2012-2014 Układ zbiorowy obowiązujący dla zakładów przemysłowych i zakładów przemysłu mięsnego będących członkami Duńskiego Związku Pracodawców Sektora Mięsnego (Danske Slagtermestre) i Duńskim Związkiem Pracowników Przemysłu Spożywczego (Fødevareforbundet NNF) OBSZAR PRZEMYSŁU 2012-2014 Overenskomst for industrielle virksomheder og slagtehuse under Danske Slagtermestre og Fødevareforbundet NNF INDUSTRIOMRÅDET
Wstęp Układ zbiorowy dla zakładów przemysłowych i zakładów przemysłu mięsnego, zawarty pomiędzy Duńskim Związkiem Pracodawców Sektora Mięsnego (Danske Slagtermestre, DSM) a Duńskim Związkiem Pracowników Przemysłu Spożywczego (Fødevareforbundet NNF) obowiązuje pracowników zatrudnionych w tych przedsiębiorstwach i obejmuje wszelkiego rodzaju prace. Oprócz tego obowiązuje duńskie prawodawstwo, dyrektywy UE i Ogólny Ponadzakładowy Układ Zbiorowy zawarty pomiędzy Duńskim Związkiem Pracodawców (DA), a Duńską Konfederacją Związków Zawodowych (LO). Niniejszy dokument jest wyciągiem i skrótem uregulowań prawnych obowiązujących przy pracy w Danii w zakresie zakładów przemysłowych i rzeźni zrzeszonych w DSM nie jest to pełny tekst układów zbiorowych. W celu uzyskania dalszych informacji należy zwrócić się do lokalnego oddziału Związku ds. Produktów Spożywczych NNF. Forord Overenskomst for industrielle virksomheder og slagtehuse, mellem Danske Slagtermestre (DSM) og Fødevareforbundet NNF gælder for medarbejdere, som arbejder på disse virksomheder og omfatter alt forefaldende arbejde. Herudover gælder dansk lovgivning, implementerede EU-direktiver samt hovedaftalen mellem DA og LO. Dette er ikke overenskomsten, men et udpluk og sammenskrivning af regler, der er gældende ved arbejde i Danmark inden for industrielle virksomheder og slagtehuse organiseret ved Danske Slagtermestre (DSM). Kontakt den lokale afdeling af Fødevareforbundet NNF for yderligere oplysninger. Czas pracy Tydzień pracy na pełnym etacie wynosi 37 godzin. Czas pracy i przerwy na posiłki są uzgadniane lokalnie. Jednakże, co najmniej 2
jedna z przerw na posiłki musi wynosić 30 minut. Godziny pracy na dziennej zmianie przypadają pomiędzy godz. 05.30 a godz. 17.00. Doba pracy liczona jest zazwyczaj od godziny rozpoczęcia pracy do tej samej godziny następnego dnia, albo od godz. 6.00 do godz. 6.00. Dla pracowników zatrudnionych na pełnym etacie dzień pracy nie może wynosić poniżej 6, lub powyżej 8 efektywnych godzin pracy. Jeśli lokalne strony wyrażą zgodę, istnieje możliwość ustalenia 40 godz. tygodnia pracy. Wypracowane godziny nadliczbowe należy odebrać jako godziny/dni wolne od pracy. Tydzień pracy nie może w żadnym przypadku wynosić więcej niż 5 dni. W przypadku, gdy pracownik spóźni się do pracy, wynagrodzenie pomniejszane jest odpowiednio do nieprzepracowanych minut. Jeśli lokalne strony wyrażą zgodę, istnieje możliwość wedle potrzeby ustalenia innych godzin pracy, np. 4 dniowy tydzień pracy. Warunkiem jest, że umowa jest zawierana jest pomiędzy mężem zaufania, a zakładem pracy, lub w przypadku, gdy nie ma wybranego męża zaufania, pomiędzy przedstawicielem oddziału, a zakładem pracy. Umowa musi być zawarta na piśmie i ma opisywać kogo dotyczy, godziny pracy, warunki wynagrodzenia oraz czas obowiązywania i okres wypowiedzenia. Arbejdstid Den ugentlige effektive arbejdstid er 37 timer. Arbejdstid og spisepauser aftales lokalt. Dog skal mindst en af spisepauserne være på 30 minutter. Arbejdstiden lægges mellem kl. 05.30 og kl. 17.00. Arbejdsdøgnet regnes fra normal arbejdstids begyndelse til samme tidspunkt næste dag, eller fra kl. 6.00 til kl. 6.00. Ingen arbejdsdag kan være under 6 og over 8 effektive timer for fuldtidsansatte. 3
