Scenariusz zajęć dla grupy zróżnicowanej wiekowo (3, 4, 5-latki) Autor: Paulina Szmagier Obszar podstawy programowej: 9. Wychowanie przez sztukę różne formy plastyczne. Grupa wiekowa: Grupa zróżnicowana wiekowo (3,4,5-latki) Blok tematyczny: Odkrywam świat nie tylko pędzlem Temat: Mali artyści w plenerze. Cele operacyjne: Dziecko: 3-latek 4-latek 5-latek Potrafi uważnie patrzeć (organizuje pole spostrzeżeniowe, tak by zapamiętać, co jest na ilustracjach, potrafi dopasować do siebie części obrazka, ułożyć puzzle). Posługuje się gestem i ruchem w zabawach ruchowych. Uczestniczy w zbiorowym śpiewie, zajęciach ruchowych. Wypowiada się samorzutnie na temat zachowania bohatera opowiadania. Koloruje obrazek. Koloruje obrazek wg kodu. Rysuje po śladach, koloruje obrazek. Wykorzystuje różne materiały podczas malowania farbami. Wykorzystuje różne materiały podczas malowania farbami, tworzy prace plastyczne łącząc techniki. Wycina po liniach prostych, przykleja podpisy pod ilustracjami. Podejmuje próby współpracy z innymi dziećmi. Współpracuje z innymi dziećmi, udziela potrzebującym pomocy. Czyta wyrazy związane z treścią zajęć sposobem globalnym. Próbuje układać zdania z podanymi wyrazami. Wykaz nabywanych umiejętności (ujętych w podstawie programowej, jako osiągnięcia dziecka kończącego przedszkole): Dziecko: 3-latek 4-latek 5-latek Zwraca się bezpośrednio do rozmówcy, stara się mówić poprawnie pod względem artykulacyjnym, gramatycznym, fleksyjnym, składniowym.
Umie wypowiadać się w różnych technikach plastycznych i przy użyciu elementarnych środków wyrazu (takich jak kształt oraz barwa) w postaci prostych kompozycji i form konstrukcyjnych. Uczestniczy w zajęciach ruchowych, zabawach oraz grach w ogrodzie przedszkolnym, w parku, na boisku, w sali gimnastycznej. Śpiewa piosenki z dziecięcego repertuaru i łatwe piosenki ludowe; chętnie uczestniczy w zbiorowym śpiewie, w tańcach, muzykowaniu. Grupuje obiekty w sensowny sposób (klasyfikuje), formułuje uogólnienia typu: to do tego pasuje, te obiekty są podobne, a te są inne. Dysponuje sprawnością rąk oraz koordynacją wzrokoworuchową potrzebną do rysowania, wycinania, nauki pisania. Potrafi uważnie patrzeć (organizuje pole spostrzeżeniowe), aby rozpoznać, a także zapamiętać to, co jest przedstawione na ilustracjach. Interesuje się czytaniem i pisaniem; jest gotowe do nauki czytania oraz pisania. Treści kształcenia: kształtowanie umiejętności społecznych (obdarzanie uwagą dzieci i dorosłych, zgodne funkcjonowanie w zabawie, uczestnictwo w tworzeniu kącika przyrody, stosowanie form grzecznościowych wobec innych dzieci oraz dorosłych); porządkowanie po sobie miejsca zabawy, pomaganie innym; uważne słuchanie wypowiedzi innych osób; tańce/pląsy w parze i kręgu; rozwijanie kreatywności, wyobraźni; budowanie pozytywnego obrazu samego siebie oraz pewności siebie (wypowiadanie się na forum grupy, próba współpracy w zespole); wielozmysłowe poznawanie otaczającej rzeczywistości, rozwijanie wrażliwości dotykowej; wzbogacanie i rozwój mowy (wyraźne mówienie, wzbogacanie słownictwa czynnego oraz biernego, układanie zdań, śpiewanie piosenki); grupowanie obiektów, klasyfikowanie ze względu na podane cechy; rozwijanie samodzielności; kształtowanie sprawności fizycznej; rozwijanie sprawności manualnej; czytanie globalne.
