Wybrane zagadnienia odnośnie propozycji zmiany warunków technicznych dotyczących znaków drogowych. Leszek Kornalewski Instytut Badawczy Dróg i Mostów

Podobne dokumenty
Wybrane zagadnienia dotyczące propozycji zmian warunków technicznych obejmujących pionowe znaki drogowe

Znaki drogowe z zakresu karty rowerowej

ZNAKI POZIOME P-1 P-2

Symbol Wygląd Znaczenie Objaśnienie. Linia pojedyncza przerywana. Linia pojedyncza ciągła. Linia jednostronnie przekraczalna. Linia podwójna ciągła

1999 NR 43 POZ. 430 Z PÓŹN. ZM.)

PODSTAWA OPRACOWANIA...

Warszawa, dnia 7 września 2015 r. Poz z dnia 3 lipca 2015 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie znaków i sygnałów drogowych

Wygląd Znaczenie Objaśnienie. Linia pojedyncza przerywana. Linia podwójna ciągła. Linia jednostronnie przekraczalna

Warszawa, dnia 6 sierpnia 2013 r. Poz. 891 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA TRANSPORTU, BUDOWNICTWA I GOSPODARKI MORSKIEJ 1) z dnia 19 lipca 2013 r.

Gmina Kozienice ul. Parkowa Kozienice STAŁA ORGANIZACJA RUCHU

Warszawa, dnia 7 września 2015 r. Poz z dnia 3 lipca 2015 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie znaków i sygnałów drogowych

Znaki drogowe ostrzegawcze

Bezpieczna teoria, a brutalna praktyka bezpieczeństwo pieszych na drogach. Przygotował: mgr inż. Mariusz Grzesica

OPIS TECHNICZNY DO PROJEKT STAŁEJ ORGANIZACJI RUCHU PRZEBUDOWA DRÓG POWIATOWYCH NR 1994Z 1991Z 1996Z O ŁĄCZNEJ DŁUGOŚCI OK. 12.

ZAWARTOŚĆ OPRACOWANIA 1. OPIS TECHNICZNY 2. RYSUNKI TECHNICZNE

PROJEKT STAŁEJ ORGANIZACJI RUCHU

ZAWARTOŚĆ OPRACOWANIA

PROJEKT STAŁEJ ORGANIZACJI RUCHU

ZNAKI DROGOWE. Niebezpieczny zakręt w prawo. Uważaj i najlepiej zwolnij! Niebezpieczne zakręty pierwszy w prawo.

P-1 Linia pojedyncza przerywana

Rozbudowa ulic: Zastawie, Targowej, Bazarowej oraz Bałtyckiej w Suwałkach wraz z budową i przebudową infrastruktury technicznej

Projekt docelowej organizacji ruchu na terenie inwestycyjnym w Będzinie dzielnica Warpie. Opracował: inż. Krzysztof Strzeżyk inż.

OPIS TECHNICZNY. 1. Inwestor. Inwestorem przedsięwzięcia jest Gmina Nowogrodziec z/s przy ul. Rynek 1 w Nowogrodźcu.

ZNAKI DROGOWE test do karty rowerowej jednokrotnego wyboru

OPIS TECHNICZNY ORGANIZACJA RUCHU

PODSTAWA OPRACOWANIA...

PROJEKT ORGANIZACJI RUCHU

P R Z E P I S Y O R U C H U P I E S Z Y C H

Propozycje zmian wytłuszczono italikami na ciemniejszym tle, zmiany polegające na usunięciu tekstu są oznaczone jako tekst usunięty.

ZAWARTOŚĆ OPRACOWANIA

PROJEKTOWANIE DRÓG I ULIC

Wygląd Znaczenie Objaśnienie

Zakład Usług Drogowych DROTECH

Rozbudowa ulicy Północnej i Kolejowej w Suwałkach

AKADEMIA SAMORZĄDOWCA

Police, dnia r.

ZNAKI OSTRZEGAWCZE A-7. przykładowy znak ostrzegawczy. Umieszczona pod znakiem ostrzegawczym tabliczka:

droga powiatowa nr 4508W Zwoleń Filipinów

ZAWARTOŚĆ OPRACOWANIA

OPIS TECHNICZNY DO PROJEKTU STAŁEJ ORGANIZACJI RUCHU

BUDOWA DROGI GMINNEJ KLASY "L" WE WSI SŁOMCZYN OD KM 0+000,00 DO KM 0+780,00

STAŁA ORGANIZACJA RUCHU

OPIS TECHNICZNY projekt stałej organizacji ruchu drogi gminnej stanowiącej ciąg komunikacyjny pomiędzy Gminą Brzeziny a Gminą Godziesze Wielkie

ZNAKI SYGNAŁY POLECENIA - pytania testowe

1. Ten znak oznacza, że:

PROJEKT STAŁEJ ORGANIZACJI RUCHU. Przebudowa z rozbudową ulicy Chopina w miejscowości Nekla

FINAŁ GMINNY OGÓLNOPOLSKIEGO TURNIEJU BEZPIECZEŃSWTA RUCHU DROGOWEGO DLA SZKÓŁ GIMNAZJALNYCH

Ośrodek Szkolenia Kierowców TEST Wrocław, ul.lelewela 15 tel Znaki ostrzegawcze

KARTA UZGODNIEŃ. Projekt stałej organizacji ruchu Przebudowa odcinka drogi gminnej w m. Makosieje, gm. Kalinowo, powiat ełcki

GŁUBCZYCE WRZESIEŃ 2016

Przykładowe pytania karta rowerowa

ZNAKI INFORMACYJNE. Znak D-1 droga z pierwszeństwem oznacza początek lub kontynuację drogi z pierwszeństwem. D-1

1. Spis zawartości opracowania 1. Spis zawartości opracowania 2. Spis rysunków 3. Karta uzgodnień 4. Opis techniczny 5. Rysunki. 2.

