WIELKOPOLSKI WOJEWÓDZKI INSPEKTOR INSPEKCJI HANDLOWEJ Al. Marcinkowskiego 3, 60-967 Poznań Nr akt: D/KO.ŻG.8361.104.2013 Poznań, dnia.grudnia 2013 roku Frapo Dystrybucja sp. z o.o. ul. Hurtowa 2 62-510 Konin DECYZJA Na podstawie art. 40a ust.1 pkt 3 i 4 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (Dz. U. z 2005, nr 187, poz. 1577 ze zm.) oraz art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r. poz. 267), po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego, Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej wymierza przedsiębiorcy Frapo Dystrybucja sp. z o.o., ul. Hurtowa 2, 62-510 Konin (NIP 6650003213) karę pieniężną w wysokości 1.000 zł (słownie jeden tysiąc złotych) z tytułu wprowadzenia do obrotu, w dniu kontroli 16 lipca 2013 r., w sklepie Polomarket, ul. Zaremby 8, 62-740 Tuliszków, 4 partii artykułów rolno spożywczych sprzedawanych bez opakowań jednostkowych o wartości 134,11 zł. Stwierdzono nieprawidłowości w odniesieniu do nw. produktów oferowanych bez opakowań jednostkowych tj.: a) kiełbasa gajowego - w ilości 0,7 kg, w cenie 15,99 zł/kg, wartości 11,19 zł, producent: Zakłady Mięsne Skiba Andrzej Skiba, ul. Derdowskiego 23, 89-600 Chojnice, dowód dostawy: dokument PZ nr PZ42/07/13 z dnia 04.07.2013 r. od Polomarket sp. z o.o., 88-170 b) kiełbasa bohuna - w ilości 1,5 kg, w cenie 19,99 zł/kg, wartości 29,98 zł, producent: Zakłady Mięsne Bekon Zbigniew Niebalski, Jabłowo Pałuckie 3, 89-210 Łabiszyn, dowód dostawy: dokument PZ nr PZ00148/07/13 z dnia 13.07.2013 r. od Polomarket sp. z o.o., 88-170 c) kiełbasa podwawelska ekstra - w ilości 3 kg, w cenie 12,99 zł/kg, wartości 38,97 zł, producent: Zakłady Mięsne Nove sp. z o.o., 89-170 Nowe, Morgi 53, dowód dostawy: dokument PZ nr PZ00174/07/13 z dnia 16.07.2013 r. od Polomarket sp. z o.o., 88-180 Pakość, Giebnia 20, d) golonka konserwowa drobiowa - w ilości 3 kg, w cenie 17,99 zł/kg, wartości 53,97 zł, producent: Zakłady Mięsne Polonus sp. z o.o. S.K.A., Uniszki Cegielnia 16A, 06-500 Mława, dowód dostawy: dokument PZ nr PZ00250/06/13 z dnia 24.06.2013r. od Polomarket sp. z o.o.,88-170 Pakość, Giebnia 20 1
ze względu na podanie na wywieszkach składu wędlin rozbieżnego ze składem podanym przez producenta na opakowaniu zbiorczym tj.: a) kiełbasa gajowego : podano na wywieszce cenowej procentową zawartość mięsa drobiowego oddzielonego mechanicznie - 8%, mimo że producent nie określił zawartości procentowej, tylko wykazał w składzie: mięso drobiowe oddzielone mechanicznie z kurczaka ; na wywieszce cenowej podano informację o zawartości alergenów: Produkt zaw. gorczycę, seler, soję, na etykiecie od producenta podawano także informację: Produkt może zawierać śladowe ilości laktozy, glutenu i sezamu ; b) kiełbasa bohuna : inny skład procentowy mięsa - na wywieszce podano: mięso wieprz. (58%), na etykiecie od producenta podano: mięso wieprzowe (89%); inną kolejność składników - na wywieszce cenowej podano kolejno: woda, sól; na etykiecie od producenta: sól, woda; inny składnik - na wywieszce podano: hydrolizat białka; na etykiecie od producenta nie umieszczono takiego składnika; nie podano obecności gorczycy - na wywieszce: przyprawy, ekstrakty i aromaty przypraw; na etykiecie od producenta: przyprawy naturalne (gorczyca), ekstrakty i aromaty przypraw; nie podano wszystkich substancji dodatkowych i składników: na etykiecie od producenta podano: E 331 - regulator kwasowości; E 300, E 301, E 316 przeciwutleniacze; ekstrakt drożdży; na wywieszce nie umieszczono wskazanych substancji dodatkowych iskładnika; c) kiełbasa podwawelska extra : inny skład procentowy mięsa - na wywieszce podano: mięso wieprzowe (71%), na etykiecie od producenta podano: mięso wieprzowe (71,5%); z etykiety