OPIS TECHNICZNY do projektu technicznego budowlanego wymiany instalacji centralnego ogrzewania w budynku Teatru im. Aleksandra Fredry ul. Adama Mickiewicza 9; 62-200 Gniezno ZAWARTOŚĆ OPRACOWANIA A. CZĘŚĆ OPISOWA 1. Opis Techniczny 1.1. Podstawa i zakres opracowania 1.2. Opis budynku 1.3. Opis projektowanych rozwiązań 1.3.1 Obliczeniowe zapotrzebowanie ciepła 1.3.2. Instalacja ogrzewania grzejnikami płytowymi 1.3.3. Węzeł cieplny 1.4. Wytyczne BHP 1.5. Uwagi końcowe B. CZĘŚĆ RYSUNKOWA Rys. 1/7 Instalacja c.o. Rzut piwnic 1:100 Rys. 2/7 Instalacja c.o. Rzut parteru 1:100 Rys. 3/7 Instalacja c.o. Rzut 1 piętra 1:100 Rys. 4/7 Instalacja c.o. Rzut 2piętra 1:100 Rys. 5/7 Instalacja c.o. Rozwinięcie Obieg 1 scena 1:50 Rys. 6/7 Instalacja c.o. Rozwinięcie Obieg 2 - widownia 1:50 Rys. 7/7 Instalacja c.o. Rozwinięcie Obieg 3 - administracja 1:50
1. OPIS TECHNICZNY 1.1. Podstawa i zakres opracowania Podstawa opracowania: - zlecenie inwestora - inwentaryzacja budowlana budynku wykonana w lutym 2012 - inwentaryzacja istniejącej instalacji centralnego ogrzewania do celów projektowania wykonana w kwietniu 2012 - projekt techniczny węzła cieplnego lipiec 2001 - uzgodnienia z inwestorem, inwestor zalecił: a. przeprowadzenie wymiany instalacji w sposób jak najmniej inwazyjny w maksymalnym stopniu wykorzystując istniejące trasy przewodów b. nowoprojektowane grzejniki lokalizowane będą wyłącznie w miejscach istniejących c. podział instalacji grzewczej na trzy niezależne sterowane obiegi grzewcze d. w pomieszczeniach sceny oraz widowni z kuluarami inwestor wybrał kolorystykę grzejników e. instalacja w pomieszczeniach sceny i widowni powinna zapewniać bezszumną pracę - badanie termowizyjne budynku - Ustawa Prawo Budowlane i przepisy wykonawcze - wytyczne i katalogi techniczne producentów zastosowanych w projekcie materiałów i urządzeń Zakres opracowania Zakres projektu obejmuje zaprojektowanie instalacji centralnego ogrzewania i podłączenia do istniejącego w budynku węzła cieplnego 1.2. Opis budynku Budynek murowany pochodzi z okresu międzywojennego wielokrotne przebudowywany, przechodził kilkakrotnie remonty i modernizacje a w tym dołączenie do istniejących instalacji nowo rozbudowywanych pomieszczeń. 2
Bryła budynku jest rozczłonowana, zróżnicowana jest ilość kondygnacji oraz wysokość poszczególnych części. Budynek jest częściowo podpiwniczony. Ściany budynku z cegły ceramicznej pełnej o różnej grubości częściowo docieplone od zewnątrz 10 cm warstwą styropianu. Ściany zewnętrzne piwnic w gruncie ceramiczne nieocieplane. Stropy ceramiczne typu Kleina na belkach stalowych oraz płyty żelbetowe. Stropodachy ocieplone 10 cm warstwą styropianu. Po przeprowadzonej w miarę możliwości szczegółowej inwentaryzacji instalacji (brak jest jakiejkolwiek dokumentacji projektowej, inwentaryzacji budynku) ustalono przypuszczalny przebieg przewodów. Nie odkryto w całości kanału technicznego prowadzonego w posadzce parteru. Najstarsza część instalacji grzewczej prowadzona w części podpiwniczonej budynku jest pozostałością instalacji grzewczej grawitacyjnej z kotłem węglowym, przewodem zasilającym prowadzonym pod stropem piwnicy, powrotnym w posadzce. Budynek obecnie zasilany