PROJEKT: Sprawozdanie z przebiegu spotkania informacyjnego z interesariuszami, dotyczącego zadania 1B.2 realizowanego w ramach. Przedmiot opracowania:

Podobne dokumenty
Sweco Consulting Sp. z o. o. ul. Franklina Roosevelta Poznań. Funkcja: Tytuł, imię i nazwisko Specjalność Nr uprawnień Podpis

PROJEKT OCHRONY PRZECIWPOWODZIOWEJ W DORZECZU ODRY I WISŁY (POPDOW)

PRZEDSIĘWZIĘCIA PLANOWANE DO REALIZACJI PRZEZ REGIONALNY ZARZĄD GOSPODARKI WODNEJ W SZCZECINIE

Przywrócenie walorów przyrodniczych Doliny Dolnej Odry poprzez poprawę zdolności retencyjnych i przeciwpowodziowych Międzyodrza

Śródlądowe drogi wodne w Regionie Wodnym Dolnej Wisły

Projekty transportowe Polski Zachodniej Transgraniczne Forum Samorządowe Polski Zachodniej

Stan techniczny i parametry dróg wodnych

Wstępne warianty modernizacji Odry do wymogów klasy żeglowności Va wyniki modelowania dla Odry granicznej

Wstępne warianty modernizacji Odry do IV klasy żeglowności wyniki modelowania. Odra swobodnie płynąca od Brzegu Dolnego do ujścia Nysy Łużyckiej

Wybrane zagadnienia w zakresie polityki ochrony środowiska w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Dolnośląskiego

Wody wspólne dziedzictwo Jak należy realizować inwestycje aby

XVIII Narada Przednawigacyjna Polska Żegluga Śródlądowa 2019 RZGW Szczecin dolny i graniczny odcinek rzeki Odry

PODSUMOWANIE DO PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA DLA POWIATU STAROGARDZKIEGO NA LATA Z PERSPEKTYWĄ NA LATA

Sweco Consulting Sp. z o. o. ul. Franklina Roosevelta Poznań. Funkcja: Tytuł, imię i nazwisko Specjalność Nr uprawnień Podpis

ZAŁĄCZNIK 7. PROJEKT OCHRONY PRZECIWPOWODZIOWEJ ODRA-WISŁA Lista zadań inwestycyjnych (stan na styczeń 2015)

Posiedzenie Rady Gospodarki Wodnej Regionu Dolnej Odry i Przymorza Zachodniego

RAMOWA DYREKTYWA WODNA - REALIZACJA INWESTYCJI W GOSPODARCE WODNEJ

Konferencja Ochrona i zarządzanie ryzykiem powodziowym na Żuławach. Gdańsk, r. Halina Czarnecka Piotr Kowalski

Warsztaty nt. konsultacji społecznych

Aktualizacja Programu Ochrony Środowiska dla miasta Tczewa na lata

Założenia zadań projektu

ANALIZA ZGODNOŚCI PROJEKTU Z POLITYKĄ OCHRONY ŚRODOWISKA

16. Międzynarodowe Kolokwium Odry i Haweli

CZĘŚĆ II: RZEKA WITKA

Znaczenie portów rzecznych dla rozwoju gospodarczego województwa lubuskiego

JAKOŚĆ RAPORTÓW I DECYZJI jak jąosiągnąć i sprawdzić

ZAŁĄCZNIK 7. PROJEKT OCHRONY PRZECIWPOWODZIOWEJ ODRA-WISŁA Lista zadań inwestycyjnych (stan na marzec 2015)

Ujście Wisły - prezentacja - konferencja

Główne założenia projektu ustawy Prawo wodne. dr inż. Andrzej Kreft Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie

Obszary wyznaczone do sieci NATURA 2000 w województwie podlaskim Obszary Specjalnej Ochrony (OSO):

Lista sprawdzająca w zakresie ocen oddziaływania na środowisko*

Czy przyroda w Polsce jest lepiej chroniona po 2 latach: jakość regulacji i praktyki stosowania. dr Marcin Pchałek adw.

ŚRÓDLADOWE DROGI WODNE W ZRÓWNOWAŻONYM SYSTEMIE TRANSPORTOWYM KRAJU. Kpt.ż.ś. dr Krzysztof Woś

21 grudnia 2011 r., Warszawa

DEPARTAMENT PLANOWANIA I ZASOBÓW WODNYCH. Derogacje, czyli odstępstwa od osiągnięcia celów środowiskowych z tytułu art. 4.7 Ramowej Dyrektywy Wodnej

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE DO UCHWAŁY NR XXX/414/VI/2012 RADY MIASTA POZNANIA z dnia 17 kwietnia 2012r.

Mała retencja w praktyce, w aktach prawnych i dokumentach strategicznych.

CELE I ELEMENTY PLANU GOSPODAROWANIA WODĄ W LASACH. Edward Pierzgalski Zakład Ekologii Lasu

TOMASZ WALCZYKIEWICZ, URSZULA OPIAL GAŁUSZKA, DANUTA KUBACKA

Protokół Nr 26/I/2016 posiedzenia Komisji Edukacji Rady Miejskiej w Łodzi, z dnia 19 stycznia 2016 r.

MASTERPLAN DLA DORZECZA WISŁY. Mateusz Balcerowicz Departament Zasobów Wodnych Płock, 12 maja 2014 r.

Agnieszka Hobot. Rekomendowany zakres informacji oraz analiz do sporządzania raportów OOŚ w zakresie zgodności z zapisami RDW

Lista sprawdzająca w zakresie dokumentacji dotyczącej ocen oddziaływania na środowisko dla instytucji oceniających wnioski o dofinansowanie

PODSUMOWANIE STRATEGICZNEJ OCENY ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO

OCHRONA PRZECIWPOWODZIOWA W WOJEWÓDZTWACH MAŁOPOLSKIM I ŚWIĘTOKRZYSKIM

Głównym celem tych aktów prawnych jest ograniczenie poziomu ryzyka powodziowego na obszarze dorzecza Wisły, przez podjęcie działań technicznych i

Plan Zarządzania Ryzykiem Powodziowym Regionu Wodnego Dolnej Wisły

Zintegrowane zarządzanie zasobami wodnymi w Metropolii Poznań

Uwzględniający wyniki konsultacji społecznych

Lista sprawdzająca w zakresie dokumentacji dotyczącej ocen oddziaływania na środowisko dla instytucji oceniających wnioski o dofinansowanie

Gmina: Szamotuły (m. Szamotuły), Pniewy ( m. Pniewy) Celem inwestycji jest budowa obwodnicy Pniew i Szamotuł (DW 184)

Droga ekspresowa S-8 na odcinku Augustów-Suwałki

Kontrakt terytorialny dla województwa zachodniopomorskiego.

Procedury wydawania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach i oceny oddziaływania na środowisko

Perspektywa nawigacyjna na rzece Odrze w 2019 r. na odcinku administracji PGW WP RZGW we Wrocławiu

SPIS TREŚCI I. Podstawa prawna II. Ustalenia wynikające z prognozy oddziaływania na środowisko... 3

KIK/37 TARLISKA GÓRNEJ RABY UTRZYMANIE RZEK GÓRSKICH

REGIONALNE PROGRAMY OPERACYJNE W KONTEKŚCIE AKTUALNYCH PROBLEMÓW OCHRONY PRZYRODY W POLSCE

Wnioski z ekspertyz z punktu widzenia NGO w Polsce

Gmina: Chocz (n. Chocz, Olesiec Nowy, Olesiec Stary) Celem inwestycji jest budowa obwodnicy miasta Chocz w ciągu drogi wojewódzkiej nr 442

Informacja o postępowaniach w sprawie wydania decyzji środowiskowych dla planowanych inwestycji drogowych w mieście Opolu, tj.

Centra logistyczne jako trójmodalne węzły w systemie przewozów multimodalnych. Eisenhüttenstadt 16 maja 2007 roku

Miejsce oceny oddziaływania na środowisko w systemie regulacji procesu inwestycyjnego

Program budowy kolei dużych prędkości w Polsce lipiec 2011 r.

Rola transportu morskiego w przewozach intermodalnych. InterModal 2018, Nadarzyn

apgw/apwśk założenia i stan realizacji projektu

UCHWAŁA Nr VII/61/2015 RADY MIASTA PRUSZCZ GDAŃSKI. z dnia 12 maja 2015 r.

