Scenariusze lekcji. i projekt międzyprzedmiotowy

BROSZURA Scenariusze lekcji i projekt międzyprzedmiotowy Pozwólmy zwierzętom żyć tam, gdzie się urodziły - ogólnopolski projekt edukacyjny dla szkół podstawowych NFOŚiGW

Projekt dofinansowany ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Projekt pod Honorowym Patronatem Ministra Edukacji Narodowej Projekt pod Honorowym Patronatem Ministra Środowiska Projekt pod Honorowym Patronatem Mazowieckiego Kuratora Oświaty Partner Projektu Ograniczenie nielegalnego handlu zagrożonymi gatunkami Wydawca: WWF Polska ul. Wiśniowa 38 02-520 Warszawa www.wwf.pl Tel: +48 22 849 84 69 Opracowanie: Bożena Sienkiewicz - doradca metodyczny m.st. Warszawy w zakresie przyrody Realizacja Projektu: Magdalena Gołębiewska, Zuzanna Podgórska Projekt graficzny i skład do druku: Anna Popielnicka 2. ISBN: 978-83-60757-64-2

Scenariusze lekcji i projekt międzyprzedmiotowy Spis treści 1. W sklepie zoologicznym... s. 4 1. 1. Karty pracy ucznia... s. 6 2. Pamiątki z wycieczek... s. 18 2. 1. Karty pracy ucznia... s. 20 3. Ocalmy zagrożone gatunki zwierząt... s. 24 3. 1. Metoda twórczego rozwiązywania problemu... s. 26 3. 2. Ranking diamentowy... s. 27 4. Zwierzęta i rośliny afryki... s. 28 4.1. Karta pracy ucznia - metaplan... s. 30 4.2. Informacje o handlu ginącymi gatunkami roślin i zwierząt... s. 31 5. Handel zwierzętami i roślinami... s. 32 5.1. Tekst źródłowy dla uczniów... s. 35 5.2. Szkielet ryby... s. 36 6. Projekt międzyprzedmiotowy... s. 37 3.

SCENARIUSZ LEKCJI 1. W sklepie zoologicznym CZY MUSIMY MIEĆ EGZOTYCZNE ZWIERZĘTA W NASZYCH DOMACH? CELE LEKCJI: Zapoznawanie z problemem przywożenia chronionych gatunków zwierząt do Polski z całego świata. Uświadamianie zagrożeń dla przetrwania wielu gatunków zwierząt. PRZEWIDYWANE OSIĄGNIĘCIA: Uczeń: wymienia gatunki zwierząt egzotycznych spotykanych w naszych domach; opisuje warunki w jakich żyją zwierzęta na wolności i w niewoli; ocenia skutki handlu zwierzętami zagrożonymi wyginięciem; wskazuje sposoby ochrony zwierząt egzotycznych. METODY I FORMY PRACY: Praca z tekstem źródłowym, pogadanka, burza mózgów, mapa myśli, praca zbiorowa, praca grupowa. ŚRODKI DYDAKTYCZNE: Kompendium wiedzy dla nauczycieli (WWF), opisy zagrożonych gatunków zwierząt (WWF), karty pracy uczniów i mapy myśli 6 grup, mapa ścienna świata - Świat zwierząt. PRZEBIEG LEKCJI: Część wstępna 1. Burza mózgów - zbierz informacje od uczniów o zwierzętach, które znają. Podziel wymieniane zwierzęta na dwie grupy: Zwierzęta domowe, trzymane przez człowieka w domu dla osobistej przyjemności lub dla towarzystwa oraz zwierzęta hodowlane Zwierzęta dzikie, mieszkające w swoich naturalnych środowiskach 2. Zapoznaj uczniów z tematem lekcji i jego celami. 3. Poprowadź pogadankę: Jakie zwierzęta egzotyczne spotykamy w naszych domach? Skąd one do nas przyjeżdżają? Gdzie je kupujemy? 4.

Część główna 1. Przeczytaj głośno zamieszczone w Internecie ogłoszenie sklepu zoologicznego: Mamy bogatą ofertę niemal wszystkich gatunków zwierząt z całego świata. Każdy znajdzie tu swego ulubieńca, któremu da nowy dom. Służymy fachową pomocą i radą, bo zwierzęta są nie tylko naszą pracą ale przede wszystkim pasją! 2. Krótko sparafrazuj to ogłoszenie. Zwróć uwagę na sformułowanie: niemal wszystkich gatunków zwierząt z całego świata. 3. Następnie przeczytaj głośno poniższy tekst jako wstęp do pracy grupowej: Handel ginącymi gatunkami zwierząt na świecie i w Polsce Wiele zwierząt, które trafiają do polskich sklepów zoologicznych jest zabieranych z ich naturalnych środowisk, lasów, wód, łąk, gór. Transport odbywa się w trudnych dla nich warunkach. Zwierzęta przewożone są w wymyślnych schowkach, paczkach, torbach i klatkach. Na jeden przemycony okaz, który można kupić w sklepie, przypada wiele, które nie przeżyły podróży. 4. Podziel klasę na 6 grup (liczba dzieci w grupie zależy od liczebności klasy). 5. Rozdaj każdej grupie kartę pracy z instrukcją. Uczniowie pracują w grupach przez 10 minut. 6. Poproś przedstawicieli poszczególnych grup o przedstawienie całej klasie wyników pracy swojej grupy. Są to odpowiedzi na pytania: 1. Jaką podróż miało zwierzę? W jakich warunkach jechało? 2. Skąd przyjechało do Polski? Ile km przebyło? Z jakiego miejsca świata? Jakie miało warunki życia na wolności? 3. Jak się czuje w sklepie? Jakie ma w sklepie warunki życia? Co może mu przeszkadzać? 4. Jak będzie czuło się w domu? Jakie będzie miało warunki do życia? Za czym będzie tęsknić? Po każdej wypowiedzi pokaż miejsce naturalnych warunków życia wybranych zwierząt oraz trasę ich podróży do Polski. 7. Wykorzystaj wiedzę dzieci i poproś o odpowiedzi na pytanie: W jaki sposób każdy z nas może przyczynić się do ochrony zagrożonych gatunków zwierząt? Burzą mózgów zbierz jak najwięcej propozycji. Każdy pomysł zapisz na tablicy. Przeczytaj głośno sformułowane wnioski. 8. Podsumuj krótko wypowiedzi uczniów. Część końcowa: Poproś uczniów o dokończenie zdania: Kupując zwierzęta egzotycznych gatunków przyczyniamy się do ich wyginięcia, ponieważ.. Praca domowa: Poproś uczniów o napisanie na kolorowej kartce zobowiązania: Co zrobię dla ratowania ginących gatunków egzotycznych zwierząt? 5.

KARTA PRACY UCZNIA 1. CZY MUSIMY MIEć EGZOTYCZNE ZWIERZĘTA W NASZYCH DOMACH? Żywe zwierzęta, gatunki chronione i zagrożone wyginięciem, przewożone są do Polski z całego świata. Transport odbywa się w bardzo złych warunkach: w schowkach, paczkach, torbach i klatkach. Wiele z nich umiera w czasie podróży. Ale dziesiątki tysięcy żywych zwierząt trafia do sklepów zoologicznych, na giełdy i do prywatnych hodowli. Egzotyczne zwierzęta nie są gatunkami udomowionymi. Nawet najlepsza klatka lub akwarium czy terrarium będą dla nich niewygodne i zupełnie inne niż naturalne warunki, w jakich powinny żyć. 11 tysięcy km 13 tysięcy km Boa tęczowy występuje w ameryce środkowej i południowej. Wymaga wysokiej wilgotności otoczenia oraz ciepła. W dzień większość czasu spędza w rozmaitych kryjówkach jamach, dziuplach, pomiędzy korzeniami drzew. Jedzenie: poluje na niewielkie ssaki, pisklęta, jaszczurki i płazy. Zapoznaj się z powyższymi informacjami. Zapisz odpowiedzi na pytania na karcie nr 1. 1. Jaką miał podróż? W jakich warunkach jechał? 2. Skąd przyjechał do Polski? Ile kilometrów przebył? Z jakiego miejsca świata? Jakie miał warunki życia na wolności? 3. Jak się czuje w sklepie? Jakie ma warunki życia w sklepie? Co może mu przeszkadzać? 4. Jak będzie czuł się w domu? Jakie będzie miał warunki do życia? Za czym będzie tęsknić? 6.

