Tygodniowy Przegląd Rynku Finansowego Open Finance, 3 kwietnia 2009 r. NAJWAśNIEJSZE WYDARZENIA Z RYNKÓW ECB obniŝył główną stopę procentową w strefie euro o 0,25 proc. do 1,25 proc. Stopa bezrobocia w USA wzrosła w marcu do 8,5 proc. (z 8,1 proc.) a w strefie euro w lutym wyniosła równieŝ 8,5 proc. Produkcja przemysłowa w Japonii spadła w lutym o 38 proc. r/r. RYNEK WALUTOWY KURSY NBP KUPNO SPRZEDAś 1 USD 3,2980 3,3646 1 EUR 4,4369 4,5265 1 CHF 2,9123 2,9711 100 JPY 3,3259 3,3931 Tabela obowiązująca od dnia 03.04.2009 r. W zaledwie pięć dni złoty przebył pełną drogę od górnego do dolnego ograniczenia konsolidacji, w której właśnie przebywa. W poniedziałek i wtorek nasza waluta traciła na wartości, a kurs euro sięgnął 4,745 PLN. Jak na zawołanie pojawiły się opinie analityków widzących kurs nawet na 4,9 PLN i więcej. Niecodziennie zachował się Narodowy Bank Polski. Prezes NBP Sławomir Skrzypek, powiedział Ŝe zna przyczyny osłabienia złotego, ale ich nie ujawni. W tym samym czasie pojawiło się wiele niezaleŝnych komentarzy wskazujących osłabienie euro do dolara jako przyczynę spadku złotego. Dalsze dni tygodnia przyniosły odwrócenie tendencji i kurs euro spadł do 4,40 PLN (a nawet ciut niŝej) w piątek. Ten ruch wzrostowy złotego tłumaczono i szczytem G20 i danymi z USA, ale zadecydował sentyment na rynku międzynarodowym. Na koniec tygodnia za euro płacono 4,48 PLN (spadek o 3,7 proc.), za dolara 3,333 PLN (spadek o 4,7 proc.), a za franka 2,941 PLN (w dół o 3,9 proc.). RównieŜ w przypadku notowań euro i dolara mieliśmy do czynienia ze sporą amplitudą wahań. Początkowo to dolar był górą, a kurs euro spadł do 1,30 USD (przyczyniając się do spadku notowań złotego). Ale druga połowa tygodnia naleŝała juŝ do euro, które podroŝało do 1,35 USD kończąc jednak tydzień na poziomie 1,343 USD (o 1,1 proc. wyŝej niŝ przed miesiącem). Euro posłuŝyła decyzja ECB, który obniŝył stopy mniej niŝ oczekiwano, oraz komentarze po szczycie G20, w których wiele miejsca poświęcono słabnącej roli dolara na świecie. Ponownie pojawiły się teŝ komentarze przewidujący rychły wzrost inflacji w USA i utratę wartości dolara. Jen stracił 2 proc. do dolara i 3 proc. do euro osiągając poziomy najniŝsze od października.
