ZARZĄDZENIE NR J3-.I2016 BURMISTRZA MIASTA I GMINY POŁANIEC z dnia19. kwietnia 2016 roku

ZARZĄDZENIE NR J3-.I2016 BURMISTRZA MIASTA I GMINY POŁANIEC z dnia19. kwietnia 2016 roku w sprawie instrukcji oceny i dokumentowania ryzyka zawodowego na stanowiskach pracy oraz wykonywania ręcznych prac transportowych w Urzędzie Miasta i Gminy w Połańcu Na podstawie art. 30. ust. 1. ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst. jedno Dz. U. Nr 446 z 2016 r.) w celu podjęcia działań profilaktycznych w zakresie ustalenia częstotliwości oceny ryzyka zawodowego na stanowiskach pracy oraz zapewnienia pracownikom Urzędu Miasta i Gminy w Połańcu Instrukcji bezpieczeństwa i higieny pracy przy wykonywaniu ręcznych prac transportowych - zarządzam co następuje: 1 1. Wprowadzam do stosowania Instrukcję oceny i dokumentowania ryzyka zawodowego na stanowiskach pracy w UM i G w Połańcu, stanowiącą załącznik nr 1 do niniejszego Zarządzenia. 2. Wprowadzam do stosowania Instrukcję BHP dotycząca organizacji oraz zasad bezpiecznego wykonywania ręcznych prac transportowych, stanowiącą załącznik nr 2 do niniejszego Zarządzenia. 2 Nadzór nad realizacją Zarządzenia powierzam Specjaliście ds. BHP. Zarządzenie wchodzi w życie z dniem podpisania. 3

Załącznik nr l do Zarządzenia nr~tt2016 Instrukcja oceny i dokumentowania ryzyka zawodowego na stanowiskach pracy w Urzędzie Miasta i Gminy w Połańcu I. Wstęp Instrukcja zawiera ogólne zasady postępowania przy przeprowadzaniu oceny ryzyka zawodowego na stanowiskach pracy w Urzędzie Miasta i Gminy w Połańcu oraz sposób jego dokumentowania. II. Definicje Analiza ryzyka Czynnik szkodliwy Czynnik niebezpieczny Czynnik uciążliwy Działania korygujące Działania zapobiegawcze Identyfikacja zagrożenia Narażenie (ekspozycja) Ocena ryzyka Ryzyko Ryzyko zawodowe Stanowisko pracy ochrony- Środki zbiorowej Środki ochronyindywidualnej jest to część działań w ogólnej procedurze oceny ryzyka, zgodnie z wymaganiami standardów europejskich. Na analizę ryzyka składają się: opis obiektu, identyfikacja zagrożeń, oszacowanie ryzyka. czynnik, którego oddziaływanie na pracującego prowadzi lub może prowadzić do schorzeń. czynnik, którego oddziaływanie na pracu~ącego prowadzi lub może prowadzić do urazu. czynnik, którego oddziaływanie na pracującego może spowodować złe samopoczucie lub nadmierne zmęczenie, nie powodując trwałego pogorszenia stanu zdrowia. działania podjęte w celu usunięcia przyczyn istniejącej niezgodności lub innej niepożądanej sytuacji oraz w celu niedopuszczenia do ich ponownego wystąpienia. działania podjęte w celu usunięcia przyczyn potencjalnej niezgodności lub innej niepożądanej sytuacji oraz w celu niedopuszczenia do ich wystąpienia. proces rozpoznawania tego, czy zagrożenie istnieje oraz określa Jego charakterystykę, podleganie oddziaływaniu czynników niebezpiecznych, szkodliwych lub uciążliwych związanych z wykonywaną pracą. proces analizowania ryzyka i wyznaczania dopuszczalności ryzyka. kombinacja częstości lub prawdopodobieństwa wystąpienia określonego zdarzenia wywołującego zagrożenie i konsekwencji związanych z tym