DROGOWA BUDOWA CHODNIKA WRAZ Z WYMIANĄ NAWIERZCHNI NA ODCINKU OD UL. MOGIELNICKIEJ DO UL. BRZOZOWEJ W GRÓJCU

Przebudowa drogi gminnej ul. 1-go Maja w Stanicy Etap II Skrzyżowanie ul. 1-go Maja z ul. Gliwicką (DW 921)

PROJEKT WYKONAWCZY. Projekt stałej organizacji ruchu

SKRAJNIA DROGOWA I ZASADY OZNAKOWANIA OBIEKTÓW ZNAJDUJĄCYCH SIĘ W SKRAJNI DROGOWEJ

Cel zajęć: Zapoznanie ze znakami drogowymi pionowymi i poziomymi.

manewry ruchu drogowego

Pytanie. Czy na tej drodze możesz spodziewać się jadącego w przeciwnym kierunku rowerzysty? Odpowiedź TAK NIE

Znaki informacyjne Znak D-6 przejście dla pieszych" oznacza miejsce przeznaczone do przechodzenia pieszych w poprzek drogi.

Spis treści 7. UZASADNIENIE WPROWADZENIA ZMIAN W ORGANIZACJACH RUCHU... 7

P R O J E K T STAŁEJ ORGANIZACJI RUCHU

Widoczność oznakowania pionowego D-6

SPIS TREŚCI OPIS TECHNICZNY

3. Na jakim odcinku drogi obowiązują znaki ostrzegawcze?

II. RYSUNKI 1. Plan orientacyjny 2. Plan sytuacyjny organizacja ruchu 1:500

A-4 niebezpieczne zakręty - pierwszy w lewo. A-6e wlot drogi jednokierunkowej z lewej strony. A-6d wlot drogi jednokierunkowej z prawej strony

OPIS TECHNICZNY. Projekt tymczasowej organizacji ruchu na czas przebudowy dróg gminnych.

FINAŁ GMINNY OGÓLNOPOLSKIEGO TURNIEJU BEZPIECZEŃSWTA RUCHU DROGOWEGO DLA SZKÓŁ GIMNAZJALNYCH

FINAŁ WOJEWÓDZKI OGÓLNOPOLSKIEGO TURNIEJU BEZPIECZEŃSWTA W RUCHU DROGOWYM DLA SZKÓŁ PODSTAWOWYCH TEST

ZAWARTOŚĆ OPRACOWANIA

Budowa kanalizacji deszczowej i ciągu pieszo-jezdnego na ul. Ukośnej w Ostrowie Wielkopolskim

PRĘDKOŚC NA DROGACH W POLSCE. Samochody osobowe, motocykle, ciężarowe o DMC < 3,5t (DMC dopuszczalna masa całkowita) Droga jednojezdniowa

Zakład Usług Drogowych DROTECH

Projekt zmiany docelowej organizacji ruchu dla zadania: Przebudowa drogi wewnętrznej w m. Rybieniec gm. Kiszkowo

5. Dopuszczalna liczba motorowerów jadących w zorganizowanej kolumnie to: a) 15 b) 10 c) 5

PROJEKT STAŁEJ ORGANIZACJI RUCHU

Ronda - wpływ oznakowania na zachowania kierowców cz. II

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY 1) z dnia 3 czerwca 2011 r.

ZAWARTOŚĆ OPRACOWANIA

STAŁA ORGANIZACJA RUCHU

PROJEKT ZMIANY STAŁEJ ORGANIZACJI RUCHU I OZNAKOWANIA Chełmno, ul. Harcerska 1

ANKIETA dla uczestników ruchu drogowego

SZKOLNY KONKURS Z PRZEPISAMI DROGOWYMI NA TY

Symbol Wygląd Znaczenie Objaśnienie

ROZPORZĄDZENIE MINISTRÓW INFRASTRUKTURY ORAZ SPRAW WEWNĘTRZNYCH l ADMINISTRACJI

PROJEKTOWANIE I NADZORY RENATA STANKIEWICZ

A-1 Niebezpieczny zakręt w prawo.

Budowa kanalizacji deszczowej i ciągu pieszo jezdnego na ul. Dywizjonu 303 w Ostrowie Wielkopolskim.

PRACOWNIA PROJEKTOWA D A R P O L Gawrych Ruda 86, tel./fax , Suwałki

FINAŁ WOJEWÓDZKI OGÓLNOPOLSKIEGO TURNIEJU BEZPIECZEŃSWTA W RUCHU DROGOWYM DLA SZKÓŁ GIMNAZJALNYCH TEST

SPIS ZAŁĄCZNIKÓW I. CZĘŚĆ OPISOWA. 1. Karty uzgodnień. 2. Opis techniczny. II. CZĘŚĆ RYSUNKOWA.

OPIS TECHNICZNY. 1. Inwestor. Inwestorem przedsięwzięcia jest Gmina Nowogrodziec z/s przy ul. Rynek 1 w Nowogrodźcu.

Bank pytań egzaminacyjnych do egzaminowania kandydatów na kierowców ubiegających się o uprawnienia do prowadzenia pojazdów samochodowych

ko projekty Katarzyna Owczarek 1/6 Projekt docelowej organizacji ruchu dla budowy ścieżek rowerowych wzdłuż ulic Sudeckiej i Koskowickiej w Legnicy

ZAWARTOŚĆ OPRACOWANIA

Projekt uspokojenia ruchu MIASTECZKO HOLENDERSKIE w Puławach.

Wyznaczanie trójkątów widoczności na skrzyżowaniu dwóch dróg

PROJEKT DOCELOWEJ ORGANIZACJI RUCHU DROGOWEGO

Transkrypt:

Wybrane zagadnienia odnośnie propozycji zmiany warunków technicznych dotyczących znaków drogowych Leszek Kornalewski Instytut Badawczy Dróg i Mostów

technicznych dotyczących pionowych znaków drogowych 1. Zmodyfikowano i rozszerzono słowniczek pojęć w celu uniknięcia wątpliwości interpretacyjnych. 2. Usankcjonowano stosowanie tła odblaskowo-fluorescencyjnego. Dotyczy to tylko znaków: D-6 przejście dla pieszych, D-6a przejazd dla rowerzystów, D-6b i D-6c przejście dla pieszych i przejazd dla rowerzystów, tabliczki T-27 Agatka oraz tablicy prowadzącej pojedyńczou-3a i U-3b. Znak D-6 przejście dla pieszych z tłem z folii odblaskowo- fluorescencyjnej Ograniczenie stosowania tła do kilku znaków i wybranych urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego wynika z konieczności zapobieżenia nagminności tego rozwiązania w przypadku innych znaków i urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego.