RYNEK OBLIGACJI Początek tygodnia przyniósł kontynuację spadku cen naszych obligacji, a rentowność papierów 5-letnich wróciła powyŝej 6,0 proc. Udane wyniki aukcji obligacji w środę oraz generalna poprawa nastrojów inwestycyjnych na świecie przyniosły ruch w przeciwnym kierunku i na koniec tygodnia rentowność pięciolatek wróciła w okolice 5,95 proc. Trzymiesięczna stopa WIBOR, która jest podstawą naliczania oprocentowania większości złotowych kredytów hipotecznych wzrosła o 2 pkt bazowe i wyniosła 4,16 proc. Rentowności obligacji amerykańskich nie zmieniały się istotnie w tym tygodniu. Co prawda wzrost zainteresowania akcjami przełoŝył się na spadek cen obligacji, ale w bardzo nieznacznym stopniu. Rentowność obligacji dwuletnich wzrosła o 4 pkt do 0,87 proc., a 10-letnich o 8 pkt do 2,81 proc. W Europie spadek cen obligacji był głębszy, do czego przyłoŝył się teŝ Europejski Bank Centralny obniŝając stopy o 25 pkt bazowych wobec spodziewanego cięcia o 50 pkt. Poza tym inwestorzy zdają sobie sprawę, Ŝe równieŝ europejskie państwa zaczną w końcu emitować obligacje, aby sfinansować deficyty. Na koniec tygodnia rentowność dwuletnich obligacji niemieckiego rządu wzrosła o 17 pkt do 1,47 proc., a 10-letnich do 3,19 proc. (o 11 pkt). RYNKI AKCJI Mimo, Ŝe pierwsze dni tygodnia przyniosły realizację zysków na GPW i spadek indeksów, to kończymy go kolejnym wzrostem. I to całkiem pokaźnym, o czy zadecydowała w duŝej mierze czwartkowa sesja, która przyniosła 7-proc. zwyŝkę WIG20. Euforia dotknęła inwestorów na całym świecie, u nas być moŝe kupujący byli najbardziej złaknieni wzrostów, skoro zwyŝkę udało się przedłuŝyć takŝe na piątek (co na innych giełdach nie było juŝ regułą). Indeksy znalazły się na poziomach najwyŝszych od 23 stycznia. WIG zyskując 5,4 proc. przedłuŝył serię wzrostów do pięciu tygodni z rzędu, co po raz ostatni udało się na przełomie marca i kwietnia 2007 r. (wtedy wzrostowa seria trwała siedem kolejnych tygodni). Obroty wzrosły do 7,5 mld PLN, co po raz ostatni udało się w połowie października 2008 r. (wtedy dla odmiany po serii spadkowych tygodni na GPW). WIG20 zyskał 5,9 proc., mwig40 4,5 proc., a swig 6,3 proc.. EUROPA zwiększenie środków MFW, dokładniejsza regulacja funduszy hedgingowych oraz czerwone światło dla rajów podatkowych to główne postanowienia czwartkowego szczytu G20. Wprawdzie inwestorzy nie mogą mówić o niespodziance, ale trzeba docenić determinację i chęć porozumienia najwaŝniejszych głów państw, których gospodarki znajdują się w trudnym choć często bardzo odmiennym połoŝeniu. Bezrobocie rośnie w największej europejskiej gospodarce i w całej strefie euro, ale Niemcy i Francuzi coraz mniej chętnie uczestniczą w międzynarodowych inicjatywach polegających na zwiększaniu wydatków. Spadające ceny i presja deflacyjna są obecnie najpowaŝniejszym wyzwaniem banków centralnych, jednak łagodniejsza od oczekiwanej obniŝka stóp procentowych przez ECB odzwierciedla róŝnicę zdań wśród władz monetarnych, które obawiają się sprowadzenia kosztu pieniądza do zera. USA czwarty tydzień z rzędu indeksy giełdowe z Wall Street rosły, chociaŝ skala zwyŝek istotnie wyhamowała. Coraz mniej inwestorów akceptuje obecne ceny akcji banków, które w krótkim czasie wzrosły kilkukrotnie, chociaŝ problem toksycznych aktywów nie został rozwiązany. Amerykańska gospodarka straciła w ciągu 5 miesięcy 3,2 miliona miejsc pracy, a od rozpoczęcia recesji ubyło ponad 5 mln etatów. Warto zauwaŝyć, Ŝe za optymizmem, czy raczej większą skłonnością do podejmowania ryzyka obserwowaną na rynku akcji, nie podąŝa podobne zjawisko na rynku kredytowym.
