Przestrzeń powietrzna Podstawy Inżynierii Ruchu Wykład 2 Przestrzeń powietrzna obszar powietrzny rozciągający się nad terytorium lądowym i morskim państwa, nad morzem otwartym lub terytoriami nie podlegającymi żadnemu państwu. Dr inż. Anna Kwasiborska FIR FIR Warszawa Rejon Informacji Powietrznej (Flight Information Region) to przestrzeń powietrzna o określonych wymiarach, w której zapewniona jest służba informacji powietrznej i służba alarmowa. Rodzaj przestrzeni powietrznej oraz jej klasyfikacja według ICAO (International Civil Aviation Organization) ma decydujący wpływ na jakość i sposób zapewniania służby ruchu lotniczego a także zachowanie personelu latającego. Rodzaje lotów VFR (Visual Flight Rules) - przepisy wykonywania lotów z widocznością - pilot przez cały czas ma możliwość wzrokowej obserwacji ruchu oraz przeszkód i wzrokowego określenia położenia (pochylenia, przechylenia samolotu) na podstawie zewnętrznych punktów odniesienia. IFR (Instrument Flight Rules) - przepisy wykonywania według wskazań przyrządów - pilot prowadzi samolot w oparciu o instrumenty. 1
Klasy przestrzeni Podział przestrzeni Klasyfikacja przestrzeni polega na określeniu, jakiego rodzaju służbę zapewniają powołane do tego organy określonych obszarach (zarówno przestrzeni pionowej jak i poziomej) oraz jakiego rodzaju wymagania i ograniczenia mają zastosowanie w tak podzielonej przestrzeni. kontrolowana Klasa C (od FL095 FL660) - w której zapewniana jest służba kontroli ruchu lotniczego oraz służby alarmowa i informacji powietrznej; niekontrolowana Klasa G (od GND - FL095) w której zapewniana jest służba alarmowa oraz służba informacji powietrznej z wyłączeniem m.in. CTR, TMA. Klasy A, B, C, D, E przestrzeń powietrzna kontrolowana Klasy F, G przestrzeń powietrzna niekontrolowana Elementy przestrzeni powietrznej kontrolowanej CTR CTR (Control Zone) strefa kontrolowana lotniska; TMA (Terminal Control Area) rejon kontrolowany lotnisk(a); AWY (Airway) droga lotnicza. 2
TMA D (Danger Area) strefa niebezpieczna - przestrzeń nad poligonami artyleryjskimi, morskimi i lotniczymi; P (Prohibited Area) strefa zakazana - lot SP jest zakazany od poziomu terenu do określonej wysokości nad rafineriami itp. R (Restricted Area) strefa o ograniczonym ruchu lotniczym - nad aglomeracjami miejskimi, parkami narodowymi. Sektory Zarządzanie Ruchem Lotniczym (ATM) Żeglugi Powietrznej ATS Zarządzanie Przepływem Ruchu Lotniczego (ATFM) Zarządzanie Przestrzenią Powietrzną (ASM) Ruchu Lotniczego (ATS) Meteorologiczne (MET) Informacji Lotniczej (AIS) Łączność, Nawigacja Dozorowanie (CNS) Poszukiwanie i Ratownictwo (ASAR) Kontroli Ruchu Lotniczego (ATC) Służba Informacji Powietrznej (FIS) Służba Alarmowa (ALAR) Łączności Obszaru (ACC) Zbliżania (APP) Lotniska (TWR) Nawigacji (VOR, NDB, DME) Dozorowania (PSR, SSR) Służba informacji powietrznej FIS Flight Information Service - zajmuje się statkami powietrznymi latającymi od poziomu ziemi do FL95 (około 2900 m AMSL). Służba kontroli obszaru (ACC) Służba kontroli zbliżania (APP) Służba kontroli lotniska (TWR) 3
Służba alarmowa ALRS Alert Service - pełnią wszystkie organy pełniące służbę FIS, a także osoby wyznaczone przez użytkowników statków powietrznych. Służba alarmowa powinna być zapewniana: 1. Wszystkim statkom powietrznym, którym zapewniana jest służba kontroli ruchu lotniczego; 2. W miarę możliwości wszystkim innym statkom powietrznym, które złożyły plan lotu lub o których organy służb ruchu lotniczego zostały zawiadomione; i 3. Statkom powietrznym, o których wiadomo lub przypuszcza się, że są obiektem aktu bezprawnej ingerencji. Polska Agencja Żeglugi Powietrznej PAŻP PANSA ATS Służba TWR 4
ACC zbliżanie Służba APP Służba ATFM Szkolenia The end obszar 5