Powikłania zapaleń płuc Katarzyna Krenke Klinika Pneumonologii i Alergologii Wieku Dziecięcego Warszawski Uniwersytet Medyczny
Miejscowe powikłania zapaleń płuc Powikłany wysięk parapneumoniczny/ropniak opłucnej Martwicze zapalenie płuc Ropień płuc Przetoka oskrzelowo - opłucnowa Odma opłucnej Pneumatocele Niedodma
Powikłania zapaleń płuc Powikłany wysięk parapneumoniczny/ropniak opłucnej Martwicze zapalenie płuc Ropień płuc
Wzrost częstość zachorowań na ropniaki opłucnej u dzieci (USA) Wszystkie zapalenia płuc powikłane ropniakami Wszystkie zapalenia płuc poddane torakocentezie Grijalva C. Clin Infect Dis 2010
Wzrost częstość zachorowań na ropniaki opłucnej u dzieci (Australia) Strachan R Bull World Health Organ 2013;91:167-173
Badania obrazowe Zdjęcie przeglądowe klatki piersiowej Badanie USG klatki piersiowej
Badania obrazowe
Badania obrazowe Kearney SE et al. Clin Radiol 2000 Yang PC et al. AJR 1992
Wskazania do tomografii komputerowej w ropniaku opłucnej Wątpliwości co do rozpoznania Powikłania powikłań
Etiologia ropniaków opłucnej u dzieci Bakteria Krew Płyn z opłucnej Posiew (n=152) Posiew (n=160) PCR (n=145) S. pneumoniae 19 (12.5%) 12 (7.5%) 74 (51%) S. pyogenes 3 (2.0%) 18 (8.8%) - S. milleri - 4 (2.5%) - MSSA 1 (0.7%) 11 (6.8%) 6 (4.1%) MRSA 1 (0.7%) 6 (3.8%) 7 (4.8%) Gronkowce koagulazo (-) 4 (2.6%) 2 (1.3%) - H. influenzae 1 (07%) - 4 (2.8%) M. tuberculosis - 1 (0.6%) - P. aeruginosa - 1 (0.6%) - M. Pneumoniae - - 1 (0.7%) C. pneumoniae - - 1 (0.7%) Inne 4 (2.6%) 4 (2.5%) - Strachan RE. J. Paediatr. Child Health 2009; 45: 431 6
Etiologia powikłanych wysięków parapneumonicznch/ropniaków opłucnej 635 dzieci wymagających drenażu opłucnej (2006 2011) U 287 ustalono etiologię 68% Streptococcus pneumoniae 14% Streptococcus pyogenes 4% Staphylococcus aureus Serotypy Streptococcus pneumoniae 1-46%, 3-22%, 7-12%, 19A - 9% Spencer D et al. ERS Congress Viena 2012
Charakterystyka dzieci z zapaleniami płuc wywoływanymi przez szczepy S. pneumoniae oporne i wrażliwe na penicylinę Powikłania zapaleń płuc Wexler et al. Pediatr Pulmonol 2006
Leczenie systemowe powikłanych zapaleń płuc S. pneumoniae amoksycylina/ampicylina cefalosporyny III generacji (ceftriakson, cefotaksym), klindamycyna, linezolid, wankomycyna, S. aureus cefalosporyny II generacji, penicyliny przeciwgronkowcowe, klindamycyna, linezolid, wankomycyna Clin Infect Dis 2011;53:e25-e76
Leczenie ropniaków opłucnej u dzieci leczenie ogólne - antybiotyki + powtarzane nakłucia opłucnej + drenaż opłucnej + drenaż opłucnej + fibrynoliza + VATS + klasyczna torakotomia
Leczenie ropniaków opłucnej u dzieci leczenie ogólne - antybiotyki + powtarzane nakłucia opłucnej + drenaż opłucnej + drenaż opłucnej + fibrynoliza + VATS + klasyczna torakotomia
Powikłania zapaleń płuc - podsumowanie Podstawowe badanie obrazowe w diagnostyce ropniaków opłucnej to zdjęcie przeglądowe klatki piersiowej i badanie USG. Antybiotykoterapia powinna być ukierunkowana przede wszystkim przeciwko S. pneumoniae i S. aureus. Powikłany wysięk parapneumoniczny i ropniak opłucnej wymagają szybkiego wdrożenia leczenia miejscowego. 1. Rokowanie w przypadku ropniaków opłucnej u dzieci w krajach rozwiniętych jest dobre.
