Przedmiotowe Zasady Oceniania z języka polskiego w klasach IV-VI Szkoły Podstawowej w Człopie Opracowane zostały na podstawie: programu Między nami i podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkół podstawowych. Przedmiotowe Zasady Oceniania ( PZO) są zgodne z Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 10 czerwca 2015 r. w sprawie szczegółowych warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych. Przedmiotowe Zasady Oceniania są zgodne z Wewnątrzszkolnymi Zasadami Oceniania w Szkole Podstawowej w Człopie. I. Ogólny wykaz osiągnięć podlegających sprawdzaniu i ocenianiu: Wiadomości z zakresu języka, kształcenia literackiego i kulturalnego. Umiejętności: słuchania, mówienia, pisania, czytania, odbioru różnych tekstów kultury, samodzielność. Wkład ucznia we własny rozwój: systematyczność, wytrwałość, zaangażowania, indywidualność, jakość wykonywanych prac. Umiejętność pracy w grupie: stopień zaangażowania- aktywność, umiejętność komunikacjidyskutowanie, szanowanie poglądów innych, dążenie do kompromisów, odpowiedzialność za wykonanie zadania, podejmowanie różnych ról w grupie. II. Kryteria ocen 1.Ocenę CELUJĄCĄ otrzymuje uczeń, który: - spełnia wszystkie wymagania na ocenę bardzo dobrą; -wykazuje się bogatą znajomością różnych tekstów kultury; - wykorzystując swoją wiedzę w oryginalny sposób rozwiązuje problemy; - korzysta z nowości informacyjnej, potrafi kojarzyć i łączyć wiadomości z różnych dziedzin; - korzysta z wielu sposobów pracy; - potrafi kojarzyć i łączyć wiadomości z różnych dziedzin życia; - prezentuje własną interpretację głosową czytanego teksu; - wypowiada się płynnie i poprawnie na różne tematy; - uzasadnia własną interpretację tekstu; - rozwiązuje problemy w sposób twórczy, samodzielnie rozwija własne uzdolnienia; - osiąga sukcesy w konkursach polonistycznych na szczeblu gminnym i rejonowym; 2. Ocenę BARDZO DOBRĄ otrzymuje uczeń, który: - opanował pełny zakres wiedzy i umiejętności określony programem nauczania; - zauważa różnice w sposobie przekazu między literaturą, radiem i telewizją; - wyraża własny stosunek do wypowiedzi innych; - swobodnie analizuje przeczytany tekst; - dostrzega ukryty sens utworu; - z łatwością wyszukuje potrzebne informacje; - wskazuje cechy rodzajowe i gatunkowe utworu; - dostrzega analogie z innymi tekstami literackimi; - wskazuje i określa funkcje środków stylistycznych; - odczytuje myśl podmiotu lirycznego; - podejmuje rolę lidera grupy; - posługuje się poznanymi formami wypowiedzi; 1
- w tworzeniu własnych tekstów wykorzystuje wiedzę o języku; - formułuje własne opinie i sądy; - samodzielnie rozwiązuje zadania i problemy w sposób twórczy w sytuacjach trudnych i nietypowych; - potrafi efektywnie zaplanować pracę w zespole, umiejętnie podejmować decyzje, interpretować wyniki, odnajdywać i porządkować informacje, zastosować umiejętności w różnych sytuacjach; 3.Ocenę DOBRĄ otrzymuje uczeń, który: - w zasadzie opanował materiał programowy; - rozwiązuje typowe zadania z elementami problemowymi; - wyodrębnia podstawowe elementy utworu poetyckiego; - popiera swoją wypowiedź cytatami; - pracując w grupie, podejmuje próby samodzielnego rozwiązywania problemów; - opracowuje temat w sposób wyczerpujący; - chętnie zabiera głos na każdy temat; - potrafi zredagować pracę stylistyczną charakteryzującą się spójną kompozycją; - ma bogaty zasób słownictwa; - trafnie