Energooszczędna eksploatacja urządzeń elektrycznych w firmie Ze względu na niewielką moc urządzeń biurowych i elektroniki użytkowej codzienne działania pojedynczych użytkowników mogą wydawać się mało istotne z punktu widzenia oszczędzania energii. Jako grupa pracowników konkretnej firmy, nie mówiąc o całej populacji kraju, mamy jednak ogromny wpływ na zużycie energii. Każda zaoszczędzona kilowatogodzina to konkretna ilość zaoszczędzonego paliwa oraz mniej wyemitowanego dwutlenku węgla i innych zanieczyszczeń. Urządzenia elektroniczne należą do grupy najdynamiczniej rozwijających się produktów codziennego użytku. Na rynku dostępne są setki modeli urządzeń biurowych: komputerów, drukarek, projektorów multimedialnych czy palmtopów. Unowocześnienie tych sprzętów wiąże się zazwyczaj ze zwiększaniem ich możliwości, poprawianiem jakości obrazu, dźwięku czy druku, a czasem również ze zwiększaniem efektywności energetycznej. Niestety, często się zdarza, że nowoczesne technologie są zdecydowanie bardziej energochłonne niż stare. Tak właśnie jest z komputerami, które obecnie przy znacznie większych możliwościach obliczeniowych zużywają kilkakrotnie więcej energii niż te sprzed kilku lat. Podobnie jest w przypadku telewizorów plazmowych, które zużywają niemal dwukrotnie więcej prądu niż tradycyjne telewizory kineskopowe. Z drugiej jednak strony dzięki popularnej technologii ekranowej LCD telewizory pobierają go o połowę mniej. Warto także zauważyć, że od czasu pojawienia się na rynku popularnej plazmy" i LCD ich energochłonność spadła o 50-60%, a w następnych latach przewiduje się dalszą redukcję zużycia energii. Standby, czyli strata energii W przypadku urządzeń elektronicznych istotnym problemem z zakresu energochłonności jest zużycie energii w stanie czuwania, tzw. standby. To czas, kiedy sprzęty nie pracują zgodnie z podstawowym przeznaczeniem, lecz nadal pobierają energię (świecące diody, zegarki, wyświetlacze etc.). Niektóre z nich zużywają jej wtedy nawet więcej niż w czasie właściwej pracy. Jeśli moc urządzeń w czasie czuwania waha się od 0,5 W do 35 W, a w każdej firmie takich urządzeń jest kilka lub nawet kilkadziesiąt, to łatwo policzyć, że łączna moc pobieranej bezproduktywnie energii może wynosić nawet kilkaset watów! Nie wszystkie z wielu działających w firmach urządzeń wyposażonych w funkcję czuwania można wyłączyć w okresach poza godzinami pracy. Niektóre muszą pozostawać włączone ze względu na potrzebę ciągłej gotowości (np. faks, automatyczna sekretarka, telefon bezprzewodowy, czujniki ruchu czy system alarmowy), zagrożenie rozprogramowaniem (np. tuner telewizji satelitarnej, radio
z budzikiem itp.), a nawet praktyczny brak możliwości wyłączenia (np. transformatory dzwonka lub oświetlenia niskonapięciowego). Jeśli jednak chodzi o pozostałe sprzęty biurowe, np. urządzenia kopiujące, warto wyrobić w pracownikach nawyk sięgania do wyłącznika. Przy zakupie nowego sprzętu zaleca się zwracać uwagę na ilość energii zużywanej podczas standby, a także dowiadywać się, czy można je wyłączać na czas nieużywania bez wynikających z tego utrudnień. Przykład marnowania energii stanowi również pozostawianie w gniazdku różnego rodzaju ładowarek, np. do telefonu komórkowego lub baterii, które mimo odłączenia od telefonu pobierają pewną ilość prądu. Warto sprawdzić, jakie urządzenia zużywają energię w stanie tzw. jałowym - dzieje się tak, jeśli po dotknięciu ich ręką wyczuwalne jest ciepło. Jak oszczędzać? Najprostszym i najskuteczniejszym sposobem oszczędzenia energii jest wyłączenie urządzenia z sieci - najlepiej za pomocą listew zasilających, przedłużaczy, rozdzielaczy i gniazdek z wyłącznikami. Dzięki temu jednocześnie można wyłączyć kilka urządzeń. Sprzęt