ESP-150 Agregat do ciêcia plazmowego Instrukcja Obs³ugi (PL) Niniejsza instrukcja zawiera informacje dotycz¹ce instalowania i u ytkowania nastêpuj¹cych elementów sk³adowych agregatu o numerach seryjnych rozpoczynaj¹cych siê od PORJ129127: 0558004122
Należy się upewnić, że operator otrzyma poniższe informacje. Można otrzymać dodatkowe kopie od dostawcy. przestroga Niniejsze INSTRUKCJE są przeznaczone dla doświadczonych operatorów. W przypadku niepełnego obeznania z zasadami działania oraz z praktykami bezpieczeństwa związanymi ze spawaniem łukowym oraz dotyczącymi sprzętu służącego do cięcia, wskazane jest przeczytanie naszej broszury Środki oraz praktyki bezpieczeństwa podczas łukowego spawania, cięcia oraz żłobienia, formularz 52-529. Osobom niewykwalifikowanym NIE zezwala się na instalowanie, obsługiwanie ani dokonywanie konserwacji niniejszego sprzętu. NIE wolno rozpoczynać instalacji lub pracy ze sprzętem bez uprzedniego przeczytania oraz całkowitego zrozumienia niniejszych instrukcji. W przypadku niecałkowitego zrozumienia niniejszych instrukcji, należy skontaktować się z dostawcą w celu uzyskania dalszych informacji. Przed rozpoczęciem instalacji lub pracy ze sprzętem należy zapoznać się ze Środkami ostrożności. ODPOWIEDZIALNOŚĆ UŻYTKOWNIKA Sprzęt ten będzie funkcjonował zgodnie z opisem zawartym w niniejszej instrukcji obsługi oraz zgodnie z dołączonymi etykietkami i/lub wkładkami jeśli instalacja, praca, konserwacja oraz naprawy przeprowadzane będą zgodnie z dostarczonymi instrukcjami. Sprzęt musi być okresowo sprawdzany. Nie należy używać sprzętu działającego wadliwie lub niewłaściwie konserwowanego. Części zepsute, brakujące, zużyte, odkształcone lub zanieczyszczone muszą być niezwłocznie wymienione. Producent zaleca wystosowanie telefonicznej lub pisemnej prośby o poradę do autoryzowanego dystrybutora, od którego został zakupiony sprzęt, czy naprawa lub wymiana części jest konieczna. Nie należy przerabiać całego sprzętu ani żadnej z jego części składowych bez uprzedniego pisemnego zezwolenia producenta. Użytkownik ponosi wyłączną odpowiedzialność za jakiekolwiek usterki spowodowane niewłaściwym użytkowaniem, wadliwą konserwacją, uszkodzeniem, niewłaściwą naprawą lub przeróbkami nie przeprowadzonymi przez producenta lub przez osoby przez niego wyznaczone. NALEŻY PRZECZYTAĆ ORAZ ZROZUMIEĆ INSTRUKCJĘ OBSŁUGI PRZED INSTALOWANIEM LUB PRACĄ. CHROŃ SIEBIE I INNYCH!
SPIS TREŒCI ROZDZIA STRONA TYTU ROZDZIA 1 BEZPIECZEÑSTWO... 187 ROZDZIA 2 OPIS... 189 Parametry techniczne... 189 Cechy charakterystyczne... 189 ROZDZIA 3 INSTALOWANIE... 193 Informacje ogólne... 193 Sprawdzenie i ustawienie... 193 Pod³¹czenie g³ównego zasilania... 194 Pod³¹czenie wtórne (wyjœciowe)... 199 Pod³¹czenie doprowadzenia gazu... 200 Pod³¹czenia robocze i uziemienia.... 201 Przygotowanie ch³odziwa palnika... 201 ROZDZIA 4 U YTKOWANIE... 203 Kontrolery ESP-150... 203 Ciêcie palnikiem PT-26... 204 Ustawienie i Jakoœæ Ciêcia... 204 Powszechne Problemy z Ciêciem... 206 ROZDZIA 5 KONSERWACJA... 213 Kontrolowanie i Czyszczenie... 213 Usuwanie usterek... 214 Sekwencja U ytkowania... 216 ROZDZIA 6 CZÊŒCI ZAMIENNE... 219 i
SPIS TREŒCI ii
ROZDZIAŁ 1 ŚRODKI OSTROŻNOŚCI 1.0 Środki ostrożności Użytkownicy sprzętu do spawania oraz cięcia plazmowego posiadają obowiązek upewnienia się, że każdy, kto pracuje ze sprzętem lub w jego pobliżu zachowuje wszystkie stosowne środki ostrożności. Środki ostrożności muszą spełniać wymagania dotyczące tego typu sprzętu do spawania oraz do cięcia plazmowego. Oprócz standardowych regulacji dotyczących miejsca pracy należy przestrzegać poniższych zaleceń. Całość prac musi być wykonywana przez wykwalifikowany personel dobrze zaznajomiony z działaniem sprzętu do spawania i cięcia plazmowego. Niewłaściwa obsługa sprzętu może doprowadzić do niebezpiecznych sytuacji, które mogą skutkować zranieniem operatora oraz uszkodzeniem sprzętu. 1. Każda osoba używająca sprzętu do spawania lub cięcia plazmowego musi być obeznana z: jego obsługą umiejscowieniem wyłączników bezpieczeństwa jego funkcjonowaniem odpowiednimi środkami ostrożności spawaniem i / lub cięciem plazmowym 2. Operator musi upewnić się, że: w miejscu, gdzie znajduje się sprzęt, w chwili jego uruchamiania, nie przybywa żadna nieuprawniona osoba. każdy posiada odpowiednią ochronę w momencie zapalania łuku. 3. Miejsce pracy musi: być odpowiednie dla danego celu być wolne od przeciągów 4. Osobiste wyposażenie bezpieczeństwa (ochronne): Należy zawsze nosić zalecane osobiste wyposażenie ochronne, takie jak okulary ochronne, ognioodporne ubranie, rękawice ochronne. Nie wolno nosić luźnych części ubioru, takich jak szaliki, oraz bransoletek, pierścionków itp., które mogą zostać uwięzione lub mogą spowodować poparzenia. 5. Ogólne środki ostrożności: Należy upewnić się, że przewód powrotny jest bezpiecznie podłączony. Praca ze sprzętem pod wysokim napięciem może być wykonywana wyłącznie przez wykwalifikowanego elektryka. W pobliżu miejsca pracy musi znajdować się odpowiedni, wyraźnie oznaczony sprzęt przeciwpożarowy. Nie wolno smarować oraz przeprowadzać konserwacji sprzętu w trakcie jego działania.
ROZDZIAŁ 1 ŚRODKI OSTROŻNOŚCI OSTRZEŻENIE SPAWANIE ORAZ CIĘCIE PLAZMOWE MOŻE SPOWODOWAĆ OBRAŻENIA ZARÓWNO OPERATORA JAK I OSÓB POSTRONNYCH. W TRAKCIE SPAWANIA LUB CIĘCIA PLAZMOWEGO NALEŻY PRZEDSIĘWZIĄĆ WSZELKIE ŚRODKI OSTROŻNOŚCI. NALEŻY ZAPYTAĆ O PRAKTYKI BEZPIECZEŃSTWA PRACODAWCY, KTÓRE POWINNY BYĆ OPARTE NA DANYCH DOTYCZĄCYCH RYZYKA PODANYCH PRZEZ PRODUCENTA. PORAŻENIE PRĄDEM ELEKTRYCZNYM - Grozi śmiercią. Należy zainstalować oraz uziemić jednostkę do spawania lub cięcia plazmowego zgodnie z odpowiednimi standardami. Nie wolno dotykać części elektrycznych lub elektrod odsłoniętą skórą, wilgotnymi rękawicami lub wilgotnym ubraniem. Należy odizolować się od ziemi oraz od ciętego lub spawanego przedmiotu. Należy upewnić się, że stanowisko pracy jest bezpieczne. OPARY ORAZ GAZY - Mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia. Należy trzymać głowę jak najdalej od oparów. Należy użyć systemu wentylacji, systemu odprowadzania wyziewów na łuku lub obydwu tych systemów w celu odprowadzania oparów oraz gazów daleko od obszaru oddychania oraz obszaru pracy. PROMIENIOWANIE WYTWARZANE PODCZAS SPAWANIA - Może uszkodzić oczy oraz poparzyć skórę. Należy chronić oczy oraz całe ciało. Należy stosować właściwe ekrany do spawania / cięcia plazmowego oraz odpowiednie filtry spawalnicze oraz nosić ubranie ochronne. Należy chronić osoby postronne poprzez stosowanie odpowiednich ekranów lub zasłon. NIEBEZPIECZEŃSTWO POŻARU Iskry (rozpryski) mogą spowodować pożar. Z tego powodu należy się upewnić, że w pobliżu nie ma żadnych łatwopalnych materiałów. HAŁAS - Nadmierny hałas może uszkodzić słuch. Należy chronić uszy. Należy stosować osłony na uszy lub inną ochronę słuchu. Należy ostrzec osoby postronne o grożącym im ryzyku. WADLIWE DZIAŁANIE - W przypadku wadliwego działania należy zadzwonić do eksperta po pomoc. NALEŻY PRZECZYTAĆ ORAZ ZROZUMIEĆ INSTRUKCJĘ OBSŁUGI PRZED INSTALOWANIEM LUB PRACĄ. CHROŃ SIEBIE I INNYCH!