Procedury środowiskowe jako sztuka podejmowania decyzji

Lista sprawdzająca w zakresie ocen oddziaływania na środowisko

Podstawowe informacje o Naturze 2000 i planach ochrony

ORGANIZACJA I PRZEBIEG AKCJI LODOŁAMANIA NA GRANICZNYM ODCINKU RZEKI ODRY W SEZONIE ZIMOWYM 2003/2004

1B.3 Budowa infrastruktury postojowo cumowniczej Infrastruktura postojowo cumownicza na Odrze dolnej i granicznej

5.1 FORMALNE ZASADY AUDYTU BRD I ZWIĄZANE Z NIM PROCEDURY

Warunki korzystania z wód regionu wodnego /zlewni - znaczenie, możliwości wprowadzenia potrzeb przyrodniczych

Procedura uzyskiwania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach realizacji przedsięwzięcia

Raport z przeprowadzonych konsultacji społecznych projektu Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych Dąbrowy Górniczej na lata

PERSPEKTYWY ROZWOJU POLSKIEGO ODCINKA MIĘDZYNARODOWEJ DROGI WODNEJ E 70. Bydgoszcz, 11 czerwca 2014

Program ochrony środowiska przed hałasem

OŚ PRIORYTETOWA IV RPO WO ZAPOBIEGANIE ZAGROŻENIOM KRYTERIA MERYTORYCZNE SZCZEGÓŁOWE

CEL I ZAKRES MODERNIZACJI WROCŁAWSKIEGO WĘZŁA WODNEGO

Cele środowiskowe dla wód -doświadczenia RDOŚ w Krakowie. Radosław Koryga Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Krakowie

P. Andrzej Ruszlewicz Planista Regionalny P. Wojciech Lewandowski Koordynator Planu P. Bogusława Jesionek przedstawicielka RZGW Wrocław

Wykład Charakterystyka rozwiązań projektowych

DYSKUSJA PUBLICZNA PREZENTACJA Z DYSKUSJI PUBLICZNEJ W DNIU projekt planu Oliwa Górna rejon pętli tramwajowej w mieście Gdańsku

Lista sprawdzająca w zakresie dokumentacji dotyczącej ocen oddziaływania na środowisko dla instytucji oceniających wnioski o dofinansowanie

INŻYNIERIA RZECZNA Konspekt wykładu

Wyciąg z listy sprawdzającej w zakresie dokumentacji Oceny oddziaływania na środowisko oraz Natura 2000

Procedura opiniowania projektów w zakresie aspektów środowiskowych w ramach RPO WD przez dolnośląskie organizacje pozarządowe i RDOŚ

Fakty i mity procesu oceny oddziaływania na środowisko w projektach drogowych. Analiza wybranych zagadnień prowadząca do wypracowania dobrych praktyk

Ocena oddziaływania na środowisko -zmiany w ocenie oddziaływania na środowisko -obowiązujące od 1 stycznia 2017 r.

Planowanie strategiczne w gospodarce wodnej Prof. dr hab. inż. Jerzy Zwoździak

Ocena hydromorfologiczna cieków w praktyce

PODSUMOWANIE WRAZ Z UZASADNIENIEM STRATEGICZNEJ OCENY ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO

Lista sprawdzająca w zakresie dokumentacji dotyczącej ocen oddziaływania na środowisko dla instytucji oceniających wnioski o dofinansowanie

KREDYT NA INNOWACJE TECHNOLOGICZNE PO IR WYMOGI ŚRODOWISKOWE

Oddziaływania na Środowisko dla Programu Budowy Dróg g Krajowych na lata

Rusza finansowanie wielkiego projektu ochrony przeciwpowodziowej Sandomierza

Ocena hydrologiczno-nawigacyjna roku 2006

Transkrypt:

PROJEKT: Przedmiot opracowania: Projekt Ochrony Przeciwpowodziowej w Dorzeczu Odry i Wisły Kontrakt 5.4 Nadzór projektowo-konstrukcyjny nad robotami, Zarządzanie Projektem, Pomoc Techniczna i Szkolenia oraz wsparcie i wzmocnienie potencjału instytucjonalnego JRP dla RZGW w Szczecinie Sprawozdanie z przebiegu spotkania informacyjnego z interesariuszami, dotyczącego zadania 1B.2 realizowanego w ramach Projektu Ochrony Przeciwpowodziowej w Dorzeczu Odry i Wisły Miejsce spotkania: Izba Handlowo-Przemysłowa (IHK Ostbrandenburg), Puschkinstrasse 12 b, Frankfurt nad Odrą Termin 26.08.2019, godzina 14.00 17.00 Data opracowania: 04.09.2019 r. Numer projektu: 353688 Inwestor: Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Szczecinie ( PGW WP RZGW Szczecin) Tama Pomorzańska 13A, 70-030 Szczecin Jednostka projektowa: Sweco Consulting Sp. z o. o. ul. Franklina Roosevelta 22 60-829 Poznań Sweco Consulting Sp. z o. o. Biuro w Szczecinie Ul. Łyskowskiego 16, 71-641 Szczecin Telefon +48 605 071 242 Fax. +48 91 430 50 80 Imię i nazwisko stanowisko Opracował: Krystyna Araszkiewicz Dominika Krzosek Kierownik Projektu Administrator Projektu

Spis treści 1. Wstęp... 3 2. Spotkanie informacyjne dotyczące inwestycji pn. Projekt Ochrony Przeciwpowodziowej w Dorzeczu Odry i Wisły... 3 2.1. Informowanie o spotkaniu... 3 2.2. Przebieg spotkania... 4 2.3. Dokumentacja fotograficzna z przebiegu spotkania... 15 Lista załączników Załącznik 1. Lista osób zaproszonych na spotkanie wraz z wzorem zaproszenia Załącznik 2. Prezentacje multimedialne omówione w trakcie spotkania Załącznik 3. Lista osób uczestniczących w spotkaniu 2 S t r o n a

1. Wstęp W związku z realizacją programu inwestycyjnego pn. Projekt Ochrony Przeciwpowodziowej w Dorzeczu Odry i Wisły, Konsultant Wsparcia Technicznego Sweco Consulting Sp. z o.o. dla PGW WP RZGW w Szczecinie, realizując zapisy Kontraktu dotyczące prowadzenia działań informacyjnych, dnia 26.08.2019 r. w siedzibie Izby Handlowo-Przemysłowej (IHK Ostbrandenburg) we Frankfurcie nad Odrą zorganizował spotkanie informacyjne z udziałem organizacji pozarządowych. Spotkanie zostało zaplanowane na terenie Niemiec w odpowiedzi na sygnały ze strony interesariuszy z Niemiec (w tym głównie niemieckich organizacji pozarządowych) o potrzebie organizacji takiego wydarzenia i miało na celu umożliwienie wszystkim zainteresowanym wzięcia udziału w przedmiotowym spotkaniu. Spotkanie miało charakter informacyjny i było połączone z dyskusją, natomiast nie była to oficjalna debata w ramach formalnych konsultacji raportu OOŚ dla zadania 1B.2 prowadzonych w ramach postępowania oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko i oceny transgranicznego oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko. Celem spotkania było omówienie zagadnień, które były przedmiotem uwag i wątpliwości wniesionych w toku konsultacji społecznych raportu oddziaływania na środowisko dla zadania 1B.2 Prace modernizacyjne na Odrze Granicznej, przeprowadzonych w ramach procedury krajowej i transgranicznej oceny oddziaływania na środowisko przedmiotowej inwestycji. Podsumowanie przebiegu spotkania wraz z dokumentacją fotograficzną zamieszczono w punkcie 2.2. oraz 2.3. niniejszego sprawozdania. 2. Spotkanie informacyjne dotyczące Projektu Ochrony Przeciwpowodziowej w Dorzeczu Odry i Wisły Data spotkania: 26.08.2019 r. Godzina spotkania: 14:00-17.00 Miejsce spotkania: Sala konferencyjna Uckermark w siedzibie Izby Handlowo-Przemysłowej IHK Ostbrandenburg, Puschkinstrasse 12 b, Frankfurt nad Odrą 2.1. Informowanie o spotkaniu Konsultant drogą korespondencji elektronicznej i tradycyjnej (POPDOW-OG.101.5.2019) poinformował interesariuszy o planowanym spotkaniu. Na spotkanie zaproszono m. in. organizacje pozarządowe, ze szczególnym uwzględnieniem podmiotów, które złożyły uwagi w toku konsultacji w ramach procedury krajowej i transgranicznej OOŚ dla zadania 1B.2. Na spotkaniu udostępnione zostały materiały promocyjne, informujące o realizowanej inwestycji. 3 S t r o n a

