Spis treści Wstęp.... 8 Rozdział I Podstawy prawa działalności gospodarczej oraz prawa przedsię biorstw pań Stwowych.... 9 1. Prawo działalności gospodarczej.... 9 2. Przedsiębiorstwa państwowe.... 18 3. Przekształcenia własnościowe przedsiębiorstw państwowych... 22 4. Prywatyzacja przedsiębiorstw państwowych z zastosowaniem narodowych funduszy inwestycyjnych.... 29 Rozdział II Zasady obrotu i gospodarki gruntami Status mienia publicznego.... 31 1. Ewidencja gruntów i budynków.... 31 1.1. Zakres obowiązywania ustawy.... 31 1.2. Służba geodezyjna i kartograficzna.... 31 1.3. Państwowy zasób geodezyjny i kartograficzny.... 33 1.4. Uprawnienia zawodowe do wykonywania samodzielnych funkcji w dziedzinie geodezji i kartografii.... 34 1.5. Prace geodezyjne i kartograficzne.... 34 1.6. Ewidencja gruntów i budynków.... 35 1.7. Rozgraniczanie nieruchomości.... 37 2. Scalanie i wymiana gruntów.... 40 2.1. Scalanie i wymiana gruntów na podstawie ustawy o scalaniu i wymianie gruntów.... 40 2.2. Scalanie i podział nieruchomości na podstawie ustawy o gospodarce nieruchomościami.... 44 3. Lasy.... 45 3.1. Podmioty gospodarujące lasami.... 46
486 Spis treści 3.2. Zasady gospodarowania lasami.... 47 3.3. Plan urządzenia lasu.... 48 3.4. Obszary szczególne.... 49 3.5. Korzystanie z lasów.... 49 3.6. Służba leśna.... 50 4. Ustawa o gospodarce nieruchomościami.... 51 4.1. Ogólne zasady gospodarowania nieruchomościami stanowiącymi własność Skarbu Państwa oraz własność jednostek samorządu terytorialnego i ich związków.... 52 4.2. Sprzedaż i oddawanie w użytkowanie wieczyste.... 53 4.3. Przetargi na zbycie nieruchomości.... 54 4.4. Oddawanie w trwały zarząd.... 55 4.5. Przekazywanie nieruchomości na cele szczególne.... 56 4.6. Podziały nieruchomości.... 57 4.7. Prawo pierwokupu nieruchomości.... 58 4.8. Wywłaszczanie nieruchomości.... 59 4.9. Udział w kosztach budowy urządzeń infrastruktury technicznej.... 62 4.10. Wycena oraz powszechna taksacja nieruchomości.... 62 4.11. Działalność zawodowa w dziedzinie gospodarowania nieruchomościami.... 63 5. Mienie komunalne i gospodarka komunalna.... 64 6. Zamówienia publiczne.... 67 6.1. Istota zamówień publicznych.... 67 6.2. Ustrój organów.... 68 6.3. Przedmiot zamówień publicznych.... 70 6.4. Zasady udzielania zamówień.... 70 6.5. Postępowanie o udzielenie zamówienia.... 71 6.6. Podstawowe tryby udzielania zamówień.... 72 6.7. Wybór najkorzystniejszej oferty.... 75 6.8. Środki ochrony prawnej.... 77 7. Gospodarowanie nieruchomościami rolnymi Skarbu. Państwa.... 77 Rozdział III Prawna regulacja zagospodarowania przestrzennego i procesu inwestycyjnego.... 80 1. Cel regulacji ustawowej.... 80 2. Ochrona gruntów rolnych i leśnych.... 82
Spis treści 487 2.1. Zakres regulacji.... 82 2.2. Zmiana przeznaczenia a wyłączenie gruntu z produkcji rolnej lub leśnej.... 82 2.3. Wyłączanie gruntów z produkcji rolniczej lub leśnej.... 84 2.4. Zapobieganie degradacji gruntów.... 86 3. Ustawa o zagospodarowaniu przestrzennym.... 88 3.1. Zakres regulacji.... 88 3.2. Podstawowy podział zadań w sprawach zagospodarowania przestrzennego.... 88 3.3. Procedura uchwalania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.... 89 3.4. Treść planu.... 93 3.5. Odszkodowanie z tytułu zmniejszenia wartości nieruchomości i opłata w związku ze zwiększeniem tej wartości.... 