Przedmiotowy System Oceniania dla przedmiotu religia ( zgodny z podstawą programową) Sporządzony w oparciu o: Rozporządzenie MEN z dn. 21.03.2001 r. w sprawie warunków i sposobów oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz prowadzenia egzaminów i sprawdzianów w szkołach publicznych (Dz. U. Nr 29. poz. 323); Wewnątrz szkolny System Oceniania w Gimnazjum nr. 2 im. Jana Pawła II Instrukcja z dn. 03.08. 1990 r. wydana przez MEN dotycząca powrotu nauczania religii do szkoły; Rozporządzenie MEN z dn. 14.04.1992 r. w sprawie warunków i sposobu organizowania nauki religii w szkołach publicznych (Dz. U. z 1992 r. Nr 36, poz.155, zm. Dz. U. z 1993 r. Nr 83, poz. 39); Zarządzenie MEN z dn. 24.09.1992 r. w sprawie zasad oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów w szkołach publicznych dla dzieci i młodzieży oraz przeprowadzania egzaminów sprawdzających i klasyfikacyjnych; Rozporządzenie MEN z dn. 19.04.1999 r. w sprawie zasad oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów (Dz. U. z 1999 r. Nr 41, poz. 413); Rozporządzenie MEN z dn. 30.06.1999 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków i sposobie organizowania nauki w szkołach publicznych (Dz. U. z 1999 r. Nr 67, poz. 753); Nauczyciele: dr Bogusława Pulkowska mgr Włodzimierz Skórnicki 1
Na podstawie art. 22 ust. 2 pkt 4 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, z późn. zm.2)) zarządza się, co następuje: 1. W rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych (Dz. U. Nr 83, poz. 562) wprowadza się następujące zmiany: 1) w 20 po ust. 4 dodaje się ust. 4a w brzmieniu: 4a. Uczniowi, który uczęszczał na dodatkowe zajęcia edukacyjne lub religię albo etykę, do średniej ocen, o której mowa w ust. 4, wlicza się także roczne oceny klasyfikacyjne uzyskane z tych zajęć. ; 2) w 22 po ust. 2 dodaje się ust. 2a w brzmieniu: 2a. Uczniowi, który uczęszczał na dodatkowe zajęcia edukacyjne lub religię albo etykę, do średniej ocen, o której mowa w ust. 2, wlicza się także roczne oceny klasyfikacyjne uzyskane z tych zajęć.. Katechizacja nie może być tylko sprowadzona do nauczania, lecz trzeba ją widzieć jako jedno z głównych ogniw wychowania. Dlatego przy ocenianiu, obok wiadomości ucznia należy uwzględnić również oczekiwane postawy i sprawności moralne. Wyjątkowy charakter katechezy domaga się pewnych odmiennych, w porównaniu z przedmiotami szkolnymi, sposobów działania i oceniania. W katechezie szczególną uwagę kładzie się na: Pomoc uczniowi w zdobywaniu wiadomości i umiejętności wynikających z programu nauczania; Ustalenie kategorii celów i odpowiadających im poziomów wymagań; Wspieranie ucznia przez rozpoznawanie odpowiedniego poziomu wymagań; Wskazanie możliwości opanowania kolejnego, wyższego poziomu. Uwagi dotyczące ocen i klasyfikacji w katechezie: 2
1. Ocenianie osiągnięć edukacyjnych uczniów z religii odbywa się w ramach oceniania wewnątrzszkolnego. 2. Ocenianie wiadomości i umiejętności ucznia z religii ma na celu: a) systematyczne informowanie ucznia o poziomie jego osiągnięć edukacyjnych oraz o postępach w tym zakresie; b) udzielanie uczniowi pomocy w samodzielnym planowaniu jego rozwoju; c) motywowanie ucznia do dalszych postępów w nauce; d) dostarczenie rodzicom (prawnym opiekunom) i nauczycielom informacji o postępach, trudnościach w nauce oraz o specjalnych uzdolnieniach ucznia; 4. Ocena może mieć charakter: a) dydaktyczny wynika z programu nauczania b) społeczno wychowawczy - określa postawę i cechy osobowościowe ucznia oraz jego zaangażowanie 5. Ocena nie może spełniać funkcji represyjnej, powinna być wspierająca dla ucznia. 6. Nauczyciel wobec ucznia jest zobowiązany do przestrzegania zasady jawności w wystawianiu ocen. 7. Wystawianie ocen z odpowiedzi ustnej oraz odczytywanie ocen z prac pisemnych nie może być komentowane przez nauczyciela na forum klasy w sposób drażliwy dla ucznia. 8. Jedyną podstawą do wystawiania oceny śródrocznej i końcowej są kontrole uczniów prowadzone systematycznie i rozłożone równomiernie na cały okres nauki. 