Indianin reż. Ineke Houtman MATERIAŁY DYDAKTYCZNE DLA NAUCZYCIELI SPIS TREŚCI 1. Informacje o filmie. (str. 2) 2. Scenariusz lekcji. (str. 3) Temat: Nie każdy Steggerda musi mieć długie nogi. 3. Załącznik 1: Karta pracy. (str. 6) stowarzyszenie nowe horyzonty zamenhofa 1, 00-153 warszawa, tel. +48 22 530 66 40, fax +48 22 831 06 63, www.nhef.pl
INFORMACJE O FILMIE NOTA O FILMIE Tytuł oryginalny: De indiaan Kraj i rok produkcji: Holandia 2009 Reżyseria: Ineke Houtman Scenariusz: Nynke Klompmaker Występują: Matthias den Besten, Claire Lapadu, David Verbaas czas trwania: 66 minut STRESZCZENIE Koos chciałby wyglądać dokładnie tak, jak jego typowo holenderski ojciec, ale nie jest łatwe... Chłopiec pochodzi z Peru i został adoptowany jako niemowlę, dlatego wygląda zupełnie inaczej niż wszyscy wokoło ma ciemną karnację, jest niższy od rówieśników. Rodzice Kosa spodziewają się narodzin drugiego dziecka. Chłopiec martwi się, że jego brat lub siostra będzie do nich podobny. Bohater stara się, jeszcze przez narodzinami dziecka, upodobnić wyglądem do taty. Farbuje włosy na blond, aby być wyższym wisi na drzewie z ciężarkami u stóp. Wszystko to na nic Koos nadal nie jest zadowolony ze swojego wyglądu. Jego nastawienie zmienia się, gdy pewnego dnia spotyka na ulicy indiańskiego chłopca, który razem z ojcem i kuzynami gra na dziwnych instrumentach przed wejściem do supermarketu. Dzięki temu spotkaniu odkrywa, że on również ma indiańskie korzenie i nieco wbrew woli rodziców postanawia zrobić wszystko, by wyglądać i zachowywać się dokładnie tak, jak Indianie z Peru. 2
Opracowała: Paulina Krześniak SCENARIUSZ LEKCJI Temat: Nie każdy Steggerda musi mieć długie nogi. CELE LEKCJI rozwijanie w uczniach wrażliwości estetycznej przez kontakt ze sztuką filmową; zachęcenie uczniów do rozmowy na poruszane w filmie tematy (adopcja, poczucie odmienności dziecka urodzonego w innej części świata, zmiana, jaką wprowadzają narodziny młodszego rodzeństwa); rozwijanie w uczniach umiejętności pracy z mapą: lokalizowania na politycznej mapie świata wskazanych państw, w szczególności zaś kraju pochodzenia; kształcenie umiejętności wczuwania się w sytuację kogoś innego i odczytywania jego emocji; kształcenie umiejętności przedstawiania swoich poglądów; rozwijanie w uczniach umiejętności uważnego słuchania; rozwijanie wyobraźni. METODY I FORMY PRACY pogadanka, mapa myśli, karta pracy: ćwiczenie z mapą, ćwiczenie pisemne. ŚRODKI DYDAKTYCZNE CZAS 1. Indianin, reż. Ineke Houtman, Holandia 2009. 2. Karty pracy dla wszystkich uczniów. 1 godzina lekcyjna PRZEBIEG LEKCJI 1. Wprowadzenie: Nauczyciel przywołuje pierwsze słowa wypowiadane przez tytułowego bohatera filmu: Większość dzieci wychodzi z brzucha swojej mamy. Ja wyszedłem z samolotu i pyta uczniów, jak je rozumieją. Prowadzący nakierowuje dzieci na odpowiedź, że chłopiec jest Peruwiańczykiem, który jako niemowlę został adoptowany przez holenderską rodzinę Steggerda. Koos wraz ze Steggerdami przyleciał z Peru samolotem. 2. Karta pracy: Dzieci z pomocą nauczyciela zaznaczają na politycznej mapie świata Holandię, Peru oraz Polskę (polecenie 1 z karty pracy). Jeśli któreś dziecko urodziło się w innym kraju, nauczyciel pomaga mu odszukać go na mapie i prosi, aby także został on zaznaczony. 3