Hvor der er lokal enighed derom, kan der etableres 40-timers arbejdsuge med opsparing af overskydende timer. De opsparede timer skal afspadseres. Arbejdsugen kan dog i ingen tilfælde udgøre mere end 5 dage. For at møde for sent til arbejdstiden afkortes i lønnen efter den for ugelønnede beregnede timeløn. Der afkortes for det pågældende antal minutter. Hvis der er lokal enighed, kan der - på baggrund af behov - aftales en anden arbejdstidsplacering, f.eks. etablering af en 4-dages uge. En betingelse er, at aftalen indgås mellem enten tillidsrepræsentanten og virksomheden eller hvis der ikke er en valgt tillidsrepræsentant mellem en afdelingsrepræsentant og virksomheden. Aftalen skal være skriftlig og beskrive hvem aftalen omfatter, arbejdstidens placering, lønmæssige forhold samt løbetid og opsigelsesvarsel. Praca w soboty/niedziele Normalny czas pracy na 2 zmiany wynosi do 24 godzin w soboty i niedziele. Dodatek za pracę w soboty/niedziele wynosi DKK 81,12 na godzinę; stawka od dnia 1 kwietnia 2013 r. ulegnie wzrostowi do DKK 82,26 na godzinę. Weekendarbejde Arbejdstid normalt i 2 hold af indtil 24 timer på lørdage og søndage. Tillæg for weekendarbejde DKK 81,12 pr. time, som pr. 1. april 2013 stiger til DKK 82,26 pr. time. Praca zmianowa 2 i 3 zmiana Normalny tydzień pracy przy 2 i 3 zmianach wynosi 37 godzin dla 1- szej zmiany, a dla 2-giej i 3-ciej zmiany 34 godziny, za które wypłacane jest pełne tygodniowe wynagrodzenie. Skifteholdsdrift 2 og 3 holds drift Det ugentlige antal normale arbejdstimer ved 2 og 3 holds drift er for 1. hold 37 timer, for 2. og 3. hold 34 timer, for hvilke der betales fuld ugeløn. 4
Przenoszenie pracowników Jeśli zakład pracy z powodów związanych z potrzebami produkcji podczas tygodnia pracy przenosi pracowników ze zmiany dziennej na zmianę 2-gą albo 3-cią lub odwrotnie wypłacany jest jednorazowo dodatek wynoszący DKK 280,00 za zmianę. Flytning af mandskab Såfremt virksomheden, af produktionsmæssige grunde, overflytter mandskab fra et skiftehold til at udføre arbejde på et daghold - eller omvendt - inden for arbejdsugen, betales en engangsbetaling for skiftet på DKK 280,00. Dodatek za pracę zmianową Od 1 kwietnia 2012 r.: Od godz. 17.00 do godz. 22.00. DKK 16,92 na godz. Od godz. 22.00 do godz. 06.00. DKK 19,58 na godz. Od 1 kwietnia 2013 r.: Od godz. 17.00 do godz. 22.00. DKK 17,16 na godz. Od godz. 22.00 do godz. 06.00. DKK 19,85 na godz. Skifteholdstillæg Pr. 1. april 2012 Fra kl. 17.00 til kl. 22.00... DKK 16,92 pr. time Fra kl. 22.00 til kl. 06.00... DKK 19,58 pr. time Pr. 1. april 2013 Fra kl. 17.00 til kl. 22.00... DKK 17,16 pr. time Fra kl. 22.00 til kl. 06.00... DKK 19,85 pr. time Lista płacy Lista płacy musi zawierać następujące informacje: Ilość godzin pracy/stawka Godziny nadliczbowe/stawka Godziny do odebrania/stawka Składka na fundusz pracy Składka emerytalna Składka na ATP Fundusz urlopowy Składka na dni świąteczne Dodatkowe dni wolne od pracy 5
Jeżeli system komputerowy daje taką możliwość, lista płacy ma obejmować wypracowane godz./dni według wyboru przeznaczone na urlop, emeryturę, szkolenia. Lønseddel Lønsedlen skal indeholde følgende oplysninger: Antal tidlønstimer/sats Antal overtimer/sats Antal afspadseringstimer/sats Arbejdsmarkedsbidrag Pensionsbidrag ATP-bidrag Feriepenge Søgnehelligdagspenge Feriefridage Hvor det er edb-mæssigt muligt, anføres optjening og afvikling af timer/dage i fritvalgsordningen på lønsedlen Stawki wynagrodzenia Od 1 kwietnia 2012 r. normalna stawka wynagrodzenia wynosi DKK 143,43 Od 1 kwietnia 2013 r. normalna stawka wynagrodzenia wynosi DKK 145,28 Aflønning Normallønnen pr. 1. april 2012, udgør DKK 143,43 Normallønnen pr. 1. april 2013, udgør DKK 145,28 Wypłata wynagrodzenia Tydzień pracy z wynagrodzeniem trwa od poniedziałku rano do niedzieli wieczorem. Wypłata wynagrodzenia odbywa się zgodnie z lokalną umową. Okres wypłaty może obejmować do 2 tygodni. Lønudbetaling Lønningsugen løber fra mandag morgen til søndag aften. Lønudbetaling finder sted efter lokal aftale. Lønningsperioden kan udtrækkes til 2 uger. 6
