Peªnomocnik Rz du do Spraw Wprowadzenia Euro przez Rzeczpospolit Polsk SPRAWOZDANIE za okres od 1 kwietnia do 30 wrze±nia 2014 r. z dziaªalno±ci Peªnomocnika Rz du do Spraw Wprowadzenia Euro przez Rzeczpospolit Polsk Warszawa, 19 listopad 2014 r.
Peªnomocnik Rz du do Spraw Wprowadzenia Euro przez Rzeczpospolit Polsk, zwany dalej Peªnomocnikiem Rz du, zostaª ustanowiony rozporz dzeniem Rady Ministrów z dnia 13 stycznia 2009 r. w sprawie ustanowienia Peªnomocnika Rz du do Spraw Wprowadzenia Euro przez Rzeczpospolit Polsk (Dz. U. Nr 11, poz. 60). Zgodnie z ww. rozporz dzeniem do zada«peªnomocnika Rz du nale»y w szczególno±ci: ˆ inicjowanie, koordynowanie i monitorowanie dziaªa«organów administracji rz dowej w zakresie przygotowania do wprowadzenia euro przez Rzeczpospolit Polsk oraz koordynowanie i monitorowanie realizacji zada«przez mi dzyinstytucjonalne zespoªy robocze, ˆ prowadzenie wspóªpracy z innymi krajowymi instytucjami zaanga»owanymi w przygotowania do wprowadzenia euro przez Rzeczpospolit Polsk ; ˆ wydawanie zalece«i rekomendacji organom administracji rz dowej oraz przekazywanie wniosków i opinii krajowym instytucjom i podmiotom zaanga»owanym w dziaªania przygotowawcze do wprowadzenia euro przez Rzeczpospolit Polsk w zakresie realizacji tych dziaªa«, ˆ niezwªoczne sygnalizowanie Prezesowi Rady Ministrów ewentualnych problemów, zagro»e«i opó¹nie«w realizacji zada«zwi zanych z przygotowaniami do wprowadzenia euro przez Rzeczpospolit Polsk i przedstawianie, po analizie nieprawidªowo±ci, propozycji dziaªa«naprawczych; ˆ utrzymywanie kontaktów, wymiana informacji i do±wiadcze«z organami Unii Europejskiej oraz instytucjami innych pa«stw czªonkowskich Unii Europejskiej w zakresie realizacji zada«zwi zanych z przygotowaniami do wprowadzenia euro przez Rzeczpospolit Polsk, ˆ opiniowanie projektów aktów prawnych oraz innych dokumentów rz dowych, maj cych wpªyw na przebieg realizacji zada«zwi zanych z przygotowaniami do wprowadzenia euro przez Rzeczpospolit Polsk. W okresie sprawozdawczym nast piªa zmiana na stanowisku Peªnomocnika Rz du do Spraw Wprowadzenia Euro przez RP. W dniu 3 lipca 2014 r. obj ª je Artur Radziwiªª, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów. Nowy Peªnomocnik zast piª na tym stanowisku Jacka Dominika, który peªniª funkcj Peªnomocnika Rz du od ponad dwóch lat. Pod jego kierownictwem nast piªo istotne pogª bienie analiz w ramach ka»dego z czterech larów polskiej strategii integracji, w tym w szczególno±ci trwaªy prace nad aktualizacj Narodowego Planu Wprowadzenia Euro oraz dokonano analizy implikacji 2
reform instytucjonalnych wprowadzanych w Unii Europejskiej dla procesu integracji walutowej w Polsce. Zgodnie z Ÿ4 rozporz dzenia Rady Ministrów w sprawie ustanowienia Peªnomocnika Rz du do Spraw Wprowadzenia Euro przez Rzeczpospolit Polsk, Peªnomocnik przedstawia Radzie Ministrów póªroczne sprawozdania ze swojej dziaªalno±ci. Niniejsze, dwunaste sprawozdanie obejmuje okres od 1 marca do 30 wrze±nia 2014 r. 1 i skªada si z trzech cz ±ci i zaª cznika. Pierwsza cz ± zostaªa po±wi cona dziaªaniom zewn trznym Peªnomocnika Rz du. Druga zawiera informacje nt. funkcjonowania mi dzyinstytucjonalnej struktury organizacyjnej ds. wprowadzenia euro w Polsce i dziaªa«peªnomocnika Rz du podejmowanych w zakresie ww. struktury. Ostatnia cz ± przedstawia zakres prac analitycznych, w szczególno±ci tych prowadzonych pod kierunkiem Peªnomocnika Rz du przez jego Biuro. Zaª cznik do sprawozdania stanowi tabela z informacjami nt. spotka«mi dzyinstytucjonalnej struktury ds. wprowadzenia euro 2, które odbyªy si w okresie obejmuj cym niniejsze sprawozdanie. 