technicznych dotyczących pionowych znaków drogowych 1. Wprowadzono definicje elementów składowych znaku: tarcza, lico, uchwyt montażowy, konstrukcja wsporcza, zgodnie z normą zharmonizowaną PN-EN 12899-1. 2. Określono wymagania materiałowe dotyczące konstrukcji wsporczych, tarczy znaku i lica znaku, w celu zapobieżenia obniżaniu jakości znaków. 3. Wprowadzono wymagania odnośnie właściwości mechanicznych tarcz znaków drogowych i konstrukcji wsporczych i właściwości optycznych lic znaków drogowych. Określono minimalne klasy wymagań zgodnie z PN-EN 12899-1. 4. Określono wymagania dotyczące lic znaków, w tym: - sklasyfikowano folię stosowaną na licach znaków, - wymagania kolorymetryczne folii odblaskowych i nieodblaskowych - wymagania fotometryczne folii odblaskowych, - zasady doboru typu folii na lica znaków. 5. Na drogach dla rowerów dopuszczono stosowanie folii nie odblaskowej.

technicznych dotyczących pionowych znaków drogowych 6. Określono wymagania dla znaków podświetlanych, w tym dotyczace: chromatyczności i współczynnika luminancji, kontrastu i równomierności luminancji. 7. Określono wymagania dla znaków oświetlanych zewnętrznie, w tym dotyczące: chromatyczności i współczynnika luminancji, powierzchniowego współczynnika odblasku, średniego natężenia oświetlenia i równomierności natężenia oświetlenia. 8. Wprowadzono do stosowania cztery zamiast pięciu grup wielkości znaków jest to zgodne z wymaganiami Konwencji Wiedeńskiej. Doświadczenia krajów europejskich, np. niemieckie, wskazują, że znaki o wymiarach zbliżonych do grupy duże (D), w sposób czytelny przekazują niezbędne informacje kierującym poruszającym się po autostradach i drogach ekspresowych. Usunięto zapis dotyczący wielkości znaków stosowanych do oznakowania robót.

technicznych dotyczących pionowych znaków drogowych 9. W grupie wielkości znaków dużych (D) zwiększono: znaki ostrzegawcze: długość boku z 1 000 mm do 1 100 mm, znaki zakazu i nakazu: średnica z 900 mm do 1 000 mm, znaki informacyjne zwiększono wysokość dolnego pola do wielkości 1/3 wysokości znaku kwadratowego. 10. Usunięto zapis dotyczący wielkości znaków stosowanych do oznakowania robót. 11. Na drogach dla rowerów zalecono stosowanie znaków mini (MI), tak jak dla dróg o ograniczonej prędkości do 30 km/h. 12. Na drogach dla rowerów, gdzie zastosowano znaki pionowe mini (MI), znak C-13 droga dla rowerów umieszczony na początku drogi dla rowerów, zlokalizowany przy prawej krawędzi drogi ogólnodostępnej, do której droga dla rowerów jest równoległa, powinien być wielkości odpowiadającej znakom na drodze ogólnodostępnej. 13. Określono kolejność umieszczania kilku znaków na konstrukcji wsporczej w zależności od kategorii znaków.

technicznych dotyczących pionowych znaków drogowych 14. Na drogach dla rowerów i na ulicach jednokierunkowych z dwukierunkowym ruchem rowerowym dopuszczono stosowanie znaków A-7 ustąp pierwszeństwa i B-20 stop o wielkości małe (M) i mini (MI) w odniesieniu do kierunku zastrzeżonego wyłącznie dla rowerów lub rowerów i wózków rowerowych. 15. Zaproponowano, aby litery i cyfry w grupie wielkości I (42/28 mm) były stosowane tylko na drogach o ograniczonej prędkości nie większej niż 30 km/h. 16. Określono maksymalną liczbę znaków (układ pionowy) umieszczanych na jednej konstrukcji wsporczej w wypadku stosowania tabliczek do znaków: dwa znaki i dwie tabliczki, trzy znaki i jedna tabliczka. 17. Określono kolejność kilku znaków umieszczanych na jednej konstrukcji wsporczej: układ pionowy (patrząc od góry): ostrzegawcze, zakazu, nakazu, informacyjne, układ poziomy (patrząc od lewej): ostrzegawcze, zakazu, nakazu, informacyjne,

technicznych dotyczących pionowych znaków drogowych 18. Zwiększono liczbę możliwości układów znaków pionowych występujących w wersji pionowej i poziomej. 19. Zwiększono odległość umieszczania znaku od krawędzi jezdni ulicy do 3,0 m; takie są oczekiwania środowisk zarządzania ruchem. 20. Zaproponowano możliwość umieszczania oznakowania nad drogami dla rowerów na wysokości 2,5 m. Mogą wystąpić warunki lokalne, które nie pozwalają na umieszczenie znaków po prawej stronie drogi, natomiast wysokość 2,5m zapewnia bezpieczeństwo kierującym rowerem. 21. Dopuszczono stosowanie, wraz ze znakiem D-6 przejście dla pieszych, znaków określających pierwszeństwo lub podporządkowanie na skrzyżowaniu. 22. Zwiększono minimalną wysokość umieszczania znaków na chodniku do 2,2 m. Takie rozwiązanie spowoduje, że piesi i rowerzyści o wzroście około 2,0 m będą bezpieczni przy zaproponowanej wysokości znaku.

technicznych dotyczących pionowych znaków drogowych 23. Dopuszczono umieszczanie znaków: A-7 ustąp pierwszeństwa, B-20 stop, B-21 zakaz skrętu w lewo, B-22 zakaz skrętu w prawo, B-23 zakaz zawracania, C-2 nakaz jazdy w prawo, C-4 nakaz jazdy w lewo, C-5 nakaz jazdy na wprost, C-6 nakaz jazdy prosto lub w prawo, C-7 nakaz jazdy prosto lub w lewo, C-8 nakaz jazdy w prawo lub w lewo, C-12 ruch okrężny, D-1 droga z pierwszeństwem, D-2 koniec drogi z pierwszeństwem, D-6 przejście dla pieszych, D-6a przejście dla pieszych, D-6b i D-6c przejazd dla pieszych i rowerzystów wspólnie z sygnalizatorem.