zdarzeniem. prawdopodobieństwo wystąpienia niepożądanych zdarzeń związanych z wykonywaną pracą, powodujących straty, w szczególności wystąpienia u pracowników niekorzystnych skutków zdrowotnych w wyniku zagrożeń zawodowych występujących w środowisku pracy lub sposobu wykonywania pracy. przestrzeń pracy wraz z wyposażeniem w środki i przedmioty pracy, w której pracownik lub zespół pracowników wykonuje pracę. środki przeznaczone do ochrony człowieka przed niebezpiecznymi i szkodliwymi czynnikami występującymi pojedynczo lub łącznie w środowisku pracy. Do środków ochrony indywidualnej zalicza się odzież ochronną oraz środki ochrony kończyn dolnych i górnych, głowy, twarzy i oczu, układu oddechowego, słuchu, sprzęt chroniący przed upadkiem pracownika z wysokości oraz środki izolujące cały organizm. środki przeznaczone do jednoczesnej ochrony grupy ludzi, w tym także pojedynczych osób, przed niebezpiecznymi i szkodliwymi czynnikami występującymi pojedynczo lub łącznie w środowisku pracy, będące rozwiązaniami technicznymi stosowanymi w pomieszczeniach pracy, maszynach i innych urządzeniach.

Środowisko pracy warunki środowiska materialnego (określanego czynnikami fizycznymi, chemicznymi i biologicznymi), w których odbywa się proces pracy. Zagrożenie stan środowiska pracy mogący spowodować wypadek lub chorobę. III. Podstawowe cele oceny ryzyka zawodowego Przeprowadzenie oceny ryzyka zawodowego ma na celu: prawidłowe zidentyfikowanie zagrożeń na stanowisku pracy, oszacowanie ryzyka zawodowego i wyznaczenie dopuszczalności tego ryzyka na stanowisku pracy, dokonanie odpowiedniego wyboru wyposażenia stanowiska pracy, technologii, organizacji pracy, materiałów, środków ochronnych, ustalenie działań zmierzających do eliminowania lub ograniczania ryzyka zawodowego, zapewnienie ciągłej poprawy stanu bezpieczeństwa i higieny pracy, wykazanie pracownikom i ich przedstawicielom jak i organom nadzoru i kontroli, że: przeprowadzono identyfikację i analizę zagrożeń: oszacowano występujące ryzyko, dokonano odpowiedniego wyboru wyposażenia stanowisk pracy, materiałów oraz orgamzacji pracy, zastosowano IV. Ogólne zasady przygotowania właściwe środki ochronne. oceny ryzyka zawodowego l. Ocenę ryzyka zawodowego należy przeprowadzać okresowo: raz na trzy lata przy narażeniu bardzo dużym i dużym, raz na sześć lat przy narażeniu średnim, małym i bardzo małym zawsze, w przypadku gdy wykorzystywane do jego oceny informacje straciły swoją aktualność, a w szczególności w następujących przypadkach: przy tworzeniu nowych stanowisk pracy, przy wprowadzaniu zmian technologicznych lub organizacyjnych na dotychczasowych stanowiskach pracy, po zmianie obowiązujących wymagań odnoszących się do ocenianych stanowisk pracy, po wprowadzeniu zmian w stosowanych środkach ochronnych, w każdej sytuacji, kiedy następuje zmiana warunków wykonywania pracy może zmienić się poziom ryzyka zawodowego. 