Gospodarka narzędziowa systemu Siemens NX Streszczenie W pracy pokazano sposób tworzenia aplikacji dla systemów CAD/CAM. W języku Java napisano program pełniący funkcję gospodarki narzędziowej dla systemu NX. Omówiono podstawowe zagadnienia dotyczące technologicznych baz danych oraz dokonano klasyfikacji narzędzi skrawających: frezów, wierteł. Słowa kluczowe: Technologiczne bazy danych, aplikacja, systemy CAD/CAM Wstęp W produkcji przemysłowej coraz większe znaczenie nabiera zwiększanie produktywności oraz jakość kształtowanych wyrobów. W procesie wytwarzania wybór odpowiedniego narzędzia oraz parametrów skrawania zasadniczo wpływa na szybkość oraz dokładność wykonywanych części. Dużego znaczenia nabiera szybki, optymalny dobór wcześniej wspomnianych czynników oraz elastyczne zarządzanie gospodarką narzędziową. Istotną rzeczą jest szybki płynny przepływ informacji, co skutkuje skróceniem czasu przygotowania produkcji. Współczesne narzędzia wyposażane są w nośniki informatyczne, umożliwiające ich identyfikacje jak również gromadzenie oraz przetwarzanie informacji dotyczących procesu obróbki. Mając odpowiednie oprogramowanie połączone z technologiczną bazą danych zakładu można szybko i skutecznie zarządzać gospodarką narzędziową przedsiębiorstwa. Nadal nie istnieje oprogramowanie pozwalające na łatwe wprowadzanie narzędzi do systemów wspomagających procesy obróbkowe, jak np. systemu NX. Obecnie dodawanie narzędzi, odbywa się wewnątrz programu co znacznie utrudnia pracę z programem. Rozwiązaniem tego problemu jest przedstawiona w pracy zewnętrzna aplikacja ułatwiająca dodawanie posiadanych narzędzi do omawianego systemu CAD/CAM. Stworzono aplikacje będącą gospodarką narzędziową systemu NX o nazwie Technolog. Dzięki niej programista uzyska szybki dostęp do narzędzi skrawających wraz z pełną ich specyfikacją. Znaczną część artykułu poświęcono przedstawieniu utworzonej aplikacji, która może zostać wykorzystana do zarządzania narzędziami skrawającymi w systemie CAD/CAM oraz wdrożona do przemysłu. 1. Technologiczne bazy danych Technologiczna baza danych (Technologic database - TechDB) jest zbiorem danych istniejący w okresie czasu, zorganizowanych w określonej strukturze przez system zarządzania bazą danych (SZDB, ang. DBMS - Database Management System), zawierających informacje związane z działalnością danej firmy, czy dziedzin jakie dana jednostka się zajmuje. Współczesne technologiczne bazy danych są bezcennym narzędziem przemysłu. Pozwalają na zbieranie, przetwarzania i analizę informacji. Dzięki zbiorowi danych w jednym miejscu, otrzymuje się możliwość unikania błędów oraz konieczności ciągłego ich powtarzania. Zaliczamy do nich głównie informacje o wykorzystywanych maszynach i narzędziach, strategie obróbcze oraz prędkości i posuwy. Jako że wiedza technologiczna jest w pewien sposób usystematyzowana w postaci wielu zestawień (narzędzia, maszyny, operacje, materiały), wymaga ona prawdziwej, dobrze przygotowanej technologicznej bazy danych. Przy jej wyborze uwzględnić należy wiele czynników. Jednym z nich jest właściwy dobór z odpowiednimi stop-