KARTA PRACY UCZNIA NR 1 Skąd przyjechał do Polski? Jaką miał podróż? BOA TĘCZOWY Jak się czuje w sklepie? Jak będzie czuł się w domu? 7.

KARTA PRACY UCZNIA 2. CZY MUSIMY MIEć EGZOTYCZNE ZWIERZĘTA W NASZYCH DOMACH? Żywe zwierzęta, gatunki chronione i zagrożone wyginięciem, przewożone są do Polski z całego świata. Transport odbywa się w bardzo złych warunkach: w schowkach, paczkach, torbach i klatkach. Wiele z nich umiera w czasie podróży. Ale dziesiątki tysięcy żywych zwierząt trafia do sklepów zoologicznych, na giełdy i do prywatnych hodowli. Egzotyczne zwierzęta nie są gatunkami udomowionymi. Nawet najlepsza klatka lub akwarium czy terrarium będą dla nich niewygodne i zupełnie inne niż naturalne warunki, w jakich powinny żyć. 8 tysięcy km Kameleon jemeński występuje w azji, na półwyspie arabskim. Większość życia spędza na gałęziach drzew. zjada owady, liście, pączki i owoce różnych roślin. to bardzo duży gatunek kameleona, osiąga nawet 60cm długości. W niewoli często choruje i umiera z powodu niezapewnienia wymaganych warunków oraz diety. długość życia w niewoli 5-7 lat. Zapoznaj się z powyższymi informacjami. Zapisz odpowiedzi na pytania na karcie nr 2. 1. Jaką miał podróż? W jakich warunkach jechał? 2. Skąd przyjechał do Polski? Ile kilometrów przebył? Z jakiego miejsca świata? Jakie miał warunki życia na wolności? 3. Jak się czuje w sklepie? Jakie ma warunki życia w sklepie? Co może mu przeszkadzać? 4. Jak będzie czuł się w domu? Jakie będzie miał warunki do życia? Za czym będzie tęsknić? 8.

KARTA PRACY UCZNIA NR 2 Skąd przyjechał do Polski? Jaką miał podróż? KAMELEON JEMEŃSKI Jak się czuje w sklepie? Jak będzie czuł się w domu? 9.

KARTA PRACY UCZNIA 3. CZY MUSIMY MIEć EGZOTYCZNE ZWIERZĘTA W NASZYCH DOMACH? Żywe zwierzęta, gatunki chronione i zagrożone wyginięciem, przewożone są do Polski z całego świata. Transport odbywa się w bardzo złych warunkach: w schowkach, paczkach, torbach i klatkach. Wiele z nich umiera w czasie podróży. Ale dziesiątki tysięcy żywych zwierząt trafia do sklepów zoologicznych, na giełdy i do prywatnych hodowli. Egzotyczne zwierzęta nie są gatunkami udomowionymi. Nawet najlepsza klatka lub akwarium czy terrarium będą dla nich niewygodne i zupełnie inne niż naturalne warunki, w jakich powinny żyć. 12 tysięcy km 11 tysięcy km Legwan zielony występuje w lasach deszczowych ameryki środkowej i południowej. Jest jaszczurką roślinożerną. żyje na drzewach blisko zbiorników wodnych, bardzo rzadko schodzi na ziemię. świetnie pływa. Wymaga specjalnych warunków przestrzennych i oświetlenia. ze względu na niewłaściwie warunki hodowli - w domu często cierpi i choruje. długość życia w niewoli - 15-20 lat. 10. Zapoznaj się z powyższymi informacjami. Zapisz odpowiedzi na pytania na karcie nr 3. 1. Jaką miał podróż? W jakich warunkach jechał? 2. Skąd przyjechał do Polski? Ile kilometrów przebył? Z jakiego miejsca świata? Jakie miał warunki życia na wolności? 3. Jak się czuje w sklepie? Jakie ma warunki życia w sklepie? Co może mu przeszkadzać? 4. Jak będzie czuł się w domu? Jakie będzie miał warunki do życia? Za czym będzie tęsknić?

KARTA PRACY UCZNIA NR 3 Skąd przyjechał do Polski? Jaką miał podróż? LEGWAN ZIELONY Jak się czuje w sklepie? Jak będzie czuł się w domu? 11.

KARTA PRACY UCZNIA 4. CZY MUSIMY MIEć EGZOTYCZNE ZWIERZĘTA W NASZYCH DOMACH? Żywe zwierzęta, gatunki chronione i zagrożone wyginięciem, przewożone są do Polski z całego świata. Transport odbywa się w bardzo złych warunkach: w schowkach, paczkach, torbach i klatkach. Wiele z nich umiera w czasie podróży. Ale dziesiątki tysięcy żywych zwierząt trafia do sklepów zoologicznych, na giełdy i do prywatnych hodowli. Egzotyczne zwierzęta nie są gatunkami udomowionymi. Nawet najlepsza klatka lub akwarium czy terrarium będą dla nich niewygodne i zupełnie inne niż naturalne warunki, w jakich powinny żyć. 6 tysięcy km Żółw stepowy występuje w środkowej azji. żyje w norach wśród traw. żywi się roślinami. Wiele żółwi ginie w podczas transportu. zwierzęta mają zaklejane taśmą klejącą głowę oraz łapy, tak aby nie wydawały żadnego dźwięku. żółw jest długowieczny ale zdarza się, że po zakupie umiera z powodu obrażeń i chorób. W niewoli może żyć ponad 50 lat. Zapoznaj się z powyższymi informacjami. Zapisz odpowiedzi na pytania na karcie nr 4. 1. Jaką miał podróż? W jakich warunkach jechał? 2. Skąd przyjechał do Polski? Ile kilometrów przebył? Z jakiego miejsca świata? Jakie miał warunki życia na wolności? 3. Jak się czuje w sklepie? Jakie ma warunki życia w sklepie? Co może mu przeszkadzać? 4. Jak będzie czuł się w domu? Jakie będzie miał warunki do życia? Za czym będzie tęsknić? 12.

KARTA PRACY UCZNIA NR 4 Skąd przyjechał do Polski? Jaką miał podróż? ŻółW STEPOWY Jak się czuje w sklepie? Jak będzie czuł się w domu? 13.