Dodatek branżowy Pracownicy ze stażem pracy powyżej 6 miesięcy, zatrudnieni rzeźniach bydła i tuczników, mających wynagrodzenie uzależnione od wydajności pracy, otrzymują dodatek branżowy w wysokości DKK 1,35. Branchetillæg Til medarbejdere med mere end 6 måneders anciennitet, beskæftiget på svine- og kreaturslagterier, som har produktivitetsfremmende lønsystemer, ydes et branchetillæg DKK 1,35. Wynagrodzenie nowozatrudnionych pracowników podczas okresu wprowadzenia i przyuczania Nowozatrudnieni pracownicy bez doświadczenia, którzy nie pracowali wcześniej w zakładzie pracy lub w branży, mogą być wynagradzani: w okresie wstępnym do 2 miesięcy w rzeźniach oraz ubojniach oraz w zakładach przemysłowych do 4 miesięcy: stawką jak za okres przyuczania do zawodu: Od 1 kwietnia 2012 r. DKK 129,45 na godz. Od 1 kwietnia 2013 r. DKK 131,30 na godz. Warunkiem wynagrodzenia stawką w okresie nauki jest to, że pracownik nie jest objęty wynagrodzeniem uzależnionym od wydajności pracy. Jako okres wprowadzenia/przyuczenia rozumie się jako okres, podczas którego nowozatrudniony pracownik ma być szkolony w celu zdobycia doświadczenia pod względem efektywnego wykonywania pracy. W przypadku, gdy szkolenie i uzyskanie doświadczenia będzie trwało krócej niż 3 miesiące, pracownik przechodzi na normalną stawkę, zgodnie z układem zbiorowym i lokalnymi umowami. Aflønning af nyansatte i en introduktions- og oplæringsperiode Nyansatte uden erfaring, som ikke tidligere har været ansat på virksomheden eller i branchen, kan i en startperiode på op til 2 måneder på slagterier og slagtehus og for industrielle virksomheder op til 4 måneder aflønnes med en oplæringsløn, som: Pr. 1. april 2012 udgør DKK 129,45 pr. time Pr. 1. april 2013 udgør DKK 131,30 pr. time 7
Det er en forudsætning for aflønning med oplæringsløn, at medarbejderen ikke indgår i et produktivitetsfremmende lønsystem. Introduktions-/oplæringsperioden forstås som en periode, hvor den nyansatte skal have oplæring og rutine for at kunne varetage jobbet fuldt ud. Hvis oplæring og rutine opnås tidligere end 3 måneder, overgår medarbejderen til normal aflønning, jf. overenskomsten og lokale aftaler. Wynagrodzenie pracowników zatrudnionych w ramach zastępstwa w okresie urlopowym Jako projekt pilotażowy w niniejszej umowie zbiorowej za okres 2012-2014 została wprowadzona możliwość wynagradzania pracowników pracujących w ramach zastępstwa w okresie urlopowym do 8 tygodni; tzn.: w okresie 1 maja do 1 września. Stawka godzinowa wyniesie DKK 120,00 na godzinę lub DKK 4.440,00 tygodniowo. Warunkiem otrzymania powyższego wynagrodzenia jest fakt, by pracownik, który jest zatrudniony tymczasowo, jednocześnie nie poszukiwał stałego miejsca zatrudnienia, nie posiadał dodatkowo doświadczenia w branży lub był w trakcie kształcenia. Stawka wynagrodzenia dla w/w pracowników od dnia 1 kwietnia wzrasta o DKK 1,85 na godzinę; stawka godzinowa łącznie wyniesie DKK 121,85 na godzinę lub DKK 4.508,45 tygodniowo. Aflønning af ferieafløsere Som en forsøgsordning indføres der en mulighed for i overenskomstperioden 2012-2014, at aflønne ferieafløsere i op til 8 uger i perioden 1. maj til 1. september med en timeløn på DKK 120,00 pr. time eller DKK 4.440,00 pr. uge. Forudsætningen for denne aflønning er, at medarbejderen er midlertidigt ansat i perioden, og at vedkommende ikke søger permanent arbejde, er uden erfaring i branchen og er under uddannelse. Lønnen til ferieafløsere tillægges pr. 1. april 2013 DKK 1,85 pr. time og udgør herefter DKK 121,85 pr. time eller DKK 4.508,45 pr. uge. Praca w godzinach nadliczbowych Wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych rozliczane jest pełnych godzinach. Praca w godzinach nadliczbowych wynosząca 15 minut płatna jest, jako 30 minut nadliczbowych. Praca w godzinach 8