technicznych dotyczących znaków ostrzegawczych (A) 1. Wprowadzono obwódkę technologiczną. 2. Zwiększono szerokość obrzeża: 35/110 mm, 30/90 mm, 25/75 mm, 20/60 mm, dostosowując ją tym samym do standardów europejskich. 3. Na drogach o prędkości większej niż 100 km/h znaki ostrzegawcze powinny być umieszczane w odległości 300 600 m od miejsc niebezpiecznych. 4. Znaki ostrzegawcze powinny być stosowane w przypadku niebezpieczeństwa występującego na odcinku do 500 m. 5. Zezwolono na stosowanie znaków A-1 do A-4 (niebezpieczny zakręt/zakręty) w obszarze zabudowanym, o ile dopuszczalna prędkość na danej drodze jest wyższa niż dopuszczalna dla obszaru zabudowanego przewidzianego w ustawie PRD.

technicznych dotyczących znaków ostrzegawczych (A) Znak A-5 skrzyżowanie dróg 1. Znaku A-5 nie stosuje się w strefie ograniczonej prędkości do 30 km/h. 2. Usunięto zapis, że znak A-5 stosuje się na drogach gruntowych. Zgodnie z warunkami umieszczania znaków drogowych, na drogach gruntowych nie zaleca się stosowania znaków drogowych pionowych.

technicznych dotyczących znaków ostrzegawczych (A) Znaki A-6d i A-6e wlot drogi jednokierunkowej Proponowana zmiana: Przyjęto, iż znaków A-6d i A-6e nie stosuje się na autostradach i dwujezdniowych drogach ekspresowych.

technicznych dotyczących znaków ostrzegawczych (A) Znak A-7 ustąp pierwszeństwa 1. Określono obustronną widoczność odcinków drogi z podporządkowanej mniejszą niż: 10 m w obszarze zabudowanym i 20 m poza obszarem zabudowanym w tych sytuacjach stosuje się znak A-7. 2. Na drogach o dopuszczalnej prędkości powyżej prędkości określonej w ustawie PRD dla obszaru zabudowanego, znak A-7 albo znak B-20 może być poprzedzony w odległości od 100 m do 300 m znakiem A-7 z tabliczką T-1.

technicznych dotyczących znaków ostrzegawczych (A) Znak A-16 przejście dla Znak A-16a przejście dla pieszych Znak A-16b przejazd dla pieszych i przejazd dla rowerzystów rowerzystów i przejście dla pieszych 1. Znaki A-16 umieszcza się przed przejściem dla pieszych bez sygnalizacji świetlnej na drodze, na której prędkość dopuszczalna jest wyższa niż określona w ustawie PRD dla obszaru zabudowanego i nie większa niż 90 km/h 2. Jeżeli na odcinku drogi występuje kilka przejść dla pieszych w bliskich odległościach od siebie, pod znakiem A-16 należy umieścić tabliczkę T-4 wskazującą liczbę kolejnych przejść.

technicznych dotyczących znaków ostrzegawczych (A) Jeżeli progi lub inne elementy znajdują się w strefie ograniczonej prędkości (znak B-43) nie większej niż 30 km/h lub w strefie zamieszkania (znak D-40), to znaków ostrzegawczych A-11a nie stosuje się. Znak B-43 Strefa ograniczonej prędkości Znak BD-40 Strefa zamieszkania Znak A-11a Próg zwalniający

technicznych dotyczących znaków ostrzegawczych (A) Dodano dwa nowe znaki A-16a oraz A-16b dotyczące przejścia dla pieszych oraz przejazdu dla rowerzystów, wskazujące na kolejność ich występowania. Znaki A-16a Znak A-16b przejazd dla rowerzystów i przejście dla pieszych

technicznych dotyczących znaków ostrzegawczych (A) Zmieniono zasady umieszczania znaku A-29. Znak A-29 umieszcza się: poza obszarem zabudowanym, jeżeli przy normalnej przejrzystości powietrza sygnały świetlne są widoczne z odległości mniejszej niż 150 m, gdy sygnalizacja świetlna zastosowana została do kierowania ruchem wahadłowym, przed każdą sygnalizacją świetlną sterującą ruchem wjazdowym na autostradę, drogę ekspresową lub inną drogę dwujezdniową, w innych uzasadnionych przypadkach. Znak A-29 sygnały świetlne

technicznych dotyczących znaków ostrzegawczych (A) Wprowadzono tabliczkę T-5a, którą umieszcza się m.in. ze znakiem A-30 inne niebezpieczeństwo Tabliczka T-5a ze znakiem A-30

technicznych dotyczących znaków ostrzegawczych (A) Wprowadzono tabliczki T-27a i T-27b, które umieszcza się m.in. ze znakiem A-30 inne niebezpieczeństwo. Tabliczka T-27a ze znakiem A-30 Tabliczka T-27b ze znakiem A-30

technicznych dotyczących znaków zakazu (B) 1. Zwiększono średnicę znaków dużych (D) do 1000 mm. 2. Zmieniono pozostałe parametry znaków duże (D) jako konsekwencję zwiększenia średnicy znaków dużych (D). 3. Zmieniono grafikę znaków uchylających zakaz.

technicznych dotyczących znaków zakazu (B) 1. Dodano zapis umożliwiający zastosowanie m.in. pod znakiem B-1 zakaz ruchu w obu kierunkach tabliczki z napisem Dotyczy także i tabliczki T-29 z symbolem osoby niepełnosprawnej. 2. Znak B-4 zakaz wjazdu motocykli i czterokołowców; do nazwy znaku dodano wyrażenie i czterokołowców ; proponowana zmiana ma na celu dostosowanie do aktualnie obowiązujących przepisów uwzględniających pojawienie się w ostatnich latach znacznej liczby czterokołowców. 3. Zaproponowano usunięci znaku B-11 zakaz wjazdu wózków z powodu niewystępowania tego typu transportu. Praktycznie znak ten nie występuje w warunkach drogowych. 4. W przypadkach uzasadnionych bezpieczeństwem ruchu drogowego rozszerzono możliwość stosowania znaku B-20 stop w innych miejscach (nie tylko na wyjeździe z obiektu i wylocie drogi gruntowej), w tym m.in. na drogach dla rowerów. Znak B-11

