20. PROJEKTOWANIE PUZZLI. Realizowane treœci podstawy programowej Przedmiot Matematyka Realizowana treœæ podstawy programowej 0. Figury p³askie. Uczeñ: 3) rozpoznaje wielok¹ty przystaj¹ce i podobne Informatyka 4. Opracowywanie za pomoc¹ komputera rysunków, tekstów, danych liczbowych, motywów, animacji, prezentacji multimedialnych. Uczeñ: ) przy u yciu edytora tekstu tworzy kilkunastostronicowe publikacje, z nag³ówkiem i stopk¹, przypisami, grafik¹, tabelami itp., formatuje tekst w kolumnach, opracowuj e dokumenty tekstowe o ró nym przeznaczeniu 2. Kszta³cone kompetencje matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo-techniczne, informatyczne, uczenia siê. 3. Cele zajêæ blokowych poznanie cech figur p³askich przystaj¹cych, tworzenie ró nych par figur przystaj¹cych. 4. Oczekiwane osi¹gniêcia ucznia Uczeñ tworzy tabele w Wordzie, formatuje na ró ne sposoby komórki tabel w Wordzie, kopiuje wielokrotnie rysunki, tabele w Wordzie, wype³nia kolorem komórki tabel, drukuje dokument w Wordzie na dowolnej, dostêpnej w danym miejscu drukarce. strona 95
5. Wykaz pomocy dydaktycznych Lp. Pomoc dydaktyczna do przeprowadzenia eksperymentu Iloœæ sztuk komputer z drukark¹ dla ka dego ucznia 2 no yczki dla ka dego ucznia 3 kartki papieru 20 sztuka na osobê 6. Proponowany przebieg zajêæ z rozliczeniem czasowym Lp. Opis kolejnych dzia³añ Uwagi do realizacji dla nauczyciela (rysunki, schematy, fotografie, linki do WWW itp.) Czas trwania w min Rozdanie uczniom kart pracy. samodzielnie lub uczniowie pracuj¹ w parach. 2 Narysowanie kwadratu w Wordzie, sformatowanie go, skopiowanie w takiej iloœci, jaka zmieœci siê na jednej stronie i wydrukowanie. 3 Rozciêcie kwadratów na wszystkie, mo liwe pary figur przystaj¹cych. 4 W³o enie pojedynczych puzzli do koperty i opisanie jej. 5 Narysowanie kwadratu w Wordzie, sformatowanie go, skopiowanie w takiej iloœci, jaka zmieœci siê na jednej stronie i wydrukowanie. Jeœli uczniowie pracowali przy komputerach w grupach dwuosobowych to drukuj¹ kwadraty dla ka dego. Przypominamy uczniom, eby nie rozcinali du ego kwadratu na ma³e kwadraciki. Tu uczniowie mog¹ pracowaæ w grupach, ale ka dy uczeñ rozcina swoje kwadraty samodzielnie lub uczniowie pracuj¹ w parach. 5 5 5 strona 96
6 Rozciêcie kwadratów na wszystkie, mo liwe pary figur przystaj¹cych. 7 W³o enie pojedynczych puzzli do koperty i opisanie jej. 8 Narysowanie prostok¹ta w Wordzie, sformatowanie go, skopiowanie w takiej iloœci, jaka zmieœci siê na jednej stronie i wydrukowanie go. 9 Rozciêcie kwadratów na wszystkie, mo liwe pary figur przystaj¹cych. 0 W³o enie pojedynczych puzzli do koperty i opisanie jej. Przypominamy uczniom, eby nie rozcinali du ego kwadratu na ma³e kwadraciki. Tu uczniowie mog¹ pracowaæ w grupach, ale ka dy uczeñ rozcina swoje kwadraty samodzielnie lub uczniowie pracuj¹ w parach. Uczniowie mog¹ pracowaæ w grupach, ale ka dy uczeñ rozcina swoje kwadraty 5 0 5 Wype³nienie ankiet i oddanie prac nauczycielowi. Ka dy uczeñ oddaje swoj¹ pracê. Ca³kowity czas trwania jednostki 90 7. Obudowa do zajêæ blokowych Przyk³adowe rozwi¹zanie:. Wstawienie do Worda tabeli o rozmiarze 4 x 4 pkt, Sformatowanie komórek tabeli do rozmiaru 6 ma³ych kwadratów pkt, Pokolorowanie tabeli pkt. strona 97
2. Mo liwoœci pociêcia takiego kwadratu na jednakowe, dwie przystaj¹ce czêœci jest 6. Za ka dy uczeñ otrzymuje po pkt. Razem 6 pkt. 3. Wstawienie do Worda tabeli o rozmiarze 5 x 5 pkt, Sformatowanie komórek tabeli do rozmiaru 25 ma³ych kwadratów pkt, Pokolorowanie tabeli pkt, Pozostawienie jednego, œrodkowego kwadratu pustym, niezamalowanym pkt. strona 98
4. Mo liwoœci pociêcia takiego kwadratu na jednakowe, dwie przystaj¹ce czêœci jest wiêcej, bo 7. Za ka dy uczeñ otrzymuje po pkt. Razem 7 pkt. 5. Wstawienie do Worda tabeli o rozmiarze 4 x 5 pkt, Sformatowanie komórek tabeli do rozmiaru 20 ma³ych kwadratów pkt, Pokolorowanie tabeli pkt. strona 99