Śmiertelność z powodu ropniaków opłucnej u dzieci < 1 r.ż > 60% 1% > 1 r.ż > 50% 1920 2010 Chaplin A. Arch Dis Child. 1947; 22: 91-105. Carrillo-Marquez M. Pediatr Infect Dis J 2011;30:545-550
4 przypadki dzieci w wieku 1-7.5 r.ż Zapalenia płuc wywołane przez S. pneumoniae Gorączka utrzymująca się do 3 tygodni Ogniska martwicy w obrazie TK Am J Respir Crit Care Med 1994;149:242-244
Martwicze zapalenie płuc obraz kliniczny Objawy kliniczne zapalenia płuc Ciężki stan ogólny, bladość, hipoksemia Przedłużona gorączka mimo antybiotykoterapii W badaniu przedmiotowym objawy nacieku, często płynu w jamie opłucnej Podwyższone wskaźniki stanu zapalnego Niedokrwistość, wysoki poziom płytek krwi, hipoalbuminemia Am J Respir Crit Care Med 1994;149:242-244
Martwicze zapalenie płuc kryteria radiologiczne Brak prawidłowego rysunku płucnego Wieloogniskowe jamy wypełnione powietrzem lub płynem Ogniska rozpadu
Martwicze zapalenie płuc etiologia S. pneumoniae S. aureus MSSA, MRSA PVL Fusobacterium spp. P. aeruginosa S. milleri M. pneumoniae Sawicki et al. ERJ 2008;31:1285-1291 Wang et al. Pediatr Infect Dis J 2004;23:564-567
Martwicze zapalenie płuc - obraz histopatologiczny Rozległe nacieki zapalne złożone głównie z granulocytów obojętnochłonnych oraz uszkodzenie przegród miedzypęcherzykowych Hsieh et al. Pediatr Pulmonol 2006
Leczenie martwiczego zapalenia płuc LECZENIE SYSTEMOWE LECZENIE MIEJSCOWE
Martwicze zapalenie płuc leczenie Leczenie systemowe S. pneumoniae amoksycylina +/- kw. klawulanowy, cefalosporyny III generacji, klindamycyna, wankomycyna, S. aureus penicyliny przeciwgronkowcowe, klindamycyna, wankomycyna
Ropnie płuc Pierwotne Wtórne (50-70%) Yen et al.j Microbiol Immunol Infect 2004;37:45 Chan et al. J Microbiol Immunol Infect. 2005;38:183
Czynniki predysponujące do wystąpienia ropni płuc Zmiany w układzie oddechowym Schorzenia predysponujące do aspiracji Stany obniżonej odporności Torbiele oskrzelopochodne Wrodzona gruczolakowatość torbielowata płuc Jamy pogruźlicze Nowotwory z rozpadem Zakażenia pasożytnicze (bąblowiec) Mukowiscydoza Przetoka przełykowo-tchawicza Refluks żołądkowo-przełykowy Schorzenia neurologiczne Drgawki Ciało obce w drogach oddechowych Pierwotne niedobory odporności Wtórne niedobory odporności
Etiologia ropni płuc u dzieci Patogen Ropnie pierwotne Ropnie wtórne S. pneumoniae S. aureus S. pyogenes S. milleri S. viridans P. aeruginosa K. pneumoniae M. catarrhalis E.coli Salmonella spp. ++++ +++ ++ + ++ + Bacteroides Prevotella spp. Actinomyces spp. + Candida albicans Aspergillus spp. + ++ ++ + +++ + + + + ++ + + + Patradoon-Ho. Paediatr Respir Rev 2007;8:77-84
Ropnie płuc - diagnostyka Zdjęcie przeglądowe klatki piersiowej Tomografia komputerowa Bronchofiberoskopia
Leczenie ropni płuc 1. Antybiotykoterapia 2. Drenaż 3. Leczenie chirurgiczne
Powikłania zapaleń płuc - podsumowanie 1. Najczęstszymi czynnikami etiologicznymi martwiczego zapalenia płuc oraz ropni płuc są S. pneumoniae, S aureus. 2. Leczeniem z wyboru martwiczego zapalenia płuc oraz ropni płuc jest leczenie zachowawcze. 3. Rokowanie w przypadku martwiczego zapalenia płuc oraz ropni płuc u dzieci w krajach rozwiniętych jest dobre.