Ryzyko zawodowe i czynniki. szkodliwe dla zdrowia

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Ryzyko zawodowe i czynniki. szkodliwe dla zdrowia"

Kornelia Matysiak
7 lat temu
Przeglądów:

1 Ryzyko zawodowe i czynniki szkodliwe dla zdrowia 1

2 Pomiary i badania czynników szkodliwych dla zdrowia 2

4 Najważniejsze definicje Najwyższe dopuszczalne stężenie (NDS) (NDS może określać stężenia: pyłów.) Najwyższe dopuszczalne stężenie chwilowe (NDSCh) Najwyższe dopuszczalne stężenie pułapowe (NDSP) Najwyższe dopuszczalne natężenie (NDN) (NDN może określać natężenie hałasu.) Wartości najwyższych dopuszczalnych stężeń (NDS) Wartości najwyższych dopuszczalnych natężeń (NDN) 4

5 Obowiązki pracodawcy Przed przystąpieniem do przeprowadzania badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy pracodawca powinien dokonać rozeznania: procesów technologicznych i występujących w nich czynników szkodliwych dla zdrowia w celu ich wytypowania do oznaczenia w środowisku pracy, organizacji i sposobu wykonywania pracy. Pracodawca, nie później niż w terminie 30 dni od dnia rozpoczęcia działalności, jest zobowiązany do wykonania badań i pomiarów czynnika szkodliwego dla zdrowia w środowisku pracy. 5

6 Kiedy nie prowadzi się pomiarów i badań? Badań i pomiarów czynnika szkodliwego dla zdrowia występującego w środowisku pracy nie przeprowadza się, jeżeli: wyniki dwóch ostatnio przeprowadzonych badań i pomiarów nie przekroczyły 0,1 wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia lub natężenia w procesie technologicznym lub w warunkach występowania danego czynnika nie dokonała się zmiana mogąca wpływać na wysokość stężenia lub natężenia czynnika szkodliwego dla zdrowia 6

7 Częstotliwość pomiarów Jeśli w środowisku pracy występuje czynnik szkodliwy dla zdrowia inny niż rakotwórczy lub mutagenny, częstotliwość przeprowadzania jego badań określa poniższa tabela: NDS lub NDN podczas poprzedniego pomiaru przy stwierdzeniu w ostatnio przeprowadzonym badaniu lub pomiarze stężenia lub natężenia czynnika szkodliwego dla zdrowia powyżej 0,1 do 0,5 wartości NDS lub NDN Częstotliwość badania co najmniej raz na 2 lata przy stwierdzeniu w ostatnio przeprowadzonym badaniu lub pomiarze stężenia lub natężenia czynnika szkodliwego dla zdrowia powyżej 0,5 wartości NDS lub NDN co najmniej 1 raz w roku w każdym przypadku wprowadzenia zmiany w warunkach występowania tego czynnika W przypadku występowania w środowisku pracy szkodliwego dla zdrowia czynnika chemicznego, dla którego określono wartość najwyższego dopuszczalnego stężenia pułapowego, przeprowadza się pomiary ciągłe stężenia tego czynnika. 7

8 Informowanie pracowników Pracodawca ma obowiązek: niezwłocznie poinformować pracowników o wynikach przeprowadzonych badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy, umieszczać aktualne wyniki tych badań lub pomiarów na odpowiednim stanowisku pracy. 8

9 Dokumentacja pomiarów Obowiązkiem pracodawcy jest prowadzenie dokumentacji pomiarów i badań czynników szkodliwych dla zdrowia występujących w środowisku pracy: rejestry czynników szkodliwych dla zdrowia występujących na stanowisku pracy, karty badań i pomiarów, do których rejestry czynników szkodliwych dla zdrowia występujących na stanowisku pracy, wpisuje się na bieżąco wyniki badań i pomiarów czynnika szkodliwego dla zdrowia. Rejestry oraz karty przechowywane są przez okres 40 lat, licząc od daty ostatniego wpisu. Wyniki badań i pomiarów przechowuje się przez okres 3 lat, licząc od daty ostatniego wpisu. W przypadku likwidacji zakładu pracy pracodawca niezwłocznie przekazuje rejestr oraz kartę właściwemu miejscowo państwowemu inspektorowi sanitarnemu. 9