KARTA PRACY UCZNIA 5. CZY MUSIMY MIEć EGZOTYCZNE ZWIERZĘTA W NASZYCH DOMACH? Żywe zwierzęta, gatunki chronione i zagrożone wyginięciem, przewożone są do Polski z całego świata. Transport odbywa się w bardzo złych warunkach: w schowkach, paczkach, torbach i klatkach. Wiele z nich umiera w czasie podróży. Ale dziesiątki tysięcy żywych zwierząt trafia do sklepów zoologicznych, na giełdy i do prywatnych hodowli. Egzotyczne zwierzęta nie są gatunkami udomowionymi. Nawet najlepsza klatka lub akwarium czy terrarium będą dla nich niewygodne i zupełnie inne niż naturalne warunki, w jakich powinny żyć. 11 tysięcy km Ara hiacyntowa występuje w Ameryce Południowej. żywi się głównie orzechami z kilku rodzajów, rzadko występujących palm. gnieździ się w dziuplach i spękaniach drzew. długość ciała dochodzi do 100cm, jest to największa papuga na świecie. może żyć nawet 80 lat. 14. Zapoznaj się z powyższymi informacjami. Zapisz odpowiedzi na pytania na karcie nr 5. 1. Jaką miała podróż? W jakich warunkach jechała? 2. Skąd przyjechała do Polski? Ile kilometrów przebyła? Z jakiego miejsca świata? Jakie miała warunki życia na wolności? 3. Jak się czuje w sklepie? Jakie ma warunki życia w sklepie? Co może jej przeszkadzać? 4. Jak będzie czuła się w domu? Jakie będzie miała warunki do życia? Za czym będzie tęsknić?

KARTA PRACY UCZNIA NR 5 Skąd przyjechała do Polski? Jaką miała podróż? ARA HIACYNTOWA Jak się czuje w sklepie? Jak będzie czuła się w domu? 15.

KARTA PRACY UCZNIA 6. CZY MUSIMY MIEć EGZOTYCZNE ZWIERZĘTA W NASZYCH DOMACH? Żywe zwierzęta, gatunki chronione i zagrożone wyginięciem, przewożone są do Polski z całego świata. Transport odbywa się w bardzo złych warunkach: w schowkach, paczkach, torbach i klatkach. Wiele z nich umiera w czasie podróży. Ale dziesiątki tysięcy żywych zwierząt trafia do sklepów zoologicznych, na giełdy i do prywatnych hodowli. Egzotyczne zwierzęta nie są gatunkami udomowionymi. Nawet najlepsza klatka lub akwarium czy terrarium będą dla nich niewygodne i zupełnie inne niż naturalne warunki, w jakich powinny żyć. 11 tysięcy km Kapucynka czubata występuje na terenie ameryki południowej. żyje w lasach wysoko na drzewach wśród swoich najbliższych w stadzie liczącym do 15 osobników. pokarm: liście i pąki, owady, żaby, jaja ptaków i młode ptaki. potrafi używać prymitywnych narzędzi. żyje około 20 lat. 16. Zapoznaj się z powyższymi informacjami. Zapisz odpowiedzi na pytania na karcie nr 6. 1. Jaką miała podróż? W jakich warunkach jechała? 2. Skąd przyjechała do Polski? Ile kilometrów przebyła? Z jakiego miejsca świata? Jakie miała warunki życia na wolności? 3. Jak się czuje w sklepie? Jakie ma warunki życia w sklepie? Co może jej przeszkadzać? 4. Jak będzie czuła się w domu? Jakie będzie miała warunki do życia? Za czym będzie tęsknić?

KARTA PRACY UCZNIA NR 6 Skąd przyjechała do Polski? Jaką miała podróż? KAPUCYNKA CZUBATA Jak się czuje w sklepie? Jak będzie czuła się w domu? 17.

SCENARIUSZ LEKCJI 2. Pamiątki z wycieczek Czy musimy kupować pamiątki z chronionych gatunków zwierząt egzotycznych? CELE LEKCJI: Zapoznawanie z problemem przywożenia pamiątek z chronionych gatunków zwierząt do Polski. Uświadamianie konieczności ochrony wielu zagrożonych wyginięciem gatunków zwierząt. PRZEWIDYWANE OSIĄGNIĘCIA: Uczeń: wymienia gatunki zwierząt egzotycznych, z których wyrabia się pamiątki; wymienia rodzaje kupowanych wyrobów ze zwierząt; ocenia skutki kupowania wyrobów wykonanych z rzadkich gatunków zwierząt egzotycznych; proponuje sposoby ochrony zwierząt egzotycznych. METODY I FORMY PRACY: Praca z tekstem źródłowym, pogadanka, burza mózgów, mapa myśli, praca zbiorowa, praca grupowa. ŚRODKI DYDAKTYCZNE: kompendium wiedzy dla nauczycieli (WWF), lista zagrożonych gatunków zwierząt (WWF), karty pracy ucznia, mapa ścienna świata Świat zwierząt. PRZEBIEG LEKCJI: Część wstępna 1. Poprowadź pogadankę na temat wyjazdów ludzi na wycieczki zagraniczne. Dokąd najczęściej wyjeżdżamy na wycieczki? Jakie pamiątki przywozimy z różnych krajów? 2. Zapisz na tablicy wypowiedzi uczniów. Pamiątki z wycieczek zagranicznych 3. Zapoznaj uczniów z tematem lekcji i jej celami. 18.

Część główna 1. Przeczytaj głośno informacje: Polacy coraz częściej wyjeżdżają na wycieczki do różnych państw świata. Każdy turysta chciałby przywieźć coś charakterystycznego z danego regionu, często są to pamiątki wykonane z zagrożonych wyginięciem gatunków zwierząt. 2. Zapytaj dzieci: Jakie to są pamiątki? 3. Następnie rozdaj każdej parze uczniów (najlepiej siedzących w jednej ławce) kartę pracy do wypełnienia. Uczniowie pracują przez 10 minut. Instrukcja do pracy w parach: Poznajcie warunki życia zagrożonych wyginięciem gatunków zwierząt. Przeczytajcie uważnie tekst a następnie wypełnijcie kartę pracy. Gdzie żyją te zwierzęta? Kto je zabija? Dlaczego są zabijane? 4. Poproś wybranych uczniów, aby opowiedzieli o opisywanych zwierzętach. Zwróć uwagę na rodzaje wyrobów z egzotycznych zwierząt. Pozwól dzieciom na dużą fantazję. Ważne jest, aby zrozumieli wagę problemu. 5. Teraz poprowadź lekcję wykorzystując kolejno etapy problemowe. Zapisz na tablicy pytanie problemowe: Dlaczego giną zwierzęta egzotyczne? Następnie zapisz hipotezę. Kupując pamiątki z egzotycznych gatunków zwierząt przyczyniamy się do ich wyginięcia. Zachęcaj uczniów do weryfikacji hipotezy, czyli analizowania problemu. Dzieci wypowiadają się na ten temat, szukając argumentów. Korzystają z wiedzy na temat zabijania zwierząt dla zysków z wyrobów różnych pamiątek dla turystów. 1. Zwierzęta są zabijane. Z nich wyrabia się różne przedmioty. Turyści je kupują jako egzotyczne pamiątki z pobytu na wycieczkach. 2. Zwierzęta żywe są chwytane i sprzedawane do różnych państw. Sprzedawane są w sklepach zoologicznych i na bazarach. Ludzie kupują egzotyczne zwierzęta do swoich mieszkań. Wspólnie z uczniami sformułuj wnioski: Postaraj się wyrazić, poparte argumentami stanowisko dotyczące postawionej hipotezy, które będzie wspólne dla wszystkich. Burzą mózgów zbierz jak najwięcej propozycji. Wnioski zapisz na tablicy. 1.Kupowanie pamiątek z egzotycznych zwierząt przyczynia się do wyginięcia zagrożonych gatunków. 2... Przeczytaj głośno sformułowane wnioski. Część końcowa: Poproś uczniów o dokończenie zdania: Kupując egzotyczne zwierzęta przyczyniamy się do wyginięcia gatunków, ponieważ.. Praca domowa: Poproś uczniów o wyszukanie w różnych źródłach informacji o wyrobach ze zwierząt egzotycznych, przywożonych do Polski z różnych zakątków świata. 19.