nadliczbowych powyżej 15 minut do 1 godziny, płatna jest, jako 1 godzina nadliczbowa. Pierwsze 4 godziny nadliczbowe w tygodniu opłacane są 50 % dodatkiem normalnej stawki wynagrodzenia. Praca w godzinach nadliczbowych powyżej 4 godzin na tydzień opłacona jest 100 % dodatkiem do otrzymywanego przez pracownika wynagrodzenia. Praca w godzinach nadliczbowych w niedziele i dni świąteczne opłacona jest dodatkiem 100 %. Przepracowane nadliczbowe godziny należy odebrać, jeśli nie ma innych lokalnych uzgodnień. Overarbejde Overarbejde afregnes i hele timer. Overarbejde af indtil 15 minutters varighed udløser 30 minutters overarbejdsbetaling. Overarbejde over 15 minutter og indtil 1 times varighed udløser en times overarbejdsbetaling. De første 4 overarbejdstimer pr. uge aflønnes med et tillæg på 50 % af den oppebårne løn. Alt overarbejde ud over 4 timer pr. uge, aflønnes med et tillæg på 100 % af medarbejderens oppebårne løn. Overarbejde på søn- og helligdage betales med 100 %. Overarbejde skal afspadseres, medmindre andet aftales lokalt. Umowa o dobrowolnym wyborze (Fritvalgsordning) Fundusz Od 1 kwietnia 2009 r. 3,90 % pensji pracownika ze składką na fundusz urlopowy odkładane jest na fundusz wolnego wyboru 3,15 % dzielone jest na 7 części po 0,45 % i każdy pracownik decyduje w jaki sposób chce je wykorzystać na wypłacaną pensję, emeryturę lub dni wolne od pracy. Pozostałą suma jest wypłacana jako pensja lub przeznaczona na dodatek do emerytury pracownika. W czasie okresu chorobowego i wypadkowego do 6 miesięcy, w czasie urlopu macierzyńskiego i ojcowskiego ustalonego w układzie zbiorowym 9
i podczas kształcenia z wynagrodzeniem, są odkładane składki na fundusz. Najpóźniej do 8 grudnia każdego roku pracownik musi zadecydować, w jaki sposób jego fundusz ma być wykorzystany w przyszłym roku. Fritvalgsordning Opsparing Pr. 1. april 2009 stilles 3,90 % af medarbejderens ferieberettigede løn til rådighed for fritvalgsmodellen. 3,15 % opdeles i 7 portioner à 0,45 %, og den enkelte medarbejder vælger selv, om man ønsker portionerne brugt på løn, pension eller fridage. Resten af den aftalte procentsats udbetales som løn eller kan indbetales på medarbejderens pensionsordning. Under fravær på grund af sygdom og tilskadekomst i indtil 6 måneder, under den overenskomstfastsatte barsels- og fædreorlov og under uddannelse med løn, optjenes til puljen. Den enkelte medarbejder vælger senest den 8. december hvert år, hvordan fritvalgsmodellen ønskes anvendt for det efterfølgende år. Urlop i dni świąteczne Urlop Pracownik wypracowuje 2,08 dni urlopu za każdy przepracowany miesiąc, co odpowiada 25 dniom urlopu na roku. Wynagrodzenie za czas urlopu wynosi 12,5 % pełnego wynagrodzenia pracownika, wyjąwszy zapłatę za urlop i dni świąteczne. Dni świąteczne Pracodawca odkłada kwotę odpowiadającą 3,5 % wynagrodzenie pracownika ze składką na fundusz urlopowy na pokrycie zapłaty za dni świąteczne. Pracownikom mającym poniżej 10 godzin akordu tygodniowo przysługuje 4 % na pokrycie zapłaty za dni świąteczne. Za każdy dzień świąteczny pracownik otrzymuje w formie zaliczki DKK 850,00. Pozostała kwota wypłacana jest w grudniu i pokrywa dni świąteczne między Bożym Narodzeniem a Nowym Rokiem. 10
Dla pracowników pracujących poniżej 12 miesięcy w miejscu pracy, warunkiem otrzymania zaliczki, jest wypracowanie odpowiedniej sumy. W przeciwnym przypadku otrzymują kwotę odpowiadającą wypracowanym godzinom. Kiedy pracownik opuszcza miejsce pracy, uzbierana kwota jest wypłacana po potrąceniu podatku. Ferie & søgnehelligdagsbestemmelser Ferie Ferien udgør 2,08 dage for hver måneds beskæftigelse, svarende til 25 feriedage pr. år. Feriegodtgørelsen udgør i alt 12,5 % af den samlede indkomstpligtige løn, ekskl. ferie- og søgnehelligdagsbetaling. Søgnehelligdage Arbejdsgiveren henlægger et beløb svarende til 3,5 % af medarbejderens ferieberettigede løn til dækning af betaling for søgnehelligdage. Medarbejdere, der har under 10 timers akkordarbejde inden for en lønningsuge, oppebærer 4 % i søgnehelligdagsbetaling. Der udbetales et forskudsbeløb på DKK 850,00 i forbindelse med den enkelte søgnehelligdag. Restbeløbet udbetales i december måned og dækker søgnehelligdagene ved jul og nytår. Ved udbetaling af forskudsbeløb til medarbejdere med mindre end 12 måneders anciennitet, er det en