2. Do realizacji tego zadania kierownicy komórek organizacyjnych powinni zaangażować osoby posiadające bardzo dobrą znajomość: organizacji pracy, a także wzajemnych relacji między pracownikami w procesach pracy, rodzajów, prawdopodobieństwa, częstotliwości występowania oraz czasu trwania zagrożeń, skutków narażenia na określone czynniki oraz zagrożeń związanych z narażeniem, norm i przepisów dotyczących bezpieczeństwa narażeniem na określone czynniki, higieny pracy oraz ryzyka związanego z zasad postępowania w odniesieniu do procesów pracy, dla których brak jest szczegółowych wymagań bezpieczeństwa i higieny pracy. używanych w procesach pracy materiałów, urządzeń i metod pracy (technologii), 2

3. W celu usprawnienia przebiegu oceny i skrócenia czasu jej przeprowadzenia można wyróżnić grupy stanowisk, na których wykonywane są te same lub podobne czynności. Wystarczy wówczas identyfikacja zagrożeń i ocena ryzyka przeprowadzona dla jednego stanowiska z tej grupy. v. Przebieg oceny ryzyka zawodowego l. Przy ocenie ryzyka zawodowego należy wykorzystywać następujące informacje: lokalizacja stanowiska pracy, obszar wykonywania czynności, stosowane środki pracy (urządzenia, narzędzia), materiały, surowce, technologie, organizacja pracy, wykonywanie czynności oraz sposób i czas ich wykonywania przez osoby na stanowisku pracy, wymagania w stosunku do pracowników wykonujących prace na stanowisku, z uwzględnieniem osób, dla których przyjmuje się inne kryteria, (np. dla kobiet), przepisy prawne i inne dokumenty normatywne odnoszące się do analizowanego stanowiska, zidentyfikowane źródła zagrożeń, możliwe skutki występujących zagrożeń, stosowane środki ochronne, wypadki i choroby zawodowe, jakie miały miejsce na danym stanowisku 10. lat. pracy w okresie ostatnich 2. Źródłem informacji o stanowisku pracy mogą być: dane techniczne o stosowanych na stanowisku maszynach i urządzeniach, dokumentacja techniczna oraz instrukcje stanowiskowe, wyniki pomiarów czynników szkodliwych, niebezpiecznych, uciążliwych, występujących na stanowisku pracy, dokumentacja dotycząca wypadków przy pracy i chorób zawodowych, karty charakterystyki substancji niebezpiecznych, przepisy prawne i inne dokumenty obserwacja zadań wykonywanych normatywne, na stanowisku, obserwacja czynników zewnętrznych, poza stanowiskiem pracy, analiza innych działań, których celem jest zapewnienie właściwych warunków pracy, wywiady z pracownikami. OSZACOWANIE WIELKOŚCI RYZYKA. Do oszacowania ryzyka zawodowego na stanowiskach pracy należy wykorzystać metodę RISK SCORE. gdzie: Wzór oceny ryzyka: R - ryzyko R=SxExP S - potencjalne skutki zagrożenia (strata ludzka lub materialna) E - ekspozycja na zagrożenie (tzn. czas przebywania w narażeniu) P - prawdopodobieństwo wystąpienia zagrożenia. W wyniku wyliczenia iloczynu R = S x E x P uzyskuje się wartość liczbową, której odpowiada kategoria ryzyka i wymagania odnośnie do działań prewencyjnych. Sposób określania parametrów S, E, P oraz jakościowego R pokazano w tabelach nr 1,2,3,4. 3

