Produkcja żywca drobiowego Spis treści 1. Ogólne omówienie branży... 1 2. Ogólna informacja o rynku polskim... 2 3. Ogólna informacja o rynku Unii Europejskiej... 4 4. Przepisy dotyczące rynku drobiu... 6 5. Bezpośrednie skutki akcesji... 6 6. Spodziewane efekty rynkowe... 8 7. Podstawy prawne... 10 8. Bibliografia... 10 9. Ważne organizacje... 11 1. Ogólne omówienie branży 1.1 Definicja i charakterystyka sektora drobiarskiego Produkty drobiarskie powstają w dziale produkcji zwierzęcej drobiarstwo, który dzieli się na dwa główne kierunki: nieśny i mięsny. Kierunek mięsny dostarcza na rynek żywiec rzeźny pochodzący z chowu towarowego brojlerów kurzych, kaczych i indyczych oraz drobiu wyrośniętego, a także z selekcji stad produkcyjnych mięsnych i nieśnych. Podstawowymi produktami uboju żywca drobiowego są: mięso oraz jadalne podroby. Sektor drobiarski charakteryzuje się szybkim, w relacji do innych gałęzi produkcji zwierzęcej, postępem genetycznym, technologicznym i żywieniowym. Umożliwiło to przejście w produkcji drobiu od drobnoto warowego gospodarstwa rolnego do wyspecjalizowanej fermy typu przemysłowego o intensywnym systemie produkcji. Jedynie w przypadku gęsi, których skala nieśności jest zbyt mała, chów odbywa się jeszcze najczęściej w systemach ekstensywnych. 1
1.2. Charakterystyka drobiarstwa w Polsce W Polsce obowiązuje dwustopniowy system reprodukcji, obejmujący oprócz ferm zarodowych zakłady wylęgo we ferm stad prarodzicielskich (reprodukcja pierwszego stopnia) i rodzicielskich (reprodukcja drugiego stopnia). Ponadto na strukturę podmiotową polskiego drobiarstwa składają się: fermy stad rodzicielskich, zakłady wylęgowe piskląt towarowych, fermy produkujące żywiec drobiowy oraz ubojnie i przetwórnie drobiu. W zapleczu surowcowym produkcji drobiu działa ok. 350 ferm dostarczających jaja wylęgowe do ok. 250 wylęgarni piskląt towarowych. Wśród tych wylęgarni ponad 90% stanowią jednostki prywatne. Więcej niż połowa z nich posiada zdolności wylęgowe przekraczające 1 mln sztuk. W 2003 r. w celu uzyskania piskląt użytkowych, nałożono ponad 625 mln sztuk jaj wylęgowych drobiu. Liczba wylężonych piskląt wyniosła 552,5 mln sztuk, w tym 527,3 mln sztuk piskląt kurzych (95%). Przeciętna wydajność wylęgów (uzysk piskląt do liczby nałożonych jaj wylęgowych) kształtowała się więc na poziomie ok. 88%. Produkcja brojlerów kurzych rozmieszczona jest względnie równomiernie na terenie całego kraju. Natomiast w produkcji pozostałych gatunków drobiu wyodrębnić można koncentrację w niektórych rejonach. W przypadku indyków dominujące znaczenie ma region północno wschodni (Olsztyn, Iława), który dostarcza łącznie ok. dwóch trzecich ogólnej krajowej podaży żywca indyczego. Od kilku lat obserwuje się jednak wyraźną tendencję rozwoju chowu i ubojów indyków na zachodzie Polski. Obszar dawnego województwa zielonogórskiego, gorzowskiego i poznańskiego stał się drugim, choć nadal jeszcze znacznie mniejszym centrum produkcji indyków w Polsce. Produkcja gęsi skoncentrowana jest głównie w regionie północno wschodnim (Białostocczyzna i Suwalszczyzna). Produkcja fermowa żywca rzeźnego prowadzona jest w ok. 6 