niami dostępu, umożliwiający ingerencję na określonym poziomie bezpieczeństwa dla zgromadzonych informacji. Technologiczne bazy danych muszą zapewniać bezpieczne przechowywanie informacji chroniąc gromadzone dane przed niepowołanym dostępem oraz uszkodzeniem. Biorąc pod uwagę ilość wdrożeń systemów CAD, CAM w firmach przemysłowych oraz uczelniach i szkołach technicznych, daje się zauważyć dominujące znaczenie technologicznych baz danych m.in. Catia, NX. Umożliwiają one szybki wgląd do zebranych informacji, pozwalają modelować, dokonywać obliczeń oraz analiz modelu 3D, programować obróbkę i tworzyć dokumentacje z przeprowadzonych działań. Pozwalają również na szybki wgląd do gromadzonych informacji, wykorzystują zawarte parametry do zadanych obliczeń, niejednokrotnie porównując otrzymane wyniki z wartościami wzorcowymi. 2. Zarządzanie narzędziami w systemie NX System NX jest zaawansowanym systemem CAD/CAM/CAE (Computer Aided Design, Computer Aided Manufacturing, Computer Aided Engineering) (Komputerowe Wspomaganie Projektowania, Komputerowe Wspomaganie Wytwarzania, Komputerowe Wspomaganie Prac Inżynierskich). Dostarcza on spójne, zintegrowane narzędzia do wspomagania prac na każdym etapie rozwoju produktu. Począwszy od wstępnej koncepcji poprzez jego projekt, weryfikację (cyfrowa symulacja) kończąc na etapie produkcji. Rozwijany jest on na nowej technologii, opartej o jądro systemowe Parasolid. Warto podkreślić, że również na tym samym jądrze pracuje konkurencyjny produkt dla NX oprogramowanie Solid Edge. NX jest solidnym i efektywnym narzędziem stanowiącym standard przemysłowy. Na dzień dzisiejszy najnowszą wersją jest NX6 i system ten jest ciągle rozwijany. Na środowisko CAM systemu NX składa się: Biblioteka narzędzi Biblioteka maszyn Biblioteka materiałów Biblioteka posuwów i prędkości obrotowych Zestaw postprocesorów Wzorce dokumentacji warsztatowej Wzorce części (template parts)
Rys. 1. Przykład projektu wykonany na potrzeby artykułu w systemie NX Przedstawiony na rys. 1 projekt utworzony został z 29 elementów, które wyszczególniono w poniższym zestawieniu (Rys. 2) Rys 2. Wykaz elementów wykonanego projektu w systemie NX W dalszej części pracy przedstawiono dwa możliwe sposoby zarządzania narzędziami w systemie NX, zawarte w bibliotece narzędzi. Pierwsza z metod polega na dodawaniu nowych narzędzi do programu z możliwością exportu do technologicznej bazy narzędziowej systemu NX. W tym celu należy uruchomić moduł do tworzenia narzędzi Create Tool z toolbara Insert. Typy dostępnych narzędzi zależą od wcześniej wybranego Template parts. NX narzędzia frezarskie jak i wertaskie, grupuje w swój ściśle określony sposób. Grupy narzędzi frezarskch systemu NX przedstawia tebla 1, natomiast grupy narzedzi wiertarskich zostały przedstawione w tabeli 2.