technicznych dotyczących znaków zakazu (B) 5. Dopuszczono stosowanie na jednej konstrukcji wsporczej, wraz ze znakiem B-20 stop, znaków dotyczących nakazu lub zakazu jazdy we wskazanym kierunku oraz znaków informujących o lokalizacji przejścia dla pieszych, a także przejazdu dla rowerzystów. 6. Widoczność na zatrzymanie się przed skrzyżowaniem dla jadących drogą podporządkowaną ustala się za pomocą trójkąta widoczności określonego w odrębnych przepisach dotyczących warunków technicznych dla dróg publicznych. 7. Zaleca się, aby znak B-33 ograniczenie prędkości był poprzedzany znakami ostrzegawczymi podającymi przyczynę ograniczenia prędkości, np. roboty na drodze, niebezpieczny zakręt, śliska jezdnia, inne niebezpieczeństwo itp. 8. W razie potrzeby ograniczenia prędkości pojazdów, ze względu na mokrą nawierzchnię, pod znakiem B-33 należy zastosować tabliczkę T-23k. Tabliczka T-23k

technicznych dotyczących znaków zakazu (B) 9. Dopuszczono wykonywanie znaków B-35 zakaz postoju i B-35 zakaz zatrzymywania się jako dwustronnych; ich umieszczanie na drogach dwukierunkowych ułatwia orientację kierowcom zamierzającym podjechać do lewej krawędzi jezdni. Znak B-35 Znak B-36

technicznych dotyczących znaków nakazu (C) 1. Wprowadzono zapis umożliwiający stosowanie odstępstwa od stosowania się do znaku C-9 nakaz jazdy z prawej strony znaku w przypadku określonych uczestników ruchu. Dotyczy to np. stosowania wydzielonych buspasów (Kraków buspasy na torowiskach tramwajowych usytuowanych w środku jezdni dwukierunkowej). Znak C-9 2. Zrezygnowano z kryteriów określających wspólne użytkowanie drogi przez pieszych i rowerzystów.

technicznych dotyczących znaków nakazu (C) 3. Wprowadzono odrębne symbole znaków dla oznakowania drogi dla kierujących rowerami, w sytuacji gdy droga ta jest usytuowana po lewej stronie drogi dla pieszych (znak C-13/16) oraz po prawej stronie drogi dla pieszych (znak C-16/13). Znaki C-13/16 wskazujące, po której stronie drogi powinien odbywać się ruch pieszych i rowerzystów

technicznych dotyczących znaków informacyjnych (D) 4. Wprowadzono tabliczkę T-1b wskazującą użytkownikom dróg długości tunelu. Tabliczka ta ma także zastosowanie przy oznakowaniu odcinków dróg o przekroju 2+1. Tabliczka T-1b 5. Zrezygnowano z umieszczania pod znakiem D-2 koniec drogi z pierwszeństwem znaków A-7 ustąp pierwszeństwa w celu zmniejszenia liczby znaków pionowych umieszczanych niejednokrotnie w znacznym zagęszczeniu w obrębie wlotów do skrzyżowań; pozostawiono ze względów bezpieczeństwa konieczność umieszczania pod znakiem D- 2 tabliczek uprzedzających o zastosowaniu na wlocie do skrzyżowania znaku B-20 stop.

technicznych dotyczących znaków informacyjnych (D) 6. Wprowadzono znak D-6c przejście dla pieszych i przejazd dla rowerzystów, informujący o lokalizacji przejazdu dla rowerzystów przed przejściem dla pieszych. Takie sytuacje występują aktualnie powszechnie w obrębie skrzyżowań. Znak D-6c 7. Wprowadzono zalecenie stosowania fizycznej separacji przeciwnych relacji ruchu w przekrojach 2+1.

technicznych dotyczących znaków informacyjnych (D) 8. Uznano, że optymalna długość odcinka zmiany zasad wykorzystania przekroju 2+1 zapewniająca warunki bezpieczeństwa uczestników ruchu powinna wynosić 200 m (aktualnie 100 m).

technicznych dotyczących znaków informacyjnych (D) 9. Rozszerzono treść opisu znaku D-23 stacja paliwowa i dodano dodatkowe symbole, uwzględniające możliwość zasilania pojazdów paliwem CNG i ładowania akumulatorów w pojazdach o napędzie elektrycznym. Znak D-23a stacja paliwowa z gazem do napędu pojazdów Znak D-23b stacja ładowania pojazdów elektrycznych

technicznych dotyczących znaków informacyjnych (D) 10. Dodano znak D-24a sieć Wi-Fi informujący o punkcie lub obszarze objętym dostępem do bezpłatnej bezprzewodowej sieci telekomunikacyjnej. 11. Znaczenie znaku D-25 poczta rozszerzono o możliwość podawania informacji o lokalizacji paczkomatów (np. przy stacjach paliw, centrach handlowych, itp.). Znak D-24a Znak D-25

technicznych dotyczących znaków informacyjnych (D) 12. Opracowano nowe, uproszczone i bardziej czytelne symbole znaków D-39 dopuszczalne prędkości i D-39a opłaty drogowe. Wzorem innych krajów europejskich pominięte zostały limity prędkości obejmujące m.in. samochody ciężarowe i autobusy. 13. Pominięto specyfikę polskich dróg, która m.in. dopuszcza do eksploatacji jednojezdniowe odcinki dróg ekspresowych. Znak D-39 Znak D-39a

technicznych dotyczących znaków informacyjnych (D) 14. Usankcjonowano jedną wielkość znaków D-42 obszar zabudowany i D-43 koniec obszaru zabudowanego; brakuje uzasadnienia dla stosowania znaków o większej wysokości. Znak D-42 Znak D-43 Drogi publiczne w większości przypadków przebiegu przez obszar zabudowany posiadają klasę techniczną najwyżej GP (najczęściej G i Z) i na odcinkach dojazdowych do obszarów zabudowanych obowiązują na nich wówczas prędkości maksymalne do 90 km/h. W takich warunkach podstawowy wymiar znaków D-42 i D-43 wyróżnia się zarówno barwą, jak i kształtem spośród innych znaków pionowych i jest wystarczająco widoczny. W konsekwencji oznakowanie wszystkich obszarów zabudowanych będzie jednolite.