9. W przypadku religii ocenianie wewnątrzszkolne obejmuje: a) formułowanie przez nauczycieli religii wymagań edukacyjnych niezbędnych do uzyskania poszczególnych ocen śródrocznych i rocznych z tych zajęć; b) ocenianie bieżące i ustalanie ocen śródrocznych, według skali i w formach przyjętych w danej szkole; c) przeprowadzanie egzaminów klasyfikacyjnych d) oceny z religii są jawne dla ucznia i jego rodziców (prawnych opiekunów). 10.Nauczyciel religii jest obowiązany, na podstawie opinii publicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym publicznej poradni specjalistycznej, dostosować wymagania edukacyjne, do indywidualnych potrzeb psychofizycznych i edukacyjnych ucznia, u którego stwierdzono zaburzenia i odchylenia rozwojowe lub specyficzne trudności w uczeniu się, uniemożliwiające sprostanie tym wymaganiom. 3
11. Dostosowanie wymagań edukacyjnych do indywidualnych potrzeb psychofizycznych i edukacyjnych ucznia, u którego stwierdzono specyficzne trudności w uczeniu się, uniemożliwiające sprostanie tym wymaganiom, następuje także na podstawie opinii niepublicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym niepublicznej poradni specjalistycznej. 12. W przypadku ucznia posiadającego orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego albo indywidualnego nauczania dostosowanie wymagań edukacyjnych do indywidualnych potrzeb psychofizycznych i edukacyjnych ucznia może nastąpić na podstawie tego orzeczenia. 13. Pozytywną ocenę roczną z nauki religii może otrzymać ten uczeń, który w klasie programowo niższej został sklasyfikowany na pozytywną ocenę roczną. 14. Ocenę pozytywną z poprzedniego roku nauczania może uzyskać, o ile będzie uzupełniać braki w sposób uzgodniony z nauczycielem religii. W takim przypadku, przy ustalaniu ocen śródrocznych i rocznych, nauczyciel uwzględnia również te oceny bieżące, które uczeń uzyskał w wyniku uzupełniania braków. Gdy uzupełnienie braków nie jest możliwe, uczeń może być objęty nauką religii w kolejnym roku szkolnym, po przystąpieniu do egzaminu klasyfikacyjnego wyznaczonego przez dyrektora szkoły. 15. Egzamin klasyfikacyjny obejmuje te treści zawarte w programie nauczania, których uczeń nie realizował we wcześniejszym toku kształcenia. 16. Klasyfikacja śródroczna polega na okresowym podsumowaniu osiągnięć edukacyjnych ucznia z religii oraz ustaleniu według skali określonej w statucie szkoły oceny śródrocznej z tych zajęć. Klasyfikację śródroczną uczniów przeprowadza się w terminach określonych w statucie szkoły. 17. Klasyfikacja roczna, począwszy od klasy I szkoły podstawowej, polega na podsumowaniu osiągnięć edukacyjnych ucznia z religii w danym roku szkolnym oraz ustaleniu oceny rocznej. 18. Przed rocznym klasyfikacyjnym zebraniem plenarnym rady pedagogicznej nauczyciele religii są obowiązani poinformować ucznia i jego rodziców (prawnych opiekunów) o przewidywanej dla niego ocenie rocznej z religii, w terminie i formie określonych w statucie szkoły. 19. Uczeń może nie być klasyfikowany z religii, jeżeli brak jest podstaw do ustalenia oceny śródrocznej lub rocznej z powodu nieobecności ucznia na tych zajęciach przekraczającej połowę czasu przeznaczonego na religię w szkolnym planie nauczania. 4
20. Termin egzaminu klasyfikacyjnego z religii uzgadnia się z uczniem i jego rodzicami (prawnymi opiekunami). 21. Egzamin klasyfikacyjny z religii przeprowadza się w formie pisemnej i ustnej i przeprowadza nauczyciel religii w obecności innego nauczyciela religii wskazanego przez dyrektora szkoły. 22. W czasie egzaminu klasyfikacyjnego z religii mogą być obecni w charakterze obserwatorów rodzice (prawni opiekunowie) ucznia. 23. Z przeprowadzonego egzaminu klasyfikacyjnego z religii sporządza się protokół zawierający w szczególności: imiona i nazwiska członków komisji termin egzaminu klasyfikacyjnego; zadania (ćwiczenia) egzaminacyjne; wyniki egzaminu klasyfikacyjnego oraz uzyskane oceny. Do protokołu dołącza się pisemne prace ucznia i zwięzłą informację o ustnych odpowiedziach ucznia. Protokół stanowi załącznik do arkusza ocen ucznia. 