UTP Najważniejsze informacje UTP - Universal Trading Platform / Uniwersalna Platforma Obrotu System wykorzystywany między innymi na giełdzie w: Nowym Jorku Paryżu Brukseli Katarze
Zalety UTP Możliwość przyjęcia nawet 20.000 zleceń na sekundę Możliwość zróżnicowania zasad obrotu w zależności od instrumentu (np. wyodrębnienie rynku z obowiązkowym animatorem) Ułatwienie handlu algorytmicznego Elastyczność systemu
UTP podobieństwa z Warsetem Z funkcjonalnego punktu widzenia UTP to kontynuacja dotychczasowej platformy obrotu Warset Elementy bez zmian: terminy rozliczania transakcji, obsługa transakcji niestandardowych (IPO, wezwania, transakcje pakietowe). Elementy z nieznacznymi zmianami: harmonogram sesji skrócenie czasu trwania sesji, zasady zawierania transakcji na poszczególnych rynkach, obsługa zleceń przez system notujący, rodzaje i typy zleceń.
Zmiana harmonogramu sesji Zasadnicze fazy sesji pozostają bez zmian. Skrócenie czasu trwania sesji giełdowej (rano i po południu): godz. 8.30 - rozpoczęcie przyjmowania zleceń przez GPW (była godz. 8.00), godz. 8.45 otwarcie (fixing) dla rynku terminowego (była godz. 8.30), godz. 9.00 otwarcie (fixing) dla rynku kasowego (była godz. 9.00), godz. 16.50 zakończenie fazy notowań ciągłych, rozpoczęcie przyjmowania zleceń na zamknięcie (była godz. 17.20), godz. 17.00 fixing na zamknięcie - rynek kasowy i terminowy (była godz. 17.30), godz. 17.00 17.05 faza dogrywki (była godz. 17.30 17.35), godz. 17.00 17.05 faza dogrywki (była godz. 17.30 17.35), godz. 17.05 17.20 realizacja transakcji pakietowych pozasesyjnych (była godz. 17.35 17.50),
Nowe funkcjonalności (1) Zlecenie ze zmiennym limitem realizacji - PEG: Limit zlecenia PEG automatycznie podąża za najlepszym limitem zlecenia, odpowiednio kupna lub sprzedaży w arkuszu i przyjmuje ich limit, dzięki czemu zwiększa się szansa realizacji zlecenia po lepszej cenie. Podczas składania zlecenia PEG, inwestor ma możliwość zdefiniowania dodatkowego limitu: maksymalnego dla zleceń kupna (ceiling), minimalnego dla zleceń sprzedaży (floor), co ogranicza możliwość zawarcia transakcji tylko do tego poziomu. Nie jest możliwa modyfikacja zlecenia PEG na inny rodzaj zlecenia.
Przykład zlecenia PEG 1. Arkusz w momencie wyjściowym Objaśnienia: bid kupno, ask sprzedaż, no numer zlecenia, typ typ zlecenia (L - z limitem, PEG) wol. wolumen (wielkość) zlecenia 2. Napływa zlecenie kupna 30 akcji PEG z limitem maksymalnym (ceiling) 102. Zlecenie otrzymuje limit najlepszego zlecenia z limitem po stronie kupna, czyli 100. 3. Napływa zlecenie kupna 10 akcji z limitem 102.
Przykład zlecenia PEG c.d. 4. Podczas aktualizacji zleceń PEG limit zlecenia PEG jest aktualizowany limitem najlepszego zlecenia z limitem po stronie kupna, czyli 102. Aktualizacja limitu skutkuje utratą priorytetu zlecenia PEG. 5. Napływa zlecenie kupna 5 akcji z limitem 103. 6. Tym razem podczas aktualizacji zleceń PEG limit zlecenia PEG nie jest aktualizowany ponieważ przekroczyłby ustawiony limit maksymalny (ceiling 102). Zlecenie PEG nie traci swojego priorytetu.
Przykład zlecenia PEG c.d. 7. Napływa zlecenie sprzedaży 20 akcji PKC (nr 8). Dochodzi do zawarcia następujących transakcji: zlecenie nr 8 ze zleceniem nr 7: kurs 103, wolumen 5 szt. zlecenie nr 8 ze zleceniem nr 5: kurs 102, wolumen 10 szt. zlecenie nr 8 ze zleceniem nr 6: kurs 102, wolumen 5 szt. 8. Podczas aktualizacji zleceń PEG limit zlecenia PEG jest aktualizowany limitem najlepszego zlecenia z limitem po stronie kupna, czyli 100. Aktualizacja limitu powoduje utratę priorytetu zlecenia PEG.
Nowe funkcjonalności (2) Zlecenie WNF (Ważne na Najbliższy Fixing) zlecenie jest przyjmowane do systemu w czasie każdej fazy sesji, ale aktywne tylko na najbliższym fixingu (otwarciu, zamknięciu lub podczas fazy równoważenia instrumentu), niezrealizowana część zlecenia jest usuwana natychmiast po zakończeniu fixingu, wszystkie zlecenia WNF są automatycznie anulowane po zakończeniu sesji, realizacja WNF następuje zgodnie z priorytetem czasu przyjęcia zlecenia do systemu transakcyjnego.