1 Pierwsze sprawozdanie obejmowaªo okres od 26 stycznia do 31 marca 2009 r., drugie od 1 kwietnia do 30 wrze±nia 2009 r., trzecie od 1 pa¹dziernika 2009 r. do 31 marca 2010 r., czwarte od 1 kwietnia do 30 wrze±nia 2010 r., pi te od 1 pa¹dziernika 2010 r. do 31 marca 2011 r., szóste od 1 kwietnia do 30 wrze±nia 2011 r., siódme od 1 pa¹dziernika 2011 r. do 31 marca 2012 r., ósme od 1 kwietnia do 30 wrze±nia 2012 r., dziewi te od 1 pa¹dziernika 2012 r. do 31 marca 2013 r., dziesi te od 1 kwietnia 2013 r. do 30 wrze±nia 2013 r., a jedenaste od 1 pa¹dziernika 2013 r. do 31 marca 2014 r. 2 Struktura ta zostaªa ustanowiona rozporz dzeniem Rady Ministrów z dnia 3 listopada 2009 r. w sprawie powoªania Narodowego Komitetu Koordynacyjnego do spraw Euro, Rady Koordynacyjnej oraz Mi dzyinstytucjonalnych Zespoªów Roboczych do spraw Przygotowa«do Wprowadzenia Euro przez Rzeczpospolit Polsk (Dz. U. z 2013 r. poz. 927 z pó¹n. zm.). 3
1 DZIAŠANIA ZEWN TRZNE 1 Dziaªania zewn trzne 1. Gªównym zadaniem mi dzyinstytucjonalnej struktury organizacyjnej ds. wprowadzenia euro przez Rzeczpospolit Polsk (dalej: struktura organizacyjna) jest przygotowanie, aktualizacja i realizacja Narodowego Planu Wprowadzenia Euro (NPWE). Opracowanie NPWE stanowi równocze±nie jeden z larów strategii integracji Polski ze stref euro 3 okre±lanej mianem get ready and see czyli przygotowuj si i obserwuj. Uwzgl dnienie w tej strategii konieczno±ci odpowiednio wczesnego rozpocz cia dostosowa«praktycznych i zapewnienia przejrzysto±ci procesu integracji powinno umo»liwi sprawn kontynuacj procesu integracji Polski ze stref euro w sytuacji, gdy zaistniej warunki do okre±lenia daty przyj cia euro (sformuªowanie w postaci IV larów strategii integracji Polski ze stref euro), oraz sprzyja efektywno±ci tego procesu. W 2011 r. przygotowano pod kierunkiem Peªnomocnika Rz du pierwsz wersj Narodowego Planu Wprowadzenia Euro, która zostaªa zatwierdzona przez Komitet ds. Europejskich. Bior c pod uwag skal zmian w stree euro za celowe uznano jednak wstrzymanie dalszych prac prowadzonych przez organy Rady Ministrów, lecz nie przez Peªnomocnika Rz du i struktur organizacyjn, nad NPWE w wersji z 2011 r. W efekcie reform instytucjonalnych w Unii Europejskiej dokument ten wymaga znacznych uzupeªnie«. Biuro Peªnomocnika Rz du, wspierane przez odpowiednie Zespoªy Robocze i Grupy Zadaniowe 4, prowadzi prace nad analiz ww. zmian, celem wskazania w NPWE zwi zanych z nimi korzy±ci i kosztów dla Polski oraz koniecznych dostosowa«na drodze do wprowadzenia euro. Termin zako«czenia prac nad dokumentem jest warunkowy wzgl dem podj cia wi» cych rozwi za«na forum unijnym co do kluczowych zmian instytucjonalnych oraz potwierdzenia rzeczywistej skuteczno±ci podj tych reform i kompletno±ci architektury instytucjonalnej strefy euro. 2. W okresie obj tym niniejszym sprawozdaniem Peªnomocnik Rz du wraz ze swoim Biurem kontynuowaª dziaªalno± informacyjno-edukacyjn, polegaj c na dostarczaniu rzetelnych informacji na temat ekonomicznych i