argumentuje własne zdanie; - poprawnie wyjaśnia hasła z encyklopedii i słowników; - rzetelnie wykonuje powierzone mu zadania; - płynnie, z poprawną artykulacją oraz dykcją i intonacją recytuje dłuższy utwór poetycki lub fragment prozy; - potrafi współpracować w grupie zarówno jako lider, jak i partner, wyciągać wnioski, różnicować ważność informacji, wybrać własny sposób uczenia się; 4. Ocenę DOSTATECZNĄ otrzymuje uczeń, który: - opanował podstawowe treści programowe w zakresie umożliwiającym osiąganie postępów w dalszym uczeniu się języka polskiego; - samodzielnie wykonuje powierzone mu proste zadania teoretyczne i praktyczne; - zna cechy form wypowiedzi przewidzianych programem; - porządkuje wydarzenia w układzie chronologicznym; - wskazuje elementy świata przedstawionego w utworze; - buduje logiczną, spójną wypowiedź kilkuzdaniową; - próbuje argumentować własny punkt widzenia; - potrafi omówić budowę wiersza; - uczestniczy w dyskusji; - potrafi wypowiedzieć się na dany temat tekstu literackiego; - nie zawsze odrabia pracę domową; - posiada duże braki w wiadomościach; - nie potrafi wykorzystywać w praktyce posiadanych wiadomości; - współpracuje w grupie, potrafi objaśnić niektóre wyniki pracy, logicznie je uporządkować; 5.Ocenę DOPUSZCZAJĄCĄ otrzymuje uczeń, który: - ma braki w opanowaniu podstawowych treści programowych, ale zrealizował wymagania konieczne, dające mu wiedzę i umiejętności niezbędne w dalszym życiu; - rozwiązuje proste zadania teoretyczne i praktyczne przy pomocy nauczyciela; - odróżnia poezję od prozy; - często nie odrabia prac domowych; - rozumie proste zagadnienia wyrażone w sposób jednoznaczny; - potrafi słuchać dyskusji; - potrafi współpracować w grupie; 2
- recytuje fragment prozy lub krótki utwór poetycki; - redaguje kilkuzdaniowe wypowiedzi na tematy związane ze szkołą, domem, środowiskiem, treścią tekstu; - rozumie podstawowe zagadnienia wyrażone w sposób prosty i jednoznaczny; 6. Ocenę NIEDOSTATECZNĄ otrzymuje uczeń, który: - posiada duże braki w wiadomościach i umiejętnościach, które uniemożliwiają dalsze zdobywanie wiedzy; - jest daleki od spełnienia wymagań stawianych przez program; - nie potrafi rozwiązać zadań o elementarnym stopniu trudności nawet przy pomocy nauczyciela; - ciągle nie przygotowuje się do lekcji; - ma lekceważący stosunek do przedmiotu; - nie chce korzystać z pomocy nauczyciela, kolegów; - nie wykazuje żadnych postępów w nauce; III. Metody sprawdzania i oceniania poszczególnych osiągnięć. 1. W zakresie mówienia: a) Ocena za wypowiedzi na lekcji ( na polecenie nauczyciela oraz aktywność własna ucznia). b) Ocena za wygłaszanie tekstów lirycznych lub fragmentów epiki ( np. raz w semestrze). c) Prezentacja np. projektów indywidualnych i grupowych. d) Udział w konkursach recytatorskich, apelach itp. imprezach i uroczystościach ( recytacja lub inna forma prezentacji własnej). 2. W zakresie czytania: a) Technika czytania. b) Rozumienie tekstu literackiego i użytkowego. c) Sposób czytania różnorodnych tekstów. 3. W zakresie pisania: a) Dyktanda po zakończeniu pracy nad przyswojeniem materiału z ortografii. Bezbłędne -ocena celująca 1 błąd drugorzędny - ocena bardzo dobra 1-2 błędy podstawowe - ocena dobra 3-4 błędy podstawowe - ocena dostateczna 5-6 błędów podstawowych - ocena dopuszczająca 7 i więcej błędów podstawowych - ocena niedostateczna Błędem ortograficznym obniżającym ocenę jest niepoprawna pisownia wyrazów ze znanymi dla ucznia zasadami. Pomyłka to na przykład przestawianie lub gubienie liter, opuszczanie znaków diakrytycznych (nie wpływa na ocenę, ale tylko wtedy, gdy nie chodzi o zróżnicowanie głosek i wyrazów). 3 błędy interpunkcyjne traktuje się jako 1 błąd ortograficzny, ale tylko wtedy, jeżeli przed dyktandem powtarzano również interpunkcję. 3