95 3.6. Inwestycja celu publicznego.... 96 3.7. Decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.... 97 3.8. Plan zagospodarowania przestrzennego województwa.... 102 3.9. Polityka przestrzenna państwa.... 103 4. Unormowanie procesu inwestycyjnego w prawie budowlanym.... 104 4.1. Zakres regulacji ustawy: Prawo budowlane.... 104 4.2. Przepisy ustrojowe.... 104 4.3. Przedmiotowy zakres ustawy.... 106 4.4. Budowa obiektów budowlanych.... 109 4.5. Następstwa samowoli budowlanej.... 115 4.6. Wpływ błędnych działań organów architektoniczno. -budowlanych na działania organów nadzoru budowlanego.... 122 4.7. Utrzymanie obiektów budowlanych.... 123 4.8. Zmiana sposobu użytkowania.... 124 4.9. Odmienności dotyczące zabytków.... 127 4.10. Przepisy dotyczące sfery cywilnoprawnej.... 127 4.11. Przepisy dotyczące samodzielnych funkcji. technicznych.... 128
488 Spis treści Rozdział IV Prawo o obywatelstwie i prawo o cudzoziemcach.... 130 1. Zakres przedmiotowy ustawy.... 130 2. Nabycie obywatelstwa.... 131 3. Utrata obywatelstwa.... 135 4. Rejestry.... 135 5. Cudzoziemcy.... 137 5.1. Przekraczanie granicy.... 137 5.2. Zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony lub osiedlenie się oraz zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego WE.... 146 5.3. Karta pobytu.... 151 5.4. Zobowiązanie do opuszczenia terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i wydalanie cudzoziemców.... 152 5.5. Szef Urzędu do Spraw Cudzoziemców.... 155 5.6. Rada do Spraw Uchodźców.... 156 5.7. Udzielanie ochrony cudzoziemcom na terytorium RP.... 157 5.7.1. Status uchodźcy.... 158 5.7.2. Azyl.... 164 5.7.3. Pobyt tolerowany.... 164 5.7.4. Ochrona czasowa cudzoziemców.... 167 6. Paszporty.... 169 7. Obowiązek meldunkowy cudzoziemców.... 172 8. Zasady i warunki wjazdu i pobytu obywateli Unii Europejskiej.... 174 Rozdział V Administracyjnoprawna sytuacja osób fizycznych.... 178 1. Ewidencja ludności i dowody osobiste.... 178 1.1. Ewidencja ludności.... 178 1.2. Dowody osobiste.... 183 1.3. Udostępnianie danych osobowych ze zbiorów meldunkowych, zbioru pesel oraz ewidencji wydanych. i utraconych dowodów osobistych.... 185 2. Akta stanu cywilnego.... 186 2.1. Uwagi ogólne.... 186
Spis treści 489 2.2. Akt urodzenia.... 188 2.3. Zawieranie małżeństw i akt małżeństwa.... 189 2.4. Akt zgonu.... 191 2.5. Odpisy aktów stanu cywilnego i zaświadczenia.... 191 3. Ordery i odznaczenia.... 192 4. Ochrona danych osobowych.... 196 5. Zmiana imion i nazwisk.... 199 Rozdział VI Administracyjnoprawna regulacja zrzeszania się obywateli.... 202 1. Istota wolności zrzeszania się obywateli.... 202 2. Stowarzyszenia.... 204 2.1. Stowarzyszenia i stowarzyszenia zwykłe.... 204 2.2. Stowarzyszenia o statusie specjalnym.... 209 3. Partie polityczne.... 210 4. Związki wyznaniowe.... 218 5. Związki zawodowe.... 220 6. Organizacje pracodawców.... 227 7. Samorządy zawodowe i inne samorządy.... 230 Rozdział VII Prawo komunikacji i ŁĄcznoŚci... 233 1. Drogi publiczne.... 233 2. Prawo o ruchu drogowym.... 240 3. Żegluga śródlądowa.... 247 4. Kodeks morski.... 250 5. Transport kolejowy.... 253 6. Prawo lotnicze.... 257 7. Łączność.... 260 8. Komunikacja.... 263