forudsætning, at der er dækning for forskudsbeløbet på vedkommendes søn- og helligdagskonto. I modsat fald udbetales der kun det beløb, der er optjent. Ved hjemrejse kan beløbene udbetales, efter fradrag af skat. Fundusz emerytalny Składka na fundusz emerytalny (Arbejdsmarkedspension) wynosi od 1 kwietnia 2010 r. 12,0 %. Pracodawca pokrywa 2/3, a pracownik 1/3 składki. Płacona jest od pełnego wynagrodzenia. Pracownicy objęci funduszem emerytalnym muszą mieć ukończone 18 lat i posiadać 1 rok stażu pracy. Od 1 kwietnia 2011 roku obniża się wymóg długości stażu do 5 miesięcy. Wymagana długość stażu nie 11
obowiązuje w przypadku, gdy pracownik był objęty funduszem emerytalnym w poprzednim miejscu pracy. Istnieje możliwość jednorazowej wypłaty przez Industriens Pension kwoty uzbieranej w funduszu emerytalnym, w przypadku rozwiązania umowy o pracę i wyjazdu pracownika z Danii. Industriens Pension wymaga przedstawienia dokumentów potwierdzających powyższe (dokumenty emigracyjne/zaświadczenie z urzędu skarbowego skattefrigørelsesattest ). Arbejdsmarkedspension Pensionsbidraget udgør pr. 1. april 2010 12,0 %. Arbejdsgiveren betaler 2/3 og lønmodtageren 1/3 af pensionsbidraget. Betales af alle løndele. Medarbejdere, som er omfattet af pensionsordningen, skal være fyldt 18 år og 5 måneders anciennitet. Anciennitetskravet bortfalder, såfremt medarbejderen ved ansættelsen er omfattet af pensionsordning fra tidligere ansættelsesforhold. Ved fratræden og ophør med at arbejde og bo i Danmark, er der mulighed for at få udbetalt pensionsordningen i Industriens Pension. Industriens Pension kræver dog dokumentation for ovenstående (emigrationspapirer/ skattefrigørelsesattest ). Choroba Pracownikom posiadającym co najmniej 12 miesięcy stażu, którzy terminowo zgłaszają chorobę, udokumentowaną zaświadczeniem lekarskim, zakład pracy wypłaca od 1 kwietnia 2012 r. normalne wynagrodzenie, jednakże maksymalnie DKK 130,00 na godzinę, prze okres nie przekraczający 6 tygodni. Kwota ta odpowiada określonemu w ustawie zasiłkowi dla bezrobotnych. Stawka za nieobecność podczas choroby zostaje od dnia 1 kwietnia 2013 r. podniesiona do DKK 133,00 za godzinę. Warunkiem jest to, że danemu pracownikowi w okresie nieobecności w pracy przysługuje zasiłek dla bezrobotnych zgodnie z ustawą o zasiłku chorobowym. Sygdom Til medarbejdere med mindst 12 måneders anciennitet, yder virksomheden pr. 1. april 2012 normal løn, dog maksimalt DKK 130,00 pr. 12
time, i indtil 6 uger ved rettidig anmeldt og dokumenteret sygdom. Beløbet indeholder den ved lovgivningen fastsatte maksimale dagpengesats. Satsen for fravær under sygdom hæves pr. 1. april 2013 til DKK 133,00 pr. time. Det er en forudsætning, at den pågældende lønmodtager under fraværsperioden er berettiget til dagpenge i henhold til sygedagpengelovens bestemmelser. Zgłaszanie choroby Pracownik ma obowiązek w pierwszym dniu nieobecności, jak najszybciej poinformować pracodawcę o chorobie. Anmeldelse af sygdom Sygdomstilfælde skal hurtigst muligt på første fraværsdag anmeldes til arbejdsgiveren. Wypadek przy pracy Gdy wydarzy się wypadek podczas pracy, pracodawca wypłaca pełne wynagrodzenie za ten dzień. Następnie i do końca 4 tygodnia pracodawca wypłaca pełne wynagrodzenie. Od 5 tygodnia i maksymalnie przez 18 tygodni pracodawca wypłaca dodatek do zasiłku dla chorych, tak aby zasiłek wraz z dodatkiem wynosił 100 % średniego wynagrodzenia pracownika nie wliczając godzin nadliczbowych - przez ostatnie 4 tygodnie przed wypadkiem. Wypłata uwarunkowane jest tym, że wypadek wydarzył się w miejscu pracy, został zgłoszony do Państwowej Inspekcji Pracy (Arbejdstilsynet) i został zarejestrowany, jako wypadek w miejscu pracy. Warunkiem jest także, że pracownik używał obowiązujące zabezpieczenie i że były przestrzegane obowiązujące przepisy bezpieczeństwa. Tilskadekomst Ved tilskadekomst inden for arbejdstiden, betaler virksomheden fuld løn for tilskadekomstdagen. Herefter og indtil udgangen af 4. uge udbetaler virksomheden fuld løn. Fra 5. uge og max. 18 uger frem, yder virksomheden et tillæg til sygedagpengene, således at sygedagpenge og tillæg tilsammen udgør 100 % af medarbejderens gennemsnitsløn - uden overarbejde for de sidste 4 uger inden ulykken. 13