błędy podstawowe (zasadnicze) dotyczą zasad pisowni wyrazów z: u ó, ż rz, h ch, nie z poznanymi częściami mowy, wielkich liter, pisownia łączna przyimka z rzeczownikiem lub inną częścią mowy deklinującą się. błędy drugiego rzędu dotyczą pozostałych zasad. 3 błędy II rzędu = 1 błąd I rzędu Nauczyciel zastrzega sobie prawo zmiany w zależności od długości i poziomu trudności danego dyktanda oraz indywidualnych możliwości danego ucznia ( zalecenia poradni). b) Prace domowe ( mogą być oceniane na stopień lub na +, decyduje o tym nauczyciel, biorąc pod uwagę objętość wypowiedzi i wkład pracy własnej ucznia). c) Prace samodzielne dłuższe formy wypowiedzi pisane na lekcjach ( minimum 2 w semestrze). Takie prace są pisane na 1 lub 2 jednostkach lekcyjnych. d) Testy językowe lub sprawdziany ( zawsze po zakończeniu danej partii materiału językowego). Testy będą oceniane w zależności od % stopnia opanowania danego materiału: 0%-29 %- ocena niedostateczna (ndst..) 30%-50%- ocena dopuszczająca (dop.) 51%-70%- ocena dostateczna (dst.) 71%- 89%- ocena dobra (db.) 90%-96%- ocena bardzo dobra (bdb.) 97%- 100% i więcej- ocena celująca (cel.). Dla uczniów mających zalecenia Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej o dostosowaniu wymagań edukacyjnych do ich indywidualnych potrzeb lub o obniżeniu tych wymagań, zastosowane będą następujące kryteria oceny: O%-19%- ocena niedostateczna ( ndst.) 20%-40%- ocena dopuszczająca (dop.) 41%-60%- ocena dostateczna (dst.) 61%-77%- ocena dobra (db.) 78%-92%- ocena bardzo dobra (bdb.) 93%-100 % i więcej- celujący (cel.). e) Testy zewnętrzne (np. udział klas w programie Wielki Sprawdzian organizowanym przez Gdańską Fundację Rozwoju im. A. Mysiora). f) Pisemne zaliczenia lektur. 4
g) Kartkówki z wiadomości i umiejętności z 3 ostatnich zagadnień ( nie muszą być zapowiedziane przez nauczyciela). Ponadto każdy uczeń powinien na lekcji posiadać zestaw podręczników ( podręcznik + zeszyt ćwiczeń) oraz zeszyt przedmiotowy, w którym sporządza notatkę z lekcji. Brak zeszytu skutkuje uwagą dla ucznia do tzw. zeszytu uwag, a niewykonanie notatki to ocena, ndst. Obowiązkiem ucznia jest staranne i estetyczne prowadzenie zeszytu, za co nauczyciel może nagrodzić go oceną. Uczniowie klas szóstych, którzy piszą próbne testy kompetencji będą mieli przeliczane punkty (z czytania ze zrozumieniem i pisania) na oceny i wpisywane je do dziennika jako bardzo ważne oceny cząstkowe. IV. Zasady klasyfikacji semestralnej i rocznej: 1. Ocena semestralna i roczna jest wystawiona na podstawie systematycznej obserwacji ucznia, na podstawie jego możliwości intelektualnych ( bardzo ważny jest przyrost wiedzy i umiejętności). 