ROZDZIA 2 OPIS Rysunek 1 ESP-150 PARAMETRY TECHNICZNE ZASILANIA AGREGATU ESP-150 Napiêcie na wejœciu Model 50 Hz... 380-400 / 415 V, pr¹d przemienny 3-fazowy, 50/60 Hz Natê enie pr¹du na wejœciu Model 50 Hz... 78A dla 380-400 V, 71A dla 415 V Wspó³czynnik Mocy... 54% Natê enie znamionowe na wyjœciu... 150 A (40% obci¹ enia), 110 A dla 100% obci¹ enia Napiêcie na wyjœciu... 140V DC (40% obci¹ enia), 124V DC dla 100% obci¹ enia Napiêcie w obwodzie otwartym... 370 V pr¹du sta³ego Wielkoœæ Ÿród³a zasilania... 31,5" (wys), 21,75" (szer), 40" (d³ug) = 80,00 * 55.25 * 101,60 mm Masa Ÿród³a zasilania... 792 funtów = 360 kg Gaz plazmowy (ciêcie)... N lub powietrze przy ciœnieniu 25 psi = 1,76 kg/cm 2 ) 2 (25 cfh = 0,71 m 3 /godz) lub H-35 przy ciœnieniu 65 psi = 4,57 kg/cm 2 (75 cfh = 2,12 m 3 /godz) Gaz plazmowy ( ³obienie)... H-35 lub powietrze przy ciœnieniu 20 psi = 1,41 kg/cm 2 (130 cfh = 3,68 m 3 /godz) CECHY CHARAKTERYSTYCZNE Szybkie ciêcie wiêkszoœci metali o gruboœci elementu do 2 cali (ok. 5 cm) Na wejœciu pr¹d trójfazowy 380-400 / 415 V uniwersalnoœæ Regulowane natê enie pr¹du na wyjœciu 25 do 150 A dla wiêkszej wszechstronnoœci Ch³odzony wod¹ palnik spawalniczy PT-26 i PT-26 w¹skostrumieniowy Ciêcie mieszankami powietrza, azotu, argonu-wodoru i azotu-wodoru Konstrukcja palnika zapewnia idealne wycentrowanie elektrody zapewnia d³u sz¹ ywotnoœæ koñcówki poprzez zminimalizowanie mo liwoœci wyst¹pienia podwójnego wy³adowania ³ukowego Zestaw czêœci zapasowych do³¹czany do ka dego palnika obszerny zapas czêœci zapasowych bez dodatkowych kosztów w celu zredukowania czasu przestoju w pracy agregatu Wy³¹czniki przeciwprzewci¹ eniowe chroni¹ przed przegrzaniem agregatu w razie niewystarczaj¹cego przep³ywu powietrza Kompensowanie napiêcia do przebiegu liniowego Automatyczne ciêcie przerywane dodatkowa mo liwoœæ, pozwala na ci¹g³e ciêcie krat, siatek metalowych, materia³ów sitowych itd. Ko³a i stojak na butlê wyposa enie standardowe bez kosztów dodatkowych zapewniaj¹ce wygodniejsze u ytkowanie i transportowanie Idealny do ³obienia plazmowego 189
ROZDZIA 2 Charakterystyka techniczna palnika PT-26 (gaz plazmowy) OPIS Rodzaj gazu Ciœnienie Przep³yw azot, powietrze, mieszanka argon-wodór, mieszanka azot-wodór 100 psig (6.9 bar) 240 cfh (6.8 M 3 /h) Wymagana czystoœæ O 2 min. - 99.5%, N 2 - min. 99.995%, Powietrze - czyste i suche Zalecane regulatory butli Gaz obojêtny R-76-150-580LC 19977 Zalecane regulatory dwustopniowe butli Argon-Wodór R-77-75-350 998341 Azot R-77-75-580 998343 Powietrze przemys³owe R-77-150-590 998348 Zalecane regulatory na stacji przesy³owej lub ruroci¹gach - do pracy w ciê kich warunkach Azot R-76-75-034 19155 Charakterystyka techniczna palnika PT-26 (gaz zap³onowy / gaz tn¹cy) Rodzaj gazu Ciœnienie Przep³yw Wymagana czystoœæ Azot, powietrze (w przypadku mieszanki argon-wodór jako gazu tn¹cego, nale y stosowaæ azot lub mieszankê argon-wodór) 100 psig (6.9 bar) 200 cfh (5,66 m3/godz) dla ciœnienia 60 psig (4,1 bar) Azot - min. 99%, powietrze - czyste i suche Charakterystyka techniczna palnika PT-26 (gaz ochronny) Rodzaj gazu Ciœnienie Przep³yw Wymagana czystoœæ Azot lub powietrze Maksymalnie 100 psig (6,9 bar) 200 cfh (5,66 m3/godz) dla ciœnienia 85 psig (5,86 bar) Azot - min. 99%, powietrze - czyste i suche 16.50 (419.1mm) 2.00 (50.8mm) Rysunek 2a Wymiary PT-26 Rysunek 2b Wymiary PT-26 190
ROZDZIA 2 OPIS MECHANICZNE ZESTAWY DO CIÊCIA PLAZMOWEGO ESP-150 ZESTAWY POWIETRZNE ZESTAWY Ar/H 2 0558002913 - ESP-150 / PT-26 25' Inline / Powietrze 0558002919 - ESP-150 / PT-26 25' Wbud. / Mieszanka Ar+H2 NR WYROBU IL. OPIS NR WYROBU IL. OPIS 0558002677 1 Pulpit sterowniczy ESP-150 0558002677 1 Pulpit sterowniczy ESP-150 0558002320 1 Wbudowany palnik plazmowy PT-26, 25 Wbudowany palnik plazmowy PT-26, 25 0558002320 1 stóp (ok. 7,6 m) stóp (ok. 7,6 m) 0558002864 1 Zestaw części zapasowych PT-26, Zestaw części zapasowych PT-26, 0558002864 1 150A 150A 0558003242 3 Zestaw regulacyjny powietrza 998341 2 Regulator mieszanki argon-wodór 678723 1 Kabel roboczy, 25 stóp (ok. 7,6 m) 998343 1 Regulator azotu 33122 3 Przewody gumowe 678723 1 Kabel roboczy, 25 stóp (ok. 7,6 m) 33053 1 Reduktor napięcia 33053 1 Reduktor napięcia 951188 1 Nakrętka zabezpieczająca 951188 1 Nakrętka zabezpieczająca 19X54 2 Złącza 156F05 4 Chłodziwo (4 galony = ok. 15 litrów) 156F05 4 Chłodziwo (4 galony = ok. 15 litrów) 680794 1 Wózek i stojak na butlę 680794 1 Wózek i stojak na butlę 0558002914 - ESP-150 / PT-26 50' Inline / Powietrze 0558002920 - ESP-150 / PT-26-50' Wbud. / Mieszanka Ar+H2 NR WYROBU IL. OPIS NR WYROBU IL. OPIS 0558002677 1 Pulpit sterowniczy ESP-150 0558002677 1 Pulpit sterowniczy ESP-150 0558002321 1 Wbudowany palnik plazmowy PT-26, 50 Wbudowany palnik plazmowy PT-26, 50 0558002321 1 stóp (ok. 15,2 m) stóp (ok. 15,2 m) 0558002864 1 Zestaw części zapasowych PT-26, Zestaw części zapasowych PT-26, 0558002864 1 150A 150A 0558003242 3 Zestaw regulacyjny powietrza 998341 2 Regulator mieszanki argon-wodór 678724 1 Kabel roboczy, 50 stóp (ok. 15,2 m) 998343 1 Regulator azotu 33122 3 Przewody gumowe 678724 1 Kabel roboczy, 50 stóp (ok. 15,2 m) 33053 1 Reduktor napięcia 33053 1 Reduktor napięcia 951188 1 Nakrętka zabezpieczająca 951188 1 Nakrętka zabezpieczająca 19X54 2 Złącza 156F05 4 Chłodziwo (4 galony = ok. 15 litrów) 156F05 4 Chłodziwo (4 galony = ok. 15 litrów) 680794 1 Wózek i stojak na butlę 680794 1 Wózek i stojak na butlę 191
ROZDZIA 2 OPIS 192
