WIELKOPOLSKI WOJEWÓDZKI INSPEKTOR INSPEKCJI HANDLOWEJ Al. Marcinkowskiego 3, Poznań. Poznań dnia lutego 2014 roku

Transkrypt

1 WIELKOPOLSKI WOJEWÓDZKI INSPEKTOR INSPEKCJI HANDLOWEJ Al. Marcinkowskiego 3, Poznań Poznań dnia lutego 2014 roku D/PI.ŻG PO ZPO MW MARKET Sp. z o.o. Aleja Piasta Złotów Supermarket Piotr i Paweł Aleja Piasta Złotów DECYZJA Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej działając na podstawie art ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeksu postępowania administracyjnego ( Dz. U. z 2013 r., poz. 267), art. 40a ust. 1 pkt 4 oraz ust. 4 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych ( Dz. U. z 2005 r., Nr 187, poz ze zm.), po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego, wymierza Przedsiębiorcy MW MARKET Sp. z o.o., Al. Piasta 6, Złotów, NIP: karę pieniężną w wysokości 2000 zł (słownie: dwa tysiące złotych 00/100) 1

2 wynikającą z art. 40 a ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno- spożywczych ( Dz. U. z 2005 r., Nr 187, poz ze zm.), z tytułu wprowadzenia do obrotu handlowego w dniu kontroli tj. w dniu 20 listopada 2013 roku w podległym Supermarkecie Piotr i Paweł w Złotowie, Al. Piasta 6 artykułów rolno- spożywczych zafałszowanych tj: 1) pasztet królewski z prażoną cebulką, wędlina podrobowa parzona pieczona, w ilości 54,582 kg, w cenie 13,99 zł/kg, producent: Balcerzak i Spółka Sp. z o.o., Wróblów 38, Sława. Partia wędliny dostarczona za fakturą VAT nr 22490/02/fv/2013 z dnia r. w il. 54,784 kg przez Balcerzak i Spółka Sp. z o.o., Wróblów 38, Sława. Na wywieszce cenowej podano wyższy udział procentowy mięsa: mięso wieprzowe 55%, wątroba wieprzowa 14%, natomiast producent w oznakowaniu deklarował: mięso wieprzowe 41%, wątroba wieprzowa 13%. Ponadto na wywieszce cenowej podano niższy udział procentowy cebulki oraz brakowało informacji o obecności substancji dodatkowych tj.: stabilizatory: E451, E452, E508, regulatory kwasowości: E331, E262, glukoza, przeciwutleniacz: E301., 2) pasztetowa podwędzana w ilości łącznej 8,60 kg, w cenie 13,99 zł/kg, producent: Niewieścin Sp. z o.o., Niewieścin 8, Pruszcz. Partia wędliny dostarczona za fakturą VAT nr /13 z dnia r. w il. 9,30 kg przez Niewieścin Sp. z o.o., Niewieścin 8, Pruszcz. Na wywieszce cenowej podano wyższy udział procentowy mięsa: mięso wieprzowe 35%, natomiast producent deklarował mięso wieprzowe 16%. Ponadto na wywieszce cenowej brakowało informacji o obecności skrobi ziemniaczanej i substancjach dodatkowych tj.: emulgatory E471, E 472, przeciwutleniacze E300, E330, E316, substancja wzmacniająca smak i zapach E621. W wykazie umieszczono mąkę pszenną, której producent nie deklarował w składzie wędliny. Podanie konsumentom informacji o innej zawartości składników w wędlinach niż deklarowane w oznakowaniu przez producentów wprowadza konsumenta w błąd co do charakterystyki środka spożywczego, w tym jego składu i stanowi naruszenie art. 46 ust. 1 pkt 1 lit a ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2010 r. 136, poz. 914 ze zm.) oraz art. 6 ust. 2 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (Dz. U. z 2005 r. nr 187, poz ze zm.). 2