Tabela 1 RISK SCORE - Potencjalne straty - S Wartość Strata Opis Straty ludzkie 100 poważna katastrofa Wiele ofiar śmiertelnych 40 katastrofa Kilka ofiar śmiertelnych 15 bardzo duża Ofiara śmiertelna 7 duża Ciężkie uszkodzenie ciała 3 średnia Absencja l mała Najwyżej udzielenie.. pierwszej pomocy straty materialne Powyżej 10 mln USD - ponad 35 mln zł I -10 mln USD - 3,5-35 mln zł 100 tys. - l mln USD - 350 tys. - 3,5 mln zł 10-100 tys. USD - 35-350 tys. zł l - 10 tys. USD - 3,5-35 tys. zł Poniżej l tys. USD - poniżej 3,5 tys. zł TabeIa 2 RISK SCORE - Ek spozycja- E Wartość opis 10 Stała ( 8 godz. i powyżej) 6 Częsta (codziennie 6-8 godz. średnio dziennie) 3 Sporadyczna (raz na tydzień 1-6 godz. lub 40 min. średnio dziennie) 2 Okazjonalna (raz na miesiąc Igodz. lub 25-40 min średnio dziennie) I Minimalna (kilka razy rocznie lub 15-25 min średnio dziennie) 0,5 Znikoma (raz do roku lub poniżej 15 min. średnio dziennie) Tabela 3 RISK SCORE - Prawdopodobieństwo - P Wartość Opis Szansa w % 10 Bardzo prawdopodobne 50 (l na 2) 6 Całkiem możliwe 10 (l na 10) 3 Mało prawdopodobne l (l na 100) I Tylko sporadycznie możliwe 0,1 (l na l 000) 0,5 Możliwe do pomyślenia 0,01 (l na 10000) 0,2 Praktycznie niemożliwe 0,001 (1 na 100000) 0,1 Tylko teoretycznie możliwe 0,0001 (1 na 1 000 000) Tabela 4 RISK SCORE - Kategorie ryzyka - R Ryzyko Wartość [R] Akcja Bardzo małe R~20 wskazana kontrola Małe 20 s R < 70 potrzebna kontrola Średnie ryzyko 70 s R < 200 potrzebna poprawa Duże 200 ~ R <400 potrzebna natychmiastowa poprawa Bardzo duże R~400 rozważ wstrzymanie prac Wyznaczenie dopuszczalności ryzyka zawodowego Podstawowym kryterium dopuszczalności ryzyka zawodowego są wymagania obowiązujących przepisów prawnych i innych dokumentów normatywnych. Dopuszczalność ryzyka zawodowego wyznacza się na podstawie jego oszacowania. Uznaje się, że ryzyko zawodowe jest na poziomie dopuszczalnym - jeżeli jest odpowiednio monitorowane oraz w wyniku oceny można stwierdzić, że: są spełnione wymagania obowiązujących przepisów i innych dokumentów normatywnych, zasady ograniczenia ryzyka są właściwie dobrane i stosowane, 4

zapewniają ochronę pracowników. Jeżeli stwierdza się, że obowiązujące wymagania nie są spełnione, ryzyka me można zaakceptować - ryzyko zawodowe jest na poziomie niedopuszczalnym. Tabela 5 Wyznaczenie dopuszczalności ryzyka zawodowego Oszacowanie ryzyka Dopuszczalność ryzyka Niezbędne działania zawodowego zawodowego Praca nie może być rozpoczęta ani kontynuowana do Bardzo duże Niedopuszczalne czasu zmniejszenia ryzyka zawodowego do poziomu dopuszczalnego. Planowana praca nie może być rozpoczęta do czasu Duże zmniejszenia ryzyka zawodowego do poziomu dopuszczalnego. Srednie Zaleca się zaplanowanie i podjęcie działań, których celem jest zmniejszenie ryzyka zawodowego. Małe Dopuszczalne Potrzebna kontrola. Bardzo małe Wskazana kontrola. VI. Działania wynikające z oceny ryzyka Wyniki oceny oraz wyznaczenie dopuszczalności ryzyka zawodowego na stanowisku pracy, stanowią podstawę planowania działań zapobiegawczych i korygujących. Przy planowaniu tych działań zaleca się rozważenie możliwości wyeliminowania ryzyka, a jeżeli okaże się to niemożliwe, jego ograniczenie przez wprowadzenie odpowiednich działań (np. przez zmianę technologii, materiału, organizacji pracy, zastosowanie środków ochrony zbiorowej). Jeżeli nie daje to rezultatów, ryzyko ogranicza się przez