ROZDZIA 3 INSTALOWANIE Aby ograniczyæ do minimum ryzyko pora enia pr¹dem nale y przedsiêwzi¹æ odpowiednie œrodki ostro noœci. Przy pod³¹czaniu g³ównego obwodu zasilania nale y upewniæ siê, e urz¹dzenie na pewno nie pozostaje pod napiêciem, wyjmuj¹c wtyczkê z gniazda sieciowego (w œcianie). PORA ENIE PR DEM MO E BYÆ ŒMIERTELNE! Aby ograniczyæ do minimum ryzyko pora enia pr¹dem nale y przedsiêwzi¹æ odpowiednie œrodki ostro noœci. Przy wykonywaniu pod³¹czeñ w obrêbie Ÿród³a zasilania nale y upewniæ siê, e urz¹dzenie na pewno nie pozostaje pod napiêciem, wyjmuj¹c wtyczkê z gniazda sieciowego (w œcianie). INFORMACJE OGÓLNE Poprawne zainstalowanie agregatu mo e znacz¹co wp³yn¹æ na prawid³ow¹ i bezawaryjn¹ pracê urz¹dzenia. Wszystkie czynnoœci opisane w tym rozdziale nale y dok³adnie przeanalizowaæ i wykonaæ mo liwie najdok³adniej. A. SPRAWDZENIE I USTAWIENIE 1. Po zdjêciu opakowania transportowego i usuniêciu podstawy nale y sprawdziæ, czy nie nast¹pi³o ukryte uszkodzenie urz¹dzenia, które ewentualnie mog³o nie zostaæ zauwa one przy odbiorze przesy³ki. wszelkie ewentualne wady lub uszkodzenia nle y natychmiast zg³osiæ dostawcy. 2. Sprawdziæ, czy w opakowaniu transportowym nie pozosta³y adne elementy zapakowane luzem. Sprawdziæ, czy otwory wentylacyjne na p³ycie tylnej urz¹dzenia nie zosta³y zatkane adnymi materia³ami opakowaniowymi, co mog³oby utrudniaæ przep³yw powietrza przez zasilacz. ród³o zasilania ESP-150 posiada jedno ucho do podnoszenia, umo liwiaj¹ce jego przenoszenie. Nale y upewniæ siê czy zastosowany podnoœnik posiada wystarczaj¹cy udÿwig. Sprawdziæ masê urz¹dzenia w rozdziale Parametry techniczne. 3. Zamocowaæ na agregacie elementy z zestawu TR-21 zgodnie z instrukcj¹ zawart¹ w broszurze F-14-413 do³¹czonej do zestawu. 4. Elementy urz¹dzenia utrzymuj¹ w³aœciw¹ temperaturê robocz¹ dziêki wymuszonemu przep³ywowi powietrza, które pod dzia³aniem wentylatora o du ej wydajnoœci jest zasysane przez aluzje w p³ycie przedniej oraz otworu w podstawie i wypuszczane przez otwory w p³ycie tylnej dziêki wentylatorowi. Urz¹dzenie nale y ustawiæ w miejscu otwartym tak, aby zapewniæ swobodny przep³yw powietrza przez otwory. Nale y zachowaæ odstêp przynajmniej 60 cm pomiêdzy agregatem i œcian¹ lub inn¹ przeszkod¹. Miejsce, w którym ustawione jest urz¹dzenie powinno byæ relatywnie pozbawione kurzu, spalin i Ÿróde³ ciep³a. (Instalowanie b¹dÿ umieszczanie jakichkolwiek urz¹dzeñ filtruj¹cych spowoduje ograniczenie iloœci zasysanego powietrza, co grozi przegrzaniu wewnêtrznych czêœci sk³adowych Ÿród³a zasilania. U ycie jakichkolwiek urz¹dzeñ filtracyjnych spowoduje utratê gwarancji) 5. Do operacji ciêcia potrzebne jest Ÿród³o czystego i suchego powietrza o wydatku przynajmniej 250 cfh (7,08 m 3 /godz przy ciœnieniu 110 psig = 7,59 bar). Ciœnienie doprowadzanego powietrza nie mo e przekraczaæ 150 psig (10,3 bar) co odpowiada maksymalnemu ciœnieniu znamionowemu na wlocie regulatora filtra, dostarczonego w zestawie. 193
ROZDZIA 3 INSTALOWANIE B. POD CZENIE G ÓWNEGO ZASILANIA Aby zapobiec przypadkowemu pora- eniu pr¹dem decyduj¹ce znaczenie ma pod³¹czenie obudowy urz¹dzenia do zatwierdzonego obwodu uziemiaj¹cego. Nale y zwróciæ uwagê aby nie pod³¹czyæ przewodu uziemiaj¹cego do adnego przewodu pr¹dowego. 1. Na g³ównej p³ycie zasilania nale y przewidzieæ wy³¹cznik sieciowy z bezpiecznikiem topikowym i wy³¹cznikami automatycznymi. Zasilanie g³ówne winno byæ poprowadzone izolowanymi przewodami miedzianymi i winno obejmowaæ trzy y³y pr¹dowe oraz jeden przewód uziemiaj¹cy. y³y przewodz¹ce mog¹ byæ wykonane z kabli z grubym p³aszczem gumowym lub poprowadzone w masywnym lub elastycznym przewodzie. Zalecane rodzaje kabli i bezpieczników topikowych w sieci podano w Tabeli 1. 2.a Modele dostosowane do czêstotliwoœci 60 Hz - Agregaty ESP-150 s¹ ustawiane Rys. 3. Instalacja typowa - Dostarczana przez u ytkownika skrzynka przy³¹czeniowa zasilania 3-fazowego z bezpiecznikiem topikowym z gniazdem i wtyczk¹ Aby ograniczyæ do minimum ryzyko pora enia pr¹dem nale y przedsiêwzi¹æ odpowiednie œrodki ostro noœci. Przy pod³¹czaniu obwodu zasilania g³ównego nale y upewniæ siê, e urz¹dzenie na pewno nie pozostaje pod napiêciem, wyjmuj¹c wtyczkê z gniazda sieciowego (w œcianie). Tabela 1. Zalecenia dotycz¹ce przekroju kabla i parametrów bezpiecznika topikowego w sieci Wymagania na wejœciu Iloœæ y³ w przewodzie Parametry wejœciowym i bezpiecznika Napiêcie(V) Iloœæ faz Natê enie(a) uziemiaj¹cym CU/AWG topikowego na fazê(a) 220 3 121 1 szt. 150 230 3 116 1 szt. 150 380 3 70 4 szt. 100 415 3 64 6 szt. 90 460 3 58 6 szt. 80 575 3 45 6 szt. 70 Wielkoœci zgodnie z Miêdzynarodowymi Przepisami Energetycznymi dla przewodów na temperaturê znamionow¹ 75 o przy temperaturze otoczenia 30 o C. Nie wiêcej ni trzy y³y w torowisku przewodów lub w kablu. Jeœli normy miejscowe okreœlaj¹ inne wymagane parametry, ni podano w tabeli powy ej, to nale y stosowaæ siê do tych norm miejscowych. 194
ROZDZIA 3 PORA ENIE PR DEM MO E BYÆ ŒMIERTELNE! Aby ograniczyæ do minimum ryzyko pora enia pr¹dem nale y przedsiêwzi¹æ odpowiednie œrodki ostro noœci. Przy wykonywaniu pod³¹czeñ w obrêbie Ÿród³a zasilania nale y upewniæ siê, e urz¹dzenie na pewno nie pozostaje pod napiêciem, wyjmuj¹c wtyczkê z gniazda sieciowego (w œcianie). INSTALOWANIE 2. Modele dostosowane do czêstotliwoœci 50 Hz Agregaty ESP-150 s¹ ustawiane fabrycznie na najwy sze dopuszczalne napiêcie. W razie korzystania z sieci o innym napiêciu, nale y zmieniæ ustawienie prze³¹cznika na tablicy zaciskowej urz¹dzenia na odpowiedni zakres napiêcia. Konfiguracje po³¹czeñ na ró ne napiêcia zasilania przedstawiono na rysunkach 5a i 5b poni ej. Dostêp do tablicy zaciskowej uzyskuje siê przez zdjêcie lewej p³yty urz¹dzenia. Rys. 5a Tablica zaciskowa zasilania dla Modeli 380/415 V pr¹du przemiennego (AC) Konfiguracja na napiêcie 380-400 V AC Rys. 5b Tablica zaciskowa zasilania dla Modeli 380/415 V pr¹du przemiennego (AC) Konfiguracja na napiêcie 415 V AC 195