AZJA na liście 38 rajów podatkowych przedstawionej przez OECD znalazły się "kraje niechętne do współpracy" z najbardziej rozwiniętymi gospodarkami świata. Wśród nich znajdziemy m.in. Liechtenstein, Gibraltar, Andorę, San Marino, Kostarykę i Filipiny. Ostatni z wymienionych krajów juŝ zapowiedział dostosowanie systemu podatkowego do międzynarodowych standardów i prawdopodobnie tą ścieŝką podąŝą równieŝ pozostałe raje podatkowe. Chiny i Rosja przed szczytem G20 optowały za wprowadzeniem nowej "superwaluty", która miałaby wkrótce zastąpić tracącego zaufanie amerykańskiego dolara. Jednocześnie Chiny dywersyfikują ryzyko walutowe podpisując z poszczególnymi partnerami handlowymi (np. w tym tygodniu z Argentyną) umowy o rozliczaniu transakcji w chińskim juanie. EUROPA USA AZJA FT-SE +3,9 % CAC40 +4,4 % BUX +8,7 % DJIA +1,3 % S&P500 +0,7 % NASDAQ +1,8 % Tygodniowe zmiany wartości indeksów na światowych giełdach, 03.04.2009 r. (godz. 16.15) RYNEK SUROWCÓW NIKKEI +1,4 % B-Shares Shanghai +1,5 % Hang-Seng +3,0 % Huśtawka nastrojów nie ominęła w minionym tygodniu rynków surowcowych. Na początku tygodnia kapitał uciekał z rynku energii i metali przemysłowych poniewaŝ inwestorzy realizowali pokaźne krótkoterminowe zyski. Później jednak obserwując wzrosty na rynkach akcji oraz umacnianie się egzotycznych walut popyt szybko powrócił i wydźwignął ceny na nowe maksima. W piątek ropę naftową wyceniono podobnie jak przed tygodniem na ok. 52 USD za baryłkę, a w środę baryłkę moŝna było kupić za ok. 47 USD. Pod silna presją podaŝy zaczął uginać się rynek złota. Cena spadła w czwartek poniŝej 900 USD za uncję, poniewaŝ Międzynarodowy Fundusz Walutowy zapowiedział, Ŝe zamierza ze sprzedaŝy złota uzyskać ok. 6 mld USD, które posłuŝą jako środki ratunkowe dla gospodarek wschodzących. SUROWIEC ZMIANA miedź +3,5 % ropa naftowa 0,0 % złoto -1,8 % Tygodniowe zmiany wartości cen surowców na światowych giełdach, 03.04.2009 r. (godz. 16.15) FUNDUSZY INWESTYCYJNYCH TYGODNIOWE WYNIKI RYNKU FUNDUSZY INWESTYCYJNYCH (01.04.2009) RODZAJ FUNDUSZU NAJLEPSZY FUNDUSZ WYNIK akcji polskich DWS Polska Fundusz Inwestycyjny Otwarty Akcji Spółek Eksportowych 1.57% papierów dłuŝnych BPH Fundusz Inwestycyjny Otwarty Parasolowy BPH Subfundusz Obligacji 1 0.13% rynku pienięŝnego DWS Płynna Lokata Plus FIO, Idea Premium SFIO 0.16% stabilnego wzrostu FORTIS Fundusz Inwestycyjny Otwarty subfundusz FORTIS Stabilnego Wzrostu -0.22% mieszane UniFundusze Fundusz Inwestycyjny Otwarty subfundusz UniMaxZrównowaŜone -0.44% akcji zagranicznych ING Chiny i Indie USD FIO 5.85% papierów dłuŝnych zagr. UniFundusze Fundusz Inwestycyjny Otwarty subfundusz UniDolar Obligacje 5.22% Wyniki polskiego rynku funduszy inwestycyjnych, tydzień
ROCZNE WYNIKI RYNKU FUNDUSZY INWESTYCYJNYCH (01.04.2009) RODZAJ FUNDUSZU NAJLEPSZY FUNDUSZ WYNIK akcji polskich SKOK Parasol Fundusz Inwestycyjny Otwarty Subfundusz SKOK Akcji -36.99% papierów dłuŝnych KBC Alfa Specjalistyczny Fundusz Inwestycyjny Otwarty 46.40% rynku pienięŝnego Idea Premium Specjalistyczny Fundusz Inwestycyjny Otwarty 7.21% stabilnego wzrostu Fundusz Własności Pracowniczej PKP Specjalistyczny Fundusz Inwestycyjny Otwarty 24.04% mieszane PZU Fundusz Inwestycyjny Otwarty Optymalnej Alokacji -14.49% akcji zagr. PKO/CS Małych Spółek Japońskich ŚFW