2.2. Przebieg spotkania Spotkanie rozpoczęła p. Krystyna Araszkiewicz, Kierownik Projektu ze strony Konsultanta Wsparcia Technicznego, reprezentującego PGW WP RZGW w Szczecinie, która powitała uczestników spotkania, a także przedstawiła reprezentantów Inwestora i Konsultanta, jak również cel i agendę spotkania. Podkreślony został fakt, że spotkanie jest informacyjne i nie ma charakteru debaty, prowadzonej w ramach formalnych konsultacji raportu OOŚ dla zadania 1B.2, prowadzonych przez właściwy organ administracyjny. Następnie głos zabrał p. Łukasz Gontarz, koordynator zespołu projektowego branży hydrotechnicznej Konsultanta Wsparcia Technicznego. Omówił zakres rzeczowy i podział inwestycji na etapy i odcinki, obejmujące łącznie długość ok. 54 km. Następnie ekspert przedstawił zagadnienia techniczne związane z konstrukcją przebudowywanych ostróg w poszczególnych wariantach, które zostały dobrane w zależności od istniejącego stanu ostróg. Ekspert w swoim wystąpieniu skupił się na wyjaśnieniu dwóch głównych zagadnień poruszanych przez interesariuszy w korespondencji oraz podczas wcześniejszych spotkań, związanych ze skutkami modernizacji zabudowy regulacyjnej na granicznym odcinku Odry, tj: 1. modernizacji zabudowy regulacyjnej w kontekście podwyższenia stanów wody. 2. modernizacji zabudowy regulacyjnej w kontekście zwiększenia zagrożenia powodziowego w rejonie Słubic i Frankfurtu nad Odrą. W oparciu o diagramy i wykresy zawarte w prezentacji multimedialnej, w odniesieniu do zagadnienia nr 1 ekspert wyjaśnił, że przewidziana modernizacja ostróg spowoduje w większości przypadków nieznaczne (15-20 cm) podniesienie się zwierciadła wody przy niskim poziomie wód, z zaznaczeniem, że w ostatnich 10 latach zaobserwowano naturalne wahania zwierciadła wody w rzece na poziomie średnio 65-234 cm. Ponadto podkreślony został fakt, że cel inwestycji związany z osiągnięciem określonych warunków dla ruchu lodołamaczy jest realizowany przez obniżenie poziomu dna, a nie podniesienie zwierciadła wody. Natomiast w kwestii zwiększenia zagrożenia powodziowego w rejonie Słubic i Frankfurtu nad Odrą, w odniesieniu do poziomu zwierciadła wody we wskazanych lokalizacjach oraz rzędnej wałów przeciwpowodziowych ekspert wykazał, że ewentualne podniesienie poziomu wielkiej wody o kilka centymetrów nie zwiększy zagrożenia powodziowego, a pozwoli uniknąć powodzi zimowych poprzez usprawnienie akcji lodołamania. Pani Alicja Wilanowska, ekspert kluczowy ds. środowiska Konsultanta Wsparcia Technicznego, omówiła przebieg prowadzonej procedury OOŚ z uwzględnieniem bieżącego stanu działań, zgodnie z którym w dniu 23.08.2019 r. zakończono ponowne konsultacje społeczne raportu o ocenie oddziaływania na środowisko po stronie polskiej, z zaznaczeniem, że proces ponownych konsultacji po stronie niemieckiej upływa w dniu 29.08.2019 r. Ekspertka szczegółowo opisała czynności wykonane w ramach procedury transgranicznej oceny oddziaływania na środowisko ze wskazaniem terminu przeprowadzenia ww. działań. Wskazano, że niemieckie organizacje pozarządowe wniosły zdecydowaną większość uwag do raportu OOŚ a sformułowane zarzuty dotyczyły głównie: a) naruszenia Ramowej Dyrektywy Wodnej w związku z negatywnymi oddziaływaniami na ichtiofaunę, b) negatywnych oddziaływań na ekosystemy i gatunki zależne od wód w tym chronione w ramach obszarów Natura 2000, 4 S t r o n a

c) braku wariantowania metod innych niż lodołamacze o większym zanurzeniu, d) braku strategicznej oceny oddziaływania na środowisko e) nieadekwatnej oceny oddziaływania na elementy przyrodnicze państwa narażenia (Niemiec). W odniesieniu do powyższych uwag ekspertka wskazała, że w ramach pracy nad sporządzeniem wyczerpujących wyjaśnień, opracowano ekspertyzy w których szerzej rozwinięto podnoszone kwestie. Ponadto wskazała, że wszelkie uwagi i spostrzeżenia wniesione na etapie konsultacji społecznych raportu zostały rozpatrzone i zebrane w formie tabeli, dołączonej do uzupełnionego opracowania, które ponownie zostało upublicznione i jest dostępne m.in. na stronie Projektu OPDOW www.bs.rzgw.szczecin.pl. W kolejnym wystąpieniu dr hab. Paweł Prus, ekspert środowiskowy w zakresie ichtiologii w zespole Konsultanta Wsparcia Technicznego, skupił się na omówieniu wypracowanych działań minimalizujących i kompensujących przewidywane oddziaływania, mogące wystąpić wskutek realizacji przedmiotowej inwestycji. Ekspert w celu nakreślenia kontekstu prowadzonych działań, pokrótce omówił charakterystykę rzeki. Wyjaśnił, że Odra jest rzeką silnie zmienioną i przekształconą przez człowieka w wyniku prac regulacyjnych prowadzonych na przestrzeni wieków. Prowadzone modyfikacje obejmowały m.in. zmianę trasy koryta oraz budowę systemu regulacji w postaci ostróg i opasek brzegowych, stosowanych na całej długości cieku, który koncentrował nurt w środkowej części rzeki. Ekspert wyjaśnił, że analizowane przedsięwzięcie dotyczy dwóch jednolitych części wód Odry, zaliczanych do wielkich rzek nizinnych, zakwalifikowanych po polskiej stronie jako silnie zmienione ze względu na przekształcenia regulacyjne. Podkreślony został również fakt, że w rzekach uregulowanych i wykorzystywanych w celach żeglugowych, sztuczne elementy regulacji wbudowane zostały w strukturę przekształconego ekosystemu i mogą pełnić funkcje sprzyjające utrzymaniu różnorodności biologicznej, co zostało omówione na przykładzie schematu. Ekspert wyjaśnił, że w toku spontanicznej renaturyzacji zachodzi zróżnicowanie siedlisk, a rzeka stopniowo przekształca budowle wprowadzone przez człowieka, tworząc formy przypominające te naturalnie występujące w niezmienionych rzekach. Przypadkiem takiego zjawiska są bystrza, które tworzą się w miejscach uszkodzonych budowli regulacyjnych i stanowią cenne siedlisko zastępcze dla gatunków związanych z dnem kamienistym, takich jak: brzana, kiełb białopłetwy, boleń. Innymi przykładami takich form rzecznych jest np. płań i ploso. Ekspert pokreślił, że w ramach POPDOW starano się wypracować taki sposób prowadzenia prac modernizacyjnych, który uchroni przed utratą różnorodności biologicznej wytworzonej wskutek naturalnej, spontanicznej renaturyzacji rzeki w ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat. Wyjaśniono również, że podtrzymanie obecnej struktury rzeki jest potrzebne do podtrzymania funkcji przyrodniczych i występującego zróżnicowania biologicznego. Całkowite zaniechanie prac modernizacyjnych zabudowy regulacyjnej w pierwszej fazie może doprowadzić do kontynuacji spontanicznej renaturyzacji przez kolejnych kilkadziesiąt lat, natomiast postępująca degradacja ostróg prowadząca do zaniku budowli może spowodować skrócenie i wyprostowanie koryta, które przypominać będzie jednorodny kanał o ujednoliconych, niezróżnicowanych morfologicznie brzegach. W dalszej perspektywie (ponad 100 lat) można rozważać powrót do stanu zbliżonego do naturalnego dla wielkiej rzeki nizinnej, jednak ze względu na gospodarcze wykorzystanie Odry taka sytuacja nie jest korzystna, również w odniesieniu do zwiększonego ryzyka powodziowego. W związku z powyższym, działania podjęte w ramach POPDOW mają na celu utrzymanie istniejącego stanu regulacji rzeki w ciągu kolejnych dziesięcioleci. Ekspert podkreślił, że realizowana inwestycja zakłada głównie modernizację istniejących budowli hydrotechnicznych, zatem nowe obiekty stanowić będą niewielki procent całości elementów objętych projektem. Ekspert omówił rodzaje przyjętych w raporcie OOŚ działań technicznych i ochronnych oraz ograniczeń czasowych, które zminimalizują i skompensują wpływ inwestycji na środowisko w odniesieniu do: 5 S t r o n a