10 Pracownik zatrudniony na stanowisku pracy, na którym występują przekroczenia NDN lub i NDS, może pracować dziennie 8 h. Jeśli na stanowisku pracy występują przekroczenia NDN i NDS, mówimy, że pracownik zatrudniony jest warunkach szkodliwych dla zdrowia. Pracodawca ma obowiązek informowania ZUS o liczbie pracowników zatrudnionych w warunkach szkodliwych dla zdrowia. Zakład prac, w którym pracownicy zatrudnieni są w warunkach szkodliwych płaci wyższą składkę do ZUS. Jest to jeden z wielu powodu, dla którego w interesie pracodawcy jest ograniczanie szkodliwy warunków pracy. 10

11 Ryzyko zawodowe 11

12 Najważniejsze pojęcia Narażenie (ekspozycja) oznacza podleganie oddziaływaniu czynników niebezpiecznych, szkodliwych lub uciążliwych związanych z wykonywaniem pracy. Narażenie jest wyrażanym ilościowo lub jakościowo pojęciem charakteryzującym zagrożenie na stanowisku pracy. Środki ochronne to: środki (sposoby) zlikwidowania zagrożenia lub zmniejszenia ryzyka, środki ochrony zbiorowej, środki ochrony indywidualnej lub inne środki (techniczne lub organizacyjne),stosowane w celu ograniczenia ryzyka zawodowego. Ryzyko jest to kombinacja częstości lub prawdopodobieństwa wystąpienia określonego zdarzenia wywołującego zagrożenie i konsekwencji związanych z tym zdarzeniem. Pojęcie ryzyka zawsze obejmuje dwa elementy: - częstość lub prawdopodobieństwo występowania zdarzenia wywołującego zagrożenie i - konsekwencje tego zdarzenia. Ryzyko zawodowe jest definiowane jako prawdopodobieństwo wystąpienia niepożądanych Zdarzeń związanych z wykonywaną pracą powodujących straty, w szczególności wystąpienia u pracowników niekorzystnych skutków zdrowotnych w wyniku zagrożeń zawodowych występujących w środowisku pracy lub sposobu wykonywania pracy. Pracodawca ma obowiązek informowania pracowników o ryzyku zawodowym związanym z wykonywaną przez nich pracą. 12

13 Wybór metody oceny ryzyka zawodowego Jest wiele metod badania zagrożeń i szacowania ryzyka zawodowego. Najczęściej wykorzystywanymi w Polsce metodami są metody Risc Score oraz PHA. Ryzyko jest kombinacją następujących elementów: skutków zagrożeń, tzn. możliwych strat ludzkich i materialnych (S) prawdopodobieństwa tych strat (P) R=SxP 13

14 Przeprowadzanie oceny ryzyka Ocenę ryzyka wykonuje zespół, w skład którego powinni wchodzić: pracodawca lub jego przedstawiciel eksperci wyznaczeni przez pracodawcę pracownicy Zespół ten powołuje pracodawca, wyznaczając przewodniczącego zespołu, a kieruje nim osoba wyznaczona przez pracodawcę, odpowiedzialna za planowanie i koordynowanie jego działań. W skład zespołu powinny wchodzić osoby rozumiejące istotę ryzyka zawodowego, a obowiązkowo inspektor ds. bhp (specjalista) zakładu pracy. 14

15 Informacje dotyczące oceny ryzyka Do oceny ryzyka zawodowego należy wykorzystać następujące informacje: gdzie zlokalizowane jest stanowisko pracy i jakie zadania się na nim realizuje, jakie osoby pracują na ocenianym stanowisku, jakie środki pracy, materiały i operacje technologiczne stosuje się na stanowisku pracy, jakie czynności wykonywane są na stanowisku pracy, w jakim czasie i w jaki sposób wykonują je poszczególne osoby pracujące na tym stanowisku, jakie normy i przepisy są wymagane na tym stanowisku, jakie zagrożenia i ich źródła zidentyfikowano, jakie są możliwe skutki zidentyfikowanych zagrożeń, jakie środki ochrony zbiorowej i indywidualnej stosuje się na stanowisku pracy, jaka jest liczba wypadków i chorób zawodowych oraz wszystkich innych szkodliwych dla zdrowia pracowników efektów, wyniki pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia. 15

Podobne dokumenty

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 2 lutego 2011 r. w sprawie badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy 2)

Dz.U.2011.33.166 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 2 lutego 2011 r. w sprawie badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy 2) (Dz. U. z dnia 16 lutego 2011 r.) Na podstawie