SFIO 9.92% papierów dłuŝnych zagr. PKO/Credit Suisse ŚFW - SFIO Subfundusz Papierów DłuŜnych USD 71.04% Wyniki polskiego rynku funduszy inwestycyjnych, rok Kredyty w euro znowu tańsze FINANSE OSOBISTE Rata kredytu w euro zaciąganego dziś byłaby o ok. 100 zł niŝsza niŝ kredytu złotowego, dla kaŝdych poŝyczanych 100 tys. zł. Europejski Bank Centralny obniŝył stopy procentowe o 25 pkt. Ekonomiści zakładali co prawda, Ŝe po czwartkowym posiedzeniu stopy zostaną obniŝone o 50 pkt, ale rynek pienięŝny spodziewał się cięcia właśnie o owe 25 pkt. PoniewaŜ rynkowa stopa EURIBOR spadła od ostatniej obniŝki stóp w ECB o 25 punktów, decyzja banku centralnego została juŝ przez rynek zdyskontowana. Co te zmiany oznaczają dla kredytów? W porównaniu do stanu sprzed miesiąca, przeciętna rata kredytu w euro zmniejszyła się o 22 zł dla kaŝdych poŝyczonych 100 tys. zł lub o 3,8 proc. (nie uwzględniając wahań kursowych). PoniewaŜ jednak jednocześnie spadają teŝ rynkowe stopy procentowe w Polsce, to spread między ratą kredytu w euro i w złotym rozszerzył się bardzo nieznacznie z ok. 14 proc. miesiąc temu do ok. 15 proc. obecnie. kwota kredytu 100 000 PLN oprocentowanie w euro rata w euro oprocentowanie w PLN rata w PLN róŝnica 4,90 proc. 557 PLN 7,02 proc. 656 PLN - 15,1 proc. RóŜnica między ratami kredytu w euro i złotych Kredyt na 30 lat, raty równe. MarŜa dla kredytu w euro 3,4 proc. ponad EURIBOR 3M, dla kredytu złotowego 2,7 proc. ponad WIBOR 3M Raty kredytów w euro nadal są więc niŝsze niŝ kredytów złotowych, choć ta róŝnica nie jest duŝa. Wystarczyłby wzrost notowań euro do ok. 5,29 zł, by róŝnica ta została zniwelowana. Niemniej prawdopodobieństwo dalszego wzrostu notowań euro wydaje się być obecnie niŝsze niŝ perspektywy umocnienia złotego w długim terminie. NaleŜy jednak mieć na uwadze perspektywę przyjęcia euro w Polsce, co oznacza, Ŝe raty kredytów w euro i w złotych w perspektywie czasu zrównają się (na korzyść posiadaczy kredytów w złotych), a zakładając stały kurs EUR/PLN do tego czasu i stałe stopy procentowe, korzyść z posiadania kredytu w euro juŝ dziś, ogranicza się do niŝszych rat przez okres, który dzieli nas od przyjęcia euro. Jeśli nastąpi to za cztery lata, byłoby to ok. 4750 zł. NaleŜy przy tym pamiętać, Ŝe marŝe dla kredytów w euro są obecnie wyŝsze niŝ dla kredytów złotowych (nawet o 1 pkt proc.), więc po przyjęciu euro to
zaciągający kredyt w tej walucie dziś, staną w mniej korzystnej sytuacji ich raty będą o ok. 65 zł miesięcznie wyŝsze od rat osób, które zdecydowały się na kredyt w złotych i doczekały zamiany złotego na euro. Osoby zaciągające teraz kredyt w euro będą jednak mogły jeśli okaŝe się to opłacalne zrefinansować swój kredyt na korzystniejszych warunkach (z niŝszą marŝą), a trudną do oszacowania korzyścią jest tutaj kurs, po jakim Polska przyjmie euro. Jeśli będzie on niŝszy niŝ obecnie, podjęte ryzyko się opłaci (proporcjonalnie do spadku kursu euro). Jeśli wyŝszy, zaciąganie kredytu w tej walucie jest dziś błędem. Niemniej ryzyko przyjęcia euro w Polsce po kursie wyŝszym niŝ 4,50 zł wydaje się być obecnie niewielkie. TYGODNIOWY PRZEGLĄD RYNKU FINANSOWEGO: przygotowanie Łukasz Wróbel Emil Szweda finanse osobiste Emil Szweda wyniki funduszy na podstawie danych Analizy Online. Kontakt z redakcją: analizy@open.pl