praktycznych aspektów 3 Filary te zostaªy zapisane w przyj tym przez Komitet ds. Europejskich Narodowym Planie Wprowadzenia Euro oraz w Programie konwergencji Aktualizacja 2012 i dotycz : (i) konwergencji nominalnej, (ii) konwergencji realnej i efektywno±ci alternatywnych mechanizmów dostosowawczych, (iii) przygotowania praktycznego do wprowadzenia euro oraz (iv) stabilizacji sytuacji w stree euro. Strategia ta zostaªa równie» potwierdzona w kolejnych aktualizacjach Programu konwergencji w latach 2013-2014. 4 Rada Koordynacyjna podj ªa 19 grudnia 2012 r. decyzj o kontynuowaniu w ww. zakresie prac przez Zespóª Roboczy ds. Dostosowa«Prawnych, Zespóª Roboczy ds. Makroekonomicznych oraz Grup Zadaniow ds. Stabilno±ci Finansowej. 4
2 DZIAŠANIA STRUKTURY ORGANIZACYJNEJ DS. WPROWADZENIA EURO integracji Polski ze stref euro. Elementem tych dziaªa«byªo publikowanie informacji dotycz cych szeroko rozumianej integracji walutowej w internetowym serwisie Peªnomocnika Rz du (www.euro.mf.gov.pl), skierowanym zarówno do obywateli i ekspertów zainteresowanych t tematyk, jak i czªonków struktury organizacyjnej. Do dziaªa«z tego obszaru nale»aªo równie» udzielanie odpowiedzi na zapytania obywateli i dziennikarzy zwi zane z tematyk integracji walutowej, a tak»e przekazywanie opinii dotycz cych zmian architektury instytucjonalnej strefy euro i Unii Europejskiej, w szczególno±ci operacjonalizacji unii bankowej, umów o charakterze kontraktowym na rzecz konwergencji i konkurencyjno±ci oraz procedury nierównowag makroekonomicznych. 3. W rozpatrywanym okresie przedstawiciel Peªnomocnika Rz du wzi ª udziaª w konferencji Euro Conference Lithuania: Single Market, Single Currency, Common Future. Tematem wydarzenia byªy przygotowania Litwy do wprowadzenia euro 1 stycznia 2015 r. Podczas paneli dyskusyjnych skupiono si na podsumowaniu korzy±ci, jakie Litwa mo»e uzyska wskutek zamiany waluty. Podkre±lono tak»e rol do±wiadcze«litwy w zakresie wychodzenia z kryzysu gospodarczego w warunkach staªego kursu walutowego, które mog okaza si przydatne dla pozostaªych pa«stw obszaru wspólnej waluty. 2 Dziaªania struktury organizacyjnej ds. wprowadzenia euro 1. W dniu 17 czerwca 2014 r. weszªo w»ycie rozporz dzenie zmieniajace rozporz dzenie Rady Ministrów w sprawie powoªania Narodowego Komitetu Koordynacyjnego do spraw Euro, Rady Koordynacyjnej oraz Mi dzyinstytucjonalnych Zespoªów Roboczych do spraw Przygotowa«do Wprowadzenia Euro przez Rzeczpospolit (Dz. U. poz. 794), które zostaªo przyj te przez Rad Ministrów 6 czerwca br. Zmiana rozporz dzenia miaªa na celu dostosowanie skªadu Zespoªu Roboczego do spraw Makroekonomicznych, Zespoªu Roboczego do spraw Dostosowa«Prawnych oraz Zespoªu Roboczego do spraw Administracji Publicznej do zmiany w zakresie struktury administracji rz dowej dokonanej w drodze rozporz dzenia Rady Ministrów z dnia 27 listopada 2013 r. w sprawie utworzenia Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju oraz zniesienia Ministerstwa Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej (Dz. U. poz. 1390). 2. W dniu 9 czerwca 2014 r. odbyªo si pi tnaste posiedzenie Rady Koordynacyjnej, organu maj cego za zadanie wspóªprac z Peªnomocnikiem Rz du w zakresie monitorowania ewentualnych zagro»e«towarzysz cych procesowi przygotowa«do 5