Ikona w systemie NX Ikona w systemie NX Tabela 1. Grupy narzędzi frezarskich systemu NX Kategoria narzędzi Kategoria narzędzi po tłumaczeniu na język polski w języku angielskim Frezy walcowo-czołowe End Mills Non-indexable Frezy z płytkami wieloostrzowymi Frezy kuliste Głowice frezarskie Frezy teowe Frezy baryłkowe Frezy 5-parametrowe Frezy 7-parametrowe Frezy 10-parametrowe Frezy do gwintów Frezy kształtowe End Mills Indexable Ball Mills Non-indexable Face Mills indexable T-Slot Mills Non-indexable Barrel Mills UG-5 Parameter Cutter UG-7 Parameter Cutter UG-10 Parameter Cutter Thread Mills Mill Form Tool Tabela 2. Grupy narzędzi wiertarskich systemu NX Kategoria narzędzi Kategoria narzędzi po tłumaczeniu na język polski w języku angielskim Wiertła kręte Twist Drill Wiertła na płytki wymienne Wiertła kręte długie Wiertła długie na płytki wymienne Wiertła rdzeniowe Nawiertaki długie Nawiertaki Wiertła z płytki wieloostrzowymi Pogłębiacze walcowe Pogłębiacze stożkowe Gwintowniki Rozwiertaki maszynowe Rozwiertaki stożkowe Wiertła stopniowe UG Wiertła Insert Drill Gun Drill Indexable Insert Drill Core Drill Spot Drill Center Drill Bore Counterbore Counter Sinking Tool Tap Chucking Reamer Taper Reamer Step Drill UG Drill Po wybraniu określonego przez nas typu narzędzia należy wprowadzić nazwę interesującej nas pozycji w pole Name, po czym akceptując wprowadzone parametry przyciskiem OK ukazuje się nam jedno z okien wprowadzania informacji na temat wybranej pozycji. Różnica pomiędzy oknami spowodowana jest parametrami oraz wyglądem wybranego typu freza lub wiertła. Po wypełnieniu wymaganych pól, zaakceptowanie narzędzia następuje przyciskiem OK.. Jeżeli natomiast chcemy, aby dane narzędzie zostało przechowane do więcej niż jednego programu, powinniśmy je eksportować do Technologicznej Bazy
Danych Narzędzi programu NX, poprzez wybranie ikony umieszczonej w pasku Library zakładki Tool Druga z metod polega na wybraniu potrzebnego do pracy narzędzia z bazy narzędziowej systemu NX. W oknie Create Tool (Rys. 3), należy wybrać ikonę Transfer z bazy danych, kolejno zatwierdzając przyciskiem OK. Rys. 3. Wybór narzędzia z bazy danych systemu NX W uruchomionym oknie Library Class Selection wybieramy grupę narzędzi, która nas interesuje. Następnie w zależności od wprowadzonych parametrów, zatwierdzenie przyciskiem OK, wyświetli narzędzia które spełniają nasze wymagania. Jeżeli chcemy wybrać narzędzie ręcznie z wszystkich dostępnych, pozostawiamy pola puste i klikamy OK, po czym z listy dostępnych narzędzi wybieramy interesującą nas pozycję. Narzędzie zostanie dodane do programu po podwójnym kliknięciu w jego nazwę. Dostępne w oprogramowaniu NX, przedstawione powyżej metody, nie pozwalają w pełni zarządzać gospodarką narzędziową. Problem pojawia się w przypadku, kiedy z narzędzi korzystają dwie lub więcej komórki organizacyjne. Dlatego też szukano możliwości stworzenia programu pozwalającego łatwo i bezpiecznie pobierać (za pomocą drugiej z metod) narzędzia z dostosowanej do potrzeb użytkownika bazy narzędziowej. 