komputerowy: Nie należy pozostawiać włączonego komputera na noc czy na weekend. Przed włączeniem komputera warto sobie najpierw przygotować pracę, a dopiero potem uruchomić urządzenie. W momencie wyłączenia komputera należy wyłączyć również listwę zasilającą, ponieważ nawet wyłączony zestaw komputerowy z drukarką może zużywać w stanie czuwania do 40 W. Przy planowanej dłuższej przerwie komputer należy wyłączyć - już przy 15-minutowej przerwie jest to opłacalne. Warto korzystać z funkcji zarządzania energią komputera. Należy aktywować automatyczne wyłączanie komputera (po 30 minutach), a także usypianie monitora (po 10 minutach), niemniej jednak NAJLEPSZY WYGASZACZ EKRANU TO WYŁĄCZONY MONITOR. Drukarkę należy włączać dopiero przed drukowaniem, zwłaszcza że nowoczesne drukarki uruchamiają się szybko; podczas stanu czuwania zużywają zaś niepotrzebnie energię. Przy zakupie nowej drukarki należy zwrócić uwagę, czy ma ona funkcję dwustronnego drukowania, co pozwoli na oszczędniejsze gospodarowanie papierem. Warto się też wtedy zastanowić, czy na pewno niezbędna jest laserowa, ponieważ taka drukarka zużywa kilkakrotnie więcej energii niż atramentowa. Monitory LCD są znacznie mniej energochłonne od monitorów tradycyjnych (CRT), różnica w zużyciu energii może być nawet dwukrotna. Komputery stacjonarne pracują z mocą średnio 150 W, a laptopy średnio z mocą 30-40 W.
Urządzenia AGD w firmie Z dużym prawdopodobieństwem można stwierdzić, że oprócz typowego sprzętu biurowego w każdej firmie eksploatowane są urządzenia AGD. Dzielimy je na duże i drobne. Spośród tych pierwszych najczęściej używane w firmach są urządzenia chłodzące i kuchenki, sporadycznie zmywarki i pralki. Natomiast urządzeń drobnego AGD jest zazwyczaj znacznie więcej: od kilku do nawet kilkudziesięciu - w zależności od wielkości firmy i liczby zatrudnionych w niej osób. Spośród nich najpopularniejsze są czajniki, zazwyczaj elektryczne, ekspresy do kawy oraz urządzenia do sprzątania, czyli głównie odkurzacze. Potencjał oszczędzania energii w przypadku urządzeń AGD jest bardzo duży, zwłaszcza że nadal wiele urządzeń ma więcej niż 10 lat (mimo dużej liczby corocznie wymienianego sprzętu). Można przyjąć, że urządzenia te są blisko dwa razy bardziej energochłonne niż najlepsze z obecnie dostępnych na rynku. Na przykład kilkunastoletnia lodówka zużywa w ciągu roku ok. 700 kwh, podobna zaś pod względem wielkości nowa, o klasie energetycznej A++, zużywa ok. 150 kwh/rok. Urządzenia te służą zazwyczaj kilkanaście lub nawet kilkadziesiąt lat, dlatego istotne jest, by w przypadku kupna nowego produktu spełniał on nasze oczekiwania w zakresie nie tylko podstawowego przeznaczenia, lecz także jego oddziaływania na budżet firmy w ciągu całego czasu eksploatacji. Kupując nowy sprzęt, należałoby więc wybrać modele najbardziej efektywne pod względem energetycznym. Najlepszym sposobem jest zapoznanie się z informacjami dostępnymi na etykiecie energetycznej urządzenia. Pokazuje ona nie tylko zużycie energii elektrycznej i klasę energetyczną, lecz także inne ważne parametry techniczne opisujące konkretny produkt i pozwalające sprawdzić przybliżone zużycie energii w ciągu roku lub jednego cyklu działania. Sytuacja wygląda nieco gorzej w przypadku urządzeń drobnych, takich jak czajniki elektryczne, kuchenki itp., dla których nie ma obowiązku certyfikacji energetycznej i przez to możliwości odczytania wprost zużycia energii z etykiety. Jednak nawet w tym przypadku istnieje prosty sposób na obliczenie jej zużycia. Wyrażane jest ono w kwh, zatem do jego obliczenia potrzebne są dwie wartości: moc urządzenia wyrażana w kw (przedstawiona na tabliczkach znamionowych umieszczanych zazwyczaj na spodzie lub z tyłu urządzenia) oraz czas