TECHNOLOGIE INFORMATYCZNE I Laboratorium Instrukcje do c wiczen
Plan zajęć 1. Zajęcia organizacyjne 2. Word1 edytor równań 3. Word2 tabela, schematy blokowe, WordArt 4. Word3 edycja tekstu, formatowanie 5. Kolokwium 6. Excel1 wprowadzenie: proste działania, działania złożone, nazwa komórki. Formatowanie komórek: miejsca po przecinku, przedstawianie liczbowych w różnych kategoriach, czcionki, obramowanie, cieniowanie. 7. Excel2 sortowanie, filtrowanie danych, statystyka opisowa 8. Excel3 statystyka opisowa c.d. 9. Excel4 wykresy 10. Excel5 wykresy c.d., obliczenia fizykochemiczne i rozwiązywanie układu równań liniowych (metoda macierzowa) 11. Kolokwium 12. Powerpoint1 prezentacja 13. Powerpoint2 prezentacja 14. Pracownia uzupełniająca - poprawy 15. Pracownia uzupełniająca - poprawy
Ćwiczenie 1 edytor równań Polecenie. Przepisz poniższe równania zachowując układ przedstawiony poniżej. ( ) ( ) ( ) [ ] [ ] ( ) ( ) ( ) [ ] [ ][ ] [ ] [ ][ ] ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) [ ( ) ( )] ( ) ( ) ( ) ( ) [ ( ) ( ) ] ( )
Ćwiczenie 2 tabela, schematy blokowe, WordArt (efekty tekstowe) Polecenie 1. Przepisz tabelki zachowując przedstawione formatowanie. Tabela 1. Tabliczka mnożenia cyfr nieparzystych. 1 3 5 7 9 1 1 3 5 7 9 3 3 9 15 21 27 5 5 15 25 35 45 7 7 21 35 49 63 9 9 27 45 63 81 Tabela 2. Wybrane właściwości pierwiastków 17 i 18 grupy. Symbol Nazwa Masa atomowa Grupa Okres Elektroujemność Gęstość Potencjał jonizacji I II F fluor 18.998 17 2 4 1.51 17.42 34.98 Cl chlor 35.453 17 3 3 1.65 13.01 23.8 Br brom 79.904 17 4 2.8 3.13 11.84 21.6 I jod 126.904 17 5 2.5 4.49 10.44 19 At astat 210 17 6 2.2 - - - He hel 4.003 18 1 2.2 0.13 24.58 54.4 Ne neon 20.18 18 2 4 1.2 21.56 41.07 Ar argon 39.948 18 3 3.2 1.4 15.76 27.62 Kr krypton 83.801 18 4 3.3 2.16 14 24.56 Xe ksenon 131.292 18 5 3 3 12.13 21.21 Rn radon 222 18 6 2.2 4.4 10.74 - Tabela 3. Zawartość pierwiastków w skorupie ziemskiej. nazwa pierwiastka % obliczone na podstawie masy % obliczone na podstawie ilości atomów tlen 49.4 35.1 krzem 25.8 16.3 wodór 0.9 15.4 glin 7.5 5 sód 2.6 2 żelazo 4.7 15 wapń 3.4 1.5 magnez 1.9 1.4 potas 2.4 1.1
Tabela 4. Wartości funkcji trygonometrycznych dla kątów 0, 15, 30, 45, 60, 75, 90. radiany 0 stopnie 0 15 30 45 60 75 90 sin 0 cos 1 1 0 tg 0 1 nieokreślony ctg nieokreślony 1 0 sec 1 2 nieokreślony csc nieokreślony 2 1 Polecenie 2. Przerysuj poniższe schematy blokowe. Schemat 1. Rodzaje nawozów. rodzaje nawozów naturalne sztuczne fosforowe azotowe potasowe
Schemat 2. Podział surowców mineralnych. budowlane energetyczne chemiczne RODZAJE SUROWCÓW MINERALNYCH metalurgiczne zdobnicze Polecenie 3 Korzystając z funkcji: efekty tekstowe wprowadź poniższy tekst zachowując formatowanie:
Ćwiczenie 3 edycja tekstu, formatowanie Polecenie. W oparciu o materiały zamieszczone w folderze znajdującym się na pulpicie utwórz dokument w edytorze tekstu. Zastosuj się do podanych poniżej wskazówek. 1. Na podstawie zamieszczonych w katalogu plików odtworzyć tekst w następującej kolejności: - Rozdział 1 - Rozdział 2 - Tabela - Rozdział 3 2. Wstawić automatyczną numerację rozdziałów. 3. Wstawić brakujące w tekście symbole oraz rysunki. 4. Ustawić wielkość odstępów 1,5 między liniami w tekście. 5. Dla całego tekstu ustawić wyrównanie do lewego i prawego marginesu (wyjustować). 6. Każdy z rozdziałów ma zaczynać się w nowej sekcji od nowej strony. 7. Tabela w rozdziale 2 ustawiona ma być na osobnej stronie poziomej. Podpis nad tabelą. 8. W nagłówku każdej strony umieszczona ma być informacja o numerze rozdziału. 9. Przygotować tekst do druku dwustronnego (margines na oprawę lustrzany o wielkości 1cm). 10. Wstawić numerację tekstu z pominięciem strony pierwszej (wyrównanie zewnętrzne). 11. Na początku tekstu, na pierwszej, osobnej stronie, umieścić spis treści.