2 DZIAŠANIA STRUKTURY ORGANIZACYJNEJ DS. WPROWADZENIA EURO wprowadzania euro przez Polsk, koordynowanie prac Zespoªów Roboczych i Grup Zadaniowych oraz dziaªa«przygotowawczych do wprowadzenia euro. Na posiedzeniu omówiono stan wypeªnienia larów integracji, ze szczególnym uwzgl dnieniem lara I (ukierunkowanie polityki gospodarczej Polski, jeszcze przed przyj ciem euro, na trwaªe wypeªnienie kryteriów konwergencji nominalnej ) i IV (ustabilizowanie sytuacji w stree euro, a w szczególno±ci jej wzmocnienie instytucjonalne). Podsumowano tak»e post py prac struktury, w szczególno±ci w zakresie projektów analitycznych. 3. W zwi zku z kontynuowaniem prac na obecnym etapie przygotowa«przez wybrane Zespoªy Robocze i Grupy Zadaniowe, dziaªania poszczególnych organów struktury organizacyjnej ró»niªy si w okresie sprawozdawczym pod wzgl dem intensywno±ci i charakteru. Celem dostosowania cz stotliwo±ci posiedze«organów struktury do charakteru prac, uchwaª Rady Koordynacyjnej zmieniono harmonogram posiedze«zespoªu Roboczego ds. Makroekonomicznych przyjmuj c,»e b d odbywa si one co najmniej raz w póªroczu. W okresie sprawozdawczym Zespóª Roboczy ds. Makroekonomicznych i Zespóª Roboczy ds. Dostosowa«Prawnych oraz Grupa Zadaniowa ds. Stabilno±ci Finansowej kontynuowaªy prace zwi zane z analizami w szczególno±ci w zakresie implikacji zmian instytucjonalnych w stree euro. Prace Zespoªu Roboczego ds. Makroekonomicznych koncentrowaªy si na aspektach zwi zanych z przygotowaniem gospodarki polskiej do uczestnictwa w stree euro (lar II strategii integracji). W ramach prac Zespoªu, Ministerstwo Finansów i Narodowy Bank Polski we wspóªpracy z Bankiem wiatowym realizuj projekty badawcze w zakresie analiz regulacji rynku produktów oraz konkurencyjno±ci polskiej gospodarki w kontek±cie przyszªego przyj cia wspólnej waluty. W okresie sprawozdawczym zako«czono prace nad analiz dotycz c rachunku obrotów bie» cych pt. Analysis of external sustainability and the nancial account in Poland. Wyniki ww. raportu przedstawiono na seminarium naukowym zorganizowanym w Ministerstwie Finansów. Grupa Zadaniowa ds. Stabilno±ci Finansowej prowadziªa dalsze analizy dotycz ce wpªywu dªugoterminowych procesów makro-nansowych na stabilno± gospodarki oraz kontynuowaªa analizy na temat mo»liwo±ci zwi kszania dªugoterminowego nansowania banków, szczególnie w zakresie wykorzystania dªugoterminowych dªu»nych papierów warto±ciowych. Grupa prowadzi tak»e modelow ocen skuteczno±ci potencjalnych narz dzi polityki makrostabilno±ciowej. Ponadto, w okresie sprawozdawczym Zespóª Roboczy ds. Administracji Publicznej we wspóªpracy z Zespoªem Roboczym ds. Dostosowa«Prawnych, Zespoªem Roboczym 6
3 ANALIZY ds. Ochrony Konsumentów oraz Zespoªem Roboczym ds. Strategii Komunikacyjnej kontynuowaª prace zwi zane ze sposobem zaokr glania kwot w administracji publicznej po wprowadzeniu euro. Pozostaªe gremia mi dzyinstytucjonalnej struktury ds. wprowadzenia euro nie odbywaªy w okresie sprawozdawczym posiedze«ze wzgl du na wykonanie dotychczasowych zada«zawartych w harmonogramach prac tych zespoªów (por. Sprawozdanie Peªnomocnika Rz du za okres od 1 pa¹dziernika 2012 r. do 31 marca 2013 r.). 