tys. kurników. Podstawową jednostką produkcyjną jest kurnik o powierzchni ok. 1 tys. m 2. W ciągu roku uzyskuje się z niego ok. 180 ton żywca kurcząt brojlerów. Zaplecze surowcowe przemysłu drobiarskiego charakteryzuje się rozdrobnioną strukturą podmiotową. Ok. 70% żywca rzeźne go pochodzi bowiem z ferm dysponujących 1 lub 2 kurnikami. W 2003 r. ogólna wielkość fermowej produkcji żywca drobiowego wyniosła według nieostatecznych jeszcze danych ok. 1,17 mln ton i była o 13,5% większa niż przed rokiem. Produkcja żywca drobiowego 2. Ogólna informacja o rynku polskim W Polsce rynek drobiarski składa się z dwóch segmentów. Pierwszy obejmuje drób grzebiący kurczęta i indyki. Drugi drób wodny gęsi i kaczki. O wzroście produkcji drobiu grzebiącego decyduje przede wszystkim rozwój spożycia. Od ponad dziesięciu lat postępuje systematyczny wzrost spożycia mięsa drobiowego. Równocześnie zwiększa się jego udział w ogólnej konsumpcji mięsa. W początkach lat 90 tych udział ten wynosił ok. 11%, natomiast w 2003 r. już ok. 31%. Obecnie w Polsce spożycie drobiu w przeliczeniu na 1 mieszkańca wynosi ok. 21 kg rocznie, podczas gdy w USA ok. 43 kg, a w Unii Europejskiej średnio ok. 23 kg. Przewiduje się, że spożycie drobiu w Polsce będzie nadal rosło, jednak już nie tak dynamicznie jak w ostatnich latach. Tradycyjnie dominująca na polskim rynku mięsnym wieprzowina traci swą pozycję na rzecz drobiu. Szczególnie dotyczy to mięsa kulinarnego. W początkach bieżącego dziesięciolecia pojawił się nowy czynnik sprzyjający 2
wzrostowi konsumpcji drobiu, a mianowicie zagrożenie związane z chorobą BSE. Powoduje to bowiem redukcję popytu na wołowinę. Jednak w Polsce spożycie wołowiny jest bardzo niskie i wynosi ok. 5 kg na 1 mieszkańca rocznie. Stąd dalsza substytucja wołowiny mięsem drobiowym będzie ograniczona. Drób wodny produkowany jest głównie na eksport. Spożycie krajowe ma tu znaczenie niewielkie i raczej regionalne. O rozwoju produkcji decyduje przede wszystkim możliwość eksportu na rynek niemiecki, tzn. chłonność tego rynku i poziom uzyskiwanych tam cen. Relatywnie dobre perspektywy na jednolitym rynku europejskim rysują się dla polskich producentów i eksporterów gęsi. Ich produkcja zwiększa się od dwóch lat. W 2003 r. wzrosła niemal o 20% w porównaniu z rokiem poprzednim. Znaczący rozwój rynku drobiarskiego, jaki rozpoczął się w 1994 r. spowodowany był przez silny spadek podaży wieprzowiny i lepszą ochronę przed importem. Wywołało to trwałe wzrostowe tendencje w produkcji drobiu. Najkorzystniejszym dla drobiarstwa okresem były lata 1994 1997. Przeciętne roczne przyrosty produkcji żywca drobiowego wynosiły wówczas ponad 20%. W 2003 r. produkcja ta wyniosła ok. 1 228 tys. ton i była o 8% większa niż w 2002 r. i o 136% większa niż w 1995 r. Szczególnie silną dynamikę wzrostu wykazywała produkcja indyków. W 2003 r. była ona niemal 4 krotnie większa niż w 1995 r. Jednakże i w tym przypadku dynamika wzrostu ulega osłabieniu. W 2003 r., w porównaniu z rokiem 2002, produkcja indyków wzrosła już tylko o ok. 3%. Polski rynek drobiarski nie podlega żadnej formie interwencji państwowej. Nie stosuje się tu dopłat do produkcji, prywatnego