24. W przypadku nieklasyfikowania ucznia z religii w dokumentacji przebiegu nauczania zamiast oceny wpisuje się nieklasyfikowany. 25. Fakt nieklasyfikowania ucznia z religii nie ma wpływu na promocję do klasy programowo wyższej ani na ukończenie szkoły. 26. Ustalona przez nauczyciela religii albo uzyskana w wyniku egzaminu klasyfikacyjnego ocena roczna z religii jest ostateczna. 27. Uczeń lub jego rodzice (prawni opiekunowie) mogą zgłosić zastrzeżenia do dyrektora szkoły, jeżeli uznają, że ocena roczna z religii została ustalona niezgodnie z zasadami dotyczącymi trybu ustalania tej oceny. Zastrzeżenia mogą być zgłoszone w terminie 7 dni od dnia zakończenia zajęć dydaktyczno-wychowawczych. 28. W przypadku stwierdzenia, że ocena roczna z religii została ustalona niezgodnie z zasadami dotyczącymi trybu ustalania tej oceny, dyrektor szkoły powołuje komisję, która przeprowadza sprawdzian wiadomości i umiejętności ucznia, w formie pisemnej i ustnej, oraz ustala ocenę roczną. 29. W skład komisji wchodzą: dyrektor szkoły albo nauczyciel zajmujący w tej szkole inne stanowisko kierownicze jako przewodniczący komisji, nauczyciel religii prowadzący zajęcia z religii, który ocenę ustalił, 5
jeden lub dwóch nauczycieli religii z danej lub innej szkoły tego samego typu, prowadzących zajęcia z religii. 30. Ustalona przez komisję ocena roczna z religii nie może być niższa od ustalonej wcześniej oceny. Ocena ustalona przez komisję jest ostateczna. 31. Z prac komisji sporządza się protokół zawierający w szczególności: skład komisji, termin sprawdzianu zadania (pytania) sprawdzające, wynik sprawdzianu oraz ustaloną ocenę; Protokół stanowi załącznik do arkusza ocen ucznia. 32. Do protokołu dołącza się pisemne prace ucznia i zwięzłą informację o ustnych odpowiedziach ucznia. 33. Uczeń, który z przyczyn usprawiedliwionych nie przystąpił w wyznaczonym terminie do sprawdzianu, może przystąpić do niego w dodatkowym terminie wyznaczonym przez dyrektora szkoły. 34. Uczeń, który nie uzyskał oceny rocznej z religii lub uzyskał roczną ocenę niedostateczną powinien uzupełnić braki w następnym roku szkolnym, w formach i terminie ustalonych przez nauczyciela religii. skali: Oceny klasyfikacyjne na koniec semestru i roku ustalono w stopniach według a) stopień celujący 6 b) stopień bardzo dobry 5 c) stopień dobry 4 d) stopień dostateczny 3 e) stopień dopuszczający 2 f) stopień niedostateczny 1 Oprócz ocen uczeń może otrzymywać + i - za aktywność na lekcji, drobne zadania lub materiały potrzebne na katechezę. Liczba plusów i minusów przeliczana jest na oceny: 5 plusów ocena bdb, 3 minusy ocena ndst 6
Sytuacje oceniania: 1. Sprawdziany pisemne przeprowadza się po bloku tematycznym, maja one być zapowiadane z tygodniowym wyprzedzeniem (wpis informujący do dziennika) i podaniem zakresu materiału. W ciągu dnia może być tylko jeden sprawdzian. 2. Przed rozpoczęciem sprawdzianu uczniowie muszą znać jego punktację lub procentowe kryteria: 0 30% ocena ndst. 31 50% ocena dop 51 70% ocena dst 71 90% ocena db powyżej 90% ocena bdb 3. Nauczyciel ocenia sprawdzian najdalej do 2 tygodni. 4. Uczeń, który nie pisał sprawdzianu i uczeń, który otrzymał ze sprawdzianu ocenę niedostateczną, ma obowiązek zaliczenia materiału w ciągu dwóch tygodni w formie ustalonej przez nauczyciela. 5. Poprawiona ocena niedostateczna nie może być skreślona, przy czym nauczyciel może uznać ocenę poprawioną za ostateczną. 6. Kartkówka obejmuje materiał z trzech ostatnich katechez, nie musi być zapowiadana i trwa 15 minut. 7. Poprawie nie podlegają oceny z kartkówek i odpowiedzi ustnych. 8. Uczeń, który otrzymał ocenę pozytywną nie może starać się o wyższy stopień z danego materiału. Zwalnia to ucznia tylko w wyjątkowych sytuacjach np. choroba. 9. Najważniejsze oceny to noty z prac pisemnych sprawdzianów oraz odpowiedzi ustnych, zdobywane w czasie kontroli indywidualnej i grupowej. 10. Na początku lekcji uczeń ma obowiązek zgłosić nie przygotowanie, brak zeszytu lub zadania 2x w semestrze bez ujemnych konsekwencji. 11. Wymagane są podczas jednego semestru trzy zadania pisemne, jako praca domowa. 12. Oceny za zeszyt, inne formy aktywności ucznia z ocenami wspomagającymi. 13. Uczeń i Rodzic (opiekun prawny) może otrzymać pisemne prace kontrolne do wglądu w szkole po wcześniejszym uzgodnieniu z nauczycielem prowadzącym. 7
