Ramię w ramię, bark w bark, konsultujmy EKOpark Budowy EKOparku przy ul. Gierdziejewskiego w Ursusie Warszawa, 24 marca 2016 r.
SPIS TREŚCI I. WSTĘP 3 II. KALENDARIUM, CZYLI JAK KONSULTOWALIŚMY 4 III. KRÓTKI OPIS TERENU ZIELENI 10 IV. INFORMACJE O PROJEKCIE 12 V. PODSUMOWANIE OPINII UCZESTNIKÓW WARSZTATÓW 16 2
I. WSTĘP TYTUŁ Raport z konsultacji społecznych związanych z planami utworzenia EKOparku na niezagospodarowanych terenach zieleni wzdłuż ul. Gierdziejewskiego, między ulicami Warszawska, Czerwona Droga, Wolności i Orłów Piastowskich. Celem konsultacji społecznych ogłoszonych w styczniu 2016 roku było uczestnictwo lokalnej społeczności w tworzeniu pomysłu na budowę Ekoparku. Ponadto, niezbędne było uzyskanie opinii i uwag do przedstawionych przez pracowników Urzędu rozwiązań. Na podstawie opinii mieszkańców powstał raport z konsultacji, w którym zostały określone wytyczne i ostateczne rozwiązania do opracowania projektu technicznego i kosztorysu. Konsultacje przeprowadził Urząd Dzielnicy Ursus m. st. Warszawy, we współpracy z Centrum Komunikacji Społecznej Urzędu m.st. Warszawy oraz Centrum Rozwiązywania Sporów i Konfliktów przy Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego. Zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego konsultowany teren ma następujące przeznaczenie : ZP tereny zieleni urządzonej - parki które mogą pełnić funkcję parkową dopuszcza się tereny zieleni z ciągami pieszymi spacerowymi i ścieżką rowerową, zakazana jest realizacja obiektów budowlanych z wyjątkiem obiektów małej architektury związanej z funkcją parkową, zakazane jest wprowadzania ruchu kołowego na teren projektowanego parku zakaz grodzenia terenu. ZP(US,UZzK) -tereny zieleni urządzonej z dopuszczeniem usług sportu i rekreacji, żłobków, klubów dziecięcych i usług kultury; ZS -tereny zieleni urządzonej skwery; 3
II. KALENDARIUM, CZYLI JAK KONSULTOWALIŚMY 11-12.01.2016 r. akcja informacyjna podczas dzielnicowego maratonu pisania projektów 16.01.2016 r. terenowy punkt informacyjny na bazarze bezpośrednio sąsiadującym z terenem planowanego EKOparku 18.01.2016 r. punkt konsultacyjny Urząd Dzielnicy Ursus m.st. Warszawy w Wydziale Obsługi Mieszkańców 20.01.2016 r. warsztat projektowy I Zespół Szkół nr 80 Gimnazjum nr 130 przy ul. Orłów Piastowskich 47 23.01.2016 r. warsztat projektowy II Biblioteka Gołąbki przy ul. Czerwona Droga 6, Kolportaż plakatów i ulotek z wykorzystaniem jednostek organizacyjnych dzielnicy Ursus (szkoła, biblioteka, żłobek, słupy ogłoszeniowe); Informacje na FB i stronie internetowej dzielnicy; Informacja na Platformie Konsultacji Społecznych www.konsultacje.um.warszawa.pl, Informacja w Dzienniku Ursusa; Fotografie tablic informacyjnych, ustawionych przed biblioteką, szkołą, bazarem. Konsultacje społeczne Ramię w ramie, bark w bark tworzymy EKOpark trwały od 11 stycznia do 1 lutego 2016 roku. 4