a) budowy opasek brzegowych, b) pól międzyostrogowych przylegających do remontowanych ostróg, c) budowy tam podłużnych, d) przenoszenia i przesadzania chronionych gatunków roślin i zwierząt. Szczegółowy spis zaplanowanych działań minimalizujących został zawarty w uzupełnionym i ujednoliconym raporcie OOŚ, sporządzonym dla przedmiotowego zadania. Integralną cześć sprawozdania stanowią prezentacje, ilustrujące treści przedstawione przez Konsultanta na przedmiotowym spotkaniu, stanowiące załącznik nr 2 do niniejszego sprawozdania. Po wystąpieniach eksperckich zebrani goście zostali zaproszeni do dyskusji, w trakcie której mieli możliwość zadawania pytań oraz prezentacji własnych opinii. Poniżej przedstawiono przebieg dyskusji wraz z pytaniami zadanymi przez interesariuszy oraz odpowiedziami, które zostały udzielone przez Konsultanta Wsparcia Technicznego. Interesariusz nr 1 ( przedstawiciel European River Sea Transport Union): Przede wszystkim chciałbym serdecznie podziękować za informacje przedstawione przez prelegentów. Było to bardzo interesujące. Ważne jest oczywiście, aby społeczeństwo było odpowiednio informowane. Moje pierwsze pytanie: mamy informację Izby Przemysłowo- Handlowej (IHK) i Stowarzyszenia na rzecz Odry. Czy jako przedstawiciele mediów otrzymamy stosowną informację prasową? Moje drugie pytanie: W 2018 roku i w tym roku mamy ekstremalnie niskie stany wody. Moje pytanie brzmi: jak Państwo oceniają rozwój stanów wody na Odrze na najbliższe lata? W odpowiedzi na pierwsze pytanie Konsultant potwierdził możliwość przekazania informacji prasowej. Konsultant zaproponował wymianę danych kontaktowych, celem przesłania interesariuszowi wnioskowanej notatki prasowej. Natomiast w nawiązaniu do drugiej części wypowiedzi związanej z niskim stanem wód Konsultant wyjaśnił, że zaprognozowanie stanu wody na przestrzeni kolejnych lat jest trudnym zadaniem. Niemniej, analizując dane dotyczące stanów wód w latach ubiegłych można zaobserwować tendencję malejącą, w związku z czym można przyjąć, że taki stan rzeczy utrzyma się w perspektywie kilku kolejnych lat. Powyższe nie zmienia faktu, że zaprognozowanie stanu wody w kolejnych dziesięcioleciach jest utrudnione, czego przykładem są dane dot. stanów wód w latach 2010-2013. W roku 2010 r. poziom zwierciadła wody niespodziewanie wzrósł, natomiast w latach 2011-2013 ponownie zaobserwowano tendencję spadkową. Podczas prac projektowych przeanalizowano zarówno warianty związane z obniżonym, jak i podwyższonym stanem wody. Interesariusz nr 2 (przedstawiciel Izby Przemysłowo-Handlowej Ostbrandenburg) Chciałbym przede wszystkim podziękować za to, że w ogóle dzisiaj doszło do tego spotkania, ponieważ stwierdzamy, że po stronie niemieckiej brakuje wiedzy, panuje duża niepewność i istnieją obawy związane z przewidzianymi pracami realizacyjnymi, chociaż wynikają one z porozumienia międzyrządowego pomiędzy Niemcami a Polską. Zanim w następnych pytaniach zaczniemy dyskutować o możliwych skutkach działań chciałbym poprosić, żeby Państwo krótko przedstawili, co się stanie, jeżeli tych działań na Odrze nie wykonamy i ten stan oraz te zniszczone budowle hydrotechniczne w stanie, jaki jest na dziś, dalej pozostawimy same sobie i dlaczego jest to takie ważne, żeby zrealizować to po polskiej i niemieckiej stronie. Konsultant wyjaśnił, że przedmiotowa inwestycja realizowana jest w ramach umowy polskoniemieckiej i opiera się na ścisłej współpracy między stronami umowy. W związku z powyższym, 6 S t r o n a

powstała polsko-niemiecka Grupa Robocza, która podczas zwoływanych posiedzeń zajmuje się bieżącą koordynacją wypełnienia zapisów umowy oraz planu realizacji poszczególnych zadań inwestycyjnych. Zgodnie z aktualną informacją, zadania realizowane po stronie niemieckiej zostaną przesunięte w czasie w stosunku do prac polegających na modernizacji ostróg po stronie polskiej. W odniesieniu do drugiej części wypowiedzi Konsultant zaznaczył, że realizowane zadanie ma na celu przede wszystkim umożliwienie prawidłowej pracy lodołamaczy podczas powodzi zimowych, co aktualnie jest niezwykle utrudnione ze względu na niskie stany wody oraz niewystarczającą głębokość zanurzenia. Efekt cofki morskiej niweluje to zjawisko na wysokości od Szczecina do Widuchowej, natomiast głębokości występujące na dalszych odcinkach w połączeniu z wysokością prześwitu pod mostami niekiedy uniemożliwiają prowadzenie skutecznej akcji lodołamania. W związku z powyższym wariant 0, zakładający brak podejmowania jakichkolwiek działań doprowadziłby do zwiększenia ryzyka wystąpienia powodzi oraz braku możliwości bezpiecznej likwidacji zimowych zatorów lodowych. Interesariusz nr 3 (przedstawiciel lokalnego radia Brandenburg RBB) W przeszłości rozmawiałem już na ten temat ze specjalistami z zakresu ochrony środowiska. Martwią się i sformułowali takie podejrzenie, że w projekcie nie chodzi tylko o ochronę przeciwpowodziową z zastosowaniem lodołamaczy, lecz chodzi o pogłębienie toru wodnego aby lepiej mogła funkcjonować żegluga czyli transport wodny, co w tej chwili na Odrze prawie się nie dzieje. Chciałbym spytać, jak to jest oceniane, na ile znacząca jest tu kwestia interesów gospodarczych. Druga kwestia: dużo mówili Państwo o lodołamaczach. Czy są jakieś alternatywy dla lodołamaczy? Jeżeli są alternatywy, to dlaczego preferują Państwo lodołamacze? Dziękuję. W odniesieniu do pierwszej części wypowiedzi Konsultant wyjaśnił, że przedmiotowe zadanie inwestycyjne realizowane jest w oparciu o koncepcję regulacji cieku Odry granicznej, opracowaną przez Federalny Instytut Budownictwa Wodnego. Przywołana koncepcja została oparta o model, wykonany pod kątem przystosowania głębokości rzeki do bezpiecznego ruchu lodołamaczy o określonym zanurzeniu. Koncepcja zakładała wybór parametrów budowli regulacyjnych tak, by w jak najmniejszym stopniu wpłynąć na reżim hydrologiczny rzeki, przy jak najbardziej naturalnym, samoczynnym pogłębieniu rzeki do głębokości 1,8 m wskutek modernizacji istniejącej zabudowy. Celem projektu jest przystosowanie warunków panujących na rzece do prowadzenia bezpiecznej, szybkiej i skutecznej akcji lodołamania z wykorzystaniem stosowanych do tych akcji lodołamaczy, zatem poprawa parametrów żeglugowych nie jest celem realizowanej inwestycji, jednak jest niewątpliwie pośrednim efektem planowanych działań. W kwestii pytania o inne techniczne i nietechniczne sposoby rozwiązania problemu lodołamania Konsultant wyjaśnił, że to zagadnienie było analizowane na etapie sporządzania Planów Zarządzania Ryzykiem Powodziowym, będących dokumentami strategicznymi, poddawanymi strategicznej ocenie oddziaływania na środowisko. Podczas ww. procedury rozważano różne opcje, m.in. prowadzenie akcji lodołamania za pomocą wybuchów, inne warianty techniczne, a także analizowano różne parametry lodołamaczy. Lodołamacze wykorzystywane na Odrze są dostosowane do warunków panujących w tej rzece. Stosowany sprzęt to lodołamacze liniowe i czołowe o określonym zanurzeniu, zgodnym z parametrami planowanymi do osiągnięcia w skutek realizowanej inwestycji. Jednym z rozwiązań alternatywnych, proponowanych w ramach uwag zgłaszanych przez strony, które analizowały opracowany raport OOŚ, było zastosowanie koparek typu Amphibex. Wariant ten został poddany dokładnej analizie, w wyniku której dr hab. inż. Tomasz Kolerski z Politechniki Gdańskiej opracował szczegółową ekspertyzę, poruszającej zagadnienie z uwzględnieniem warunków panujących na Odrze oraz bezpieczeństwa ludzi prowadzących akcję lodołamania. Ekspertyza wykazała, że nie ma możliwości zastosowania innych lodołamaczy niż te, które są aktualnie wykorzystywane na Odrze. 7 S t r o n a

