Transformacja systemu gazowniczego w Polsce i na Dolnym Śląsku Ryszard Olfans Dolnośląska Spółka Gazownictwa sp. z o.o. www.dsgaz.pl

Polska infrastruktura gazownicza. Krajowy system gazowniczy, przed wejściem Polski do Unii Europejskiej, stanowił jednolity układ gazociągów i urządzeń technicznych służących do przesyłu gazu na terenie kraju i rozprowadzania go do odbiorców. Po wejściu do Unii, zgodnie z dyrektywami unijnymi, dokonano rozdziału, w wyniku którego wyodrębniono: system przesyłowy i system dystrybucyjny. 2

Krajowa infrastruktura gazownicza Obecnie najważniejsze funkcje i zadania związane z przesyłaniem i dystrybucją gazu ziemnego realizowane są z wykorzystaniem istniejącej infrastruktury technicznej, której elementami są: - system gazociągów przesyłowych, - system gazociągów dystrybucyjnych, - gazociąg tranzytowy (włączony w sieć gazociągów europejskich). - magazyny gazu. 3

System przesyłowy gazu Zespół urządzeń technicznych (takich jak gazociągi wysokiego i średniego ciśnienia, stacje gazowe itp.) i przedsięwzięć organizacyjnych, których zadaniem jest odebranie od dostawcy gazu całej zamówionej ilości gazu i dostarczenie jej do odbiorców obsługiwanych przez system, w ilościach i o parametrach zawartych w umowach. 4

System przesyłowy gazu Obecnie od systemu przesyłowego wymagana jest jeszcze jedna ważna cecha: powinien on zapewnić odbiorcy zaopatrywanie się w gaz od dowolnie wybranego dostawcy. Dla realizacji tych zadań system musi posiadać: dużą niezawodność działania, sieć gazociągów uwzględniającą kierunki dostaw gazu od dostawców oraz odpowiednie opomiarowanie umożliwiające bieżące bilansowanie gazu (na wejściach i wyjściach z systemu). Odbiorcami gazu dla systemu przesyłowego są duzi i wielcy odbiorcy przemysłowi oraz podmioty gospodarcze zajmujące się dystrybucją gazu. Za ruch sieciowy systemu przesyłowego odpowiada operator sytemu przesyłowego. 5

Schemat krajowego systemu przesyłowego gazu Źródło : PGNiG SA 6

System dystrybucyjny gazu Zespół urządzeń technicznych (takich jak gazociągi średniego, podwyższonego średniego i niskiego ciśnienia, stacje gazowe itp.) i przedsięwzięć organizacyjnych, których zadaniem jest rozprowadzenie gazu, na terenie objętym działalnością podmiotu dystrybucyjnego i dostarczenie go do odbiorców ostatecznych (indywidualnych i podmiotów gospodarczych). Za ruch sieciowy systemu przesyłowego odpowiedzialny jest operator systemu dystrybucyjnego. 7

Gazowa infrastruktura Dolnego Śląska Najistotniejszymi elementami gazowej infrastruktury Dolnego Śląska są: regionalny system gazociągów przesyłowych, regionalny system gazociągów dystrybucyjnych, magazyn gazu. 8

Schemat systemu przesyłowego na terenie Dolnego Śląska Źródło; OGP Gaz-System Źródło : OGP Gaz-System 9

Gazowa infrastruktura Dolnego Śląska Podstawowe dane dotyczące sieci dystrybucyjnej. Sieć przesyłowa Sieć dystrybucyjna Łącznie 1351,4 km 7746,9 km 9098,3 km ok. 15 % ok. 85 % 100 % 10

Główne przesłanki nowego ładu w gazownictwie Reorientacja ram prawnych rynku energii i paliw, / nowa dyrektywa gazowa, prawo energetyczne /. Transformacja systemowa sektora. Zmiany organizacyjno-restrukturyzacyjne restrukturyzacyjne w GK PGNiG S.A. Przekształcenie DSG w DOSD. 11

