Diagnostyka węzłów chłonnych (Lymph nodes assessment) Joanna Anioł
Joanna Anioł Wykształcenie: wyższe Studia na Wydziale Lekarskim Collegium Medium UJ w Krakowie 1989 1995 Kształcenie podyplomowe: Specjalizacja I stopnia z Radiologii i Diagnostyki Obrazowej październik 2000 r. Specjalizacja II stopnia z Radiologii i Diagnostyki Obrazowej listopad 2005 r. Tytuł doktora nauk medycznych nadany przez Radę Naukową Centrum Onkologii Instytutu im. Marii Skłodowskiej- -Curie marzec 2012 r. na podstawie pracy pt. Analiza wartości badań obrazowych w ocenie zaawansowania miejscowego raka gruczołu krokowego. Praca: Staż podyplomowy w Szpitalu im. L. Rydygiera w Krakowie 1995 1997 Zakład Radiologii i Diagnostyki Obrazowej Centrum Onkologii w Krakowie od 10. 1997 r. Od 2001 r. na stanowisku asystenta. Członkowstwo w towarzystwach naukowych: 1. Polskie Lekarskie Towarzystwo Radiologiczne 2. Polskie Towarzystwo Chirurgii Onkologicznej 3. Europejskie Towarzystwo Radiologiczne (ECR) 4. Polskie Towarzystwo Onkologiczne Działalność dydaktyczna: Ćwiczenia i seminaria z radiologii dla studentów Szkoły Medycznej dla Obcokrajowców przy Collegium Medicum UJ. Wykłady z Radiologii Onkologicznej dla studentów Szkoły Medycznej dla Obcokrajowców przy Collegium Medicum UJ. Szkolenia w ramach kursów specjalizacyjnych CMKP. Nadzór nad specjalizacją z radiologii i diagnostyki obrazowej jako kierownik specjalizacji. 26 Joanna Anioł
Diagnostyka węzłów chłonnych Joanna Anioł Zakład Diagnostyki Obrazowej Centrum g Instytut y im. Marii Onkologii Skłodowskiej Curie, Oddział w Krakowie. Diagnostyka węzłów chłonnych w raku piersi. Ocena stanu węzłów chłonnych: -ważny, niezależny czynnik rokowniczy -pozwala po a a na ap prawidłowa a d o a kwalifikację a ację do leczenia. ec e a Czułość badania usg w wykrywaniu przerzutowych węzłów chłonnych w dołach pachowych - 73%. 73% Czułość badania klinicznego 32 %. H.Ojeda-Fournier; J.Q.Nguyen Ultrasound Evaluation of Regional Breast Lymph Nodes, S i Seminars iin R Roentgenology t l, 2011 Diagnostyka węzłów chłonnych w raku piersi. Ultrasonografia pobranie materiału do badania cytologicznego (FNA= BAC) lub histologicznego (CB =BGI). Potwierdzenie p przerzutów w węzłach ę chłonnych y p pachowych y pozwala na ominięcie procedury biopsji węzła wartowniczego. Joanna Anioł 27
Drenaż limfatyczny z gruczołu piersiowego. Węzły chłonne pachowe Węzły podobojczykowe Węzły nadobojczykowe Węzły nadobojczykowe Węzły wzdłuż tętnicy piersiowej wewnętrznej Węzły wewnątrzsutkowe tk Węzeł Rottera H.Ojeda-Fournier; J.Q.Nguyen Ultrasound Evaluation of Regional Breast Lymph Nodes, Seminars in Roentgenology, 2011 Ocena węzłów chłonnych w badaniu usg. 1. wymiary węzłów ( wymiary normalne zależą od lokalizacji : ww. zamostkowe 3-5 mm, ww. wewnątrzsutkowe tko e 3-10mm, ww. pachowe do 2 cm) 2.kształt ( L/T ratio : węzły podejrzane <1, węzły prawidłowe >2) 3.echogeniczność, kształt i wielkość części korowej i rdzeniowej węzła 4. unaczynienie w opcji Doppler US. Różnicowanie węzłów chłonnych w badaniu usg. PRAWIDŁOWY NIERPRAWIDŁOWY -Owalny kształt. -Rozmiar do 2 cm dla węzłów chłonnych pachowych, 1 cm dla węzłów wewnątrzsutkowych. tk -Wyraźnie widoczna zatoka tłuszczowa. -Wąska, równa warstwa korowa. -Węzły symetryczne, obustronne. -Unaczynienie widoczne w obrębie zatoki. -Okrągły lub nieregularny kształt. -Powiększony wymiar. -Asymetryczne, odcinkowe pogrubienie warstwy korowej zgrubienie kory w całości powyżej 2 mm. -Nieregularny lub spikularny obrys. -Nieprawidłowe unaczynienie. -Obecność nieprawidłowych węzłów chłonnych w sąsiedztwie węzłów niepowiększonych, zmiany jednostronne. 28 Joanna Anioł
Nowe metody 1. Ultrasonografia z podaniem środka kontrastowego iv. może poprawić możliwości diagnostyki różnicowej chorób węzłów chłonnych. 2. Zastosowanie ultrasonograficznego środka kontrastującego może być alternatywną metodą wykrywania węzłów chłonnych wartowniczych w chorobach nowotworowych. 3. Sonoelastografia jako technika nieinwazyjna może pomóc w wyborze węzłów chłonnych do weryfikacji biopsyjnej (kryteria oceny wymagają doprecyzowania). Ewa J. Białek, Postępy w diagnostyce ultrasonograficznej układu limfatycznego ULTRASONOGRAFIA nr 39, 2009 Algorytm postępowania w ocenie węzłów chłonnych pachowych u chorych z guzem piersi. Nieprawidłowy obraz kliniczny (guz sutka) i/lub Nieprawidłowy obraz w mammografii ( guz lub powiększone węzły chłonne) Usg dołów pachowych Wynik negatywny/ prawidłowe węzły chłonne w badaniu usg Biopsja węzła wartowniczego (-) Wynik pozytywny/ powiększone nieprawidłowe węzły chłonne w badaniu usg BAC lub BGI (-) (+) (+) Nie wymaga dalszego postępowania Wycięcie węzłów chłonnych pachowych Powiększone węzły chłonne diagnostyka różnicowa. Infekcje ( wirusowe, bakteryjne, grzybicze). Immunologiczne ( choroby układowe tkanki łącznej, sarkoidoza). Zapalne -reaktywne (poszczepienne, reakcje alergiczne, polekowe, reakcja na protezy silikonowe). Nowotwory złośliwe ( hematologiczne, przerzuty z innych guzów złośliwych). Metaboliczne ( nadczynnośc tarczycy, choroby spichrzeniowe). Inne: guz Castelmana. Joanna Anioł 29
Ocena węzłów chłonnych w raku piersi. Podsumowanie. Ocena węzłów regionalnych w usg standard w przedoperacyjnej ocenie raka piersi. USG na podstawie oceny morfologicznej wykrycie podejrzanych węzłów chłonnych. Możliwość weryfikacji nieprawidłowych węzłów pod kontrolą usg. Potwierdzenie przerzutów w węzłach chłonnych pachowych pozwala na ominięcie procedury biopsji węzła wartowniczego. Mikroprzerzuty w niepowiększonych węzłach chłonnych niemożliwe do wykrycia w badaniu usg. 30 Joanna Anioł