En forudsætning for en sådan udbetaling er, at skaden er sket på virksomheden, og at den bliver anmeldt til Arbejdstilsynet og registreret som en ulykke/skade på virksomheden, inden man forlader denne. Det er en forudsætning, at påbudt sikkerhedsudstyr er anvendt, og påbudte sikkerhedskrav er overholdt. Urlop macierzyński i adopcja Pracodawca dokonuje wypłaty pracownikowi, który wyznaczonym terminie porodu posiadał 12 miesięczny staż zatrudnienia w przedsiębiorstwie, wynagrodzenia za urlop macierzyński od 4 tygodnia przed wyznaczonym terminem porodu (urlop podczas ciąży) do 14 tygodni po porodzie (urlop macierzyński). Wypłata przez okres 11 tygodni odpowiada wysokości wynagrodzenia, które dana osoba otrzymywałaby w tym okresie, jednak maks. DKK 140,00 za godzinę. Dla rodziców adopcyjnych, którzy przed rozpoczęciem okresu adopcyjnego posiadają 12 miesięczny staż pracy w przedsiębiorstwie, dokonuje się wypłaty wynagrodzenia przez okres 14 tygodni od rozpoczęcia adopcji (otrzymanie dziecka do adopcji- urlop macierzyński). Na takich samych warunkach dokonuje się wypłaty wynagrodzenia za okres. do 2 tygodni za tzw. urlop tacierzyński. Poza 14 tygodniowym urlopem macierzyńskim pracodawca dokonuje wypłaty wynagrodzenia za okres nieobecności do 11 tygodni. Z okresu 11 tygodni każdy z rodziców posiada prawo do nieobecności przez 4 tygodnie. W przypadku niewykorzystania urlopu przez jednego z rodziców, wynagrodzenie przepada. Wypłata za pozostałe 3 tygodnie zostaje przekazana matce dziecka bądź ojcu. Urlop 11 tygodniowy musi zostać wykorzystany w okresie 52 tygodni obowiązywania prawa do zasiłku (46 tygodni po porodzie). W przypadku innych postanowień, okres 11-tygodnowego urlopu musi zostać uprzednio zgłoszony na 3 tygodnie przed jego rozpoczęciem. Urlop każdego z poszczególnych rodziców może być maks. podzielony na 2 okresy, o ile nie postanowiono inaczej. Rodzice posiadają jednocześnie prawo do płatnego urlopu pełnopłatnego. Wypłata za urlop macierzyński wzrasta z dniem 1 sierpnia 2012 r. ze stawki DKK 135,00 do DKK 140,00 i obowiązuje dla dzieci, których 14
rodzice rozpoczynają urlop macierzyński z dniem 1 sierpnia i w późniejszym okresie. Warunkiem wypłaty jest możliwość wykorzystania przez pracodawcę prawa do zwrotu odpowiadającemu maks. stawce świadczenia. W wypadku, gdy wysokość zwrotu będzie niższa, wypłata zostanie pomniejszona odpowiednio pracownikowi. Barsel og adoption Arbejdsgiveren udbetaler til medarbejdere, der på det forventede fødselstidspunkt har 12 måneders anciennitet i virksomheden, løn under barsel fra 4 uger før forventet fødselstidspunkt (graviditetsorlov) og indtil 14 uger efter fødslen (barselsorlov). Betalingen i disse 11 uger svarer til den løn, den pågældende ville have oppebåret i perioden, dog maks. DKK 140,00 pr. time. Til adoptanter, der på modtagelsestidspunktet har 12 måneders anciennitet, betales løn i 14 uger fra barnets modtagelse (barselsorlov). Under samme betingelser betales i indtil 2 uger løn under fædreorlov. Ud over de 14 ugers barselsorlov yder arbejdsgiveren betaling under fravær i indtil 11 uger. Af disse 11 uger har hver af forældrene ret at holde 4 uger. Holdes orloven, der er reserveret den ene forældre ikke, bortfalder betalingen. Betalingen i de resterende 3 uger ydes enten til faderen eller moderen. De 11 ugers skal afholdes inden for perioden på 52 uger, hvor der er dagpengeret (46 uger efter fødslen). Medmindre andet aftales, skal de 11 uger varsles med 3 uger. Hver af forældrenes orlov kan maksimalt deles i to perioder, medmindre andet aftales. Forældrene kan holde samtidig forældreorlov med betaling. Betalingen under forældreorlov stiger pr. 1. august 2012 fra DKK 135,00 til DKK 140,00 og har virkning for børn, for hvilke der påbegyndes forældreorlov den 1. august og senere. Det er en forudsætning for betalingen, at arbejdsgiveren er berettiget til refusion svarende til den maksimale dagpengesats. Såfremt refusionen måtte være mindre, nedsættes betalingen til medarbejderen tilsvarende. 15