Uwarunkowania regulacyjne. Ustawa Prawo energetyczne art.. 16 ust. 4: a/ plan rozwoju sieciowego przedsiębiorstwa energetycznego ma zapewniać minimalizację nakładów i kosztów, b/ nakłady i koszty nie mogą również powodować w poszczególnych latach nadmiernego wzrostu cen i stawek opłat paliw gazowych, przy zapewnieniu ciągłości, niezawodności i jakości dostaw. Ustawa Prawo energetyczne art. 7 ust. 4 i 5, art.16, 19, 20: plan rozwoju gazowego przedsiębiorstwa sieciowego musi być spójny z aktami planowania energetycznego gmin. 12

Uwarunkowania regulacyjne (cd). Nowe Prawo Energetyczne (NPE) konsekwencje stosowania nowych zasad. Równe traktowanie przedsiębiorstw działających w energetyce. Neutralność własnościowa. Promowanie konkurencyjności. Równoważenie interesów przedsiębiorców energetycznych i interesów odbiorców. 13

Uwarunkowania regulacyjne (c.d.).) Cele i zadania wynikające ze strategii i planów korporacyjnych (właścicielskich) w odniesieniu do głównych parametrów finansowych podmiotów funkcjonujących na rynku: - Wynik finansowy (brutto), - EBITDA, - ROA, ROE, - Poziom dywidendy itp. Kształtowanie innych podstawowych warunków zewnętrznych (instrumentów finansowych i ekonomicznych oraz zasileń) regulujących warunki funkcjonowania poszczególnych graczy na rynku gazu. 14

Część 2. Bilans strategiczny regionu gazownictwo 15

Bilans strategiczny regionu A. Obszar: Mocne strony Istniejąca sieć dystrybucyjna i magistrali gazociągowych umożliwiająca upowszechnianie gazu jako ekologicznego paliwa do systemów grzewczych i surowca do produkcji. Istniejąca infrastruktura towarzysząca sieciom dystrybucyjnym. Korzystne położenie geograficzne z punktu widzenia bezpieczeństwa dostaw gazu i bilansowania potrzeb regionu. Różnorodność przemysłu dająca szansę na stabilny i zrównoważony rozwój. Dobrze rozwinięte wybrane sektory przemysłu. 16

Bilans strategiczny regionu A. Obszar : Mocne strony (cd.) Relatywnie wysoka atrakcyjność inwestycyjna regionu w tym w odniesieniu do dłuższego horyzontu czasowego. Aktywność i plany rozwoju specjalnych stref ekonomicznych. Duża ilość MSP w strukturze gospodarki regionu. Występowanie w regionie dobrze prosperujących firm zorientowanych na eksport. Stosunkowo duża koncentracja inwestycji zagranicznych. 17

Bilans strategiczny regionu A. Obszar: Mocne strony (cd.) Duży regionalny rynek konsumencki. Korzystne usytuowanie geograficzne regionu. Wysoki wskaźnik urbanizacji (71%) w porównaniu z przeciętną w Polsce (60,0%). Opracowane i wdrażane regionalne strategie nakierowane na inwestycje i rozwój. 18

B. Obszar: Słabe strony Bilans strategiczny regionu Dekapitalizacja i zużycie moralne niektórych gazociągów. Istniejące wąskie gardła w sieci dystrybucyjnej. Duża liczba bardzo małych gmin, rozproszona struktura zasiedlenia utrudniająca tworzenie odpowiedniej infrastruktury gazowej. Niejasne stosunki własnościowe wielu gruntów i działek. Zbyt małe wykorzystanie możliwości zastosowania gazu do celów grzewczych w miastach, a także w miejscowościach uzdrowiskowych, klimatycznych i wypoczynkowych. 19

Bilans strategiczny regionu B. Obszar: Słabe strony (cd.) Łagodne warunki klimatyczne wyróżniające region spośród pozostałych obszarów Polski. Dekapitalizacja bazy uzdrowiskowej. Stosunkowo duża liczba przedsiębiorstw przeżywająca trudności gospodarcze. Niska przeżywalność przedsiębiorstw sektora MSP. Wysokie bezrobocie. Mała zdolność do inwestowania przedsiębiorstw lokalnych powodowana brakiem własnego kapitału. 20