producenta tj.: izolat białka sojowego, E450(i), E327-stabilizator, błonnik sojowy, przyprawy naturalne i ich ekstrakty, syrop glukozowy, hydrolizowane białko kukurydziane, proszek musztardowy (w tym gorczyca, kurkuma, maltodekstryna), E472c-emulgator, E1450-substancja zagęszczająca, aromaty (w tym aromat dymu wędzarniczego); producenta, tj.: E330-substancja stabilizująca, błonnik pszenny, glukoza, E301- przeciwutleniacz, E150d-barwnik; brak informacji o alergenach - na etykiecie od producenta umieszczono informację: Produkt może zawierać śladowe ilości glutenu, selera, laktozy, sezamu; d) golonka konserwowa drobiowa: inny skład procentowy mięsa - na wywieszce podano: mięso z uda z kury (56,8%), na etykiecie od producenta podano: mięso z uda z kury (64,5%); z etykiety producenta tj.: plazma wieprzowa, E301-przecieutleniacz, aromaty dymu wędzarniczego, hemoglobina wieprzowa, dekstroza oraz podano niewłaściwą funkcję technologiczną dla E331, tj. przeciwutleniacz zamiast zgodnie z określeniem producenta regulator kwasowości ; producenta tj.: zaw. dwutlenku siarki w żelatynie, E410-substancja zagęszczająca, E-627- wzmacniacz smaku, aromaty (zaw. mleko i laktozę); na wywieszce dla klientów nie uwidoczniono wszystkich alergenów z etykiety producenta, tj.: produkt może zawierać śladowe ilości orzechów, jaj, siarki, gorczycy, mleka z laktozą, selera, zbóż zaw. gluten; 2
składniki na wywieszce podano w innej kolejności niż umieszczone w wykazie na etykiecie od producenta. Zgodnie z treścią art. 40a ust. 1 pkt. 3 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (Dz. U. z 2005, nr 187, poz. 1577 ze zm.) kto wprowadza do obrotu artykuły rolno spożywcze nieodpowiadające jakości handlowej określonej w przepisach o jakości handlowej lub deklarowanej przez producenta w oznakowaniu tych artykułów, podlega karze pieniężnej w wysokości do pięciokrotnej wartości korzyści majątkowej uzyskanej lub która mogłaby zostać uzyskana przez wprowadzenie tych artykułów rolno spożywczych do obrotu, nie niższej jednak niż 500 zł. Uzasadnienie Inspektorzy Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Poznaniu Delegatura w Koninie, w dniach 16-26.07.2013 r, przeprowadzili kontrolę w supermarkecie Polomarket, ul. Zaremby 8, 62-740 Tuliszków, należącym do przedsiębiorcy Frapo Dystrybucja sp. z o.o., ul. Hurtowa 2, 62-510 Konin. Kontrola przeprowadzona została w obecności Urszuli Kończak osoby upoważnionej. Podstawę do przeprowadzenia kontroli stanowiły przepisy art. 3 ust.1, 2, 3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 882/2004r. w sprawie kontroli urzędowych przeprowadzanych w celu sprawdzenia zgodności z prawem paszowym i żywnościowym oraz regułami dotyczącymi zdrowia zwierząt i dobrostanu zwierząt (Dz. U. L 191 z 30.4.2004r, s.1, ze zm.), art.17 ust.3 ustawy z dn. 21.12.2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. z 2005r., poz.187,poz.1577 z późn. zm.), art. 3 ust 1 pkt 1, 2, 6 ustawy z dn.15.12.2000 r. o Inspekcji Handlowej (Dz. U. z 2009r. Nr 151, poz.1291). Dowód: upoważnienie do przeprowadzenia kontroli nr D/KO.ŻG.8361.104.2013 (k. 3) protokół kontroli (k. 6-10) informacja odpowiadająca odpisowi aktualnemu KRS (k. 53-57) W toku kontroli inspektorzy Inspekcji Handlowej stwierdzili, że dla nw. produktów oferowanych luzem, bez opakowań jednostkowych tj: a) kiełbasa gajowego - w ilości 0,7 kg, w cenie 15,99 zł/kg, wartości 11,19 zł, producent: Zakłady Mięsne Skiba Andrzej Skiba, ul. Derdowskiego 23, 89-600 Chojnice, dowód dostawy: dokument PZ nr PZ42/07/13 z dnia 04.07.2013 r. od Polomarket sp. z o.o., 88-170 b) kiełbasa bohuna - w ilości 1,5 kg, w cenie 19,99 zł/kg, wartości 29,98 zł, producent: Zakłady Mięsne Bekon Zbigniew Niebalski, Jabłowo Pałuckie 