jest w energię cieplną poprzez węzeł z sieci ciepłowniczej 1.3. Opis projektowanych rozwiązań Podstawowym wyjściowym materiałem przyjętym do projektowania centralnego ogrzewania jest przeprowadzona inwentaryzacja architektoniczno-budowlana oraz przeprowadzona inwentaryzacja instalacji centralnego ogrzewania. Przewidziano pozostawienie projektowanego rurarzu i grzejników w miejscach gdzie były zainstalowane. Zostanie zaprojektowana instalacja pompowa dwururowa z rozdziałem dolnym z naczyniem wzbiorczym w systemie ciśnieniowym (zamkniętym ) Źródłem zasilania projektowanej instalacji centralnego ogrzewania jest istniejący węzeł cieplny, wybudowany w 2001 roku w miejsce kotłowni olejowej W zakresie niniejszego projektu jest wymiana istniejących grzejników żeliwnych typ TA-1 S130 oraz grzejników z rur ożebrowanych żeliwnych i stalowych na grzejniki stalowe profilowane z uwzględnieniem wykonanych dociepleń przegród budowlanych Dla pomieszczeń: widowni oraz kuluarów z uwagi na braki dokumentacji powykonawczej, oraz zmienne zapotrzebowanie na potrzeby wentylacji (wentylacja odbywa się metodą przewietrzania ) wydajności cieple grzejników żeliwnych zostały przeliczone i porównane z wydajnościami grzejników stalowych do parametrów określonych wg normy EN 442. Z uwagi, że funkcja pomieszczeń nie ulega zmianie i nie zmienione zostały parametry środowiska wewnętrznego, grzejniki zostały zamienione w relacjach 1:1 z uwzględnieniem osłon utrudniających wymianę ciepła. 3
1.3.1 Obliczeniowe zapotrzebowanie ciepła Obliczeniowe zapotrzebowanie ciepła określono na podstawie norm: PN -EN ISO 6946:2004 Komponenty budowlane i elementy budynku Opór cieplny i współczynnik przenikania ciepła Metoda obliczania ; PN-EN 12831:2006 Instalacje grzewcze w budynkach - Metoda obliczania projektowanego obciążenia cieplnego, PN-82/B- 02403 Ogrzewnictwo - Temperatury obliczeniowe zewnętrzne Obliczeniowe temperatury ogrzewanych pomieszczeń przyjęto na podstawie: PN-82/B-02402 Ogrzewnictwo - Temperatury ogrzewanych pomieszczeń w budynkach ; oraz Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Dz. U. Nr 75 z 12.04.2002r. Przyjęto następujące temperatury: - pomieszczenia biurowe, pokoje pomieszczenia baru i bufetu +20 C - pomieszczenie natrysku +24 o C - pomieszczenia kuluarów +18 o C - klatki schodowe i korytarze +16 o C - magazyny kostiumów i rekwizytów+16 C Parametry instalacji Obliczeniowe zapotrzebowanie na ciepło wynosi Q CO = 164550 [W] w tym strata ciepła przez przenikanie wynosi 69915 [W], strata ciepła na wentylację 94635 [W] Budynek w całości ogrzewany będzie wodnym niskoparametrowym ogrzewaniem grzejnikowym o parametrach czynnika t z /t p średnia = 75/60 o C. Instalację podzielono na trzy niezależne obiegi grzewcze: OBIEG 1 SCENA zapotrzebowanie ciepła 67600 [W] przepływ czynnika 3256 [kg/h] strata ciśnienia po stronie instalacyjnej dp = 36,7 kpa OBIEG 2 WIDOWNIA zapotrzebowanie ciepła 55890 [W przepływ czynnika 3544 [kg/h] strata ciśnienia po stronie instalacyjnej dp = 33,5 kpa 4