stosowanie właściwie dobranych środków ochrony indywidualnej. Przed zaplanowaniem i realizacją działania wynikającego z oceny ryzyka, planu działań korygujących lub zapobiegawczych należy dokonać jego analizy, w celu stwierdzenia: - czy proponowane działania doprowadzą do oczekiwanego obniżenia poziomu ryzyka, czy w wyniku realizacji planu nie powstaną nowe zagrożenia, czy można wybrać inne bardziej opłacalne działania. Tam, gdzie przepisy lub inne dokumenty normatywne nie ustalają takich kryteriów, kierować się należy przyjętymi ogólnie zasadami, doświadczeniem i uwzględniać opinię zainteresowanych pracowników. Na ogół stosuje się zasadę, że ryzyko należy obniżyć do naj niższego poziomu, uzasadnionego z punktu widzenia rachunku ekonomicznego. VII. Dokumentacja oceny ryzyka zawodowego Dokumentację dokonanej oceny ryzyka zawodowego danego stanowiska pracy stanowią: a) Karta informacji o zagrożeniach, b) Karta oceny ryzyka zawodowego, c) Informacja pracodawcy o ryzyku zawodowym związanym z pracą. VIII. Informowanie pracowników o wynikach oceny ryzyka zawodowego Każdy z zatrudnionych w UM i G w Połańcu pracowników musi wiedzieć, czy praca którą wykonuje może być przyczyną wypadków lub chorób zawodowych oraz co może i musi sam zrobić, aby zmniejszyć narażenie na negatywne konsekwencje niebezpiecznych lub szkodliwych warunków pracy. Dlatego też musi zostać poinformowany o zagrożeniach, źródłach zagrożenia, sposobie ochrony przed zagrożeniem oraz o wielkości i dopuszczalności ryzyka zawodowego. Informacja ta powinna być pisemna i przedłożona pracownikowi do podpisu. Oryginał otrzymuje pracownik, a kopia pozostaje w komórce organizacyjnej wraz z dokumentacją oceny ryzyka zawodowego. 5

Załącznik nr 1 do Instrukcji oceny i dokumentowania ryzyka zawodowego na stanowiskach pracy w UM i G w Połańcu Informacja pracodawcy o ryzyku zawodowym związanym z pracą Komórka organizacyjna:. Stanowisko:. Zagrożenie Zródło zagrożenia Sposób ochrony przed Ryzyko Dopuszczalność zagrożeniem. Zapoznałem (am) się z zagrożeniami i sposobem ochrony przed tymi zagrożeniami na stanowisku pracy. (imię i nazwisko) (data i podpis pracownika poinformowanego).(podpis osoby udzielającej informacj i)

Załącznik nr 2 do Zarządzenia nr$.{t2016 INSTRUKCJA BHP dotycząca organizacji oraz zasad bezpiecznego wykonywania ręcznych prac transportowych 1. a) UWAGI OGÓLNE - pracownik powinien: posiadać odpowiedni stan zdrowia do wykonywanej pracy potwierdzony świadectwem wydanym przez uprawnionego lekarza, b) przejść odpowiedni instruktaż zawodowy i odbyć przeszkolenie bhp, w tym w szczególności w zakresie prawidłowych sposobów wykonywania ręcznych prac transportowych, c) do pracy przystępować w trzeźwym w właściwym stanie psychofizycznym. (nie wolno podejmować pracy pod wpływem narkotyków), d) zgodnie z zaleceniem stosować odzież ochronną, obuwie ochronne, rękawice ochronne. 