SZKOŁA PODSTAWOWA NR 3 Z ODDZIAŁAMI INTEGRACYJNYMI POMNIK TYSIĄCLECIA PAŃSTWA POLSKIEGO IM. MICHAŁA DRZYMAŁY W WOLSZTYNIE PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z HISTORII I SPOŁECZEŃSTWA ROK SZKOLNY 2015/2016 mgr Janusz Mrozkowiak mgr Justyna Kłosińska mgr Waldemar Warciarek 1
Kryteria oceniania uczniów z historii mgr Janusz Mrozkowiak, mgr Justyna Kłosińska, mgr Waldemar Warciarek 1. Na ocenę końcową z przedmiotu uczeń pracuje cały rok szkolny. Na ocenę tą składa się ocena na I półrocze oraz oceny cząstkowe z II półrocza. 2. Hierarchia ocen: - sprawdziany, testy, konkursy - odpowiedzi ustne - kartkówki - zadania domowe - inne oceny cząstkowe (zadania dodatkowe, konkursy, prace dodatkowe, udział w akcjach o tematyce historycznej itp.) 3. Formy kontroli uczniów. Stosujemy następujące metody kontroli uczniów: - pisemne testy - kartkówki (2 ostatnie przerobione tematy) - zadania domowe (dla całej klasy i dla chętnych uczniów). - odpowiedzi ustne - aktywność w pracy na lekcji, udział w konkursach itp. Testy. Testy przygotowujemy samodzielnie, w oparciu o materiał przerobiony na lekcjach i podręcznik historii. Zakres materiału obowiązujący na testach to 1-2 rozdziały z podręcznika. Pytania dotyczą wyłącznie zagadnień omawianych na lekcjach. Liczba testów w ciągu jednego roku szkolnego wynosi 3-4 (klasy IV i V) oraz 4 (klasy VI). Testy mają na celu, oprócz oceny konkretnej wiedzy, sprawdzenie stopnia zaangażowania uczniów w pracę lekcyjną w dłuższym okresie czasu. Kartkówki. Zakres materiału obowiązujący na kartkówkach to maksymalnie 2 tematy wstecz. Pytanie lub pytania dotyczą konkretnych zagadnień z lekcji poprzednich oraz z zadań domowych. Kartkówki mają na celu utrwalenie najważniejszych zagadnień 2
dotyczących lekcji lub danego rozdziału oraz umożliwiają nam ocenę systematyczności pracy uczniów. Zadania domowe. Zadania domowe mają na celu utrwalenie najważniejszych zagadnień dotyczących danej lekcji lub zdobycie informacji dodatkowych dt. omawianych tematów. Najczęściej mają formę pisemną (odpowiedź pisemna w zeszytach) lub zadań dodatkowych (np. gazetki klasowe o tematyce historycznej). Jeżeli temat lekcji na to pozwala to zadania domowe mają inną formę np. prezentacji zgromadzonych materiałów, prezentacji multimedialnej lub referatu. Zadania domowe dla uczniów chętnych mają na celu zaktywizowanie uczniów. Umożliwiają nam również ocenę aktywności uczniów oraz poprawę ocen w ciągu półrocza (dotyczy to uczniów słabszych). Istnieje możliwość wykonania dodatkowych zadań domowych w celu poprawy ocen. Dopuszcza się nieodrobienie jednego zadania domowego w ciągu półrocza bez wystawiania oceny niedostatecznej. Odpowiedzi ustne. Pytania dotyczą materiału z maksymalnie dwóch ostatnich tematów. Uczniowie odpowiadają na konkretne pytania lub samodzielnie. Odpowiedzi samodzielne oceniane są wyżej. Staramy się przepytać każdego ucznia przynajmniej raz w ciągu półrocza. Uczeń może być jeden raz w ciągu półrocza nieprzygotowany do odpowiedzi bez wystawienia oceny niedostatecznej. Odpowiedzi ustne pozwalają ocenić czy uczeń nie tylko umie, ale rozumie omawiane zagadnienia. Odpowiedzi ustne umożliwiają również poprawę ocen cząstkowych. Do odpowiedzi uczniowie wywoływani są z listy. Można również zgłaszać się na ochotnika. Uczniowie mogą również być pytani dodatkowo np. w celu poprawy lub podwyższenia ocen. 4. Kryteria ocen. Ilość ocen możliwych do uzyskania przez ucznia w zależności od liczby godzin w ciągu półrocza: - przy jednej lekcji w tygodniu minimum 5 ocen - przy dwóch lekcjach w tygodniu minimum 9 ocen Przy ocenie testów stosujmy następujące progi procentowe: - ocena niedostateczna do 33% punktów - ocena dopuszczająca od 34-50% punktów 3
- ocena dostateczna od 51% - 70% punktów - ocena dobra od 71 do 90% punktów - ocena bardzo dobra od 91% - 99% punktów - ocena celująca 100% punktów zasady i formy poprawiania wyników pomiaru dydaktycznego: - uczeń, który nie uczestniczył w sprawdzianie pisze go w ciągu dwóch tygodni - uczeń, który uzyskał ze sprawdzianu ocenę niedostateczną ma możliwość poprawienia oceny w ciągu dwóch tygodni - jeżeli w jednym i drugim przypadku uczeń nie zgłosi się w wyznaczonym terminie nauczyciel ma prawo wpisać ocenę niedostateczną - sprawdziany winny być zapowiadane, z co najmniej tygodniowym wyprzedzeniem sposoby i zasady informowania ucznia i jego rodziców o postępach: - rodzic ma stały wgląd w oceny dziecka poprzez dziennik elektroniczny - oceny są jawne zarówno dla ucznia, jak i dla jego rodziców - uczeń informowany jest o ocenie w momencie jej wystawienia 4