OBIEG 3 ADMINISTRACJA zapotrzebowanie ciepła 41060 [W przepływ czynnika 2323 [kg/h] strata ciśnienia po stronie instalacyjnej dp = 22,8 kpa Całkowita pojemność wodna instalacji raz z odbiornikami wynosi 1364 dm 3. 1.3.2. Instalacja ogrzewania grzejnikami płytowymi Całość instalacji wykonana rurami z tworzyw sztucznych Poziome przewody rozprowadzające oraz instalacja obiegu sceny z rur i kształtek polipropylenowych (PP3) stabilizowanych wkładka aluminiową np. system SDR 6 Wawin Bor- Plus, Aquatherm fusiotherm SDR 7,4 łączonych przez zgrzewanie. Piony prowadzone w bruzdach i zabudowie, obieg administracji wykonać z rur wielowarstwowych z polietylenu sieciowanego z warstwą antydyfuzyjną np. TECEflex łączonych poprzez złączki z tuleją nasuwną produkcji TC Piony instalacji centralnego ogrzewania zostaną usytuowane na ścianach zewnętrznych zgodnie z aktualnym przebiegiem rur. Przewody poziome rozprowadzające instalacji centralnego ogrzewania prowadzone będą pod stropami w pomieszczeniach piwnic oraz kanale na parterze budynku. Na podejściach do pionów w części korytarzowej należy zamontować zawory odcinające w połączeniu śrubunkowym Poziomy rozprowadzające centralnego ogrzewania należy wykonywać ze spadkiem w kierunku węzła cieplnego. W najniższych punktach instalacji zastosować odwodnienia za pomocą kurków spustowych Przejścia przewodów przez ściany i stropy należy wyposażyć w tuleje ochronne pozwalające na swobodne ruchy termiczne. Dla rur przewodów z tworzywa sztucznego zaleca się stosować tuleje ochronne też z tworzywa sztucznego. Przestrzeń między rurą przewodu, a tuleją ochronną powinna być wypełniona materiałem trwale plastycznym. W tulei ochronnej nie powinno znajdować się żadne połączenie rury przewodu 5
kompensacja Do kompensacji wydłużeń na poziomach wykorzystano układ samokompensacji. Na instalacji należy montować punkty stałe. Rozmieszczenie punktów stałych uzgodnić z nadzorem na budowie po odkryciu całości kanału technologicznego i demontażu istniejącej instalacji. Przewody należy mocować do przegród budowlanych oraz wsporników zgodnie z wytycznymi producenta, za pomocą obejm, uchwytów i haków do rur z tworzyw sztucznych. Odległość pomiędzy podporami przesuwnymi (w cm) dla przewodów z polipropylenu typu 3 (SDR 6) stabilizowanych wkładką aluminiową: średnica Dz 16 mm - 90 Dz 20 mm - 100 Dz 25 mm - 120 Dz 32 mm - 125 Dz 40 mm - 145 Dz 50 mm - 150 Dz 63 mm - 180 Dz 75 mm - 190 odpowietrzenie Odpowietrzenie instalacji zgodnie z normą PN-91/B-02420. za pomącą ręcznych odpowietrzników montowanych na każdym grzejniku, kątowych automatycznych odpowietrzników grzejnikowych montowanych na jednym grzejniku przy każdym pionie lub na zakończeniach pionów należy zamontować automatyczne odpowietrzniki pływakowe z zaworem stopowym Izolacja termiczna: Rurociągi rozprowadzające prowadzone pod stropem piwnic i w kanale należy zabezpieczyć termicznie otulinami z pianki poliuretanowej w płaszczu ochronnym PCV lub otulinami z wełny mineralnej w płaszczu z folii Al. Rurociągi prowadzone w bruzdach i zabudowie drewnianej, nidy-gips oraz gałązki grzejnikowe prowadzone w bruzdach (grzejniki z wbudowanym zaworem, grzejniki bocznozasilane z armaturą kątową, osiową) otulinami z pianki polietylenowej. 6