3. Tworzenie aplikacji narzędziowej Technolog Stworzenie aplikacji, mogącej zarządzać technologiczną, narzędziową bazą systemu NX, wymagało dotarcia do plików z informacjami o narzędziach oraz ich strukturą budowy. Metodą prób i błędów oraz doświadczeniem, ukierunkowano się na poszukiwanie pojedynczego pliku, zawierającego informacje na temat narzędzi. System NX przechowuje dane związane z opisywanym tematem w plikach o rozszerzeniu *.dat. Informacje o narzędziach, w zależności od jednostek w jakich zostały zapisane, system przechowuje w różnych folderach. Ich nazwy związane są z jednostkami metrycznymi (metric) oraz calowymi (english). Pliki jednostek metrycznych przechowywane są w katalogu: \UGS\NX6.0\MACH\resource\library\tool\metric Ścieżka dostępu uzależniona jest od wybranego podczas instalacji katalogu. Najczęściej jest to katalog domyślny w formie: C:\Program Files\UGS\NX 6.0\MACH\resource\library\tool\metric Baza narzędzi zapisana jest w pliku tool_database.dat. Można go edytować w bardzo łatwy sposób np. za pomocą notatnika. Struktura pliku pozawala na dodawa-
nie oraz edycję narzędzi pod warunkiem zachowania określonych form. Każda grupa narzędzi rozpoznawana jest dzięki przypisanym jej charakterystycznym parametrom. Kluczową rolę odgrywają kolumny od 3 do 6. Określają one przyporządkowanie narzędzia do ściśle określonej grupy. Tabela 3. Przykładowy wypis grup i podgrup narzędzi systemu NX dla frezów oraz wierteł T Lib Type ST Lib Subtype UGT UG Type UGST Subtype ---- ----------- --- --------------------------------- ------ -------------- --------- ----------------- 02 Milling 01 End Mills Non-indexable 01 01 5 Parameter 02 Milling 02 End Mills Indexable 01 01 5 Parameter 02 Milling 03 Ball Mills Non-indexable 01 04 Ball 03 Drilling 01 Twist Drills 02 00 Standard 03 Drilling 03 Core Drills 02 00 Standard 03 Drilling 21 Spot Drills 02 04 Spot Drill Dzięki kolumnom system rozpoznaje i przyporządkowuje określone nadrzędzie pożądanej grupie. Każda grupa narzędzi ma swoją podgrupę, której zostały przypisane określone numery. Dane narzędziowe wprowadzane są do pliku w określonej kolejności. System rozpoznaje poszczególne pola zliczając znaki które oddzielają poszczególne wartości. Przed każdą tabelą z danymi narzędzi umieszczane są skróty wpisane w poszczególne pola tabeli oraz ich tłumaczenie. Ważny jest zachowany określony format bloku danych. Rys. 4. Zrzut ekranu przykładu wprowadzonych danych w bazie danych systemu narzędziowego NX. Znając powyższe informacje oraz opisaną budowę i formę zapisu danych w pliku, pozostaje wybranie sposobu dopisywania danych. Pisząc program, zdecydowano się na stworzenie aplikacji będącej bazą danych opartą na języku MySQL.
Wszystkie informacje przechowywane są wewnątrz bazy. Oprócz danych dotyczących narzędzi, w bazie zostały zapisane informacje nazw kategorii bocznego menu oraz nazwy parametrów narzędzi. Cała baza zawiera 57 tabel. Nazwy tabel utworzone są w sposób sugerujący dane zawarte wewnątrz struktury. Rys. 5. Zrzut ekranowy widoku bazy danych MySQL programu Technolog 4. Narzędzia przydatne w tworzeniu aplikacji Technolog a) Java Java jest obiektowym interpretowanym językiem programowania stworzonym w firmie Sun Microsystems. Kod źródłowy jest kompilowany do kodu bajtowego, który musi być uruchamiany przez maszynę wirtualną Java. Omawiany język jest składniowo podobny do języka programowania C++, jednak nie posiada wskaźników, a obiekty utworzone przez programistę są automatycznie usuwane z pamięci, gdy nie są już używane. Zarządzaniem pamięcią zajmuje się specjalny wątek maszyny wirtualnej, tzw. garbage collector, czyli odśmiecacz. Start programów Java odbywa się za pomocą programu java, który uruchamia maszynę wirtualną i przekazuje mu podany w linii poleceń bajt kod programu Java: java jar program.jar lub gdy program występuje jako zestaw skompilowanych ale niespakowanych klas: java pakiet.program.main, gdzie pakiet.program.main jest klasą główną aplikacji. Dodatkowo często zachodzi potrzeba dołączenia dodatkowych bibliotek, które zwykle rozprowadzane są w postaci pliku *.jar (np. sterownik JDBC). Wtedy należy dodać do wywołania opcję cp określającą położenie pliku sterownika, np: java cp lib/sterownik.jar pakiet.program.main W wielu współczesnych systemach, dzięki przypisaniu rozszerzenia pliku do danego programu, możliwe jest uruchamianie aplikacji Java bezpośrednio, poprzez dwukrotne kliknięcie myszką na ikonie pliku. [1]