- sprawdzone i ocenione prace przechowywane są przez nauczyciela do końca roku szkolnego, do wglądu dla rodziców wyłącznie na terenie szkoły w obecności nauczyciela lub dyrekcji - na prośbę ucznia lub rodzica nauczyciel dokonuje wpisu oceny cząstkowej w dzienniczku ucznia - w wyznaczonym w planie pracy szkoły terminie nauczyciel wystawia oceny prpopnowane na półrocze i końcową i informuje o tym ucznia i rodzica (pisemnie i poprzez dziennik elektroniczny) Sposób oceniania kartkówek jest różny w zależności od zagadnienia będącego jej tematem. Jeżeli jest to możliwe stosujemy w/w progi procentowe. Jeżeli temat kartkówki wymaga odpowiedzi opisowej stosujemy następujące kryteria składające się na ocenę ogólną: - zakres wiedzy opanowany przez ucznia w porównaniu do materiału przerobionego na lekcji i zawartego w podręczniku (np. pytania typu wymień. lub Podaj przyczyny ) - umiejętność posługiwania się pojęciami historycznymi ( myślenie przyczynowo skutkowe, chronologia historyczna, narracja historyczna, analiza historyczna) - umiejętność formułowania pełnych i logicznych zdań (bez oceny gramatyki). Przy ocenie z zadania domowego bierzemy pod uwagę: - treść zadania domowego (jego zgodność z zadanym tematem). - źródła, z jakich korzystał uczeń. Jeżeli był to podręcznik historii i notatki z - lekcji ocena maksymalnie dobra. Jeżeli uczeń korzystał z innych źródeł np. internet, encyklopedie, książki o tematyce historycznej itp. (oraz potrafi je wskazać lub opisać) ocena bardzo dobra lub celująca. - umiejętność formułowania pełnych i logicznych zdań. - umiejętność posługiwania się pojęciami historycznymi ( myślenie przyczynowo skutkowe, chronologia historyczna, narracja historyczna, analiza historyczna ). - forma zadania domowego (praca pisana ręcznie lub też na komputerze, dodatkowe ilustracje itp.) Brak zadania domowego jest równoznaczny z oceną niedostateczną. Ocenę niedostateczną otrzymują również uczniowie za napisanie czegokolwiek żeby coś mieć. Wyjątkiem jest tylko dłuższa nieobecność szkole. Jako brak zadania 5
domowego traktujemy również surowe wydruki z internetu lub kserokopie (przyniesione do szkoły lub wklejone do zeszytu bez znajomości ich treści). Kryteria przy ocenie odpowiedzi ustnych są następujące: - stopień opanowania przez ucznia tematu. Oceniamy tutaj jakość odpowiedzi na główne pytania oraz na pytania dodatkowe (jeśli są konieczne). - umiejętność posługiwania się pojęciami historycznymi oraz kategoriami historycznymi (myślenie przyczynowo - skutkowe). - sprawność w posługiwaniu się innymi niż dostępne na lekcji źródłami informacji oraz umiejętność zaprezentowania tej wiedzy. - umiejętność wykorzystania przy odpowiedzi dodatkowych pomocy np. atlasu historycznego, mapy itp. - ogólna elokwencja umiejętność odpowiedzi pełnymi zadaniami, formułowania samodzielnych wniosków (stosownie do wieku i indywidualnych zdolności). - jeśli uczeń odpowiada wyłącznie na pytania nauczyciela (jeśli odpowiedź jest płynna i konkretna) to maksymalną oceną jest dobry. - jeśli uczeń potrafi samodzielnie zreferować wybrany temat, odpowiada płynnie, posiada wiedzę poza podręcznikowa itp. ocena za odpowiedź jest wyższa. 5. Wymagania do poszczególnych ocen Klasa IV. Historia w klasie czwartej jest przedmiotem nowym. Program nauczania ma na celu ogólne zapoznanie ucznia z przedmiotem i jego tematyką. Poszczególne tematy mają umożliwić uczniowi poznanie i oswojenie się z historią oraz wyrobienie nawyków i umiejętności wymaganych w nauczaniu historii w kolejnych klasach. Ocena z historii w klasie czwartej zawiera ocenę nie tylko konkretnej wiedzy ucznia ale również opanowanie tych umiejętności. Kryteria do poszczególnych ocen. 1. Ocena celująca: - aktywnie uczestniczy w lekcji 6