3, 89-210 Łabiszyn, dowód dostawy: dokument PZ nr PZ00148/07/13 z dnia 13.07.2013 r. od Polomarket sp. z o.o., 88-170 c) kiełbasa podwawelska ekstra - w ilości 3 kg, w cenie 12,99 zł/kg, wartości 38,97 zł, producent: Zakłady Mięsne Nove sp. z o.o., 89-170 Nowe, Morgi 53, dowód dostawy: dokument PZ nr PZ00174/07/13 z dnia 16.07.2013 r. od Polomarket sp. z o.o., 88-180 Pakość, Giebnia 20, d) golonka konserwowa drobiowa - w ilości 3 kg, w cenie 17,99 zł/kg, wartości 53,97 zł, producent: Zakłady Mięsne Polonus sp. z o.o. S.K.A., Uniszki Cegielnia 16A, 06-500 Mława, dowód dostawy: dokument PZ nr PZ00250/06/13 z dnia 24.06.2013r. od Polomarket sp. z o.o.,88-170 Pakość, Giebnia 20 ze względu na podanie na wywieszkach składu wędlin rozbieżnego ze składem podanym przez producenta na opakowaniu zbiorczym tj.: 3
a) kiełbasa gajowego : podano na wywieszce cenowej procentową zawartość mięsa drobiowego oddzielonego mechanicznie - 8%, mimo że producent nie określił zawartości procentowej, tylko wykazał w składzie: mięso drobiowe oddzielone mechanicznie z kurczaka ; na wywieszce cenowej podano informację o zawartości alergenów: Produkt zaw. gorczycę, seler, soję, na etykiecie od producenta podawano także informację: Produkt może zawierać śladowe ilości laktozy, glutenu i sezamu ; b) kiełbasa bohuna : inny skład procentowy mięsa - na wywieszce podano: mięso wieprz. (58%), na etykiecie od producenta podano: mięso wieprzowe (89%); inną kolejność składników - na wywieszce cenowej podano kolejno: woda, sól; na etykiecie od producenta: sól, woda; inny składnik - na wywieszce podano: hydrolizat białka; na etykiecie od producenta nie umieszczono takiego składnika; nie podano obecności gorczycy - na wywieszce: przyprawy, ekstrakty i aromaty przypraw; na etykiecie od producenta: przyprawy naturalne (gorczyca), ekstrakty i aromaty przypraw; nie podano wszystkich substancji dodatkowych i składników: na etykiecie od producenta podano: E 331 - regulator kwasowości; E 300, E 301, E 316 przeciwutleniacze; ekstrakt drożdży; na wywieszce nie umieszczono wskazanych substancji dodatkowych iskładnika; c) kiełbasa podwawelska extra : inny skład procentowy mięsa - na wywieszce podano: mięso wieprzowe (71%), na etykiecie od producenta podano: mięso wieprzowe (71,5%); z etykiety producenta tj.: izolat białka sojowego, E450(i), E327-stabilizator, błonnik sojowy, przyprawy naturalne i ich ekstrakty, syrop glukozowy, hydrolizowane białko kukurydziane, proszek musztardowy (w tym gorczyca, kurkuma, maltodekstryna), E472c-emulgator, E1450-substancja zagęszczająca, aromaty (w tym aromat dymu wędzarniczego); producenta, tj.: E330-substancja stabilizująca, błonnik pszenny, glukoza, E301- przeciwutleniacz, E150d-barwnik; brak informacji o alergenach - na etykiecie od producenta umieszczono informację: Produkt może zawierać śladowe ilości glutenu, selera, laktozy, sezamu; d) golonka konserwowa drobiowa: inny skład procentowy mięsa - na wywieszce podano: mięso z uda z kury (56,8%), na etykiecie od producenta podano: mięso z uda z kury (64,5%); z etykiety producenta tj.: plazma wieprzowa, E301-przecieutleniacz, aromaty dymu wędzarniczego, hemoglobina wieprzowa, dekstroza oraz podano niewłaściwą funkcję technologiczną dla E331, tj. przeciwutleniacz zamiast zgodnie z określeniem producenta regulator kwasowości ; producenta tj.: zaw. dwutlenku siarki w żelatynie, E410-substancja zagęszczająca, E-627- wzmacniacz smaku, aromaty (zaw. mleko i laktozę); na wywieszce dla klientów nie uwidoczniono wszystkich alergenów z etykiety producenta, tj.: produkt może zawierać śladowe ilości orzechów, jaj, siarki, gorczycy, mleka z laktozą, selera, zbóż zaw. gluten; składniki na wywieszce podano w innej kolejności niż umieszczone w wykazie na etykiecie od producenta 4