składowania ani innych form wspierania producentów. Wręcz przeciwnie, w związku z nadmierną podażą drobiu na rynku krajowym i utrzymywaniem się cen na relatywnie niskim poziomie od pewnego czasu nie są udzielane preferencyjne kredyty na budowę nowych obiektów produkcyjnych, których celem byłoby zwiększenie produkcji żywca drobiowego. Tabela 1 Produkcja żywca drobiowego (tys. ton żywca) Źródło: Szacunki własne na podstawie danych KRD IG oraz GUS *) Dane nieostateczne **) Prognoza z marca 2004 r. Ogólna informacja o rynku polskim 3
Produkcja żywca drobiowego 3. Ogólna informacja o rynku Unii Europejskiej Wspólną organizację rynku drobiu wprowadzono we Wspólnocie Europejskiej w 1967 r. W następnych latach ulegała ona modyfikacjom. W obecnej postaci wspólny rynek mięsa drobiowego funkcjonuje od 1975 r. Podstawą prawną jego organizacji jest Rozporządzenie Rady 2777/75 z 29 października 1975 r. oraz Rozpo rządzenie Komisji nr 1372/95. Regulacje zawarte w tych dokumentach nie przewidują stosowania na rynku wewnętrznym Unii Europejskiej bezpośredniej interwencji w postaci zakupów rządowych ani też gwarantowa nych cen minimalnych żywca drobiowego. Wynika to z faktu, że produkcja drobiarska oparta jest na wykorzystaniu pasz treściwych, głównie zbóż. Tym samym regulacje WPR dotyczące wewnętrznego rynku zbożowego Unii Europejskiej w istotny sposób wpływają na funkcjonowanie rynku drobiu. Wraz z wprowadzo nymi mechanizmami ochrony zewnętrznej pozwala to na względnie stabilne funkcjonowanie tegoż rynku, co jest jednym z podstawowych celów WPR. Jednak bezpośrednia odpowiedzialność za utrzymanie równowagi na rynku żywca i mięsa drobiowego spoczywa na samych producentach drobiu. Instytucją zajmującą się tworzeniem i koordynacją polityki na rynku mięsa drobiowego na szczeblu unijnym jest Komitet Zarządzający Rynkiem Drobiu i Jaj. Zasiadają w nim przedstawiciele wszystkich krajów członkowskich. W podejmowaniu decyzji stosowana jest ważona procedura większościowa. Siedzibą Komitetu jest Bruksela. Posie dzenia w trybie zwyczajnym odbywają się raz w miesiącu od maja swego przedstawiciela ma prawo powoływać także Polska. Unia Europejska wytwarza ok. 12% światowej produkcji mięsa drobiowego (ponad 9 mln ton). Po rozszerzeniu proporcja ta zwiększy się do ok. 14,5%. W ugrupowaniu znajdują się zarówno najwięksi producenci jak i konsumenci artykułów drobiarskich w Europie. Jako całość, Wspólnota jest w pełni samowystarczalna w produkcji mięsa drobiowego, stopień tej samowystarczalności utrzymuje się na poziomie ok. 104%. Po rozszerzeniu UE samowystarczalność zwiększy się do ok. 106%. Z analizy bilansu mięsa drobiowego sporządzonego dla całej Unii Europejskiej wynika, że produkcja łączna w 15 państwach członkowskich wyniosła w 2003 roku ok. 8,94 mln ton. Konsumpcja mięsa drobiowego w przeliczeniu na 1 mieszkańca wyniosła 22,5 kg i była o 5% większa niż w 1998 r. Eksport wyniósł w 2003 r. ok. 1 mln ton, co stanowiło ponad 11% produkcji. Staje się on coraz ważniejszym czynnikiem warunkującym tempo przyrostu produkcji drobiu w krajach Wspólnoty. Równocześnie kraje te dążą do względnej stabilizacji importu mięsa