Ćwiczenia 4 Excel wprowadzenie Polecenia. 1. Wykonaj proste obliczenia na cyfrach 5 i 3 stosując kolejno działania: dodawanie, odejmowanie, mnożenie i dzielenie. a. wprowadzając wartości do formuły b. odwołując się do adresów komórek zawierających te cyfry c. wprowadzając własne nazwy komórek i odnosząc się do nich w formule. 2. Utwórz w Excelu tabliczkę mnożenia liczb nieparzystych z zakresu 10-20. 3. Utwórz w Excelu tabliczkę dzielenia liczb parzystych z zakresu 10-20. 4. Wykonaj działania w tabelach. 5. Pomnóż wartości ostatnich kolumn dwóch tabel przez stałą, a następnie podziel przez 3. A B B/A pierwiastek B/A stopnia B ln A A B 7 11 12 23 13 45 22 73 29 97 35 103 41 142 SUMA ŚREDNIA MIN MAX C D sin D suma C i D różnica D i C 3 15 7 28 18 30 29 55 107 14 36 106 77 6 SUMA ŚREDNIA MIN MAX iloczyn sumy i różnicy exp C
Ćwiczenia 5 sortowanie, filtrowanie danych, statystyka opisowa Polecenia. Na pulpicie znajduje się plik pierwiastki.xlsx. Wykonaj kolejne sortowania i filtrowania danych. 1. W Arkuszu 1 znajduje się tabela z wybranymi właściwościami pierwiastków chemicznych. Posortuj dane, a otrzymany wynik skopiuj do Arkusza2 kolejno numerując i nazywając tabele: a) Według symboli (rosnąco) b) Według grupy (malejąco) c) Według grupy (rosnąco) i okresu (malejąco) d) Posortować pierwiastki drugiej grupy według gęstości. Przywrócić pierwotny wygląd tabeli w Arkuszu 1, sortując symbole pierwiastków zgodnie z rosnącą masą atomową. 2. W Arkuszu 1 wyświetl kolejno tabele, a otrzymany wynik skopiuj do Arkusza3 kolejno numerując i nazywając tabele, zawierające tylko: a) Pierwiastki trzeciego okresu b) Pierwiastki o gęstości większej od 15 g/cm 3, c) Pierwiastki o masie atomowej mniejszej niż 200 i gęstości zawartej między 10 i 15 g/cm 3. 3. Sporządź tabelę pierwiastków 1, 2, 17, 18 i 19 grupy o dwuliterowych symbolach, niekończących się na literę e i zawierającą następujące kolumny: Symbol, Masa atomowa i Gęstość.
Polecenie. Dla 40 elementowej próbki oblicz wartości funkcji statystycznych stosując zarówno wzory matematyczne jak i funkcje programu Excel. Porównaj otrzymane wartości. Wzory matematyczne oraz wzór tabeli, w której należy zamieścić wyniki zostały zamieszczone pod danymi. próbka: 48,4478 69,2368 21,6994 29,3819 65,3572 45,7823 55,4199 42,1859 47,8664 55,7535 87,1514 49,3306 37,5616 56,4771 26,8422 74,2661 51,3336 77,8302 40,1117 41,5877 55,8195 35,9834 67,6347 82,9544 42,1217 61,1744 35,7469 43,1695 48,9212 52,3768 63,7887 39,5142 153,613 98,6516 86,1010 30,4353 34,3459 39,4973 21,1369 91,6702 Średnia: arytmetyczna: 1 n x x n i 1 i n Wariancja: 2 2 1 s x i x n i 1 ; geometryczna: g n x ; harmoniczna: i i 1 ; Odchylenie standardowe: Odchylenie przeciętne d 1 od wartości średniej: d 1 1 n n n i1 s x i x 1 n Odchylenie przeciętne d 2 od mediany: d x i m 2 e n i1 2 s h 1 n n 1 i 1 x i 1 liczebność wartość minimalna wartość maksymalna rozstęp średnia arytmetyczna średnia geometryczna średnia harmoniczna mediana moda wariancja odchylenie standardowe odchylenie przeciętne od średniej arytmetycznej odchylenie przeciętne od mediany kwantyl ¼ kwantyl ¾ Wzory matematyczne Funkcje programu Excel