technicznych dotyczących znaków informacyjnych (D) 15. Wprowadzono ograniczenia czasowe dla umieszczania na drogach znaków D-48 i D-48a, uznając ich czasowy charakter. Brak takich ograniczeń skutkuje niejednokrotnie ich nieuzasadnioną, czasem wieloletnią eksploatacją. Znak D-48 Znak D-48a

technicznych dotyczących znaków informacyjnych (D) 16. Wprowadzono dodatkowy znak D-50a zatoka, który wskazuje lokalizację zatok awaryjnych umożliwiających montaż łańcuchów zimowych na koła pojazdu. Znak D-50a

technicznych dotyczących znaków informacyjnych (D) 17. Wprowadzono znak D-54 oznakowanie odcinków, na których okresowo występuje mgła Zespół znaków D-54a, D-54b i D-54c

technicznych dotyczących znaków informacyjnych (D) 18. Wprowadzono znak D-55 jazda na suwak, który informuje o zasadach bezpiecznego zachowania w przypadku lokalnego zawężenia przekroju jezdni. znaki D-55

technicznych dotyczących znaków kierunku i miejscowości (E) 1. Wprowadzono oznakowanie zjazdu na trasę alternatywną: tabliczka T-36a trasa alternatywna wyświetlana za pomocą ortogonalnej matrycy RGB i tabliczka T-36b trasa alternatywna przedstawiana za pomocą graniastosłupów. tabliczka T-36a tabliczkat-36b

technicznych dotyczących znaków kierunku i miejscowości (E) 2. Wprowadzono tablice kierunkowe o zmiennej treści. Przed uruchomieniem trasy alternatywnej Po uruchomieniu trasy alternatywnej

technicznych dotyczących znaków kierunku i miejscowości (E) Przed uruchomieniem trasy alternatywnej Po uruchomieniu trasy alternatywnej

technicznych dotyczących znaków kierunku i miejscowości (E) 3. Zmieniono kolejność miejscowości na znaku: E-13 tablica kierunkowa, E-14 tablica szlaku drogowego od najdalszej do najbliższej. Nowy układ nazw miejscowości odpowiada nazwom miejscowości podawanym na tablicach drogowskazowych. Znak E-13 Znak E-14

technicznych dotyczących znaków kierunku i miejscowości (E) Znak E-14a tablica szlaku drogowego Znak E-14a tablica szlaku drogowego

technicznych dotyczących znaków kierunku i miejscowości (E) 4. Zmieniono wzór znaku E-20 tablica węzła drogowego. Na znaku podano zarówno nr węzła jak i jego nazwę. Znak E-20 na autostradzie Znak E-20 na drodze ekspresowej

technicznych dotyczących znaków uzupełniających (F) 1. Znak F-6a uprzedzenie o niebezpieczeństwie występującym za skrzyżowaniem wyodrębniono jako podobny do uprzedzającego o zakazie lub nakazie, jednak jako znak mający inne znaczenie uprzedzenie o niebezpieczeństwie. Znak F-6a

technicznych dotyczących znaków uzupełniających (F) 2. Dodano możliwość uzupełniania znaku F-7 sposób jazdy w związku z zakazem skręcania w lewo o miniatury znaków zakazu, wskazujące przyczynę zalecania dojazdu poprzez trasę objazdową. Znak F-7 sposób jazdy w związku z zakazem skręcania w lewo

technicznych dotyczących znaków uzupełniających (F) 3. Uzupełniono o przykłady znaków F-10 kierunki na pasach ruchu dla skrzyżowań z ruchem okrężnym oraz dla organizacji ruchu uwzględniającej skręt w lewo i zawracanie z lewego pasa ruchu. znak F-10 kierunki na pasach ruchu na skrzyżowaniu z ruchem okrężnym znak F-10 zawracanie z lewego pasa ruchu

technicznych dotyczących znaków uzupełniających (F) 4. Uzupełniono o przykład znaku F-12 znak wskazujący przejazd tranzytowy umieszczany przed skrzyżowaniem dla kierunku jazdy na wprost znak F-12

technicznych dotyczących znaków uzupełniających (F) 5. Dodano znak F-14d-f tablice wskaźnikowe stosowane na drogach ekspresowych oraz sprecyzowano odległości, w jakich mają być umieszczane. znak F-14 d 300 m przed pasem wyłączania znak F-14 e 200 m przed pasem wyłączania znak F-14 f 100 m przed pasem wyłączania

technicznych dotyczących znaków uzupełniających (F) 6. Dodano znak F-15 c niesymetryczny podział jezdni dla przeciwnych kierunków ruchu w celu oznakowania jednojezdniowej drogi trzypasowej, dla której pas środkowy przeznaczony jest dla zjazdów do nieruchomości. Znak F-15c

technicznych dotyczących dodatkowych znaków dla kierujących tramwajami (AT) 7. Dodano znak AT-6 sygnalizacja świetlna obsługiwana ręcznie w celu ostrzeżenia kierującego tramwajem o konieczności ręcznego uruchomienia sygnalizacji świetlnej. 8. Dodano znak AT-7 ręczne kierowanie ruchem tramwajów w celu ostrzeżenia kierującego tramwajem, że dojeżdża na odcinek toru, na którego wjazd jest możliwy po uzyskaniu zezwolenia od osoby kierującej ruchem. znak AT-6 znak AT-7

technicznych dotyczących dodatkowych znaków dla kierujących tramwajami (BT) 9. Zmieniono grafikę znaku BT-4 stop zwrotnica eksploatowana jednostronnie. 10. Wprowadzono zestaw trzech znaków: BT-5 zakaz wymijania tramwajów pierwszeństwo na oznaczonym odcinku torowiska, BT-6 zakaz wymijania tramwajów ustąp pierwszeństwa przejazdu tramwajowi jadącemu z przeciwka i BT-7 koniec zakazu wymijania tramwajów. 11. Wprowadzono znak BT-8 zakaz wymijania tramwajów. znak BT-4 znak BT-5 znak BT-6 znak BT-7 znak BT-8

technicznych dotyczących dodatkowych znaków dla kierujących tramwajami (CT) 12. Wprowadzono znak CT-1 podać sygnał ostrzegawczy. 13. Wprowadzono znak CT-2 miejsce zatrzymania pojazdu. znak CT-1 znak CT-2

technicznych dotyczących dodatkowych znaków dla kierujących tramwajami (DT) 14.Wprowadzono znak DT-1 urządzenie sterujące zwrotnicą lewoskrętną. 15.Wprowadzono znak DT-2 urządzenie sterujące zwrotnicą prawoskrętną. 16.Wprowadzono znak DT-3 urządzenie sterujące zespołem dwóch zwrotnic. 17.Wprowadzono znak DT-4 koniec strefy aktywności urządzenia sterującego zwrotnicą. Znak DT-1 Znak DT-2 Znak DT-3 Znak DT-4