Ubranie robocze Czyste ubrania robocze ( kombinezony, bluzy, spodnie i fartuchy), wydawane są raz w tygodniu wedle uznania pracodawcy. Wydawane jest również niezbędne antypoślizgowe obuwie. Pracodawca nabywa niezbędne narzędzia pracy. Wszystkie wydane ubrania są własnością zakładu pracy. Arbejdstøj Efter virksomhedens skøn udleveres normalt en gang om ugen fornødent rent arbejdstøj (kittel, bluse, benklæder og forklæde) ligesom der også udleveres fornødent skridsikkert fodtøj. Virksomheden anskaffer det nødvendige værktøj. Alt udleveret beklædning tilhører virksomheden. Rzeźnie Specjalne regulacje i stawki akordowe wyszczególnione są w obowiązującym układzie zbiorowym. Slagtehuse Særlige regler og akkordsatser findes i gældende overenskomst. Umowa o pracę Umowa o pracę musi być zawarta przy zatrudnieniu pracownika na okres powyżej 1 miesiąca, przy średnim tygodniowym czasie pracy powyżej 8 godzin. Umowę o pracę przekazuje się Pracownikowi najpóźniej 1 miesiąc po rozpoczęciu pracy. Ansættelsesaftale Ved ansættelse af medarbejdere ud over 1 måned - med en gennemsnitlig ugentlig arbejdstid på over 8 timer, skal der udarbejdes en ansættelsesaftale. Denne udleveres senest 1 måned efter ansættelsesforholdets påbegyndelse. Okres wypowiedzenia Pracodawca ma obowiązek dotrzymania następujących okresów wypowiedzenia pracy dla pracowników zatrudnionych bez przerwy w tym samym zakładzie pracy: 16
Od 0-8 tygodni zatrudnienia Po 8 tygodniach zatrudnienia Po 1 roku zatrudnienia Po 3 latach zatrudnienia Po 5 latach zatrudnienia Po 10 latach zatrudnienia wypowiedzenie od pierwszego piątku 1 tydzień wypowiedzenia 4 tygodnie wypowiedzenia 6 tygodniowy okres wypowiedzenia 8 tygodniowy okres wypowiedzenia 12 tygodniowy okres wypowiedzenia Pracownicy posiadający dłuższy staż zatrudnienia niż 10 lat, którzy dodatkowo ukończyli 52 rok życia, posiadają prawo do 14 tygodniowego okresu wypowiedzenia. Pracownicy, posiadając wymóg 1-tygodniowego bądź 4-tygodniowego okresu wypowiedzenia, otrzymują 1-tygodniowy okres wypowiedzenia. Pracownicy, posiadający wymóg 6, 7, 12 i 14 tygodni wypowiedzenia, otrzymują 2-tygodniowy okres wypowiedzenia. Dobrowolna umowa o rozwiązaniu stosunku pracy: Wyżej wymienione terminy wypowiedzenia nie stanowią przeszkody, aby strony we wzajemnym porozumieniu ustaliły krótszy okres rozwiązania stosunku pracy. Opsigelsesvarsler Virksomheden skal give arbejderne følgende opsigelsesvarsel efter uafbrudt beskæftigelse i samme virksomhed i nedenstående tidsrum: Fra 0-8 ugers beskæftigelse Efter 8 ugers beskæftigelse Efter 1 års beskæftigelse Efter 3 års beskæftigelse Efter 5 års beskæftigelse Efter 10 års beskæftigelse Opsigelse til førstkommende fredag 1 uges opsigelse 4 ugers opsigelse 6 ugers opsigelse 8 ugers opsigelse 12 ugers opsigelse Medarbejdere med mere end 10 års beskæftigelse, og som er fyldt 52 år, har krav på 14 ugers opsigelse. Medarbejdere, som har krav på 1 og 4 ugers opsigelse, skal give 1 uges opsigelse. Medarbejdere, som har krav på 6, 8, 12 og 14 ugers opsigelse, skal give 2 ugers opsigelse. Frivillig aftale om arbejdsforholdets ophør: Den ovennævnte opsigelsesfrist forhindrer ikke, at parterne ved gensidig overenskomst aftaler, at fratræden sker med et kortere varsel. 17