KARTA PRACY UCZNIA 1. TYGRYS SYBERYJSKI Zagrożenia: wszystkie tygrysy są zagrożone wyginięciem z powodu kłusownictwa. Zabija się je do celów tradycyjnej medycyny azjatyckiej, na trofea myśliwskie oraz do zdobienia ubiorów, m.in. tybetańskich strojów ludowych. Tygrys jest symbolem siły i piękna, niestety w naturze pozostało już tylko 3200 osobników. TYGRYS SYBERYJSKI Gdzie żyją? Kto je zabija? Dlaczego są zabijane? 20.

KARTA PRACY UCZNIA 2. SŁOŃ AFRYKAŃSKI Zagrożenia: zabijane są głównie dla tzw. kości słoniowej czyli ciosów, które od wieków służyły jako materiał do wyrobu ekskluzywnych przedmiotów (m. in. rękojeści, rzeźb, biżuterii itp.). Słonie zabija się również dla skór i mięsa, jak również dla sportu. SŁOŃ AFRYKAŃSKI Gdzie żyją? Kto je zabija? Dlaczego są zabijane? 21.

KARTA PRACY UCZNIA 3. JEŻOZWIERZ AFRYKAŃSKI Zagrożenia: kolce służą do wyrobu biżuterii i innych dekoracyjnych przedmiotów. Robi się z nich również spławiki. Poluje się na nie także dla mięsa (z użyciem psów tropiących). JEŻOZWIERZ AFRYKAŃSKI Gdzie żyją? Kto je zabija? Dlaczego są zabijane? 22.

KARTA PRACY UCZNIA 4. NOSOROŻEC CZARNY Zagrożenia: zabijane są w zasadzie wyłącznie dla ich rogów na potrzeby tradycyjnej medycyny azjatyckiej. W medycynie Wschodu uznaje się, że sproszkowany róg nosorożca jest lekarstwem na choroby wątroby, serca, skóry i nerek. Liczba nosorożców dramatycznie spada, nielegalny handel rogami tych zwierząt wciąż trwa. Na wolności żyje mniej niż 5000 nosorożców czarnych. NOSOROŻEC CZARNY Gdzie żyją? Kto je zabija? Dlaczego są zabijane? 23.

SCENARIUSZ LEKCJI 3. Ocalmy zagrożone gatunki zwierząt Ocalmy zagrożone gatunki zwierząt CELE LEKCJI: kształtowanie dociekliwości w rozwiązywaniu problemów i samodzielności w podejmowaniu decyzji kształcenie umiejętności analizowania i oceniania problemu wymierania rzadkich gatunków zwierząt doskonalenie umiejętności podejmowania decyzji i efektywnego współdziałania w zespole PRZEWIDYWANE OSIĄGNIĘCIA: Uczeń: wymienia ginące gatunki zwierząt na poszczególnych kontynentach określa przyczyny ich wymierania wyjaśnia przyczyny zawarcia Konwencji Waszyngtońskiej wskazuje działania nielegalnego handlu egzotycznymi zwierzętami oraz produktami z nich wykonanymi METODY I FORMY PRACY: Praca z tekstem źródłowym, mini wykład, dyskusja, burza mózgów, pokaz multimedialny, metoda 635, praca indywidualna i grupowa. ŚRODKI DYDAKTYCZNE: Portfolio (informacje zbierane w domu, z różnych źródeł, o zagrożonych wyginięciem gatunkach ), szary papier, flamastry. PRZEBIEG LEKCJI: Część wstępna Wprowadzenie do lekcji: 1. Przeczytaj informacje o znalezionych u turystów na polskiej granicy okazach zwierząt egzotycznych lub przedmiotów z nich wykonanych. Handel zagrożonymi gatunkami dotyczy wszystkich grup zwierząt. Zwierzęta odławiane są nielegalnie ze środowiska naturalnego. Sprzedaje się je żywe jako egzotyczne pupile lub zabija w celu wytworzenia pamiątek, trofeów myśliwskich, ozdób, tradycyjnej medycyny i żywności. Sprzedawane są np. skóry zwierząt i wykonane z nich przedmioty, wyroby z kości słoniowej, rogi nosorożców, koralowce tworzące rafy, instrumenty muzyczne ze skorup żółwi. 24.

2. Następnie skieruj do uczniów pytanie: Jakie poznaliście zagrożone wyginięciem gatunki zwierząt? Uczniowie odpowiadając na pytanie korzystają z informacji zebranych w portfolio. 3. Zapoznaj uczniów z założeniami Konwencji Waszyngtońskiej. W obronie zagrożonych gatunków zwierząt oraz roślin i ich ochrony, podpisano w Waszyngtonie w 1973 roku ważny dokument. Jest to Konwencja o międzynarodowym handlu dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków zagrożonych wyginięciem, zwana także Konwencją Waszyngtońską lub w skrócie CITES. Celem Konwencji jest ochrona dziko występujących populacji zwierząt i roślin gatunków zagrożonych wyginięciem. Nakazuje ona kontrolę i ograniczanie międzynarodowego handlu tymi zwierzętami i roślinami, rozpoznawalnymi ich częściami i produktami z nich wykonanymi. 4. Nauczyciel może przygotować (lub wykorzystać prezentację zawartą w kompendium) prezentację multimedialną (pokaz slajdów) o gatunkach zwierząt zagrożonych wyginięciem. Wyświetl pokaz multimedialny i daj uczniom kilka minut na cichą refleksję nad tym problemem. Część główna I. ORGANIZACYJNA Metoda 6*3*5: 6 - liczba grup, 3- liczba pomysłów, 5 liczba powtórzeń (modyfikacja, np. 5*2*1 ). 1. Podziel klasę na 5 grup. 2. Każdej grupie rozdaj arkusz papieru z zapisanym problemem dla którego uczniowie będą podawać możliwe rozwiązania własne. 3. Wyjaśnij zasady pracy z wykorzystaniem tej metody twórczego rozwiązania problemu (str. 26). Jakie proponujesz działania zmierzające do wstrzymania nielegalnego handlu rzadkimi gatunkami zwierząt oraz produktami z nich wykonanymi? 4. Uczniowie siadają w grupach na obwodzie koła. II. REALIZACYJNA praca w grupach 1. Uczniowie burzą mózgów w grupach dyskutują o problemie i podają 2 własne rozwiązania. 2. Na hasło nauczyciela karty pracy grupy przekazują sąsiadom zgodnie z ruchem wskazówek zegara. 3. Uczniowie zapoznają się z pomysłami zapisanymi przez sąsiednie zespoły. Zapisują 2 nowe pomysły lub rozwijają wcześniejsze wypowiedzi i podają dalej. 4. Po jednej pełnej wędrówce arkuszy otrzymujemy własną z 12 rozwiązaniami. 5. Liderzy grup prezentują wypełnione pomysłami plansze. Część końcowa Wspólnie z uczniami: dokonuj oceny przedstawionych działań i wyboru tych, które są realne i priorytetowe do wykonania. przedstaw je w rankingu diamentowym (str. 27) 25.