2. PODSTAWOWE CZYNNOŚCI PRZED ROZPOCZĘCIEM PRACY. a) zaplanować kolejność wykonywania poszczególnych czynności, b) sprawdzić stan techniczny urządzeń technicznych oraz oświetlenia stanowiska, c) sprawdzić stan powierzchni, (czy jest równa i nieśliska), po której będzie odbywał się transport materiału lub innych przedmiotów 3. ZASADNICZEC2YNNOŚOPOOCZAS PRACY. a) podczas wykonywania pracy należy zachowywać prawidłową pozycję ciała, b) masa i rozmieszczenie księgozbioru lub innych przewożonych przedmiotów na wózku musi zapewnić stabilność wózka oraz bezpieczny transport i załadunek/wyładunek, c) przedmioty drobne nie powinny być przewożone luzem. Należy je priewozić w opakowaniu w pojemnikach, pudełkach lub workach, d) sposób rozmieszczenia ładunku powinien zapewnić jego stabilność podczas transportu, e) przy transporcie ostrych, wystających elementów przedmiotów, powinny być one zabezpieczone w sposób zapobiegający powstawaniu urazów, 4. PRACE TRANSPORTOWE. To jeden z najbardziej niebezpiecznych czynników w czasie pracy. Podczas wykonywania prac transportowych często dochodzi do wypadków, z reguły następujących w momentach wykonywania przez pracownika pracy pośpiesznie i bez należytego skoncentrowania uwagi na wykonywanej czynności. Ponieważ w procesie pracy biorą udział ludzie dorośli, można i należy oczekiwać że ich zachowanie powinno być dostosowane do wykonywanych czynności, bez zbędnego pośpiechu, biegania czy żartów. 5. ZASADY PRAWIDŁOWEGO PRZENOSZENIA CIĘŻARU Podnoszenie ciężaru polega na jego przemieszczeniu z poziomu niższego na poziom wyższy. Z reguły jest związane zjego równoczesnym przemieszczeniem w poziomie. Dźwiganie ciężaru polega na jego podniesieniu z jednoczesnym przemieszczeniu tego ciężaru na odległość maksymalnie do 2 metrów. Dźwiganie ciężaru na odległość większą od 2 m traktujemy tak jak podnoszenie i przenoszenie ciężaru. Przenoszony ciężar należy trzymać tak blisko ciała, jak to jest tylko możliwe. Podnosić ciężar w zakresie wysokości od dłoni do barków. Jeśli podnoszony ciężar znajduje się poniżej wysokości dłoni należy zastosować odpowiednie urządzenia pomocnicze jak pętle, uprząż, hak. Starać się utrzymywać ciężar w dłoniach przez jak naj krótszy okres czasu oraz unikać szybkiego tempa podnoszenia ciężaru. W czasie podnoszenia ciężaru należy minimalizować wykonywanie innych ruchów tułowia jak

pochylenia, skłony czy skręcenia. Należy unikać przenoszenia dużych obiektów, wykraczających poza zasięg rąk oraz obiektów swymi gabarytami ograniczających pole widzenia niosącego. Należy unikać przenoszenia obiektów z przemieszczającym się środkiem ciężkości. Należy przenosić ciężar na opuszczonych rękach. Dźwiganie przy rękach zgiętych w stawie łokciowym rękach zwiększa dwukrotnie obciążenie zaangażowanych rąk. Ręczne przemieszczanie przedmiotów przez pomieszczenia, schody, korytarze albo drzwi zbyt wąskie w stosunku do rozmiarów tych przedmiotów. \., ~,". ~.... \ ~"" ~ ~" '- Prawidłowy sposób podnoszenia ciężarów Pchanie i ciągnięcie. a) Przy pchaniu należy pochylić się do przodu, przy ciągnięciu - odchylić do tyłu. b) Aby pochylić się do przodu lub do tyłu, trzeba mieć wystarczającą przyczepność do podłoża. c) Należy unikać dużych skrętów i nadmiernego pochylania tułowia. d) Urządzenia do przemieszczania ciężarów powinny mieć uchwyty; uchwyt