3 W myśl art. 40 a ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 21 grudnia 2000r. o jakości handlowej: kto wprowadza do obrotu artykuły rolno-spożywcze zafałszowane, podlega karze pieniężnej w wysokości nie wyższej niż 10% przychodu osiągniętego w roku rozliczeniowym poprzedzającym rok nałożenia kary, nie niższej niż zł. Uzasadnienie Podczas kontroli przeprowadzonej w dniach od w dniach od roku do roku w Supermarkecie Piotr i Paweł w Złotowie, Al. Piasta 6, dokonano oceny prawidłowości uwidaczniania wykazu składników wędlin oferowanych do sprzedaży bez opakowań lub pakowanych przy sprzedaży w stosunku do obowiązujących przepisów. W wyniku oględzin przetworów mięsnych stwierdzono, nieprawidłowości w oznakowaniu niżej wymienionych wyrobów: 1) pasztet królewski z prażoną cebulką, wędlina podrobowa parzona pieczona, w ilości 54,582 kg, w cenie 13,99 zł/kg, producent: Balcerzak i Spółka Sp. z o.o., Wróblów 38, Sława. Partia wędliny dostarczona za fakturą VAT nr 22490/02/fv/2013 z dnia r. w il. 54,784 kg przez Balcerzak i Spółka Sp. z o.o., Wróblów 38, Sława. Na wywieszce cenowej podano wyższy udział procentowy mięsa: mięso wieprzowe 55%, wątroba wieprzowa 14%, natomiast producent w oznakowaniu deklarował: mięso wieprzowe 41%, wątroba wieprzowa 13%. Ponadto na wywieszce cenowej podano niższy udział procentowy cebulki oraz brakowało informacji o obecności substancji dodatkowych tj.: stabilizatory: E451, E452, E508, regulatory kwasowości: E331, E262, glukoza, przeciwutleniacz: E301., 2) pasztetowa podwędzana w ilości łącznej 8,60 kg, w cenie 13,99 zł/kg, producent: Niewieścin Sp. z o.o., Niewieścin 8, Pruszcz. Partia wędliny dostarczona za fakturą VAT nr /13 z dnia r. w il. 9,30 kg przez Niewieścin Sp. z o.o., Niewieścin 8, Pruszcz. Na wywieszce cenowej podano wyższy udział procentowy mięsa: mięso wieprzowe 35%, natomiast producent deklarował mięso wieprzowe 16%. Ponadto na wywieszce cenowej brakowało informacji o obecności skrobi ziemniaczanej i substancjach dodatkowych tj.: emulgatory E471, E 472, przeciwutleniacze E300, E330, E316, substancja wzmacniająca smak i zapach E621. W wykazie umieszczono mąkę pszenną, której producent nie deklarował w składzie wędliny. Podanie konsumentom informacji o innej zawartości składników w wędlinach niż deklarowane w oznakowaniu przez producentów wprowadza konsumenta w błąd 3