METODA TWÓRCZEGO ROZWIĄZYWANIA PROBLEMU 6 * 3 * 5 6 liczba osób w grupie lub ilość grup; 3 ilość pomysłów wpisanych przez osobę lub grupę; 5 ilość rund; Jest to metoda twórczego rozwiązywania problemów. Polega na zapisywaniu pomysłów dotyczących rozwiązania problemu. W czasie generowania pomysłów uwzględniane są wszystkie, nawet najbardziej fantastyczne pomysły. Wybór jednego lub kilku rozwiązań następuje po zapoznaniu się ze wszystkimi zapisanymi pomysłami i ich przeanalizowaniu. Materiały: Karty z ponumerowanymi miejscami na wpisywanie pomysłów (dla każdego uczestnika lub każdej grupy). Sposób przeprowadzenia: 1. Podziel uczestników na 6 osobowe grupy lub 6 grup mniej licznych. Każdej osobie (grupie) daj kartę z ponumerowanymi miejscami na wpisywanie pomysłów. 2. Wyraźnie sformułuj problem. Uczestnicy zapisują go na kartkach. (Problem ten może być sformułowany przez uczestników). 3. Runda pierwsza: każdy uczestnik (grupa) wpisuje trzy pomysły na rozwiązania problemu. Po wypełnieniu trzech pomysłów przekazuje swoją kartę koledze siedzącemu obok, a otrzymuje drugą od kolegi siedzącego z drugiej strony. Przekazywanie kart przebiega w kierunku zgodnym ze wskazówkami zegara. W przypadku pracy w grupie zasada jest podana, a różnica polega na tym, że propozycje wysuwa cała grupa. Wyboru odpowiedniego rozwiązania/ rozwiązań uczestnicy mogą dokonać według określonych przez siebie kryteriów. Metoda ta pozwala w bardzo krótkim czasie wygenerować dużą ilość pomysłów rozwiązania problemu. Możemy tę metodę modyfikować w dowolny sposób, np. 4*2*1, czyli cztery grupy, dwa pomysły i jedna runda. 26.

RANKING DIAMENTOWY 1 Cel najważniejszy 2 2 Dwa cele mniej ważne (równorzędne) 3 3 3 Trzy cele jeszcze mniej ważne (równorzędne) 27.

SCENARIUSZ LEKCJI 4. Zwierzęta i rośliny Afryki Co zrobić, aby powstrzymać wymieranie rzadkich gatunków roślin i zwierząt Afryki? CELE LEKCJI: Zapoznanie z zagrożonymi gatunkami zwierząt i roślin Afryki. Kształcenie umiejętności stawiania hipotez, ich weryfikacji. Rozwijanie umiejętności twórczego rozwiązywania problemów. PRZEWIDYWANE OSIĄGNIĘCIA: Uczeń: wymienia zagrożone gatunki roślin i zwierząt Afryki; wyjaśnia przyczyny tych zagrożeń; stawia hipotezy i je weryfikuje; pracuje twórczo, dba o końcowy efekt tej pracy; wymienia założenia Konwencji Waszyngtońskiej. METODY I FORMY PRACY: Burza mózgów, pogadanka, meta plan, praca z tekstem źródłowym, praca indywidualna i zbiorowa ŚRODKI DYDAKTYCZNE: atlas Przyroda; mapa fizyczna świata; karta pracy meta plan (dla każdego ucznia); informacje o handlu ginącymi gatunkami roślin i zwierząt (dla każdego ucznia). PRZEBIEG LEKCJI: Część wstępna 1. Zapytaj uczniów o pokazanie na mapie i krótką wypowiedź o strefach krajobrazowych Afryki. 2. Poproś o podanie charakterystycznych gatunków roślin i zwierząt wybranych stref w Afryce. 3. Zapisz je na tablicy. Część główna PRACA ZBIOROWA 1. Rozdaj uczniom kartę z informacjami ze str. 31. 2. Poproś o zapoznanie się z problemem zagrożenia i ochrony ginących gatunków roślin i zwierząt. 3. Sformułuj wspólnie z klasą pytanie badawcze, które będzie problemem do rozwiązywania na lekcji. PROBLEM: Dlaczego wymierają zwierzęta i rośliny Afryki? 28.

4. Stawianie hipotez. Burzą mózgów zbierz pomysły uczniów. Pomocniczym materiałem do wypowiedzi będą informacje ze str. 31. Zwierzęta odławiane są z ich naturalnego środowiska. Wiele zwierząt ginie w czasie transportu. Zwierzęta są zabijane w ich naturalnym środowisku. Zbierane są rośliny ozdobne i lecznicze. Wycinane są rzadkie i cenne gatunki drzew. HIPOTEZY Do wyginięcia zagrożonych gatunków roślin i zwierząt przyczyniamy się: Kupując egzotyczne zwierzęta. Kupując wyroby z zagrożonych gatunków zwierząt i roślin. 5. Poprowadź z uczniami pogadankę w kontekście powyższych hipotez. Weryfikacja hipotez to próba odpowiedzi na pytania: KTO SIĘ DO TEGO PRZYCZYNIA? W JAKI SPOSÓB? DLACZEGO? 6. Argumenty podawane przez uczniów niech będą ich stanowiskiem. Sformułuj wspólnie z uczniami wnioski będące potwierdzeniem wcześniejszych hipotez. PRACA INDYWIDUALNA 7. Samodzielna praca uczniów. Rozdaj uczniom kartę pracy ucznia i poproś o wypowiedzi indywidualne lub w parach. Wyjaśnij, w jaki sposób powinni wypełnić schemat meta planu: Co zrobić, aby uchronić przed zagładą zagrożone gatunki zwierząt? Jak jest? umieszcza się opis aktualnego stanu, problemu; Jak powinno być? umieszcza się informacje o stanie idealnym, idealne rozwiązania, oczekiwany stan; Dlaczego nie jest tak, jak powinno być? umieszcza się informacje dotyczące przyczyn problemu; Wnioski umieszcza się myśli, które powinny posłużyć jako inspiracje do dalszego działania, jakich błędów należy unikać. Wnioski to często nasze postanowienia, przeciwdziałania. Część końcowa Podsumuj i oceń pracę indywidualną uczniów. Praca domowa Przygotować do portfolio informacje o wybranym zagrożonym gatunku zwierzęcia Afryki. 29.

Karta pracy ucznia - meta plan Imię i nazwisko...... Co zrobić, aby uchronić przed zagładą zagrożone gatunki zwierząt i roślin? Jak jest? Jak powinno być? Dlaczego tak jest? WNIOSKI 30.

Informacje o handlu ginącymi gatunkami roślin i zwierząt PROBLEM OCHRONY GINĄCYCH GATUNKÓW Nielegalny handel zagrożonymi gatunkami obejmuje miliony okazów zwierząt i roślin rocznie na całym świecie. Handel zagrożonymi gatunkami dotyczy wszystkich grup zwierząt i roślin. Zwierzęta, które odławiane są nielegalnie ze środowiska naturalnego, sprzedaje się żywe jako egzotyczne pupile. Poza tym, zabija się je w celu wytworzenia pamiątek, trofeów myśliwskich, ozdób, tradycyjnej medycyny i żywności. Duże obroty ma handel skórami i częściami dużych kotów, kością słoniową, rogami nosorożców, koralowcami tworzącymi rafy. W odniesieniu do flory, międzynarodowy handel obejmuje zagrożone gatunki roślin ozdobnych i leczniczych. Jednak największe zyski przynosi handel drewnem, z zagrożonych gatunków drzew. Odpowiedzią społeczności międzynarodowej na ten globalny problem ochrony przyrody było podpisanie w 1973 roku Konwencji Waszyngtońskiej (CITES). Celem Konwencji jest ochrona dziko występujących populacji zwierząt i roślin gatunków zagrożonych wyginięciem poprzez kontrolę i ograniczanie międzynarodowego handlu tymi zwierzętami i roślinami, rozpoznawalnymi ich częściami i produktami pochodnymi. W Polsce Konwencja obowiązuje od 1989 roku. Na listach CITES znajduje się ponad 5000 gatunków zwierząt i 30000 gatunków roślin. Gatunkami zagrożonymi wyginięciem są m.in.: tygrysy, słonie, nosorożce, a także zwierzęta, które można spotkać w sklepach czy na targach np. papugi takie jak ara, kakadu, żako, amazonka; żółwie np. żółw grecki, żółw egipski; kameleony, gekony, węże np. boa lub pyton a także pająki i skorpiony. 31.