ROZDZIA 3 INSTALOWANIE Przed dokonaniem jakichkolwiek pod³¹czeñ na tablicach zaciskowych zasilania po stronie wyjœciowej nale y upewniæ siê, e podstawowy przewód zasilaj¹cy jest od³¹czony przy wy³¹czniku. 3. Zgodnie z normami bezpieczeñstwa kabel uziemienia (GROUND) powinien byæ tak zaciœniêty, aby w razie wysuniêcia siê kabla z urz¹dzenia jego roz³¹czenie nast¹pi³o najpóÿniej dlatego nale y upewniæ siê, czy ten przewód zosta³ odciêty i odizolowany tak, jak to pokazano na rys. 6. Rys. 6 Przygotowanie kabla zasilania g³ównego Nieprawid³owe lub wadliwe pod³¹czenie kabla na stanowisku roboczym mo e spowodowaæ zwarcie. Brak uziemienia obrabianego przedmiotu spowoduje otwarcie bezpiecznika F3 i przerwania obwodu CB1, a tym samym wy³¹czenie pulpitu sterowniczego. 4. Przeprowadziæ kabel zasilaj¹cy z zewnêtrznego Ÿród³a zasilania przez otwór przelotowy znajduj¹cy siê na tylnej p³ycie g³ównego stycznika. Pod³¹czyæ przewody kabla zasilaj¹cego do zacisków wy³¹cznika automatycznego (patrz rys. 7) za pomoc¹ odpowiednich ³¹czników posiadaj¹cych atest UL. Ponadto pod³¹czyæ przewód uziemiaj¹cy do specjalnego styku znajduj¹cego siê wewn¹trz ramy obudowy, z ty³u po lewej stronie urz¹dzenia. Zabezpieczyæ kabel zasilaj¹cy wejœciowy zaciskaj¹c z³¹czkê na przy³¹czu kabla. Kabel wejœciowy 4- y³owy (dostarczany przez klienta) y³a zielona Zacisk uziemienia Rys. 7 Wejœciowy kabel zasilania widok szczegó³u, strona lewa 196
ROZDZIA 3 INSTALOWANIE 6. Wybór trybu sterowania dla pracy ze zdaln skrzynk przybczeniow Konsola ESP-150 jest dostarczana z wtyczk P45 podbczon do gniazda J4 (MAN) (przewody gazu palnika oraz palnik podbczone bezpo[rednio do konsoli ESP-150). Je eli zestaw ma by u ywany ze zdaln skrzynk przybczeniow, nale y przebczy P45 do gniazda J5 (MECH). Dostarczane fabrycznie dla pracy standardowej - P45 podbczone do J4 (MAN) P45 przebczone do J5 (MECH) PoBo enie to pozwala na korzystanie ze zdalnej skrzynki przybczeniowej Rysunek 8. Praca w trybie sterowania rêcznego lub zmechanizowanego *UWAGA: Jeœli przystawka CNC nie jest wyposa ona standardowo w wy³¹cznik awaryjny, to nale y zamontowaæ zworkê pomiêdzy TB1-16 i TB1-20. GNIAZDO J1 * Uwaga: Dopasowanie gniazda i wtyczki J1 KABEL DOSTARCZANY PRZEZ U YTKOWNIKA Wtyczka 14-wtykowa prosta Z³¹cze 636667 Zacisk 6271127 Rysunek 9. Konfiguracja wtyków w gnieÿdzie zdalnego sterowania J1 do pod³¹czania do przystawki sterowania numerycznego CNC 197
ROZDZIA 3 INSTALOWANIE D. POD CZENIA WTÓRNE (WYJŒCIOWE) 1. Otworzyæ górn¹ przedni¹ pokrywê aby uzyskaæ dostêp do zacisków pod³¹czeniowych palnika (rys. 10). 2. Przeprowadziæ piêæ przewodów roboczych (gaz, zasilanie, kabel prze³¹czeniowy) palnika PT-26 przez tulejê w górnym lewym naro u p³yty przedniej i pod³¹czyæ je do odpowiednich gniazd w tablicy zaciskowej na wyjœciu. Po³¹czenia wê y gumowych nale y mocno dokrêciæ. Upewniæ siê, czy wtyczka kabla prze³¹czeniowego jest dobrze zamocowana w gnieÿdzie. Nastêpnie nale y zamkn¹æ pokrywê na zawiasach. a. Jeœli Wbudowany Palnik typu PT-26 ma byæ zastosowany w zestawie zmechanizowanym, w którym wymagany jest tylko sygna³ uruchomienia ³uku, to do Gniazda Wy³¹cznika Palnika na p³ycie monta owe na przednim pulpicie sterowniczym agregatu ESP-150 nale y pod³¹czyæ opcjonalny Zdalny Wy³¹cznik Rêczny, nr czêœci ESAB 2075600 (rys. 11). b. Jeœli Wbudowany Palnik typu PT-26 ma byæ zastosowany w zestawie zmechanizowanym z przystawk¹ do sterowania numerycznego CNC, to nale y zastosowaæ konfiguracjê wtyków sygna³ów WE/WY w gnieÿdzie zdalnego sterowania jak na rys. 9 oraz przestrzegaæ instrukcji wyboru trybu sterowania - jak to przedstawiono na rys. 8. 4 2 3 1 5 Rys. 10. W przypadku rêcznego trybu pracy z palnikiem nale y przeprowadziæ z³¹cza serwisowe przez gumowy pierœcieñ uszczelniaj¹cy w przedniej p³ycie agregatu ESP-150 i wykonaæ pod³¹czenia, jak pokazano na rysunku. Rys. 11. W przypadku zastosowañ zmechanizowanych z zastosowaniem os³oniêtego palnika wbudowanego, nale y zdj¹æ gumowy pierœcieñ uszczelniaj¹cy z otworu na przedniej p³ycie agregatu ESP-150 i zabezpieczyæ z³¹czkê przeciwnakrêtk¹. + - 2 4 Doprowadzenie wody (+) (³uk pomocniczy) Odprowadzenie wody (-) (palnik) Gaz os³onowy 1 3 Gaz plazmowy/ rozruchowy 5 Wprowadzenie prze³¹cznika palnika PT-26 Rys. 12 - Schemat po³¹czeñ - przód agregatu ESP-150 198
ROZDZIA 3 INSTALOWANIE E. POD CZENIA DOPROWADZENIA GAZU 1. Pod³¹czyæ butle z gazem. Butle mog¹ byæ umieszczone i zabezpieczone na stojaku pojazdu. Przed pod³¹czeniem regulatorów nale y upewniæ siê, czy wszystkie instrukcje obs³ugi, do³¹czone do ka dego z regulatorów, zosta³y dok³adnie przeczytane, zrozumiane oraz czy s¹ przestrzegane. 2. Pod³¹czyæ wê e gazowe do regulatorów i odpowiednich gniazd (Z³¹cza: 74S76, Powietrze; 19X54, Ar/H 2 ) na tylnej p³ycie urz¹dzenia. Wszystkie po³¹czenia musz¹ byæ mocno dokrêcone, co dotyczy równie po³¹czeñ zaœlepionych (rys. 14). Trzy (3) regulatory filtra powietrza P/N-36932 Rys. 13 Schemat pod³¹czeñ regulatorów powietrza Wybieraj¹c gaz plazmowy nale y wybraæ TYLKO JEDEN (1) króciec wlotowy, NIGDY OBYDWA. Rys. 14 Schemat pod³¹czeñ gazu 199