3 Analizy W okresie sprawozdawczym Biuro Peªnomocnika Rz du kontynuowaªo prace analityczne i badawcze zwi zane z integracj Polski ze stref euro. Analizy wykonywane przez Biuro Peªnomocnika Rz du byªy na bie» co wykorzystywane w pracy Peªnomocnika Rz du, mi dzyinstytucjonalnej struktury organizacyjnej ds. wprowadzenia euro oraz w dziaªaniach informacyjno-edukacyjnych Peªnomocnika Rz du. 1. Na pocz tku ka»dego miesi ca Biuro Peªnomocnika Rz du publikowaªo Monitor konwergencji nominalnej, którego gªównym celem jest przedstawienie aktualnego stanu wypeªnienia przez Polsk i inne pa«stwa Unii Europejskiej kryteriów konwergencji nominalnej: skalnego, stabilno±ci cen, stóp procentowych oraz stabilno±ci kursu walutowego. Monitor zawiera m.in. szacunki Biura Peªnomocnika Rz du dotycz ce bie» cej warto±ci referencyjnej dla kryterium stabilno±ci cen i stóp procentowych wraz z odchyleniami poszczególnych pa«stw od tej warto±ci, kalendarz wydarze«zwi zanych z wypeªnianiem przez Polsk kryterium skalnego oraz bie» ce warto±ci miar zmienno±ci kursowej (m.in. ERV; z ang. exchange rate volatility). W konsekwencji opublikowania przez Komisj Europejsk i Europejski Bank Centralny Raportów o konwergencji w czerwcu br, pocz wszy od Monitora nr 6/2014 zmodykowany zostaª sposób analizy w zakresie kryteriów stabilno±ci cen oraz stóp procentowych. Zmiana ta dotyczyªa wariantowego prezentowania warto±ci referencyjnych dla ww. kryteriów, co jest zwi zane z dalszym wzrostem dyskrecjonalno±ci w zakresie stosowania kryteriów przez Komisj Europejsk i Europejski Bank Centralny. 2. W okresie obejmuj cym niniejsze sprawozdanie rozpocz to prace nad kolejnymi numerami Monitora Konwergencji Realnej oraz Monitora Opinii Publicznej. Efekty tych prac zostan opublikowane w serwisie internetowym Peªnomocnika Rz du w IV kwartale br. 7
3 ANALIZY 3. W okresie sprawozdawczym Biuro Peªnomocnika Rz du prowadziªo analizy oraz aktywnie uczestniczyªo w pracach zwi zanych z wypracowaniem stanowiska Polski w zakresie raportów o konwergencji, wypeªniania przez Litw kryteriów konwergencji, zmian instytucjonalnych w stree euro i Unii Europejskiej oraz stabilno±ci polskiego sektora nansowego. W ramach tych dziaªa«opiniowano dokumenty oraz przygotowywano analizy, notatki i wkªady do instrukcji i stanowisk. Wszystkie publikacje Biura Peªnomocnika Rz du wymienione w sprawozdaniu oraz sprawozdaniach Peªnomocnika Rz du za poprzednie okresy sprawozdawcze s dost pne na stronie internetowej www.euro.mf.gov.pl. 8
3 ANALIZY Zaª cznik: Aktywno± organów mi dzyinstytucjonalnej struktury ds. wprowadzenia euro w Polsce w okresie od 1 marca do 30 wrze±nia 2014 r. Organ struktury Terminy Frekwencja* posiedze«cz stotliwo± posiedze«w okresie sprawozdawczym Rada Koordynacyjna 9.06.2014 9/10 w 2013 r. nie rzadziej ni» raz w póªroczu, od stycznia 2014 r. nie rzadziej ni» raz w roku Zespóª Roboczy ds. Makro - ekonomicznych 30.05.2014 4/8 od stycznia 2013 r. do sierpnia 2014 r. nie rzadziej ni» raz w kwartale, od wrze±nia 2014 r. nie rzadziej ni» raz w póªroczu Zespóª Roboczy ds. Dostosowa«Prawnych Grupa Zadaniowa ds. Stabilno±ci Finansowej ** ** w okresie od lipca 2013 r. nie rzadziej ni» raz w póªroczu 8.07.2014 6/10 nie rzadziej ni» raz na póª roku * liczba osób na posiedzeniu z prawem gªosu / liczba osób wchodz cych w skªad Zespoªu Roboczego albo Grupy Zadaniowej ** W okresie obj tym niniejszym sprawozdaniem nie odbyªo si posiedzenie Zespoªu. Regulaminowe spotkania Zespoªu miaªy miejsce 14.01.2014 r. oraz 7.10.2014 r. 9