SCENARIUSZ LEKCJI 5. Handel zwierzętami i roślinami HANDEL GINĄCYMI GATUNKAMI NA ŚWIECIE I W POLSCE CELE LEKCJI: Zapoznawanie z problemem handlu ginącymi gatunkami flory i fauny. Uświadomienie konieczności ochrony wielu zagrożonych wyginięciem gatunków zwierząt. PRZEWIDYWANE OSIĄGNIĘCIA: Uczeń: wymienia przyczyny handlu zagrożonymi gatunkami flory i fauny; ocenia skutki handlu ginącymi gatunkami roślin i zwierząt; wyjaśnia, czym jest Konwencja Waszyngtońska; METODY I FORMY PRACY: Praca z tekstem źródłowym, rybi szkielet, praca indywidualna, praca zbiorowa. ŚRODKI DYDAKTYCZNE: kompendium wiedzy i lista zagrożonych gatunków zwierząt - dla nauczycieli (WWF), zadania dla uczniów wg Taksonomii Bloom a, tekst źródłowy dla uczniów, forma graficzna - rybi szkielet, atlasy, mapa fizyczna świata. PRZEBIEG LEKCJI: Część wstępna 1. Zapoznaj uczniów z tematem i celami lekcji. 2. Wybierz z każdego poziomu myślenia zadania odpowiednio dla danej grupy uczniów, zgodnie z ich możliwościami. Dla uczniów słabszych przydziel zadania z dwóch pierwszych poziomów myślenia a dla uczniów zdolnych zadania z poziomu analizy, syntezy i oceny. 3. Przydziel zadania indywidualnie dla każdego ucznia. Możesz klasę podzielić na grupy i z danego poziomu myślenia wybrać zadania do opracowania. Do pracy indywidualnej, dla każdego ucznia, rozdaj informacje zawarte w karcie na str. 35. Część główna ZAGADNIENIA związane z tematem lekcji, nad którymi uczniowie będą pracować: Handel wyrobami z zagrożonych gatunków zwierząt. Handel żywymi zwierzętami. Handel zagrożonymi gatunkami roślin ozdobnych i leczniczych. Handel drewnem z zagrożonych gatunków drzew. 32.

Praca indywidualna uczniów: WIEDZA - umiejętność przywoływania lub pamiętania faktów bez konieczności ich rozumienia A. Wypisz z tekstu gatunki zwierząt zagrożonych wyginięciem, które sprzedawane są w sklepach zoologicznych. B. Odszukaj na mapie w atlasie miejsce występowania lemurów. Opisz warunki transportu i ich drogę do Polski. C. Spisz z tekstu, co wyrabia się ze zwierząt i roślin egzotycznych. ZROZUMIENIE - umiejętność rozumienia i interpretowania przeczytanych informacji A. Utwórz historyjkę obrazkową na temat życia papugi, którą przywieziono z Ameryki Południowej do Polski. Obecnie jest podziwiana za swoje piękne ubarwienie i głos w mieszkaniu naszych znajomych. B. Porównaj życie małpy kapucynki na wolności i w mieszkaniu. Swoje uwagi przedstaw w ciekawej formie. Kapucynka czubata Prowadzi nadrzewny tryb życia, na ziemię schodzi do wodopojów oraz w poszukiwaniu alternatywnych źródeł jedzenia. Posługuje się prymitywnymi narzędziami, jest wszystkożerna, lecz najczęściej owoco- i owadożerna. Zjada również nasiona, larwy, żaby a nawet pisklęta. Żyje stadnie w grupie do 15 osobników. C. Wyjaśnij, dlaczego podpisano Konwencję Waszyngtońską. ZASTOSOWANIE umiejętność wykorzystania nabytych informacji w nowych sytuacjach A. Ułóż listę wyrobów z zagrożonych gatunków zwierząt i roślin. B. Przygotuj pytania do wywiadu z handlarzem drewna z egzotycznych zagrożonych gatunków drzew. C. Udramatyzuj warunki życia wybranego pupila domowego (egzotycznego zwierzęcia), który został przywieziony do Polski. ANALIZA umiejętność rozbijania informacji na elementy składowe A. Pogrupuj wyroby z zagrożonych zwierząt i roślin według własnych kryteriów. B. Napisz kontrakt, jaki można zawrzeć z handlarzami żywych zwierząt w ich krajach. Co można im zaproponować, aby nie zabierali zwierząt z miejsc gdzie się urodziły. C. Przygotuj krótkie informacje do folderu W obronie ginących gatunków zwierząt i roślin. SYNTEZA umiejętność składania w całość poszczególnych elementów A. Zapoczątkuj akcję wśród mieszkańców, uświadamiającą problem wycinania lasów tropikalnych i rzadkich gatunków drzew. B. Napisz artykuł do gazety na temat Prawdziwa cena pamiątek z egzotycznych podróży. C. Napisz list do Ministerstwa Środowiska w sprawie handlu lekarstwami, w których są składniki z roślin i zwierząt zagrożonych wyginięciem. 33.

OCENA umiejętność osądzenia jakości materiałów/informacji dla formułowania celów/ intencji (tworzenie sądów, wydawanie opinii) A. Przeprowadź proces sądowy nad turystami przywożącymi z krajów egzotycznych pamiątki zrobione ze zwierząt i roślin gatunków zagrożonych wyginięciem. B. Przeprowadź proces sądowy nad handlarzami drewna z zagrożonych gatunków drzew. C. Napisz list do Ministra Środowiska, w którym przedstawisz problem handlu żywymi zwierzętami egzotycznymi. Część końcowa 1. Prace indywidualne uczniów możesz: zebrać i ocenić, wykorzystać do dyskusji na lekcji, pamiętając o zagadnieniach kluczowych lekcji. 2. Wiedzę uczniów możesz uporządkować w postaci rybiego szkieletu Narysuj na tablicy lub szarym papierze szkielet ryby i wpisz w głowę ryby problem. Burzą mózgów ustal główne czynniki odpowiedzialne za powstanie problemu obejmujące temat lekcji. Następnie poproś uczniów o wskazanie przyczyn, które mają wpływ na wybrany czynnik główny. Wpisz je na ościach małych. Sformułuj wspólnie z uczniami wnioski. Praca domowa Znajdź w dostępnych źródłach informacje o Konwencji Waszyngtońskiej. 34.

