1 Wynikowy plan dydaktyczny nauczania geografii w liceum klasa III Program podstawowy: - nr. dopuszczenia DKW-4015-41/01 Podręcznik: Człowiek gospodarzem Ziemi P.Wład; wyd. ORTUS [Opracowała mgr Anna Karolak ] Dział Temat lekcji Przewidywane osiągnięcia uczniów w zakresie podstawowym Przewidywane osiągnięcia uczniów w zakresie rozszerzonym 1.Przemysł, a rzemiosło. Czynniki lokalizacji przemysłu. -porównuje cechy przemysłu i rzemiosła wymienia nazwy surowców i wyrobów poszczególnych działów przemysłu -wymienia na przykładach czynniki lokalizacji przemysłu :przyrodnicze, techniczno- ekonomiczne i społecznopolityczne - wymienia czynniki lokalizacji wybranych głównych zakładów przemysłowych w Polsce Procesy uprzemysłowienia 2..Światowe tendencje w gospodarowaniu źródłami energii. 3..Alternatywne źródła energii. 4. Producenci wybranych wyrobów przemysłowych. -zna pojęcia: surowce odnawialne, surowce nieodnawialne, niekonwencjonalne źródła energii, paliwa alternatywne, bilans energetyczny, -wskazuje na mapie świata główne zagłębia surowcowe z uwzględnieniem surowców energetycznych; -wymienia surowce energetyczne i alternatywne źródła energii, -wymienia głównych producentów surowców paliwowych i energii na świecie; -zna i wskazuje na mapie główne centra przemysłowe na świecie, charakteryzuje główne obszary wydobycia kopalin na świecie; wyjaśnia konieczność racjonalnej gospodarki surowcami nieodnawialnymi, rozumie rolę niekonwencjonalnych źródeł energii, - rozumie znaczenie surowców nieodnawialnych w gospodarce człowieka, rozumie konieczność poszukiwania nowych surowców energetycznych, zna bilans energetyczny wybranych państw świata, wymienia przyczyny i skutki zmian w strukturze bilansu energetycznego świata; zna i rozumie współzależność między występowaniem surowców i ich eksploatacją oraz przetwórstwem, 5.Wybrane regiony przemysłowe świata. lokalizuje na mapie wybrane regiony przemysłowe świata, zna głównych producentów wybranych wyrobów przemysłowych, opisuje przestrzenne zróżnicowanie produkcji przemysłowej świata, określa możliwości wykorzystania wybranych regionów przemysłowych świata, 6.Przemysły zaawansowanych technologii. zna pojęcia: przemysł zaawansowanej technologii, technopolia, park naukowy, park technologiczny, wymienia najważniejsze technopolie świata; rozumie rosnące znaczenie przemysłów zaawansowanych technologii, objaśnia przyczyny rozwoju technopolii na świecie, przedstawia własne sądy na temat możliwości rozwoju technopolii w Polsce,
2 7.Bezpieczeństwo energetyczne Polski 8. polski przemysł w dobie przemian ustrojowych. 9. Sprawdzian pisemny przemysł świata i Polski. 10. Technologie telekomunikacyjne i ich wpływ na rozwój gospodarczy świata. potrafi lokalizować na mapie główne okręgi przemysłowe, potrafi wymienić czynniki lokalizacji przemysłu, zna czynniki lokalizacji wybranych okręgów przemysłowych, wymienia główne działy gospodarki narodowej Polski, stosuje praktycznie prawidłową terminologię ekonomiczną, zna pojęcia: restrukturyzacja, reprywatyzacja, zna zasadnicze cechy gospodarki narodowej, zna aktualną strukturę gospodarki kraju; zna pojęcia: satelita telekomunikacyjny, satelita geostacjonarny, rozumie znaczenie komunikacji satelitarnej we współczesnym świecie; potrafi ocenić jakość i wielkość produkcji przemysłowej, rozumie negatywny wpływ przemysłu na środowisko, zna etapy rozwoju przemysłu Polski w ujęciu historycznym, przedstawia współczesne tendencje rozwoju przemysłowego Polski, potrafi opisać przemiany w przemyśle wynikające z gospodarki wolnorynkowej, potrafi opisać przemiany w rolnictwie wynikające z gospodarki wolnorynkowej, umie syntetyzować posiadaną wiedzę o gospodarce; potrafi podać przykłady najnowszych technologii w komunikacji, wymienia główne koncerny produkujące sprzęt telekomunikacyjny, wyjaśnia znaczenie telekomunikacji satelitarnej dla rozwoju gospodarczego świata;