Przywołana ekspertyza jest dostępna na stronie internetowej projektu w polskiej i angielskiej wersji językowej, a także została dołączona do raportu podsumowującego akcję lodołamania, który został przetłumaczony na język niemiecki i stanowi załącznik do raportu OOŚ. Interesariusz nr 4 (przedstawiciel Państwowej Straży Pożarnej w Szczecinie) Czy na etapie projektowania wykonywali Państwo symulacje, dotyczące zmian zagrożenia powodziowego? Czy zmiany w regulacji rzeki doprowadzą do powstania nowych rozlewisk? W odniesieniu do omawianego zagrożenia powodziowego w rejonie Słubic i Frankfurtu nad Odrą proponuję umożliwienie udziału w kolejnych spotkaniach informacyjnych przedstawicielom PSP z województwa lubuskiego i dolnośląskiego. Konsultant wyjaśnił, że realizowana inwestycja nie zwiększy ryzyka powodziowego. Podczas wystąpień eksperckich, na podstawie wykresu pochodzącego z koncepcji polsko-niemieckiej, wskazano wartość maksymalnego podniesienia zwierciadła wody w stosunku do stanu obecnego. W ramach prac nad sporządzeniem koncepcji polsko-niemieckiej wykonano dokładny model, analizujący również zmianę wysokości zwierciadła wody, co było jednym z kluczowych aspektów warunkujących możliwość przeprowadzenia akcji lodołamania. Podwyższenie zwierciadła wody jest zjawiskiem pożądanym dla umożliwienia przeprowadzenia akcji lodołamania w okresie zimowym, gdzie obserwowane są niskie stany wody. W koncepcji przeanalizowano również zjawisko podniesienia zwierciadła wody przy wysokich stanach wód i stwierdzono, że w przypadku wzrostu rzędnej zwierciadła wody maleje efekt wywołany modernizacją zabudowy regulacyjnej. Podsumowując, maksymalne podniesienie zwierciadła wody o 25 cm może wystąpić w okresie zimowym przy niskim stanie wód, natomiast w przy wysokim wzrost ten prognozowany jest na poziomie 12 cm. W przypadku wód powodziowych, wyższych od stanu wysokiej wody żeglownej, ewentualne poniesienie zwierciadła wody osiągnie jeszcze mniejszą wartość. Interesariusz nr 5 (radna miasta Frankfurt n. Odrą) Chciałabym wiedzieć, jak przebiega teraz współpraca ze stroną niemiecką. Powiedzieli Państwo, że działania po stronie niemieckiej się opóźniają. Do tej pory nie słyszałam, żeby działania po stronie niemieckiej były konkretnie planowane. Moje konkretne pytanie brzmi, na ile sensowne jest wykonywanie rozbudowy po stronie polskiej, czyli niejako jednostronnie, jeżeli po stronie niemieckiej, nic się nie będzie działo. Jakie to będzie miało skutki, jeżeli obszar niemiecki będzie pozostawiony w stanie niezmienionym. A drugie pytanie: Ze względu na niski stan wody już teraz mamy suszę na przykład na obszarach chronionych koło Frankfurtu nad Odrą. Jeżeli to pogłębimy, to prawdopodobnie przesuszenie będzie jeszcze większe. Co mogą Państwo powiedzieć z punktu widzenia ochrony środowiska? W odniesieniu do pierwszej części wypowiedzi, reprezentant Inwestora poinformował, że strony (Polska i Niemcy) zobowiązane są do realizacji określonych zamierzeń, objętych umową z 2015 r. W umowie określony został cel i przedmiot tych zamierzeń, jak również horyzont czasowy, w jakim te działania powinny zostać zrealizowane. W związku z powyższym, działania planowane po stronie niemieckiej zostaną przesunięte tylko o taki okres czasu, który zapewni ich realizację w terminie pozwalającym wypełnić warunki umowy. Zgodnie z zapisami umowy, efekt finalny miał zostać osiągnięty z końcem 2028 r. Obecnie wiadomo, że termin ten ulegnie przesunięciu, jednak sprawę należy analizować kompleksowo i zakładać, że strony wywiążą się z wypełnienia zadań inwestycyjnym w zakresie i czasie określonym umową. Plan oraz termin realizacji działań planowanych po stronie niemieckiej pozostaje w kompetencjach organów administracji niemieckiej. Odpowiednie gremia polsko-niemieckie, Wspólny Komitet i Grupa Robocza omawiają, uzgadniają oraz koordynują proces wdrożenia zapisów umowy, celem ich całkowitego wypełnienia we wskazanym zakresie i terminie. 8 S t r o n a

Odnośnie drugiej części pytania dotyczącej obniżenia zwierciadła wód gruntowych, skutkującego wystąpieniem suszy, Konsultant odniósł się do prezentowanego wykresu obrazującego niskie stany wody, z którego wynikało, że po przeprowadzeniu prac budowlanych związanych z projektem, zwierciadło wody ulegnie nieznacznemu podwyższeniu o średnio 10-15 cm. W związku z powyższym efektem realizowanego zamierzenia inwestycyjnego nie będzie obniżenie zwierciadła wody gruntowej. Interesariusz nr 6 (przedstawiciel Parku Narodowego Dolina Dolnej Odry) Muszę się odnieść do wypowiedzi pani radnej miasta Frankfurt n. Odrą. Pani dokładnie powiedziała to, co jest tu esencją i istotą sprawy. Po pierwsze trzeba sobie zadać pytanie, jaki to ma sens, żeby prowadzić rozbudowę na połowie rzeki. Porozumienie jest bardzo słabym narzędziem. To jest oświadczenie woli. Nie wiemy, jak zakończy się postępowanie planistyczne, ale wiemy, że są bardzo surowe europejskie dyrektywy środowiskowe. Jest dyrektywa siedliskowa i Ramowa Dyrektywa Wodna i jestem dość pewny tego, że będzie dość trudno zrealizować takie działania w Niemczech. Nie jestem w stanie ocenić, jak to wygląda w Polsce. Jest duże zagrożenie, że będziemy mieć rozbudowę jednostronną o skutkach, których nie da się skalkulować i których nikt nie zna, a poza tym jest kwestia stężenia osadów, które są podstawą tego planu. Jest to modelowanie, ale to nie jest cel i kwestia do rozważań, a kto uważnie przeczytał koncepcję, widzi te cztery rzeczy niewyobrażalne, począwszy od tego, że nie ma żadnych danych na temat osadów/rumowiska, niesionego z Warty. Poza tym jest kwestia poruszona przez przedstawiciela Straży Pożarnej ze Szczecina, gdzie mogą pojawić się ewentualne słabe punkty. Jest też mowa o tym, że preferowany jest wariant, aby w miarę możliwości nie wykonywać prac bagrowniczych. Ale nie wiadomo, być może jednak będzie konieczność bagrowania. To jest pytanie. Drugie pytanie: przedstawiono problem pogłębienia rzeki. Pokazali Państwo przejrzyście w prezentacji, jak rzeka się pogłębi i to jest cel tego działania, aby rzekę pogłębić, ale wiemy, że w sytuacji niskich stanów wód spadnie również poziom wód gruntowych. To jest logiczne i wiadome na podstawie działań budowlanych na innej rzece. Poziom wody spada i wtedy zaczyna się budowa progów i tam spiętrzających. To jest duży problem i również nasza obawa, że wyschną łęgi. System jest dostosowany i oczywiście on nie jest naturalny. Mniej martwi mnie to, czy przeniesienie małży z miejsc, gdzie ich warunki życia będą zakłócone, w miejsca, w których małże w ogóle nie występują, gdzie je Państwo przeniosą, jest sensowne. Można o tym dyskutować, ale to jest względnie mały problem w porównaniu z tym, co na trwałe się pojawi. Po tym spotkaniu pójdę sobie nad Odrę, żeby zobaczyć, jaka jest sytuacja. Stan wody jest niski i jak widzę, jaki stan wody tu panuje, to uzasadnione jest pytanie o sens tego całego przedsięwzięcia. I może jeszcze jako pierwsza uwaga, że przez podniesienie poziomu zwierciadła wody można się obawiać, że cele zawarte w Ramowej Dyrektywie Wodnej, mianowicie ochrona jednolitej części wód nie zostaną osiągnięte i że będzie to ingerencja w wody gruntowe. Takie też jest zdanie ekspertów i mam nadzieję, że problem ten zostanie potraktowany poważnie. W kwestii umowy polsko-niemieckiej obowiązującej obie strony, Konsultant poinformował, że nie jest w stanie wyjaśnić wątpliwości dotyczących realizacji warunków przez stronę niemiecką. Natomiast współpraca pomiędzy PGW WP (Inwestor) a administracją odpowiedzialną za realizację umowy polsko-niemieckiej w tym zakresie, zgodnie ze stanem wiedzy Konsultanta, przebiega w sposób prawidłowy i systematyczny. Według posiadanych informacji, przesunięcie rozpoczęcia prac po stronie niemieckiej wynika z konieczności przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko. Należy założyć, że zobowiązania wynikające z międzynarodowej umowy między rządami zostaną zrealizowane. 9 S t r o n a