Minimalne grubości izolacji zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 6.11.2008 zmieniające Rozporządzenie w sprawie warunków jakimi powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. grubość izolacji (materiał 0,035 W/mK w temp. 40 o C średnica wewnętrzna do 22 mm - 20 mm średnica wewnętrzna 22 35 mm - 30 mm średnica wewnętrzna 35 100 mm - równa średnicy wewnętrznej rury przewody i armatura przechodząca przez ściany i stropy, skrzyżowania przewodów grubość izolacji ½ powyższych wymagań w przypadku zastosowania materiału izolacyjnego o innych parametrach należy podane wyżej wartości skorygować. Izolację termiczną można wykonać po pozytywnym wyniku próby szczelności. próba szczelności Instalację po jej wykonaniu należy dokładnie wypłukać i poddać cyklicznej (badanie wstępne I etap, badanie wstępne II etap, badania główne) próbie szczelności na ciśnienie 0,8 MPa zgodnie z Warunkami technicznymi wykonania i odbioru rurociągów z tworzyw sztucznych. Polska Korporacja Techniki Sanitarnej Grzewczej i Klimatyzacji W-wa 1994 Należy przeprowadzić próby ciśnienia : wstępną, zasadniczą i końcową na ciśnienie 0,8 MPa. Wstępna : 2 razy w okresie 30 min co 10 min. Ciśnienie nie może spaść > 0,06 MPa. Głównazasadnicza próba trwa 2 godziny, a spadek ciśnienia nie może być > 0,02MPa. Końcowa : naprzemiennie co 5 min ciśnienie 0,8 i 0,6 MPa. Trasę i średnice przewodów instalacji pokazano w części rysunkowej. Grzejniki Elementami grzejnymi są : A) stalowe grzejniki płytowe KERMI z wbudowanym zaworem (pomieszczenia administracji oraz zaplecza sceny) z głowicą termostatyczną Oventrop UN LD grzejniki pdłązone do instalacji za pomocą podwójnych kurków kulowych nastawą wstępną Oventrop Multiflex F ZBU, 4 grzejniki podłączone są dwoma śrubunkami kątowymi z nastawą wstępną Oventrop Combi3. 7
W obiegu tym w pomieszczeniach biur przewidziano spłycenie wnęk grzejnikowych za pomocą suchej zabudowy płytami gipsowo kartonowymi na stelażu poziomym 40 mm. (w zabudowie tej przewiduje się prowadzenie części przewodów zasilających grzejniki) B) stalowe grzejniki płytowe KERMI standard bocznozasilane. Grzejniki obiegu widowni (pomieszczenia: widowni kuluarów parter i piętro oraz szatni) w innym od standardu kolorze terra ethno podłączone są do instalacji za pomocą ręcznych zaworów grzejnikowych z nastawą wstępną Oventrop HRV w wersji skróconej zabudowy i śrubunków Oventrop Combi3. W obiegu tym przewidziano ze względu na specyfikę pomieszczenia widowni (duże zyski ciepła od osób przebywających na widowni oraz od oświetlenia) strefową regulację temperatury za pomocą 2 zaworów odcinających Oventrop Hycocon HTZ umieszczonych na rurociągu w kanale. Zawory te sterowane są dwoma termostatami pomieszczeniowymi Siemens RCU15 oraz siłownikami Siemens SFA 71. Grzejniki obiegu sceny (pomieszczenia: sceny, kieszeni scenicznej oraz fosy orkiestrowej) w innym od standardu kolorze black soft podłączone do instalacji zaworami grzejnikowymi Oventrop HRV w wersji skróconej zabudowy i śrubunkami Oventrop Combi3 Z uwagi na liczne instalacje prowadzone na ścianie pudła sceny grzejniki powinny być montowane na dodatkowej konstrukcji wsporczej. W pomieszczeniu sceny montowane są dwa rzędy grzejników pierwszy na poziomie + 0,15 - + 0,20 m od poziomu posadzki, - drugi na poziomie + 4,00 4,30 m. Rurociągi zasilające te