4 co do charakterystyki środka spożywczego, w tym jego składu i stanowi naruszenie art. 46 ust. 1 pkt 1 lit a ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2010 r. Nr 136, poz. 914 ze zm.) oraz art. 6 ust. 2 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (Dz. U. z 2005 r. nr 187, poz ze zm.). Zgodnie z art. 6 ust. 2 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. z 2005 r. Nr 187, poz ze zm.) do znakowania wprowadzonych do obrotu artykułów rolno-spożywczych stosuje się odpowiednio przepisy określone między innymi w art. 46 ust.1 pkt 1 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 roku o bezpieczeństwie żywności i żywienia(dz. U. z 2010 roku, Nr 136, poz.914 ze zm.) Zgodnie z art. 46 ust.1, pkt 1 lit. a ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 roku o bezpieczeństwie żywności i żywienia(dz. U. z 2010 roku, Nr 136, poz.914 ze zm.), oznakowanie środka spożywczego nie może wprowadzać konsumenta w błąd, w szczególności co do charakterystyki środka spożywczego, w tym jego nazwy, rodzaju, właściwości, składu, ilości trwałości, źródła lub miejsca pochodzenia, metod wytwarzania lub produkcji. Wobec powyższego należy uznać, że kontrolowany, wprowadził do obrotu artykuły rolno - spożywcze zafałszowane, co skutkuje zastosowaniem sankcji z art. 40 a ust. 1 pkt 4 ustawy o jakości handlowej artykułów rolno- spożywczych ( Dz. U. z 2005 roku, Nr 187, poz ze zm.): kto wprowadza do obrotu artykuły rolnospożywcze zafałszowane, podlega karze pieniężnej w wysokości nie wyższej niż 10% przychodu osiągniętego w roku rozliczeniowym poprzedzającym rok nałożenia kary, nie niższej niż zł. Zgodnie z art. 3 pkt 10 ustawy o jakości handlowej artykuł rolnospożywczy zafałszowany to produkt, którego skład jest niezgodny z przepisami dotyczącymi jakości handlowej poszczególnych artykułów rolno- spożywczych, albo produkt w którym zostały wprowadzone zmiany, w tym zmiany dotyczące oznakowania, mające na celu ukrycie jego rzeczywistego składu lub innych właściwości, jeżeli niezgodności te lub zmiany w istotny sposób naruszają interesy konsumentów w szczególności jeżeli: a) dokonano zabiegów, które zmieniły lub ukryły jego rzeczywisty skład, b) w oznakowaniu podano nazwę niezgodną z przepisami, 4

5 c) w oznakowaniu podano niezgodne z prawdą dane w zakresie składu, pochodzenia terminu przydatności do spożycia lub daty minimalnej trwałości, zawartości netto lub klasy jakości handlowej. Celem prawa żywnościowego jest szeroko rozumiana ochrona interesów konsumentów. Art. 8 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności i ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. U. L 31 z r. ze zm.) precyzuje, że celem tego prawa jest ochrona interesów konsumentów i umożliwienie im świadomego wyboru związanego ze spożywaną przez nich żywnością. Prawo żywnościowe ma przeciwdziałać oszukańczym lub podstępnym praktykom, fałszowaniu żywności oraz wszelkim innym praktykom mogącym wprowadzić konsumentów w błąd. W kontekście powyższego Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej uznał, iż zgodnie z art. 17 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności i ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. U. L 31 z r. ze zm.) podmioty działające na rynku spożywczym zapewniają na wszystkich etapach produkcji, przetwarzania i dystrybucji w przedsiębiorstwach będących pod ich kontrolą, zgodność tej żywności lub pasz z wymogami prawa żywnościowego właściwymi dla ich działalności i kontrolowanie przestrzegania tych wymogów. Należy zaznaczyć, że w świetle prawa żywnościowego pojęcie wprowadzenia do obrotu dotyczy każdego etapu obrotu i nie jest zawężone jedynie do pierwszego wprowadzenia na rynek. Wprowadzenie na rynek zgodnie z art. 3 pkt 8 rozporządzenia 178/2002 oznacza posiadanie żywności lub pasz w celu sprzedaży, z uwzględnieniem oferowania do sprzedaży lub innej formy dysponowania. Odwołując się do treści art. 3 pkt. 8 rozporządzenia 178/2002, za jakość handlową odpowiada nie tylko producent, ale także przedsiębiorcy prowadzący obrót handlowy produktami żywnościowymi, na każdym jego etapie, w tym także etapie detalicznym. W oparciu o zebrany materiał dowodowy, na podstawie art Kodeksu postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 roku, poz. 267), pismem z dnia 14 stycznia 2014 roku, Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji 5