W odniesieniu do wypowiedzi dotyczącej zaplanowanych działań dot. przenoszenia małży, Konsultant poinformował, że wszystkie działania będą prowadzone pod nadzorem przyrodniczym, zatem prace będą prowadzone prawidłowo przez osoby kompetentne. W kwestii obniżenia zwierciadła wody, Konsultant poinformował, że nie zgadza się ze stanowiskiem interesariusza. Swoją opinię uargumentował faktem, że koncepcja prezentując wyniki modelowania w przejrzysty sposób przedstawia sytuację, jaka wystąpi przy niskich stanach wody. Zgodnie z zapisami koncepcji wskutek modernizacji budowli regulacyjnych nie nastąpi obniżenie zwierciadła wody w stosunku do stanu obecnego. Rzędna zwierciadła ulegnie niewielkiemu podwyższeniu o średnio 10-15 cm, a max. 25 cm. Konsultant ponownie omówił wykres zaprezentowany podczas wystąpienia eksperckiego (prezentacja Ł. Gontarz). W uzupełnieniu do wypowiedzi interesariusza odnośnie wprowadzenia do Odry nieznanej ilości rumowiska z Warty, co mogłoby doprowadzić do zakłócenia panującego reżimu, przedstawiciel Inwestora wyjaśnił, że aktualnie nie są znane dokładne dane dot. Warty. Niemniej, w ostatnim czasie prowadzone są intensywne prace zmierzające do uzupełnienia braków w posiadanych informacjach. W związku z powyższym, aktualnie prowadzone są badania związane z ruchem rumowiska, a także trwa proces opracowania modelu numerycznego, przy pomocy którego określane są m.in. reżimy przepływu. Przy pomocy tego narzędzia opracowany zostanie rodzaj zabudowy optymalny dla węzła Odra-Warta, celem zapobieżenia ewentualnym negatywnym oddziaływaniom w tym rejonie. Wyjaśniono także, że Inwestor nie planuje prowadzenia regularnych prac bagrowniczych na Odrze granicznej. Wyjątek stanowią tzw. bagrowania towarzyszące, niezbędne do wykonania po realizacji danego, pojedynczego odcinka, celem zapewnienia lepszych warunków dla przepływu wody i ruchu rumowiska.. Interesariusz nr 7 (przedstawiciel WSA Eberswalde) Chciałabym nawiązać do harmonogramu planowanych prac. Jest przesunięcie czasowe. To się zgadza. W niedługim czasie podejmiemy jednak prace nad realizacją koncepcji. Nawiązując do kwestii praktycznych chciałabym powiedzieć, że koncepcja jest koncepcją, a nie projektem wykonawczym. To co chcemy osiągnąć, to aby tak wszystko uwzględnić w koncepcji i tak zoptymalizować projekt, aby nie było spadku poziomu wód gruntowych, nie było negatywnych skutków dla zasobów itd. Są tu różne możliwości dostosowania, aby zminimalizować oddziaływanie. Jest możliwość wykonania tam podłużnych, aby w miejscach krytycznych obniżyć poziom zwierciadła wody w przypadku zagrożenia powodziowego i będzie to miało inne skutki, niż na przykład budowa ostróg. Dla mnie ważne jest jeszcze powiedzenie o jednym punkcie. Powiedzieli Państwo, że uważają Państwo to za pozytywne z punktu widzenia środowiska, że po niemieckiej stronie działania inwestycyjne będą realizowane z przesunięciem w czasie. Myślę, że tu trzeba będzie dokonywać uzgodnień, żebyśmy nie mieli ograniczeń, kiedy będziemy mogli zrealizować działania, że jak już będziemy mieli taki stan zaawansowania projektów, że będzie możliwa ich realizacja, bo wtedy będzie to trudne, jeżeli będziemy musieli czekać, aż brzegi po polskiej stronie osiągną odpowiedni stan przyrodniczy. Będzie to dla nas trudne, jeżeli będą z tego wynikać dla nas ograniczenia, ale to jest aspekt, nad którym będziemy musieli wspólnie popracować. Interesariusz nr 8 Mam odmienne zdanie pani radna miasta Frankfurt nad Odrą. Nie jest tak, że po niemieckiej stronie nic się nie wydarzyło. W szczególności projekt Reitwein, który też jest zawarty w polsko-niemieckiej umowie międzyrządowej. Zostało to przyspieszone i jest na etapie realizacji w szczególności 10 S t r o n a