ROZDZIA 3 INSTALOWANIE F. POD CZENIA ROBOCZE I UZIEMIENIA 1. Pod³¹czyæ elektrycznie kabel roboczy do obrabianego elementu. Pod³¹czenie nale y wykonaæ do czystej, ods³oniêtej powierzchni metalowej nie pokrytej farb¹, rdz¹, zgorzelin¹ walcownicz¹ itp. 2. Upewniæ siê czy obrabiany element jest pod³¹czony do zatwierdzonego kabla uziemiaj¹cego. Nale y u yæ miedzianego kabla uziemiaj¹cego, o przekroju nie mniejszym ni uziemienie ramy zasilacza podstawy jak podano w Tabeli 4. U ywanie urz¹dzenia bez ch³odziwa spowoduje trwa³e uszkodzenie pompy ch³odz¹cej. Nie stosowaæ œrodków rozmra aj¹cych dostêpnych w handlu ani wody wodo-ci¹gowej. Grozi to wadliwym dzia³a-niem lub uszkodzeniem urz¹dzenia. G. PRZYGOTOWANIE CH ODZIWA PALNIKA 1. Zdj¹æ nakrywkê ze zbiornika z ch³odziwem. Wype³niæ zbiornik ch³odziwem uk³adu plazmowego (P/N 156F05), dostarczonym wraz z zestawem w iloœci 7,5 l. Ch³odziwo zapewnia równie ochronê przed zamarzaniem do temperatury -34 o C. Ze wzglêdu na wysok¹ przewodnoœæ w³aœciw¹, NIE zaleca siê stosowania do ch³odzenia palnika zwyk³ej wody wodoci¹gowej ani rynkowych p³ynów przeciwdzia³aj¹cych zamarzaniu. U ycie wody wodoci¹gowej mo e spowodowaæ rozwój mikroorganizmów w uk³adzie ch³odzenia i w palniku. Samochodowe œrodki przeciwdzia³aj¹ce zamarzaniu mog¹ niekorzystnie wp³ywaæ na rozruch a ponadto mog¹ tworzyæ osad w palniku, co mo e doprowadziæ do jego uszkodzenia. Wszystkie pod³¹czenia dop³ywu gazu nale y wykonaæ zgodnie z zaleceniami. Nale y sprawdziæ wymagania dla poszczególnych gazów, podane w Tabelach. 2. Po wykonaniu czynnoœci instalacyjnych nale y sprawdziæ szczelnoœæ wszystkich pod³¹czeñ przewodów gazowych i króæca ch³odziwa stosuj¹c standardowe metody kontroli. DOSTÊP DO ZBIORNIKA Z CH³ODZIWEM DO PALNIKA WSKA NIK POZIOMU PT-26 Stó³ roboczy uziemiony Kabel roboczy 25-stopowy (ok. 7,5 m) 678723 50-stopowy (ok. 15 m) 678724 Uziemienie Rys. 15 Dostêp do zbiornika z ch³odziwem do palnika 200
ROZDZIA 3 INSTALOWANIE 201
ROZDZIA 3 INSTALOWANIE 202
ROZDZIA 4 U YTKOWANIE Niniejszy rozdzia³ opisuje lampki kontrolne Ÿród³a zasilania oraz ogólne procedury u ytkowania a ponadto zawiera kilka wskazówek na temat jakoœci ciêcia. LAMPKI I WSKA NIKI KONTROLNE Lampki kontrolne statusu umieszczone na górnej pokrywie pulpitu sterowniczego agregatu ESP-150 dostarczaj¹ informacje o stanie obwodów podczas zwyk³ych operacji ciêcia ³ukiem plazmowym. Znaj¹c odpowiedni¹ sekwencjê zdarzeñ i obserwuj¹c lampki kontrolne statusu mo na ³atwo usun¹æ ewentualne usterki z pulpitu sterowniczego skracaj¹c do minimum czas przestoju agregatu. adna z tych lampek nie bêdzie dzia³aæ je eli odpowiednie napiêcie wejœciowe nie zostanie podane poprzez styki na p³ycie zaciskowej pod³¹czonej do odpowiedniego Ÿród³a napiêcia; wy³¹cznik g³ówny winien byæ w³¹czony (ON) a pokrywa górna winna byæ dok³adnie zamkniêta. Znaczenie poszczególnych lampek kontrolnych jest nastêpuj¹ce: POWER (ROS) W³¹cza zasilanie wentylatora, ch³odnicy wodnej i obwodów kontrolnych. Tym samym przygotowuje agregat do pracy. GAS MODE (OSS) CUT (CIÊCIE) pozwala na ustawienie ciœnienia i przep³ywu gazu; START/SHIELD (ROZRUCH/OS ONA) - pozwala na ustawienie ciœnienia i przep³ywu gazu rozruchowego i os³onowego; OPERATE (PRACA) - pozycja u ywana podczas operacji ciêcia. CURRENT CONTROL reguluje pobór pr¹du dla zoptymalizowania prêdkoœci i gruboœci ciêcia. Patrz Parametry Robocze na stronach 27-29. OVER TEMP zaœwieci siê gdy którykolwiek (jeden lub wiêcej) wy³¹cznik termiczny na pulpicie sterowniczym zostanie otwarty w wyniku przegrzania. (Lampka mo e byæ przygaszona jeœli strumieñ gazu przep³ywa w trybie po-przep³ywie). Gdy lampka siê zaœwieci, nale y natychmiast przerwaæ operacjê ciêcia i odczekaæ na sch³odzenie siê agregatu (przy pracuj¹cym wentylatorze) dopóki lampka nie zgaœnie. Jeœli lampka œwieci siê pomimo i mo na za³o yæ, e agregat jest zimny, nale y sprawdziæ czy wy³¹cznik(i) termiczny(e) nie uleg³ uszkodzeniu lub czy styki nie zosta³y poluzowane. READY/LOW GAS Ta lampka kontrolna s³u y jako wskaÿnik gotowoœci do pracy (READY), prze³¹cznik palnika oraz prze³¹cznik praca-ustawianie a tak e jako wskaÿnik zbyt niskiego przep³ywu lub ciœnienia gazu. Lampka œwieci siê, gdy agregat pozostaje w stanie spoczynku lub gotowoœci do pracy (READY), tj. gdy wy³¹cznik g³ówny jest w³¹czony (ON). Pozostaje ona zaœwiecona wówczas, gdy prze³¹cznik OSS (pracaustawianie) jest ustawiony w po³o enie SET (ustawianie) nawet jeœli zarówno przep³yw jak i ciœnienie gazu s¹ ustawione prawid³owo. Lampka nie zgaœnie po przestawieniu prze³¹cznika OSS w po³o enie OPERATE (praca) (nast¹pi zamkniêcie zaworów elektromagnetycznych w instalacji gazowej). W trybie roboczym ta lampka bêdzie dzia³aæ jako wskaÿnik LOW GAS (niskiego poziomu przep³ywu gazu). Jeœli po naciœniêciu przycisku wy³¹cznika palnika, lampka LOW GAS zaœwieci siê podczas operacji przecinania, oznacza to, e przep³yw lub ciœnienie gazu nie jest wystarczaj¹ce. HIGH FREQ ENERGIZED Ta lampka zapala siê, gdy agregat pozostaje w trybie OPERATE (praca) i naciœniêty zostanie przycisk wy³¹cznika palnika. Bêdzie ona pozostawaæ zaœwiecona dopóki nie ustali siê g³ówny ³uk przecinaj¹cy. Wskazuje to, e na uzwojenie pierwotne transformatora wysokiej czêstotliwoœci (HFTR) doprowadzone jest odpowiednie napiêcie (oko³o 115 V pr¹du przemiennego). Napiêcie jest podawane na transformator HFTR dziêki prawid³owemu dzia³aniu stycznika ³uku pomocniczego (PAC). TORCH ON Ta lampka zapala siê, gdy ze Ÿród³a zasilania podawane jest napiêcie do wytworzenia ³uku (niezale nie od tego, czy g³ówny ³uk zosta³ ustalony, czy te nie). Oznacza to, e napiêcie pomiêdzy wyjœciem NEG a zaciskami roboczymi (WORK) przekracza 50 V. Nie wolno dotykaæ przednich czêœci ani nie wolno dokonywaæ adnych regulacji palnika jeœli œwieci siê lampka TORCH ON (palnik w³¹czony), nawet jeœli wy³¹cznik g³ówny jest wy³¹czony (OFF). 203