3. Pogadanka. Nauczyciel zwraca uwagę dzieci, że Peru i Holandia to kraje leżące bardzo daleko od siebie, na dwóch różnych kontynentach. Dzielą je tysiące kilometrów. Peru ma zupełnie inny klimat niż Holandia, inaczej wyglądają także mieszkańcy tych krajów. Prowadzący pyta: co różni Koosa od Steggerdów? (czarne włosy i ciemna karnacja, niski wzrost, fakt, że nie umie pływać) co chłopiec robi, żeby upodobnić się do swoich adopcyjnych rodziców? (z pomocą koleżanki Lisy farbuje włosy, zawiesza sobie ciężarki u stóp, żeby wydłużyć nogi) dzięki czemu Koos odkrywa, że jest Indianinem? (dzięki przypadkowo spotkanej grupie muzyków z Peru) Podsumowując to, co zostało powiedziane, nauczyciel podkreśla, że kryzys tożsamości chłopca oraz jest niepokój potęgowany jest przez wiadomość o ciąży matki. Koos boi się, że rodzice, którzy długo nie mogli mieć dziecka, pod wpływem jego narodzin przestaną kochać swojego adoptowanego syna. Rozmowy Steggerdów o szczęściu, jakie ich niespodziewanie spotkało, czy o tym, do kogo podobne będzie dziecko, sprawiają, że Koos coraz bardziej odsuwa się od rodziców. Jednocześnie coraz częściej odwiedza muzyków z Peru i zaprzyjaźnia się z jednym z nich swoim rówieśnikiem. Chłopiec zaczyna się interesować krajem swojego pochodzenia. 4. Mapa myśli: Nauczyciel pyta dzieci, co Koos mógł czuć w omawianym wcześniej momencie, kiedy odkrył, że jest Indianinem i dowiedział się, że będzie mieć rodzeństwo. Propozycje dzieci zapisywane są na tablicy w postaci mapy myśli. Co mógł czuć Koos? Możliwe propozycje uczniów: niepokój, zazdrość, zaciekawienie, smutek, fascynacja, złość, osamotnienie, izolacja, tęsknota 5. Pogadanka: Nauczyciel pyta dzieci, czy imię Koos zostało tytułowemu bohaterowi nadane w Peru, czy też w Holandii? Ważne jest, aby powiedziane zostało, że Koos to imię holenderskie. W Peru imię nadaje się dziecku dopiero po kilku latach tak, by do niego pasowało. Aby Koos mógł poznać swoje peruwiańskie imię, jeden z przyjezdnych muzyków daje mu spełniającą życzenia laleczkę Ekeko. 6. Karta pracy: Prowadzący pyta dzieci, o co każde z nich poprosiłoby laleczkę Ekeko, gdyby ją miało. Uczniowie proszeni są o wykonanie polecenia 2 z kart pracy. Wybrani lub chętni uczniowie czytają swoje odpowiedzi. 7. Dyskusja: Aby być prawdziwym Indianinem, Koos przechodzi liczne trudne próby. Staje się dzięki temu bardziej pewny siebie. Gdy zbliża się czas porodu, chłopiec postanawia wyruszyć do Peru. W tym celu wypływa łodzią na jezioro. Nauczyciel zadaje uczniom pytanie, czy jest to ich zdaniem rozsądne. Warto zachęcać dzieci do dyskusji i formułowania własnych sądów, np. nie było to rozsądne, bo Koos nie miał szans dopłynąć do Peru, naraził się natomiast na niebezpieczeństwo 4
nie było to rozsądne, ale można zrozumieć, dlaczego tak postąpił: chciał poznać kraj swoich przodków, czuł się niekochany przez Steggerdów 8. Karta pracy: Szczęściem w nieszczęściu jest to, że kiedy Koos wpada do wody, dziwnym trafem znajduje w niej kryjący jego peruwiańskie imię rulon, po który wcześniej nie miał odwagi zanurkować. Jest to imię Jaku. Nie dowiadujemy się z filmu, jakie jest jego znaczenie, ale warto się zastanowić i zaproponować własne znaczenie imienia. Uczniowie proszeni są o wykonanie polecenia 3 z kart pracy. 9. Podsumowanie: Nauczyciel zamyka wszystkie otwarte podczas lekcji wątki. Warto w tym miejscu zwrócić uwagę, że Jaku wydaje się imieniem podobnym do imienia Jakobus, które nosi pan Steggerda. Ojciec mówi o tym chłopcu pod koniec filmu i jest to tylko przypieczętowaniem rodzinnych relacji, które łączą Koosa/Jaku ze Steggerdami niezależnie od tego, że w ich żyłach płynie inna krew. PRACA DOMOWA Znajdź informacje o swoich przodkach. Zapisz wszystko, czego dowiedziałeś się o swoim najdawniejszym przodku.. 5
Załącznik 1: Karta pracy Zadanie 1. Zaznacz na mapie świata Holandię, w której mieszka rodzina Steggerda, oraz Peru, skąd pochodzi mały Koos. Zaznacz także kraj, w którym mieszkasz i kraj, w którym się urodziłeś(-aś). Czy to ten sam kraj? Zadanie 2. Gdybyś mógł/mogła, o co poprosiłbyś/poprosiłabyś laleczkę Ekeko? Wypisz kilka próśb. Zadanie 3. Jak myślisz, jakie znaczenie może mieć imię Jaku? Zapisz swoją propozycję. Ekeko......... 6