Nowe funkcjonalności (3) Zlecenie WNZ (Ważne na Zamknięcie sesji): jest przyjmowane w czasie każdej fazy sesji, ale bierze udział tylko w najbliższym fixingu na zamknięcie, niezrealizowana część zlecenia jest usuwana natychmiast po zakończeniu fixingu na zamknięcie, wszystkie zlecenia WNZ są automatycznie anulowane po zakończeniu sesji, realizacja zlecenia WNZ następuje zgodnie z priorytetem czasu przyjęcia zlecenia do systemu transakcyjnego.
Nowe funkcjonalności (4) Zlecenie WDC (Ważne do czasu określonego przez składającego zlecenie): pozostaje w arkuszu do czasu określonego przez składającego zlecenie; czas można określić z dokładnością do jednej sekundy, czas wygaśnięcia odnosi się do bieżącego dnia sesyjnego.
Zmiany w istniejących funkcjonalnościach Zlecenie PKC (Po Każdej Cenie): może być zrealizowane częściowo, ma taki sam priorytet realizacji jak zlecenia PCR, można je składać w fazie przed otwarciem, przed zamknięciem oraz w fazie notowań ciągłych, można je składać w fazie przed otwarciem, przed zamknięciem oraz w fazie notowań ciągłych, część zlecenia niezrealizowana na fixingach pozostaje w arkuszu nadal jako PKC, w czasie notowań ciągłych zlecenie PKC można złożyć nawet wtedy, kiedy w arkuszu nie ma innych zleceń i nie skutkuje to rozpoczęciem fazy równoważenia rynku.
Zmiany w istniejących funkcjonalnościach Realizacja oczekującego zlecenia PKC (Market Order - MO) Par. 35 Szczegółowych Zasad Obrotu Giełdowego (SZOG) UTP 6. W przypadku, gdy w arkuszu zleceń oczekuje na realizację zlecenie PKC i nie zachodzi równoważenie, złożenie zlecenia przeciwstawnego powoduje zawarcie transakcji po cenie najlepszej z poniższych (najlepszej z punktu widzenia składającego zlecenie przeciwstawne): a) po cenie równej kursowi ostatniej transakcji, a jeżeli w danym dniu żadna transakcja nie została zawarta równej kursowi odniesienia dla dynamicznych ograniczeń wahań kursów, albo b) po cenie równej najlepszemu limitowi w zleceniu LIMIT obecnym po tej samej stronie arkusza co oczekujące zlecenie PKC, albo c) po cenie równej limitowi zlecenia przeciwstawnego
Zmiany w istniejących funkcjonalnościach Realizacja oczekującego zlecenia PKC (Market Order - MO) Przykład 1 KUPNO SPRZEDAŻ Ilość Limit Ilość Limit 2000 PKC 1500 100 Kurs odniesienia dla widełek dynamicznych = 102 Napływające zlecenie sprzedaży z limitem 103 oczekujące zlecenie kupna PKC realizuje się po 103 Napływające zlecenie sprzedaży z limitem 101 oczekujące zlecenie kupna PKC realizuje się po 102 Napływające zlecenie sprzedaży z limitem 99 oczekujące zlecenie kupna PKC realizuje się po 102 Napływające zlecenie sprzedaży PKC oczekujące zlecenie kupna PKC realizuje się po 102 Przykład 2 Kurs odniesienia dla widełek dynamicznych = 99 Napływające zlecenie sprzedaży z limitem 103 oczekujące zlecenie kupna PKC realizuje się po 103 Napływające zlecenie sprzedaży z limitem 101 oczekujące zlecenie kupna PKC realizuje się po 101 Napływające zlecenie sprzedaży z limitem 99 oczekujące zlecenie kupna PKC realizuje się po 100 Napływające zlecenie sprzedaży PKC oczekujące zlecenie kupna PKC realizuje się po 100
Zmiany w istniejących funkcjonalnościach Zlecenie PCR (Po Cenie Rynkowej): zastępuje dotychczasowe zlecenia PCR oraz PCRO i przyjmuje zmieniony sposób realizacji, można je składać w fazie przed otwarciem, przed zamknięciem oraz podczas notowań ciągłych, ma taki sam priorytet realizacji jak zlecenia PKC, jeśli w czasie otwarcia w arkuszu obecne jest przynajmniej jedno zlecenie PCR i jednocześnie brak jakiegokolwiek zlecenia po przeciwnej stronie arkusza, instrument jest zawieszany (standardowo), jeśli w czasie składania zlecenia PCR w fazie notowań ciągłych brak jest jakiegokolwiek zlecenia po przeciwnej stronie arkusza, zlecenie jest odrzucane, zlecenia PCR składane w fazie dogrywki są również odrzucane.