jego pracy wyrażany w godzinach. Mnożąc je, otrzymujemy liczbę kwh zużytej przez sprzęt energii. Poniżej przedstawiono zestaw porad na temat energooszczędnej eksploatacji urządzeń AGD najczęściej spotykanych w firmach, czyli lodówek i odkurzaczy. Jak używać urządzeń chłodzących? Nie wolno wkładać ciepłych i gorących produktów do lodówki, lecz należy je ostudzić, czyli pozwolić im osiągnąć temperaturę pokojową. W innym przypadku, ciepło w nich zawarte musi zostać wydalone przez urządzenie na zewnątrz, co powoduje dodatkowe zużycie prądu. (Aby chłodziarka z produktu w niej umieszczonego wydaliła pewną ilość energii cieplnej, musi zużyć blisko trzy razy tyle energii elektrycznej, ile wynosi zawarte w produkcie ciepło). Nie należy stawiać urządzeń chłodzących w ciepłych pomieszczeniach, zwłaszcza w pobliżu
kaloryferów, grzejników, pieców, ani w miejscach silnie nasłonecznionych. Nie wolno zabudowywać urządzeń, które nie są do tego przystosowane. Zła wymiana powietrza z tyłu chłodziarki powoduje, że urządzenie intensywniej pracuje i częściej się włącza, przez co zużywa więcej prądu. Warto pamiętać, aby raz lub dwa razy do roku odkurzać zewnętrzny wymiennik ciepła (drabinka z tyłu lodówki), dzięki czemu urządzenie jest sprawniejsze, bo łatwiej oddaje ciepło zawarte w produktach. Należy dostosować temperaturę w chłodziarce do faktycznych potrzeb; zazwyczaj najbardziej odpowiednia to +6-8 C, a w zamrażarce -18 C. Lodówkę lub zamrażarkę powinno się otwierać na jak najkrótszy czas, ponieważ przez otwarte drzwi wpada wilgotne powietrze z otoczenia, które musi być następnie przez chłodziarkę wydalone. Trzeba pamiętać, że pożywienie, które ma być z powrotem umieszczone w chłodziarce, powinno jak najszybciej do niej wrócić, zanim się niepotrzebnie ogrzeje. Chłodziarkę należy regularnie myć wodą z łagodnym detergentem, nie zapominając o uszczelce drzwiowej, przez którą w razie nieszczelności dostaje się ciepło z otoczenia. Jeżeli uszczelka drzwiowa jest uszkodzona, należy ją wymienić. Chłodziarkozamrażarki i zamrażarki, które nie mają automatycznej funkcji odmrażania, należy regularnie odmrażać - warstwa lodu nie powinna być grubsza niż 10 mm. Chłodziarki podzielone są na strefy temperaturowe, w których układa się poszczególne rodzaje produktów, dlatego należy stosować w miarę możliwości te zasady (producenci zawsze podają szczegóły na ten temat w instrukcji obsługi). W ten sposób unika się niepotrzebnego chłodzenia niektórych produktów. Jak odkurzać? Należy pamiętać o regularnej wymianie filtrów workowych, nawet zanim wskaźnik ssania zasygnalizuje pełny worek. Odkurzacz praktycznie nigdy nie pracuje z maksymalną mocą - moc urządzenia wzrasta w miarę zanieczyszczenia worków, a tym samym rośnie zużycie energii. Czasem należy wymienić worek, mimo że jest w nim jeszcze sporo wolnej przestrzeni, ponieważ niektóre zanieczyszczenia, np. mąka, skutecznie zatykają pory filtrów. Lepiej jest korzystać z nowych worków niż opróżniać i stosować ponownie te same. Na rynku dostępne są tzw. zamienniki worków firmowych, a ich cena może być niższa od oryginalnych nawet o 70%. Odkurzając, nie należy się śpieszyć, gdyż wolniejsze przemieszczanie końcówki dyszy ssącej po dywanie zwiększa efektywność zbierania brudu, czyli tak naprawdę skraca czas odkurzania. Opracowanie zbiorowe: Fundacja na Rzecz Efektywnego Wykorzystania Energii (FEWE) www.fewe.pl
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org) Artykuł został opracowany na podstawie publikacji Efektywne wykorzystanie energii w firmie wydanej przez ośrodek Enterprise Europe Network działający przy Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości. Wersja elektroniczna publikacji jest dostępna na stronie www.een.org.pl.