Opis sposobu realizacji: Lp. Część dnia aktywności dziecka I. Zajęcia poranne II. Zajęcia dydaktyczne 3-latki/uwagi o realizacji Przebieg zajęć 4-latki/uwagi o realizacji 5-latki/uwagi o realizacji 1.Schodzenie się dzieci. Zabawy swobodne w kącikach zainteresowań. W kąciku plastycznym zgromadzone są różne materiały: farby, kawałki waty, patyczki higieniczne, sznurki, płatki higieniczne, szczoteczki do zębów, gruby makaron o różnych kształtach. 2. Dobry pomysł: zabawa ruchowo - muzyczna przy muzyce do piosenki (nagranie audio w załączniku nr 9). Dzieci pląsają swobodnie lub nauczyciel (N) pokazuje odpowiednie ruchy, a dzieci je naśladują. Następnie N śpiewa piosenkę (tekst w załączniku nr 5) i rozmawia z dziećmi na temat jej treści. Zachęca je, aby wykorzystały pomysł, który miał bohater piosenki - Marek. N Pokazuje zgromadzone w kąciku plastycznym przybory, które dzieci oglądają i dotykają. N wyjaśnia, że zamiast pędzli będą dzisiaj do malowania używać takich właśnie przedmiotów, jednak wcześniej wybiorą się na do ogrodu przedszkolnego lub na krótki spacer, aby poszukać materiałów, które również można użyć do malowania. N zachęca dzieci do podania propozycji, czego będą szukać podczas spaceru (np. liście, trawa, szyszki). Uwaga: wymienione wcześniej szczoteczki do zębów nie tylko mogą posłużyć do malowania, ale ułatwią również nanoszenie farb na szyszki, źdźbła traw itp. 3. W poszukiwaniu nieszablonowych pomocy plastycznych: spacer po okolicy lub wyjście do ogrodu przedszkolnego. Zbieranie materiałów do zajęć - dzieci starsze pomagają młodszym. Powrót do przedszkola, zgromadzenie przyniesionych materiałów w kąciku plastycznym. Zachęcanie i wdrażanie dzieci do samodzielnego ubierania się, zwrócenie uwagi na odpowiednią kolejność zakładania ubrań. Utrzymywanie porządku w szatni. Zachęcanie starszych dzieci, aby pomagały młodszym kolegom. Następnie oglądanie zgromadzonych materiałów, dzielenie się wrażeniami, a także pomysłami, w jaki sposób można je wykorzystać. 1. Mali artyści i skarby natury: wykonywanie prac plastycznych: 3-latki - odbijanie na kartkach liści, sznurków itp.; 4-latki - malowanie przy pomocy zgromadzonych wcześniej materiałów; 5- latki - praca techniką łączoną: odbijanie wybranych elementów, malowanie różnorodnymi przedmiotami, przyklejanie elementów na kartce (np. dziecko wykleja kwiat czy zwierzątko z makaronu, a pozostałą część pracy maluje przy pomocy zgromadzonych materiałów). Porządkowanie miejsca pracy. Omówienie i wystawa prac dzieci.
III. Zajęcia popołudniowe 2. Widzę za pomocą rąk: zabawa dydaktyczna. Dzieci mają przewiązane oczy, każde z nich dostaje do rąk jeden z materiałów, których używało podczas wykonywania pracy plastycznej. Stara się przy pomocy zmysłu dotyku odgadnąć, co trzyma w ręce. 3. Liść: kolorowanie ilustracji (załącznik nr 2a) - propozycja dla dzieci, które wykazują chęć dalszego uczestnictwa w zajęciach; pozostałe wracają do swobodnej aktywności zabawowej. 3. Liście: kolorowanie wg kodu (załącznik 2b). 3. Liście: rysowanie po śladach, kolorowanie ilustracji (załącznik nr 2c). 1. Nie mam pędzla: rozmowa z dziećmi na temat treści opowiadania (prezentacja multimedialna znajduje się w załączniku nr 7). Próba odpowiedzi na pytania: Czy Agatka mogła jednak namalować obrazek?, Czego mogła użyć zamiast pędzla?, Co powinna zrobić wobec mamy?. Zachęcanie wszystkich dzieci do zabrania głosu. Wdrażanie dzieci do szanowania innych i umożliwienia im swobodnej wypowiedzi. 2. Agatka rysuje: układanie puzzli obrazkowych 4-elementowych (załącznik nr 3a). 2. Agatka i jej pudełko z zabawkami: układanie puzzli obrazkowych 6-elementowych (załącznik nr 3b). 3. Pobawię się teraz sam!: aktywność własna dzieci zabawy swobodne. 2. Leśne skarby: układanie puzzli obrazkowych 9-elementowych (załącznik nr 3c). 3. Już czytam!: globalne czytanie wyrazów: farby, maluję, listek, wata, obrazek. Podpisywanie odpowiednich ilustracji oraz przedmiotów. Próba układania zdań z wybranym wyrazem (szablony wyrazów w załączniku nr 1). 4. Dary natury i plastyka: zabawy indywidualne dzieci z wykorzystaniem materiałów zawartych w załącznikach multimedialnych: układanie puzzli (załącznik nr 8), gra multimedialna Rysunki dzieci (załącznik nr 6) lub zabawy przy stoliku przyklejanie podpisów pod ilustracjami i kolorowanie rysunków (załącznik nr 4).