drobiowego, który stanowi konkurencję dla produkcji rodzimej. Import w 2003 r. roku kształtował się na poziomie ok. 0,7 mln ton, tj. ok. 8% wielkości krajowego spożycia. Większe znaczenie importu w 2003 r. spowodowane było wybuchem epidemii ptasiej grypy w Holandii, Belgii i w Niemczech. Spowodowało to konieczność wybicia i zniszczenia dużej liczby ptactwa oraz ograniczenia obrotów wewnętrznych UE z krajami dotkniętymi epidemią. W konsekwencji wystąpił okresowy niedobór podaży żywca drobiowego. Dotyczyło to szczególnie kurcząt. 4
Tabela 2 Bilans mięsa drobiowego w Unii Europejskiej (15), w tys. ton Źródło: ZMP, EUROSTAT. 2003 rok * Prognoza Komisji Europejskiej z czerwca 2003 r. W produkcji drobiu w Unii Europejskiej największy i jednocześnie najbardziej stabilny udział zajmują kurczęta brojlery. Stanowią one ok. 70% w ogólnej produkcji mięsa drobiowego we Wspólnocie. Drugą pozycję zajmują indyki. Ich udział w ogólnej produkcji drobiu wynosi obecnie 21% (w 1995 roku 20%). Kaczki stanowią ok. 4% w unijnej produkcji drobiu. Do największych producentów mięsa drobiowego w Unii Europejskiej należą: Francja (ok. 2,2 mln ton), Wielka Brytania (ok. 1,6 mln ton), Włochy (ok. 1,2 mln ton) oraz Hiszpania i Niemcy (po ok. 1 mln ton). Wśród największych konsumentów mięsa drobiowego we Wspólnocie należy wymienić Irlandię (35 kg na 1 mieszkańca), Wielką Brytanię (30 kg), Portugalię (31,5 kg), Hiszpanię (26 kg) i Francję (25,5 kg). Najniższe spożycie mięsa drobiowego występuje w Szwecji ok. 14,5 kg na 1 mieszkańca rocznie. Przeciętny poziom spożycia mięsa drobiu w całej Unii Europejskiej wynosi ok. 23 kg rocznie, tzn. jest o 15 16% większy niż w Polsce. W 2003 r. rynek drobiarski w UE pozostawał pod silnym wpływem epidemii ptasiej grypy, która wystąpiła głównie w Holandii, Belgii i Niemczech. W walce z tą chorobą wybito kilkadziesiąt milionów ptaków. Drugim ważnym czynnikiem były szczególnie wysokie temperatury w okresie po połowie sierpnia, szczególnie we Francji. Spowodowało to upadki ok. 2 milionów sztuk kurcząt i indyków. Upały i towarzysząca im susza niekorzystnie wpłynęły na zbiory zbóż, co z kolei znalazło odzwierciedlenie we wzroście cen pasz. Konse kwencją opisanej sytuacji była ograniczona podaż drobiu w UE, zwiększony znacząco import i zredukowany eksport do krajów trzecich. Straty finansowe unijnego sektora drobiarskiego szacuje się na ok. 750 mln euro. Wspólnota będzie partycypować w wydatkach poniesionych na likwidację zarażonych stad, ale tylko do 50% tych wydatków. Mimo intensywnej odbudowy pogłowia w krajach dotkniętych w 2003 r. ptasią grypą przewi duje się, że produkcja żywca drobiowego w 2004 r. będzie tam jeszcze o ok. 25% mniejsza niż w 2002 r., tj. w okresie sprzed wybuchu epidemii. W Holandii wprowadzony został okresowy zakaz chowu żywca drobiowego w systemie wolnowybiegowym, aby ograniczyć możliwość kontaktu drobiu z dzikim ptactwem, które może być nosicielem wirusów ptasiej grypy. Zakaz obowiązuje do końca kwietnia 2004 r. Ogólna informacja o rynku UE 5