powinien znajdować się na wysokości między barkiem a pasem pracownika. e) Urządzenia do przemieszczania ciężarów powinny być konserwowane; kółka powinny mieć odpowiedni rozmiar i łatwo się obracać. f) Podłoga w pomieszczeniu powinna być twarda, równa i czysta. Zespołowe przenoszenie przedmiotów. a) Dobrać pracowników pod względem wzrostu i wieku. b) Zapewnić sprzęt pomocniczy, jeżeli zachodzi taka potrzeba. c) Zapewnić nadzór pracownika doświadczonego w zakresie stosowania odpowiednich sposobów ręcznego przemieszczania przedmiotów. d) Zapewnić odstępy pomiędzy pracownikami, co najmniej 0,75 m W przypadku zespołowego przenoszenia na ramionach przedmiotów długich o dużej masie należy zapewnić, aby pracownicy: a) Wkładali i opuszczali przenoszony przedmiot jednocześnie i na komendę, b) Znajdowali się po jednej stronie przenoszonego przedmiotu, c) Używali środków ochrony indywidualnej chroniących ramiona 2

OBRAZOWE ZASADY I NORMY DO ZAPAMIĘTANIA...,...0,0 Prawidłowe usytuowanie ciała i ładunku! Kobiety, podnosząc,:;.11i.. _.~;"!:.. ładunek, powinny:.,..... przyklęknąć na jedno kolano tak, żeby jak najściślej przylegało ono do ładunku, przy czym stopa drugiej nogi powinna znajdować się ok. 30 cm od ładunku, uchwycić z obu stron ładunek w taki sposób, żeby nie wysunął się z rąk, podnosić ładunek przez prostowanie nóg, przy czym grzbiet powinien być cały czas wyprostowany. Przy transporcie przedmiotów nieporęcznych i niestabilnych, ze zmiennym środkiem ciężkości, należy stosować następujące zasady:... '**~..'... Przedmioty nieporęczne lub trudne do utrzymania powinny być przemieszczane przy użyciu sprzętu pomocniczego. Przedmioty, których środek ciężkości znajduje się p()~yżej połowy ich wysokości, nie powinny być przenoszone ręcznie. Mężczyźni, podnosząc ładunek, powinni: podejść jak naj bliżej do ładunku i jeżeli jest to możliwe, okraczyć go, przy czym stopy powinny być lekko rozwarte, przykucnąć obok podnoszonego ciężaru, wyprostować grzbiet i mocno uchwycić ładunek, tak aby nie wysunął się z rąk, podnosić ładunek przez prostowanie nóg, trzymając go jak najbliżej tułowia, przy czym grzbiet powinien być cały czas wyprostowany. w przypadku przenoszenia przedmiotu trzymanego w odległości większej niż 30 cm od tułowia - należy zmniejszyć o połowę dopuszczalną masę ładunku przypadającą na jednego pracownika lub zapewnić wykonanie tego transportu przez co najmniej 2 pracowników. Ostre krawędzie oraz wystające elementy przemieszczanych przedmiotów powinny być osłonięte. Opakowania przedmiotów powinny być wytrzymałe, niestwarzające kształtem lub krawędziami potencjalnych zagrożeń wypadkowych. Balony szklane z kwasami lub cieczami żrącymi powinny być transportowane na specjalnie przystosowanych do tego celu wózkach. 3

NORMY DZWIGANIA I PRZENOSZENIA ŁADUNKÓW Zgodnie z rozporządzeniem MIPS z dnia 14 marca w sprawie bhp przy ręcznych pracach transportowych (OzU nr 82, poz. 930). Kobiety t., i.~. : Młodociani Dziewczęta max 25 m TRANSPORT ZESPOŁOWY KOBIETY W CIĄŻY CHŁOPCY -Ż,s: ~L.::.J "..,~~ y ~ C-J PRACA STAŁA ~ PRACA DORYWCZA (Rys. pochodzą z broszury Głównego Inspektoratu bchrony Pracy, ęczne prace transportowe zgodnie z przepisami i zasadami,.). 4