5. Niczym liście na wietrze: zabawy w ogrodzie przedszkolnym z wykorzystaniem urządzeń dostępnych na placu zabaw lub: a) zabawy piłką, rzuty oburącz, w górę, przed siebie, za siebie, zabawy w parach - starsze dzieci mogą w parach rzucać do siebie małą piłkę np. lewą ręką, a łapać prawą, następnie zmiana rąk; b) zabawa Listki na wietrze - wiatr (N) zaczarował dzieci w kolorowe listki, które tańczą odpowiednio do poleceń wiatru wieje lekki wietrzyk, zrywa się mocniejszy wiatr, wieje bardzo mocno, wiatr ustał; tańczą listki żółte, czerwone, zielone, brązowe, kolorowe (dzieci podzielone są na zespoły, w rękach mają liście w określonych kolorach). Uwaga: Propozycje zawarte w scenariuszu zostały przygotowane w taki sposób, aby nauczyciel mógł dostosować czas realizacji zajęć do możliwości dzieci w grupie oraz z zachowaniem tzw. zasady 1/5, zalecanej w części podstawy programowej dotyczącej zalecanych warunków i sposobu jej realizacji. Jeżeli niektóre dzieci pomimo upływu czasu są zainteresowane proponowanymi działaniami nie należy im przerywać tej aktywności. Dzieci, których uwaga się wyczerpała, w naturalny sposób powracają do realizacji programu własnego, czyli wybranego przez siebie rodzaju aktywności (np. zabawowej). Metody za M. Kwiatowską (1985): Czynne: ćwiczeń praktycznych, kierowanie własną działalnością dziecka, zadań stawianych dziecku, czytanie globalne wg Glenna Domana. Słowne: rozmowy, objaśnienia i instrukcje. Percepcyjne: obserwacja i pokaz, przykład dorosłych. Formy: praca indywidualna jednolita i zróżnicowana, grupowa jednolita i zróżnicowana, zbiorowa jednolita. Środki dydaktyczne: kredki, farby, nożyczki, klej, arkusze papieru formatu A 4 dla każdego dziecka, fartuszki dla każdego dziecka, wata, patyczki higieniczne, płatki higieniczne, szczoteczki do zębów, sznureczki, makaron, listki, źdźbła trawy, szyszki, piłki małe i duże, komputer z dostępem do Internetu lub tablica multimedialna oraz środki dydaktyczne zamieszczone na portalu Scholaris (dla nauczyciela, do wykorzystania w pracy z dzieckiem): 1. Już czytam! - napisy do globalnego czytania; 2. Liście kolorowanki; 3. Puzzle materiał do wydrukowania: a. Agatka rysuje puzzle 4-elementowe; b. Agatka i jej pudełko z zabawkami puzzle 6-elementowe; c. Leśne skarby - puzzle 9-elementowe; 4. Materiały plastyczne - materiał do wydrukowania; 5. Dobry pomysł tekst piosenki; 6. Prace plastyczne dzieci. Połącz przedmiot ze śladem, który pozostawił gra multimedialna; 7. Prezentacja multimedialna Nie mam pędzla;
8. Puzzle multimedialne: Malowane bez pędzla - materiał dla 3-latków (4 elementy), 4-latków (6 elementów) i 5-latków (8 elementów); 9. Piosenka: Dobry pomysł nagranie audio.