Jak stosować ryczałt ewidencjonowany w działalności usługowej Autor: Magdalena Majkowska Ryczałt ewidencjonowany to wygodna forma opodatkowania działalności gospodarczej. Jego zalety to niskie stawki daniny i brak konieczności prowadzenia ksiąg podatkowych (trzeba jednak prowadzić ewidencję przychodów). Minusem może być to, że podatek oblicza się od przychodu, którego nie można pomniejszyć o żadne koszty jego uzyskania (choć można korzystać z pewnych ulg patrz tabela). Po ryczałt chętnie sięgają usługodawcy. Różne stawki Stawki ryczałtu są bardzo zróżnicowane. Wynoszą: 3,0 proc. m.in. w działalności usługowej w zakresie handlu i działalności gastronomicznej. Nie dotyczy to sprzedaży napojów o zawartości alkoholu powyżej 1,5 proc.; 8,5 proc. m.in. w działalności usługowej, w tym sprzedaży napojów o zawartości alkoholu powyżej 1,5 proc.; 17 proc. w przypadku świadczenia niektórych usług niematerialnych, np. wynajmu samochodów
osobowych, hoteli, pośrednictwa w handlu hurtowym (szczegółową listę zawiera art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o zryczałtowanym podatku od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne; dalej: ustawa o podatku zryczałtowanym); 5,5 proc. m.in. w przypadku usług budowlanych, przewozu ładunków taborem samochodowym o ładowności powyżej 2 ton. Stawka w tej wysokości dotyczy również działalności wytwórczej. Najliczniejsza grupa przedsiębiorców stosujących ryczałt rozlicza się według stawki 8,5 proc. (192 115 podatników w 2013 r.). Kwalifikacja usług Co do tego, w jakiej działalność ryczałt może być brany pod uwagę, rozstrzygająca jest ustawa o podatku zryczałtowanym, która zawiera własną definicję działalności usługowej (art. 4 ust. 1 pkt 1). Jest to pozarolnicza działalność, której przedmiotem są czynności zaliczone do usług zgodnie z Polską Klasyfikacją Wyrobów i Usług (PKWiU) wprowadzoną rozporządzeniem Rady Ministrów z 29 października 2008 r. (Dz.U. nr 207, poz. 1293 ze zm.). Kwalifikacji świadczonych usług do określonego symbolu PKWiU dokonuje sam podatnik. O tym, jak ważne jest właściwe przyporządkowanie, pokazuje przykład usługi sprzątania. 17-proc. stawka ryczałtu dotyczy usług obsługi nieruchomości na zlecenie, polegającej m.in. na utrzymaniu porządku w budynkach, kontroli systemów ogrzewania, wentylacji, klimatyzacji czy wykonywaniu drobnych napraw (PKWiU ex 81.10.10.0). Natomiast 8,5-proc. podatek obejmuje przychody z działalności usługowej. W praktyce można uznać, że wyższa stawka odnosi się do sytuacji, gdy serwis sprzątający przebywa w obiekcie stale i dba o utrzymanie go w czystości. Usługi niespecjalistycznego sprzątania budynków i obiektów przemysłowych (według PKWiU sklasyfikowane pod symbolem 81.21.10.0) mogą być opodatkowane według stawki 8,5 proc. (por. np. interpretację indywidualną dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 16 czerwca 2014 r., nr ILPB1/415-363/14-2/AA, o którą wystąpił podatnik, którego działalność polegała na sprzątaniu budynku w określone dni, bez obowiązku stałego pilnowania czystości). Indywidualne zamówienie Czasami przedsiębiorca ma wątpliwości, czy świadczy działalność wytwórczą czy usługową. Do tej pierwszej stosuje się 5,5-proc. stawkę ryczałtu. Wyjątkiem jest wytwarzanie przedmiotów z materiału powierzonego przez zamawiającego. Wówczas właściwa jest stawka 8,5 proc. (art. 12 ust. 1 pkt 3 lit. f ustawy o podatku zryczałtowanym). Podatek w takiej samej wysokości ma zastosowanie do działalności usługowej (art. 12 ust. 1 pkt 3 lit. b tej ustawy). Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z 12 lutego 2014 r. (nr ILPB1/415-1242/13-4/AA) wyjaśnił, że przedsiębiorca wykonując wyroby na zamówienie klienta nie prowadzi działalności wytwórczej, lecz usługową, ponieważ produkowane przez niego przedmioty mają cechy indywidualnie określone przez zamawiającego. W konsekwencji do przychodów ze sprzedaży tych produktów oraz ich montażu nie stosuje się 5,5-proc. ryczałtu. Podsumowując, stawka podatku wnosi z tytułu: sprzedaży i montażu wyrobów wytwarzanych z własnych materiałów 5,5 proc., sprzedaży i montażu wyrobów wytwarzanych z powierzonego materiału 8,5 proc., sprzedaży i montażu wyrobów wytwarzanych na indywidualne zamówienie klienta, z materiałów powierzonych 8,5 proc., sprzedaży i montażu wyrobów wytwarzanych na indywidualne zamówienie klienta, z własnych materiałów 8,5 proc. Najniższa stawka
Najniższa 3-proc. stawka ryczałtu obejmuje usługi w zakresie handlu. Mamy z nimi do czynienia jak wynika z art. 4 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku zryczałtowanym gdy chodzi o sprzedaż w stanie nieprzetworzonym nabytych uprzednio produktów (wyrobów) i towarów, w tym również takich, które zostały przez sprzedawcę zapakowane lub rozważone do mniejszych opakowań albo rozlane do butelek, puszek lub mniejszych pojemników. Natomiast art. 4 ust. 1 pkt 5 lit. a tej ustawy precyzuje, że towary handlowe to towary (wyroby) zakupione w celu dalszej odsprzedaży w stanie nieprzetworzonym. Organy podatkowe posługują się potocznym (słownikowym) rozumieniem pojęcia przetwarzanie. Przyjmują, że polega ono na zmienianiu czegoś, nadawaniu innego kształtu, wyglądu, postaci czy formy a zatem na przekształcaniu, przeobrażaniu. Jeśli przedsiębiorca będzie podejmował czynności, w wyniku których dojdzie do zmiany (przekształcenia) kupionych towarów, to organy mogą uznać, że czynności te nie mieszczą się w definicji działalności handlowej, której istotą jest sprzedaż nabytych produktów w stanie nieprzetworzonym. W takiej sytuacji możemy mieć do czynienia z działalnością wytwórczą, do której stosuje się 5,5-proc. ryczałt. Pokazuje to przykład przedsiębiorcy, który zamierzał nabywać płyty polipropylenowe i je odsprzedawać, ale dopiero po ich przystosowaniu, tj. przecięciu, nagięciu oraz wykonaniu otworów (interpretacja indywidualna dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 6 czerwca 2014 r., nr ITPB1/415-280/14/MW). Za przetworzenie nie powinny być uznawane drobne naprawy kupowanych towarów przed ich odsprzedażą. Potwierdza to przypadek firmy sprzedającej na aukcjach internetowych używane telefony komórkowe, po dokonaniu niezbędnych napraw i przeglądów technicznych by wyeliminować uszkodzenia i przystosować urządzenia do stanu używalności. Organ podatkowy uznał, że nie dochodzi tu do przetworzenia towarów. Zatem podatnik prowadzi działalność usługową w zakresie handlu (interpretacja dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 31 grudnia 2013 r., nr IPTPB1/415-644/13-4/AP). Częstym problemem jest określenie stawki ryczałtu do przychodu uzyskanego z tytułu pobranych przez sprzedawcę kosztów wysyłki, którymi obciążany jest nabywca. Organy wyjaśniają, że w takiej sytuacji koszty wysyłki są częścią składową kwoty należnej ze sprzedaży towarów. Przychodem jest więc w sumie należność za sprzedany towar plus zapłata za jego wysyłkę. W konsekwencji 3-proc. stawka ryczałtu obejmuje również tę ostatnią (tak np. dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z 22 maja 2014 r., nr IPPB1/415-237/14-2/AM). Usługi zakazane Nie każdy przedsiębiorca ma prawo do ryczałtu. Nie może go wybrać podatnik prowadzący np. aptekę, lombard czy kantor. Opodatkowania w tej formie nie stosuje się też do podatników osiągających w całości lub w części przychody ze świadczenia usług wymienionych w załączniku nr 2 do ustawy o podatku zryczałtowanym (te i inne