NIEDOZWOLONE JEST PRZEKRACZANIE DOPUSZCZALNYCH NORM PRZENOSZONYCH LUB PRZEWOŻONYCH CIĘŻARÓW. Dźwiganie i przenoszenie przez jednego pracownika przedmiotów o ciężarze przekraczającym 50 kgjest zabronione. Dopuszczalne normy podnoszenia i przenoszenia ciężarów na jednego pełnoletniego pracownika wynoszą: dla mężczyzn : a) 30 kg przy pracy stałej, b) 50 kg przy pracy dorywczej, c) 30 kg na wysokość do 4 m, d) 30 kg na odległość do 25 m Dopuszczalna masa ładunku przemieszczanego na wózku po terenie płaskim o twardej nawierzchni nie może przekroczyć 450 kg na pracownika łącznie z masą wózka. Przy przemieszczaniu ładunku na wózku po pochylniach większych niż 5% masa ładunku, łącznie z masą wózka, nie może przekroczyć 350 kg. Przewożenie ciężarów o masie przekraczającej: a) 80 kg - przy przewożeniu na wózkach 2,3 i 4 - kołowych, b) 20 kg dla kobiet w ciąży lub karmiących piersią przy przewożeniu na wózkach 2,3 i 4 - kołowych Wyżej podana dopuszczalna masa ciężarów obejmuje również masę urządzenia transportowego i dotyczą przewożenia ciężarów po powierzchni nierównej, twardej i gładkiej o pochyleniu nie przekraczającym 2 %. 6. OCHRONAPRACY KOBlEr - OOPUSZCZALNENORMYDŹWIGANIA I PRZEwożENIA CIĘŻARÓW Wyszczególnienie Kobiety Kobiety w ciąży i w okresiekarmienia Ręczne przenoszeniei podnoszenieciężarów po 12kg(pracastała) 3 kg(pracastała) powierzchnipłaskiej 20 dorywcza) 5 dorywcza) Ręczne przenoszenie pod górę 8 kg(pracastała) 2 kg (pracastała) r. zhylniach,schodach) 15 dorywcza) 375', idorywcza) f Przewożeniena taczkachjednokołowych 50 kg 12,5kg Przewożeniena wózkach2, 3, i 4- kołowych 80 kg 20 kg Przewożeniena wózkach h 300 kg 75 kg 7. PODSTAWOWE ZASADY PRZEMIESZCZANIA ŁADUNKU PRZY POMOCY SPRZĘTU. l) Drogi komunikacyjne przeznaczone do transportu przy pomocy wózków ręcznych powinny być dostatecznie szerokie i posiadać twardą oraz równą nawierzchnię. 2) Wózek transportowy powinien być uzupełniony odpowiednim pojemnikiem na przewożone książki, co pozwoli na bezpieczny wewnętrzny transport księgozbioru pomiędzy piętrami. 3) Wózki powinny w miarę możliwości technicznej posiadać koła ogumione. 4) Szerokość drogi do przewozu wózkami w ruchu jednokierunkowym powinna wynosić co najmniej o 60 cm więcej niż szerokość załadowanego wózka, zaś przy ruchu dwukierunkowym o 90 cm większa. 5) W trakcie wykorzystywania pomocniczego sprzętu transportowego należy przestrzegać instrukcji bhp obsługi sprzętu podanej w jego DTR. 6) Codziennie należy dokonać przeglądu sprawności wykorzystywanych środków transportu. Wózki uszkodzone w czasie pracy powinny być niezwłocznie wycofane i odstawione do naprawy ((konieczność naprawy należy zgłosić przełożonemu). 7) Zabrania się załadunku wózków w taki sposób aby przewożone przedmioty wystawały poza obrys wózka i przysłaniały pole widzenia. 8) Zabrania się przewożenia ciężaru po schodach załadowanego wózka o masie przekraczającej 150 kg. Norma dopuszczająca przewożenie ładunków w taki sposób jest obniżona i ranicza masę wózka z ciężarem do 150 kg. 5