14. Katecheta na początku roku szkolnego informuje ucznia o wymaganiach edukacyjnych wynikających z realizowanego programu. Kryteria oceniania: W procesie oceniania obowiązuje stosowanie zasady kumulowania wymagań (ocenę wyższą otrzymać może uczeń, który spełnia wszystkie wymagania przypisane ocenom niższym). Celujący: 1. Uczeń nie tylko spełnia wymagania na ocenę bardzo dobrą, ale posiada wiedzę wykraczającą poza program katechezy, wykazuje także szczególne zaangażowanie podczas większości zajęć. 2. Aktywnie uczestniczy w różnego rodzaju przedsięwzięciach katechetycznych. 3. Wyróżnia się postawą wyrażającą głęboki szacunek do przedmiotu, modlitwy oraz miejsc kultu. 4. Osiąga sukcesy w konkursach religijnych. Bardzo dobry: 1. Uczeń opanował pełny zakres wiedzy i umiejętności określonych programem katechezy i posiada pełną znajomość pacierza.. 2. Sprawnie posługuje się zdobytymi wiadomościami. 3. Chętnie uczestniczy w katechezie i wykazuje zainteresowanie przedmiotem. 4. Zachowuje szacunek dla świętych przedmiotów, miejsc i znaków religijnych. 5. Przejawia postawę apostolską, wyrażając na zewnątrz swoją wiarę. Dobry: 1. Uczeń opanował wiadomości i umiejętności, które pozwalają na rozumienie większości relacji między elementami wiedzy religijnej. 2. Dysponuje dobra umiejętnością zastosowania zdobytych wiadomości. 3. Postawa ucznia nie budzi zastrzeżeń. 4. Uzyskuje stałe dobre postępy podczas prowadzonych zajęć. 5. Nie zaniedbuje uczestnictwa w katechezie, do której stara się być przygotowany. 6. Uczestniczy w rekolekcjach szkolnych. 8
Dostateczny: 1. Dysponuje przeciętną wiedzą w zakresie materiału przewidzianego programem, w jego wiadomościach są luki. 2. Nie wykazuje większego zainteresowania przedmiotem. 3. Postawa ucznia na modlitwie budzi wiele zastrzeżeń 4. Nieregularnie uczęszcza na katechezę. 5. Wykonywanie zadań przez ucznia budzi zastrzeżenia. 6. Nie bierze udziału w życiu parafii. Dopuszczający: 1. Zdobyte wiadomości są niewystarczające na uzyskanie przez ucznia podstawowej wiedzy religijnej. 2. Proste zadania o niewielkim stopniu trudności rozwiązuje przy pomocy katechety. 3. Niechętnie bierze udział w katechezie i często ją opuszcza. 4. Wykazuje brak szacunku do modlitwy i Słowa Bożego. 5. Ma niestarannie prowadzony zeszyt. 6. Ma lekceważący stosunek do przedmiotu. Niedostateczny: 1. Nie spełnia wymagań na ocenę dopuszczającą. 2. Nie posiada znajomości podstawowych prawd wiary. 3. Odmawia wszelkiej współpracy. 4. Ma lekceważący stosunek do przedmiotu i modlitwy. 5. Brak zeszytu. Rezygnacja z uczestnictwa w katechezie Rezygnację z uczestniczenia w nauce religii składają rodzice (prawni opiekunowie) lub w przypadku ucznia pełnoletniego on sam, u dyrektora szkoły. Rezygnacja z uczestniczenia w zajęciach z religii może nastąpić w każdym czasie i traktowana jest jako zmiana oświadczenia, o której mowa w 1 ust. 2 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 kwietnia 1992 r. w sprawie warunków i sposobu organizowania nauki religii w publicznych przedszkolach i szkołach (Dz. U. Nr 36 poz. 155 ze zm.). 9
W przypadku zwolnienia ucznia z zajęć z religii na podstawie zmiany oświadczenia, o której mowa w ust. 1, uczniowi nie ustala się odpowiednio ocen śródrocznych i rocznych, a w dokumentacji przebiegu nauczania nie dokonuje się żadnych wpisów. 8. 1. W przypadku złożenia oświadczenia, o którym mowa w 1 ust. 2 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 kwietnia 1992 r. w sprawie warunków i sposobu organizowania nauki religii w publicznych przedszkolach i szkołach (Dz. U. Nr 36 poz. 155 ze zm.), w klasie programowo wyższej, uczeń jest objęty nauką religii. 10