3 11.Rodzaje i ekonomika transportu. 12. Systemy transportowe wg kontynentów. 13.Rozwój i znaczenie transportu kolejowego zna pojęcia: komunikacja, transport, łączność, transport specjalny i przesyłowy, zna podział środków transportu; - opisuje za pomocą mapy aktualne zróżnicowanie gęstości sieci kolejowej na świecie w Europie i w Polsce - wskazuje na mapie Polski linie kolejowe o znaczeniu międzynarodowym - wymienia tendencje rozwoju kolejnictwa - ocenia wpływ transportu kolejowego na środowisko przyrodnicze rozumie konieczność racjonalizacji transportu, podaje przykłady zróżnicowania towarów pod względem transportowym, wyjaśnia zasady ekonomiki transportu we współczesnym świecie; - wyjaśnia przyczyny nierównomiernej gęstości sieci kolejowej na świecie, w Europie i w Polsce. 14. Rozwój i znaczenie transportu samochodowego. 15. Sprawdzian pisemny komunikacja. - wymienia rodzaje dróg samochodowych ze względu na nawierzchnię - wskazuje na mapie samochodowej Polski drogi międzynarodowe - opisuje za pomocą mapy zróżnicowanie gęstości sieci autostrad na świecie - ocenia wpływ transportu samochodowego na środowisko przyrodnicze - opisuje hierarchiczny układ sieci drogowej Polski{ drogi krajowe, wojewódzkie, powiatowe i gminne - porównuje korzystając z danych statystycznych, liczbę samochodów w Polsce - wymienia korzyści i negatywne skutki ekologiczne eksploatacji autostrad 18.Nierównomierność poziomu rozwoju gospodarczego państw na świecie. zna i wymienia główne cechy międzynarodowej wymiany handlowej, wskazuje na mapie świata obszary o zróżnicowanym stopniu rozwoju gospodarczego, zna pojęcia: międzynarodowy podział pracy, bogata północ, biedne południe; potrafi dokonywać podziału świata według stopnia rozwoju gospodarczego, potrafi objaśnić główne cechy międzynarodowej wymiany handlowej, analizuje rozwój gospodarczy wybranego rejonu świata, objaśnia znaczenie międzynarodowego podziału pracy, potrafi zakwalifikować dane państwo pod względem poziomu rozwoju, potrafi analizować materiał źródłowy na temat problemów lokalnych w danych krajach, przedstawia własne sądy i opinie na temat zróżnicowania przestrzennego zagospodarowania świata, uzasadnia różnice w rozwoju przemysłu w poszczególnych regionach świata; 19.Sprawdzian pisemny zróżnicowanie form gospodarowania na
4 Gospodarka morska 16. Wykorzystanie gospodarcze morza - wskazuje na mapie główne porty morskie świata, Europy i Polski - wskazuje na mapie główne szlaki transportu morskiego, - porównuje, korzystając z danych statystycznych, flotę rybacką oraz wielkość połowów Polski z innymi krajami - opisuje główne konwencje i traktaty dotyczące morza - opisuje specjalizację polskich portów morskich - opisuje przykłady uprawy mórz Warunki życia ludności 17. Rola usług we współczesnym świecie. zna pojęcia: usługi materialne, usługi niematerialne, podaje przykłady różnorodnych usług; - ocenia rolę usług finansowych w funkcjonowaniu nowoczesnej gospodarki rozumie znaczenie rozwoju usług niematerialnych we wzroście gospodarczym kraju, potrafi klasyfikować sektor usług materialnych i niematerialnych; - wskazuje na mapie wybrane ośrodki usług specjalistycznych w Europie i w Polsce Turystyka i wypoczynek 20. Znaczenie turystyki i rekreacji we współczesnym świecie. - objaśnia pojęcia: turystyka, rekreacja - opisuje turystykę jako formę aktywnego spędzania czasu wolnego - opisuje zasady zdrowego stylu życia - wymienia rodzaje walorów turystycznych - ocenia znaczenie turystyki w rozwoju społecznym, gospodarczym i