Dowód: protokół kontroli (k. 6-10) załącznik nr 2 do protokołu kontroli (k. 12-13) załącznik nr 3 do protokołu kontroli (k. 14 15) załącznik nr 4 do protokołu kontroli (k. 16 17) załącznik nr 6 do protokołu kontroli (k. 20 21) załącznik nr 8 do protokołu kontroli (k. 24) załącznik nr 9 do protokołu kontroli (k. 25) załącznik nr 10 do protokołu kontroli (k. 26) załącznik nr 11 do protokołu kontroli (k. 27) załącznik nr 12 do protokołu kontroli (k. 28) oświadczenie kontrolowanego (k. 59) oświadczenie kontrolowanego z dnia 23.09.2013 r. (k. 118) W związku z powyższym w dniu 25 października 2013 roku Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej wszczął z urzędu postępowanie administracyjne w sprawie ustalenia kary pieniężnej z tytułu wprowadzenia do obrotu z konsumentami artykułów rolno spożywczych zafałszowanych oraz o niewłaściwej jakości handlowej. W piśmie informującym o wszczęciu postępowania administracyjnego w sprawie ustalenia kary pieniężnej, kontrolowany został poinformowany o przysługującym mu prawie do zapoznania się z aktami i prawie wypowiedzenia się, co do zebranych dowodów i materiałów. Kontrolowany przedsiębiorca nie skorzystał z przysługującego mu prawa. Dowód: zawiadomienie o wszczęciu postępowania administracyjnego w sprawie nałożenia kary pieniężnej z dnia 25.10.2013 r. (k. 120) W kontekście powyższego Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej ustalił i stwierdził: Ustawa o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (Dz. U. z 2005 r. nr 187 poz. 1577 ze zm) w art. 40a ust. 1 pkt. 3 (Dz. U. z 2005 r. nr 187 poz. 1577 ze zm.) stanowi, iż każdy kto wprowadza do obrotu artykuły rolno spożywcze nieodpowiadające jakości handlowej określonej w przepisach o jakości handlowej lub deklarowanej przez producenta w oznakowaniu tych artykułów, podlega karze pieniężnej w wysokości do pięciokrotnej wartości korzyści majątkowej uzyskanej lub która mogłaby zostać uzyskana przez wprowadzenie tych artykułów rolno spożywczych do obrotu, nie niższej jednak niż 500 zł. Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (Dz. U. z 2005 r. nr 187 poz. 1577 ze zm) wprowadzane do obrotu artykuły rolno spożywcze powinny spełniać wymagania w zakresie jakości handlowej, jeżeli w przepisach o jakości handlowej zostały określone takie wymagania, oraz dodatkowo wymagania dotyczące tych artykułów, jeżeli ich spełnienie zostało zadeklarowane przez producenta. Poprzez jakość handlową, zgodnie z treścią art. 3 pkt. 5 ustawy o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych, należy rozumieć również wymagania wynikające ze sposobu produkcji, opakowania, prezentacji i oznakowania, nieobjęte wymaganiami sanitarnymi, weterynaryjnymi lub fitosanitarnymi. W niniejszej sprawie, w czasie przeprowadzonej kontroli, stwierdzono, że dla nw. produktów oferowanych luzem, bez opakowań jednostkowych tj: a) kiełbasa gajowego - w ilości 0,7 kg, w cenie 15,99 zł/kg, wartości 11,19 zł, producent: Zakłady Mięsne Skiba Andrzej Skiba, ul. Derdowskiego 23, 89-600 Chojnice, dowód 5
dostawy: dokument PZ nr PZ42/07/13 z dnia 04.07.2013 r. od Polomarket sp. z o.o., 88-170 b) kiełbasa bohuna - w ilości 1,5 kg, w cenie 19,99 zł/kg, wartości 29,98 zł, producent: Zakłady Mięsne Bekon Zbigniew Niebalski, Jabłowo Pałuckie 3, 89-210 Łabiszyn, dowód dostawy: dokument PZ nr PZ00148/07/13 z dnia 13.07.2013 r. od Polomarket sp. z o.o., 88-170 c) kiełbasa podwawelska ekstra - w ilości 3 kg, w cenie 12,99 zł/kg, wartości 38,97 zł, producent: Zakłady Mięsne Nove sp. z o.o., 89-170 Nowe, Morgi 53, dowód dostawy: dokument PZ nr PZ00174/07/13 z dnia 16.07.2013 r. od Polomarket sp. z o.o., 88-180 Pakość, Giebnia 20, d) golonka