ROZDZIA 4 U YTKOWANIE Nigdy, w adnym wypadku nie wolno u ywaæ agregatu ze zdjêt¹ pokryw¹. Poza wynikaj¹cym z tego zagro eniem, nieodpowiednie ch³odzenie mo e doprowadziæ do uszkodzenia elementów wewnêtrznych urz¹dzenia. Podczas w³¹czania agregatu p³yty boczne musz¹ byæ zamkniête podczas w³¹czania urz¹dzenia. Przed przyst¹pieniem do pracy nale y zadbaæ o w³asne bezpieczeñstwo na³o yæ kask i rêkawice ochronne. Dodatkowe informacje na temat œrodków ostro noœci podczas pracy zamieszczono na str. 2 Jeœli p³yta zaciskowa w obwodzie wejœciowym jest pod napiêciem, to wy³¹cznik dwupo³o eniowy na pokrywie górnej pozostaje pod napiêciem nawet wówczas gdy wy³¹cznik g³ówny (POWER) jest wy³¹czony (OFF). Przed dokonywaniem jakichkolwiek regulacji lub podejmowaniem jakichkolwiek konserwacji palnika nale y upewniæ siê, czy palnik jest wy³¹czony. U YTKOWANIE REGULOWANIE AGREGATU ESP-150 1. Powoli odkrêciæ zawory na wszystkich butlach. 2. Ustawiæ prze³¹cznik trybu podawania gazu (GAS MODE) po³o enie robocze (OPERATE) a wy³¹cznik g³ówny w po³o enie OFF (wy³¹czony). 3. Przestawiæ prze³¹cznik pierwotny (na œcianie) w po³o enie ON (w³¹czony). 4. Przestawiæ wy³¹czni g³ówny (POWER) w po³o enie gotowoœci do pracy (READY). Powinna zapaliæ siê lampka kontrolna POWER (zasilanie). Wentylator powinien zacz¹æ pracowaæ. 5. Po przestawieniu prze³¹cznika trybu podawania gazu (GAS MODE) w po³o enie START/SHIELD nastêpuje otwarcie zaworó elektromagnetycznych gazu. Ustawiæ gaz rozruchowy (START) i gaz os³onowy (SHIELD) na ciœnienia zgodne z podanymi w Tabeli 2. Przestawiæ prze³¹cznik w po³o enie CUT (przecinanie) i ustawiæ ciœnienie na wartoœæ podan¹ w Tabeli 2. 6. Odczekaæ by gaz przep³ywa³ przez kilka minut. Pozwoli to na usuniêcie ewentualnych skroplin, które mog³y nagromadziæ siê podczas wy³¹czania. 7. Ustawiæ prze³¹cznik trybu podawania gazu (GAS MODE) w po³o enie robocze (OPERATE). Spowoduje to odciêcie przep³ywu gazu. 8. Przy pomocy pokrêt³a regulacji natê enia pr¹du (CURRENT CONTROL) ustawiæ w przybli eniu wymagan¹ wartoœæ natê enia. DZIA ANIE 1. Ustawiæ palnik na obrabianym elemencie opieraj¹c os³onê termicz¹ na krawêdzi obrabianego elementu w miejscu, od którego ma siê rozpocz¹æ ciêcie. 2. Opuœciæ os³onê he³mu ochronnego a nastêpnie unieœæ palnik na wysokoœæ oko³o 3 mm ponad obrabiany element. 3. Wcisn¹æ przycisk uruchamiania palnika, znajduj¹cy siê na jego uchwycie. Nast¹pi uruchomienie stycznika ³uku pomocniczego i transformatora wysokiej czêstotliwoœci oraz w³¹czenie strumienia gazu. Po dwóch sekundach w³¹czy siê g³ówny stycznik. Nastêpnie ³uk pomocniczy zmieni siê w ³uk przecinaj¹cy. UWAGA: Je eli ³uk tn¹cy nie w³¹czy siê w ci¹gu 6 sekund, nast¹pi wy³¹czenie ³uku pomocniczego. Nale y zwolniæ wy³¹cznik palnika. Nale y upewniæ siê, czy ciœnienie gazu jest odpowiednie, czy kabel roboczy jest dobrze pod³¹czony do obrabianego elementu, czy palnik znajduje siê na wysokoœci 3-6 mm ponad obrabianym elementem, itp. Nastêpnie ponownie rozpocz¹æ pracê od czynnoœci 1. 204
ROZDZIA 4 U YTKOWANIE PROMIENIE UKU MOG SPOWO- DOWAÆ POPARZENIA OCZU I SKÓRY, HA AS MO E DOPROWADZIÆ DO USZKODZENIA S UCHU! Nale y stosowaæ œrodki ochrony oczu, uszu i cia³a. Zak³adaæ zwyk³e rêkawice ochronne, odzie ochronn¹ i kask. Kask z filtrem nr 6 lub nr 7 powinien zapewniæ wystarczaj¹c¹ ochronê oczu. Nie wolno dotykaæ adnych elementów palnika znajduj¹cych siê powy ej uchwytu (np. os³ony termicznej, elektrody, itp.) dopóki wy³¹cznik g³ówny nie jest wy³¹czony (OFF). NIE WOLNO u ywaæ agregatu jeœli pokrywa jest zdjêta. NIE WOLNO pod³¹czaæ zasilania agregatu podczas jego trzymania lub przenoszenia. NIE WOLNO dotykaæ adnego elementu palnika gdy wy³¹cznik g³ówny jest w³¹czony (ON). 4. Przy ciêciu rêcznym i zautomatyzowanym nale y zachowaæ odstêp (odleg³oœæ pomiêdzy palnikiem a obrabian¹ powierzchni¹) oko³o 10 mm (taki odstêp zalecany jest w instrukcji P/N 3648). G³owicê palnika nale y trzymaæ pionowo i poruszaæ ni¹ z prêdkoœci¹ zapewniaj¹c¹ uzyskanie ¹danej jakoœci ciêcia. Ciêcie powinno powodowaæ proste rozpryskiwanie siê roztopionego materia³u spod dolnej powierzchni obrabianego elementu, jak to pokazano na rys. 8. Dla ciêcia zautomatyzowanego nale y sprawdziæ zalecane prêdkoœci ciêcia, podane w Tabelach 2 i 3. 5. Je eli podczas ciêcia nast¹pi przerwanie ³uku roboczego, to ³uk pomocniczy zostanie natychmiast wznowiony, jeœli tylko przycisk na palniku pozostaje wciœniêty. W ci¹gu 6 sekund nale y wówczas przybli yæ palnik do materia³u tak, aby ponownie pojawi³ siê ³uk roboczy. 6. uk roboczy zgaœnie po zakoñczeniu ciêcia. Jednak e aby unikn¹æ ponownego uruchomienia ³uku pomocniczego nale y zwolniæ przycisk na palniku. 7. Po zakoñczeniu ciêcia nale y odczekaæ kilka minut przed przestawieniem wy³¹cznika g³ównego (POWER) w po³o enie wy³¹czone (OFF), aby wentylator ch³odz¹cy zd¹ y³ wyprowadziæ ciep³o z agregatu. Nastêpnie nale y od³¹czyæ zasilanie obwodu pierwotnego wy³¹cznikiem g³ównym. prawid³owo zbyt szybko zbyt wolno Agregat ESP-150 nale y ustawiaæ w odleg³oœci przynajmniej 3 metry od miejsca ciêcia. Iskry i gor¹cy u el, powstaj¹ce podczas pracy mog¹ spowodowaæ uszkodzenie agregatu. Rys. 8 - Wp³yw szybkoœci ciêcia Przy dodatnim k¹cie ciêcia wymiar górny jest nieco mniejszy od wymiaru dolnego. Przy ujemnym k¹cie ciêcia wymiar górny jest nieco wiêkszy od wymiaru dolnego. K¹t ciêcia zale y od odstêpu (napiêcia ³uku), prêdkoœci ciêcia i natê enia pr¹du ciêcia. Je eli prêdkoœæ ciêcia i natê enie pr¹du ciêcia s¹ prawid³owe, a mimo to ciêcie przebiega ze zbyt du ym k¹tem dodatnim, to oznacza to, e odleg³oœæ jest zbyt du a. Nale y najpierw obni aæ napiêcie ³uku skokowo co 5 V i obserwowaæ k¹t ciêcia. Podczas stosowania azotu na górnej krawêdzi zawsze wystêpuje nieznaczne zaokr¹glenie. Optymalna wysokoœæ palnika odpowiada sytuacji tu przed rozpoczêciem wytwarzania siê ujemnego k¹ta ciêcia. Poszerzaj¹c to o pozosta³e dwa zmienne parametry przy prawid³owym odstêpie palnika nadmierna prêdkoœæ ciêcia powoduje wyst¹pienie dodatniego k¹ta ciêcia, a zbyt niska prêdkoœæ ciêcia powoduje wyst¹pienie ujemnego k¹ta ciêcia. Z kolei zbyt wysoki lub zbyt niski pr¹d ciêcia prowadzi do wyst¹pienia dodatniego k¹ta ciêcia. Napiêcie ³uku / odstêp S¹ to parametry wzajemnie powi¹zane prost¹ proporcjonalnoœci¹. Im wy ej znajduje siê palnik ponad powierzchni¹ (odstêp), tym wy sze jest wymagane napiêcie robocze i odwrotnie. Linie otuliny Te linie pojawiaj¹ siê na odcinanej powierzchni. S¹ one pomocne przy sprawdzaniu, czy przyjête parametry ciêcia s¹ prawid³owe. 205