Zmiany w istniejących funkcjonalnościach Sposób aktywacji zleceń Stop (z limitem aktywacji) w fazie przed otwarciem W fazie przed otwarciem zlecenia Stop nie są brane pod uwagę przy wyznaczaniu teoretycznego kursu otwarcia oraz teoretycznego wolumenu otwarcia. Nie są też uwzględniane przy zawieraniu transakcji na samym otwarciu. W fazie przyjmowania zleceń na otwarcie lub zamknięcie zlecenia Stop nie będą widoczne dla uczestników rynku (nie będą aktywowane poprzez TKO).
Zmiany w istniejących funkcjonalnościach Nowe zasady przeprowadzania dogrywki W systemie UTP będzie możliwość zawierania transakcji przez inwestorów w danym dniu w fazie dogrywki, nawet gdy nie zostanie wyznaczony kurs zamknięcia (notowania ciągłe) lub nie zostanie określony kurs fixingowy (notowania w systemie kursu jednolitego). Kursem dogrywki będzie zawsze ostatni znany kurs transakcyjny.
Zmiany w istniejących funkcjonalnościach Nowe zasady obsługi zleceń WUJ w fazie przed otwarciem i zamknięciem W systemie UTP w fazie przed otwarciem i przed zamknięciem, TWO (Teoretyczny Wolumen Otwarcia) będzie publikowany tylko przy uwzględnieniu ujawnianego wolumenu zleceń WUJ (Wielkość Ujawniana). Nie będzie uwzględniana niewidoczna część zlecenia. Oznacza to, że (odmiennie niż w dotychczasowym systemie WARSET) w obu ww. fazach TWO nie będzie uwzględniał realizacji transakcji, które mogłyby nastąpić w przypadku gdy aktualny Teoretyczny Kurs Otwarcia (TKO) stałby się faktycznym kursem otwarcia lub zamknięcia.
Zmiany w istniejących funkcjonalnościach Nowe zasady realizacji zleceń WUJ w fazie notowań ciągłych Początkowy arkusz zleceń wygląda następująco: Wielkość ujawniana zleceń 1,2, 3 wynosi 100 akcji. Liczba w nawiasie to całkowity wolumen (wielkość) zlecenia. Na rynek wpływa zlecenia sprzedaży 370 akcji z limitem 101 (zlecenie nr 7). Zlecenie jest realizowane w następujący sposób: zlecenie nr 7 i zlecenie nr 1 generują transakcję po kursie 101 i wolumenie 60 akcji, wielkość ujawniona zlecenia nr 1 zostaje w całości wyczerpana, zlecenie traci swój priorytet, zlecenie nr 7 i zlecenie nr 2 generują transakcję po kursie 101 i wolumenie 100 akcji, wielkość ujawniona zlecenia nr 2 zostaje w całości wyczerpana, zlecenie traci swój priorytet, zlecenie nr 7 i zlecenie nr 3 generują transakcję po kursie 101 i wolumenie 100 akcji, wielkość ujawniona zlecenia nr 3 zostaje w całości wyczerpana, zlecenie traci swój priorytet,
Zmiany w istniejących funkcjonalnościach Nowe zasady realizacji zleceń WUJ w fazie notowań ciągłych zlecenie nr 7 i zlecenie nr 1 generują transakcję po kursie i wolumenie 110 (w drugiej turze realizacji tego samego zlecenia przychodzącego, w ramach tego samego limitu nie obowiązuje już ograniczenie wielkości transakcji do wolumenu ujawnionego zlecenia oczekującego) po zakończeniu przetwarzania zlecenia przychodzącego, zlecenia 1, 2, 3 są wyświetlane w arkuszu z wolumenem równym ich wielkości ujawnianej (100), o ile pozwala na to pozostały do realizacji wolumen zlecenia. Arkusz po zakończeniu realizacji zlecenia nr 7:
Zmiany w istniejących funkcjonalnościach Nowe zasady działania widełek dynamicznych Głównym celem widełek dynamicznych jest spowolnienie tempa zmian kursu w okresach dużej zmienności cen na rynku. Górne i dolne widełki ograniczają przedział kursów, w którym dozwolone jest zawieranie transakcji. Widełki są liczone od wartości kursu odniesienia (np. kursu ostatniej transakcji). Złożenie zlecenia powodującego zawarcie transakcji po cenie wykraczającej poza obowiązujące wartości widełek dynamicznych może skutkować (w zależności od parametryzacji poszczególnych klas instrumentów): automatycznym zawieszeniem standardowym instrumentu oraz odrzuceniem zlecenia, automatycznym zawieszeniem standardowym instrumentu oraz przyjęciem zlecenia, brakiem zawieszenia oraz odrzuceniem zlecenia.
Zmiany w istniejących funkcjonalnościach Transakcje pakietowe - zmiany Brak możliwości anulowania transakcji pakietowych z terminem rozliczenia T+0 Utrata ważności zlecenia po 60 min. Nowe zasady zawierania posesyjnych transakcji pakietowych gdy w danym dniu nie było żadnych transakcji akcjami to kursem odniesienia jest ostatni kurs zamknięcia Nowe zasady wyznaczania minimalnej wartości transakcji pakietowych (zgodnie z przepisami unijnymi - art. 20 Rozporządzenia Komisji (WE) Nr 1287/2006). Wielkość ta będzie publikowana przez GPW.