b) ECLIPSE IDE Eclipse jest zintegrowanym środowiskiem programistycznym do tworzenia aplikacji Java. Dzięki różnym wtyczkom rozszerzającym funkcjonalność Eclipse IDE (Integrated Development Environment), możliwe jest tworzenie oprogramowania w językach Java, C++, PHP, Ruby i innych. Eclipse jest oparte o bibliotekę SWT, która oferuje komponenty GUI (Graphical User Interface) dostosowane do systemu operacyjnego. Eclips wspomaga programistę w tworzeniu oprogramowania, jest projektem Open Source. Samo środowisko jest darmowe do wszystkich zastosowań. Obecna wersja środowiska ma numer 3.3 i jest oznaczona nazwą kodową Europa (nazwami kodowymi Eclipse a są księżyce Jowisza) [4]. c). JDBC API JDBC (Java Database Connectivity) to interfejs programistyczny do komunikacji z bazami danych z poziomu aplikacji Java. Platforma Java (JRE) zawiera JDBC API (Application Programming Interface) czyli interfejs do komunikacji z bazą danych. Aby aplikacja mogła łączyć się z bazą potrzebny jest sterownik obsługi bazy, który implementuje interfejs. Dzięki takiej konstrukcji, obsługa różnych baz danych z poziomu aplikacji Java odbywa się prawie jednakowo. Różnice tkwią w samych poleceniach SQL wydawanych bazie. Inną możliwością komunikacji z bazą jest interfejs ODBC (Open DataBase Connectivity). Wersja API sterownika JDBC oznacza wersję interfejsu dostępną w danej wersji środowiska Java. Wersja API 2.0 jest dostępna od wersji JRE 1.1, ver. API 3.0 od ver. JRE 1.4 natomiast w ver. JRE 1.6 jest już dostępna ver. 4.0 JDBC API [2]. Rozróżnia się 4 typy JDBC sterownika: 1. type 1 JDBC-ODBC Bridge wraz z biblioteką ODBC dla danej bazy danych, 2. type 2 częściowa implementacja sterownika JDBC w języku Java, sterownik wywołuje procedury z biblioteki dostępowej danej bazy danych, 3. type 3 całkowita implementacja sterownika w języku Java, jednak sterownik komunikuje się z bazą danych poprzez oprogramowanie pośredniczące, które może obsługiwać wiele typów baz danych, 4. type 4 sterownik taki jak typ 3, jednak komunikuje się bezpośrednio z serwerem baz danych, np. poprzez gniazda TCP. Aby otworzyć połączenie do bazy danych należy przekazać odpowiednie polecenie do metody DriverManager.getConnection(). Polecenie to jest zestandaryzowane i wygląda tak (na przykładzie bazy MySQL): jdbc:mysql://[host][,failoverhost...][:port]/[database] [?propertyname1][=propertyvalue1][&propertyname2][=propertyvalue2]... Nawiasy [ ] oznaczają parametry opcjonalne. Konkretny przykład: jdbc:mysql://localhost:3306/bazadanych?user=root&password=admin Dla sterownika JDBC-ODBC wygląda to nieco inaczej z tego powodu, że interfejs ten dostępny jest tylko lokalnie (na tej samej maszynie): jdbc:odbc:<data-source-name>[;<attribute-name>=<attribute-value>]*