Opinie mieszkańców zbierane były w następujący sposób: 1. w punktach konsultacyjnych, 2. pisemnie, w formie uzupełnionej ulotki, na której wpisywano swoje uwagi ( 68 opinii), 3. pisemnie, poprzez wysłanie maila na wskazany adres (13 opinii), 4. w trakcie warsztatów dla mieszkańców. Ulotka 16 stycznia 2016 r. w terenowym punkcie informacyjnym na bazarze bezpośrednio sąsiadującym z terenem planowanego EKOparku został ustawiony namiot, stolik i krzesła. Zostały wywieszone wstępne koncepcje EKOparku. Zainteresowani mieszkańcy mogli podzielić się z organizatorami uwagami na przygotowanych specjalnie kartach. 5
byy W punkcie obecni byli pracownicy Urzędu z : Wydziału Ochrony Środowiska, Zespołu Funduszy Europejskich oraz Wydziału Organizacyjnego. Odpowiadali na pytania mieszkańców oraz udzielali informacji o planach dzielnicy dotyczących konsultowanego terenu, a także bacznie przysłuchiwali się zgłaszanym pomysłom. Punkt odwiedziło go około 50 osób. 6
18.01.2016 r. punkt konsultacyjny Urząd Dzielnicy Ursus m.st. Warszawy w Wydziale Obsługi Mieszkańców Warsztaty odbyły się w dwóch terminach i w dwóch lokalizacjach: 1. 20 stycznia, w środę, w godzinach 17.00-20.00 w Gimnazjum nr 130 przy ul. Orłów Piastowskich 47 (Zespół Szkół nr 80) 2. 23 stycznia, w sobotę, w godzinach 10.00-13.00 w Bibliotece Gołąbki przy ul. Czerwona Droga 6. 7
INFORMACJE O UCZESTNIKACH WARSZTATÓW Grupy uczestników dwóch spotkań warsztatowych mocno różniły się między sobą. Na pierwszym spotkaniu (20.01) obecnych było sześciu mieszkańców dzielny Ursus oraz pięciu studentów Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego. Studenci uczestniczyli w warsztacie w ramach zajęć na studiach, ze względu na temat konsultacji. W trakcie drugiego warsztatu uczestnicy składali się głównie z uczniów V klasy szkoły podstawowej w Ursusie członków Koła Ekologicznego. Obecnych było około 16 dzieci w wieku 11-12 lat. Na spotkanie dotarło też, w trakcie lub po zakończeniu dyskusji z dziećmi, 8 dorosłych mieszkańców dzielnicy. PRZEBIEG SPOTKAŃ Ze względu na specyfikę grup uczestników spotkań, przebieg obu warsztatów różnił się od siebie, choć najważniejszą i wspólną częścią obu spotkań było zbieranie pomysłów użytkowników przyszłego parku. Scenariusz I spotkania - 20 stycznia 1. Prezentacja na temat planowanej inwestycji 2. Warsztat: a. Krok 1: Obecne pozytywne doświadczenia mieszkańców dotyczące omawianego terenu b. Krok 2: Określenie kluczowych grup użytkowników parku i ich potrzeb c. Krok 3: Tworzenie wizji parku. Zaplanowanie zmian. 20.01.2016 r. warsztat projektowy I Zespół Szkół nr 80 Gimnazjum nr 130 przy ul. Orłów Piastowskich 47 8
Scenariusz II spotkania - 23 stycznia 1. Burza mózgów z udziałem dzieci: Do jakiego parku chciałbyś chodzić w Ursusie? Co lubiła/byś tam robić? 2. Dyskusja z dorosłymi uczestnikami warsztatu: pomysły na zagospodarowanie parku 3. Odpowiedzi na pytania dotyczące inwestycji z wykorzystaniem plansz z planami parku 23.01.2016 r. warsztat projektowy II Biblioteka Gołąbki przy ul. Czerwona Droga 6, We wszystkich spotkaniach uczestniczyli pracownicy Urzędu z Wydziału Ochrony Środowiska, Zespołu Funduszy Europejskich oraz Wydziału Organizacyjnego. 9