zakazy określa art. 8 ust. 1 ustawy). Można tu znaleźć m.in.: usługi objęte grupowaniem budynki mieszkalne PKWiU 41.00.10.0 oraz usługi objęte grupowaniem budynki niemieszkalne PKWiU 41.00.20.0. Jak wyjaśniają organy podatkowe, przychody uzyskane z usług sklasyfikowanych pod tymi symbolami nie mogą być rozliczane w formie ryczałtu. Natomiast przychody ze świadczenia usług budowlanych związanych ze wznoszeniem budynków mieszkalnych i niemieszkalnych (sklasyfikowane pod symbolami PKWiU 41.00.30.0 oraz 41.00.40.0) mogą być opodatkowane ryczałtem według stawki 5,5 proc. (por. np. interpretację indywidualną dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 16 maja 2014 r., nr ITPB1/415-182/14/PSZ). Ważne Dla zastosowania właściwej stawki ryczałtu konieczne jest przypisanie rodzaju wykonywanych
czynności do określonego grupowania PKWiU Dostępność ryczałtu W formie ryczałtu mogą rozliczać się podatnicy, którzy: rozpoczną prowadzenie działalności w roku podatkowym i nie korzystają z opodatkowania w formie karty podatkowej bez względu na wysokość przychodów, prowadzili działalność w poprzednim roku, a ich przychód z tej działalności nie przekroczył równowartości kwoty 150 tys. euro (w 2014 r. limit ten wynosi 633 450 zł). Co można odliczyć Przedsiębiorcy rozliczający się ryczałtem nie mogą uwzględniać kosztów uzyskania przychodów, mogą jednak odliczyć: I. od przychodu: zapłacone składki na ubezpieczenia społeczne, wpłaty na indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego (w wysokości określonej w przepisach), ulgę rehabilitacyjną, ulgę internetową, darowiznę na określone cele; II. od podatku: zapłacone składki zdrowotne w wysokości 7,75 proc. wymiaru tej składki. Niektóre usługi z 17-proc. ryczałtem Stawka ryczałtu w wysokości 17 proc. dotyczy w szczególności przychodów ze świadczenia usług: reprodukcji komputerowych nośników informacji (PKWiU 18.20.30.0); pośrednictwa w sprzedaży hurtowej (PKWiU grupa 46.1), z zastrzeżeniem załącznika nr 2 do ustawy; parkingowych (PKWiU 52.21.24.0); związanych z zakwaterowaniem (PKWiU dział 55), z zastrzeżeniem załącznika nr 2 do ustawy; związanych z wydawaniem m.in.: pakietów gier komputerowych (PKWiU ex 58.21.10.0), z wyłączeniem publikowania gier komputerowych w trybie online; pakietów oprogramowania systemowego (PKWiU 58.29.1) i użytkowego (PKWiU 58.29.2); związanych z doradztwem m.in. w zakresie sprzętu komputerowego (PKWiU 62.02.10.0) i oprogramowania (PKWiU ex 62.02); zarządzania nieruchomościami na zlecenie (PKWiU 68.32.1), z zastrzeżeniem załącznika nr 2 do ustawy; wynajmu i dzierżawy m.in.: samochodów osobowych i furgonetek bez kierowcy (PKWiU 77.11.10.0); środków transportu wodnego bez załogi (PKWiU 77.34.10.0); środków transportu lotniczego bez załogi (PKWiU 77.35.10.0); kontenerów (PKWiU 77.39.12.0); motocykli, przyczep kempingowych i samochodów z częścią mieszkalną, bez kierowcy (PKWiU 77.39.13.0); przez agencje pracy tymczasowej (PKWiU 78.20.1); przez organizatorów turystyki (PKWiU 79.12.1), a także pilotów wycieczek i przewodników turystycznych (PKWiU 79.90.20.0); obsługi nieruchomości wykonywanej na zlecenie, polegającej m.in. na utrzymaniu porządku w budynkach, kontroli systemów ogrzewania, wentylacji, klimatyzacji, wykonywaniu drobnych napraw (PKWiU ex 81.10.10.0), z zastrzeżeniem załącznika nr 2 do ustawy; dezynfekcji i tępienia szkodników
(PKWiU 81.29.11.0); fotograficznych (PKWiU 74.20), z zastrzeżeniem załącznika nr 2 do ustawy; centrów telefonicznych (call center) (PKWiU 82.20.10.0); związanych z organizowaniem kongresów, targów i wystaw (PKWiU 82.30); poradnictwa dla dzieci dotyczącego problemów edukacyjnych (PKWiU ex 85.60.10.0). 2013 Henkel Polska sp. z o.o.