Konkretny przykład: jdbc:odbc:mydb;uid=root;pwd=secret Poniżej przedstawiono skrótowo jak obsługiwać połączenie z bazą danych. String klasa = com.mysql.jdbc.driver ; String url = jdbc:mysql://localhost:3306/bazadanych +?user=root&password=admin ; String zapytanie = "SELECT * FROM " + nazwatabeli; // załadowanie sterownika Class.forName(klasa).newInstance(); // otwarcie połączenia conn = DriverManager.getConnection(url); query = conn.createstatement(); // zapytanie SQL ResultSet rs = query.executequery(zapytanie); // przeglądanie wszystkich wierszy while (rs.next()) { // tutaj operacje na wyniku, np: pobranie liczby z kolumny 1 String s = rs.getstring(1); } JDBC oferuje również klasy do odkrywania struktury bazy danych przy pomocy metadanych. Ponieważ sterownik zapewnia implementację tych klas, skutkuje to pobieraniem metadanych w jednakowy sposób (z drobnymi wyjątkami). Większość informacji można uzyskać wykorzystując metody dwóch klas [3]: java.sql.databasemetadata informacje o bazie danych, jej konfiguracji, tabelach, funkcjach, użytkownikach, sterowniku, java.sql.resultsetmetadata informacje o tabeli zwróconej przez zapytanie. 5. Narzędzia obróbkowe na przykładzie frezów i wierteł Tworzona aplikacja jest gospodarką narzędziową. Zawarte w niej narzędzia skupiają się w wokół dziedziny narzędzi skrawających obrotowych, do których zalicza się frezy oraz wiertła. Podział narzędzi został zsynchronizowany z gospodarką narzędziową systemu NX. Nazwy kategorii są zgodne z ogólnie przyjętym nazewnictwem przez firmy specjalizujące się w produkcji narzędzi obróbkowych. Nazewnictwo narzędzi obróbkowych nie jest ściśle uregulowane normami. Poszczególni producenci stosują swoje własne nazewnictwo dla określonych rodzajów wytwarzanych produktów. Główne kategorie zostają zachowane zgodnie z przyjętymi zasadami. Do lipca 2005 roku obowiązywała PN-ISO 11529-1 i PN-ISO 11529-2 określająca oznaczenie frezów. Jednak została ona wycofana bez zastąpienia. Natomiast zwracając uwagę na terminologię obowiązującą w dziedzinie narzędzi skrawających określana ona jest przez PN-93 M-01015 dotyczącą terminologii frezów oraz PN-93 M-01019 odnoszącą się do wierteł krętych. Powyższe normy określają rodzaje, podział, mocowanie oraz konstrukcję omawianych narzędzi. Wszystkie narzędzia skrawające można klasyfikować według bardzo wielu kryteriów: Podział wg sposobu skrawania Podział wg sposobu kształtowania Podział narzędzi wg kierunku pracy
Podział narzędzi wg liczy narzędzi skrawających Podział wg stopnia mechanizacji obróbki Podział wg sposobu mocowania części roboczej Podział wg rodzaju obróbki Podział wg ruchu głównego Podział wg rodzaju kształtowania powierzchni Podział wg budowy Podział wg sposobu doprowadzania chłodziwa Podział wg liczby zadań Podział wg kryterium naniesienia powłok ochronnych Podział wg stopnia rozpowszechnienia Podział wg możliwości wykonania dodatkowych ruchów Ponieważ istnieje bardzo duża różnorodność rozwiązań konstrukcyjnych, a ich liczba ciągle wzrasta, mogą być one klasyfikowane według wielu kryteriów. Rys. 6. Przykładowy podział klasyfikacji wierteł
Klasyfikacja frezów trzpieniowych wg PN-93/M-01015 Rys 7. Klasyfikacja frezów trzpieniowych wg PN-93/M-01015 Klasyfikacja frezów nasadzanych wg PN-93/M-01015 Rys. 8. Klasyfikacja frezów nasadzanych wg PN-93/M-01015
6. Praca z programem Technolog Program został napisany w języku Java i współpracującą z nim bazą danych MySQL, opartą na dwóch serwerach WAMPSERVR i Derby. Do aplikacji dodatkowo, utworzono instalator, pozwalający w prosty sposób umieścić program w posiadanym przez użytkownika systemie operacyjnym. Rys. 9. Startowe okno programu instalacyjnego Minimalne wymagania aplikacji to: Procesor (400 MHz lub więcej) System operacyjny: Microsoft Windows 2000/XP Pamięć 256 MB RAM (lub więcej) Napęd CD-ROM Wymagane miejsce na dysku 18 MB Zainstalowany sterownik Java Opis programu przedstawiono na podstawie głównego okna aplikacji. Rys. 10. Główne okno programu