4. Przepisy dotyczące rynku drobiu Regulacje dotyczące producentów żywca Kryteria produkcyjne na rynku drobiarskim wynikają przede wszystkim z zasad dobrej praktyki produkcyjnej i higienicznej. Dotyczą one przepisów weterynaryjnych oraz parametrów określających stopień zagęszczenia ptaków na danej powierzchni, ich minimalny dostęp do poideł i karmideł oraz otwartych strumieni powietrza, rodzaj stosowanych pasz a także wiek uboju. Producent drobiu musi posiadać numer identyfikacyjny i być zarejestrowany w odpowiednim dla danego kraju urzędzie nadzoru. Jest on zobowiązany do prowadzenia rejestrów obejmujących następujące dane: liczbę hodowanych ptaków w każdej formie wychowu, liczbę sprzedanych ptaków, odbiorców wraz z ich nazwą i adresem. Ponadto w przypadku tzw. produkcji markowej a także uwzględniającej zasady dobrostanu ptactwa, o których informowany jest konsument na etykiecie lub opakowaniu, niezbędne jest przestrzeganie szczegółowych zasad chowu, który może odbywać się w następujących systemach: ekstensywny chów ściółkowy, chów wybiegowy oraz wolierowy, tradycyjny chów z wybiegiem, tradycyjny chów bez ograniczeń. W latach 2003 i 2004 wprowadzono w życie szereg czasowo obowiązujących przepisów związanych z likwidacją zagrożeń związanych z epidemią ptasiej grypy, która w UE jest chorobą zwalczaną z urzędu. Dotyczyły one koniecznego uboju i likwidacji zagrożonych stad, dezynfekcji, kwarantanny itp. Produkcja żywca drobiowego 5. Bezpośrednie skutki akcesji Polska z roczną produkcją mięsa drobiowego rzędu 850 860 tys. ton staje się jednym z większych producentów drobiu w Unii Europejskiej (Francja ok. 2,5 mln ton, Wielka Brytania 1,5 mln ton, Włochy i Hiszpania po ok. 1 mln ton, Niemcy ok. 800 tys. ton, Holandia ok. 700 tys. ton). Przystąpienie do Wspólnoty wywołuje szereg skutków dla funkcjonowania polskiego rynku w kraju i w ramach samej rozszerzonej Wspólnoty. Skutki dla producentów żywca drobiowego Na rynku żywca drobiowego w Polsce występuje wielu rozproszonych sprzedawców (producentów) o różnej skali produkcji. Ich pozycja konkurencyjna jest znacznie zróżnicowana, a siła oddziaływania na rynek raczej niewielka. Decydują o tym następujące czynniki: producenci nie są zorganizowani, żywiec jest produktem masowym i mało zróżnicowanym, bardzo mała jest możliwość jego przetrzymania (przechowywania), produkcja odbywa się w powtarzalnych cyklach technologicznych, których jednak nie można przerwać. Utrudniony staje się dostęp 6
producentów żywca drobiowego do finalnego rynku, na którym realizowana jest końcowa marża. Produkcja tego żywca w coraz większym stopniu staje się więc produkcją surowca a nie wyrobu gotowego. Od akcesji do Wspólnoty Europejskiej postępować będzie proces zbliżania się cen krajowych i unijnych, szczególnie niemieckich ze względu na bliskość tego rynku. Oznacza to brak w dłuższej perspektywie, możliwości istotnego wzrostu cen zbytu uzyskiwanych przez producentów żywca drobiowego. W okresach dobrej koniunktury ceny zakupu tego żywca do uboju kształtują się bowiem w Polsce na poziomie wyższym niż w wielu krajach Unii Europejskiej. W chwili obecnej wysokie notowania żywca w krajach unijnych, w przeliczeniu na polskie złote, wynikają z bardzo wysokiego kursu wymiany walut (1 euro = 4,77 zł). Znaczenie ma również