- samodzielnie rozwiązuje zadania i problemy w czasie lekcji - potrafi samodzielnie korzystać z różnych źródeł wiedzy - zna i rozumie podstawowe pojęcia - potrafi wyrażać własne zdanie i je argumentować (na poziomie klasy czwartej) - otrzymuje bardzo dobre i celujące oceny cząstkowe, bierze udział w konkursach i akcjach o tematyce historycznej - posiada wiedzę wykraczającą poza program nauczania - biegle wykorzystuje zdobyta wiedzę 2. Ocena bardzo dobra: - potrafi samodzielnie korzystać ze źródeł wiedzy wskazanych przez nauczyciela - aktywnie uczestniczy w lekcji - poprawnie posługuje się poznanymi pojęciami - rozwiązuje zadania dodatkowe - opanował materiał przewidziany programem 3. Ocena dobra: - potrafi korzystać ze źródeł wiedzy podczas lekcji - zadania rozwiązuje samodzielnie lub trudniejsze przy pomocy nauczyciela - aktywnie uczestniczy w lekcji - opanował materiał w stopniu dobrym 4. Ocena dostateczna: - potrafi rozwiązać zadania pod kierunkiem nauczyciela - potrafi samodzielnie lub z pomocą nauczyciela rozwiązać mniej skomplikowane zadania - aktywny na lekcji na miarę swoich możliwości 7
- opanował materiał w stopniu zadowalającym 5. Ocena dopuszczająca: - przy pomocy nauczyciela wykonuje zadania o niewielkim stopniu trudności - konstruuje krótkie, kilkuzdaniowe odpowiedzi - braki w wiedzy nie przekreślają dalszej nauki 6. Ocena niedostateczna: - nie opanował podstawowych umiejętności - nie potrafi przy pomocy nauczyciela rozwiązać najprostszych zadań - nie opanował materiału w stopniu minimalnym. Klasa V i VI. Wymagania dotyczące poziomu wiedzy i umiejętności ucznia szkoły podstawowej w klasie V i VI są wyższe. Uczeń poznał już specyfikę przedmiotu i jego ogólny zakres. Program nauczania obejmuje wybrane tematy dotyczące historii powszechnej i kraju. Na ocenę składa się wiedza ucznia (na poziomie wymaganym w szkole podstawowej) oraz umiejętności, które uczeń powinien opanować i utrwalić w klasie piątej i szóstej. Kryteria do poszczególnych ocen. 1. Ocena celująca: - uczeń potrafi samodzielnie korzystać z różnych źródeł informacji oraz samodzielnie zdobywać wiadomości i poszerzać wiedzę 8
- wzbogaca wiedzę historyczną poprzez czytanie książek i artykułów treści historycznej (odpowiednich do wieku) - potrafi poprawnie rozumować kategoriami historycznymi - potrafi powiązać wiedzę historyczną z innymi przedmiotami - wyraża samodzielny, krytyczny stosunek do przeszłości. Potrafi go uargumentować wykorzystując samodzielnie zdobytą wiedzę - aktywnie uczestniczy w lekcji - otrzymuje bardzo dobre i celujące oceny cząstkowe, bierze udział w konkursach i akcjach o tematyce historycznej - osiąga dobre wyniki w konkursach przedmiotowych - posiada wiedzę wykraczającą poza zakres materiału w odniesieniu do wybranych zagadnień. Wiedza ta jest rezultatem samodzielnych poszukiwań. 2. Ocena bardzo dobra. - korzysta ze źródeł wiedzy wskazanych przez nauczyciela oraz innych dostępnych materiałów - Samodzielnie rozwiązuje zadania postawione przez nauczyciela - aktywnie uczestniczy w lekcji - bierze udział w konkursach historycznych - rozwiązuje samodzielnie lub przy pomocy nauczyciela zadania o średnim stopniu trudności - opanował materiał przewidziany programem - posiada wiedzę poza programową opanowaną w stopniu zadowalającym np. dotyczącą historii regionu 3. Ocena dobra. - potrafi korzystać ze wszystkich poznanych na lekcji źródeł informacji - umie samodzielnie rozwiązywać typowe zadania. Zadania trudniejsze wykonuje pod kierunkiem nauczyciela - poprawnie posługuje się pojęciami historycznymi - jest aktywny na lekcji 9
- opanował materiał w stopniu zadowalającym - posiada podstawową wiedzę dotyczącą historii regionu 4. Ocena dostateczna. - potrafi pod kierunkiem nauczyciela skorzystać z podstawowych źródeł informacji - wykonuje proste zadania - na lekcji wykazuje aktywność w stopniu zadowalającym - opanował podstawowe elementy programu nauczania - zna niektóre fakty i postacie z historii regionu 5. Ocena dopuszczająca. - wykonuje przy pomocy nauczyciela proste zadania - wiedza z brakami, jednak do usunięcia w dłuższym okresie czasu 6. Ocena niedostateczna. - nie potrafi wykonać prostych poleceń nawet z pomocą nauczyciela - nie opanował podstawowych nawyków i umiejętności wymaganych w przedmiocie - braki w wiedzy są na tyle duże, że nie rokują nadziei na ich usunięcie nawet przy pomocy nauczyciela 10