konserwowa drobiowa - w ilości 3 kg, w cenie 17,99 zł/kg, wartości 53,97 zł, producent: Zakłady Mięsne Polonus sp. z o.o. S.K.A., Uniszki Cegielnia 16A, 06-500 Mława, dowód dostawy: dokument PZ nr PZ00250/06/13 z dnia 24.06.2013r. od Polomarket sp. z o.o.,88-170 Pakość, Giebnia 20 ze względu na podanie na wywieszkach składu wędlin rozbieżnego ze składem podanym przez producenta na opakowaniu zbiorczym tj.: a) kiełbasa gajowego : podano na wywieszce cenowej procentową zawartość mięsa drobiowego oddzielonego mechanicznie - 8%, mimo że producent nie określił zawartości procentowej, tylko wykazał w składzie: mięso drobiowe oddzielone mechanicznie z kurczaka ; na wywieszce cenowej podano informację o zawartości alergenów: Produkt zaw. gorczycę, seler, soję, na etykiecie od producenta podawano także informację: Produkt może zawierać śladowe ilości laktozy, glutenu i sezamu ; b) kiełbasa bohuna : inny skład procentowy mięsa - na wywieszce podano: mięso wieprz. (58%), na etykiecie od producenta podano: mięso wieprzowe (89%); inną kolejność składników - na wywieszce cenowej podano kolejno: woda, sól; na etykiecie od producenta: sól, woda; inny składnik - na wywieszce podano: hydrolizat białka; na etykiecie od producenta nie umieszczono takiego składnika; nie podano obecności gorczycy - na wywieszce: przyprawy, ekstrakty i aromaty przypraw; na etykiecie od producenta: przyprawy naturalne (gorczyca), ekstrakty i aromaty przypraw; nie podano wszystkich substancji dodatkowych i składników: na etykiecie od producenta podano: E 331 - regulator kwasowości; E 300, E 301, E 316 przeciwutleniacze; ekstrakt drożdży; na wywieszce nie umieszczono wskazanych substancji dodatkowych iskładnika; c) kiełbasa podwawelska extra : inny skład procentowy mięsa - na wywieszce podano: mięso wieprzowe (71%), na etykiecie od producenta podano: mięso wieprzowe (71,5%); z etykiety producenta tj.: izolat białka sojowego, E450(i), E327-stabilizator, błonnik sojowy, przyprawy naturalne i ich ekstrakty, syrop glukozowy, hydrolizowane białko kukurydziane, proszek musztardowy (w tym gorczyca, kurkuma, maltodekstryna), E472c-emulgator, E1450-substancja zagęszczająca, aromaty (w tym aromat dymu wędzarniczego); producenta, tj.: E330-substancja stabilizująca, błonnik pszenny, glukoza, E301- przeciwutleniacz, E150d-barwnik; brak informacji o alergenach - na etykiecie od producenta umieszczono informację: Produkt może zawierać śladowe ilości glutenu, selera, laktozy, sezamu; 6
d) golonka konserwowa drobiowa: inny skład procentowy mięsa - na wywieszce podano: mięso z uda z kury (56,8%), na etykiecie od producenta podano: mięso z uda z kury (64,5%); z etykiety producenta tj.: plazma wieprzowa, E301-przecieutleniacz, aromaty dymu wędzarniczego, hemoglobina wieprzowa, dekstroza oraz podano niewłaściwą funkcję technologiczną dla E331, tj. przeciwutleniacz zamiast zgodnie z określeniem producenta regulator kwasowości ; producenta tj.: zaw. dwutlenku siarki w żelatynie, E410-substancja zagęszczająca, E-627- wzmacniacz smaku, aromaty (zaw. mleko i laktozę); na wywieszce dla klientów nie uwidoczniono wszystkich alergenów z etykiety producenta, tj.: produkt może zawierać śladowe ilości orzechów, jaj, siarki, gorczycy, mleka z laktozą, selera, zbóż zaw. gluten; składniki na wywieszce podano w innej kolejności niż umieszczone w wykazie na etykiecie od producenta. Stwierdzone nieprawidłowości w opisie ww. artykułów rolno spożywczych, w treści dostępnej konsumentowi wywieszki umieszczonej bezpośrednio przy danych wyrobie, polegające na podaniu niezgodnie z prawdą danych w zakresie składu surowcowego świadczyło o naruszeniu przepisów dotyczących jakości handlowej artykułów rolno - spożywczych. Powyższe ustalenia