Ćwiczenia 6 wykresy Polecenia. 1. Wykonaj obliczenia: Promień Pole koła Obwód okręgu Objętość kuli Powierzchnia kuli 5 4,8 4,6 4,4 4,2 4 3,8 3,6 3,4 3,2 a) Przedstaw, na jednym wykresie, zależność otrzymanych wartości w funkcji promienia. b) Do otrzymanych serii dopasuj linie trendu. c) Przedstaw ich równania oraz współczynniki determinacji R 2. 2. Zaproponuj wykresy tak, aby jak najczytelniej prezentowały dane zamieszczone w poniższych tabelach. a) nazwa pierwiastka b) % obliczone na podstawie masy % obliczone na podstawie ilości atomów tlen 49,4 35,1 krzem 25,8 16,3 wodór 0,9 15,4 glin 7,5 5 sód 2,6 2 żelazo 4,7 15 wapń 3,4 1,5 magnez 1,9 1,4 potas 2,4 1,1 miesiąc banany jabłka maj 1,90 zł 3,50 zł czerwiec 1,80 zł 3,40 zł lipiec 2,00 zł 1,50 zł sierpień 1,90 zł 1,10 zł wrzesień 2,10 zł 0,80 zł październik 1,80 zł 0,90 zł listopad 2,00 zł 1,00 zł c) odpowiedź liczba a 12 b 25 c 6 d 38 e 19 d) (nm) A 430 0,00 440 0,01 450 0,05 460 0,10 470 0,21 480 0,37 490 0,50 500 0,79 510 0,81 520 1,11 530 1,09 540 0,96 550 0,70 560 0,55 570 0,42 580 0,13 590 0,04 600 0,02
3. Tabela zawiera dane dotyczące prężności pary toluenu. Prężność pary nasyconej toluenu T [C] P [Tr] T [K] 1/(T) ln P 35,37 47,68 39,34 55 42,81 67,22 46 77,3 48,87 85 52,8 105 57,29 119,1 61,85 149,4 66,08 173,05 71,73 217,16 Przedstaw na wykresie zależności: a) zależności ln P od 1/T[K] b) zależności P[Tr] od T [C] c) kolumnowy P[Tr]. Zaproponuj tytuły wykresów. Wstaw oznaczenia osi. Dodaj linię trendu Przedstaw równanie linii oraz współczynnik determinacji (R 2 ).
Ćwiczenia 7 obliczenia fizykochemiczne i rozwiązywanie układu równań liniowych 1. Oblicz objętość V (m 3 ) n moli gazu doskonałego w temperaturze t ( 0 C), pod ciśnieniem P (Pa). ( ) t 0=273,15 n=1,5 R=8,3145 P 1=10000 Pa t 1=20 0 C Wykonaj obliczenia przy10 ciśnieniach zmieniających się co 10 Pa oraz 10 temperaturach zmieniających się o 1C. Wykonaj dwa wykresy zbiorcze: a) Zależność objętości od temperatury dla 10 ciśnień. b) Zależność objętości od ciśnienia dla 10 temperatur. Zatytułuj wykresy, opisz osie. 2. Tabela przedstawia zmiany wartości parametru P w czasie t. t(s) P -e P 0 0.9270328 1 1.0722683 2 1.1887576 3 1.2999191 4 1.3716882 5 1.4868182 6 1.5575128 7 1.6205757 8 1.6976319 9 1.7635314 10 1.813684 a) Przedstaw na wykresie zależność -e P (t). b) Korzystając z funkcji linia trendu podaj parametry a i b dla zależności liniowej. c) Jaka będzie wartość -e P po czasie 2,5s? d) Po jakim czasie wartość P osiągnie wartość 0,001?
3. Tabela przedstawia zmiany stężenia jonów H + w czasie. t (min) [H + ] ph 0 6,61E-02 1 3,63E-02 2 1,38E-02 3 8,32E-03 4 3,89E-03 5 1,66E-03 6 4,57E-04 7 3,47E-04 8 7,59E-05 9 3,80E-05 10 1,55E-05 a) Narysuj wykres zależności ph od czasu. b) Wykreśl linię trendu, podaj równanie funkcji oraz wartość współczynnika korelacji R 2. c) Na osobnym wykresie przedstaw zmianę stężenia jonów wodorowych w czasie. d) Jakie będzie stężenie jonów wodorowych po czasie 7,5 minuty? e) Po jakim czasie ph osiągnie wartość 3,04? 4. Stosując rachunek macierzowy rozwiąż układy równań. a) b) c) 5x 6 y 3z 2t 7 2x 3y z t 4 8x y 2z 3t 7 x 2y 3z 4t 1 4x 3y z t 5 11y 7x 8t 4 7x 8 y 9z 5 5x 11y 3z 2t 2 3x y z 7t 5 2x y z t 14 2x 5y z t 1 x 4 y 3z 2t 1