fakt, iż w wyniku epidemii ptasiej grypy i związanych z tym ograniczeń w produkcji żywca drobiowego i obrocie produktami drobiarskimi zarówno w ramach UE, jak i z krajami trzecimi, ceny na rynku unijnym znacząco wzrosły. Odbudowa produkcji, która już się rozpoczęła, przyczyni się jednak do powrotu normalnych proporcji cenowych na rynkach drobiarskich w UE. Z drugiej strony po akcesji powinno nastąpić pewne obniżenie cen pasz dla drobiu w Polsce, mimo wzrostowej tendencji tych cen na rynku unijnym. Pozwoliłoby to zwiększyć opłacalność produkcji żywca bez istotnego podnoszenia jego cen zbytu. Ceny mieszanek paszowych w Polsce były w latach 2000 2002 średnio o ok. 20 30% wyższe niż w Niemczech czy we Francji i o ok. 15 20% wyższe niż w Danii lub Holandii, choć jednocześnie o 10 15% niższe niż w Belgii. Tabela 3 Porównanie cen skupu kurcząt rzeźnych w wybranych krajach. (ceny w przeliczeniu na polskie złote za 1 kg żywca) * Przy wysokim kursie 1 euro= 4,77 PLN Źródło: Agra Europe Bezpośrednie skutki akcesji 7
Tabela 4 Porównanie cen mieszanek paszowych dla kurcząt w wybranych krajach (w euro za 100 kg) * Cena hurtowa; ** Cena zbytu Źródło: Agra Europe 6. Spodziewane efekty rynkowe Według opinii Komisji Europejskiej, chociaż w świetle proponowanych zmian regulacji unijnych i przewi dywanych wyższych cen pasz wysokobiałkowych, w sektorze drobiarskim Wspólnoty może wystąpić pewien wzrost kosztów produkcji, nadal jednak możliwości jego rozwoju będą duże. Dotyczy to zarówno produkcji, jak i konsumpcji mięsa drobiowego. Przewiduje się, że ceny tego mięsa w UE nawet po rozszerzeniu Wspólnoty o 10 nowych krajów, pozostaną bardzo konkurencyjne w relacji do innych mięs jeszcze przez następnych kilka lat. Głównymi czynnikami sprawczymi będą tu: rozwijający się popyt na mięso drobiowe i preferencje konsumentów. Produkcja żywca drobiowego Zmiany relacji popytu i podaży Akcesja do Unii Europejskiej nowych dziesięciu krajów członkowskich przyniesie zmiany w kształtowaniu się relacji popytu i podaży na rynku rozszerzonej Wspólnoty. W latach 1998 2001 produkcja mięsa drobiowego w UE 15 zwiększyła się o ok. 4%, podczas gdy zużycie wewnętrzne wzrosło o 6%. Dzięki szybszemu wzrostowi spożycia niż produkcji nadwyżka podaży nad popytem zmniejszyła się o ok. 15%. Nadal jednak stanowiła ona ponad 8% całego zużycia wewnętrznego. Jest to wielkość równa rozmiarom jednomiesięcznego spożycia drobiu we Wspólnocie. W 2005 r., według szacunków Komisji, produkcja krajów dzisiejszej piętnastki przekroczyłaby poziom 9,5 mln ton i byłaby o ponad 5% większa niż w 2001 r. Przewidywany wzrost zużycia wewnętrznego ma wynieść ok. 9%. Pozwoliłoby to znacząco zredukować istniejącą na rynku unijnym nadwyżkę podaży nad popytem. W tym samym okresie wzrost produkcji mięsa drobiowego w całym bloku krajów przystępujących do UE można szacować na ok. 7%, a zużycia wewnętrznego, na ok. 9%. Mimo, iż tempo wzrostu konsumpcji przewyższa tempo wzrostu produkcji, również na tym obszarze występuje nadwyżka podaży nad popytem równa ok. 5% rocznego spożycia. Jest ona tym trudniejsza do zagospodarowania, że zużycie 8