6 Handlowej poinformował stronę o wszczęciu z urzędu postępowania administracyjnego w sprawie wymierzenia kary pieniężnej z art. 40 a ust. 1 pkt 4 ustawy o jakości handlowej. Jednocześnie Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej poinformował, że na podstawie art Kodeksu postępowania administracyjnego strona może brać czynny udział w każdym stadium postępowania, a w szczególności wypowiadać się, co do zebranych dowodów i zapoznać się ze zgromadzonymi w tej sprawie materiałami. W odpowiedzi strona wskazała, iż nie ulega wątpliwości, że nastąpiło naruszenie wymogów prawa wskazanych w piśmie z dnia 14 stycznia 2014 roku. Jednocześnie strona poinformowała, ze podjęła działania mające na celu zapobieżenie w przyszłości wystąpieniu nieprawidłowości i prosi o łagodne potraktowanie sprawy. Zgodnie z art. 40 a ust. 5 ustawy o jakości ustalając wysokość kary pieniężnej Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej wziął pod uwagę wyjaśnienia strony oraz uwzględnił stopień szkodliwości czynu, stopień zawinienia strony, zakres naruszenia a także dotychczasową działalność podmiotu działającego na rynku artykułów rolno- spożywczych oraz wielkość obrotów. Oceniając stopień szkodliwości czynu Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej uwzględnił wszystkie okoliczności wyznaczające w konkretnym przypadku rozmiar szkodliwości czynu a odnoszące się zarówno do przedmiotowej jak i podmiotowej strony danego czynu. Przedsiębiorca wprowadzając do obrotu produkty zafałszowane niewątpliwie naruszył interes konsumenta. Podanie informacji o wyższej zawartości składnika mięsnego w wędlinach niż deklarowane przez producenta i nie zamieszczenie informacji o wszystkich deklarowanych substancjach dodatkowych, niewątpliwie wprowadza konsumenta w błąd i jest istotnym naruszeniem. Konsument pozbawiony został wiedzy w tym zakresie, która jest istotna nie tylko z punktu widzenia prawa do informacji mogącej przesądzić o dokonanym wyborze produktu, ale również ze względu na bezpieczeństwo zdrowia konsumenta do którego produkt ten może trafić. Mając powyższe rozważania na względzie należy stwierdzić, że czyn kontrolowanego przedsiębiorcy charakteryzuje niewątpliwie najwyższy stopień szkodliwości. 6

7 Oceniając stopień zawinienia Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej zważył, że strona jest przedsiębiorcą prowadzącym fachowy obrót artykułami spożywczymi, w wyspecjalizowanych sklepach, a celem jej działalności jest odsprzedaż tych artykułów konsumentowi finalnemu, można ją więc potraktować jako profesjonalistę mającego wpływ na obrót żywnością. I tak niewątpliwie czyn kontrolowanego można uznać jako lekkomyślność. Strona postępowania, jako profesjonalista działający na rynku artykułów rolnospożywczych ma obowiązek stosowania takich procedur, by nie dopuszczać do przedostawania się do bezpośredniej sprzedaży dla konsumentów produktów zafałszowanych. Należy nadmienić, iż stopień zawinienia nie tyle wpływa na sam fakt wymierzenia kary w ogóle, ale na jej wysokość, którą organ wydający decyzję jedynie miarkuje w wymiarze określonym ustawą. W tej kwestii stanowisko Wielkopolskiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej jest zbieżne z poglądem Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów wyrażonym w wyroku z dnia roku ( Stopień zawinienia przedsiębiorcy wpływa jedynie na ustalenie wysokości kary pieniężnej, jest natomiast nieistotny dla samego wymierzenia kary pieniężnej, XVII AmE 170/07 ). Nadto przyjęte przez ustawodawcę brzmienie art. 40 a ust. 1 pkt 3 ustawy o jakości handlowej wprowadza mechanizm polegający na tym, że każdy, w stosunku do kogo zostanie spełniona przesłanka wprowadzania do obrotu artykułów rolno spożywczych nieodpowiadających jakości handlowej określonej w przepisach o jakości handlowej lub deklarowanej przez producenta, podlega karze określonej w tym przepisie. Dlatego też przy określaniu wysokości sankcji bierze się pod uwagę stopień zawinienia, który nie jest ustalany w chwili uznania konieczności wymierzania sankcji, ale na późniejszym etapie postępowania, to jest w momencie określania jej wysokości. Należy zatem zauważyć, że ustawodawca zakłada istnienie stopnia zawinienia w każdej sytuacji wymierzania kary pieniężnej z tytułu naruszania przepisów prawa żywnościowego, a rolą organu stosującego prawo, to jest wymierzającego karę pieniężną, jest jedynie miarkowanie wymiaru sankcji. Wojewódzki Inspektor zakres naruszenia ocenił jako istotny z punktu widzenia właściwości produktu oraz regulacji rynków. Przesłanka odwołująca się do dotychczasowej działalności podmiotu działającego na rynku artykułów rolno spożywczych wymaga dostosowania sankcji do konkretnego przedsiębiorcy. Ocena ta wykonywana jest w aspekcie relacji 7