kulturowym Polski lub wybranego regionu świata - opisuje turystykę jako źródło dochodu ludności 21.22.Obszary atrakcyjne turystycznie na świecie. zna różne rodzaje turystyki, zna kryteria różnicujące typy turystyki, lokalizuje na mapie regiony o największej atrakcyjności turystycznej; rozumie pojęcie: atrakcyjność turystyczna, potrafi omawiać wybrane regiony turystyczne świata, podaje przykłady państw, dla których turystyka jest źródłem znaczących dochodów, uzasadnia, że turystyka jest dochodowym działem gospodarki, Przemiany gospodarcze i polityczne w świecie 23.Polityczny podział świata. -zna pojęcia :kolonializm, metropolia, dekolonizacja, terytorium zależne, dominium, neokolonializm, enklawa, eksklawa, -potrafi wskazać przykłady państw, które w racjonalny sposób wykorzystały dogodne cechy środowiska geograficznego i swoje położenie. -potrafi wymienić i pokazać na mapie państwa i podać nazwy ich stolic. -potrafi określić rolę partii politycznych i zaklasyfikować je -potrafi wymienić historyczne i współczesne przykłady zmian na mapie politycznej świata -potrafi wymienić terytoria zależne i określić ich status polityczny -potrafi wymienić partie rządzące obecnie w różnych krajach Europy -potrafi ocenić znaczenie wyników badań i analiz prowadzonych w zakresie geografii wyborczej.
5 27.Sprawdzian pisemny wielkie regiony społecznoekonomiczne świata. Człowiek a środowisko 28. Warunki życia ludzi w środowisku przyrodniczym. 29.30.31.Wpływ działalności człowieka na naturalną równowagę w środowisku. 32.Współpraca międzynarodowa w dziedzinie ochrony środowiska. 33.34. Ochrona przyrody w Polsce. Uczeń: zna elementy składowe środowiska geograficznego, zna pojęcia: sozologia i antropopresja, rozumie związki między klimatem, glebą a roślinnością, rozumie zależności między środowiskiem a człowiekiem, rozumie znaczenie wody w życiu człowieka, potrafi wskazać konsekwencje działalności człowieka w środowisku przyrodniczym, potrafi wskazać obszary zagrożenia ekologicznego, opisuje różne formy ochrony środowiska, potrafi wskazać źródła pochodzenia różnych zanieczyszczeń w środowisku, potrafi wskazać obszary najbardziej przekształconego krajobrazu; - lokalizuje na mapie główne zespoły naturalnej roślinności potencjalnej w Polsce, - zna główne funkcje lasów, podaje przykłady wykorzystania lasów w najbliższej okolicy, rozumie znaczenie lasów dla gospodarki narodowej, - rozumie konieczność i zna konsekwencje rozwoju przemysłu drzewno -papierniczego; Podaje przykłady Parków Narodowych w Polsce i na świecie Uczeń: zna główne cele ochrony środowiska oraz zna terminologię sozologiczną, zna ważne międzynarodowe organizacje ekologiczne i akty prawne dotyczące środowiska, rozumie wpływ zjawisk pogody na życie i gospodarkę ludzi, rozumie związki między środowiskiem a warunkami życia ludzi, rozumie konieczność racjonalnego korzystania z zasobów przyrody i współpracę międzynarodową do racjonalnego gospodarowania zasobami, potrafi wskazać przykłady zależności człowieka od środowiska w różnych regionach świata, potrafi wskazać regiony o optymalnych warunkach życia dla ludzi, potrafi wymienić skutki wynikające z powiązań elementów środowiska geograficznego, potrafi grupować źródła zanieczyszczeń ze względu na ich pochodzenie, objaśnia pochodzenie różnorodności zespołów roślinnych, zna i lokalizuje na mapie największe zespoły leśne w Polsce, potrafi porównać stopień lesistości kraju z innymi państwami Europy, charakteryzuje stan lasów w Polsce, proponuje działania chroniące lasy, rozumie i wyjaśnia przyczyny aktualnego stanu lasów w Polsce; - uzasadnia potrzebę ochrony środowiska jako warunku postępu cywilizacynego 35. Sprawdzian pisemny- człowiek i środowisko.