2. Oceny semestralne i roczne nie są średnią arytmetyczną stopni szkolnych, są średnią wag, które ustala nauczyciel. Średnia ważona to efekt przydzielenia wagi poszczególnym elementom oceny pracy ucznia. Przy wystawianiu oceny rocznej nauczyciel bierze pod uwagę ocenę semestralną. Waga, hierarchia poszczególnych elementów oceny: Testy i prace pisemne pisane w klasie. Kartkówki. Stopień rozumienia przeczytanego tekstu literackiego jak i użytkowego. Dyktanda. Krótkie wypowiedzi pisemne- pisane samodzielnie na lekcji. Wypowiedzi ustne na lekcji. Aktywność i zaangażowanie w edukację polonistyczną. Praca w grupie. Wypowiedzi pisemne- pisane w domu. Recytacja. Praca domowa. W klasie czwartej bardzo ważna jest technika czytania. Uczeń klasy piątej i szóstej powinien mieć już tę technikę opanowaną, co najmniej w stopniu dobrym. V. Informacje ogólne: Każdy uczeń i jego rodzice, na początku roku szkolnego, zostają zapoznani z przedmiotowymi zasadami oceniania i sposobem oceniania poszczególnych prac. O każdej pracy klasowej, teście uczeń jest informowany z tygodniowym wyprzedzeniem. O wyborze lektur na dany rok szkolny decyduje nauczyciel, a o tytułach informuje uczniów na początku roku szkolnego ( lub miesiąc przed planowanym omawianiem danej lektury). 5
Czas na przeczytanie lektury to nie krócej jak 1 miesiąc. Krótszy termin możliwy jest, gdy uczniowie czytają nowelę lub inny krótki utwór. Na opanowanie pamięciowe utworu uczeń ma 7 dni. Wszystkie polecenia nauczyciela, zadane prace do wykonania są obowiązkowe i dotyczą wszystkich uczniów ( chyba, że nauczyciel zadecyduje inaczej). Jeżeli uczeń opuścił pracę klasową z przyczyn losowych, to, (jeśli zdaniem nauczyciela zajdzie taka potrzeba) ma tydzień czasu na jej napisanie. Zawsze można poprawić ocenę niedostateczną. O tym czy będzie to stopień, czy tylko zaliczenie decyduje nauczyciel. Ocenę pozytywną można poprawić tylko raz w semestrze. Uczeń ma prawo raz w semestrze zgłosić nieprzygotowanie do lekcji, a trzy razy nieodrobienie krótkiej pracy domowej. Każde nieodrobienie pracy domowej i nieprzygotowanie na lekcję powinno byś zgłoszone przed lekcją. Prace pisemne uczniów są przechowywane przez cały rok w jego teczce i mogą być udostępnione rodzicom-opiekunom podczas zebrania lub dyżuru nauczyciela. Uczeń, który opuścił 50% lekcji może być nieklasyfikowany. Na miesiąc przed radą klasyfikacyjną rodzice ucznia są informowani o grożącej mu ocenie niedostatecznej lub o nieklasyfikowaniu go. Uczniowie są oceniani według skali: celujący, bardzo dobry, dobry, dostateczny, dopuszczający, niedostateczny. Ocena ucznia może być słowna ( pochwała lub nagana). Nauczyciel zawsze przekazuje uczniowi komentarz do wystawionej oceny ( słowny lub pisemny). Informuje go także o tym, co należy jeszcze dopracować lub uzupełnić oraz jakie umiejętności opanował dobrze, a które powinien powtórzyć. Komentarz nauczyciela zawiera informacje o jego postępach. Jest dostosowany do wieku ucznia. Uczeń i rodzice-opiekunowie mają możliwość otrzymania dodatkowych wyjaśnień. Oceny są jawne i zawsze wpisywane do dziennika lekcyjnego. Nauczyciel w każdą pierwszą środę miesiąca od 16.00 do 17.00, dyżuruje w szkole i udziela wtedy wszystkich informacji, dodatkowo dyżuruje raz w tygodniu, w wyznaczonym przez siebie dniu i godzinie. Nauczyciel języka polskiego ściśle współpracuje z wychowawcą klasy, pedagogiem, innymi nauczycielami polonistami oraz PPP w Wałczu. Do PZO załączone są załączniki ( np. szczegółowe wymagania na poszczególne oceny itd.). Przedmiotowe Zasady Oceniania zostały opracowane przez nauczycieli języka polskiego klas IV-VI Szkoły Podstawowej w Człopie. Przedmiotowe Zasady Oceniania podlegają ewaluacji i w razie konieczności zmianom. 6