wewnętrzne w tych krajach zwiększa się głównie w następstwie wzrostu konsumpcji na 1 mieszkańca, a nie rozwoju populacji. W 2005 r. w relacji do 2001 r. produkcja drobiu może tu zwiększyć się o dalsze 9 10%. Przewidywana dynamika wzrostu konsumpcji jest nieco mniejsza, bo tylko ok. 8%. Połączenie obu obszarów w jeden wspólny rynek spowoduje, że mimo przyspieszenia dynamiki spożycia na 1 mieszkańca w stosunku do dzisiejszej Wspólnoty, nie tylko cały obszar pozostanie nadwyżkowy, ale jeszcze nadwyżka podaży nad popytem zwiększy się w skali UE 25. Z uwagi na problemy jakościowe i okresy przejściowe w dochodzeniu do pełnych standardów unijnych, część podaży w nowych krajach członkowskich rozszerzonej Wspólnoty będzie mogła być zagospodarowana jedynie na wewnętrznych rynkach lokalnych oraz na eksport poza obszar Unii Europejskiej. Tabela 5 Relacje popytowo podażowe na rynku mięsa drobiowego w rozszerzonej UE 25 (tys. ton)* * Szacunki i prognoza Komisji Europejskiej z czerwca 2003 r. Ważnym problemem związanym z konkurencyjnością na krajowym rynku produktów drobiarskich jest poziom cen, jaki ukształtuje się w Polsce i innych krajach rozszerzonej Wspólnoty w wyniku akcesji nowych państw. Z porównania aktualnego poziomu cen tych produktów w różnych krajach członkow skich UE i krajach kandydujących do Wspólnoty wynika, że w okresie niskich cen na polskim rynku, notowania żywca drobiowego na szczeblu fermy są w Polsce konkurencyjne zarówno w przypadku kurcząt, jak i indyków. Inaczej jest w okresach dobrej koniunktury na żywiec, kiedy to jego ceny skupu przekraczają często ceny niemieckie, belgijskie czy holenderskie. Ponadto, ze względu na wspomnianą wcześniej nadwyżkę podaży nad popytem w rozszerzonej UE, nie można tu liczyć na znaczące dla polskich producentów żywca podwyżki cen skupu po akcesji. Spodziewane efekty rynkowe 9
7. Podstawy prawne 7.1 Podstawowe akty prawne dotyczące rynku mięsa drobiowego w Unii Europejskiej: Rozporządzenie Rady EWG 2777/75 z 29 października 1975 r. ustanawiające wspólną organizację rynku mięsa drobiowego w UE Dyrektywa Rady UE nr 93/119/WE z 22 grudnia 1993 r w sprawie przemieszczania, przetrzy mywania i uśmiercania zwierząt hodowlanych Rozporządzenie Komisji nr 572/1999 z 16 marca 1999 r. w sprawie zasad wzajemnej komunikacji między państwami członkowskimi a Komisją UE Dyrektywa EEC nr 116/1992 z 17 grudnia 1992 r. dotycząca higieny drobiu 7.2 Podstawowe akty prawne dotyczące rynku mięsa drobiowego w Polsce: Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt (Dz. U. 1997 nr 106, poz. 1002) Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej z dnia 20 stycznia 1999 r. (Dz. U. 1999 Nr 10, poz. 90) w sprawie szczegółowych warunków weterynaryjnych wymaganych przy uboju zwierząt rzeźnych oraz rozbiorze i składowaniu mięsa Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2003 r. w sprawie norm szacunkowych dochodu z działów specjalnych produkcji rolnej (Dz. U. 2003 nr 203, poz. 1970) Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 24 stycznia 2003 r. w sprawie szczegóło wych warunków weterynaryjnych wymaganych przy wylęgu drobiu (Dz. U. 2003 nr 35, poz. 298) Produkcja żywca drobiowego 