Ubezpieczenie grupowe Pracodawca ma obowiązek zawrzeć umowę o ubezpieczeniu grupowym dla pracowników pomiędzy 20 a 65 rokiem życia (brak wymogu odnośni stażu pracy). Umowa ta obejmuje również uczniów. Gruppelivsforsikring Arbejdsgiveren er pligtig til at tegne gruppelivsforsikring for medarbejderne fra det fyldte 20. år (intet anciennitetskrav) til det 65. år. Aftalen gælder også elever. Kwoty ubezpieczeń Ubezpieczenie obejmuje kwoty wypłacane w przypadku zgonu, inwalidztwa i ciężkiej choroby. Warunki ubezpieczenia można otrzymać u pracodawcy. Forsikringssummer Der er forsikringssummer ved dødsfald, invaliditet og kritisk sygdom. Forsikringsbetingelser kan udleveres ved henvendelse til arbejdsgiver. Badanie lekarskie Jeśli zakład pracy wymaga dostarczenia świadectwa zdrowia, płaci za nie DKK 175,00. Helbredsundersøgelse Hvis virksomheden forlanger helbredsattest, betales denne med DKK 175,00. Prawo zrzeszania się DSM i Fødevareforbundet NNF zgodnie zalecają wszystkim pracownikom zatrudnionym w ramach układu zbiorowego członkowstwo w Fødevareforbundet NNF. Organisationsforhold DSM og Fødevareforbundet NNF er enige om at anbefale, at alle medarbejdere, der arbejder inden for overenskomstens dækningsområde, opfordres til at være medlemmer af Fødevareforbundet NNF. Kursy walutowe Średnie kursy Duńskiego Banku Narodowego z dnia 3 lipca 2012 r. euro 100 = DKK 743,42 DKK 100 = euro 13,45 18
PLN 100 = DKK 176,58 DKK 100 = PLN 56,63 Średnio: PLN 1,00 = DKK 2,00 Valutakurser Den danske Nationalbanks middelkurser den 3. juli 2012: euro 100 = DKK 743,42 DKK 100 = euro 13,45 PLN 100 = DKK 176,58 DKK 100 = PLN 56,63 Tommelfingerregel: PLN 1,00 = DKK 2,00 Zakończenie DSM i Fødevareforbundet NNF są zgodne, co do tego, że pracownik dobrowolnie może zawrzeć umowę z pracodawcą dotyczącą nabyciem usług w związku z zatrudnieniem, np. zakwaterowania i transportu. Jednakże było by to niezgodne z układem zbiorowym, gdyby umowa o pracę była zawierana pod warunkiem, że pracownik zawsze jednocześnie takową umowę. Zapłata za ewentualne usługi ma odpowiadać wartości usługi. Gdy mowa jest o kilku usługach, zapłata za poszczególne usługi ma być wyszczególniona. Strony wyrażają zgodę, że pracownicy po zawarciu z pracodawcą tego rodzaju dobrowolnej umowy dotyczącej usług, mają możliwość wypowiedzenia tej umowy z miesięcznym wypowiedzeniem, chyba że została zawarta umowa zapewniająca krótszy okres wypowiedzenia. Jeśli pracodawcy będący członkami DSM zawierają tego typu umowy ze swoimi zagranicznymi pracownikami, zapłata za usługi może być odliczana przy wypłacie. Niniejsze jest wyłącznie skróconym wyciągiem z wybranych przepisów zawartych w układzie zbiorowym i podstawowych zasad obowiązujących podczas pracy w Danii. Tekst ten nie może być podstawą postępowania sądu pracy, ani interpretacji zawodowej. 19
W celu uzyskania dalszych informacji należy zwrócić się do lokalnego oddziału związku Fødevareforbundet NNF. Lokalny oddział Fødevareforbundet NNF i dalsze informacje o związku znajdziesz na stronie: www.nnf.dk Efterskrift DSM og Fødevareforbundet NNF er enige om, at det er frivilligt for medarbejderne at indgå en aftale med virksomheden om køb af ydelser i tilknytning til ansættelsesforholdet som f.eks. bolig og transport, og at det vil være i strid med overenskomsten at betinge et ansættelsesforhold af, at medarbejderen indgår en sådan aftale. Betalingen for en eventuel ydelse skal stå i et rimeligt forhold til ydelsens værdi. Er der tale om flere ydelser, skal betalingen for den enkelte ydelse være specificeret. Parterne er enige om, at medarbejderne efter indgåelsen af en sådan frivillig aftale med virksomheden om køb af serviceydelser, skal have mulighed for at opsige aftalen med en måneds varsel til udgangen af en måned, med mindre et andet kortere varsel er aftalt. Såfremt DSM-medlemsvirksomheder indgår sådanne aftaler med sine udenlandske medarbejdere, kan betalingen for ydelsen fratrækkes i forbindelse med lønudbetalingen. Dette er kun et udpluk af nogle af reglerne i overenskomsten og generelle regler ved arbejde i Danmark. Teksten kan ikke gøres til genstand for fagretslig behandling og faglig fortolkning. Kontakt altid den lokale afdeling af Fødevareforbundet NNF for yderligere oplysninger. Find den lokale afdeling og yderligere oplysninger om Fødevareforbundet NNF på: www.nnf.dk 20