technicznych dotyczących dodatkowych znaków dla kierujących tramwajami (TT) 18. Wprowadzono znak TT-1 dotyczy kierunku w lewo. 19.Wprowadzono znak TT-2 dotyczy kierunków w lewo i prosto. 20.Wprowadzono znak TT-3 dotyczy kierunku prosto 21.Wprowadzono znak TT-4 dotyczy kierunków prosto i w prawo Znak DT-1 Znak DT-2 Znak DT-3 Znak DT-4

technicznych dotyczących dodatkowych znaków dla kierujących tramwajami (TT) 22. Wprowadzono znak TT-5 dotyczy kierunku w prawo. 23.Wprowadzono znak TT-6 dotyczy kierunków w lewo i w prawo. 24.Wprowadzono znak TT-7 dotyczy kierunku w lewo pod kątem mniejszym niż 50. 25.Wprowadzono znak TT-8 dotyczy kierunku w prawo pod kątem mniejszym niż 50. Znak DT-5 Znak DT-6 Znak DT-7 Znak DT-8

technicznych dotyczących dodatkowych znaków dla kierujących tramwajami (TT) Proponowana zmiana: Wprowadzono nowy symbol znaku R-2 koniec szlaku rowerowy lokalnego; obecnie początek i koniec szlaku oznakowany jest identycznie znakami R-1a, co może wprowadzać w błąd rowerzystów. Znak R-2

technicznych dotyczących dodatkowych przed przejazdami kolejowymi (G) Proponowana zmiana: Nowy wzór znaków: G-1a słupek wskaźnikowy z trzema kreskami umieszczany po prawej stronie jezdni, G-1b słupek wskaźnikowy z dwiema kreskami umieszczany po prawej stronie jezdni, G-1c słupek wskaźnikowy z jedną kreską umieszczany po prawej stronie jezdni, G-1d słupek wskaźnikowy z trzema kreskami umieszczany po lewej stronie jezdni, G-1e słupek wskaźnikowy z dwiema kreskami umieszczany po lewej stronie jezdni, G-1f słupek wskaźnikowy z jedną kreską umieszczany po lewej stronie jezdni. Znak G-1a Znak G-1b Znak G-1c Znak G-1d Znak G-1e Znak G-1f

technicznych dotyczących dodatkowych przed przejazdami kolejowymi (G) Nowy wzór znaku: G-2 sieć pod napięciem, uzupełniony o symbol wskazujący wysokość zawieszenia przewodów trakcyjnych na przejeździe; G-2a znaku G-2 sieć pod napięciem, wersja pozioma. Znak G-2 Znak G-2a

technicznych dotyczących dodatkowych przed przejazdami kolejowymi (G) Proponowana zmiana: Nowy wzór znaków: G-3 krzyż św. Andrzeja przed przejazdem kolejowym jednotorowym, G-3a krzyż św. Andrzeja przed przejazdem kolejowym jednotorowym (wersja pionowa), G-4 krzyż św. Andrzeja przed przejazdem kolejowym wielotorowym, G-4a krzyż św. Andrzeja przed przejazdem kolejowym wielotorowym (wersja pionowa). Znak G-3 Znak G-4 Znak G-3a Znak G-4a

technicznych dotyczących znaków drogowych poziomych (P) 1. Wprowadzono listę wymagań materiałowych odnośnie wyrobów do poziomego oznakowania dróg. 2. Sklasyfikowano i zdefiniowano wszystkie materiały stosowane do poziomego oznakowania dróg. 3. Uaktualniono przewidywane minimalne okresy trwałości oznakowania. 4. Określono wymagania eksploatacyjne dotyczące współczynnika odblasku, współczynnika luminancji oznakowani dróg. 5. Rozszerzono katalog stosowania punktowych elementów odblaskowych (PEO) (usankcjonowanie miejsc stosowania). 6. Dopuszczono stosowanie aktywnych PEO m.im.: przejścia dla pieszych, wydzielone pasy ruchu, oznakowanie zjazdów na autostradzie, w tym punktów poboru opłat.

technicznych dotyczących znaków drogowych poziomych (P) 7. Wprowadzono listę wymagań materiałowych odnośnie wyrobów do poziomego oznakowania dróg. 8. Sklasyfikowano i zdefiniowano wszystkie materiały stosowane do poziomego oznakowania dróg. 9. Uaktualniono przewidywane minimalne okresy trwałości oznakowania. 10.Określono wymagania eksploatacyjne dotyczące współczynnika odblasku, współczynnika luminancji oznakowani dróg. 11.Rozszerzono katalog stosowania punktowych elementów odblaskowych (PEO) (usankcjonowanie miejsc stosowania). 12.Dopuszczono stosowanie aktywnych PEO m.im.: przejścia dla pieszych, wydzielone pasy ruchu, oznakowanie zjazdów na autostradzie, w tym punktów poboru opłat.

technicznych dotyczących znaków drogowych poziomych (P) 13. Wprowadzono obowiązek stosowania oznakowania poziomego dróg krajowych i wojewódzkich w pełnym zakresie obecnie dotyczy to jedynie linii segregacyjnych i wyznaczających krawędź jezdni. 14. Drogi powiatowe i gminne objęto zaleceniem stosowania oznakowania poziomego w pełnym zakresie (jak dla dróg krajowych i wojewódzkich). 15. Zrezygnowano z nadawania różnych symboli znakom podłużnym, które posiadają taki sam kształt, ale inne przeznaczenie. Zrezygnowano z określenia linie krawędziowe, zastępując go określeniem linie wyznaczające krawędź jezdni. W efekcie zbędnymi pozostały symbole (oznaczenia): P-7a linia krawędziowa przerywana szeroka, P-7b linia krawędziowa ciągła szeroka, P-7c linia krawędziowa przerywana wąska, P-7d linia krawędziowa ciągła wąska.