8. Bibliografia 1. Kijowski J., System HACCP w przemyśle drobiarskim w Hodowla i produkcja drobiu Poznań IV Forum Rolnicze Polagra Farm, 2002 2. Zalewski R.I., Zarządzanie jakością w produkcji żywności Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań 2002 3. Biuletyny Informacyjne Krajowej Rady Drobiarstwa IG z lat 2000 2003 4. Adamowicz M., Rynek drobiu i jaj w serii Prawo rolne Unii Europejskiej a polski sektor rolny FAPA, Warszawa 2000 5. Faruga A., Niektóre normatywy unijne, dotyczące warunków chowu drobiu w Ogólnopolski Informator Drobiarski, nr 2/2003 6. Integracja z Unią Europejską, FAPA, Warszawa 2002 7. Czechowski P., Proces dostosowania polskiego prawa rolnego i żywnościowego do prawa Unii Europejskiej, TWIGGER, 2001 8. Dybowski G i inni: Rynek drobiu i jaj stan i perspektywy z serii Analizy Rynkowe IERiGŻ z lat 2000 2003 9. Dybowski G., Kobuszyńska M., Analiza przekrojowa rynku drobiu i jaj oraz strategia rozwoju do 10
2005 r., IERiGŻ, Studia i Monografie nr 109, 2002 10. Dybowski G.: Regulacje dotyczące rynku drobiu w Unii Europejskiej i w Polsce. Znaczenie informa cji. Materiały opracowane dla Departamentu Przetwórstwa i Rynków Rolnych MRiRW, Warszawa, kwiecień 2003 9. Ważne organizacje Obecnie na rynku drobiarskim w Polsce funkcjonują dwie podstawowe organizacje branżowe zrzeszają cych producentów drobiu. Są to: Polski Związek Zrzeszeń Hodowców i Producentów Drobiu w Warszawie ul. Grójecka 204, 02 390 Warszawa tel/fax: (0 22) 659 64 57 Jest to federacja związków producentów rolnych, skupia producentów żywca drobiowego i jaj. Krajowa Izba Producentów Drobiu i Pasz w Poznaniu ul. R. Maya 1, 61 372 Poznań tel/fax: (0 61) 650 29 26; www.kiprip.org.pl Skupia producentów żywca drobiowego, producentów pasz przemysłowych dla drobiu oraz zakłady wylęgowe. Ważne organizacje 11
Niniejsza broszura została opracowana na potrzeby internetowego serwisu www.agro info.org.pl. Serwis zawiera obecnie opracowania: Produkcja roślinna rośliny oleiste Ewa Rosiak zboża Michał Kisiel ziemniaki Wiesław Dzwonkowski owoce i warzywa Bożena Nosecka buraki cukrowe Łucja Chudoba Produkcja zwierzęca wołowina i cielęcina Danuta Rycombel, mleko Jadwiga Seremak Bulge wieprzowina Jan Małkowski, Danuta Zawadzka drób Grzegorz Dybowski jaja Mira Kobuszyńska Przemysł rolno spożywczy mięsny Danuta Rycombel drobiarski Grzegorz Dybowski tłuszczowy rośliny oleiste Ewa Rosiak owocowo warzywny Bożena Nosecka cukrowniczy Łucja Chudoba skrobi Wiesław Dzwonkowski przetwórstwo zbóż Michał Kisiel przetwórstwo jaj Mira Kobuszyńska Produkcja żywca drobiowego Handel artykułami spożywczymi produktami pochodnymi Ewa Rosiak roślin oleistych zbożem Michał Kisiel owocami i warzywami Bożena Nosecka (świeżymi i przetworzonymi) cukrem Łucja Chudoba skrobią Wiesław Dzwonkowski mlekiem i produktami Jadwiga Seremak Bulge mlecznymi wołowiną i cieleciną Danuta Rycombel wieprzowiną Jan Małkowski, Danuta Zawadzka drobiem Grzegorz Dybowski jajami Mira Kobuszyńska Warunki gospodarowania dopłaty obszarowe Sylwia Radzyńska wsparcie wybranych Sylwia Radzyńska obszarów i grup Opracowania dotyczące produkcji i przetwórstwa ukazują się również drukiem 12