grzejniki nieizolowane, ze względu na specyfikę pomieszczenia może zachodzić konieczność pomalowania rur, elementów armatury na kolor matowo czarny Pozostałe pomieszczenia (pomieszczenia zlokalizowane w piwnicach, magazyn kostiumów, awaryjna klatka schodowa) podłączone do instalacji za pomocą zaworów Oventrop typoszeregu AV6, Az, F z głowicami termostatycznymi Oventrop UNI LH. Oraz śrubunkami Combi3. W pomieszczeniu bufetu zlokalizowanego w piwnicy poziome przewody prowadzone są w zabudowie płytami gipsowo kartonowymi, którą to zabudowę po demontażu starej i montażu nowej instalacji należy odtworzyć. Grzejniki w pomieszczeniu bufetu bocznozasilane z zaworami osiowymi (gałązki grzejnikowe prowadzić w bruździe). 8
Rozmieszczenie oraz typy i wielkości poszczególnych grzejników podano w części rysunkowej. regulacja hydrauliczna Po wykonaniu prób szczelności na zimno i ciepło oraz zaizolowaniu sieci przewodów należy instalację wyregulować hydraulicznie za pomocą nastaw armatury grzejnikowej, sprawdzić poprawność rozdziału ciepła. Wartości obliczonych nastaw zaworów podano na rysunkach rozwinięć instalacji 1.3.3. Węzeł cieplny Układ technologiczny, automatyka oraz rozmieszczenie urządzeń węzła cieplnego pozostają bez zmian. Dla potrzeb modernizacji (wymiany) instalacji grzewczej ze względu na dodatkowy trzeci obieg grzewczy należy przebudować rozdzielacze zasilający i powrotny. Zakres robót do zrealizowania w węźle obejmuje : - demontaż pomp obiegowych Grundfos Magna UPE 40-120F, Grundfos UPE 50-120 po demontażu pompy należy oczyścić i przygotować do ponownego montażu - demontaż 2 zaworów mieszających trójdrożnych z siłownikami produkcji Honeywell - demontaż armatury odcinającej i pomiarowej zabudowanej na istniejącym rozdzielaczu - demontaż istniejących rozdzielaczy - montaż nowego rozdzielacza zgodnie ze schematem na rysunku poniżej - rozbudowę automatyki o kolejny moduł obsługi obiegu z mieszaczem połączony z istniejącymi sterownikami (sterownik wstępny węzła i przygotowania c.w.u RDV 220 oraz sterownik dwóch obiegów grzewczych z mieszaczem RDV 240) magistralą BUS. - w ramach uruchomienia węzła należy przewidzieć kontrolę i sprawdzenie poprawności działania poszczególnych elementów (pomiar temperatury zewnętrznej, temperatur wszystkich obiegów, działanie zaworów, sprawdzenie działania armatury zabezpieczającej 9
1 - obieg grzewczy SCENA 2 - obieg grzewczy WIDOWNIA 3 - obieg grzewczy ADMINISTRACJA 1a - istniejący sterownik Siemens RDV 240 1b - projektowany sterownik Siemens RDV 260 1c - czujnik temperatury Siemens QAD 22 2 - pompa obiegowa Grundfos UPE 50-120F 3 - zawór trójdrożny Honeywell RD50 GLFA z siłownikiem VMM20 4 - pompa obiegowa Grundfos Magna UPE 40-120F 5 - zawór trójdrożny Honeywell RD40 GLFA z siłownikiem VMM20 6 - pompa obiegowa Grundfos Magna 32-100F 7 - zawór trójdrożny Honeywell RD32 GLFA z siłownikiem VMM20 8 istniejąca instalacja technologii węzła DN80 10