ROZDZIA 4 U YTKOWANIE ODSTÊP A JAKOŒÆ CIÊCIA Odstêp (napiêcie ³uku) ma bezpoœredni wyp³yw na jakoœæ ciêcia i prostok¹tnoœæ. Zaleca siê, aby przed rozpoczêciem ciêcia ustawiæ wszystkie parametry ciêcia wed³ug zaleceñ producenta. Zalecenia zamieszczono w Tabeli Procesu. Ciêcie próbne nale y wykonaæ na fragmencie materia³u przeznaczonego do ciêcia, a nastêpnie dok³adnie zbadaæ ten fragment. Je eli przecinana powierzchnia elementu posiada nadmierny skos lub zaokr¹glenie górnej krawêdzi, mo e to oznaczaæ, e ustawiony zosta³ zbyt du y odstêp. Jeœli odstêp jest sterowany przy pomocy regulatora napiêcia ³uku, to zmniejszenie ustawionego napiêcia ³uku spowoduje zmniejszenie tego odstêpu. ODSTÊP NAPIÊCIE UKU LINIE OTULINY Rys. 10 - Jakoœæ ciêcia DODATNI (+) K T CIÊCIA Dolny wymiar B jest wiêkszy od wymiaru A A B UJEMNY (-) K T CIÊCIA A Dolny wymiar B jest mniejszy od wymiaru A Rys. 9 - K¹t ciêcia B 206
ROZDZIA 4 U YTKOWANIE Rys. 11 Zbyt wysokie napiêcie ³uku (dodatni k¹t ciêcia) Prawid³owa prêdkoœæ ciêcia Dodatni k¹t ciêcia Zaokr¹glone górne naro e Wiêcej u la u el u góry G³adka powierzchnia ciêcia WIDOK KOÑCÓWKI ODCINANA POWIERZCHNIA UK K T CIÊCIA(+) Rys. 12 Prawid³owe napiêcie ³uku Prawid³owa prêdkoœæ ciêcia Brak u la u góry Górna krawêdÿ prostok¹tna G³adka powierzchnia ciêcia Nieznaczna iloœæ u la u do³u lub jego brak Równomierne linie otuliny WIDOK KOÑCÓWKI UK OPTYMALNIE ODCINANA POWIERZCHNIA Rys. 13 Zbyt niskie napiêcie ³uku (ujemny k¹t ciêcia) Prawid³owa prêdkoœæ ciêcia Podciêcie górnej krawêdzi Ujemny k¹t ciêcia u el Nierówna powierzchnia ciêcia WIDOK KOÑCÓWKI ODCINANA POWIERZCHNIA UK K T CIÊCIA (-) Rys. 14 - Zbyt niskie napiêcie ³uku (Ujemny / dodatni k¹t ciêcia) Prawid³owa prêdkoœæ ciêcia Podciêcie górnej krawêdzi Ujemny k¹t ciêcia u el Nierówna powierzchnia ciêcia Pionowe z¹bkowane linie otuliny WIDOK KOÑCÓWKI K T CIÊCIA(+/-) NAPIÊCIE UKU ODCINANA POWIERZCHNIA 207
ROZDZIA 4 U YTKOWANIE POWSTAWANIE U LA Wp³yw na powstawanie u la maj¹ prêdkoœæ ciêcia, dobór gazu oraz zró nicowanie sk³adu metalu. Powstawanie u la zale y ponadto od poprawnoœci doboru odstêpu przy ciêciu. Jeœli napiêcie ³uku jest ustawione na zbyt wysokim poziomie, k¹t ciêcia staje siê dodatni. Ponadto na dolnej krawêdzi elementu pojawia siê u el. Ten u el mo e przywieraæ bardzo mocno do pod³o a, co wymaga odbijania dziobakiem i szlifowania. Ustawienie napiêcia roboczego na zbyt niskim poziomie powoduje z kolei niedociêcie elementu lub wystêpowanie ujemnego k¹ta ciêcia. I w tym przypadku powstaje warstwa u la, ale w wiêkszoœci przypadku daje siê go ³atwo usun¹æ. u el u góry u el na górnej powierzchni pojawia siê zwykle w postaci odprysków w pobli u górnej krawêdzi szczeliny. Jest to spowodowane ustawieniem zbyt du ego odstêpu (napiêcia ³uku) lub nadmiern¹ prêdkoœci¹ ciêcia. Wiêkszoœæ operatorów korzysta z wykresów zalecanej prêdkoœci. Najczêstsz¹ trudnoœæ stanowi dobór odpowiedniego odstêpu lub wyregulowanie napiêcia ³uku. Wystarczy po prostu obni aæ nastawê napiêcia skokowo co 5 V a do momentu gdy powstawanie u la u góry zostanie opanowane. Je eli nie stosuje siê regulacji napiêcia ³uku, mo na rêcznie obni yæ palnik aby opanowaæ wydzielanie siê u la. U EL U GÓRY: Na górnej krawêdzi po obydwu stronach ciêtego materia³u pojawiaj¹ siê odpryski. Obni aæ napiêcie skokowo co 5 V (maks.) do momentu zanikniêcia powstawania u la u góry U EL SPOWODOWANY ZBYT DU PRÊDKOŒCI CIÊCIA: Drobne, zwiniête ziarna u la przywieraj¹ce do dolnej krawêdzi. Przy czyszczeniu nale y odbiæ u el dziobakiem lub przeszlifowaæ. Rys. 16 Powstawanie u la z powodu zbyt du ej prêdkoœci ciêcia prêdkoœci U EL SPOWODOWANY ZBYT NISK PRÊDKOŒCI CIÊCIA: Kuleczkowate ziarna u la tworz¹ce du e osady. Daj¹ siê ³atwo odbijaæ. PODSUMOWANIE Napiêcie ³uku jest zmienn¹ zale n¹. Zale y ono od natê enia pr¹du ciêcia, wielkoœci dyszy, odstêpu palnika, szybkoœci przep³ywu gazu tn¹cego oraz od prêdkoœci ciêcia. Zwiêkszenie napiêcia ³uku mo e wynikaæ ze zmniejszenia prêdkoœci ciêcia, zwiêkszenia natê enia pr¹du ciêcia, zmniejszenia rozmiaru dyszy, zwiêkszenia prêdkoœci przep³ywu gazu oraz ze zwiêkszenia odstêpu palnika. Zak³adaj¹c, e wszystkie te parametry zmienne zosta³y dobrane zgodnie z zaleceniami, najistotniejszym czynnikiem wp³ywaj¹cym na przebieg procesu ciêcia jest odstêp palnika. Utrzymywanie prawid³owego odstêpu z odpowiedni¹ dok³adnoœci¹ jest niezbêdne dla uzyskania znakomitej jakoœci ciêcia. 208 Rys. 15 Powstawanie u la u góry Rys. 17 Powstawanie u la z powodu zbyt niskiej prêdkoœci ciêcia prêdkoœci