III. KRÓTKI OPIS TERENU ZIELENI Teren przeznaczony pod inwestycję stanowią tereny zieleni nieurządzonej o powierzchni około 4,44 ha. Są to działki po byłych zakładach ZPC Ursus, nieuporządkowane i zaniedbanymi. Głównymi użytkownikami tej przestrzeni w chwili obecnej są mieszkańcy okolicznych bloków wyprowadzający swoje zwierzęta na spacer, co skutkuje dość dużym zanieczyszczeniem terenu. Miejsce nie sprzyja wypoczynkowi i rekreacji, a pozostawione dłużej w takim stanie będzie podlegało dalszym niszczeniom. Wyposażenie terenu jest dość znikome, znajdują się tam nieliczne ławki i kosze na śmieci, teren jest równinny i okresowo podmokły, co uniemożliwia wykorzystanie jego przestrzeni dla rekreacji. Na terenie działek znajdują się również elementy starego zagospodarowania, fragmenty zbrojonych konstrukcji betonowych, fragmenty podmurówki itp. Hałas i zanieczyszczenia powietrza i terenu pochodzące ze znajdujących się w bezpośrednim sąsiedztwie ulic, są dużym problemem dla mieszkańców pobliskich osiedli oraz władz Dzielnicy. Fot : Zagospodarowanie terenu przy ul. Gierdziejewskiego w Warszawie. 10
Ryc. 1 Lokalizacja terenu opracowania Realizacja projektu została podzielona na trzy etapy: IA, IB i II 11
IV. INFORMACJE O PROJEKCIE Projekt zakłada stworzenie na niezagospodarowanych, nieurządzonych działkach po byłych ZPC URSUS, nowej, zorganizowanej i uporządkowanej powierzchni terenów zielonych, pełniącej funkcje wypoczynkowe i rekreacyjne. Celem realizacji projektu jest zwiększenie pow. terenów zielonych w Dzielnicy Ursus i Warszawie, stworzenie unikalnego miejsca służącego ochr. środowiska i przyczyniającego się do zachowania różnorodności biologicznej i poprawy możliwości przewietrzania miasta oraz uzupełniania wody podziemnej w drodze infiltracji zgodnie z Opracowaniem ekofizjograficznym do Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego m.st. Warszawy. Założeniem projektu jest poprawa jakości życia mieszkańców dzielnicy i miasta poprzez stworzenie nowej, innowacyjnej strefy dla wypoczynku i rekreacji. Przedstawiona do konsultacji społecznych wieloetapowa koncepcja zakłada uporządkowanie terenu i podzielenie go na różne strefy, od dzikich łąk, przez obszary mieszane, aż po uporządkowane trawniki. Koncepcja budowy parku zakłada jego naturalistyczny charakter, ponad 70% jego powierzchni będzie powierzchnią biologicznie czynną. Projekt przewiduje nowe nasadzenia drzew, krzewinek, bylin, roślin przywodnych i gatunków łąkowych. Wszystkie rośliny będą wprowadzane piętrowo aby stworzyć osłonięcie od hałasu i zanieczyszczeń pochodzących z sąsiednich ulic. Większa bioróżnorodność przyczyni się także do stworzenia miejsc bytowania różnych gatunków zwierząt. Zaprojektowane wielopiętrowe i wielogatunkowe biotopy będą nowym siedliskiem dla fauny. Projekt przewiduje wprowadzenie roślin stanowiących też bazę pokarmową owadów i małych zwierząt kręgowych. Proponowane w koncepcji nasadzenia to przede wszystkim gatunki krajowe, współtworzące lokalne ekosystemy oraz gatunki obce doskonale dopasowane do warunków siedliskowych. Część istniejących zbiorowisk zostanie zaadoptowana do nowych nasadzeń, co dwukrotnie zwiększy ilość gatunków roślin i zwiększy udział roślin rodzimych. Istniejące drzewa o znacznych rozmiarach zostaną zachowane. W projekcie przewidziano także uzupełnienie budek lęgowych oraz lokalizację poidełek. Nasadzenia krzewów w formie żywopłotów zapewnią schronienie i