Bilans strategiczny regionu C. Obszar: Szanse Długoterminowe prognozy wzrostu zużycia paliw, a zwłaszcza gazu ziemnego, wynikające z niskiego zużycia per capita, korzystnych prognoz gospodarczych dla Polski i Dolnego Śląska oraz proekologicznego charakteru gazu ziemnego. Sukcesywny rozwój dystrybucyjnej sieci gazowej. Rządowe programy restrukturyzacji i prywatyzacji tradycyjnych sektorów gospodarczych. Wykorzystanie europejskich korytarzy transportowych do tworzenia obszarów aktywności gospodarczej. Ułatwienia w dostępie do kapitału oraz regionalnych programów operacyjnych. 21

Bilans strategiczny regionu C. Obszar: Szanse (c.d.) Rozwój przedsiębiorczości opartej na funduszach strukturalnych. Rozwój uzdrowisk. Rozwój terenów osadniczych w obszarach nie zgazyfikowanych. Rozwój bazy turystycznej. Stopniowe eliminowanie białych plam. 22

Bilans strategiczny regionu D. Obszar: Zagrożenia Jednostronne i uzależnione od koniunktury ukierunkowanie na wybrane gałęzie gospodarki. Brak postępu w uregulowaniu stosunków w własnościowych. Niestabilność systemu prawa. Wysoki poziom fiskalizmu i skomplikowany system podatkowy. Nierównomierność rozwoju regionu i pauperyzacja społeczeństwa w regionach oddalonych od centrów gospodarczych. Pogorszenie koniunktury gospodarczej skutkujące spadkiem popytu na gaz i utratą płynności finansowej przedsiębiorstw - dużych odbiorców gazu. Kolejne działania Komisji Europejskiej zmierzające do zwiększenia konkurencji na rynku gazu ziemnego. 23

Część 3. Bariery i uwarunkowania rozwoju gazownictwa na Dolnym Śląsku 24

Bariery i uwarunkowania rozwoju 1. Ekonomiczne i finansowe Dostępność środków finansowych na działalność rozwojową. Koszt kapitału inwestycyjnego. Ceny gazu i zapotrzebowanie na paliwo gazowe. 25

Bariery i uwarunkowania rozwoju 2. Techniczno-technologiczne Wąskie gardła sieci dystrybucyjnej. Istniejąca sieć punktów rozliczeniowych z przesyłem. Współpraca z operatorem systemu przesyłowego. Upowszechnienie LNG. 26

Bariery i uwarunkowania rozwoju 3. Regulacyjne i prawne Niestabilność systemu prawa. Otoczenie regulacyjne. Konieczność zatwierdzania taryf przez Prezesa URE, co warunkuje uzyskiwanie kontrolowanej rentowności w branży. 27

Ad. Otoczenie regulacyjne - fundamenty planów /wg URE/: realność potrzeb, uwzględnienie rzeczywistej kondycji finansowej Spółki, uwzględnienie faktycznych możliwości finansowania rozwoju, uwzględnienie ograniczeń wynikających z przepisów i regulacji unijnych i/lub krajowych. 28

Bariery i uwarunkowania rozwoju 4. Środowiskowe Wysoki poziom fiskalizmu oraz skomplikowany i niestabilny system podatkowy. Ryzyko polityczne i gospodarcze. Ryzyko związane z sytuacją makroekonomiczną Polski i mikroekonomiczną w regionie. Duża liczba bardzo małych gmin, rozproszona struktura zasiedlenia. Niejasne stosunki własnościowe wielu gruntów i działek. 29

Serdecznie dziękuję Państwu za uwagę i zapraszam do współpracy Ryszard Olfans Prezes Zarządu Dolnośląska Spółka Gazownictwa www.dsgaz.pl