8 pomiędzy wojewódzkim inspektorem a podmiotem podlegającym ukaraniu. Ponadto odnosi się ona jedynie do aktywności przedsiębiorcy na rynku artykułów rolno spożywczych i jak poprzednie ma charakter stopniowalny. W aspekcie rozpatrywanej sprawy, Wojewódzki Inspektor wziął pod uwagę fakt, iż przedsiębiorca nie był wcześniej karany. Biorąc pod uwagę piąty z czynników mających wpływ na wysokość kary pieniężnej, tj. wielkość obrotów przedsiębiorcy wprowadzającego do obrotu artykuły rolno-spożywcze nieodpowiadające jakości handlowej, Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej w oparciu o przedstawioną przez stronę informację stwierdził, iż zgodnie z rozdziałem 7 ustawy z dnia 2 lipca 2004 roku o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2013, poz. 672 ze zm.) strona należy do małych przedsiębiorców, w związku z czym oceniono i wzięto pod uwagę fakt, ze jej udział w obrocie rynkowym jest znaczny. Zdaniem Wielkopolskiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej opisane wyżej okoliczności stanowią podstawę do wymierzenia kary pieniężnej z art. 40 a ust. 1 pkt 4 ustawy o jakości handlowej. Ponadto przy wydawaniu decyzji, obok uwzględnienia powyższych przesłanek Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej wziął pod uwagę treść art. 17 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności i ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności ( Dz. U.L 31 Z r. ze zm.), iż kara powinna być skuteczna, oraz odstraszająca a także wziął pod uwagę zasadę proporcjonalności, która zakłada, że zastosowany środek musi być właściwy do osiągnięcia zakładanego celu. Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej orzekł zatem jak w sentencji. Zgodnie z art. 40 a ust. 6 i 7 ustawy o jakości handlowej artykułów rolnospożywczych, karę pieniężną o której mowa w sentencji decyzji, stanowiącą dochód budżetu państwa, przedsiębiorca jest zobowiązany wpłacić na konto bankowe Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Poznaniu, Nr konta NBP O/O Poznań Nr , w terminie nieprzekraczalnym 30 dni 8

9 od uprawomocnienia się decyzji, która wtedy staje się jednocześnie decyzją ostateczną. Kara niezapłacona w terminie staje się zaległością podatkową w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 roku, poz. 749). Pouczenie: 1. Od niniejszej decyzji na podstawie art i 2 K.p.a. art i 2 K.p.a. przysługuje stronie odwołanie do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów Warszawa, Plac Powstańców Warszawy 1 składane na piśmie za pośrednictwem Wielkopolskiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej, Al. Marcinkowskiego 3, Poznań, w terminie 14 dni od dnia jej doręczenia. 2. Do należności pieniężnych nie uiszczonych w terminie stosuje się przepisy działu III ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku- Ordynacja podatkowa ( Dz. U. z 2012 roku, poz. 749).... 9