warunki gniazdowania wielu gat. ptaków. W koncepcji zaproponowano również siedliska dla owadów oraz stworzenie warunków siedliskowych dla małych ssaków, np. jeży (konstrukcje z gałęzi). Jednym z głównych działań mających na celu podniesienie jakości środowiska jest retencja wodna. W parku stworzono równomiernie rozłożony przestrzennie, system niecek bioretencyjnych odbierających, gromadzących i rozsączających wodę z całego parku. System będzie odbierał wody opadowe z powierzchni parku i utwardzonych ciągów pieszych i poprzez osadniki i separatory woda trafi do niecek, a następnie zasili pobliskie grunty. Rozwiązanie to pozwoli na ograniczenie spływu powierzchniowego wody i jednocześnie umożliwi stałe nawodnienie terenu parku. W przypadku nawierzchni mineralnych, gdzie niemożliwy jest spływ powierzchniowy wykonany będzie drenaż odbierający nadmiar wody i przekazujący ją do niecek.wszystkie ciągi komunikacyjne zaprojektowano w technologii mineralnej (przepuszczalnej) jako nadwieszone nad ziemią aby nie powodowały zakłócenia dla ciągów biotopów. Cały park będzie obiektem otwartym, dostępnym dla wszystkich, a przede wszystkim przystosowanym dla osób niepełnosprawnych. Realizacja projektu została podzielona na trzy etapy: IA, IB i II ze względu na lokalizację każdego z nich. Obejmuje wykonanie następujących prac: toaleta prefabrykowana ekologiczna (Etap IA); nawierzchnie komunikacyjne (Etap IA, IB, II); mała architektura, np. kosze, stojaki, ławy (Etap IA, IB, II); wybieg dla psów (Etap II); siłownia zewnętrzna (Etap II); elementy wyposaż. placu zabaw (Etap IA, IB); oświetlenie (latarnie i instalacja); nasypy i niecki bioretencyjne (Etap IA, IB); szata roślinna (Etap IA, IB, II); 12
Poniżej przedstawione do konsultacji społecznych koncepcje: IA, IB i II Koncepcja zagospodarowania obszaru IA 13
Koncepcja zagospodarowania obszaru IB 14
Koncepcja zagospodarowania obszaru II 15
V.PODSUMOWANIE OPINII UCZESTNIKÓW WARSZTATÓW Co podoba mi się obecnie w tej przestrzeni? Swoboda, wolność, jaką umożliwia teren Brak ogrodzenia, co ułatwia dostępność Naturalność i swojskość terenu Zieleń i stare drzewa Nieregularność terenu Zaułki - można rozłożyć kocyk Poczucie bezpieczeństwa nie ma chaszczy, ale są grupy krzewów Jest miejsce na piknik i cztery ławki Można się opalać Jest to miejsce bezpieczne dla psów Są drzewa - stare, dają cień Jest górka, na której bawią się dzieci Pozwala żyć po prostu normalnie Dobra lokalizacja terenu Umożliwia odpoczynek po zakupach Zapewnia przechodniom możliwość spotkań i rozmowy Użytkownicy terenu Wskazane przez uczestników warsztatów grupy użytkowników parku: Właściciele psów i psy spacerują, spotykają się z innymi właścicielami i psami, trenują psy Rodzice z dziećmi rozkładają kocyk, spacerują, poznają przyrodę, organizują piknik, chodzą na okoliczny plac zabaw Uczniowie w czasie trwania lekcji uczą się w terenie, np. rozpoznawać drzewa Młodzież i dzieci szkolne bawią się, piją alkohol, spędzają czas wolny Rowerzyści Deskorolkowcy i rolkowcy Seniorzy Osoby uprawiające sporty: gimnastyka, bieganie, narty biegowe 16