6. Mo liwoœci pociêcia takiego prostok¹ta na jednakowe, dwie przystaj¹ce czêœci jest znacznie wiêcej, bo a 20. Uczeñ ma podaæ 0. Za ka dy uczeñ otrzymuje po pkt. Razem 0 pkt, To 2 przyk³adowych puzzli z prostok¹ta o wymiarach 4x5: Udzielenie twierdz¹cej odpowiedzi na pytanie o wiêksz¹, ni zaprezentowana, iloœæ puzzli z podanego prostok¹ta pkt. strona 200 8. Literatura uzupe³niaj¹ca, zalecana podrêczniki i artyku³y. Miniatury matematyczne
9. Karta pracy ucznia Projektowanie puzzli. W edytorze tekstu (Word) narysuj du y kwadrat o rozmiarze 4x4. Kwadrat musi siê sk³adaæ z 6 malutkich kwadracików. W tym celu najlepiej wstaw do dokumentu tabelê o podanym rozmiarze. W zak³adce TABELA, póÿniej W AŒCIWOŒCI TABELI, nastêpnie KOMÓRKA okreœl wysokoœæ i szerokoœæ komórki jednakowymi wartoœciami (np. cm). Nastêpnie ca³¹ tabelê zamaluj tym samym kolorem. Skopiuj kwadrat tyle razy, eby zape³niæ ca³¹ kartkê. Wydrukuj potrzebn¹ Ci iloœæ kopii. 2. Wytnij wszystkie tabele w ca³oœci. Nie rozcinaj na ma³e kwadraty. 3. Twoje zadanie polega na tym, e ka dy du y kwadrat musisz porozcinaæ na dwie czêœci tak, aby powsta³e po rozciêciu dwie figury by³y do siebie przystaj¹ce. Figury s¹ przystaj¹ce, kiedy daj¹ siê na³o yæ jedna na drug¹. Maj¹ w zwi¹zku z tym te same kszta³ty i rozmiary. 4. Ile ró nych mo liwoœci ró nych figur otrzyma³eœ? W³ó po jednym z otrzymanych kszta³tów po rozciêciu do koperty. Podpisz, e to rozwi¹zanie zadania nr 3. 5. Postêpuj¹c podobnie jak w punkcie narysuj w edytorze kwadrat o rozmiarze 5 x 5. Pokoloruj go na inny kolor ni wczeœniejsze kwadraty tak, eby œrodkowy kwadracik by³ pusty(niech zostanie niepokolorowany). Wytnij wszystkie du e kwadraty. Pamiêtaj, nie rozcinaj ich na ma³e kwadraciki. 6. Rozcinaj kwadraty tak, eby za ka dym razem otrzymaæ identyczne dwie figury. 7. Ile mo liwych, ró nych figur otrzyma³eœ(³aœ)? W³ó ka dy pojedynczy kszta³t do kolejnej koperty i podpisz rozwi¹zanie zadania 6. 8. Teraz w edytorze tekstu narysuj prostok¹t o wymiarach 4 x 5. Prostok¹t musi sk³adaæ siê z 20 ma³ych kwadracików. Podobnie jak w poprzednich zadaniach, pokoloruj go innym kolorem, ni kwadraty. Skopiuj go kilka razy tak, eby zape³niæ jedn¹ stronê, wydrukuj i porozcinaj na oddzielne prostok¹ty. 9. Jak poprzednio, ka dy prostok¹t porozcinaj tak, eby za ka dym razem powstawa³y dwie figury przystaj¹ce. 0. Wytnij 0 ró nych puzzli z Twojego prostok¹ta. W³ó po jednej z pary figur przystaj¹cych do trzeciej koperty i podpisz j¹ rozwi¹zanie zadania 9. Czy myœlisz, e puzzli powsta³ych z takiego prostok¹ta mog³oby powstaæ wiêcej? Gdyby namalowaæ obrazek na kartce papieru, póÿniej podzieliæ j¹ na takie kwadraty i prostok¹ty jak te, których u ywaliœmy w trakcie zajêæ, poci¹æ je na ró ne przystaj¹ce kszta³ty, to otrzymalibyœmy puzzle. Spróbuj wykonaæ swoje w³asne puzzle w domu. strona 20
Lp. Pomoc dydaktyczna do przeprowadzenia eksperymentu Iloœæ sztuk Cena jednostkowa Cena ³¹czna bia³y papier formatu A4 ryza 4 z³ 4 z³ 2 wydruk???? Suma kosztów 4 z³???? 0. Oszacowanie kosztów pracy Lp. Zadanie Czas wykonania (h) Liczba osób ¹cznie osobogodzin pracy Cena osobogodziny pracy (z³) Koszt 2 Suma: Zaproponuj, w jaki sposób mo na zmniejszyæ koszty eksperymentu: strona 202
. Ankieta ewaluacyjna zajêæ Lp. Pytanie do ucznia Tak Raczej tak Trudno powiedzieæ Nie Zdecydowanie nie Czy wykorzystywa³eœ wczeœniej komputer do drukowania tabel? 2 Czy wiesz jakie kiedy figury s¹ przystaj¹ce? 3 Czy wykonasz swoje puzzle? 4 Czy zajêcia podoba³y Ci siê 2. Karta samooceny ucznia. Samodzielnie narysowa³em(³am) kwadraty w Wordzie i pokolorowa³em(³am) je: TAK NIE 2. Nie znam Worda, w wykonaniu zadania pomaga³ mi kolega(kole anka): TAK NIE 3. Bez pomocy nauczyciela nie narysowa³(³a) bym idealnego kwadratu w Wordzie: TAK NIE 4. Nie wiedzia³em(³am) jakie figury nazywamy przystaj¹cymi: TAK NIE 5. Nie znalaz³em(³am) zbyt wielu mo liwych par figur przystaj¹cych: TAK NIE strona 203