1.4. Wytyczne BHP.. - Podczas realizacji robót Wykonawca musi bezwzględnie przestrzegać przepisów dotyczących BHP. - W szczególności Wykonawca ma obowiązek zadbać, aby personel nie wykonywał pracy w warunkach niebezpiecznych, szkodliwych dla zdrowia oraz niespełniających odpowiednich wymagań sanitarnych. Wykonawca musi zapewnić i utrzymywać w należytym stanie wszelkie urządzenia zabezpieczające, socjalne, sprzęt i odpowiednia odzież służące ochronie życia i zdrowia oraz zapewniające bezpieczeństwo osób zatrudnionych na budowie. - Strefy robót na wysokościach powinny być odpowiednio oznaczone i odgrodzone, a pracownicy powinni posiadać odpowiednie zabezpieczenia. - Pracownicy zatrudnieni przy robotach budowlanych i montażowych powinni być przeszkoleni pod względem bezpieczeństwa i higieny pracy stosownie do rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. Nr 180/04, poz. 1860), oraz posiadać aktualne badania lekarskie stwierdzające możliwość wykonywania prac na wysokości. - Na całym terenie robót obowiązywać będzie nakaz noszenia kasków ochronnych dla wszystkich pracowników i służb dozoru. - Przebywanie na terenie budowy osób trzecich odbywać się może jedynie po wydaniu zezwolenia przez kierownika budowy i pod nadzorem osoby upoważnionej do przebywania na terenie. - Wszelkie roboty powinny być wykonywane zgodnie z wymogami Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z 06.02.2003 roku w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych (Dz. U. Nr 47, poz. 401 wraz z późniejszymi zmianami). - Wszystkie zaprojektowane urządzenia należy eksploatować i konserwować zgodnie z DTR producentów i obowiązującymi przepisami BHP - Wszystkie zastosowane materiały i urządzenia muszą być dopuszczone do obrotu i powszechnego lub jednostkowego stosowania w budownictwie (certyfikat na znak bezpieczeństwa bądź certyfikat zgodności z Polską Normą lub z aprobatą techniczną) - - Montaż rurociągów, kabli i urządzeń musi być prowadzony przez firmę posiadającą odpowiednie uprawnienia i zgodnie z obowiązującymi przepisami BHP 11
1.5. Uwagi końcowe a) Prace montażowe będą wykonywane w budynku istniejącym, w trakcie użytkowania obiektu z ograniczonym oddzieleniem robót od kontaktu z funkcjonującymi pomieszczeniami. Dlatego wykonawca musi opracować szczegółowy harmonogram prac montażowych uzgodniony z użytkownikiem, aby nadmiernie nie zakłócać funkcjonowania obiektu b) Wszystkie zastosowane materiały i urządzenia muszą posiadać wymagane atestu i dopuszczenia do stosowania w budownictwie. c) Całość robót budowlano - montażowych należy wykonać zgodnie z Warunkami tech nicznymi wykonania i odbioru robót budowlano-montażowych. część II oraz obowiązującymi przepisami i normami BHP d) Wszystkie nazwy i typy wraz z nazwami producentów urządzeń i materiałów zawartych w projekcie zostały przyjęte w celu określenia ich parametrów technicznych. Dopuszcza się zastosowanie urządzeń innych producentów o identycznych parametrach co użyte w projekcie. Obliczenia doboru średnic przewodów,wielkości grzejników, nastaw zaworów dokonano dla konkretnych produktów. Każda zmiana polegająca na wyborze innego producenta rur, grzejników, armatury o innych parametrach wiąże się z koniecznością ponownych obliczeń instalacji,co jest jednoznaczne z ponownym doborem wszystkich elementów instalacji. Obliczenia te muszą być wykonane przez autora niniejszego opracowania, lub przedstawione do jego zatwierdzenia. Opracował: mgr inż. Tadeusz Pawlak 12