technicznych dotyczących znaków drogowych poziomych (P) 16. Wprowadzono możliwość umieszczania znaku P-2a linia pojedyncza ciągła - wąska koloru białego na krawężniku, w miejscach gdzie nie jest dopuszczone zatrzymanie pojazdów. Ponadto znak P-2a koloru żółtego może być stosowany na krawężniku lub chodniku wzdłuż krawężnika, dla oznaczenia peronu przystanku komunikacji publicznej. 17. Dodano symbole: P-8j strzałka kierunkowa w lewo lub do zawracania oraz P-8k strzałka kierunkowa na rondach wielopasowych. Znak P-2a Znak P-8 j Znak P-8k

technicznych dotyczących znaków drogowych poziomych (P) 18. Wprowadzono możliwość stosowania na skrzyżowaniach zwykłych równorzędnych oraz na nieskanalizowanych wlotach dróg podporządkowanych oznakowania przejść dla pieszych o szerokości 2,5 m lub 4 m znakiem P-10a przejście dla pieszych wyznaczone liniami prostopadłymi do osi jezdni w postaci linii poziomych o szerokości 0,24 m. Tego typu oznakowanie dopuszczono także w przypadku wyznaczania przejść tymczasowych. W efekcie oznakowanie poziome przejść dla pieszych w obrębie skrzyżowań o małej powierzchni i małym natężeniu ruchu pieszych może ulec znacznemu uproszczeniu. Ponadto w ten sposób mogą być także podkreślone zasady pierwszeństwa przejazdu na skrzyżowaniach o nieskanalizowanych wlotach dróg podporządkowanych. Znak P-10a

technicznych dotyczących znaków drogowych poziomych (P) 19.Wprowadzono zasadę umieszczania znaków P-10 przejście dla pieszych w przypadku pasów dzielących jezdnie o szerokości mniejszej niż 2 m. 20.Dla bezpieczeństwa pieszych wprowadzono zakaz wyznaczania przejścia dla pieszych i stosowania znaków pionowych D-6 przejście dla pieszych i poziomych P-10 przejście dla pieszych, jeżeli kierunki ruchu na drodze rozdzielone zostały przy zastosowaniu jedynie znaku P-21 powierzchnia wyłączona z ruchu. Są to miejsca szczególnie niebezpieczne, przy braku wydzielonego azylu w osi jezdni. 21.Rozszerzono zakres stosowania znaków P-25 próg zwalniający o możliwość ich umieszczania m.in. w obrębie tzw. wyniesionych tarcz skrzyżowań i innych urządzeń bezpieczeństwa ruchu służących do spowolnienia ruchu pojazdów. Znak P-25

technicznych dotyczących znaków drogowych poziomych (P) 22.Wprowadzono możliwość zastosowania znaku P-17 linia przystankowa o minimalnej długości 15m dla wyznaczania krótkich przystanków, np. wykorzystywanych jedynie przez mikrobusy. 23.Zwiększono minimalną szerokość znaku P-18 stanowisko postojowe dla samochodu osobowego, wyznaczonego prostopadle do osi jezdni z 2,30m do 2,50m. Znak P-17 Znak P-18

technicznych dotyczących znaków drogowych poziomych (P) 24. Wprowadzono możliwość częściowego wypełnienia (zakreskowania) powierzchni znaków P-21 powierzchnia wyłączona z ruchu. 25. Wprowadzono możliwość umieszczania na szlakach rowerowych i na powierzchni torowiska, w osi toru piktogramów odwzorowujących znaki drogowe przeznaczone dla tych uczestników ruchu. Znak P-21 Znak P-21

technicznych dotyczących znaków drogowych poziomych (P) 26.Wzorem innych krajów europejskich wprowadzono nowy symbol i zasady stosowania znaku P-28 ograniczona widoczność we mgle do oznakowania odcinków dróg, na których często występuje zamglenie. Znak P-28 Przykład oznakowania drogi znakami P-28

technicznych dotyczących znaków drogowych poziomych (P) 27. Wprowadzono zasadę spójności przepisów dotyczących oznakowania poziomego dróg z warunkami technicznymi obowiązującymi dla dróg publicznych stanowiącą, że szerokości wyznaczonych pasów ruchu powinny odpowiadać szerokościom obowiązującym dla danej klasy technicznej drogi, zgodnie z odrębnymi przepisami budowlanymi. 28. Ujednolicono zasady wyznaczania szerokości pasów ruchu, w zależności od zagospodarowania przekroju drogi. 29. Dla zwiększenia bezpieczeństwa użytkowników dróg o przekroju 2+1 ze 100 m do 200 m zwiększono minimalną długość odcinka zmiany zasad korzystania z trzypasowego przekroju drogi (zwiększono długość odcinka przejściowego). 30. Wprowadzono łagodniejsze skosy w miejscach zmian szerokości jezdni - 1:15 na drogach o dopuszczalnej prędkości do 60 km/h i 1:30 na pozostałych drogach, w miejsce odpowiednio 1:10 i 1:20. Proponowana zmiana powinna mieć pozytywny wpływ na bezpieczeństwo ruchu drogowego. 31. Zlikwidowano możliwość wyznaczania poszerzonego przejścia dla pieszych przy przystanku tramwajowym. Taki sposób wyznaczania przejścia powoduje ukośnie jego przekraczanie i zderzanie się przeciwnych potoków ruchu pieszego w obrębie przejścia. To z kolei skutkuje trudnością ewakuacji pieszych z jezdni.

technicznych dotyczących znaków drogowych poziomych (P) 32. Usunięto zapis sprzeczny z ustawą PRD, który stanowił że: wyznaczenie przejścia tylko na jednym wlocie (wylocie) drogi na skrzyżowanie oznacza jednocześnie zakaz przekraczania przez pieszych tej jezdni na drugim wlocie (wylocie) oraz w odległości do 100 m. 33.W miejsce zalecenia, wprowadzono zasadę umieszczania znaku P-2a linia ciągła, który rozdziela przylegające bezpośrednio do siebie jedno lub dwukierunkowe drogi dla rowerów i ciągi dla ruchu pieszego. Dodatkowo na części przeznaczonej dla rowerzystów należy stosować znaki P-23 rower. 34.Usunięto zapis stanowiący, że nie wyznacza się pasów ruchu na skrzyżowaniu z ruchem wokół wyspy o dwóch pasach ruchu na jej obwiedni. Brak w takich przypadkach oznakowania poziomego powoduje różne zachowania kierujących pojazdem, czasem sprzeczne z zasadami ogólnymi, co może powodować sytuacje niebezpieczne. 35.Wprowadzono dodatkowy przykład poprawnego oznakowania poziomego ronda o obwiedni dwupasowej.

technicznych dotyczących znaków drogowych poziomych (P) Przykład oznakowania skrzyżowania z ruchem okrężnym wokół wyspy o obwiedni dwupasowej.

DZIĘKUJĘ PAŃSTWU ZA UWAGĘ Leszek Kornalewski Instytut Badawczy Dróg i Mostów T: 22 814 10 73 M: 600 890 330 e-mail: lkornalewski@ibdim.edu.pl