Tekst źródłowy dla uczniów HANDEL GINĄCYMI GATUNKAMI ZWIERZĄT NA ŚWIECIE I W POLSCE Nielegalny handel zagrożonymi gatunkami obejmuje miliony okazów zwierząt i roślin rocznie na całym świecie. Jest ogromnym zagrożeniem dla przetrwania ponad 35000 gatunków. Handel zagrożonymi gatunkami dotyczy wszystkich grup zwierząt i roślin: zwierzęta odławiane są nielegalnie ze środowiska naturalnego; sprzedaje się je żywe jako egzotyczne pupile lub zabija w celu wytworzenia pamiątek, trofeów myśliwskich, ozdób, tradycyjnej medycyny i żywności; handluje się zagrożonymi gatunkami roślin ozdobnych i leczniczych; wycinane są zagrożone gatunki drzew i sprzedawane jako drewno do produkcji mebli i podłóg. Transport odbywa się w nieludzkich warunkach: Zwierzęta umierają stłamszone w wymyślnych schowkach, paczkach, torbach i klatkach. Na jeden przemycony okaz, który można kupić w sklepie, przypada wiele, które nie przeżyły podróży. Dziesiątki tysięcy żywych zwierząt trafia do sklepów zoologicznych i na giełdy na całym świecie: papugi, ptaki drapieżne, żółwie, węże, gekony, legwany a nawet małpy i lemury. Zwierzęta wykorzystuje się do: wytwarzania najdziwniejszych przedmiotów: pamiątek turystycznych, odzieży i akcesoriów, ozdób, instrumentów muzycznych, trofeów myśliwskich: koralowce, słonie, nosorożce, żółwie, antylopy, tygrysy, lamparty, gepardy, zebry, słonie, wilki, rysie, krokodyle i setki innych; produkcji leków i kosmetyków: tygrysy, lamparty, nosorożce, piżmowce, niedźwiedzie; produkcji jedzenia - mięsa, jaj: żółwie, węże, jaszczurki, ryby, ptaki, ssaki (np. tygrysy, niedźwiedzie, małpy, antylopy i setki innych) Odpowiedzią społeczności międzynarodowej na ten globalny problem ochrony przyrody było podpisanie w 1973 roku Konwencji Waszyngtońskiej (CITES). Celem Konwencji jest ochrona dziko występujących populacji zwierząt i roślin gatunków zagrożonych wyginięciem poprzez kontrolę i ograniczanie międzynarodowego handlu tymi zwierzętami i roślinami, rozpoznawalnymi ich częściami i produktami pochodnymi. W Polsce Konwencja obowiązuje od 1989 roku. Na listach CITES znajduje się ponad 5000 gatunków zwierząt i 30000 gatunków roślin. 35.

szkielet ryby PRZYCZYNY wpływające na czynnik główny PRZYCZYNY wpływające na czynnik główny Handel wyrobami z zagrożonych gatunków zwierząt Handel drewnem z zagrożonych gatunków drzew Handel żywymi zwierzętami Handel zagrożonymi gatunkami roślin ozdobnych i leczniczych Giną zagrożone gatunki zwierząt i roślin 36.

PROJEKT MIĘDZYPRZEDMIOTOWY Projekt edukacyjny propozycja do modyfikacji i wdrażania POZWóLMY ZWIERZĘTOM ŻYć TAM, GDZIE SIĘ URODZIłY! PROJEKT MIĘDZYPRZEDMIOTOWY I. CELE OGóLNE: 1. Uwrażliwianie uczniów na wagę problemu wymierania wielu gatunków zwierząt. 2. Uświadamianie zagrożenia nielegalnego handlu rzadkimi gatunkami zwierząt 3. Kształtowanie postaw świadomych konsumentów, których wybory będą miały znaczenie dla ochrony przyrody. II. CELE SZCZEGółOWE: 1. Zapoznawanie z: zagrożonymi gatunkami zwierząt i roślin na Ziemi; problemem handlu chronionymi gatunkami zwierząt; problemem przywożenia pamiątek z chronionych gatunków zwierząt z całego świata; problemem handlu ginącymi gatunkami roślin. 2. Uświadamianie zagrożeń dla przetrwania wielu gatunków zwierząt i konieczności ich ochrony. 37.

Projekt międzyprzedmiotowy 3. Zapoznawanie z celami Konwencji Waszyngtońskiej (CITES), o międzynarodowym handlu dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków zagrożonych wyginięciem. 4. Kształtowanie postawy badawczej uczniów w poznawaniu prawidłowości świata przyrody poprzez poszukiwanie odpowiedzi na pytania: dlaczego?, jak jest?, co się stanie, gdy?. 5. Kształcenie umiejętności stawiania hipotez, ich weryfikacji i wnioskowania na temat czynników zagrażających przetrwaniu gatunków roślin i zwierząt w naturze. 6. Rozwijanie umiejętności twórczego rozwiązywania problemów. 7. Kształtowanie umiejętności : a. wyszukiwania, selekcjonowania i wykorzystywania informacji z różnych źródeł; b. komunikowanie się w różnych sytuacjach, prezentowanie swojego punktu widzenia na forum; c. efektywnego współdziałania w zespole; d. wykorzystywania wiedzy w praktyce. III. PRZEWIDYWANE OSIĄGNIĘCIA: Uczeń: opisuje środowisko naturalne zagrożonych gatunków zwierząt i roślin na Ziemi; wymienia przyczyny handlu chronionymi gatunkami roślin i zwierząt; wymienia gatunki zwierząt egzotycznych spotykane w naszych domach; ocenia skutki handlu ginącymi gatunkami roślin; wymienia gatunki zwierząt egzotycznych, z których wyrabia się pamiątki; proponuje sposoby ochrony zwierząt zagrożonych wyginięciem; wyjaśnia przyczyny i skutki wymierania rzadkich gatunków roślin i zwierząt, poszukując odpowiedzi na pytania: dlaczego?, jak jest?, co się stanie, gdy? ; formułuje hipotezy na temat czynników zagrażających przetrwaniu gatunków roślin i zwierząt w naturze i próbuje je weryfikować; wyszukuje, selekcjonuje informacje z różnych źródeł o zagrożonych gatunkach flory i fauny; prezentuje swoje stanowisko, punkt widzenia na forum klasy i szkoły. IV. ODBIORCY: Uczniowie klas O VI V. AUTORZY PROJEKTU: Nauczyciele: edukacji wczesnoszkolnej, przyrody, matematyki, języka polskiego, języka angielskiego, informatyki, plastyki, techniki, muzyki. 38.

Projekt międzyprzedmiotowy VI. TERMIN REALIZACJI: Marzec 2012 czerwiec 2013 (najlepiej wybrać 2-3 miesiące najbardziej dogodne dla szkoły) VII. TREŚCI NAUCZANIA: Zagrożone gatunki roślin i zwierząt. Handel wyrobami z zagrożonych gatunków zwierząt. Handel żywymi zwierzętami. Handel zagrożonymi gatunkami roślin ozdobnych i leczniczych. Handel drewnem z zagrożonych gatunków drzew. Konwencja Waszyngtońska. VIII. PYTANIA BADAWCZE 1. Zagrożone gatunki roślin i zwierząt. Które gatunki zwierząt są zagrożone wyginięciem? Gdzie na kuli ziemskiej rosną zagrożone wyginięciem rośliny? Jakich warunków do życia potrzebują zagrożone gatunki zwierząt? 2. Handel wyrobami z zagrożonych gatunków zwierząt. Jakie pamiątki wykonane ze zwierząt przywożą turyści z różnych regionów świata? Dlaczego tradycyjna medycyna azjatycka przyczynia się do wymierania gatunków zwierząt? W jaki sposób przyczyniamy się do rozwoju handlu zagrożonymi gatunkami? 3. Handel żywymi zwierzętami. Które egzotyczne zwierzęta spotkamy w naszych domach? Jaką drogę pokonują zwierzęta od miejsca gdzie się urodziły aż do naszych domów? Czy musimy mieć egzotyczne zwierzęta w naszych domach? 4. Handel zagrożonymi gatunkami roślin ozdobnych i leczniczych. Czy musimy mieć meble i podłogi z egzotycznego drewna? Które rośliny lecznicze są zagrożone wyginięciem? Jakie leki i kosmetyki z zagrożonych gatunków roślin spotykamy w naszych domach? 5. Konwencja Waszyngtońska. Dlaczego podpisano Konwencję Waszyngtońską? W jaki sposób Konwencja Waszyngtońska obowiązuje w Polsce? Jak każdy z nas może chronić zagrożone gatunki roślin i zwierząt? 39.