Opis poszczególnych elementów: 1. Menu programu zawiera takie funkcje programu jak: Plik>>Importuj z XML pozwala na import parametrów z pliku XML Plik>>Eksport NX eksportuje parametry narzędzi z schowka do NX-a Plik>>Zakończ wyjście z aplikacji Ustawienia>>Katalog eksportu pozwala na ustawienie katalogu do którego ma być eksportowany plik z danymi zgromadzonymi w schowku Ustawienia>>Zapisz ustawienia-zatwierdzenie zmiany katalogu eksportu musi być potwierdzane przyciskiem Zapisz ustawienia Pomoc>>Pierwsze kroki Uruchomienie pomocy programu Pomoc>>O programie Wyświetla okno z informacja o programie 2. Narzędzia z wybranej kategorii wyświetla wszystkie narzędzia z wybranej kategorii wraz z parametrami: identyfikatora, nazwy, średnicy, długości, części roboczej, rodzaj obróbki i numerem katalogowym. Wybranie narzędzia z wyświetlonej listy pokazuje szczegółowe parametry w polu Szczegóły wskazanego narzędzia 3. Zdjęcie narzędzia wyświetla zdjęcie narzędzia lub dowolny inny plik zamieszczony przez użytkownika. Każde narzędzie może posiadać inny obrazek. 4. Rysunek techniczny pole wyświetlające stały rysunek z parametrami narzędzia. Rysunki przyporządkowane są dla całej kategorii danego narzędzia. 5. Inne parametry pole pozwalające na wprowadzanie dodatkowych parametrów, niż te zawarte w polu Szczegóły wskazanego narzędzia. Pola Materiały, Rodzaj obróbki, Typ obróbki, są polami wyboru. Natomiast pole Uwagi jest polem tekstowym i pozwala na wprowadzenie dowolnej notatki o długości do 1000 znaków. 6. Przyciski czynności: Dodaj nowe pozwala na dodanie nowego narzędzia do kategorii w której aktualnie znajduje sie użytkownik. Modyfikuj umożliwia modyfikację parametrów aktualnie wybranego narzędzia. Zapisz zmiany przycisk staje się aktywny, po wcześniejszej aktywacji jednego z przycisków: Dodaj nowe lub Modyfikuj. Służy do zapisania wykonanych modyfikacji w danym narzędziu. Do schowka Przycisk jest aktywny gdy jest możliwość dodania aktualnie przeglądanego narzędzia do schowka programu. Następnie schowek pozwala na wyeksportowanie narzędzi do programu NX. 7. Szczegóły wskazanego narzędzia pole wyświetla wszystkie parametry przypisane do danej grupy narzędzi. Poszczególne pola zostały posegregowane kolorami wg ważność pól. 8. Schowek przechowuje parametry narzędzi które maja zostać wyeksportowane. Narzędzia w schowku nie mogą się powtarzać program nie pozwoli na to automatycznie nie dodając duplikatu narzędzia. Schowek może zawierać dowolna, ilość narzędzi z wszystkich kategorii. 9. Przyciski czynności schowka: Usuń przycisk pozwalający na usunięcie jednej pozycji ze schowka. Eksportuj>>NX użycie ikonki powoduje wyeksportowanie wszystkich zebranych narzędzi ze schowka do pliku bazodanowego, odczytywanego przez sys-
tem Unnigraphics. Plik zostaje zapisany w katalogu określonym w ustawieniach programu (Ustawienia>>Katalog eksportu). Podstawowe pytania związane z opisywanym programem Technolog : Jak dodać nowe narzędzie? Aby dodać nowe narzędzie należy w pierwszej kolejności wybrać kategorię do której chcemy wprowadzić narzędzie. W tym celu klikamy w interesująca nas kategorię. Umieszczona ona jest w bocznym menu Kategorie narzędzi, po czym klikamy w przycisk Dodaj nowe. Po wprowadzeniu parametrów zatwierdzamy zmiany przyciskiem Zapisz zmiany. Jak zmodyfikować parametry narzędzia? Parametry narzędzi mogą być modyfikowane poprzez wybranie z kategorii konkretnego narzędzia i naciśnięcie klawisza Modyfikuj. Jak dodać zdjęcie do konkretnego narzędzia? Po wybraniu przycisku Modyfikuj, istnieje możliwość dodania integralnego zdjęcia dla każdego narzędzia. W tym