wskazywały na popełnienie przez kontrolowanego przedsiębiorcę czynu opisanego w art. 40a ust. 1 pkt. 3 ustawy o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (Dz. U. z 2005 r. nr 187 poz. 1577 ze zm) i w związku z powyższym skutkują nałożeniem kary pieniężnej określonej w tym przepisie. Istotnym z punktu widzenia zakresu podmiotowego art. 40a ust. 1 pkt. 3 i 4 ustawy o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (Dz. U. z 2005 r. nr 187 poz. 1577 ze zm) jest ustalenie czy kontrolowany przedsiębiorca jest podmiotem wprowadzającym oceniane produkty do obrotu. Ustawa o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (Dz. U. z 2005 r. nr 187 poz. 1577 ze zm), w art. 3 pkt. 4, w zakresie definicji odsyła do przepisów prawa żywnościowego Unii Europejskiej. Zgodnie z art. 17 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności i ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. U. L 31 z 01.02.2002r. ze zm.) podmioty działające na rynku spożywczym zapewniają na wszystkich etapach produkcji, przetwarzania i dystrybucji w przedsiębiorstwach będących pod ich kontrolą, zgodność tej żywności lub pasz z wymogami prawa żywnościowego właściwymi dla ich działalności i kontrolowanie przestrzegania tych wymogów. Dotyczy to zatem i ostatniego szczebla - tj. sprzedaży konsumentom. Należy zaznaczyć, że w świetle prawa żywnościowego pojęcie wprowadzenia do obrotu dotyczy każdego etapu obrotu i nie jest zawężone jedynie do pierwszego wprowadzenia na rynek. Wprowadzenie na rynek zgodnie z art. 3 pkt. 8 rozporządzenia 178/2002 oznacza posiadanie żywności lub pasz w celu sprzedaży, z uwzględnieniem oferowania do sprzedaży lub innej formy dysponowania. Uwzględniając definicję obrotu zawartą w ustawie z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (Dz. U. z 2005 r. nr 187 poz. 1577 ze zm), odwołującą się do treści art. 3 pkt. 8 rozporządzenia 178/2002, za jakość 7
handlową odpowiada nie tylko producent, ale także przedsiębiorcy prowadzący obrót handlowy produktami żywnościowymi, na każdym jego etapie, w tym także detalicznym. Przedstawiona powyżej interpretacja znajduje poparcie w treści wyroku Trybunału Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich z dnia 23.11.2006 r. w sprawie C-315/05 (Dz.U. C 331 z 30.12.2006 s.14) wydanego w trybie prejudycjalnym, z którego wynika, że wprowadzający do obrotu może być odpowiedzialny za jakość, nawet w sytuacji, gdy ogranicza się on, jako zwykły dystrybutor do wprowadzenia do obrotu produktu w postaci w jakiej został mu dostarczony przez producenta. Określając ramy prawne wyroku Trybunał Sprawiedliwości przywołał m.in. art. 3 pkt. 3 oraz art. 17 rozporządzenia nr 178/2002, które definiują podmiot działający na rynku spożywczym oraz stanowią obowiązki tych podmiotów, a także państw członkowskich w zakresie przestrzegania wymagań prawa żywnościowego na wszystkich etapach produkcji, przetwarzania i dystrybucji. Każdy z podmiotów tj.: producent, przetwarzający czy dystrybutor, obarczony jest obowiązkiem przestrzegania wymagań prawa żywnościowego. Zgodnie z art. 40 a ust. 5 ustawy o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych, ustalając wysokość kary pieniężnej, Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej uwzględnił stopień szkodliwości czynu, stopień zawinienia strony, zakres naruszenia a także dotychczasową działalność podmiotu działającego na rynku artykułów rolno- spożywczych i wysokość obrotów. Oceniając stopień szkodliwości czynu Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej uwzględnił wszystkie okoliczności wyznaczające w konkretnym przypadku rozmiar szkodliwości czynu a odnoszące się zarówno do przedmiotowej jak i podmiotowej strony danego czynu. Wyroby oferowane