z ukierunkowaniem na ochronę środowiska. Zbudowane zostały tamy podłużne, aby chronić siedliska. Jest więc tak, że po niemieckiej stronie tez odbywa się realizacja. Interesariusz nr 9 (nie przedstawił organizacji, którą reprezentuje) Do wszystkich osób sceptycznie podchodzących do realizacji projektu: pragnę zwrócić uwagę na rzecz następującą. Aktualne głębokość tranzytowa występujące na Odrze w rejonie Słubic wynosi 45 cm, a takich miejsc z pewnością jest więcej. W odniesieniu do harmonogramu prac, zakładającego czasowe wstrzymanie robót w miesiącach wiosennych, powstanie konieczność wykonania prac w niesprzyjających warunkach. W związku z powyższym, czy w tym czasie zostanie również wstrzymana żegluga, w tym np. transport kamienia łamanego? Potencjalni wykonawcy robót powinni zostać poinformowani o tym fakcie, spowoduje to ponadto zwiększenie kosztu wykonania prac. Konsultant wyjaśnił, że każde przedsięwzięcie budowlane wymaga zrównoważenia pewnych kwestii. W tym przypadku podjęto trudne zadanie, polegające na zrównoważeniu kwestii wykonawczych, technicznych i środowiskowych. Ograniczenia czasowe w prowadzeniu robót, wynikające z uwarunkowań środowiskowych, będą stanowiły utrudnienia w realizacji robót, np. ze względu na możliwe niskie stany wód przywołane przez interesariusza. Takie ograniczenia będą generowały zwiększone koszty, ponieważ wpłyną m.in. na warunki transportu materiałów ciężkich. Natomiast w tym przypadku kwestie środowiskowe zostały potraktowane priorytetowo, a wspomniane okresy wyłączeń wynikają z konieczności ochrony określonych zasobów przyrodniczych. Termin wyłączenia w okresie wiosennym, przede wszystkim został podyktowany tarłem dominujących gatunków ryb, tj. gatunków karpiowatych, w tym kilku gatunków chronionych. Prowadzenie prac w tym okresie uniemożliwiłoby ochronę wspomnianych gatunków. Transport kamienia również ma wpływ na te gatunki, jednak zdecydowanie większe znaczenie mają prace związane z dopływem zawiesiny do wód, np. rozbiórka istniejących fragmentów uszkodzonych ostróg oraz posadowienie w dnie nowych konstrukcji. Ww. prace przede wszystkim powinny zostać wyłączone z realizacji w okresie wiosennym. Ograniczenia dotyczą przede wszystkim prac związanych z ingerencją w dno, jednak dopuszczalne jest prowadzenie prac powyżej zwierciadła wody. Interesariusz nr 10 (reprezentant Urzędu Marszałkowskiego Województwa Zachodniopomorskiego, pełnomocnika Marszałka ds. morskich) Pytanie skierowano do przedstawicieli administracji niemieckiej - Czy między stroną polską a niemiecką prowadzone są jakiekolwiek rozmowy dot. żeglugi na Odrze? Przedstawiciel administracji niemieckiej: Konkretnie w kwestii rozmów na temat żeglugi nie jestem w stanie nic powiedzieć. Jestem odpowiedzialna za kwestie koncepcji, ale nie za realizację. Zastanawialiśmy się nad koncepcja żeglugi. To jest jeden z pośrednich efektów wdrożenia koncepcji rozwojowej, ale wszystko, co wykracza poza zakres bezpośredni koncepcji, nie należy do moich kompetencji. Przedstawiciel Inwestora wyjaśnił, że pracownicy administracji nie odpowiadają za projektowanie polityki żeglugowej w żadnej relacji, również w relacji bilateralnej, w kontekście kształtowania klas żeglowności jako celu. Po stronie polskiej odpowiedzialne jest Ministerstwo Gospodarki Wodnej i Żeglugi Śródlądowej. Istnieje Grupa Robocza ds. bezpieczeństwa ruchu żeglugowego na wodach granicznych, gdzie na szczeblu pomiędzy odpowiednimi departamentami obu ministerstw te kwestie są rozważane i uzgadniane. Przedstawiciel Inwestora zaproponował zwrócenie się z powyższym pytaniem bezpośrednio do przedstawicieli Ministerstwa. 11 S t r o n a

Interesariusz nr 11 (przedstawiciel Wydziału Ochrony Środowiska Urzędu Marszałkowskiego) Bardzo dobrze, że przedmiotowy projekt będzie realizowany. Jako rodowita Szczecinianka pamiętam akcje lodołamania i wiem, jakim są zagrożeniem dla miasta. W przeszłości strona niemiecka udostępniała poldery zalewowe, aby dać ujście wodom zalewowym piętrzącej się rzeki. Spotkania tego typu mają na celu rozwianie wątpliwości społeczeństwa, jednak niektóre wypowiedzi interesariuszy są sprzeczne w stosunku do prezentowanych materiałów i wystąpień ekspertów. Strona polska, niejako przejmując inicjatywę pokonywania procedur jako pierwsza, ułatwi stronie niemieckiej realizację projektu. Dziękuję bardzo za spotkanie i możliwość kontynuacji tego projektu. Interesariusz nr 12 (reprezentant Inicjatywy Obywatelskiej Droga Federalna A1) Mam pytanie, czy budowa nowego mostu na Odrze w Kostrzynie stanowi element składowy tego planu i jeżeli tak, na ile jest to zaawansowane. Drugie pytanie jest takie, że mamy w Kostrzynie duży teren przemysłowy, powstały w ostatnich latach, gdzie odbywa się duży ruch w 70% w stronę zachodu i czy jest tam zaplanowany port kontenerowy, żeby strumień towarów kierować nie tylko drogami, przez ten nowy most i drogą A1 po stronie niemieckiej, co prowadziłoby do problemów. Konsultant wyjaśnił, że zadania inwestycyjne w ramach POPDOW wiążą się z mostami stanowiącymi tzw. wąskie gardła dla ruchu lodołamaczy. Pierwotnie wytypowano 4 mosty (w ramach części realizowanej przez RZGW w Szczecinie). Obecnie w fazie przygotowania dokumentacji projektowej znajduje się most kolejowy w 733,7 rz. Regalicy w Szczecinie. Przygotowywana jest również przebudowa mostu kolejowego granicznego w 615,1 km Warty w Kostrzynie nad Odrą, który będzie realizować strona niemiecka. Natomiast w kwestii mostu drogowego granicznego w Kostrzynie głos zabrał przedstawiciel Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad, który poinformował, że aktualnie prowadzone są prace zmierzające do zawarcia międzynarodowej umowy (prawdopodobnie w kolejnym roku), która umożliwi rozbiórkę i budowę nowego obiektu na przestrzeni kolejnych lat. W odniesieniu do inwestycji planowanych w rejonie Kostrzyna nad Odrą przedstawiciel GDDKiA poinformował, że obecnie rozważane są uwarunkowania środowiskowe związane z wyborem wariantu obwodnicy Kostrzyna. Interesariusz nr 13 (przedstawiciel Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad) Czy planowane prace będą miały wpływ na WWŻ (Wysoką Wodę Żeglowną)? Konsultant wyjaśnił, że nie przewiduje zmian poziomu WWŻ, który prawdopodobnie pozostanie na obecnym poziomie. Interesariusz nr 14 (przedstawiciel Uniwersytetu Technicznego w Berlinie i prezes Stowarzyszenia na Rzecz Odry) Nie jest tajemnicą, że Stowarzyszenie na Rzecz Odry jak również ja sam osobiście nastawiamy się na reaktywację żeglugi na Odrze, a zwłaszcza w zakresie kontenerów. To interesujące, że jeden z moich przedmówców wymienił hasło kontenery. Z jednej strony widzimy duże rynki dla kontenerów w obszarze Szczecin-Górny Śląsk, Gdańsk-Górny Śląsk, a z drugiej strony kontenery mają tę wielką zaletę, że mają mały ciężar właściwy i wymagają małego zanurzenia. Podczas naszego ostatniego kolokwium Odry i Haweli w Słubicach w maju padły propozycje, że przy dwóch metrach wody dość komfortowo można transportować dwie warstwy kontenerów, a przy jednym metrze jedną warstwę, choć to nie jest specjalne osiągnięcie, ale gdyby możliwe było transportowanie przez część roku dwóch warstw, przez inną część roku jedną warstwę, a częściowo może wcale nie odbywałby się transport kontenerów, ale byłby to krok w kierunku 12 S t r o n a