490 Spis treści Rozdział VIII Prawo ubezpieczeniowe, antymonopolowe, bankowe i celne.... 269 1. Działalność ubezpieczeniowa.... 269 2. Ochrona konsumentów i konkurencji.... 275 3. Organizacja systemu bankowego.... 280 4. Organizacja systemu poboru ceł.... 286 Rozdział IX Administracja spraw zdrowia, zatrudnienia i spraw socjalnych.... 292 1. Administracja zdrowia i ubezpieczenie zdrowotne.... 292 2. Prawo o zatrudnianiu i przeciwdziałaniu bezrobociu.... 302 3. System ubezpieczeń społecznych.... 313 4. Prawo pomocy społecznej.... 319 5. Przeciwdziałanie alkoholizmowi.... 326 6. Przeciwdziałanie narkomanii.... 334 Rozdział X Upowszechnianie informacji.... 342 1. Wprowadzenie.... 342 2. Administracyjnoprawne aspekty prawa prasowego.... 349 3. Administracyjnoprawna regulacja działalności mediów.... 352 4. Ochrona informacji niejawnych.... 355 Rozdział XI Administracja w dziedzinie oświaty, nauki i kultury.... 360 1. System oświaty.... 360 2. Szkolnicto wyższe.... 372 2.1. Tworzenie i likwidacja uczelni.... 375 2.2. Nadzór nad szkolnictwem wyższym.... 377 2.3. Rada Główna Szkolnictwa Wyższego.... 378 2.4. Państwowa Komisja Akredytacyjna.... 379
Spis treści 491 2.5. Konferencje rektorów.... 380 2.6. Statut uczelni.... 380 2.7. Organy uczelni.... 381 2.7.1. Senat... 382 2.7.2. Rada podstawowej jednostki organizacyjnej... 383 2.7.3. Rektor... 384 2.7.4. Kierownik podstawowej jednostki organizacyjnej... 385 2.7.5. Kanclerz... 386 2.7.6. Kwestor... 386 2.8. Organizacja uczelni.... 386 3. Polska Akademia Nauk.... 388 4. Tytuł naukowy i stopnie naukowe.... 392 5. Działalność kulturalna.... 395 6. Kultura fizyczna i sport.... 398 6.1. Struktura organizacyjna kultury fizycznej.... 399 6.2. Sport.... 399 6.3. Rekreacja i rehabilitacja ruchowa.... 400 6.4. Kadry kultury fizycznej.... 400 6.5. Zasady bezpieczeństwa w dziedzinie kultury fizycznej.... 400 7. Sport kwalifikowany.... 401 7.1. Struktura organizacyjna sportu kwalifikowanego.... 401 7.2. Licencja trenera i licencja sędziego.... 403 7.3. Zwalczanie dopingu w sporcie.... 403 Rozdział XII administracyjnoprawna regulacja zapewnienia bezpieczeństwa i porządku publicznego.... 405 1. Zagadnienia ogólne.... 405 2. Policja.... 406 3. Państwowa Straż Pożarna.... 411 4. Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencja Wywiadu.... 413 5. Straż Graniczna.... 420 6. Centralne Biuro Antykorupcyjne.... 431 7. Straże gminne.... 437 8. Ochrona osób i mienia.... 440
492 Spis treści Rozdział XIII Zapewnienie bezpieczeń stwa i porządku publicznego w sytuacjach nadzwyczajnych.... 446 1. Reglamentacja posiadania broni, amunicji i materiałów wybuchowych.... 446 1.1. Pozwolenie na broń.... 446 1.2. Pozwolenie na materiały wybuchowe.... 450 2. Reglamentacja ochrony przeciwpożarowej.... 452 2.1. Pojęcie ogólne.... 452 2.2. Organizacja ochrony przeciwpożarowej.... 454 2.3. Regulacja zwalczania klęsk żywiołowych.... 456 2.4. Świadczenia w celu zwalczania klęsk żywiołowych.... 458 Rozdział XIV Administracja obrony kraju i spraw zagranicznych.... 460 1. Administracja obrony kraju.... 460 1.1. Powszechny obowiązek obrony kraju.... 460 1.2. Siły Zbrojne.... 461 1.3. Organy właściwe w sprawach obrony kraju.... 462 2. Ochrona granicy państwowej.... 471 2.1. Pojęcie i rodzaje granic.... 471 2.2. Przekraczanie granicy państwowej uprawnienia straży granicznej.... 474 3. Administracja spraw zagranicznych.... 476 3.1. Pojęcia ogólne.... 476 3.2. Organy wewnętrzne.... 477 3.3. Organy zewnętrzne administracji spraw zagranicznych.... 481