PRZYSZŁOŚĆ MIEJSCA WEDŁUG UCZESTNIKÓW WARSZTATÓW Poniżej przedstawiamy pomysły na zagospodarowanie terenu pogrupowane w 11 kategoriach tematycznych możliwych do zrealizowania i zgodnych z Miejscowym Planem Zagospodarowania Przestrzennego. Zebrane uwagi od mieszkańców stanowią zbiór wytycznych dla projektanta przy sporządzaniu dokumentacji techniczno- projektowej i kosztorysu. Pozycje tematyczne w kolorze czarnym bez komentarza będą uwzględnione w procesie projektowania jako zbiór wytycznych projektowych zaspokajających potrzeby mieszkańców określonych w wyniku zakończonego procesu konsultacji społecznych. Pozycje wyróżnione czerwonym kolorem to propozycje niemożliwe do zrealizowania i sprzeczne z Miejscowym Planem Zagospodarowania Przestrzennego. Przyroda w parku Dużo drzew,( w tym drzewa owocowe i aleja kasztanowa rozważane do realizacji) Jak najwięcej trawników Kwiaty i klomby kwiatowe Labirynty z zieleni dla mniejszych i dla większych dzieci - rozważane do realizacji Górka do zabaw i sanek - rozważane do realizacji Zadbanie o owady i ptaki Zróżnicowana roślinność Ogrody deszczowe (zbieranie deszczówki i nawadnianie roślin) Przestrzeń spacerowa Ścieżki z naturalnego podłoża Ścieżki umożliwiające wjazd wózków dla dzieci i osób z niepełnosprawnościami Kosze i torebki na psie odchody Więcej ławek ustawionych w grupach tak, aby kilka osób mogło usiąść naprzeciw siebie Zadaszenia (np. altany) - rozważane do realizacji Organizacja funkcjonalna terenu Zagospodarować bardziej część przy bazarku, a dalej zostawić część naturalną Wybieg dla psów powinien być oddalony od arterii np. zlokalizowany w północnej części parku i zajmować pół hektara od ulicy Leszczyńskiego - rozważane do realizacji Przestrzeń koło bazarku warto zagospodarować tak, aby umożliwiała odpoczynek po zakupach, np. umieścić ławki. Zadbać o oświetlenie Umieścić punkty nawigacyjne - tablice informacyjne Stworzyć aplikację internetową z informacją o miejscu - rozważane do realizacji Zorganizować miejsca spotkań - rozważane do realizacji Zorganizować miejsce na grilla i na pikniki - rozważane do realizacji Ciągi komunikacyjne, które zapewniają sprawne przejście przez park 17
Sport Stół do ping-ponga - rozważane do realizacji Siatka do badmintona - rozważane do realizacji Boisko do siatkówki - rozważane do realizacji Boisko do piłki nożnej Lodowisko Skatepark (rampa dla deskorolek, tory do jazdy na rolkach) - rozważane do realizacji Wypożyczalnia sprzętu Instruktorzy Siłownia plenerowa Ścieżka rowerowa wystarczy ta, która już jest Rowery oraz stojaki na rowery - rozważane do realizacji Ścieżki do biegania Trampolina Rekreacja i zabawa Plac zabaw Teren do gier przestrzennych (trawa) Teren do gry w bule - rozważane do realizacji Piaskownica Park linowy Karuzela - rozważane do realizacji Pajęczyna Ścianka do wspinaczki - rozważane do realizacji Terenowe szachy - rozważane do realizacji Asfalt do rysowania kredą - rozważane do realizacji Czytelnia plenerowa koło biblioteki Zawiesić opony - rozważane do realizacji Scena Zjeżdżalnia siodełkowa Woda Wodospad Fontanny Basen Plaża Staw z kaczkami + automat z jedzeniem dla kaczek - karmienie kaczek Rzeczka i mostek Bajorko dla ochłody - rozważane do realizacji Prysznice z wodą, żeby móc się opalać 18
