inwestycji), Operacyjna (eksploatacja) Harmonogram projektu 9 Okres referencyjny Okres referencyjny = Okres realizacji projektu + okres eksploatacji projektu

4 4 Metody oceny przedsięwzięć inwestycyjnych Metody statyczne Metody dynamiczne 10 Metody dynamiczne Okres zwrotu Wartość zaktualizowana netto NPV Współczynnik rentowności PI Wewnętrzna stopa zwrotu IRR PWCP Zdyskontowany okres zwrotu NPV formuła klasyczna PI formuła klasyczna IRR formuła klasyczna Wzór Gordona ZNPV formuła zmodyfikowana ZPI formuła zmodyfikowana ZIRR formuła zmodyfikowana 11 RNPV formuła rozszerzona NPV 12 gdzie: NPV n NCF t ( 1 t r ) t 1 NCF t - saldo środków pieniężnych netto (ang. net cash flow) w roku t okresu obliczeniowego n, 1 - współczynnik dyskontujący dla okresu t. 1 r t N liczba okresów funkcjonowania projektu.

5 5 Algorytm obliczeniowy określić okres funkcjonowania przedsięwzięcia, 2. przygotować prognozę przepływu środków pieniężnych w okresie funkcjonowania przedsięwzięcia, 3. wybrać stopę dyskontową, 4. obliczyć czynnik dyskontujący (mianownik wzoru), 5. obliczyć wartość bieżącą salda środków pieniężnych, 6. obliczyć sumę zdyskontowanych sald środków pieniężnych Kryteria oceny projektów 14 NPV>0 Należy realizować projekt Rentowność wyższa od stopy dyskontowej NPV=0 Projekt neutralny Rentowność równa stopie dyskontowej NPV<0 Nie należy realizować projektu Rentowność niższa od stopy dyskontowej Profil NPV 15 NPV - p. typowe ,00 zł ,00 zł ,00 zł 5 000,00 zł NPV - p. typowe 0,00 zł 0% 20% 40% 60% 80% 100% ,00 zł

6 6 Zalety NPV uwzględnia zmienną wartość pieniądza w czasie, 2. zapewnia maksymalizację wartości firmy, 3. posiada cechę addytywności co oznacza, że suma NPV kilku zadań inwestycyjnych jest równa NPV całego przedsięwzięcia, 4. nadaje się do oceny wszystkich typów przedsięwzięć, Wady NPV wrażliwość rankingu przedsięwzięć inwestycyjnych na poziom stopy dyskontowej, co oznacza, że nawet niewielka zmiana stopy dyskontowej może zmienić kolejność przedsięwzięć, 2. nadwyżki środków pieniężnych są reinwestowane ze stopą zwrotu równą stopie dyskontowej przedsięwzięcia, 3. stała stopa dyskontowa w okresie funkcjonowania projektu. 4. ma zastosowanie do przedsięwzięć inwestycyjnych charakteryzujących się podobnym poziomem nakładów oraz ich rozłożeniem w czasie. IRR (Internal Rate of Return) 18 Wewnętrzna stopa zwrotu to stopa procentowa, przy której obecna (zaktualizowana) wartość strumieni wydatków pieniężnych jest równa obecnej wartości strumieni wpływów pieniężnych. Jest to więc taka stopa procentowa, przy której wartość zaktualizowana netto NPV ocenianego przedsięwzięcia rozwojowego jest równa zero. IRR pokazuje więc bezpośrednio stopę rentowności badanych przedsięwzięć.

7 7 Wzór na IRR 19 n t 1 NCFt (1 IRR ) t 0 gdzie: NCF przepływy środków pieniężnych netto, IRR wewnętrzna stopa zwrotu. Algorytm obliczeniowy 20 Procedura obliczania IRR jest identyczna jak w przypadku NPV. W obu przypadkach należy zdyskontować oczekiwany strumień przepływów pieniężnych. Różnica polega na tym, że w przypadku NPV dyskontowanie odbywa się przy założonym poziomie stopy procentowej, natomiast w przypadku IRR na podstawie adekwatnej dla danego projektu stopy rentowności. Kryterium oceny 21 Należy realizować przedsięwzięcie, które daje IRR na poziomie wyższym od akceptowanego przez inwestora.

8 8 22 OTOCZENIE ZASOBY Szanse powodzenia - ryzyko CELE Stopę dyskontową projektu inwestycyjnego można oszacować: 23 Biorąc pod uwagę średni ważony koszt kapitału (ang. Weighted Average Cost of Capital - WACC) Średnioroczny koszt kapitału zainwestowanego w projekt Koszt kapitału z kredytów długoterminowych Koszt alternatywny kapitału Wynik opinii inwestorów Wynik prognoz eksperckich Stopa dyskontowa 24 Inwestor postępuje według własnej woli Inwestor działa na własne ryzyko Może przyjąć do analizy dowolny poziom stopy dyskontowej Wybór może mieć decydujący wpływ na trafność wyboru

9 9 25 To już koniec tej części!!!!