celu wystarczy wybrać aktywny przycisk Dodaj i postępować wg wskazówek. Najważniejszymi zadaniami opisywanej aplikacji jest eksport parametrów do systemu NX. Równie ważny jest import parametrów do bazy z plików XML o określonej strukturze. W celu eksportu informacji o narzędziu do systemu NX, należy zamieścić je w schowku programu za pomocą przycisku Do schowka oraz zatwierdzić przyciskiem Eksport>>NX. Narzędzia wraz z parametrami zostaną wyeksportowane do pliku bazodanowego do wskazanej przez użytkownika lokalizacji. Aby dokonać importu parametrów narzędzia należy wybrać z menu Plik>>Importuj z XML, następnie wskazać plik XML z parametrami narzędzia, które mają być dodane do bazy programu. Importować można tylko jedno narzędzie z parametrami z jednego pliku XML. Integracja parametrów narzędzia pomiędzy plikiem a tworzonym programem, następuje dzięki parametrom opisującym poszczególne dane. Wypis parametrów przechowuje baza danych w tabeli nazwy, w kolumnie importxml. Rys. 11. Okno importu parametrów z pliku XML
Wnioski końcowe Proponowana aplikacja w pełni spełnia postawione założenia tj. przechowuje, zarządza oraz integruje parametry z technologiczną narzędziową bazą danych systemu NX. Stworzony program pozwala na zaprezentowanie możliwych, sposobów ingerencji w systemy CAD/CAM oraz przedstawia możliwości rozwoju techniki, oraz narzędzi programistycznych. Dzięki stworzonej aplikacji problem wymiany informacji oraz brak możliwości odzyskania danych podczas dokonywania ponownej instalacji systemu staje się rozwiązany. Uzyskano zamierzone cele, stworzono aplikację będącą gospodarką narzędziową dla systemu NX pozwalającą na import, zarządzanie oraz eksport parametrów narzędzi. Ułatwiono przepływ informacji pomiędzy użytkownikami, jak również stanowiskami pracy. Aplikacja Technolog został poddana testom związanym z poprawnym funkcjonowaniem programu. Program został wdrożony u 10 osób które używają systemu NX. Wyniki okazały się jak najbardziej pozytywne. Uzyskane opinie o programie informowały, że program ma prostotą obsługę i w łatwy sposób można poznać wszystkie możliwości jakie udostępnia. Nie wymaga on długiego czasu nauki. Wszelkie czynności wykonuje się w sposób intuicyjny, a rozmieszczenie okien pozwala na czytelne, proste poruszanie się pomiędzy funkcjami programu. Nie zanotowano błędów podczas przeszukiwania technologicznej bazy narzędziowej aplikacji. Narzędzia były w szybki sposób wyświetlane wraz ze swoimi parametrami. Sortowanie działało w poprawny sposób i pozwalało na szybkie znalezienie konkretnego narzędzia. Sam export narzędzi przebiegał bez żadnych przeszkód. Stworzona baza stanowi innowacyjny element dla systemów CAD/CAM. Napisana jest w formie pozwalającej na wykorzystanie jej w przemyśle. Literatura 1. Barteczko K., Java wykłady i ćwiczenia, Mikom, 2000. 2. Parsian M., JDBC Metadata, MySQL, and Oracle Recipes. A Problem-Solution Approach, Apress, 2006. 3. Parsian M., JDBC Metadata, MySQL, and Oracle Recipes. A Problem-Solution Approach, Apress, 2006. 4. Eclipse - an open development platform, http://www.eclipse.org/, 05.12.2008 THE TOOL ADMINISTRATION OF THE SYSTEM NX Summary This article shows the way of creating the application for systems CAD/CAM. The Programme fulfilling the function of the tool administration for the system NX was written in the language Java. Basic questions relating to the technological bases of the data were also talked over and the classification of tools cutting: milling, drilling. Key words: the Technological bases of the data, application, systems CAD/CAM