Projekt międzyprzedmiotowy IX. HARMONOGRAM PRAC Zapoznanie Dyrekcji Szkoły i Rady Pedagogicznej z ogólną tematyką projektu. Wybranie uczniów i nauczycieli chętnych do udziału w projekcie. Wybranie koordynatora działań związanych z realizacją projektu. Zapoznanie zgłoszonych osób z zasadami realizacji zadań. Zaplanowanie sposobów i terminu prezentacji wyników pracy. Utworzenie zespołów zadaniowych, przydzielenie tematów i zadań. Zbieranie informacji, wykonywanie poszczególnych zadań. Przygotowanie prezentacji wyników pracy na forum klasy, szkoły. Zorganizowanie imprezy szkolnej: prezentacja prac i ich ocena. Kontynuacja akcji informacyjnej w środowisku lokalnym: szkoła, dom. X. ZADANIA DLA UCZNIÓW I SPOSOBY ICH PREZENTACJI EDUKACJA WCZESNOSZKOLNA Wyszukiwanie w publikacjach przyrodniczych informacji o zagrożonych gatunkach zwierząt na kuli ziemskiej. Prace plastyczne dowolną techniką na temat: Zagrożone gatunki zwierząt. Wystawa prac w sali lekcyjnej i na korytarzu szkolnym. Wypowiadanie się na forum klasy na temat spotykanych w naszych domach żywych zwierząt i pamiątek ze zwierząt przywiezionych z różnych regionów świata. PRZYRODA Poszukiwanie, sekcjonowanie i prezentowanie informacji w różnych źródłach o zagrożonych gatunkach zwierząt. Gromadzenie materiałów w portfolio. Sporządzenie listy zwierząt i roślin zagrożonych wyginięciem. Opracowanie ulotki uświadamiającej mieszkańcom konsekwencje prawne i ekologiczne handlu zagrożonymi i chronionymi gatunkami zwierząt. Sąd nad handlarzami żywymi egzotycznymi zwierzętami drama. Przygotowanie posterów tematycznych na temat: Przyczyny wymierania rzadkich gatunków roślin i zwierząt. Wykonanie plakatów na temat: Skutki handlu żywymi zwierzętami egzotycznymi. Konkurs wiedzy na temat: Pozwólmy zwierzętom żyć tam, gdzie się urodziły! Sporządzenie albumu roślin zagrożonych wyginięciem. Analiza wybranych lekarstw i kosmetyków, w skład których wchodzą rzadkie rośliny. Opracowanie Kodeksu świadomego konsumenta. MATEMATYKA Opracowanie wyników ankiety w postaci wykresów słupkowych i diagramów kołowych - 40.

Projekt międzyprzedmiotowy Do czego zobowiązuje nas Konwencja Waszyngtońska? Przygotowanie zadań związanych z przeliczaniem odległości jaką pokonują zwierzęta egzotyczne z miejsc gdzie się urodziły do miejsc, gdzie są sprzedawane. JĘZYK POLSKI Konkursy na: o Wiersze własne na temat: W obronie zagrożonych wyginięciem roślin i zwierząt. o Opowiadanie na temat: Pozwólmy zwierzętom żyć tam, gdzie się urodziły. Przygotowanie gazetki szkolnej z artykułami i pomysłami uczniów. Opracowanie do encyklopedii haseł (pojęć i terminów) dotyczących nielegalnego handlu zagrożonymi gatunkami roślin i zwierząt. Przygotowanie pytań do wywiadu Do czego zobowiązuje nas Konwencja Waszyngtońska? JĘZYK ANGIELSKI Przygotowanie słownika: Egzotyczne rośliny i zwierzęta - terminologia i słownictwo. Komiks w języku angielskim na temat: Handel zwierzętami gatunków zagrożonych wyginięciem. INFORMATYKA Poszukiwanie informacji w Internecie na temat zagrożonych gatunków roślin i zwierząt: o sporządzenie prezentacji multimedialnej; o tworzenie własnych plików informacyjnych. Przygotowanie spisu: CiekaweLinki.pl tu znajdziesz wyselekcjonowane i posegregowane linki do najciekawszych stron internetowych o zagrożonych gatunkach zwierząt i nielegalnym handlu nimi. Sporządzenie listy CITES- wybrane gatunki roślin i zwierząt. PLASTYKA/ TECHNIKA Wykonanie papierowych masek zwierząt z gatunków zagrożonych wyginięciem. Prace dowolną techniką: Zagrożone wyginięciem gatunki roślin. MUZYKA Nauka piosenki o tematyce związanej z problematyką projektu. 41.

Projekt międzyprzedmiotowy XI. SPOSOBY PREZENTACJI PROJEKTU Apel szkolny. Przedstawienie teatralne wg scenariusza opracowanego przez nauczycieli wspólnie z uczniami. Konkursy na najlepszy: wiersz; opowiadanie; komiks. Prezentacje posterowe uczniów. Prezentacje multimedialne. Wystawa różnorodnych prac plastycznych. Opracowanie gazetki szkolnej artykuły uczniów o problemach wymierania wielu gatunków roślin i zwierząt. Przygotowanie akcji informacyjnej dla społeczności lokalnej: ulotki, kodeks świadomego konsumenta. Zorganizowanie happeningu: Marsz zagrożonych gatunków zwierząt. Wzięcie udziału w konkursie organizowanym w ramach akcji WWF Polska XII. ZASOBY 1. Posiadane: umiejętności nauczycieli; znajomość klas; dobre kontakty w zespołach; entuzjazm nauczycieli i uczniów; kontakty z instytucjami i osobami; wsparcie ze strony dyrektora szkoły. 2. Potrzebne materiały do dekoracji i strojów na galę podsumowującą i przedstawienie; materiały biurowe; inne. XIII. KRYTERIA OCENY PRACY I RODZAJÓW AKTYWNOŚCI UCZNIÓW Efektywność pracy zespołu i poszczególnych uczniów: ilość i wartość zebranych informacji; sposób ich oceny, selekcji i opracowania; efekt końcowy pracy zespołowej. 42.

Projekt międzyprzedmiotowy Styl pracy grupy: zaangażowanie wszystkich członków grupy; wymiana zdobytych informacji; sposoby podejmowania decyzji i rozwiązywania konfliktów; samoocena postępów pracy; Sposób zaprezentowania wyników pracy: oryginalność i atrakcyjność prezentacji wybranego zagadnienia, zainteresowanie innych opracowywanym tematem; podjęcie konkretnych działań w środowisku lokalnym. XIV. EWALUACJA PROJEKTU: Zorganizowanie sesji podsumowującej wspólne działania nagrodzenie i wyróżnienie najlepszych prac uczniów. Pozytywna ocena odbiorców projektu. Podziękowania uczestników i gości. Narzędzia ewaluacji: ankieta ewaluacji projektu; obserwacja; rozmowy z odbiorcami. 43.

Przez 50 lat swojego istnienia WWF wyrósł na jedną z największych organizacji ekologicznych na świecie. Działamy samodzielnie i niezależnie od partii politycznych. Misją naszej fundacji jest powstrzymanie degradacji środowiska naturalnego naszej planety i kształtowanie przyszłości, w której ludzie żyliby w harmonii z przyrodą. W Polsce już od 10 lat zabiegamy o ocalenie najcenniejszych rzek i lasów, staramy się przeciwdziałać zmianom klimatu, chronimy Bałtyk. Prowadzimy projekt ochrony wilka, rysia i niedźwiedzia oraz foki i morświna. Walczymy z nielegalnym handlem ginącymi gatunkami. Staramy się o to, aby rozwój gospodarczy Polski odbywał się z poszanowaniem przyrody i potrzeb ludzi. Dowiedz się więcej: www.wwf.pl