przywrócenia żeglowności na Odrze. Dlatego też opowiadamy się za tym przedsięwzięciem. W najlepszym wypadku również w tym kierunku miałoby to skutek pozytywny, aby możliwe było bardziej przyszłościowe myślenie o transporcie drogą wodną. Dziękuję. Interesariusz nr 15 (ponownie przedstawiciel Parku Narodowego Dolina Dolnej Odry) Chciałbym od razu nawiązać do pańskiej wypowiedzi. Widuję Odrę latem i widuję Odrę zimą. Powiedział Pan, że przy dwóch metrach w pewnym zakresie dałoby się płynąć. Trzeba by było długo czekać, żeby nawet po zrealizowaniu tego zamierzenia możliwy był opłacalny transport. Trzeba otworzyć oczy na sytuację. Natomiast chciałbym się jeszcze wypowiedzieć na temat dotychczasowego postępowania związanego z wyłożeniem dokumentów do wglądu. Uważnie przestudiowałem te dokumenty, ponieważ miałem pewne oczekiwania, co do kraju związkowego Brandenburgii. To co zastałem, to bardzo obszerny dokument, to był dokument na ponad tysiąc stron, a więc obszerny, z załącznikami, które też są bardzo obszerne. Jest tu tabela w formie synopsy i chciałbym zacytować 3 zdania z tej synopsy, aby się do nich odnieść. Odnośnie Brandenburgii w zakresie problemów, o których już mówiłem, czy też tych trosk, o których mówiłem: na podstawie obliczeń hydrodynamicznych, że rekonstrukcja budowli na badanym odcinku nie spowoduje istotnych zmian poziomu zwierciadła wód gruntowych i przemieszczania rumowiska. I teraz najważniejsze zdanie: Temat ten jest omówiony obszernie w raporcie we wstępie do rozdziału dziesiątego. No więc miałem duże oczekiwania co do obszernego omówienia tego ważnego tematu, natomiast to, co znalazłem w tym ponad tysiącstronicowym raporcie, to wstęp zajmujący pół strony. To jest to górne pole na tym papierze. To było to obszerne omówienie tego bardzo istotnego tematu i do tego mamy jeszcze opinię pana profesora, która jest przetłumaczona na język niemiecki, ale jest dość trudna do czytania, to jest pan prof. Artur Magnuszewski z Uniwersytetu Warszawskiego i nie wiem, jaką dziedzinę pan profesor reprezentuje, przypuszczam, że to ma cos wspólnego z hydrologią. Jako uzasadnienie tego twierdzenia podane jest niewiele, jak się to czyta, poza kilkoma twierdzeniami, które wynikają z pracy na innych rzekach, np. na Wiśle. Chciałbym kilka kwestii zacytować: Pan profesor zajął się tu też siedliskami ryb w studium z 2018 r. To jest stanowisko w tej jakże ważnej kwestii. Nie wiem, czy powinno się wymieniać nazwisko profesora Magnuszewskiego jako eksperta w sprawach ryb. Każdy wędkarz i każdy rybak, który zna Odrę, zajmuje się tym hobbystycznie czy też zawodowo, wie kiedy i gdzie ryby występują. Dość lekko potraktowane zostało to zagadnienie. Mam nadzieję, ze w wersji zmienionej obszerniej będzie potraktowana sprawa tych zarzutów. Dziękuję. Konsultant podziękował za wypowiedź i podkreślił aktywny udział interesariusza we wszystkich spotkaniach informacyjnych prowadzonych w ramach POPDOW. Konsultant wskazał, że ekspertyza sporządzonej przez prof. A. Magnuszewskiego stanowi załącznik nr 25 do raportu OOŚ i jest obszerna. Opracowanie to było podstawą do zdefiniowania aspektów związanych z oddziaływaniami hydrologicznymi, powiązanymi ze zmianą stosunków wodnych w rzece. W uzupełnieniu do uwagi odnośnie ekspertyzy prof. A. Magnuszewskiego, Konsultant wyjaśnił, że wywód dotyczy wybojów przy szczytach i okresu zimowania, gdzie faktycznie wskazane miejsca nie są korzystne dla ryb, w odróżnieniu do okresu letniego, gdzie w przywołanych lokalizacjach ryby przebywają i żerują. W okresie zimowym ryby preferują wysokie wyboje za ostrogami, gdzie prędkość nurtu jest znacznie mniejsza. Konsultant wskazał, że głębokie wyboje przy ostrogach są cennym siedliskiem ryb, w związku z czym w trakcie opracowania listy środków kompensujących analizowano sposoby ochrony takich miejsc. 13 S t r o n a

Konsultant zwrócił się do interesariusza z pytaniem: Czy w ramach drugiej tury konsultacji społecznych po stronie niemieckiej PN Dolina Dolnej Odry złożył ponowne uwagi? Czy uzupełniony materiał zaspokoił Państwa oczekiwania? Tak, kraj związkowy Brandenburgia złoży stanowisko do uzupełnionej wersji raportu OOŚ, odnosząc się do Ramowej Dyrektywy Wodnej i do Dyrektywy Siedliskowej. Interesariusz nr 16 (reprezentant Stowarzyszenia na Rzecz Miast i Gmin Nadodrzańskich) Interesariuszka opisała swoje obserwacje poczynione na Odrze na przestrzeni ostatnich kilkudziesięciu lat. Zaznaczyła swoje poparcie dla realizowanej inwestycji i podziękowała za możliwość wzięcia udziału w spotkaniu. Słowem podsumowania, Ekspert ds. prawnych, dr Marcin Pchałek, w nawiązaniu do formułowanych pytań podczas wystąpień interesariuszy wyjaśnił, że w toku spotkania nie było możliwości rozstrzygnięcia części kwestii ze względu na fakt, że decyzje strategiczne zapadają na szczeblu między urzędowym, np. dotyczy to zasadności umowy polsko-niemieckiej z 2015 r. czy klas żeglowności na Odrze. W kompetencjach Konsultanta znajduje się jedynie udzielanie informacji w zakresie omawianego projektu inwestycyjnego. Podkreślono, że również z prawnego punktu widzenia przedmiotowa inwestycja jest złożona, wielopłaszczyznowa i rozpatrywany jest również aspekt transgraniczny. W odniesieniu do wystąpienia przedstawicielki WSA Eberswalde, Konsultant wskazał, że strona Polska zgodnie z podstawą prawną (Plan Gospodarowania Wodami, derogacje z pkt. 4. Ust. 7 Ramowej Dyrektywy Wodnej) może naruszyć cele środowiskowe wynikające z RDW, pod warunkiem udowodnienia braku wariantów alternatywnych, nadrzędnego interesu publicznego oraz wdrożenia środków minimalizujących oddziaływanie. Natomiast na etapie projektowania opracowano takie rozwiązania, w wyniku których uznano, że nie wystąpią zagrożenia w realizacji celów środowiskowych RDW dla elementów biologicznych. Takie wnioski sformułowano w oparciu o parametryzację oddziaływań opracowanej przez Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej w 2015 r. Ponadto, rozważano oddziaływania na ekosystemy i gatunki zależne od wód, w tym obszary Natura 2000. W wyniku prowadzonych analiz nie stwierdzono istotnych oddziaływań. W kwestii terminu realizacji prac, Konsultant wskazał, że ze środowiskowego punktu widzenia przesunięcie prac prowadzonych po stronie niemieckiej jest korzystne, z kolei może mieć negatywne skutki w odniesieniu do kwestii żeglowności. Inwestor i Konsultant stoją przed trudnym zadaniem pogodzenia kwestii środowiskowych, interesów związanych z żeglugą, celu przeciwpowodziowego oraz stanowiska strony niemieckiej. Konsultant podkreślił, że warunki, które zostaną zawarte w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach nie mogą nałożyć na stronę niemiecką określonego terminu realizacji prac. Zatem harmonogram prowadzenia prac musi być przedmiotem uzgodnień transgranicznych w ramach struktur zaangażowanych w realizację zapisów umowy polskoniemieckiej. Konsultant ponownie zapewnił, że strony zaangażowane w realizację inwestycji dokładają wszelkich starań w celu koordynacji działań i skutecznej realizacji Projektu. Kierownik Projektu ze strony Konsultanta Wsparcia Technicznego, p. Krystyna Araszkiewicz, podziękowała za udział w spotkaniu i zapewniła o możliwości bieżącego zadawania pytań poprzez formularz kontaktowy zamieszczony na stronie internetowej Projektu, której adres został podany podczas spotkania. 14 S t r o n a

2.3. Dokumentacja fotograficzna z przebiegu spotkania Poniżej przedstawiono dokumentację fotograficzną z przebiegu spotkania Fotografia 1. Powitanie gości oraz omówienie celu i programu spotkania K. Araszkiewicz, kierownik Projektu ze strony Konsultanta Wsparcia Technicznego - Sweco Consulting Sp. z o.o., reprezentującego Inwestora PGW WP RZGW w Szczecinie Fotografia 2. Wystąpienia eksperckie - p. A. Wilanowska - koordynator zespołu środowiskowego Konsultanta Wsparcia Technicznego - Sweco Consulting Sp. z o.o., reprezentującego Inwestora PGW WP RZGW w Szczecinie 15 S t r o n a

Fotografia 3. Wystąpienia eksperckie - p. Ł. Gontarz - koordynator zespołu hydrotechnicznego Konsultanta Wsparcia Technicznego - Sweco Consulting Sp. z o.o., reprezentującego Inwestora PGW WP RZGW w Szczecinie Fotografia 4. Wystąpienia eksperckie - p. P. Prus ekspert środowiskowy w zakresie ichtiologii w zespole Konsultanta Wsparcia Technicznego - Sweco Consulting Sp. z o.o., reprezentującego Inwestora PGW WP RZGW w Szczecinie 16 S t r o n a

Fotografia 5. Debata prezentacja uwag i opinii interesariuszy 17 S t r o n a