Wodopój (krany z wodą pitną) dla ludzi i dla psów - rozważane do realizacji Usługi dla użytkowników Kawiarnia Sklepik z napojami Budka z lodami Toaleta Automat do karmienia kaczek Wypożyczalnia sprzętu Instruktorzy Szczególne potrzeby wybranych grup użytkowników Zadbanie o potrzeby osób z dysfunkcjami ruchowymi Wybieg i tor przeszkód dla psów Dróżki wygodne dla wózków Ciągi komunikacyjne (nieprzerwana przyjazna nawierzchnia) dla niepełnosprawnych Ławki młodzieżowe Ławki z podłokietnikami dla osób starszych (ułatwiające wstawanie) Dostęp dla psów na smyczy na terenie parku - rozważane do realizacji Elementy ekologiczne Aleja kasztanowa Hotel dla pszczół Budki dla ptaków Szlak o profilu ekologicznym (ale nie jak w ogrodzie botanicznym) Lampy z bateriami słonecznymi Podział na strefy, np. koszone trawniki, łąki kwietne, zieleń niepielęgnowana Nawierzchnia przepuszczalna Plac zabaw naturalny z elementami drewnianymi lub z odpadów Szachy z materiałów ekologicznych - rozważane do realizacji Gospodarstwo przy parku; dwie funkcje: z jednej strony gospodarcza (koszona trawa i gałęzie nie opuszczają parku) a przerobiony materiał ekologiczny jest ponownie używany na miejscu (kompostowniki). Z drugiej strony funkcja edukacyjna inspirowane doświadczeniami Paryża - rozważane do realizacji Jak najwięcej natury (trawa) Więcej koszy na śmieci Segregacja śmieci i kosze na odchody Domek na drzewie Park powinien być wyposażony w elementy pobudzające nie tylko wzrok, ale także smak, zapach, słuch Karmnik 19
Brak zgody na budowę drogi na terenie II Zachowanie tożsamości Ursusa Wykorzystać klinkier (bo ulica Czerwona Droga była wyłożona cegłami), np. cegła na dróżki i ceglane obiekty małej architektury - rozważane do realizacji Nawiązać do tradycji 7 Panien i ich posagu, np. propozycja ustawienia 7 posągów Panien w różnych zakątkach wraz z opisem historii i wkładem każdej z pań - rozważane do realizacji Plac zabaw nawiązujący do linii technologicznej zakładów Ursus - rozważane do realizacji Inne Ogrodzenie parku Zamykanie na noc Monitoring Ochrona przed dewastacją Leżaki z falowanego betonu albo z terakoty odporne i łatwe w utrzymaniu Ścieżka ekologiczna, dydaktyczna z opisem roślin i zwierząt Amfiteatr Kładka dla pieszych nad ul. Czerwona Droga Lustra Oranżeria Pokazy obrazów Wesołe miasteczko Miejsce na wystawy Zajęcia dla uczniów Zapewnienie ciszy Priorytety - od czego zacząć Rozbiórka, usunięcie śmieci Kosze, ławki, ścieżki Miejsce zabaw dla dzieci Pytania dodatkowe Czy możliwe jest pozwolenie na czasowe spuszczenie psów?- rozważane do realizacji A może zamiast wybiegu stworzyć nieogrodzoną strefę dla psów, ale wyodrębnioną krzewami, w celu integracji właścicieli psów i osób odwiedzających teren bez czworonogów? - rozważane do realizacji Po zapoznaniu się z uwagami, opiniami mieszkańców uczestniczących w konsultacjach Dzielnica, zlecając wykonanie projektu technicznego, spełni większość oczekiwań mieszkańców. Projekt uwzględni ograniczenia wynikające z zapisów miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (ZPU I ZPP) oraz specyfiki terenu położonego w dużej mierze pod linią wysokiego napięcia. 20