przez kontrolowanego przedsiębiorcę były opisane, na dostępnej dla konsumenta wywieszce, poprzez użycie ich nazwy oraz składu surowcowego. Była to jedyna informacją jaką uzyskiwał konsument w momencie dokonania wyboru danego środka spożywczego. Zakwestionowany przez inspektorów Inspekcji Handlowej produkty posiadały skład surowcowy odmienny od deklarowanego na poszczególnych wywieszkach, co zostało stwierdzone w oparciu o porównanie składu surowcowego umieszczonego na wywieszce ze składem uwidocznionym przez producenta na etykiecie opakowania zbiorczego. Przedsiębiorca, oferując w swej placówce handlowej, produkt niezgodny z deklaracją zamieszczoną na wywieszce, w istotny sposób naruszył interesy konsumenta zarówno pod względem ekonomicznym jak i zdrowotnym. Przepisy regulujące kwestię jakości handlowej artykułów rolno spożywczych precyzyjnie regulują zakres informacji, jaki konsument winien otrzymać w momencie dokonania zakupu danego produktu. Wskazane przepisy nakładają konkretne obowiązki na producentów jak i sprzedawców danych środków spożywczych ale jednocześnie stanowią jasną informacje dla konsumenta jakiego rodzaju środek spożywczy kupuje. Konsument kierując się informacjami zawartymi w oznakowaniu środków spożywczych, mając na względzie zarówno wskazania zdrowotne jak i preferencje smakowe, ustala swą dietę. Umieszczenie niepełnych danych lub też danych niezgodnych z rzeczywistym stanem faktycznym może uniemożliwić konsumentowi dokonania świadomego wyboru i zakupu odpowiedniego dla niego środka spożywczego. Szczególną uwagę należy przywiązywać do precyzowania składu surowcowego oferowanych produktów. Obecnie wieku konsumentów cierpi na różnorodne schorzenia, które wiążą się z koniecznością zachowania ścisłej diety i wykluczenia produktów zawierających określone składniki. Spożycie przez konsumenta środka spożywczego zawierającego składnik dla niego wykluczony może wiązać się z poważnymi konsekwencjami zdrowotnymi. Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej, oceniając stopień szkodliwości czynu, wziął również pod uwagę fakt, iż kontrolowany przedsiębiorca prowadzi działalność gospodarczą 8
od 2005 roku polegającą m.in. na sprzedaży detalicznej środków spożywczych w niewyspecjalizowanych sklepach (informacja odpowiadająca odpisowi aktualnemu KRS k. 53-57). Mając powyższe rozważania na względzie należy stwierdzić, że czyn kontrolowanego przedsiębiorcy charakteryzuje wysoki stopień szkodliwości. Wina definiowana jest jako zarzucalność procesu decyzyjnego polegająca na dokonaniu przez sprawcę wolnego wyboru z katalogu możliwych zachowań, zachowania sprzecznego z obowiązującą norma prawną. Wina definiowana jest również jako stosunek psychiczny sprawcy do przedsiębranego czynu oraz do naruszenia przez niego zasad ostrożności, których przestrzeganie miało zapobiec popełnieniu zarzucanego mu czynu. Oceniając stopień zawinienia Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej wziął pod uwagę fakt, iż wada ocenianego produktu powstała u kontrolowanego przedsiębiorcy. Zakwestionowane produkty oznakowane były przez ich producenta w sposób prawidłowy, czytelny, precyzyjnie określający charakter i rodzaj danego środka. Mimo to kontrolowany, na wywieszce, podał skład inny niż faktycznie występujący. Kontrolowany przedsiębiorca oferując konsumentowi produkty sprzedawane bez opakowań jednostkowych lub pakowane przy sprzedaży, ma bezpośredni wpływ na sposobu ich prezentacji i oznakowania. Jakiekolwiek zaniechania/ błędy ze strony zatrudnionych pracowników jak i osób wykonujących czynności zawodowe na podstawie umów cywilnoprawnych obciążają bezpośrednio kontrolowanego przedsiębiorcę. Niezależnie od powyższego należy wskazać, iż kontrolowany podjął czynności zmierzające do poprawy treści informacji uwidocznionych dla konsumenta na wywieszkach znajdujących się przy poszczególnych wyrobach. W związku z powyższym czyn kontrolowanego przedsiębiorcy zakwalifikowano jako popełniony nieumyślnie poprzez niedbalstwo. Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej uznał, iż czyn przedsiębiorcy narusza wymagania w zakresie oznakowania artykułów rolno- spożywczych istotne z punktu widzenia właściwości produktu oraz regulacji rynków rolnych krajowych. Uwzględniając kolejną przesłankę, która dotyczy dotychczasowej działalności podmiotu działającego na rynku artykułów rolno- spożywczych należy wziąć pod uwagę, iż w stosunku do przedsiębiorcy, w okresie ostatnich 24 miesięcy, prowadzono jedno postępowanie administracyjnego w sprawie ukarania karą pieniężną za wprowadzenie do obrotu z konsumentami artykułów rolno spożywczych niewłaściwej jakości handlowej z terenu działania Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Poznaniu Delegatura w Koninie. Przedsiębiorca zalicza się do grupy pozostałych przedsiębiorców wg. przepisów ustawy z dnia 2 lipca 2004 roku o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2007 r. nr 155 poz. 1095 ze zm) oświadczenie k. 58. Ponadto przy wydawaniu decyzji Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej uwzględnił treść art. 17 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności i ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. U.L 31 Z 01.02.2002 r. ze zm.), iż kara powinna być skuteczna, oraz odstraszająca, a także wziął pod uwagę zasadę proporcjonalności, która zakłada, że zastosowany środek musi być właściwy do osiągnięcia zakładanego celu. Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej, zgodnie z treścią art. 40a ust. 1 pkt. 3 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (Dz. U. z 2005, 9
nr 187, poz. 1577 ze zm.) może wymierzyć karę pieniężną w wysokości do pięciokrotnej wartości korzyści majątkowej uzyskanej lub którą mogłaby zostać uzyskana przez wprowadzenie tych artykułów rolno spożywczych do obrotu. W tym przypadku, biorąc pod uwagę wszystkie okoliczności sprawy, należało zastosować środek w postaci wymierzenia kary pieniężnej w wysokości 1.000 zł (słownie jeden tysiąc złotych) z tytułu wprowadzenia do obrotu artykułów rolno spożywczych sprzedawanych bez opakowań jednostkowych niewłaściwej jakości handlowej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (Dz. U. z 2005 r. nr 187 poz. 1577 ze zm.) Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej orzekł zatem jak w sentencji. Zgodnie z art. 40 a ust. 6 i 7 ustawy o jakości handlowej artykułów rolno- spożywczych, karę pieniężną, o której mowa w sentencji decyzji, stanowiącą dochód budżetu państwa, przedsiębiorca jest zobowiązany wpłacić na konto bankowe Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Poznaniu, Nr konta NBP O/O Poznań nr 96 1010 1469 0032 7422 3100 0000, w terminie nieprzekraczalnym 30 dni od dnia uprawomocnienia się decyzji, która wtedy staje się jednocześnie decyzją ostateczną. Pouczenie: 1. Od niniejszej decyzji na podstawie art. 127 1 i 2 kpa, art. 129 1 i 2 kpa przysługuje stronie odwołanie do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów 00-950 Warszawa, Plac Powstańców Warszawy 1 składane na piśmie za pośrednictwem Wielkopolskiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej AL. Marcinkowskiego 3, 60-967 Poznań, w terminie 14 dni od dnia jej doręczenia. 2. Do należności pieniężnych nie uiszczonych w terminie stosuje się przepisy działu III ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku- Ordynacja podatkowa ( Dz. U. z 2005, Nr 8, poz. 60 z późn. zm.).... (imię i nazwisko, stanowisko służbowe, podpis) 10