ROZDZIA 4 NAJCZÊSTSZE K OPOTY PRZY CIÊCIU U YTKOWANIE Zadzia³anie wy³¹cznika automatycznego (umieszczonego pod górn¹ pokryw¹) mo e wskazywaæ na wyst¹pienie niebezpiecznie wysokiego napiêcia pomiêdzy kablem roboczym i uziemiaj¹cym. Zazwyczaj jest to spowodowane brakiem pod³¹czenia lub zbyt luÿnym pod³¹czeniem kabla roboczego do obrabianego elementu. Kabel roboczy MUSI byæ pod³¹czony elektrycznie do obrabianego elementu aby zapobiec groÿnemu pora eniu. Poni ej przedstawiono wykaz najczêstszych k³opotów wystêpuj¹cych przy ciêciu wraz z opisem prawdopodobnych przyczyn. W przypadku ustalenia, e k³opoty s¹ spowodowane przez agregat ESP-150, nale y przeczytaæ rozdzia³ Konserwacja w niniejszej instrukcji. Jeœli k³opoty nie ust¹pi¹ po wykonaniu zaleceñ z instrukcji, nale y skontaktowaæ siê z autoryzowanym przedstawicielem firmy ESAB. A. Niewystarczaj¹ca penetracja 1. Zbyt du a prêdkoœæ ciêcia 2. Uszkodzona dysza tn¹ca 3. Nieprawid³owe ustawienia gazu 4. Nieodpowiednie opóÿnienie dla przebijania B. Gaœnie ³uk roboczy 1. Zbyt ma³a prêdkoœæ ciêcia C. Powstawanie u la 1. Zbyt du a lub ma³a prêdkoœæ ciêcia 2. Nieprawid³owe ciœnienie powietrza 3. Uszkodzona dysza lub elektroda 4. Niew³aœciwy odstêp 5. Zbyt s³aby strumieñ D. Podwójne jarzenie siê ³uku 1. Niskie ciœnienie powietrza 2. Uszkodzona dysza tn¹ca 3. Poluzowanie dyszy tn¹cej 4. Intensywny rozprysk 5. Dysza dotyka materia³u podczas ciêcia 6. Zbyt niska wysokoœæ przebijania 7. Zbyt niskie natê enie pr¹du E. Nierównomierny ³uk 1. Uszkodzona dysza tn¹ca lub zu yta elektroda F. Niestabilne warunki ciêcia 1. Nieprawid³owa prêdkoœæ ciêcia 2. Poluzowane pod³¹czenie kabla lub wê a 3. Z³y stan elektrody i/lub dyszy tn¹cej G. Nie uruchamia siê ³uk roboczy 1. Poluzowane po³¹czenia 2. Klamra robocza nie pod³¹czona 3. Nieprawid³owe ciœnienia gazu 4. Niewystarczaj¹ca iloœæ ch³odziwa H. Krótka ywotnoœæ materia³ów topliwych 1. Nieprawid³owe ciœnienie gazu 2. Zanieczyszczenie podawanego powietrza 3. Nieprawid³owe zestawienie gaz / elektroda 4. Palnik uderza o obrabiany element lub czêœci s¹ odwrócone 5. Czêœci zosta³y uszkodzone przez podwójne wy³adowanie ³ukowe (patrz D) 6. U ywanie nieoryginalnych czêœci 7. Przeciek wody w palniku 8. Palnik nie oczyszczony po wymianie materia³ów topliwych lub po okresie przestoju 9. U ycie niew³aœciwych materia³ów topliwych dla wybranych gazów 209
ROZDZIA 4 WARUNKI STANDARDOWE U YTKOWANIE Prêdkoœci i warunki ciêcia podane w poni szych tabelach zosta³y odpowiednio dobrane w celu uzyskania najlepszej jakoœci dla konkretnego zestawu gazów przy wybranym natê eniu pr¹du. Materia³y topliwe odszukaæ w instrukcji palnika PT-26 wykazy czêœci zalecanych dla tych warunków. U ycie elementów w zestawach i w zakresach zastosowania odmiennych od opisanych poni ej mo e spowodowaæ uszkodzenie palnika lub do uzyskiwania s³abych parametrów eksploatacyjnych. Dobór gazu i natê enia pr¹du w celu wybrania parametrów obróbki najbardziej odpowiednich dla danego zastosowania nale y skorzystaæ z porad na stronie 29 i poni szych tabel. Parametry ciêcia dla palnika PT-26 i agregatu ESP-150 Tabela 2. Parametry ciêcia stali wêglowej (CS carbon steel) Rodzaj gruboœæ materia³u cale(mm) Natê enie pr¹du (Amp) Prêdkoœæ przesuwu cal/min (m/min) Wysokoœæ ciêcia Cale (mm) Rodzaj ciœnienie gazu rozruch. psi (bar) Rodzaj ciœnienie gazu plazmowego psi (bar) Rodzaj ciœnienie gazu os³onowego psi (bar) CS-1/8 (3.2) 50 195 (4.95) 5/16 (8) Powietrze - 30 (2.1) Powietrze - 60 (4.14) Powietrze - 50 (3.45) CS-3/16 (4.7) 150 (3.8) CS-1/4 (6.35) 100 (2.58) CS-5/16 (8) 75 (1.9) CS-3/8 (9.5) 50 (1.27) CS-1/2 (12.7) 25 (.63) CS-5/8 (15.9) 12 (.3) CS-3/4 (19) 6 (.15) CS-1 (25.4) 2 (.05) CS-1/16 (1.6) 150 175 (4.45) 5/16 (8) Powietrze - 30 (2.1) Powietrze - 60 (4.14) Powietrze - 50 (3.45) CS-1/8 (3.2) 155 (3.94) CS-1/4 (6.3) 137 (3.48) CS-5/16 (8) 125 (3.17) CS-3/8 (9.5) 87 (2.2) CS-1/2 (12.7) 76 (1.93) CS-5/8 (15.9) 62 (1.57) CS-3/4 (19) 50 (1.27) CS-1 (25.4) 30 (.76) CS-1-1/8 (28.6) 25 (.63) CS-1-1/4 (31.7) 20 (.5) CS-1-3/8 (34.9) 15 (.38) CS-1-1/2 (38) 13 (.33) CS-1-3/4 (44.5) 6 (.15) CS-2 (50.8) 4 (.10) 210
ROZDZIA 4 U YTKOWANIE Tabela 2. Parametry ciêcia aluminium Rodzaj gruboœæ materia³u cale(mm) Natê enie pr¹du (Amp) Prêdkoœæ przesuwu cal/min (m/min) Wysokoœæ ciêcia Cal (mm) Rodzaj ciœnienie gazu rozruch. psi (bar) Rodzaj ciœnienie gazu plazmowego psi (bar) Rodzaj ciœnienie gazu os³onowego psi (bar) AL-1/4 (6.35) 150 112 (2.84) 5/16 (8) H-35 lub N 2 H-35-50 (3.45) Powietrze - 50 (3.45) 30 (2.1) AL-5/16 (8) 100 (2.54) AL-3/8 (9.6) 93 (2.36) AL-1/2 (12.7) 78 (1.98) AL-5/8 (15.9) 63 (1.6) AL-3/4 (19) 52 (1.32) AL-1 (25.4) 37 (.94) AL-1-1/8 (28.6) 30 (.76) AL-1-1/4 (31.7) 25 (.63) AL-1-3/8 (34.9) 20 (.5) AL-1-1/2 (38) 18 (.46) AL-1-3/4 (44.5) 12 (.3) AL-2 (50.8) 10 (.25) 211
ROZDZIA 4 U YTKOWANIE ZALECANY GAZ I NATÊ ENIE PR DU Zalecenia co do rodzaju gazu i doboru natê enia pr¹du, zapewniaj¹cych uzyskanie najlepszych wyników ciêcia przedstawiono poni ej dla najczêœciej obrabianych metali. STAL WÊGLOWA gruboœæ 1/8 cala (3.2mm) i cieñsze 50/65 A, plazma powietrzna / os³ona powietrzna STAL NIERDZEWNA gruboœæ 1/8 cala (3.2mm) i cieñsze 50-65 A, plazma azotowa / os³ona azotowa zapewnia najlepsz¹ jakoœæ powierzchni ale pozostawia lekki u el na materiale o gruboœci 1/8" gruboœæ 3/16-1/2 cala (4,8-12,7 mm) 100 A, plazma / os³ona powietrzna. Parametry 100 A, plazma powietrzna / os³ona powietrzna s¹ równie dobre ale pojawia siê u el dolny na materiale o gruboœci 1/2 cala (12,7 mm) 50-65 A, plazma powietrzna / os³ona powietrzna mo e prowadziæ do ciêcia bez u lowego, ale powierzchnia bêdzie chropowata gruboœæ 1/2-2 cale (12.7mm - 50mm) 150 A, plazma / powietrze STAL NIERDZEWNA gruboœæ 1/4-3/8 cala (3.2-9.6mm) 100 A, plazma azotowa / os³ona azotowa mo e dawaæ nieznaczny osad u la lub jego brak przy dobrej g³adkoœci powierzchni dla materia³ów o gruboœci do 1/2 cala (12,7 mm) 100 A, plazma powietrzna / os³ona powietrzna jest korzystna dla ograniczenia u la od spodu ale powoduje chropowatoœæ powierzchni ALUMINIUM gruboœæ 1/4 cala (6.4mm) i cieñsze 50/65 A, plazma azotowa / os³ona azotowa daje zwykle doœæ g³adkie ciêcie bez u la. 50/65 A, plazma powietrzna / os³ona powietrzna powoduje znacznie wiêksz¹ chropowatoœæ powierzchni. gruboœæ 1/4 cala (6.4mm) i grubsze 150 A, plazma, mieszanka azot-wodór H-35 212